Uniun dals Grischs
Protocol da la radunanza generala dals 25 avrigl 2009
Zernez, Hotel Spöl, 9.30 - 12.30
Preschaint(a)s cun dret da vuschar: delegats da las secziuns 25 (da quels 11 cuvis),
rapreschantants da cumüns 8, suprastanza 4 ; totalmaing 37 vuschs
Giast: Urs Cadruvi, secretari general Lia Rumantscha
S-chüsas sun entradas 28, tanter quellas: il chaschier Riet Ganzoni, ils revisuors da
quint Arno Lamprecht e Marcel Franziscus, Vincent Augustin, president LR, Franco
Tramèr, landamma d’Engiadin’Ota, Guido Parolini, president PEB sco eir ils cumüns
da Tarasp e Val Müstair.
Tractandas
1. Salüd e chant cumünaivel
2. Tscherna dals dombravuschs
3. Approvaziun dal protocol da la radunanza generala dals 31 mai 2008
4. Rapport presidial 2008
5. Rapport Chesin Manella e Chalender Ladin
6. Rendaquint 2008 e rapport da la cumischiun da gestiun
7. Contribuziun annuala
8. Program da lavur 2009 e 2010
9. Preventiv 2010
10. Tschernas
11. Moziuns da commembers
12. Orientaziuns e varia
Act festiv:
La radunanza vain drivida ed inromada sco üsità cun musica e chant, quista vouta
dal cor da mattas Val Müstair suot la direcziun da Plazin Tschenett.
Il premi d’arcugnuschentscha per merits specials va quist on a Janet Gron, affar da
sport e s-charpas, Müstair. Giancarlo Conrad fa la laudatio ed intuna cha’l premi saja
ün’ arcugnuschentscha per las dittas da la Val Müstair insomma e vegna dat a
J.Grond sco rapreschantant exemplaric in quai chi reguarda la chüra dal rumantsch
i’l affar ed eir illas societats da sport. Siond cha l’onurà as rechatta in vacanzas, piglia incunter il premi per el Chasper Stuppan.
La radunanza cuntinua cun las tractandas:
1. La presidenta Maria Sedlacek dà il bivgnaint e salüda specialmaing al giast Urs
Cadruvi.
2. Sco dombravuschs tscherna la radunanza a Roman Andri e Dumeng Zanchetti.
1
3. Il protocol da la radunanza generala dals 31 mai 2008 vain approvà.
4. La presidenta Maria Sedlacek preschainta seis rapport annual e manzuna ils fats
seguaints: l’importanza dal Chesin Manella cun seis program d’occurenzas sco lö
d’inscunter, ils dis da parablas a Bever ed Ardez, las ediziuns da l’UdG, las bleras dumondas da sustegn e’ls cuors da rumantsch. La suprastanza s’haja occupada in special eir cun duos temas importants: la dumonda dal rumantsch in
scoulas medias (matura bilingua e scolaziun dals magisters rumantschs) e la
dumonda dal rumantsch grischun illas scoulas d’Engiadina. Davart quist tema as
sviluppa üna viva discussiun – il facit da quella es per finir: i’s dess as procurar il
dret dal chantun da tradüer ils nouvs mezs d’instrucziun in ladin e tils metter a
disposiziun (in fuorma electronica) a nossas scoulas. Seguonda dess la gruppa
da mediaziun chi’d es amo activa, gnir insembel culs grondcusgliers d’Engiadina.
5. Pol Clo Nicolay preschainta il rapport dal Chesin Manella e dal Chalender Ladin:
L’on 2008 han gnü lö 12 occurrenzas i’l Chesin Manella, per l’on curraint sarà il
program circa listess grond. Ils prossems arrandschamaints, ün cul musicist Iso
Albin e l’oter cul scriptur Arno Camenisch, stan suot l’insaina dal contact cun la
Surselva rumantscha. – Our da l’assamblea vegnan lods per l’organisaziun da
las occurrenzas e la lavur cun classas da scoula.
Il Chalender Ladin po celebrar sia 100avla annada, quai chi’d es per Pol Clo e
Claudia Nicolay l’occasiun per surdar la redacziun in mans da qualchün «cun ideas nouvas e giuvnas».
6. Causa absenza dal chaschier (per motiv da malatia) preschainta la presidenta il
rendaquint per l’on 2008. Ella arcugnuoscha la prontezza dals cumüns
d’augmentar lur contribuziun a l’UdG. Il quint da gestiun serra cun ün pitschen
deficit da frs 268.05, quai però sainza resguardar la perdita pro’ls titels da valur
da raduond 37'000 frs, sco chi vain rendü attent. Fin ad üna dumonda a reguard
la Chasa Paterna nu dà il rendaquint andit a discussiun. Davo prelet il rapport
dals revisuors da quint approvescha la radunanza il rendaquint e dà dis-charg.
7. Cun üna cuntravusch accepta la radunanza la proposta da la suprastanza
d’augmentar la contribuziun annuala, v.d. il predsch pel Chalender Ladin, da 15
sün 16 francs.
8. Program da lavur 2009 e 2010:
Mariachatrina Hofmann preschainta il program d’ediziuns: La Chasa Paterna cun
texts da Clo Duri Bezzola, il Dun da Nadal 2009 sco ediziun da giubileum, il cudesch «Lumbard» da Jacques Guidon. L’ediziun valladra dal «Buonder cun cornas» s’ha retardada; a reguard la contribuziun refüsada da la LR daja cuorta discussiun, il secretari general chi’d es preschaint as declera pront da revgnir a la
dumonda.
Pol Clo Nicolay rapporta our da la cumischiun per mezs audiovisiuals: Il dvd «Las
pü bellas fablas da tuot il muond» vain realisà in cooperaziun cun la televisiun
rumantscha, oters prodots seguiran fin in ün on.
Pledpierla: L’on 2010 segua la 7avla ediziun, pel 2009 es la partecipaziun gronda, sco cha Gion Peider Mischol infuormescha.
Ün punct da culminaziun aint il program da l’on sarà il GROND BAL ENGIADINAIS dals 7 november 2009 a l’hotel Sinestra, sco cha la presidenta fa a savair.
9. Il preventiv 2010 vain approvà sainza discussiun. El prevezza ün deficit da frs
11'000.
2
10. Tschernas:
La presidenta Maria Sedlacek vain reeletta cun acclamaziun, listessamaing ils ulteriurs commembers da la suprastanza: Mariachatrina Hofmann, Jon Candrian,
Riet Ganzoni e Men Janett.
Sco revisuors da quint vain reelet Marcel Franziscus e tschernü nouv Jan Ruinatscha chi rimplazza ad Arno Lamprecht.
Sco nouv delegà da l’UdG per la radunanza da delegats LR vain tschernü per
scrutin Jacques Guidon cun 27 vuschs. Giancarlo Conrad survain 4 vuschs, vödas sun 2 cedlas.
Il secretari general da la LR, Urs Cadruvi, as drizza in ün cuort pled a
l’assamblea e porta ils salüds da la Lia Rumantscha. El manzuna las müdadas
da persunal (Anna Ratti, Duri Denoth ed Alexander Mischol sortan, Mario Pult
aintra sco nouv collavuratur regiunal), ils noms unifichats dals centers regiunals
e’l nouv scumpart intern da lavur e funcziuns aint illa LR.
11. Moziuns da commembers nu sun entradas ingünas.
12. Varia:
•
Curdin Lansel preschainta seis proget «Chant sacral e profan in Engiadina».
•
Gion Peider Mischol preschainta il proget «Piripiri» dal center LR Zernez, chi
ha per mera l’integraziun linguistica portugais–rumantscha.
•
Duri Denoth preschainta la dieta Peider Lansel chi vain organisada da la LR,
la Grotta da cultura Sent e da Rico Valär.
•
Mariachatrina Hofmann fa attent ad ün cudesch biling güst sorti da stampa:
«Betschlas malmadüras – Das Gewitter» da Cla Biert.
•
Our dal plenum vegnan fats duos votums chi pertoccan ils examens
d’admissiun pel gimnasi (Jost Falett) e la nouva egualisaziun da finanzas in
connex cun nossas scoulas e las scoulas bilinguas (Jon Domenic Parolini).
La radunanza generala vain serrada a las 12.30. I segua il giantar cumünaivel e davo ün referat da Werner Carigiet davart bilinguità.
Pel protocol:
Men Janett
3