425.130 Ordinaziun davart la scola media commerziala (OSMC) dals 08-11-2011 (versiun dals 08-11-2011) sa basond sin l'art. 45 al. 1 da la constituziun chantunala1) e sin l'art. 19 da la lescha davart las scolas medias en il chantun Grischun2), relaschada da la regenza ils 8 da november 2011 1. Disposiziuns generalas Art. 1 Champ d'applicaziun 1 Questa ordinaziun regla la promoziun da semester, las cundiziuns per far cun success l'attestat federal da qualificaziun da commerzianta/commerziant, furmaziun extendida, sco er la maturitad professiunala per las scolas medias commerzialas cun maturitad professiunala che vegnan manadas tenor las disposiziuns dal dretg federal. 2 Reglaments da scolas medias privatas che divergeschan da disposiziuns da questa ordinaziun basegnan l'approvaziun da la regenza. 3 Uschenavant che questa ordinaziun na cuntegna naginas regulaziuns expressivas, vegnan applitgadas confurm al senn las disposiziuns da l'ordinaziun davart il gimnasi3) sco er las disposiziuns federalas davart la furmaziun fundamentala professiunala. Art. 2 Durada da la scolaziun 1 La scolaziun dura fin a l'acquist da l'attestat federal da qualificaziun da commerzianta/commerziant, furmaziun extendida cun maturitad professiunala, per regla 4 onns. Ella è dividida en ina furmaziun scolastica a temp cumplain da 3 onns ed en in praticum da manaschi dad 1 onn che sto vegnir absolvì suenter la furmaziun scolastica. 1) 2) 3) DG 110.100 DG 425.000 DG 425.050 * tabellas da las modificaziuns a la fin dal relasch 1 425.130 Art. 3 Plan d'instrucziun 1 Instruì vegni tenor il plan d'instrucziun ch'è concepì tenor las directivas dal dretg federal ed approvà da la regenza. 2. Promoziun Art. 4 Roms da promoziun 1 Ils roms da promoziun èn: 1. ils roms fundamentals emprima lingua chantunala (Deutsch, rumantsch/Deutsch, italiano), segunda lingua chantunala (tedesco, franzos, talian), terza lingua (englais), istorgia ed instrucziun civica, economia publica/economia da manaschi/dretg e matematica; 2. il rom d'accent finanzas e contabilitad; 3. ils roms cumplementars geografia e scienzas natiralas sco er ils roms d'instrucziun supplementars infurmaziun/communicaziun/administraziun, parts praticas integradas, projects interdisciplinars. Art. 5 Promoziun da semester 1 La promoziun al proxim semester ha lieu, sche la media betg arrundada da las notas dals roms da promoziun cuntanscha almain ina nota da 4,0, sche maximalmain 3 notas èn insuffizientas e sche la summa da tut las divergenzas da notas da la nota 4,0 vers engiu na surpassa betg la valur da 2,5. 2 Tgi che n'ademplescha betg questas premissas, vegn promovì provisoricamain. Suenter ina promoziun provisorica ston las cundiziuns da promoziun vegnir ademplidas en il proxim attestat. Uschiglio ston vegnir repetids ils ultims dus semesters. 3. Certificat da furmaziun scolastica Art. 6 Termin dals examens 1 Ils examens en scrit ed a bucca han lieu avant las vacanzas da stad a la fin dal 3. onn da scolaziun. La matematica vegn terminada 1 onn pli baud. 2 Il departament fixescha il termin dals examens. Art. 7 Admissiun 1 L'admissiun pretenda per regla la frequentaziun d'ina scola media commerziala en il chantun Grischun durant almain ils 2 ultims onns avant la terminaziun da la part scolastica da la furmaziun. 2 425.130 Art. 8 Integraziun da las scolas autas spezialisadas 1 Las scolas autas spezialisadas ston sa participar adequatamain a la realisaziun dals examens finals. Art. 9 Roms d'examen 1 Examinadas en scrit vegnan l'emprima lingua chantunala, la segunda lingua chantunala, matematica, finanzas e contabilitad, infurmaziun/communicaziun/administraziun. 2 Examinadas a bucca vegnan l'emprima lingua chantunala, la segunda lingua chantunala, la terza lingua, economia publica/economia da manaschi/dretg, istorgia ed instrucziun civica. 3 Per il rom infurmaziun/communicaziun/administraziun vegnan dadas dieschavel notas, per ils ulteriurs roms mesas notas e notas entiras. Art. 10 Notas dal rom 1 Las notas dal rom vegnan fixadas en ils roms fundamentals cun effect sin la promoziun, en il rom d'accent, en in rom cumplementar ed en il rom infurmaziun/communicaziun/administraziun, e quai tenor las suandantas disposiziuns: 1. en ils roms, en ils quals ha lieu in examen, mintgamai per la mesadad sin basa da las prestaziuns da l'ultim onn da scolaziun e da l'examen; 2. en il rom cumplementar sin basa da las prestaziuns da l'ultim onn da scolaziun, durant il qual quel rom è vegnì instruì. 2 Diploms da lingua ch'èn renconuschids da l'uffizi federal cumpetent pon furmar ina part da la nota dal rom en ils roms correspundents. En quest cas vegn la nota dal rom calculada mintgamai per la mesadad da la nota da l'examen per il diplom extern da lingua e da la media da las notas dals attestats dals ultims dus semesters. Art. 11 Attestat da notas 1 L'attestat da notas cuntegna las notas da l'examen final dal rom, las notas d'ulteriurs roms sco er la nota per gimnastica e per sport. Ils diploms externs da lingua acquistads vegnan menziunads. 4. Certificat da scolaziun manaschial Art. 12 Praticum 1 L'uffizi per la furmaziun media-superiura relascha – suenter avair consultà las organisaziuns cumpetentas dal mund da lavur, l'uffizi per la furmaziun professiunala sco er las direcziuns da scola – directivas concernent la concepziun dal praticum manaschial dad 1 onn. 3 425.130 2 Las emprendistas ed ils emprendists tschertgan sezs lur plazza da praticum. La scola sustegna las emprendistas ed ils emprendists a tschertgar ina plazza da praticum. 3 Durant il praticum vegnan las emprendistas ed ils emprendists accumpagnads d'ina persuna d'instrucziun da la scola. Art. 13 Giudicament da las prestaziuns 1 Il giudicament da las prestaziuns per il certificat da scolaziun manaschial cumpiglia ils suandants quatter secturs: 1. duas situaziuns da lavurar e d'emprender durant il praticum; 2. mintgamai in'unitad da process en il rom da las parts da pratica integradas e durant il praticum; 3. parts da l'examen en scrit ch'èn prescrittas centralmain e ch'èn specificas per la branscha, che sa basan sin las finamiras da prestaziun davart la furmaziun pratica professiunala; 4. in examen a bucca specific per la branscha. 2 Las prestaziuns en quests quatter secturs vegnan valitadas tenor las disposiziuns da la confederaziun. 5. Attestat federal da qualificaziun e maturitad professiunala Art. 14 Attestat federal da qualificaziun 1 Tgi che terminescha cun success la part scolastica e la part manaschiala che vegnan valitadas tenor las disposiziuns da la confederaziun e ch'èn necessarias per l'attestat federal da qualificaziun survegn l'attestat federal da qualificaziun da commerzianta/commerziant, furmaziun extendida. Art. 15 Maturitad professiunala 1 La maturitad professiunala è reussida, sche la media betg arrundada da las notas dals roms senza infurmaziun/communicaziun/administraziun cuntanscha almain ina nota da 4,0, sche maximalmain 2 notas dals roms èn insuffizientas e sche la summa da tut las divergenzas da notas da la nota 4,0 vers engiu na surpassa betg la valur da 2,0. Art. 16 Repetiziun d'examens 1 Tgi che n'ademplescha betg las cundiziuns per acquistar la maturitad professiunala a la fin da la furmaziun scolastica, po far anc ina giada ils examens suenter avair repetì la classa finala. 4 425.130 2 Tgi che ademplescha las premissas per reussir tar la maturitad professiunala, betg però quellas per acquistar l'attestat federal da qualificaziun, po absolver il proxim termin ordinari d'examen ina giada in examen cumpensatoric en ils roms insuffizients da l'attestat federal da qualificaziun. Art. 17 Attestat federal da qualificaziun senza maturitad professiunala 1 En cas d'ina nunreussida tar la maturitad professiunala vegnan las notas da la part scolastica midadas a norma da la confederaziun en notas per l'attestat federal da qualificaziun. 2 Sche las disposiziuns per l'attestat federal da qualificaziun vegnan ademplidas suenter che las notas èn vegnidas midadas, vegn concedì l'attestat federal da qualificaziun, furmaziun extendida. 6. Disposiziuns finalas Art. 18 Execuziun 1 L'execuziun è chaussa da l'uffizi. Art. 19 Disposiziun transitorica 1 Per scolaras e scolars che frequentan l'onn da scola 2011/12 la segunda u la terza classa da la scola media commerziala valan las disposiziuns vertentas da l'ordinaziun davart la scola media commerziala en il chantun Grischun. Art. 20 Entrada en vigur, aboliziun dal dretg vertent 1 Questa ordinaziun entra en vigur retroactivamain per il 1. d'avust 2011 e remplazza l'ordinaziun davart la scola media commerziala en il chantun Grischun (OSMC) dals 25 da zercladur 20021). 1) CUL 2003, FUC 3090 e CUL 2004, FUC 2773 5 425.130 Tabella da las modificaziuns - tenor conclus Conclus 08-11-2011 6 Entrada en vigur 01-08-2011 Element relasch Modificaziun emprima versiun Publicaziun en la CUL - 425.130 Tabella da las modificaziuns - tenor element Element relasch Conclus 08-11-2011 Entrada en vigur 01-08-2011 Modificaziun emprima versiun Publicaziun en la CUL - 7