Pretsch Fr. 1.60 16. annada, numer 111 GA 7007 Cuira Glindesdi, ils 11 da zercladur 2012 San Niclà sustegn la cultura La Società Center cultural San Niclà ha dapli commembers, dentant damain sustegn dal chantun. Hotel da famiglia cun bun renum La famiglia Pazeller ha pudì festivar l’anniversari da 100 onns Hotel Restaurant Chastè. 9 11 LA VOUSCH DA SURMEIR Redacziun: Via comerciala 22, 7007 Cuira, tel. 081 920 07 10, fax 081 920 07 15 Excellent ■ COMMENTARI Fiastas da cant da tempra singulara Prestaziuns extraordinarias da cantadurs ed organisaturs dalla Fiasta da cant cantunala DA MARTIN CABALZAR L DA GIUSEP VENZIN / ANR ■ 22 ga han ils experts dau il predicat «excellent» alla 25avla Fiasta da cant cantunala a Trun. In excellent meretan era ils organisaturs cun Daniel Tuor alla testa. Cun lur engaschi han ils 500 voluntaris da Trun e contuorn tschentau la latta ualti ault. Ualti aultas ein era las pretensiuns alla qualitad dil cant stadas, mo ils chors han acceptau la sfida ed ein vegni beinpreparai a Trun. Ils experts han dau il predicat a 72 dils 86 chors participonts ed ina biala part da quels ha contonschiu igl excellent sco megliera qualificaziun pusseivla e 29 chors han retschiert in «fetg bien». Ei fa buca surstar che Retus Giger, il president dall’Uniun cantunala da cant e vicepresident dil comite d’organisaziun ei bunamein staus euforics alla fin dalla fiasta. Il Chor cecilian Trun ha organisau la fiasta gronda e cul laud a Diu ha schizun quel giu misericordia e procurau per aura da fiasta. ➢ COMMENTARI E PAGINAS 2 E 3 Il Chor Surselva ha cantau la sonda en baselgia S. Martin. Las canzuns da Joseph Haydn han plaschiu al publicum ed als experts. Trun e sia fabrica Exposiziun davart in menaschi da gronda muntada Marcel Friberg ei il niev president da Grischun Vacanzas. FOTO G. VENZIN Friberg presidiescha Grischun Vacanzas ■ (anr/gv) Marcel Friberg da Breil remplazza Andreas Wieland sco president da Grischun Vacanzas. Il turisticher ed expert da marketing da 55 onns remplazza il manager da Hamilton a Panaduz. Culla elecziun ha Marcel Friberg era tschentau accents e quels vul el era far egl avegnir. «Il Grischun drova steilas che tarlischan pigl entir mund», ha el detg. Ina da quellas steilas ein ils campiunadis mundials da skis ed in auter savessen ils giugs olimpics d’unviern en diesch onns esser. Steilas drova era il turissem da stad ed ina nova steila duei ina ruta da mountainbike tras il cantun daventar. ■ (anr/hh) 90 onns ha la Fabrica da ponn Trun dau paun e fadigia a biars convischins dalla Surselva. Da quei temps regorda il mument ina exposiziun el Museum sursilvan dalla Cuort Ligia Grischa a Trun. L’exposiziun ei vegnida aviarta la sonda vargada. Ella ei in project da «GR Focus», iniziaus da Severin Rüegg, Pascal Werner e Sandro Zollinger. Duront plirs meins han els rimnau fotografias, vestgius e documentaziun dalla fabrica sco era intervistau anteriur(a)s collaboratur(a)s. Il resultat da lur la- vur ei in’exposiziun che cuoza entochen ils 14 da fenadur 2012. La Fabrica da ponn Trun ei vegnida fundada avon exactamein 100 onns. En quei connex ha la lingia dalla Viafier retica – ch’ei vegnida en funcziun il medem onn – giugau ina impurtonta rolla. Ils megliers temps ha la fabrica occupau 440 persunas. Schegie che las pagas eran bassas han las entradas tonaton purschiu ina nova e buna fontauna finanziala a biaras famiglias. ➢ PAGINA 5 FOTO G. VENZIN Profitar da l’ipsilon davent da Fuond ■ (anr/rd) Daspö l’on 2009 examinescha il Comitè d’acziun internaziunal la pussibiltats per construir üna viafier tanter l’Engiadina e’l Vnuost. A Zernez sun gnüts infuormats ils interessats davart il stadi actual dal proget. Il Comitè d’acziun internaziunal vain presidià da grondcusglier Georg Fallet da Müstair, ils vicepresidents sun il Landtagsabgeordneter Josef Noggler da Damal e’l grondcusglier e capo da Scuol Jon Domenic Parolini. Insembel culla PEB e’l Forum d’economia vaivan els invidà als interessats a Zernez ad üna sairada d’infuormaziun: Sco cha l’indschegner Edgar Grämiger ha orientà füss la varianta da colliar Scuol cun Damal la plü bain fatibla. Tenor l’econom Roland Zegg as stessa colliar eir Scuol cun Landeck: «Scha l’Italia e l’Austria fabrichessan üna colliaziun da Fuond a Damal profitessan tuot las trais regiuns da quist ipsilon da trafic public chi dess landroura.» Ün bratsch maness da Scuol a Fuond, ün da Fuond a Landeck e’l terz da Fuond fin i’l Vnuost. ➢ PAGINA 9 ➢ PAGINA 4 10024 9 771424 749004 Dunnas alla lavur en Fabrica da ponn Trun ch’ei vegnida fundada avon MAD gest 100 onns.. Jon Domenic Parolini da Scuol (a schn.) e Georg Falett da Müstair s’inFOTO R. DUSCHLETTA gaschan per la colliaziun tanter l’Engiadina–Vnuost. as fiastas da cant el Grischun ein da tempra singulara. Ellas resplendan a moda impressiunonta la varietad linguistica e culturala da nies cantun. E la fiasta a Trun ha documentau ina gada dapli ch’ei vegn cantau e fatg musica cun grond engaschi e sin ault nivel. E l’organisaziun ei stada perfetga. En egl dat igl ault grad d’atgna prestaziun, numerusas ein las ovras da cumponists e poets indigens. En quella dimensiun e qualitad astgass quei esser singular en Svizra. Malgrad lur affinitad per la tradiziun demuossan adina dapli chors era promtadad d’esser innovativs e mirar suls agens cunfins regiunals, cantunals e schizun naziunals ora, sco quei che la tscharna dallas canzuns cumprova. Ferton ch’ils chors tradiziunals van numericamein en digren, portan novs chors d’affons e giuvenils in resvegl legreivel ella scena cantica. Igl auditori ha gudiu a Trun ina varietad impressiunonta e fetg colurada da bia buna musica e bien cant. F iastas da cant ein s’entelli era inscunters da concurrenza. Era sch’ei va cheu era per puncts e predicats duein il plascher pil cant, la sentupada e la cumpignia star el center. Producziuns da pag ein impressiuns dil mument e lubeschan aunc buc ina valetaziun definitiva davart la qualitad musicala d’in chor e da siu dirigent. Bia dependa dalla disposiziun e da casualitads momentanas. Cletg e discletg san magari esser schumellins. P li impurtont ch’ina hazra bravura sin fiasta da cant ei denton tgei ch’il chor presta dasperas. Ed en quei grau fan cunzun era gest chors pigns ina prestaziun admirabla e preziusa cun embellir fiastas ecclesiasticas ed arranschaments profans en lur vitgs. Sper la prestaziun culturala meretan era la cumponenta sociala, la collaboraziun da pliras generaziuns e la stenta pil beinesser dalla cuminonza laud e renconuschientscha. Per tonta premura e ton engaschi meritass scadin chor in tschupi dad aur.
Scarica
