Lukasz Górnicki
(1527-1603),
Dworzanin polski ,
1566
(il cortigiano polacco),
adattamento di
Il cortegiano (1518) di
Baldassarre Castiglione
Gornicki, Dworzanin polski, III
Mnie sie tak widzi, żem dosyć już powiedział,
zwłaszcza w. m. mądrym uszom, bo to tu
każdy baczy, iż białejgłowie nie przydzie w
turnieju być, ani przystoi koniem toczyć,
szermować, zapasy chodzić, bo to są
mężczyńskie ćwiczenia.
Powiedział tu pan Derśniak: U Greków za
dawnych czasów był ten obyczaj, iż białegłowy
nago z mężczyznami chodziły zapasy, ale ten
dobry zwyczaj pospołu z drugiemi już zginął.
Wszakoż znalem ja białegłowy i są jeszcze
żywe drugie, które z mieczem, z oszczepem
tak dobrze umieją, jako mężczyna który;
ktemu na koń ochotnie wsieść, dobrze nim
toczyć, nic naprzód żadnemu jeźdźcowi nie
dadzą. Myśliwych nie spominam, bo tych w
Polszcze pełno.
Castiglione, Il cortigiano, Libro III cap. VII
ché non penso già che sia alcun qui che non conosca che, circa gli
esercizi del corpo, alla donna non si convien armeggiare, cavalcare,
giocare alla palla, lottare e molte altre cose che si convengono agli
omini -. Disse allora l’Unico Aretino : - Appresso gli antichi s’usava che
le donne lottavano nude con gli omini; ma noi avemo perduta questa
bona usanza insieme con molt’altre -. Suggiunse messer Cesare
Gonzaga: - Ed io a’ mei dí ho veduto donne giocare alla palla,
maneggiar l’arme, cavalcare, andar a caccia e far quasi tutti gli esercizi
che possa fare un cavaliero -.
Mulier Fortis.
Il castello della principessa di Pomerania
Francis Conte, Gli Slavi,
Torino, Einaudi, 1991, pp.
161-163
Regine
La regina Edvige (Jadwiga) dona suoi tesori
all'Università di Cracovia (dipnito di Jan Matejko)
LA regina Bona Sforza (14941557)