ACTA
APOSTOLICAE SEDIS
COMMENTARIUM OFFICIALE
ANNUS X I I I - VOLUMEN X I I I
ROMAE
TYPIS POLYGLOTTIS VATICANIS
MCMXXI
fr
3 Ianuarii 1921
Annus XIII - Vol. XIII
Num. 1
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
COMMENTARIUM OFFICIALE
ACTA BENEDICTI PP. XV
LITTERAE
APOSTOLICAE
I
TEMPLUM
PAROCHIALE
SANCTI
IOANNIS
DE
DEO, IN
CIVITATE
MACARAIBO,
DIOECESIS ZULIENSIS, TITULO AC PRIVILEGIIS BASILICAE MINORIS AUGETUR.
B E N E D I C T U S P P . XV
Ad p e r p e t u a m rei memoriam. — Exstat in civitate episcopali Macaraibo, dioecesis Zuliensis, intra fines Reipublicae de Venezuela, Americae meridionalis, ecclesia parochialis in honorem sancti Ioannis de Deo
erecta et consecrata, t u m molis amplitudine, t u m artis operum splendore conspicua, in qua a n t i q u a populi religione asservatur t h a u m a t u r g a
imago beatae Mariae Virginis de la Chiquinquira nuncupata, aureo per
Nos diademate redimita. Hoc quidem ad sanctuarium, gratiarum a p u d
Deum sequestram Virginem veneraturi, t u r m a t i m confluunt t a m cives
q u a m advenae, etiam a dissitis regionibus, ideoque dilectus filius Antonius M. Soto, hodiernus eiusdem ecclesiae parochus, roboratas amplissimo suffragio episcoporum dioecesium Zuliensis et de Calaboro preces
Nobis humiliter adhibuit, ut eandem aedem ad titulum ac dignitatem
Basilicae Minoris evehere dignaremur. Nos a u t e m , quibus nihil a n t i q u i u s
est q u a m ut pietas christiani populi erga beatissimam Virginem magis
ac magis augeatur, votis h u i u s m o d i a n n u e n t e s , audito venerabili fratre
Nostro Antonio S. R. E. Cardinali Vico, episcopo Portuensi et s a n ctae Rufinae, S a c r o r u m R i t u u m Congregationi Praefecto, apostolica
Nostra auctoritate, praesentium vi p e r p e t u u m q u e in m o d u m , enunciat a m ecclesiam parochialem sancti I o a n n i s de Deo, civitatis Macaraibo,
6
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
dioecesis Zuliensis, Basilicae Minoris titulo ac dignitate e x o r n a m u s , cum
o m n i b u s et singulis privilegiis a t q u e honorificentiis quae Minoribus
almae h u i u s Urbis Basilicis de iure competunt. Decernentes praesentes
Litteras firmas, validas a t q u e efficaces semper exstare ac p e r m a n e r e ,
s u o s q u e plenos a t q u e integros effectus s o r t i r i atque obtinere; illisque
ad quos pertinent, sive pertinere poterunt, n u n c et in posterum plenissime suffragari, sicque rite iudicandum esse ac definiendum, irritumque ex n u n c et inane fieri, si q u i d q u a m secus super his, a quovis,
auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter contigerit attentari. Non
o b s t a n t i b u s contrariis q u i b u s c u m q u e .
Datum R o m a e a p u d sanctum P e t r u m sub annulo Piscatoris, die
XVIII maii MGMxx, Pontificatus Nostri a n n o sexto.
P. CARD. GAS P ARRI, a Secretis Status.
II
ECCLESIA CURIALIS SANCTAE MARIAE MAGDALENAE IN OPPIDO VEZELAY, DIOECESIS SENONENSIS, TITULO BASILICAE DECORATUR.
B E N E D I C T U S P P . XV
Ad p e r p e t u a m rei m e m o r i a m . — P r a e s t a n t i o r e s inter sacras aedes,
quibus n o n modo Senonensium dioecesis, sed universa etiam Gallia
nobilitatur, iure meritoque accensetur ecclesia curialis oppidi Vezelay,
Deo sacra in honorem sanctae Mariae Magdalenae. H a n c aedem, iam
i n d e a ix saeculo, vetustae abbatiae a comite Gerardo Ruseinonensi
fundatae a n n e x a m , i n n u m e r a e celebrarunt t u r m a e fidelium, illuc confluentium ut sanctae Mariae Magdalenae relliquias in ea asservatas recul è r e n t ; ideoque s. m Leo P P . IX, datis sub p l u m b o Litteris anno 1050,
monasticae eiusdem ecclesiae p a t r o n a m sanctam Mariam Magdalenam
declaravit. Civium a d v e n a r u m q u e fidem per longam a n n o r u m seriem
inclytis prodigiis cumulavit D e u s : constat enim ex fide dignis documentis
sanctae Magdalenae intercessione, in ipso sanctuario, oculis captos visum,
m u t o s loquelam, infirmos sanitatem, captivos libertatem recuperasse.
Quare i m m a n e surrexit inibi t e m p l u m , a n n o 1104 sollemni ritu dicatum,
molis amplitudine et gothycae artis operibus, n o n m i n u s q u a m historicis
memoriis et privilegiis a t q u e indulgentiis perinsigne. H u c confluxerunt,
caelestem opem gravissimis in adiunctis imploraturi, principes viri,
reges, episcopi Sacrorum et R o m a n i etiam Pontifices Nostri Decessores.
7
Acta Benedicti PP. XV
Venit ad Vezelianum celeberrimum s a n c t u a r i u m divus B e r n a r d u s Claravallensis a b b a s , ut iussu Eugenii P a p a e I i i secundam n u n t i a r e t in
Palaestinam crucesignatorum militum expeditionem. Primi assisiensis
Seraphici Patris alumni, Pacificus et Lodo vicus, penes s a n c t u a r i u m
Vezelianum morati sunt a n t e q u a m F r a t r u m Minorum Ordinem in Galliam proveherent. Exsul ab Anglia sanctus T h o m a s , Cantuariensium
episcopus, Vezeliano in templo, sollemnitate Pentecostes a n n o 1166,
publica libertatum Ecclesiae violatores excommunicatione mulctavit.
Saepe peregrinorum vestibus i n d u t u s hoc s a n c t u a r i u m invisit s a n c t u s
Lodovicus, Gallorum Rex, ac tot per saecula ad n o s t r a usque t e m p o r a
constans erga Mariam Magdalenam christiani populi devotio perseveravit,
nec bella, nec t u m u l t u s , nec haereticorum incursiones, nec publicarum
rerum eversiones a piis peregrinationibus suscipiendis fideles deterrere
potuerunt. Haec animo repetentes, cum hodiernus p a r o c h u s decanus
eiusdem ecclesiae sanctae Mariae Magdalenae, gravissimo Senonensium
archiepiscopi commendationis officio suffultas preces nobis humiliter
adhibuerit, ut e n u n c i a t u m sanctuarium Basilicae titulo cohonestare
dignaremur, Nos optatis his a n n u e n d u m ultro libenterque existimavimus.
Quae cum ita sint, cum compertum quidem h a b e a m u s ecclesiam e a n d e m ,
tot ac t a n t i s nominibus praestantem, sacra etiam supellectile esse a b u n d e
praeditam, Nos, collatis consiliis cum venerabili fratre Nostro Antonio
S. R. E. cardinali Vico, episcopo Portuensi et S. Rufinae, ac S a c r o r u m
R i t u u m Congregationi Praefecto, apostolica Nostra auctoritate, praesentium vi, p e r p e t u u m q u e in m o d u m ecclesiam parochialem in honorem
et titulum sanctae Mariae Magdalenae poenitentis, in loco Vezelay, Senonensis dioecesis, erectam et Deo dicatam et consecratam, honorifico Basilicae titulo c o h o n e s t a m u s , u n a cum privilegio deferendi t i n t i n n a b u l u m
et conopaeum, cui liceat addere ecclesiae ipsius insigne, sive stemma,
non t a m e n a u r o vel argento exornatum. Porro haec concedimus decernentes praesentes Litteras Nostras firmas validas atque efficaces semper
exstare ac p e r m a n e r e , suosque, plenos atque integros effectus sortiri
a t q u e obtinere, illisque ad quos pertinent, sive spectare poterunt, n u n c
et in posterum plenissime suffragari; sicque rite iudicandum ac defin i e n d u m esse, irritumque ex n u n c et inane fieri, si q u i d q u a m secus
s u p e r his a q u o q u a m , auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter
attentari contigerit. Non o b s t a n t i b u s contrariis q u i b u s c u m q u e .
D a t u m R o m a e a p u d s a n c t u m Petrum sub annulo Piscatoris, die
xxviii mensis iunii anno MCMXX, Pontificatus Nostri sexto.
P.
CARD.
GASPARRI,
a Secretis Status.
8
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
III
TEMPLUM CARMELITARUM, BEATAE MARIAE VIRGINI DE MONTE CARMELO SACRUM,
IN URBE RECIFENSI, E STATU PERNAMBUCI, IN BRASILIA, TITULO AC PRIVILEGIIS BASILICAE MINORIS DECORATUR.
B E N E D I C T U S P P . XV
Ad perpetuam rei memoriam. — Quod inclitus Carmelitarum antiquae observantiae Ordo t e m p l u m h a b e t s u a e custodiae curaeque comm i s s u m in u r b e Recifensi, e Statu P e r n a m b u c i , Deo Optimo Maximo
in h o n o r e m beatae Mariae Virginis de Monte Carmelo dicatum, iure
meritoque accensendum est inter antiquiores sacras Aedes q u a e Brasisiliarum regiones nobilitant a t q u e insigne populi illius s t u d i u m religionis testantur. Et revera, e constanti h o m i n u m memoria testimoniis^que
fide dignis, colligitur templum illud, ineunte saeculo xvi, inde ab ipsis
urbis Recifensis exordiis, exstructum esse. Templum et continens Carmelitarum coenobium, auspice et curante q u o d a m pio Carmelita, surrexerunt, qui simulacrum etiam, cedrino ligno sculptum, Beatae Mariae
Virginis de Monte Carmelo attulit e Lusitano Regno, et inibi publicae
venerationi proposuit. Ad q u o d quidem Sanctissimae P a t r o n a e simulac r u m v e n e r a n d u m , h a u d multo post q u a m Brasiliarum t e r r a e sunt detectae et europaeis çoloniariis subactae, coeperunt christifideles frequentissime confluere, neque u n q u a m populares destiterunt progressu temporis
t e m p l u m hoc reeifense invisere, i m m o etiam p e r e g r i n o r u m pietas magis
magisque in dies ad n o s t r a u s q u e t e m p o r a aucta est. Anno a u t e m 1908,
ipsa Beatissima Virgo de Monte Carmelo, Apostolica h a c Sede a n n u e n t e
atque a d p r o b a n t e , in Recifensis civitatis P a t r o n a m electa est; ac p r a e terea cum eiusdem simulacro Ordo Canonicorum Patriarchalis Basilicae
Vaticanae Nostrae, pro instituto suo, a u r e u m diadema decrevisset, sacer
ritus, die 2 1 mensis septembris anni 1919, a d s t a n t e a t q u e gestiente
magna cleri populique multitudine, sollemniter p e r a c t u s est. Quia vero
hoc piissimae Virginis simulacrum venerari n u n q u a m fideles destiterunt,
t u n c q u o q u e cum religiosos Carmelitas rei publicae g u b e r n a t o r e s q u o q u o
pacto vexarunt, nil m i r u m si t e m p l u m reeifense Deiparae sacrum elargitionibus, piis legatis et sacra supellectile a b u n d e locupletatum est. H u c
accedit q u o d Mariale t e m p l u m istud molis amplitudine, lineamentorum
venustate, ceterisque b o n a e artis operibus, inter p r a e s t a n t i o r a urbis
a
Acta Benedicti PP. XV
9
m o n u m e n t a merito a d n u m e r a t u r . Cum a u t e m dilectus filius A n d r e a s
Maria Prat, prior provincialis Ordinis Carmelitarum antiquae observantiae provinciae P e r n a m b u c a n a e , n o m i n e proprio, religiosorum virorum,
quibus praeest, ac plurium Brasiliarum christifidelium, quo m e m o r a t i
templi beatae Mariae Virgini de Monte Carmelo sacri decus m a x i m e
augeatur, Nos supplex roga veri t, ut eidem sacrae aedi dignitatem, titulum
et privilegia Basilicae Minoris impertiri d i g n e m u r ; Nos, quibus nihil
a n t i q u i u s contigerit, quam ut christifidelium erga sanctam Dei Genetricem pietas magis exardescat, et uberiores cotidie fructus percipiat,
votis his a n n u e n d u m ultro libenterque censemus. Quapropter, conlatis
consiliis cum V V. F F . NN. S. R. E. Cardinalibus Congregationi Sacrorum
R i t u u m praepositis, motu proprio, de certa scientia et matura deliberatione Nostris, deque apostolicae potestatis p l e n i t u d i n e , p r a e s e n t i u m
tenore p e r p e t u u m q u e in m o d u m , e n u n c i a t u m t e m p l u m beatae Mariae
Virgini de Monte Carmelo dicatum in civitate Recifensi, archidioecesis
Olindensis, in Statu P e r n a m b u c a n o , dignitate ac titulo Basilicae Minoris
h o n e s t a m u s , cum o m n i b u s h o n o r i b u s , praerogativis, privilegiis, indultis
q u a e Minoribus almae h u i u s Urbis Basilicis de iure competunt. Decernentes praesentes Litteras firmas, validas a t q u e efficaces semper exstare
ac p e r m a n e r e , s u o s q u e integros effectus sortir iugiter et obtinere, illisque
ad q u o s pertinent n u n c et in p o s t e r u m plenissime suffragari; sicque rite
iudicandum esse ac definiendum, irritumque ex n u n c et inane fieri, si
q u i d q u a m secus super his a quovis, auctoritate qualibet, scienter vel
ignoranter attentari contigerit. Non obstantibus contrariis quibuslibet.
D a t u m R o m a e a p u d s a n c t u m P e t r u m sub annulo Piscatoris, die
XVI mensis iulii MCMXX, Pontificatus Nostri a n n o sexto.
P. CARD. GASPARRI, a Secretis Status.
10
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
EPISTOLAE
I
AD R. P. ARTHURUM VERMEERSCH S. I.
PROPOSITUM
LAUDANS
CELEBRANDI
TERTIUM CENTENARIUM AB OBITU S. IOANNIS BERCHMANS.
Dilecte filii, salutem et apostolicam benedictionem. — O p p o r t u n e
a d m o d u m fit, ut, labente tertio saeculo a piissimo exitu S. Ioannis Berchmans, catholici quidam viri, te duce, consilia inierint eventus huius
faustitatem ita celebrandi, ut et illius eximiae sanctitati debitus ubique
honor h a b e a t u r et in m a g n u m id cedat a n i m a r u m b o n u m . Consiliis his
congruit propositorum series; quibus si, ut confidimus, efficietur ut
vita ac virtutes sanctissimi h u i u s adolescentis late innotescant atque
illustrentur, quaesitae h a u d deerunt utilitates. H a b e n t enim in I o a n n e
quid christifideles omnes s e q u a n t u r : habet id m a x i m e christiana iuventus,
ea praesertim q u a e in Ecclesiae spem succrescit in sacris seminariis
et in religiosis domibus. O m n i b u s vero sanctitas Ioannis se dat praeter
ceteras, adeptu facilem ac vel ipsa amabili specie, q u a se conspiciendam
praebet, ad imitandum vehementer allicit. Q u a n d o q u i d e m vero pietas
egregia t u a t u o r u m q u e sodalium hortatione non eget, Deum benignissimum precamur, ut ad maiorem s u a m gloriam vestra dirigat coepta
eademque optato donet exitu. Caelestium interim conciliatricem adiumentorum Nostraeque testem benevolentiae apostolicam benedictionem
tibi, dilecte fili, atque illis, nec non o m n i b u s qui stipe, opera, prece
praesto vobis erunt, p e r a m a n t e r in Domino impertimus.
D a t u m R o m a e a p u d s a n c t u m P e t r u m , die ix novembris MCMXX, Pontificatus Nostri a n n o septimo.
B E N E D I C T U S P P . XV.
11
Acta Benedicti PP. XV
II
AD
ALEXANDRUM
S. R. E. GARD.
KAK0WSK1,
ARCHIEP. VARSAVIENSEM,
ET
EDMUNDUM S. R. E. CARD. DALBOR, ARCHIEPISCOPUM GNESNENSEM ET POSNANIENSEM, CETEROSQUE POLONIAE EPISCOPOS, OFFICIOSISSIMA IPSORUM
LITTERIS RESPONDENS EX ANNUO CONVENTU DATIS.
Dilecti filii Nostri et venerabiles fratres, salutem et apostolicam
benedictionem. — Quae praeclaro pietatis s o l e r t i a e q u e vestrae studio
digna sunt, ea laeto sane a n i m o in eis litteris expressa perlegimus,
q u a s d u d u m e conventu, ad marialem Aedem Czenstochovae habito,
coniunctim ad Nos scripsistis. Etenim cum de bono istarum Dioecesium,
s u m m o quidem v o l u n t a t u m consensu, consultaretis, nihil vobis accomm o d a t a s visum est a d s a n a n d a h o r u m t e m p o r u m mala, quam, pontificiis h o r t a m e n t i s obsequendo, patriam vestram Cordi Iesu sanctissimo
consecrare, eiusque cultum a u g u s t u m magis magisque in populo provehere. O p t i m u m sane atque, si u n q u a m alias, p e r o p p o r t u n u m inivistis
consilium: ecquid enim salubrius inveniri potest, in hac rerum omnium
conversione, q u a m aucta in ipsum J e s u m Dominum religio, qui cum
praesidium sit a t q u e columen cuiusvis reipublicae, t u m eos praesertim
qui l a b o r a n t et onerati sunt ad se vocare ac reficere contendit? Valde
igitur vobis de hoc coepto g r a t u l a n t e s , n o n p a r v a m equidem fructuum
copiam inde vobiscum expectamus, m a x i m e q u e si a Corde Iesu fideles
aliquam in se p a r t e m concipere voluerint infinitae illius caritatis, q u a e
christianae vitae u s u m vulgo refovens, omnia suffert, omnia credit, omnia
sperat, omnia sustinet. Ceterum libenter a d m o d u m accepimus grati animi
s e n s u s q u i b u s Nos ob eas curas prosecuti estis quas, pro facultate, in
P o l o n o r u m e m o l u m e n t u m a d h i b u i m u s : ac vicissim observantiae vestrae
officia a m o r e m u t u o rependentes, id emissis precibus a Deo i m p l o r a m u s
ut et q u a e a vobis n u p e r scita sunt, ea suae gratiae rore fecundet, et
perpetuo Poloniam, christianae civilisque rei propugnaculum, benigne
fortunare velit. Ac caelestium m u n e r u m conciliatricem itemque peculiaris benevolentiae Nostrae testem, vobis, dilecti filii Nostri et venerarabiles fratres, cunctoque clero ac populo unicuique v e s t r u m concredito, apostolicam benedictionem a m a n t i s s i m e impertimus.
Datum R o m a e a p u d sanctum P e t r u m , die xx mensis novembris
Pontificatus Nostri a n n o septimo.
B E N E D I C T U S P P . XV.
MCMXX,
12
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
III
AD GUSTAVUM FRIDERICUM S. R. E.
CARD. PIFFL, ARCHIEPISCOPUM V1ENNEN-
SEM, AC VENERABILES FRATRES EPISCOPOS AUSTRIAE, COMMUNIBUS RESPONDENS LITTERIS.
Dilecte fili Noster ac venerabiles fratres, salutem et apostolicam
benedictionem. — P l a n e intelligimus ex c o m m u n i b u s vestris litteris
plena a d h u c esse vobis o m n i a metus, plena omnia c u r a r u m , et h u i u s rei
causa vos vestrique greges estis Nobis in oculis, in corde assidui. Sollicitae Nobis curae s u n t in primis pauperes pueri, et m e n s est nonnihil
iterum efficere in eorum subsidium. Argumenta, in quibus, ut nuntiatis,
versata in coetu sunt consilia ac studia vestra, t r i b u t a m vobis saepe
diligentiae l a u d e m confirmant Nostramque vobis ex novo capite conciliant benevolentiam. Q u a e c u m q u e sit conditio r e r u m vestrarum, quidquid
afferat dies, n o n laborabitis frustra. Ceterum, dilecte fili Noster ac venerabiles fratres, forti animo e s t o t e : confidite Deo: fidelis est et non dabit
in a e t e r n u m fluctuationem iusto.
Auspex divinorum m u n e r u m Nostraeque testis, benevolentiae apostolica sit benedictio, q u a m vobis, clero populoque unicuique vestrum
tradito, p e r a m a n t e r in Domino impertimus.
D a t u m R o m a e a p u d sanctum P e t r u m , die xxvi novembris MCMXX,
Pontificatus Nostri a n n o septimo.
B E N E D I C T U S P P . XV.
S. Congregatio Consistorialis
13
ACTA SS. CONGREGATIONUM
SACRA CONGREGATIO CONSISTORIALIS
I
DECRETUM
CIRCA PROPONENDOS AD EPISCOPALE MINISTERIUM IN SCOTIA
Maximam semper sollicitudinem habuit Ecclesia in Episcopis eligendis, a quibus maxima ex parte profectus catholicae religionis et increment u m fidei pendent. Haec ipsa ratio S s m u m Dominum movit ad novam
electionis methodum, de consulto E m o r u m Sacrae h u i u s Congregationis
P a t r u m , s t a t u e n d a m in Foederatis Americae Statibus, quae uberes fructus iam edidit. Item factum est in regione Canadensi, generali cum
approbatione illorum Antistitum. Similem m e t h o d u m censens Sanctitas
Sua extendere ad Scotiam, ubi religiosae conditiones, ab i n s t a u r a t i o n e
ecclesiasticae hierarchiae, meliores factae sunt, sententiam a singulis
m e m o r a t a e regionis Ordinariis super ea exquisivit. Habita a Scotis Praesulibus favorabili sententia, illis t a m e n modificationibus inductis, q u a e
o p p o r t u n a e visae fuerunt; S s m u s Dominus Noster Benedictus P P . XV,
de consulto E m o r u m Sacrae Congregationis Consistorialis P a t r u m , statuit et consistoriali praesenti decreto praescribit, ut in p o s t e r u m in
Scotia, pro eligendorum Episcoporum propositione, ratio iuxta leges
quae s e q u u n t u r , a d h i b e a t u r et vigeat.
1. P r o proponendis sacerdotibus ad episcopale ministerium idoneis
ac dignis, c o n v e n t u s o m n i u m Ordinariorum fiet singulis trienniis, tempore infra assignato.
2. Quolibet triennio, sub initio quadragesimae, incipiendo ab a n n o 1921,
o m n e s et singuli Episcopi suffraganei Archiepiscopo S. Andreae et Edinburgh vel, sede vacante, Archiepiscopo Glasguensi, sacerdotum n o m i n a
indicabunt, quos dignos episcopali ministerio existimabunt. Nil autem
vetat q u o m i n u s , hos inter, alterius etiam dioecesis vel provinciae sacerdotes p r o p o n a n t u r ; sub gravi t a m e n exigitur, ut, qui proponitur, personaliter et ex d i u t u r n a conversatione a proponente cognoscatur. Item
14
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Archiepiscopus Glasguensis nomina, quae apta reputaverit, Archiepiscopo
S. A n d r e a e et Edinburgi patefaciet.
3. U n a cum nomine, aetatem quoque, q u a n d o fieri potest, designab u n t candidati, eius originis et actualis commorationis locum, et officium quo principaliter fungitur.
4. Antequam determinent quem proponant, t a m Archiepiscopi, quam
Episcopi canonicos rogabunt, eo modo qui infra statuitur, ut sacerdotem indicent aliquem, quem p r a e ceteris dignum et idoneum coram
Domino censeant cui christiani gregis custodia in aliqua dioecesi committatur.
Ast a) interpellatio facienda erit canonicis, non in conventu coadunatis, sed singulis singillatim, data unicuique sub gravi obligatione
secreti, et sub lege destruendi, si quod intercessit h a c de re, epistolare
commercium.
b) Episcopi a u t e m h a b i t u m consilium nemini patefacient, nisi forte
in Episcoporum conventu, de quo inferius.
5. P o t e r u n t q u o q u e Episcopi alios p r u d e n t e s viros, etiam e clero
regulari, praesertim vero parochos seniores et prudentiores, t a m pro
proponendis candidatis, q u a m pro cognoscendis alicuius qualitatibus
i n t e r r o g a r e ; sed ad u n g u e m servatis regulis superius s u b litt. a) et b)
art. 4 recensitis.
6. Nomina q u a e Episcopi iuxta art. 2 proponent, nulli p r o r s u s aperiant, nisi soli Archiepiscopo, cui nomina s u n t indicanda.
7. Metropolitanus, vel Archiepiscopus, habitis ab Episcopis candid a t o r u m propositionibus s u a s adiiciat: omnium indicem ordine alphabetico conficiat, et, reticitis proponentibus, h a n c n o t u l a m t r a n s m i t t a t
singulis Antistitibus regionis, ut hi opportunas investigationes peragere
valeant de qualitatibus e o r u m quos personaliter et certa scientia non
cognoscant.
*
8. Investigationes eiusmodi earumque causa m a x i m a secreti cautela
peragendae erunt, ut s u p r a n. 4 dictum est. Quod si v e r e a n t u r rem
palam evasuram, ab ulterioribus inquisitionibus abstineant.
9. P o s t Pascha, die et loco ab Archiepiscopo, de quo in art. 6, determinandis, omnes Episcopi convenient ad seligendos eos qui Sanctae Sedi
ad episcopale ministerium proponi debeant. Convenient autem absque
ulla solemnitate, quasi ad familiarem congressum, ut attentio quaelibet,
praesertim diariorum et ephemeridum, et o m n e curiositatis studium
vitetur.
10. In conventu, invocato divino auxilio, p r a e s t a n d u m erit a singulis, Archiepiscopis n o n exceptis, tactis Ss. Evangeliis, i u s i u r a n d u m
S. Congregatio Consistorialis
15
de secreto servando, ut sacratius fiat vinculum quo omnes adstringunt u r : post hoc regulae ad electionem faciendam legendae erunt.
11. Deinde u n u s ex
Episcopis p r a e s e n t i b u s in Secretarium eri-
getur.
12. His peractis, ad disceptationem venietur, ut, inter tot exhibitus,
digniores et aptiores seligantur. Id t a m e n veluti Christo praesenti fiet
et sub Eius obtutu, omni h u m a n a consideratione postposita, cum
discretione et charitate, s u p r e m o Ecclesiae bono divinaque gloria et
a n i m a r u m salute unice ob oculos habitis.
18. Candidati m a t u r a e , sed n o n nimium provectae aetatis esse
debent; p r u d e n t i a praediti in agendis, q u a e sit ex ministeriorum exercitio c o m p r o b a t a ; sanissima et n o n c o m m u n i doctrina exornati, et cum
debita erga Apostolicam Sedem devotione c o n i u n c t a ; maxima autem
h o n e s t a t e vitae et pietate insignes. A t t e n d e n d u m insuper erit ad capacitatem candidati quoad temporalem bonorum administrationem, ad
conditionem eius familiarem, ad indolem et valetudinem. Uno verbo,
v i d e n d u m u t r u m o m n i b u s iis qualitatibus polleat, q u a e in optimo
pastore requiruntur, ut cum fructu et aedificatione populum Dei regere
queat.
14. Discussione peracta, fiet hac ratione s c r u t i n i u m :
a) Qui o m n i u m Episcoporum sententia, quavis d e m u m de causa,
visi s u n t in disceptatione ex n u m e r o p r o p o n e n d o m i » expungendi, ii in
suffragium n o n vocabuntur; de caeteris, etiam probatissimis, suffragium
feretur.
b) Candidati singuli ordine alphabetico ad suffragium p r o p o n e n t u r :
suffragia secreta erunt.
c) Episcopi omnes, Archiepiscopis n o n exceptis, pro singulis candidatis tribus u t e n t u r taxillis seu calculis, albo scilicet, nigro, tertioque
alterius cuiuscumque coloris: p r i m u m ad a p p r o b a n d u m , alterum ad
r e p r o b a n d a m , tertium a d abstensionem indicandam.
d) Singuli Antistites, p r a e e u n t i b u s Metropolitano et Archiepiscopo
Glasguensi, in u r n a ad h u n c finem disposita taxillum déponent, quo
dignum, coram Deo et graviter onerata conscientia, sacerdotem aestimab u n t qui in suffragium v o c a t u r : reliquos taxillos binos in u r n a alia,
pariter secreto, déponent.
e) Suffragiis expletis, Archiepiscopus c o n v e n t a s praeses, a d s t a n t e
Episcopo Secretario, taxillos et eorum speciem coram o m n i b u s n u m e rabit, scriptoque adnotabit.
15. Scrutinio de o m n i b u s peracto, liberum erit Episcopis, si id ipsis
placeat a u t aliquis eorum postulet, ut inter a p p r o b a t o s plenis a u t pari-
16
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
b u s suffragiis novo
h u n c finem singuli
tabunt, e a m q u e in
supra, art. 14, litt.
scrutinio designetur q u i n a m sit praeferendus. Ad
suffragatores n o m e n praeferendi in schedula adnou r n a d é p o n e n t : s c h e d u l a r u m a u t e m e x a m e n fiet, ut
e), decernitur.
16. Q u a m v i s vero S u m m u s Pontifex sibi reservet, dioecesi vel archidioecesi aliqua vacante, opportunis modis, consilia ab Episcopis vel
Archiepiscopis requirere, ut p e r s o n a m eligat q u a e inter a p p r o b a t a s
magis idonea videatur dioecesi illi regendae ; nihilominus fas erit Episcopis in eodem conventu indicare, generali saltem ratione, cuinam
dioecesi candidatos magis idoneos c e n s e a n t ; et q u i b u s de causis.
. 17. Episcopus a secretis, discussione d u r a n t e , diligenter adnotabit
quae de singulis candidatis a singulis suffragatoribus dicentur, quaen a m discussionis fuerit conclusio ; denique q u i n a m tum in primo scrutinio, tum in secundo (si fiat) fuerit exitus, et q u i d n a m speciaiius iuxta
art. 16 fuerit dictum.
18. Antistites a conventu ne discedant, a n t e q u a m ab Episcopo
Secretario lecta fuerit relatio ab eodem confecta circa nomina proposita, candidatorum qualitates et obtenta suffragia, e a m q u e probaverint.
19. Actorum exemplar ab Archiepiscopis, a praesule a secretis et
a ceteris Episcopis p r a e s e n t i b u s subsignatum, q u a m tutissime ad Sacram
h a n c Congregationem per Archiepiscopum praesidem mittetur. Acta vero
ipsa penes ipsum Archiepiscopum in Archivo secretissimo S. Officii servabuntur, d e s t r u e n d a t a m e n post a n n u m , vel etiam prius, si periculum
violationis secreti immineat.
20. Post haec, fas t a m e n semper erit Episcopis, t u m occasione propositionis candidati tum vacationis alicuius Sedis, praesertim maioris
momenti, litteras Sacrae huic Congregationi vel ipsi Ssmo Domino conscribere, q u i b u s m e n t e m s u a m circa p e r s o n a r u m qualitates sive absolute, sive relate ad provisionem dictae Sedis, patefaciant.
Datum Romae, ex aedibus Sacrae Congregationis Consistorialis,
die 20 novembris 1920.
j$i C. CARD. DE LAI, Ep. Sabinen., Secretarius.
L.
$ S.
Aloisius
Sincero, Adsessor.
17
S. Congregatio Consistorialis
II
DESIGNATIO ORDINARII PRO APPELLATIONE
IUXTA CAN. 1594, § '2
I u x t a can. 1594, § 2,- Codicis Iuris Canonici pro appellatione:
R m u s Archiep. Platensis designavit Ordinarium Cochabambensem.
Quam designationem S s m u s D. N. Benedictus P p . XV a p p r o b a r e
dignatus est, die 26 novembris 1920.
III
DESIGNATIONES
ORDINARIORUM
PRO
SECUNDA APPELLATIONE
R m u s Episc. Basileensis et Luganensis designavit Ordinarium Lausannensem-Genevensem ;
»
»
Curiensis, Ordinarium Sangallensem ;
»
»
Sangallensis, Ordinarium Basileensem;
»
»
Sedunensis, Ordinarium Pagi Ticinensis;
»
»
Lausannensis-Genevensis, Ordinarium S e d u n e n s e m ;
R m u s Administrator Apostolicus Luganensis, Ordinarium Curiensem.
Quas designationes S s m u s D. N. Benedictus P p . XV, die 15 octobris 1920, approbare dignatus est.
SACRA CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE
I ,
DECRETUM
DE DEFINIENDIS LIMITIBUS
DE PROPAGANDA FIDE
PAROECIARUM IN DIOECESIBUS
S. CONGREGATIONI
SUBIECTIS.
Ordinarii q u a r u m d a m r e g i o n u m , quae hierarchica constitutione
quidem gaudent, at Sacro huic Consilio Christiano Nomini P r o p a g a n d o
subiiciuntur, cum aliquid inchoatum a d h u c praeseferant, dubia nonnulla
circa s t a t u m iuridicum missionum sibi c o m m i s s a r u m proposuerunt.
ACTA, vol. XIII, n. i. — 3-1-921.
2
18
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Itaque ad ea dubia removenda et t u t a m agendi n o r m a m generalem
p r a e b e n d a m , Sacra Congregatio haec s t a t u e n d a c e n s u i t :
o
I Cum dioeceses huic Sacro Consilio subiectae t a m q u a m missiones
haberi debeant, permitti potest ut in eisdem aliqua p a r s territorii indivisa maneat, idest sine designatione limitum paroecialium.
2° Quae vero territorii partes limitatae iam s u n t vel limitari in p o sterum contingat ad n o r m a m can. 216, eae nomine paroeciae v e n i u n t ;
at eisdem applicantur ea quoque quae de quasi-paroeciis peculiariter
statuta sunt.
3° Facultas specialis a u t e m Episcopis missionum fit n o m i n a n d i
regulares ad paroecias cum idonei ad talia beneficia sacerdotes e clero
saeculari omnino deficiant.
4° Episcopis Indiarum Orientalium vero liceat in proximo conventu
Madraspatano, collatis consiliis cum R m o Delegato Apostolico, determinare, q u a e n a m territorii partes propriae cuiusque dioecesis haberi
debeant ut iam sufficienter divisae ad n o r m a m can. 216, adhibita in
posterum, pro novis paroeciis erigendis, forma in instructione h u i u s
S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide, diei 25 iulii 1920, praescripta
(cfr. Acta Apost. Sedis, an. xir, n. VIII, pag. 331).
Quae omnia SS. Dominus Noster Benedictus Div. Prov. P P . XV,
in audientia diei 2 decembris infrascripto S. C. Cardinali Profecto
impertita, confirmare atque r a t a h a b e r e dignatus est.
Datum Romae ex aedibus S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide,
die 9 decembris a n n o 1920.
G. M. CARD. VAN ROSSUM, Praefectus.
L. © S.
C.
Laurenti, ' Secretarius,
II
NOMINATIONES
Brevibus apostolicis nominati s u n t :
12 novembris 1920. — Delegatus apostolicus Albaniae R. D. Ernestus Cozzi.
3 decembris. — Vicarius apostolicus de Ge-li meridio-occidentali in
Cina R. D. Ubertus F r a n c i s c u s Schraven, e Congregatione Missionis.
4 decembris. — Vicarius apostolicus de Ontario Septemtrionali R. D.
Joseph Hallé, p r o t o n o t a r i u s apostolicus ad instar participantium.
19
S. Congregatio Rituum
SACRA CONGREGATIO RITUUM
I
LEMOVICEN.
;
BEATIFICATIONIS ET CANONIZATIONIS SERVAE DEI SORORIS MARIAE A IESU, IN
SAECULO IOSEPHAE DU BOURG, FUNDATRICIS CONGREGATIONIS SORORUM
A DIVINO SALVATORE ET SS.MA MRGINE NÜNCUPATARUM.
In oppido Bochemontés, prope Tolosam, e parentibus genere, censu
et pietate conspicuis, Armando du Bourg et Maria Jacquette d'Arbousier de Montégut, die 24 iunii a n n o 1788 in lucem venit infantala, cui
die 29 in sacro fonte imposita fuerunt n o m i n a Anna, Rosa, Iosepha.
Septima prolis florentis, prae ceteris filiis ad virtutem inclinata, a d h u c
puella eam domi studiose excoluit, eo magis quod a genitrice didicerat se a n t e o r t u m fuisse Deiparae Mariae Virgini consecratam. Calamitoso et miserrimo illo tempore, saeviente bello in Ecclesiam, clerum
laicosque catholicos, A r m a n d u s , Tolosani s e n a t u s consiliarius, a perduellibus ad necem quaesitus, a n n o 1793 iniuste capite plexus est,
eiusque b o n a fisco addicta, m a x i m a cum tristitia et egestate numerosae
atque superstitis familiae. Invicta materfamiiias, licet suo viro orbata opibusque spoliata, h a s aliasque adversitates christiana fortitudine tulit, in
Deo penitus confisa de perenni succursu in suis angustiis et necessitatibus, atque h a n c spem fructuose fovit, sicut eventus exinde probavit. Iosepha, vix septennis, Sororibus a sancto Mauro instituenda traditur. In
ea statim elucére visum est orationis et virtutis studium, h a u d obstante
indolis fervore quem nitebatur cohibere. Q u u m ad duodecimum aetatis
a n n u m pervenisset, recte instructa et bene disposita, ad sacrum Convivium et paulo post ad Confirmationis s a c r a m e n t u m a d m i s s a est. T u n c
magis excitata ad perfectum vitae statum, m u n d a n i s vanitatibus et blandimentis contemptis, votum consecrationis beatae Mariae Virgini, dulcissimae matri, privatim renovat. D o m u m reversa, liberales artes, praesertim musices et graphices, discere prosequitur, ac, divina opitulante
gratia, vitam poenitentem, p u r a m et in Christo absconditam ducit. Paulo
post in monasterium Sororum a Visitatione Beatae Mariae Virginis se
recepit, sed, tribus m e n s i b u s elapsis, q u u m n o n reperisset illud vitae
20
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
g e n u s sibi consonum, e monasterio egressa Tolosam revertit, ubi plures
h o r a s diei impendit in pietatis et cultus exercitiis, q u i b u s amore Dei
et zelo a n i m a r u m magis incenditur. Lemovicum q u o q u e petiit ut Praesulem p a t r u u m s u u m inviseret, a quo salutaria m o n i t a et consilia potiss i m u m de spirituali vita interiori libentissime accepit.. P o s t e a Tolosae,
a p u d Moniales a Beata Maria Virgine n u n c u p a t a s et religiosae et actuosae
vitae experimentum egit, simulque, m u n e r i sibi commisso recte fungens, puellas docuit cum m u t u o gaudio et profectu mentis et cordis.
Aiumnae enim religione, litteris bonisque m o r i b u s instructae, ad virtutes et ad sacra continuo ailiciebantur, a t q u e ipsa magistra, vigesimum
a u n u m agens, perpetuo castitatis voto, confessario a n n u e n t e , se Deo
omnino consecrabat. Austerioris vitae cupida Dei F a m u l a , exquisita
virorum p r u d e n t i u m sententia, a n n o 1812, inter Sorores a sancto Alexio
cooptatur, suscepto nomine Maria a Iesu, votis etiam nuncupatis, mense
iulio anni 1815. Aegrotis curandis q u i n q u e n n i o operam dedit singulari
diligentia et caritate. Ob m u l t a s animi anxietates, gravi tristitia et moerore auctas per obitum cl. me. Episcopi du Bourg, p a t r u i sui, soror
Maria a Iesu in m o r b u m incidit d i u t u r n u m cum extremo languore et
debilitate. Q u u m a l i q u a n t u m convalesceret, iussu Episcopi Lemovicensis,
qui d e m o r t u o Praesuli du Bourg successerat, ad pagum Evaux mittitur,
ut vires reficeret. Illic, h o r t a n t e et dirigente eodem Antistite, novum Institutum p r a e p a r a r e coepit a n n o 1829 et sequentibus. Interim, a n n o 1830,
Ancilla Dei Lemovicum rediit, moderatricem Sororum a sancto Alexio
eligendi causa. P e r triennium clementissimus Deus disposuit vias ad
novae Sodalitatis erectionem, quae, ex ipsius Dei providentia et Beatissima Maria Virgine auxiliante, a n n o 1833 exorta est. Siquidem pia
mulier Maria Lacoste, vidua cum binis filiabus suis in pago Brives non d u m puellarum collegium dirigebat ad instar familiae religiosae atque
alterum simile in pago Terrason instituere cogitabat. Soror Maria a Iesu,
de hac re edocta, p r a e h a b i t a familiari conversatione cum illis, opport u n e eas in socias et adiutrices novi Instituti sibi adscivit, atque, obtento
u t r i u s q u e Episcopi Petrocoricensis et Lemovicensis consensu, c u m praedictis sodalibus in oppidum Evaux se contulit, medio mense octobri
a n n o 1833. Illic o m n e s postulantes pro nova Congregatione, in soda
litio cui n o m e n « Verbo I n c a r n a t o » i n t e r d u m receptae, tyrocinium
aggressae sunt, s u b directione Institutricis, matris et magistrae. Caelesti lumine et mariali patrocinio, assidua et ferventi prece u n a cum
suis puellis implorato, Dei F a m u l a constitutiones et regulas conscripsit
q u a s , p r i m u m ad e x p e r i m e n t u m permissas, postea revisas et laude dignas
repertas, die 25 februarii anni 1834 E p i s c o p u s Petrocoricensis et die
S. Congregatio Rituum
a
21
I decembris anni 1849 Lemovicensis Antistes libentissime p r o b a r u n t .
Ex hisce constat Sorores « a Divino Salvatore et a Ssma Virgine »,
q u a e i n d u u n t vestes iuxta specialem formam et colorem praescriptas,
peculiarem finem h a b e r e fidelem observantiam primi et alterius divini
praecepti, n e m p e dilectionis Dei et proximi, per cognitionem, amorem,
et imitationem Dei et' Salvatoris nostri Iesu Christi eiusque Ssmae Genitricis Mariae Virginis. Inter opera vero q u a e ipsae exercere debent, cum
caritate et simplicitate, recensentur p u e r o r u m et puellarum instructio
catholica, a t q u e infirmorum ac p a u p e r u m a s s i d u a et diligens cogitatio et
cura in nosocomiis, hospitiis ac domibus. Interea, tyrocinio rite peracto,
in sacello Sodalitii a Verbo I n c a r n a t o , Evauœ in pago, novitiae novi
Instituti, q u a r u m p r i m a fuit Maria Lacoste, die 9 februarii a n n o 1834
religiosa veste benedicta i n d u t a e sunt, et, biennio elapso, die 15 februarii
a n n i 1836, solemni ritu eaedem Sorores religiosa vota emiserunt. Deinceps Soror Maria a Iesu, respectivis Ordinariis Dioecesium libenter
a n n u e n t i b u s , alias domos Instituti fundavit in locis La Souterraine,
dioecesis Lemovicensis, q u a e h a b i t a est uti sedes princeps, Orcêval, dioecesis Claramontensis, Lauzum, dioecesis Agennensis, Bergerac, dioecesis
Petrocoricensis, a t q u e in oppidis Aisée et Thiers, ita ut singulis annis
singulae fere fundationes responderent. Aucto S o r o r u m n u m e r o eisque
postulantibus, auctoritate Episcopi Petrocoricensis, consentiente Episcopo Lemovicensi, Soror Maria a Iesu, ob suam pietatem, prudentiam
aliasque virtutes, in Moderatricem generalem « Instituti a Divino Salvatore et Ssma Virgine » electa et confirmata fuit. Anno d e m u m 1841,
votis et precibus F a m u l a e Dei satisfactum est per electionem domini
Dissundes ßegesat, vicarii generalis Lemovicensis, in moderatorem generalem Congregationis, qui eidem Sodalitati m a g n u m incrementum dedit,
urgente ipsa fundatrice et antistita generali Sorores ad observantiam
legum et p r a e c e p t o r u m et custodiam primae vi fervoris. Congregationi
veluti p a r s accessit sodalitium p a u p e r i b u s ruricolis instituendis destin a t u m , a sororibus r u r a l i b u s vulgo Sœurs des campagnes n u n c u p a t u m ,
quod uti r a m u m minorem se exhibet eiusdem arboris et regulae, n o n
t a m e n eiusdem officii. Sorores istae subiectae m a n e n t directioni Soror u m m a i o r u m . P r i m a sodalitii d o m u s , Lemovicensi Antistite h o r t a n t e ,
erecta fuit in loco Thial, q u a m aliae s u b s e q u u t a e sunt similes d o m u s
et scholae q u a e pueris ac puellis catholicis p a t e r e n t adversus haereticorum artes et insidias. Insimul Operam quotidianae communionis
Famula- Dei instituit, t u m ad iniurias Deo illatas cum a n i m a r u m detrimento resarciendas et remo vendas, t u m ad spiritum pietatis ^fovendum
et a u g e n d u m in augustissimum Eucharistiae s a c r a m e n t u m , in Beatis-
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
simam Virginem Mariam, in sanctos Angelos et Archangelus aliosque
sanctos caelites, sub q u o r u m custodia et patrocinio universum Instit u t u m posuerat. Nec p r a e t e r e u n d u m est quod, vivente a d h u c ipsa fundatrice, eiusdem Instituti d o m u s q u a d r a g i n t a circiter e n u m e r a b a n t u r ,
tum ad puerilem aetatem e r u d i e n d a m , t u m ad aegrotos egenosque
c u r a n d o s et sublevandos. Vita Servae Dei virtutibus et meritis plena
iam ad occasum vergebat, ut a gravibus multisque laboribus gloriosa
conquiesceret. I n e u n t e a n n o 1862 Dei F a m u l a composuit et collegit
q u e m d a m t h e s a u r u m p r e c u m in u s u m suae Congregationis et in extrem u m memoriale perennis suae orationis, puritatis et caritatis in D e u m
et proximum necnon suae perfectae subiectionis et observantiae erga
sanctam Matrem Ecclesiam, s u p r e m u m eius caput R o m a n u m Pontificem
aliosque legitimos Pastores. T a n d e m , diutino m o r b o c o n s u m p t a , sicut
piissima m a t e r inter amantissimas filias, die 26 septembris, a n n o 1862,
aetatis suae septuagesimo q u a r t o , obdormivit in Domino. Ad eius corpus
in sacello Communitatis expositum, complures fideles e quovis ordine
civium convenerunt et maiori n u m e r o , q u a n d o ad ecclesiam parochialem
civitatis La Souterraine devota p o m p a delatum fuit. F u n e r e solemniter
peracto, cum oratione funebri Vicarii generalis Lemovicensis et per
viginti circiter a n n o s Superioris generalis Instituti, idem corpus conditum
fuit apud sacellum Communitatis, sepulcro inscriptione superposita.
F a m a sanctitatis, q u a soror Maria a Iesu in vita pollebat, post eius
o b i t u m magis clara, constans et diffusa, viam aperuit Processui Informativo Lemovicensi super ea condendo. Quo expleto et R o m a m ad
sacrorum r i t u u m Congregationem transmisso, iuris ordine servato et
revisione scriptorum Servae Dei peracta, nihil obstare decretum est,
q u o m i n u s ad ulteriora procedatur. Quare, instante R. P. D. Francisco
Xaverio Hertzog, e Sulpitiana Familia, P r o t o n o t a r i o Apostolico et Causae
postulatore, attentisque litteris postulatoriis q u o r u m d a m Em orum S. R. E.
Cardinalium, plurium R m o r u m Archiepiscoporum, Episcoporum a t q u e
antistitum ex u t r o q u e clero, aliorum virorum ecclesiastica vel civili
dignitate p r a e s t a n t i u m , a t q u e piarum ac nobilium puellarum et mulier u m , quibus accesserunt omnes sodales et a l u m n a e Congregationis
« Divini Salvatoris et S s m a e Virginis » auspicantes Servae Dei Mariae
a Iesu, suae legiferae matris, felicem Causae introitum et exitum, E m u s
et R e v m u s D n u s Cardinalis I a n u a r i u s Granito Pignatelli di Belmonte,
Episcopus Albanensis et h u i u s Causae P o n e n s seu Relator, in ordinariis sacrorum r i t u u m Congregationis comitiis subsignata die ad Vaticanas aedes coadunatis, sequens d u b i u m discutiendum proposuit : An
signanda sit Commissio introductionis Causae, in casu et ad effectum,
23
S: Congregatio Rituum
de quo agitur? Et Emi ac Rmi P a t r e s sacris tuendis ritibus praepositi,
post relationem eiusdem Emi Ponentis, audito R. P. D. Angelo Mariani,
Fidei promotore generali, o m n i b u s q u e accurate perpensis, rescribendum
c e n s u e r u n t : Affirmative, seu signandam esse Commissionem introductionis
Causae, si Sanctissimo placuerit. Die 16 novembris 1920.
F a c t a postmodum de his Sanctissimo Domino nostro Benedicto
P a p a e XV per infrascriptum sacrae rituum Congregationis Secretarium
relatione, Sanctitas Sua rescriptum eiusdem sacri Consilii ratum h a b e n s ,
propria m a n u signare dignata est Commissionem introductionis Causae
Servae Dei Mariae a Iesu, in saeculo Iosephae du Bourg, fundatricis
Congregationis « Sororum a Divino Salvatore et Sanctissima Virgine »
n u n c u p a t a r u m , die 21, eisdem mense et a n n o .
j$| A. CARD. VICO, Ep. Portuen. et S. Rufinae,
S. B. C. Praefectus.
L. ÇB
s.
Alexander
Verde,
Secretarius.
II
ROMANA
BEATIFICATIONIS ET CANONIZATIONIS VEN. SERVI DEI
ROBERTI
S. R. E. CAR-
DINALIS BELLARMINO SOCIETATIS IESU.
S U P E R DUBIO
An constet de virtutibus theologalibus, Fide, Spe et Caritate in Deum et
Proximum, nec non de cardinalibus, Prudentia, Iustitia, Fortitudine
et Temperantia earumque adnexis, in gradu heroico, in casu et ad
effectum, de quo agitur?
Quis fuerit venerabilis Dei Servus Robertus S. R. E. Cardinalis
Bellarmino, quantis fulserit e x o r n a t u s virtutibus, q u a scientia praestiterit ac doctrina, paucis complecti difficillimum sane est o p u s ; ex iis
t a m e n , quae pretiosum eiusdem proxime antecesserunt, comitata et subsecuta s u n t obitum, arguere saltem licet a t q u e a d u m b r a r e . Cuncta siquidem, q u a e hoc de loco distincte copioseque descripta r e p e r i u n t u r in
actis, qui animo reputaverit complexusque cogitatione fuerit, is profecto
facere non poterit, quin ipsius venerabilis Dei Famuli vitam, actiones
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
gestasque r e s absolutissimi) q u o d a m i n t u e a t u r compendio, reflexoque
veluti lumine fidelem q u o q u e venerabilis Viri contempletur imaginem,
eximiam morum sanctitatem p r a e s t a n t e m q u e doctrinam arctissimo sociat a s foedere, p r a e se ferentem, simulque confirmatam agnoscat Benedicti XIV sententiam, m a g n u m constituentis in obitu Servorum Dei mom e n t u m , si quidem finis vitae illustris sit et sanctimonia plenus et
publica praesertim testificatione notatus; reique h a n c afferentis ration e m : quum, uti dici solet, exitus acta probet (lib. III, cap. 38).
Nil proinde m i r u m , si, nulla fere interiecta mora, admota fuerit
m a n u s ad iuridicas colligendas probationes, q u a r u m ope introductio
obtenta est causae Beatificationis, brevique patuerit etiam aditus praecipuae, q u a e de virtutibus est, q u a e s t i o n i ; de iis n a m q u e , q u u m per
illud t e m p u s a n t e p r a e p a r a t o r i a in u s u n o n d u m esset Congregatio, in
praeparatoria p r i m u m a c t u m est Congregatione, q u a e die septima septembris mensis a n n i millesimi sexcentesimi septuagesimo quinti h a b i t a fuit.
Verumtamen, q u a e h u c u s q u e t a m prospere expediteque processer a t Servi Dei Roberti S. R. E. Cardinalis Bellarmino Beatificationis
causa, vix atque ad generalem deducta est Congregationem, q u a e coram
sa. me. venerabili Innocentio P a p a XI, die vigesima sexta septembris
anni millesimi sexcentesimi septuagesimi septimi, coacta fuit, cito incidit in scopulos, et magnas subinde experiri coepit r e p u g n a n t i a s ; easque
n e q u a q u a m ex eo esse repetendas, quod heroicae venerabilis Bellarmino virtutes uberibus idoneisque c o m m u n i t a e n o n essent probationibus, sed longe aliis de causis s u u m duxisse o r t u m , vel ipsae suadebant,
q u a s ad n o c e n d u m adhibitas fuisse constat, machinationes, cum, non
multos ante annos, publici iuris q u a e d a m magni pretii facta s u n t documenta, quae ipsum Benedictum P a p a m XIV s u u m h a b e n t auctorem, e
quibus, q u o d n a m laudati Summi Pontificis, circa christianas a venerabili
Bellarmino heroico gradu exercitas virtutes, iuxta acta et probata, exstiterit iudicium, ab eoque rite p r o m u l g a n d o c u r n a m ille abstinuerim satis
superque innotescit.
Revera, n e d u m Ecclesiae catholicae hostes, verum et corruptae
praeiudicataeque opinionis homines, qui, longo varioque saeculorum
cursu, Servi Dei Bellarmino Beatificationis c a u s a m perdere s u n t minitati, potius q u a m u n u m Bellarmino, ipsam solidae s a n a e q u e doctrinae
altricem, b e n e m e r e n t i s s i m a m Societatem Iesu, q u a e iure meritoque
tanto gloriatur alumno, procul dubio spectarunt. Audaciores proinde
effecti eo, q u e m sub venerabili Innocentio P a p a XI sortiti fuerant, successu, celebre q u o d d a m contrarium evulgando Votum, severissima etsi
secreti lege contectum, illud p r o r s u s latere debuisset, eadem sub Bene-
S. Congregatio Rituum
§5
dicto P a p a XIV vaferrima r e n o v a r u n t molimina, u t q u e facilius extremum
inclytae Societatis Iesu m a t u r a r e n t exitium, quae in binis praegressis
generalibus Congregationibus lata fuerant, typis cusa, in vulgus spargenda c u r a r u n t negativa suffragia. Quae t a m e n hoc praecipuo capitalique
inficiuntur vitio ; quod videlicet, quavis posthabita positiva h e r o i c a r u m
v i r t u t u m demonstratione, t o t a fere s u n t in recensendis, quos eorum
a u c t o r i b u s in venerabili Bellarmino deprehendere visum est, defectibus;
ideoque diversam ab ea, cunctis in disceptationibus servanda, s e c t a n t u r
m e t h o d u m , quae, recenti hac aetate, n o n mediocri cum veritatis detrimento, a nonnullis, quo m i n u s manifestis, eo nocentioribus, i n s t a u r a t a
fuit. Hi porro q u u m probe calleant, post institutae quaestionis valide
strenueque confectam demonstrationem, nonnisi postremo loco ad difficultatum, si q u a e contra facere videantur, solutionem descendere, idem
profecto esse, a t q u e difficultates ipsas enervatas fermeque dilutas reperire, ad eam artem callidam sane saepe confugiunt, ut, sueto interverso
p e r t u r b a t o q u e ordine, difficultatem in thesim et thesim in difficultatem
i m m u t a r e non vereantur.
Equidem, ut, u n d e est exorsus, eo revertatur sermo, quibus opus,
suo tempore, fuerat, elementa ad necessariam a p p a r a n d a m et accurand a m de heroicis venerabilis Bellarmino virtutibus probationem, neque
p a u c a n u m e r o neque exiguae molis volumina continent, sive manuscripta, sive typis i m p r e s s a ; eaque in d u o b u s vetustis sacrae rituum Congregationis et Postulationis Societatis Iesu delitescunt tabulariis, ad
quae, ceu pro religiosa archivorum custodia sapienter conditae postulant leges, interdictus est aditus, et, q u i b u s d a m d u m t a x a t exstantibus
conditionibus, accedere vix licet ad consulendum. Contra, opusculum,
q u o d cuncta complectitur a d v e r s a Causae Bellarmino suffragia, venale
p r o s t a b a t et p r o s t a t a d h u c ; illud idcirco h a u d p a u c o r u m versatum est
in manibus, q u o r u m nonnulli, sicut valde proclive est coniicere, avide
cupideque ipsum lectitarunt. Nec fortasse defuit, qui ex u n i s diffìcult a n t i b u s , quae inibi mira q u a d a m arte ac i n d u s t r i a percensentur, universa t a m e n seposita Servi Dei vita, q u o d q u e gravius, incompertis
o m n i n o peculiaribus eiusdem Famuli Dei virtutibus, ad q u a s propositae
referuntur difficultates, iam in p r o m p t u omnia se habere sit arbitratus,
q u i b u s e a m d e m dignosceret iustoque pretio existimaret venerabilis Bellarmino Causam. Ast v e h e m e n t e r hac opinione sua falsus utique ille
fuisset, p r o u t insigniter falleretur, qui, a r d u a q u a d a m oborta controversia, eam, praecisione facta a supremis principiis, quae subiectam, de
q u a agitur, materiam regunt et m o d e r a n t u r , se certo ac tuto diremptur u m speraret.
26
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium O fidale
Quibus ex o m n i b u s non difficile explicatu est, qui factum sit, ut
perdiu v e h e m e n t e r q u e exspectatum ad haec u s q u e t e m p o r a s u u m adepta
non fuerit exitum de heroicis venerabilis Bellarmino virtutibus Causa,
donec Sanctissimus D o m i n u s noster Benedictus P a p a XV, inde fere a
Sui pontificatus exordio, Suos in eam convertit oculos. Quamvis autem
e Sibi satis explorata vicissitudinum historia, q u i b u s obnoxia facta fuit
de venerabilis Bellarmino virtutibus quaestio, iamdiu a Decessore Suo
Benedicto P a p a XIV quaestionem ipsam pro diiudicata ac definita
h a b e r i posse censeret, nihilominus, ut, magis quo fieri posset, singulari prospiceret Causae dignitati, Reverendissimo™ m Cardinalium sacris
tuendis ritibus praepositorum, cum interventu et voto P r a e s u l u m Officialium, p r a e h a b e r e voluit consultationem. U t q u e haec n e d u m extrinseca auctoritate, sed factis inniteretur nec non vi et pondere argumentorum, quae accommodata essent ad p e r s u a d e n d u m , eadem, q u a n u p e r
m e m o r a t u m immortalis memoriae Praedecessorem S u u m Benedictum
Papam XIV in hac ipsa de venerabilis Bellarmino virtutibus Causa
u s u m fuisse noverat, duci Se regique praetulit n o r m a . Eapropter, d u m
R. P. Fidei P r o m o t o r i generali hoc dedit negotium, ut obiectivam de
statu Causae texeret relationem, auctor insimul exstitit, ut actores quaecumque, sive pro sive contra facere possent, proferrent in medium.
Providae iussioni, uti par erat, obsequenter paruerunt et R. P. Fidei
P r o m o t o r generalis, q u a peritia praestat ac sedulitate, obiectiva de statu
Causae confecta relatione ; et solertes actuosique actores edito exhibitoque volumine, quod d u a b u s constat partibus. Q u a r u m u n a R. P. P a u l i
Dudon, e Societate Iesu, affabre elaborata lucubratio est, q u a singulas
cernere d a t u r totius Causae phases praeclaris cum eiusdem meritis
coniunctas. Altera perfectum sane est opus n u m e r i s q u e o m n i b u s absolutum, a Cardinali Carolo Alberto Cavalchini concinnatum, eidem, tamq u a m causae Relatori, a Benedicto P a p a XIV commissum^ quo cuncta,
quae, t a m ex adverso, q u a m pro efficaci Causae tuitione illuc u s q u e
adducta utrinque fuerant, optime, perite o r n a t e q ú e r e s u m u n t u r . Adiectae
tres succedunt appendices, q u a r u m prima C o m m e n t a r i o l u m exterioris
vitae s u a e a venerabili Bellarmino conscriptum exhibet, secunda ac
tertia satis notum cum suis additamentis Cardinalis Dominici Passionei
sub a s p e c t u m p o n u n t Votum, quod, u t p o t e aetate posterius, alia tria,
in generali iam Congregatione coram venerabili Innocentio P a p a XI
emissa, veluti s u m m a , complet a t q u e perficit.
Ita ad novissimum sibi propositum certamen de heroicis venerabilis
Bellarmino virtutibus Causa accessit; et quam apte q u a m q u e valide
p a r a t a et instructa accesserit, mirifice comprobavit eventus. In ordina-
27
S. Congregatio Rituum
riis quippe sacri h u i u s Ordinis comitiis, quae, die decima sexta superioris mensis novembris, celebrata sunt, referente Reverendissimo Cardinali, causae Ponente, Aidano Gasquet, omnibus, qui convenerant, t u m
Reverendissimis Cardinalibus, t u m P r a e s u l i b u s Officialibus, haec u n a
e a d e m q u e sententia fuit; nimirum, ita discussas fuisse et c o m p r o b a t a s
heroicas venerabilis Servi Dei Roberti S. R. E. Cardinalis Bellarmino
virtutes, ut procedi possit ad ulteriora in casu, et ad effectum, de quo
agitur. Sanctitas vero Sua, audita relatione per infrascriptum Cardinalem sacrae r i t u u m Congregationi Praefectum, s u p r e m u m iudicium S u u m
de more p r o r o g a n d u m duxit, ut, c o m m u n i b u s interim fusis Deo precib u s , congruum suppeteret t e m p u s ad caeleste l u m e n implorandum. Quod
quidem praestitum q u u m fuerit, decretoriam sententiam S u a m p r o n u n tiare statuit hodierna auspicatissima die, q u a e Suae ordinationis sacerdotalis et episcopalis consecrationis anniversaria est. Quapropter, sacris
pientissime operatus, ad Vaticanas Aedes arcessiri iussit Reverendissimus Cardinales Antonium Vico, Episcopum Portuensem et S. Rufinae,
sacrae r i t u u m Congregationi Praefectum, et A i d a n u m Gasquet, causae
Relatorem, u n a cum R. P. Angelo Mariani, Fidei P r o m o t o r e generali,
m e q u e insimul infrascripto Secretario, eisque adstantibus, solemniter
edixit: Constare de virtutibus theologalibus, Fide, Spe et Caritate in Deum
et Proximum, nec non de cardinalibus, Prudentia, Iustitia,
Fortitudine
et Temperantia earumque adnexis venerabilis Servi Dei Roberti S. B. E.
Cardinalis Bellarmino, in gradu heroico, in casu et ad effectum, de quo
agitur.
Hoc Decretum publici iuris fieri et in acta sacrae r i t u u m Congregationis referri mandavit undecimo calendas ianuarias anno MCMXX.
£g A. CARD. VICO, Ep. P o r t u e n . et S. Rufinae,
S. B. C. Praefectus.
L. © S.
Alexander
Verde,
Secretarius.
28
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
S. CONGREGAZIONE
DEI
RITI
Martedì 7 dicembre 1920, nel Palazzo Apostolico Vaticano, dinanzi alla
augusta presenza del Santo Padre, si è tenuta la Congregazione Generale
dei Sacri Riti, nella quale gli Emi e Revmi Signori Cardinali, i Revmi Prelati ed i Consultori teologi componenti la medesima, hanno discusso e dato
il loro voto sul dubbio intorno all'eroismo delle virtù esercitate dal Venerabile Servo di Dio Bartolomeo Dalmonte, Sacerdote, Istitutore della Pia Opera
della Missione, in Bologna.
Martedì 14 dicembre 1920, nel Palazzo Apostolico Vaticano, si è tenuta la
Congregazione Particolare dei Sacri Riti, nella quale gli Emi e Rmi Signori
Cardinali ed i Rmi Prelati Officiali componenti la medesima, hanno discusso
e dato il loro voto su le seguenti materie:
1) Intorno alla validità dei Processi Apostolici costruiti nella Curia di
Cordova sopra i miracoli in specie, che si asseriscono operati da Dio per intercessione del Ven. Antonio Maria Gianelli, Vescovo di Bobbio, Fondatore
della Congregazione delle Suore Figlie di Maria Vergine dell'Orto.
2) Intorno alla validità di tutti i Processi Apostolici ed Ordinari della
Causa di Beatificazione, ossia dichiarazione del martirio delle venerabili Serve
di Dio Ifigenia di S. Matteo delle Suore dell'Adorazione perpetua del Santissimo Sacramento; Elisabetta Teresa del S. Cuore di Gesù, dell'Ordine delle
Orsoline; Maria Rosa, dell'Ordine di S. Benedetto; Maria di S. Enrico, dell'Ordine Cistercense, e di altre Compagne, uccise, come si asserisce, in odio
alla Fede.
3) Intorno alla validità e rilievo del Processo Apostolico costruito dalla
Curia di Palermo, sopra la fama di santità in genere del Servo di Dio Giuseppe Maria da Palermo, Novizio dell'Ordine dei Minori. Cappuccini.
4) Intorno al culto, in ossequio ai Decreti di Urbano VIII, non mai prestato al Servo di Dio Fortunato Redolii, Sacerdote professo della Congregazione dei Chierici Regolari di S. Paolo, detti Barnabiti.
5) E finalmente intorno al culto non mai prestato, come sopra, alla
Serva di Dio Gemma Galgani, vergine lucchese.
Martedì 21 dicembre 1920, presso l'Emo e Rmo Signor Cardinale Lodovico Billot, Ponente della Causa di Beatificazione e Canonizzazione del Venerabile Michele Garicoits, Sacerdote, Fondatore della Congregazione dei Preti
del Sacro Cuore di Gesù, si è tenuta la Congregazione Antipreparatoria per
discutere tre miracoli che si asseriscono da Dio operati per intercessione del
medesimo Venerabile Servo di Dio, i quali vengono proposti per la sua Beatificazione.
Diarium Romanae Curiae
29
NOTA DELLE CONGREGAZIONI DEI SACRI RITI DA TENERSI NELL'ANNO 1921
11 gennaio.
Congregazione Ordinaria.
25
»
Congregazione Preparatoria sopra le virtù della Serva di Dio
Suor Teresa del Bambin Gesù.
15 febbraio. Congregazione Generale sopra le virtù del Ven. Servo di Dio
Giuseppe Cafasso.
8
marzo.
15
»
5
aprile.
Congregazione Preparatoria sopra le virtù del Ven. Servo di Dio
Francesco da Camporosso.
26
»
Congregazione Generale sopra le virtù della Ven. Serva di Dio
Maria Michelina del SSmo Sacramento.
10
maggio.
Congregazione Antipreparatoria sopra le virtù del Ven. Servo di
Dio Giovanni Battista Trona.
24
»
Congregazione Ordinaria.
31
»
Congregazione Preparatoria sopra le virtù della Ven. Serva di
Dio Giovanna Antida Thouret.
14 giugno.
Congregazione Antipreparatoria sopra le virtù della Ven. Serva
di Dio Anna Maddalena Remuzat.
Congregazione Ordinaria.
Congregazione Generale sopra le virtù del Ven. Servo di Dio
Andrea Uberto Fournet.
28
»
Congregazione Ordinaria Particolare.
13
luglio.
19
»
9
agosto.
Congregazione Antipreparatoria sopra le virtù del Ven. Servo
di Dio Vincenzo Pallotti.
25 ottobre.
Nuova Congregazione Preparatoria sopra le virtù del Ven. Servo
di Dio Alano de Solminiac.
Congregazione Preparatoria sopra i miracoli della Beata Maria
Maddalena Postel.
Congregazione Ordinaria.
15 novembre. Congregazione Ordinaria.
22
»
Congregazione Antipreparatoria sopra il martirio, segni o miracoli dei Venerabili Servi di Dio Lorenzo Imbert e Compagni.
29
»
Congregazione Generale sopra le virtù del Ven. Servo di Dio
Giovanni Nepomuceno Newmann.
13 dicembre. Congregazione Ordinaria Particolare.
20
»
Nuoya Congregazione Preparatoria sopra le virtù del Ven. Servo
di Dio Antonio Maria Claret.
30
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
SEGRETERIA DI
STATO
NOMINE
Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre si è degnato di
nominare:
4 dicembre 1920. Mons. Francesco Marchetti Selvaggiani, Arcivescovo tit. di
Seleucia, Nunzio Apostolico in Austria.
9
»
» I Rmi Monsignori Enrico Petroccia e Francesco Roberti ; i
RR. PP. M. Geslao Paban-Segond dei Predicatori,
Carlo Gouthier S. I., Giovanni Battista Rabeneck S. I., Giorgio Michele Sauvage della Congregazione della Santa Croce e Agostino Ruelli degli
Agostiniani ; i RR. Sacerdoti Domenico Tard ini e
Mons. Francesco Bracci, Consultori della S. Congregazione dei Sacramenti.
10
»
»
L'Emo sig. Card. Michele Lega, Membro della S. Congregazione dei Religiosi.
15
»
»
L'Emo sig. Card. Oreste Giorgi, Protettore dell'Istituto delle
Figlie di Maria, di Gerona (Spagna).
19
»
»
L'Eöio sig. Card. Raffaele Merry del Val, Protettore della
Congregazione delle Sorelle Francescane del Terzo
Ordine dell'Immacolata Concezione, di Jolies (Stati
Uniti d'America).
»
»
»
L'Etìio sig. Card. Donato Sbarretti, membro della Commissione Pontificia per Vinterpretazione del Codice
di Diritto Canonico.
»
»
»
L'Emo sig. Card. Aidano Gasquet, Protettore della Congregazione delle Sorelle Francescane del Terz'Ordine
della Sacra Famiglia, di Dubuque (Stati Uniti
d'America), e della Congregazione delle Sorelle di
San Giuseppe, in Car ondoies di S. Louis (Stati
Uniti d'America).
» » » Mons. Antonio Bernasconi, Consultore della Penitenzieri a
Apostolica (Sezione delle Indulgenze).
28
V
»
Il Rmo Prof. Dr. Francesco Schneider, della diocesi di Paderborn, Uditore del Tribunale della S. R. Pota.
29
»
»
L'Eöio sig. Card. Niccolò Marini, Protettore dell'Istituto delle
Suore Carmelitane Teresiane del Terz'Ordine.
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare:
Assistenti al Soglio
Pontificio:
22 novembre 1920. Mons. Emmanuele Antonio Arboleda, arciv. di Popayan.
18 dicembre »
Mons. Giuseppe Schrembs, vescovo di Toledo nell'America
Settentrionale.
20
»
»
Mons. Simone Pereira y Castellón, arcivescovo titolare di
Cizico, vescovo di Leon di Nicaragua.
31
Diarium Romanae Curiae
"Prelati Domestici di S. S.:
10 novembre 1920. Mons. Francesco Saverio Pollio, dell'archidiocesi di Sorrento.
29
»
»
Mons. Pietro Douhet, della diocesi di Moulins.
»
»
»
Mons. Guglielmo Wright, della diocesi di El-Paso.
11 dicembre »
Mons. Ludovico Ems, della diocesi di Losanna.
»
»
»
Mons. Eugenio Petite, della diocesi di Ginevra.
15
»
»
Mons. Lazzaro Podestà, della diocesi di Chiavari.
»
»
»
Mons. Modesto Schickelé, della diocesi di Strasburgo.
16
»
»
Mons. Giovanni Van Cauwenbergh, dell'archidiocesi di Malines.
22
»
»
Mons. Giuseppe Fabbri, della diocesi di Sarsina.
ONORIFICENZE
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato 'di conferire le seguenti
onorificenze:
Il Cavalierato dell'Ordine Supremo del
Cristo:
30 novembre 1920. Al sig. principe Don Alessandro Ruspoli, Gran Maestro del
Sacro Ospizio.
La Gran Croce dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
25 novembre 1920. Al sig. conte Don Giuseppe Enrico de Olano Loyzaga Iriondo
y Aldama de Figols, dell'archidiocesi di Valenza.
La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
2 dicembre 1920. Al sig. prof. Luigi Russo, dell'archidiocesi di Napoli.
5
»
»
Al sig. conte Luigi Macchi, di Roma.
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
30
luglio
1920. Al sig. Guglielmo Antonio Arnoldo Giuseppe Van Jersel,
del Vicariato Apostolico del Surinam.
27 novembre »
Al sig. Francesco Van Gardinge, della diocesi di Bois-le-duc.
16 dicembre »
Al sig. dottor Baldassare Estupinian, dell'archidiocesi di
San Salvador.
»
»
» Al sig. A. Yoganata Pillaj, della diocesi di Trichinopoly.
21
»
»
Al sig. Felice Beckers, dell'archidiocesi di Malines.
»
»
»
Al sig. Carlo Cuvelier, della medesima archidiocesi.
»
»
»
Al sig. Giorgio Van de Rydt, della medesima archidiocesi.
La Commenda dell' Ordine di S. Silvestro Papa :
30 novembre 1920. Al sig. Francesco Saverio Seganti, Maestro di Casa dei
Sacri Palazzi Apostolici.
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa:
18 novembre 1920. Al sig. Savino Salviucci, della diocesi di Terni.
2 dicembre
»
Al sig. Emmanuele Borg, della diocesi di Malta.
32
Acia Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
MAGGIORDOMATO DI SUA SANTITÀ
NOMINE
Coa Biglietti di S. E. Rffia Mons. Maggiordomo, il Santo Padre si è degnato
di nominare:
Camerieri Segreti soprannumerari di S. S. :
19 ottobre 1920. Mons. Giuseppe Gasteiger, dell'arctiid. di Monaco e Frisinga.
29 novembre »
Mons. Dionisio Szélyes, della diocesi di Tran sii vania.
3 dicembre »
Mons. Giuseppe Trezzi, di Roma.
»
»
» Mons. Gaetano Roma, della diocesi di Veroli.
17
»
•» Mons. Giovanni Cipullo, della diocesi di Caserta.
18
»
» Mons. Alessandro Paglialunga, della diocesi di Civitacastellana, Orte e Gallese.
»
»
» Mons. Pietro Lisbona y Alfonso, della diocesi di Barcellona.
23
»
» Mons. Giulio Morelli, dell'archidiocesi di Ravenna.
Camerieri Segreti di Spada e Cappa soprannumerarii di S. S. :
9 dicembre 1920. Il sig. Alfredo Roberto Camrn, della diocesi di Portsmouth.
» » » Il sig. conte Clemente de Droste -Vischering, della diocesi
di Münster.
»
»
» Il sig. conte Giorgio de Droste-Vischering, della medesima
diocesi.
»
»
»
Il sig. conte Giuseppe de Droste-Vischering, della medesima diocesi.
' »
»
»
Il sig. Margravio Carlo di Pers e di Varno, dell'archidiocesi di Salisburgo.
Camerieri d'onore in abito paonazzo di S. S.:
27 novembre 1920..'Mons. Giacomo Pich, dell'archidiocesi di Vienna.
»
»
» Mons. Antonio Graziani, dell'archidiocesi di Vicenza.
»
»
»
Mons. Ottavio Ronconi, della medesima archidiocesi.
»
»
» Mons. Giuseppe P. Dineen, dell'archidiocesi di New-York.
14 dicembre »
Mons. Francesco Dezzi, della diocesi di Sarsina.
23
»
»
Mons. Francesco Verdesca Zain, della diocesi di Nardo.
NECROLOGIO
4 dicembre 1920. Mons. Francesco Löbmann, véscovo titolare di Priene, vicario apostolico di Sassonia.
7
»
»
L'Emo sig. Card. Giuseppe Sebastiano Netto^ già Patriarca
di Lisbona.
9
»
» Mons. Giuseppe Meseguer y Costa, arcivescovo di Granata.
13
»
»
Mons. Giovanni Gaspare Stork, vescovo di Costarica.
Annus XIII - Vol. XIII
24 Ianuarii 1921
Num. 2
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
COMMENTARIUM OFFICIALE
ACTA BENEDICTI PP. XV
EPISTOLA
ENCYCLICA
BENEDICTUS
PP. XV
VENERABILES FRATRES
SALUTEM ET APOSTOLICAM BENEDICTIONEM
AD PATRIARCHAS, PRIMATES, ARCHIEPISCOPOS, EPISCOPOS ALIOSQUE LOCORUM '
ORDINARIOS, PACEM ET COMMUNIONEM CUM APOSTOLICA SEDE HABENTES:
SEPTIMO SAECULO EXEUNTE A TERTIO ORDINE FRANCISGALIUM CONDITO.
Sacra propediem celebrari sollemnia, cum septingenti
erunt anni a Tertio Ordine Poenitentiae condito, peropportunum putamus ; eaque ut apud catholicum orbem
Nos commendatione apostolicae auctoritatis ornemus, facit
primum exploratis sima et sperata populi christiani utilitas,
t u m illud etiam quod Nostram privatim personam attingit.
Anno enim MDCCCLXXXII, cum bonorum erga Assisiatem
essent vulgo infiammata studia ob saecularem celebrationem natalis eius, grate meminimus Nos quoque inter
alumnos magni Patriarchae numerari voluisse, atque ad
Mariae in Capitolio, cuius quidem illustris aedis sacra procurant Minoritae, sanctum habitum Tertiariorum rite suscepisse. Nunc igitur, in Apostolorum principis cathedra divinitus constituti, oblatam occasionem perlibenter, vel pro
JNTostra in beatum Franciscum pietate, arripimus ad EccleACTA, vol. XIII, n. 2. — 24-1-921.
34
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
siae filios, qui ubique sunt, cohortandcs, ut hoc sanctissimi
viri institutum, mirifice societatis humanae his quoque temporibus idoneum, sive studiose amplectantur, sive sedulo
retineant.
Ante omnia quidem unicuique versentur ob oculos
vera Sancti Francisci lineamenta animi : nam quem recentiores nonnulli proponunt, in "modernistarum officina
conflatum, hominem Assisiatem, huic cathedrae apostolicae parum deditum, eundemque vagae et inanis cuiusdam religiositatis quasi specimen, eum profecto nec Franciscum recte appellaveris, nec Sanctum!. — I a m vero ad
praeclarissima et immortalia Francisci in rem christianam
promerita, - quorum gratijâ is vere dictus est, periculoso
maxime tempore, columen a Deo Ecclesiae sanctae datum,
- velut quidam, cumulus hic Ordo Tertius accessit, quo
quidem nihil melius magnitudinem et vim illustrat eius,
quo flagrabat, ardoris in propaganda usque quaque gloria
Iesu Christi. Nam ex sollicita consideratione maiorum,
quibus Ecclesia tum laborabat, incredibili voluntate aggressus renovare ad christianam legem omnia, cum duplicem familiam Franciscus, unam fratrum, alteram sororum
condidisset, qui, sollemnibus votis nuncupatis, Crucis humilitatem sequerentur, nec posset omnes claustris accipere,
quos undique ad ipsum eius disciplinae cupiditas adduceret, consilium cepit ut in media saeculi agitatione viventibus
daret christianae assequendae perfectionis facultatem; ordinemque veri nominis instituit Tertiariorum, non eum quidem, ut duos priores, votorum religione ob strictum, sed simili
ornatum et morum simplicitate et studio paenitentiae. I t a
quod nullus unquam regularis familiae parens excogitarat,
ut religiosum vivendi genus rem communem faceret, hic et
invenit primus et effecit, Deo dante, felicissime : de quo
illud exstat praeclare dictum Thomae Celanensis : « Egregius nempe artifex, ad cuius formam, regulam et doctrinam,
offerendo praeconio, in utroque sexu Christi renovatur Ee-
Acta Benedicti PP. XV
35
desia et trina triumphat militia salvandorum ». \ Quo ex
testimonio gravissimi viri et aequalis illorum temporum, ut
alia omittamus, facile intelligitur quam penitus lateque
Franciscus, hoc instituto, populos commoverit, quantumque
et quam salutarem in eis rerum conversionem excitar it. I a m
vero ut Ordinis Tertii, aeque ac primi et alterius, dubitare
non licet quin auctor Franciscus exstiterit, ita eiusdem sine
ulla dubitatione legifer sapientissimus ipse fuit. In quo
egregiam ei operam navavit, ut accepimus, Cardinalis Ugolinus, is qui deinde, Gregorii IX sibi imposito nomine, hanc
Apostolicam Sedem illustravit ; idemque, quum Assisiensi
patriarcha familiarissime usus esset, quoad ille vixit, postea
eius sepulcrum pulcherrimo templo magnificentissimoque
clausit. Regulam autem Tertiariorum rite esse Nicolai IV
decessoris Nostri auctoritate sancitam nullus ignorat.
Yerum de his nihil attinet Nos plura, venerabiles fratres,
addere : illud enim hic Nobis ante omnia faciendum est, ut
ingenium propriusque spiritus, qui dicitur, instituti huius
appareat, de quo, ut Francisci aetate, ita hisce temporibus
quae virtuti Fideique tam inimica sunt, praeclaras in populum christianum utilitates sibi spondet Ecclesia. Probe quidem gnarus rerum ac temporum Leo X I I I , decessor Noster
fel. rec. Tertiariorum disciplinam, quo accommodatiorem ad
omnes cuiusvis gradus redderet, Constitutione edita Misericors Dei Filius, anno MDCCCLXXXTII, eorum leges vel regulam (( iuxta praesentes societatis circumstantias » prudentissime temperavit, de illa videlicet aliqua immutando, ut
minora, et quae cum his moribus parum viderentur consentanea : (( quo tamen facto nihil demptum, ait, de ipsa Ordite nis natura putetur, quam omnino volumus immutatam
« atque integram permanere ». Omnis igitur ea rei huius
immutatio versata extrinsecus est, haud ipsam eius vim
rationemque attigit, quae talis perseverat, qualem sanctis1
T Cel.
XV,
40.
36
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
simus auctor esse voluit. I a m vero plurimum ad emendandus
privatim publiceque mores posse Tertii Ordinis spiritum, ut
qui Evangelicam sapientiam totus redoleat, arbitramur, si
quidem denuo increbrescat, ut olim, cum et factis et verbis
praedicaret ubique Franciscus regnum Dei.
Etenim primum omnium is vult in Tertiariis suis eminere, tamquam insigne quoddam, fraternam caritatem', pacis concordiaeque studiosissim&m. Nimirum intelligens id
esse Iesu Christi proprium praeceptum, quod legem christianam contineret omnem:, ad ipsum suorum animos diligentissime conf orma vit. In quo illud etiam est assecutus, ut
Tertius hic Ordo sua sponte commHinitàìi .hominum»' iù&xïme
salutaris evaderet. Adeo, quo flagrabat Dei hominumque
ardore seraphico, non eum Franciscus inclusum animo continere potuit; necesse habuit foras, ad quoscumque liceret,
effundere. Itaque, exorsus privatam sodalium vitam domesticamque corrigere et christianis virtutibus excolere, quasi
nihil praeterea spectare videretur, non hic sibi consistendum putavit ; sed emendatione singulorum, tamquam instrumento, visus est uti ad christianae sapientiae studium
in societatis humanae sinu excitandum, universosque omnes
Iesu Christo lucrandos. — Quod igitur Francisco consilium
fuerat ut sodales Tertiarii in magnis illis aetatis suae discordiis moribusque civilibus nuncios praeeonesque pacis se
praeberent, idem Nobis dudum fuit, cum totus fere orbis terrarum horrífico bello conflagrabat; idem est nunc, eo nondum
plane restincto incendio, cum eius passim fument, alicubi
etiam fiammescant reliquiae. Cui quidem incommodo illud
accedit intestinum» civitatibus malum - quod ipsum diuturna principiorum christianorum oblivio contemptioque ingenerava - civium dicimus, ordines cum ordinibus de terrestrium partitione bonorum adeo dimicantes acriter, ut communis iam sit rerum, pernicies formidanda.
Quare in hoc tam immenso campo, in quem Nos, ut Regis
Pacifici gerentes vicem, praecipuas quasdam curas cogita-
Acta Benedicti PP. XV
tionesque contulimus, omnium quidem, quotquot sunt filii
christianae pacis, ad vocatam desideramus industriam, sed
maxime Tertiariorum sodalium, qui mirum quantum proder u n t ad animorum concordiam reconciliandam, si et numerus eorum ubique et studium creverit. Optabile est igitur ut
nullum iam sit oppidum, nullus etiam vicus aut pagus, quin _
huius generis sodales satis multos habeat et eos non desi*
des quosdam solaque Tertiariorum appellatione contentos,
sed impigros suaeque studiosos et alienae salutis. Quidni
autem quae ubique apud catholicum nomen vigent multiplices variaeque consociationes vel iuvenum, vel opificum, vel
feminarum, sese Tertio huic Ordini adiungant, eodemque
studio, quo Franciscus, pacis et caritatis affectae, pro Iesu
Christi gloria et pro Ecclesiae emolumento niti perseverent?
Etenim non eam pacem efflagitat genus humanum, quam
laboriosa terrenae prudentiae consilia confecerint, verum
quae a Christo allata est, sic affirmante : pacem meam do
vobis: non quomodo mundus dat, ego do vobis \ Illa enim
vel civitatum vel civilium ordinum inter se compositio, quam
homines excogitaverint, nec diu permanere, nec verae pacis
omnino habere vim potest, nisi in ipsa animorum tranquillitate consistat; haec vero nulla est, nisi cohibitis tamquam
officii freno cupiditatibus, ex quibus omnia cuiusvis generis
dissidia nascuntur. Unde bella et lites in vobis, quaerit Iacobus Apostolus, nonne hinc? ex concupiscentiis vestris,
quae militant in membris vestris? . Iam recte ordinare
omnia, quae in hominis natura insunt, sic ut non suis ipse
cupidinibus serviat, sed imperet, divinae obediens subiectusque voluntati, qua quidem in ordinatione, tamquam fundamento, pax communis nititur, Christi virtutis est, eaque in
Tertiariorum Franciscanum familia mirifice efficax apparet.
Nam quia hic Ordo, ut diximus, illud habet, ut sodales suos
ad christianae vitae perfectionem, quamvis saecularibus cuz
1
2
Ioan. 14, 27.
Iac. Ep. cath. 4, t.
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
38
ris implicatos, instituat, - neque enim ab ullo genere eursuque vivendi abhorret morum sanctimonia - idcirco, ubi complures sint, qui huic instituto congruenter vivant, necessitate quadam sequitur, ut aliis omnibus quos inter versantur,
magno sint incitamento non modo ad omne officii munus
explendum, sed etiam ad perfectius quiddam in vita attingendum quam communis lex iusserit. Quae igitur a Christo
Domino tributa laus est discipulis, ei praecipuum in modum adhaerentibus, cum dixit : De mundo non sunt, sicut et
ego non sum de mundo , eadem merito tribuenda his Francisci alumnis qui evangelica consilia, mente et animo, quantum in saeculo licet, observantes, vere de se affirmare idem
possunt quod Apostolus : Nos autem non spiritum huius
mundi accepimus, sed Spiritum, qui ex Deo est .
Quare longissime se abstinentes a mundi spiritu, studebunt contra in communis vitae consuetudinem spiritum
Iesu Christi, quacumque ipsis detur- aditus, inferre. Iam
vero duo sunt quae hodie in maxima morum perversitate
dominantur, infinitum quoddam studium habendi et inexplebilis voluptatum sitis. Hinc praesertim eam hoc saeculum habet labem et maculam, ut, cum in rebus omnibus
quae ad vitae commoditatem iucunditatemque pertinent,
perpetuam fere progressionem faciat, in eo lautem quod maius
est, scilicet in officio bene recteque vivendi, miserabiliter
ad ethnicae vetustatis flagitia regredi videatur. N a m quo
magis obscurantur apud homines sempiterna, quae in caelis
parata sunt, bona, eo magis haec eos caduca alliciunt capiuntque ; cum autem semel in terram sese animi abiecerint, proclive est sensim in iis virtutem hebeseere, eisdemque fastidientibus quae spiritus sunt, nullas res iam: sapere,
nisi oblectamenta deliciarum. Ergo videmus vulgo ex una
parte nec quaerendae neque augendae rei ullum adhiberi
modum, ex altera antiquam desiderari patientiam molestia1
2
1
2
Ioan. 17, 16.
1 Cor. % l 2.
u
Acta Benedicti PP. XV
39
r u m quae inopiae vel tenuitati comitari solent ; cumque
inter proletarios et copiosos illae intercedant simultates
quas diximus, ad acuendam tenuiorum invidiam accedere
profusum nimis multorum cultum corporis, indigna prorsus
licentia coniunctum. Qua in re satis equidem deplorare non
possumus tot ex quavis aetate ac genere calcitatemi mulierum, quae, studio placendi infatuatae, non vident quantum
illa, qua utuntur, insania vestium non solum optimo cuique
displiceant, sed Deum offendant. Neque enim satis habent
cum tali ornatu - quem plurimae earum olim exhorruissent,
ut christianae modestiae nimis repugnantem - prodire in
publicum , quin aedes sacras ingredi non verentur et in sacrorum celebritate versari, atque etiam ad ipsam mensam
Eucharisticam, in qua divinus castimoniae auctor sumitur,
foedarum deferre lenocinia cupiditatum. Mittimus autem
eas, quae nuper ex barbaria in hominum elegantium morem
venerunt, alias aliis deteriores, saltationes, quibus nihil
inveniri potest aptius ad omnem exuendam verecundiam.
Haec si diligenter Tertiarii sodales attenderint, intelligent quid a se, Francisci alumnis, tempus postulet. Nimirum intueantur oportet in vitam Patris sui ; considerent
quanta ei quamque expressa cum Iesu Christo fuerit similitudo, maxime in huius mundi fugiendis commodis suscipiendisque doloribus, qui et pauperculi sibi nomen pepererit, et in corpore suo stigmata acceperit Crucifixi ; atque ab
eo non se degenerare ostendant, paupertatem saltem spiritu amplectendo ac semet ipsos abnegando suamque quisque
crucem tollendo. Tertiariae vero, quod* ad eas praesertim
attinet, sese in habitu atque in omni vitae cultu praebeant
ceteris puellis matronisque sanctae pudicitiae documentumi;
nec putent se melius de Ecclesia deque republica posse me-'
reri quam: corruptorum parando emendationem morum. —=
Quod si sodales huius Ordinis ad opitulandum egenis in eo^
rum necessitate multiplici varias beneficentiae rationes instituerunt, certe commissuri non sunt, ut fratres, non rerum
1
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
40
terrenarum sed multo maiorum indigentes, suae caritatis officiis destituant. Atque hic venit Nobis in mentem illud Petri
Apostoli qui christianos hortabatur vellent, sancte vivendo,
esse gentilibus exemplo ob eam causam, ut ex bonis operibus
vos considerantes, glorificent Deum in die visitationis \
Similiter Tertiarii Franciscales et fidei integritate et vitae
innocentia et studii alacritate bonum Christi odorem late
diffundere et fratribus, qui de via deelinaverint, hortamento
debent et invitationi esse ad resipiscendum : hoc ab eis exigit, hoc exspectat Ecclesia.
Nos vero ex proximis sollemnibus Tertium hunc Ordinem bona accepturum incrementa confidimus ; nec dubitamus quin vos, venerabiles fratres, ceterique animarum
pastores magnopere curaturi sitis, ut Tertiariorum sodalitates, sicubi languescunt, revirescant, aliaeque etiam, ubicumque fieri possit, excitentur, floreantque omnes disciplinae observatione non minus quam sodalium copia. Id enim
denique agitur, ut quam plurimis hominibus muniatur per
Francisci imitationem via et reditus ad Christum, quo in
reditu spes maxime continetur communis salutis. Nam quod
Paulus ait : Imitatores mei estote, sicut et ego Christi , id
ipsum iure Francisco usurpare licet, qui, Iesum' Christum
imitando, eius factus est simillima omnium effigies et imago.
Itaque eadem sollemnia quo fructuosiora eveniant,
haec Nos, trium familiarum Franciscalium primi Ordinis
Ministris Generalibus enixe rogantibus, de sanctae Ecclesiae thesauro largimur :
I. In omnibus aedibus sacris ubi sodalitates Tertii
Ordinis legitime sunt institutae, cum ibi, per annum integrum a die X V I aprilis proximi, ob hanc saecularem sollemnitatem supplicatio in triduum fiet, Tertiarii sodales quidem
singulis iis diebus, ceteri vero semel plenariam peccatorum
remissionem, usitatis conditionibus, lucren t u r : quicumque
2
1
2
I Petr. 2,- m.
Ï Cor. 11, i.
Acta Benedicti PP. XV
autem ibidem augustum Sacramentum; de suis peccatis
dolentes, visitaverint-, ii septem annorum indulgentiam
toties quoties consequantur ;
I I . Omnia earum aedium altaria-per eos dies privilegiata sint; eodemque triduo sacrum de S. Francisco, tanquam votivum pro re gravi et simul publica de causa, ibidem
cuilibet sacerdoti facere liceat, servatis generalibus rubricis
Missalis Romani, ut in novissima eius editione Vaticana proponuntur ;
I I I . Omnes sacerdotes, iisdem aedibus addicti, possint per eosdem dies Rosaria, numismata, similia, benedicendo, apostolicae^ indulgentiae muneribus ditare, item Rosariis Crucigerorum et Sanctae Birgittae benedicere.
Auspicem vero divinorum munerum ac benevolentiae
Nostrae testem, apostolicam benedictionem vobis, venerabiles fratres, et universis Tertii Ordinis sodalibus amantissime impertimus.
D a t u m Romae, apud Sanctum Petrum, in Epiphania
Domini M C M X X I , Pontificatus Nostri anno septimo.
BENEDICTUS
P P . XV
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ACTA SS. CONGREGATIONUM
SUPREMA SACRA CONGREGATIO S. OFFICII
1
SUBMISSIO AUCTORIS OPERIS DAMNATI
Dr. W. Wilbrand, auctor libri,
über
den
Katholischen
cui
Religionsunterricht
titulus: Kritische Erörterungen
an
höheren
Schulen,
decreto
S u p r e m a e Sacrae Congregationis Sancti Officii diei 10 novembris 1920
proseripti et in Indicem librorum prohibitorum inserti, se subiecit et
o p u s reprobavi!.
D a t u m R o m a e , ex aedibus S. Officii, die 17 decembris 1920.
A. Castellano, Supremae S. C. S. Öff. Notarius.
II
DECRETO
CON CUI SI DICHIARA IL SAC. ERNESTO BUONA1UTI INCORSO NELLA SCOMUNICA,
E CONSEGUENTEMENTE NELLA SOSPENSIONE « A DIVINIS ».
Considerando che il sac. Ernesto Buonaiuti insegna da molti anni
e con pertinacia p r o p u g n a proposizioni teologicamente erronee, ed anche
manifestamente eretiche; che più volte a m m o n i t o , c o n t r a r i a m e n t e alle
sue ripetute proteste di sottomissione e al formale g i u r a m e n t o prestato
il 13 luglio 1916, n o n ha dato segni di vera e sincera resipiscenza e d .
anzi di recente nel periodico Religio (luglio-settembre 1920) ha osato
negare a p e r t a m e n t e il d o m m a della presenza reale di N. S. Gesù Cristo
nella S s m a Eucaristia, la S u p r e m a Sacra Congregazione del Sant'Uffìzio, n e l l ' a d u n a n z a plenaria di feria iv, 12 gennaio 1921, con l'approvazione del S. P a d r e , ha dichiarato e dichiara il sopradetto sacerdote
E r n e s t o Buonaiuti incorso nella scomunica a termini di diritto, e cons e g u e n t e m e n t e a n c h e nella sospensione a divinis.
Roma, dal Palazzo del Sant'Uffizio, 14 gennaio 1921.
L. Castellano, Notaro della S. S. C. del Sant'Uffizio.
Suprema S. Congregatio S. Officii
43
III
DECRETUM
DAMNATIO
PERIODICORUM:
« FILOSOFICI
E
« RELIGIO »
ET
« RIVISTA
TRIMESTRALE
DI
STUDI
R E L I G I O S I ».
Feria IV,
die 12 ianuarii
1921
In generali consessu S u p r e m a e S a c r a e Congregationis Sancti Officii,
Emi ac R m i Domini Cardinales fidei et moribus t u t a n d i s praepositi,
p r a e h a b i t o DD. Consultorum voto, proscripserunt, d a m n a v e r u n t a t q u e
in Indicem librorum prohibitorum inserenda m a n d a r u n t periodica:
« 1. Religio, R a s s e g n a di storia delle religioni, fondata da Nicola
« Turchi, diretta da Giulio Farina. R o m a , Ausonia.
« 2. Rivista
trimestrale di studi
filosofici
e
religiosi,
diretta
da
« Alessandro Bonucci. Perugia, via Baldeschi, 2 ».
Et insequenti feria v, die 13 eiusdem mensis, Sanctissimus D, N. Benedictus divina Providentia P a p a XV, in solita audientia R. P. D. Assessori S. Officii impertita, relatam sibi E m o r u m P a t r u m decisionem approbavit, confirmavit et publican dam m a n d a v i t .
D a t u m Romae, ex aedibus S. Officii, die 14 ianuarii 1921.
A. Castellano, Supremae S. O. S. Off. Notarius.
SACRA CONGREGATIO CONCIMI
ZAGABRIEN.
NOMINATIONIS VICARIORUM COOPERATORUM
13
novembris 1920
QUAESTÍO. - Archiepiscopus Zagabrien. ab h a c S. Congregatione
inter cetera haec expostulavit:
« In archidioecesi Zagabriensi h a b e t u r centenaria consuetudo nomi« n a n d i vicarios cooperatores inaudito parocho. Consuetudo inducta est
« ob p e n u r i a m sacerdotum et ob expeditiorem administrationis m o d u m .
« Q u a e r i t u r : u t r u m h u i u s m o d i consuetudo possit servari ».
VOTUM CONSULTORIS. - P r o h u i u s dubii solutione animadvertendum
est, ante Codicis promulgationem n o n e u n d e m u b i q u e observatum fuisse
m o d u m n o m i n a n d i vicarios cooperatores p a r o c h o r u m . Verum quidem
44
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
est, S. Conc. Trid. a n t i q u a m comprobasse traditionem, ac statuisse,
p a r o c h o r u m esse: « s i b i tot sacerdotes a d h o c m u n u s adiungere, q u o t
« sufficiant ad s a c r a m e n t a e x h i b e n d a et cultum divinum celebrandum »
(sess. 21, cap. 4). I m m o Innocentius XIÍI in Const. Apostolici ministerii,
d. d. 13 maii 1723, § 11 m o d u m in h a c a s s u m p t i o n e vicariorum serv a n d u m pro Hispania accuratius determinavit, et Benedictus X I I I Const.
In supremo militantis, d. d. 23 sept. 1727 h a n c Constitutionem Innocentianam confirmavit et ad universos locorum Ordinarios extendit.
Cum parochi iurisdictionem o r d i n a r i a m in s u a quisque paroecia
h a b e a n t , h a n c etiam aliis, a lege requisitas qualitates h a b e n t i b u s , per
se, delegare possunt. N o t a n d u m etiam est, t e m p o r e Concilii Tridentini
n o n d u m seminaria dioecesana exstitisse, in q u i b u s clerici sub oculis episcopi ad ministeria sacerdotalia p r a e p a r a n t u r . Q u a r e eo t e m p o r e paroc h u s iuvenem sacerdotem, a se ipso forsan ad s a n c t u a r i u m a d d u c t u m ,
illiusque aptitudinem ad ministerium parochiale, facilius cognoscere poter a t q u a m episcopus. Hinc S. S y n o d u s episcopos t a n t u m m o d o iussit, ut
p a r o c h o s cogant in locis, « q u i b u s p o p u l u s ita n u m e r o s u s sit, ut u n u s
« rector n o n possit sufficere ecclesiasticis s a c r a m e n t i s ministrandis et
« cultui divino peragendo », ut « sibi tot sacerdotes ad hoc m u n u s a d i u n gi gant, quot sufficiant... ».
Hic m o d u s n o m i n a n d i vicarios cooperatores, scilicet per ipsos parochos, fere u b i q u e p e r d u r a v i t u s q u e ad finem saeculi decimi octavi, ut
etiam a p p a r e t ex plurimis synodis dioecesanis d u r a n t e illo t e m p o r e
habitis (et p a r t i m congestis in Analecta Iuris Pont., ser. V (1861),
col. 877 sqq.). V e r u m t a m e n inde a tempore perturbationis gallicae,
q u a e o m n i a in ecclesiastica et civili societate n o n solum in Gallia, sed
etiam in finitimis regionibus, s u s deque vertit, alius m o d u s invaluit,
quo dicti vicarii ab episcopis n o m i n a b a n t u r a b s q u e ullo parochi interventu. Sic res se h a b e b a t in Gallia, Belgio et Sabaudia (Praelectiones iur,
can. h a b i t a e in semin. S. Sulpitii, I, 402; D e r e n b o u r g , Etude canon, sur
les Vicaires paroissiaux, T o u r n a i , 1871, p. 102), in Austria et Germania
(Vering, Kirchenrecht, Freiburg, 1881 alt. ed. p. 608; Müller, Lexicon
des Kirchenrechts, III, 278), in Statibus unitis Americae septentrionalis,,
in Canadia, Hibernia et aliis regionibus s u b ditione britannica (Smith,
Elements o f eccl. law, New York, 1887, VII ed., I, 447). Iste modus nominandi vicarios cooperatores, scil. per episcopos a b s q u e interventu p a r o chorum, etiam S t a t u t i s dioecesanis (ex. gr. Statuta Monasterien., ed.
Krabbe, 1849) et Conciliis provincialibus et nationalibus (ex. gr. Conc.
Quebec, an. 1854: Collectio Lacen., III, 652; Synodus Plenaria Hiberniae
a p u d Maynutiam, an. 1875, n. 217), ab Apostolica Sede approbatis, in-
S. Congregatio Concilii
45
sertus est. Imo etiam in. Conc. Plenario Americae latinae, an. 1889 in h a c
Alma Urbe habito, s t a t u i t u r n. 270: « S i a u t e m solus (parochus) n o n
sufficiat, tot sacerdotes, q u a n t u m fieri poterit, ei adiungantur q u o t . . . »;
et n. 275 praescribitur, in synodo dioecesana fieri debere a c c u r a t a m
d e s c r i p t i o n e m obligationum et iurium coadiutorum p a r o c h o r u m .
Superfluum ergo videtur, neque ad r e m n o s t r a m facit, h a n c consuet u d i n e m legi Tridentinae contrariam t a m q u a m legitimam p r o b a r e (videsis
Derenbourg, loc. cit., p. 103 sqq., et i p s u m p r o t e s t a n t e m Hinschius, System
des Kath. Kirchenrechts, Berlin, 1828, II, 320). Haec vero S. Congr. Conc.
Episcopo Aturensi (Aire) a n n o 1865 de re interroganti r e s p o n d i t : « De iure
(nominationem) spectare ad parochum cum a p p r o b a t i o n e episcopi; attentis vero peculiaribus circumstantiis, s e r v a n d u m esse u s u m in ceteris Gall i a r u m dioecesibus obtinentem, u s q u e d u m aliter fuerit a S. Sede declarat u m » (Bouix, Le parocho, in append. I, § 5). Sufficiat indicasse, multo plur e s regiones fuisse, in q u i b u s praefata consuetudo contraria vigebat, q u a m
illae (Italia, Hispania, Sardinia), in q u i b u s lex Tridentina observabatur.
H a n c porro consuetudinem n u p e r d a t u s Codex in legem generalem
convertit, s t a t u e n s , « n o n ad p a r o c h u m , sed ad loci Ordinarium, audito
« parocho, competere ius n o m i n a n d i vicarios cooperatores e clero sae« culari » (can. 476, § 3). Iste canon q u a n t u m ad nominationem vicar i o r u m c o o p e r a t o r u m pro iis regionibus, in q u i b u s eousque lex Trid e n t i n a viguerat, n o v a m induxit disciplinam. Ut autem ius in iis regionibus parochis a n t e a acquisitum, q u a n t u m nova et melior disciplina
patiebatur, servaretur, Codex voluit, ut parochi saltem a u d i r e n t u r ab
episcopis. Hinc putaverim, illam clausulam « audito parocho » minime
referri ad illas regiones, in quibus, tacente et a p p r o b a n t e S. Sede episcopi, contra parochos per legitimam praescriptionem ius acquisiverant,
i n d e p e n d e n t e r a parochis eorum vicarios cooperatores nominandi, sed
ibi applicari debere can. 4: « I u r a aliis {episcopis) quaesita... integra
« m a n e n t . . . »; nec n o n can. 5: « Vigentes in praesens contra h o r u m sta« t u t a c a n o n u m consuetudines, sive universales sive particulares... quae
« quidem centenariae sint et immemorabiles, tolerari poterunt, si Ordi« narii pro locorum ac p e r s o n a r u m adiunctis existiment, eas p r u d e n t e r
« submoveri n o n posse ».
Nescio an u n q u a m disciplina ecclesiastica et salus a n i m a r u m in
saepe m e m o r a t i s regionibus d e t r i m e n t u m passae sint ex hoc capite,
q u o d episcopi vicarios cooperatores p a r o c h o r u m n o m i n a b a n t q u i n ipsos
parochos prius audiverint. Quod si n u n c episcopi in illis regionibusadigerentur ad a u d i e n d o s parochos a n t e q u a m illis cooperatorem assignent, n u l l u m ex hac innovatione b o n u m resultaret, quin immo expe-
46
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ditio negotiorum in magnis praecipue dioecesibus, valde p r a e p e d i a t u r .
Q u a p r o p t e r ad d u b i u m Archiepiscopi Zagabriensis mihi respond e n d u m esse v i d e t u r : Affirmative. H u c u s q u e v o t u m Consultoris.
ANIMADVERSIONES EX OFFICIO. - D u b i u m istud q u o d movetur, p o t i u s
practicum videtur q u a m iuridicum. Non enim dubitari potest u t r u m
c o n s u e t u d o in casu sit reprobata expresse per Codicem, q u u m nulla
h u i u s reprobationis deprehendi valeant indicia. Neque etiam ambigend u m est quin consuetudo sit contraria praescripto Codicis: quippe d u m
Codex praescribit : « ius spectare ad O r d i n a r i u m loci n o m i n a n d i audito
parocho », in consuetudine h a b e t u r ius n o m i n a n d i esse Ordinario inaudito parocho; q u a contrarietate nulla dari potest manifestier.
R e s t a t igitur quaestio t a n t u m m o d o practica, ad n o r m a m laudati
can. 5, u t r u m in casu « Ordinarius existimet, praefatam consuetudinem
« submoveri posse, necne ». At vero, d u m in casu Episcopus d u b i t a t
n u m consuetudo possit servari, palam profitetur n u l l u m dubium superesse quin illa possit submoveri. Nec revera, si obiectum r e m o v e n d a e
consuetudinis attendatur, facile quis exponere valeat quid incommodi
s u b o r i t u r u m sit, si, de p e r s o n a n o m i n a n d i coadiutoris, prius coadiuv a n d i interpelletur, nulla s t a t u t a obligatione illius sententiam sequendi
(c. 105, I ) . Quae cum ita sint, profecto n u l l u m subest i m p e d i m e n t u m
q u o m i n u s Codex, d a t u s praecipue ad uniformitatem legis et disciplinae
ecclesiasticae i n d u c e n d a m , h u n c s u u m effectum in casu sortiri possit.
o
Quod d e m u m additur de iure episcopis in rem quaesito ad t r a mitem can. 4, illud ipse eximius Consultor in suo voto diluisse videtur,
d u m directe ostendit, ex historia iuris, legem d a t a m per Codicem, quoad
definitum p u n c t u m quod dubium respicit, esse novam, contra q u a m profecto quodlibet praescribendi t e m p u s defuit. I t a q u e potius negativa q u a m
affirmativa responsio, dubio, prout exponitur, d a n d a , videretur.
Verum haec animadversio q u a n t i facienda sit, pro sueta p r u d e n t i a
Emi P a t r e s decernent. Quare, etc.
RESOLUTIO. - Sacra porro Concilii Congregatio, in plenariis E m o r u m
ac R m o r u m P a t r u m comitiis die 13 novembris 1920 in Palatio Apostolico Vaticano habitis, r e s p o n d e n d u m censuit proposito dubio : Standum
dispositioni Codicis, can. 476 §3.
Facta a u t e m de praemissis Ssmo Dno Nostro Benedicto XV relatione per infrascriptum S. Congregationis Secretarium in Audientia diei
subsequentis, Sanctitas Sua d a t a m resolutionem a p p r o b a r e et confirm a r e dignata est.
I.
MORI,
Secretarius.
S. Romana Rota
ACTA
47
TRIBUNALIUM
SACKA ROMANA ROTA
I
BERGOMEN.
REDITUS
CAPPELLANIAE
Benedicto Pp. XV feliciter regnante, Pontificatus Dominationis Suae anno
quinto, die 29 iulii 1919, BR. PP. DD. Maximus Massimi, Ponens, Iulius
Grazioli et Franciscus Parrillo, Auditores de turno, in Causa Bergomen. - Reditus Cappellaniae, inter R. D. Laurentium Togni, parochum loci vulgo Zanica,
actorem, appellantem, repraesentatum per legitimum procuratorem D. Vincentium Sacconi, advocatum, et R. D. Ioseph Pezzoli, praepositum ecclesiae S. Alexandri in Colonna, quae est Bergomi, repraesentatum per legitimum procuratorem D. Angelum DAlessandri, advocatum, sequentem tulerunt definitivam
sententiam.
Gaspar Sirtorius, animarum saluti studens, impetrata facultate ab Ordinario, erexit, intra fines paroeciae oppidi Zanica, dioecesis Bergomensis, publicum oratorium, quo sacra fierent, in commodum praesertim fidelium cuiusdam
partis illius oppidi, quam Capannelle appellant, trium circiter millium passuum
intervallo ab ecclesia paroeciali remotae. Ordinarius vero consensum non
praebuit nisi audito parocho loci, qui rem favore complexus est, et attenta
obligatione, in omnes impensas oratorii conservationis et cultus, qua Gaspar
se suosque heredes adstrinxerat.
Quo melius et obligationi susceptae satisfaceret et fini sibi proposito consuleret, ipse documento diei 28 mensis iulii anni 1836 declaravit « per sè ed
«eredi, di voler istituire una cappellania ». Cuius fundationis leges statuit
cum de obligationibus cappellani, tum de eiusdem iuribus, inter quae illud
est utendi fruendi quodam praedio « ascendente a circa pertiche locali ottan« totto » proximo oratorio. Cappellanum eodem tempore, parocho consentiente,
elegit sacerdotem Ambrosium Lavelli, qui, annuens, documentum signavit et
munus suscepit.
Triennio nondum exacto, Gaspar se et omnia sua obtulit domui religiosae
P P . Conventualium, quae, sub invocatione S. Georgii, surgebat Bergomi. Itaque,
instrumento diei 22 mensis martii anni 1839, huic domui bona universa cessit,
48
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ea tamen lege ut eappellania, quam fundaverat, salva foret. Iussit enim religiosam domum, post primum cappellanum a se electum, alios eligere, de familia
vel extraneos. Onera vero cappellaniae, iterum definiens, facultatem dedit
P P . Conventualibus eadem augendi «col corrispondere ad esso cappellano
« anche quello stipendio che stimerà conveniente, col poter deviare da quello
« i n corso stabilito dal donante » (art. XIV).
Sive primus cappellanus, sive eius successor Bertacchi (annis 1853-58) a,
domo religiosa designatus, praedio, quod supra diximus, oratorio proximo,
gavisi sunt. Tertius capellanus, cognomine Regazzola, ab anno 1859 ad annum 1863, apud oratorium, ut antecessores, resedit, postea alio transmigravit,
unde diebus festis oratorium muneri satisfacturus petebat. Certum est sub eo
praedii usumfructum, quem priores cappellani habuerant, cessasse, cum habeat u r in actis documentum contractus, quo PP. Conventuales praedium illud
anno 1864 locaverunt ad diuturnum tempus.
Anno 1868 publicis legibus suppressa est domus religiosa S. Georgii. Cui
malo occurrerat pius fundator, cavens ut in locum suppressae domus succederet parochus pro tempore ecclesiae S. Alexandri in Colonna, quae estBergomi.
itaque bona Gasparis cesserunt parocho S. Alexandri, qui in fiscum, bona illa
sibi vindicantem, pugnavit victoriamque retulit sententia diei 19 februarii 1874.
Novi cappellani non sunt restituii in usumfructum controversi praedii,
neque de hac re lege egerunt, usque ad annum 1915, quo parochus oppidi Zanica
petiit ut cappellano loci Capannelle praedium traderetur utendum fruendum.
Petitioni resistente parocho S. Alexandri, res agitata est administrativo modo
in Curia Bergomensi et resoluta contra petitorem. Qui institit ut res iudiciario modo definiretur, sed sententia Tribunalis Bergomensis ei contraria fuit,
licet incidenter vicisset contra binas exceptiones parochi S. Alexandri. Cum
enim hic et actionem parocho oppidi Zanica denegasset et praescriptionem
opposuisset, duabus sententiis interlocutoriis diei 15 mensis iulii anni 1916 et
diei 14 mensis novembris eiusdem anni definitum est actori competere actionem, praescriptioni vero locum non esse.
Ab his sententiis interlocutoriis parochus S. Alexandri nullam interposuit
appellationem, a sententia vero definitiva appellavit actor ad N. T., coram quo
disputatur hodie: An ad cappellanum loci Capannelle spectet ususfructus praedii de quo agitur.
Ius quod spectat. - Cum sententia lata inter partes, quarum altera saltem
non habeat personam standi in iudicio, nullitatis insanabilis vitio afficiatur
{Cod. 1. C, can. 1892, 2), PP., antequam inquirerent in principia iuris respicientia cappellanias piasque fundationes, ad examen revocarunt quaestionem,
an controversum ius cappellani loci Capannelle vindicare valeat parochus oppidi
Zanica. Cui quaestioni affirmative respondendum putarunt. Nam parochi quam
maxime interest salva fore iura cappellaniae institutae in evidens bonum paroeciae. Praeterea cappellano conveniunt quae habet Reiffenstuel (Ius can., lib. II,
49
S. Romana Rota
tit. XXVII, n. 156) : « Ubi controvertitur in iudicio de re ad me principaliter
«pertinente, ac possum removere litigantem, sive in me assumere actionem
« de re illa, vel saltem pro testari, ne alter litiget in meum praeiudicium, et
« tamen taceo, censeor consentire in illius actionem, iuxta Reg. 43 Iuris, in 6° :
« " Qui tacet consentire videtur „ : sicque alter intelligitur litigare de mea volun« tate » (1. Saepe constitutum, D. De re iud.). Quod in casu firmatur expressa
declaratione cappellani, qui ait: « Quindi è evidente, se io posso esser contento
« del mio stato, e se non dovevo prender parte alla causa. Naturalmente, inca« pace di mente e di borsa, mi affidai totalmente al mio reverendissimo Pre« vosto » (in actis).
Gappellaniarum vero indolem quod attinet, P P . notas has regulas prae
oculis habuerunt. Cappellaniae, ita appellatae ex eo quod obligationem soleant
importare vel celebrandi Missae sacrificium, vel certa ministeria praestandi
statis diebus in certa cappella sive altari, unam eamdemque naturam non
habent: definiuntur autem a fundationum tabulis (Berardi, Comm. in ius eccl.,
vol. 1, pag. 437; D'Annibale, Theologia moralis, III, § 71). Praecipua autem
divisio de earum forma haec est, quod aut ecclesiasticae sunt aut laicales.
Ecclesiasticae dicuntur, quae a competente ecclesiastica auctoritate erectae sunt
(arg. ex Cod. I. C, can. 141 2, 2); laicales, reliquae, in quibus fundator ipse
unus, voluntate sua, omnia disposuit. Hoc altero quoque in casu fieri potest,
ut cappellania tradenda sit clerico, cum satis sit ut designetur clericus qui ab
Ordinario fuerit adprobatus ad ea munera exercenda, quae ex legibus fundationis sint praestanda (Berardi, loc. cit. ; Sebastianeiii, De personis, 182, d).
Cum cappellaniae ecclesiasticae beneficiis adnumerentur, in iure beneficii
nomine non veniunt cappellaniae laicales (Cod. I. C, can. 1412, 2). Quae contra
solent aequiparari legatis piis aut donationibus piis. Ita Reiffenstuel : « Si quis
« in ecclesia certas Missas, vel etiam anniversaria, sub competenti stipendio,
« in perpetuum fundaverit, nisi adprobatio Episcopi accesserit, non erit bene« ficium, sed solummodo pium legatum, aut pia donatio » (Ius. can., lib. III,
tit. V, n. 16). Et De Luca: « Advertebam in primis ad conclusionem hodie certam
« ...quod, cum huiusmodi cappellania formalem erectionem in beneficium cum
« Ordinarii vel alterius Superioris auctoritate non haberet, regulanda non esset
« cum terminis spiritualibus seu beneficialibus, sed cum profanis, tamquam
« simplex legatum celebrationis Missarum, quod heredi iniunctum sit faciendi
« per quemcumque presbyterum eius libito eligendum, iuxta magistralem sen« tentiam in Melphiten-Legati pii, coram Dunozetto (inter suas dec. 101) » (De
iure patronatus, disc. XV, n. 4).
Ad pias fundatioDes quod est, haec habetur in Codice I. C. definitio:
« Nomine piarum fundationum significantur bona temporalia alicui personae
« morali in ecclesia quoquo modo data, cum onere in perpetuum, vel in diutur« num tempus, ex reditibus annuis aliquas Missas celebrandi, vel alias prae« finitas functiones ecclesiasticas explendi, aut nonnulla pietatis et caritatis
« opera peragendi » (can. 1554, § 1). Cum autem fundationes piae a persona
ACTA, V 1 .
0
XIII, n.
2. - 24-1-921.
4
50
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
morali acceptari non possint sine consensu Ordinarii loci (can. 1546, § 1), huius
iura, si agatur de piis fundationibus in ecclesiis, etiam paroecialibus, religiosorum exemptorum, exclusive competunt Superiori maiori (can. 1550).
Illud solemne est, hac universa in re, ut diligentissime impleantur voluntates fidelium facultates suas in pias causas donantium vel relinquentium
(.can. 1514). Itaque summa ipsa quaestionis est in his voluntatibus indagandis.
Quam facti quaestionem PP. diligentes investigatur^ animadverterunt non
bene a sententia appellata constitutum fuisse principium, de donationibus
amplissime interpretandis in favorem donatarii, casui aptandum. Nam in primis
principium illud, quasi iuris regula generalis, admitti non potest : « Licet enim
« alias in donationibus, praesertim Principum, de quibus satis constat, latissima
« pro donatario interpretatio sit facienda c. Cum dilecti, 6, De donatione ad
« finem ibi, quia in contractibus plena, in testamentis plenior, in beneficiis
« quoque pienissima interpretatio est adhibenda iuncta 1. Beneficium, 3, ff. De
« Constitut. Prmcip., ibi : Beneficium Imperatoris, quod a divina scilicet eius
«indulgentia proficiscitur, quam plenissime interpretari debemus; tamen quia
« donare suum perdere et iactare est (1. filius familias, 7 pr. ff. De donat.), suum
« autem iactare in dubio nemo praesumitur, arg. I. Cum de indebito, 25 pr. sin
« vero, ff. De Probat., merito pro donante fit interpretatio, ubi de donatione non
« satis constat. Ob quam eamdem rationem pro eodem interpretatio fieri debet,
« si dubium est, an plus vel minus donatum sit. Pariter pro donante interp r e t a t i o facienda, si per donationem praeiudicatur quaesito iam iuri tertii,
« quia huic praeiudicare velle nemo censetur etc. » (Reiffenstuel, Tractatus
de Regulis iuris, Reg. LVII, n. 9). Deinde principia respicientia donationes
non sunt casui aptanda. Etenim, quod ceteroquin ipsa sententia appellata,
paullo ante quam regulam illam statueret, dixerat : « fundatio, legitime acce« ptata, naturam induit contractus synallagmatici : " do ut facias „ » (Cod. I. C,
can. 1544, § 2).
Factum quod spectat. - Bona, olim Gasparis Sirtorii, inter quae praedium
controversum, cesserunt parocho ecclesiae S. Alexandri, instrumento diei 13 mensis augusti anni 1868, quod in actis habetur. Ibi, in primis, legitur: « Primie« ramente le parti qui intervenute dichiaransi edotte di tutto il contenuto negli
« atti 10 marzo 1837 e 22 marzo 1839, che in ogni parte confermano e vogliono
« i n perpetuo rispettato ». In postremis vero: « P e r tutto ciò che eventual « mente fosse stato in questo instrumento dimenticato, le parti intervenute
« s i riportano pienamente al disposto degli atti di costituzione retrocitati,
« 10 marzo 1837 e 22 marzo 1839, ed in specialità per ciò che è disposto nel« l'art. XIV di quest'ultimo titolo ». Itaque omnis inquisitio transferenda est
in documenta quae commemorantur; in casu ad instrumentum diei 22 martii anni 1839, cum alterum alia bona respiciens ad rem non faciat.
Neque contra conclusionem illud opponi potest, quod in instrumento
anni 1868 onera Sirtorianae fundationis recenseantur, inter haec vero nulla
S. Bomäna Bota
51.
mentio fiat ususfructus controversi. Nam, ut alia omittamus, cum certum sit,
ut supra dictum est, cappellanos tunc temporis usumfructum praedii, de quo
agitur, non habuisse, nil mirum quod, ubi factum exponebatur sub formula :
« oneri tutti che poi oggi sussistono nella misura seguente », ususfructus qui
facto cessaverat praeteritus sit. Atqui hodie quaeritur utrum iure an iniuria
cessaverit.
Ascendentes igitur ad instrumentum diei 22 mensis martii anni 1839, quo
pius fundator bona sua omnia domui religiosae S. Georgii dedit, eo pacto ut
detrimentum non caperet cappellania, quam, documento diei 28 mensis iulii
anni 1836, ipse instituerat, P P . adnotatam voluerunt aerem controversiam,
quae inter partes agitatur, utrum nempe iura cappellani definienda sint ad
normam unius instrumenti anni 1839, vel etiam documenti anni 1836. Patronus enim parochi ecclesiae S. Alexandri, appellata sententia fretus, contendit
pium fundatorem anno 1839 mutasse voluntatem anno 1836 manifestatam.
Quod altera pars negat.
<
Ad rem PP., comparatione instituta inter utrumque documentum, tenuerunt non haberi exclusionem prioris voluntatis per posteriorem sed, ad substantiam rei quod attinet, unam cum altera coniurare amice. Nam cappellania
anno 1836 instituta, cum a competente auctoritate ecclesiastica erecta non
fuerit, habenda est ut laicalis. Etenim facultas antea ab Ordinario impetrata
publicum oratorium erigendi, perpetuo onere suscepto occurrendi conservationis et cultus expensis, non importabat canonicam cappellaniae erectionem.
Atqui, ut supra dictum est, cappellania laicalis aequiparatur legatis donationibusve piis. Cum igitur, instrumento anni 1839, apertissime habeatur pia fundatio rite acceptata sub forma donationis cum onere « di tener attivata la cap« pellania », sequitur actum hunc non eius esse naturae ut antiquiorem evertat.
Neque de mutata voluntate constare dicendum est ex mutatis cappellaniae legibus. Qua in re appellata sententia multa in eo est ut onera, cappellanis anno 1836 imposita, ostendat fuisse anno 1839 « notevolissimamente »
extenuata. Sed si quis legerit ipsum instrumentum, deprehendet onera imposita omnibus cappellanis a fundatore adhuc esse gravissima. Agitur enim:
« 1) di tener ben pulita e custodita la chiesa coi relativi arredi sacri di cui
« se ne farà ogni volta consegna al cappellano, mediante esatto inventario
« contro regolare cauzione perchè li conservi e li restituisca in natura tutti,
« salvo il naturale loro deperimento sofferto per l'uso ; 2) di fare in perpetuo
« officiare decorosamente la chiesa predetta con religioso zelo ed assiduità e
« come meglio crederà il convento; 3) di far celebrare in essa chiesa annual« mente, in perpetuo, centocinquanta Messe, secondo la mente del donante,
« come praticavasi attualmente, con obbligo al cappellano della presenza della
« Messa in tutte le feste di precetto, nessuna eccettuata; 4) di assistere con
« assiduità e zelo gli infermi del vicinato, con obbligo di fare tutte le feste
« la dottrina cristiana ed ascoltare in essa chiesa le confessioni dei due sessi,
« con assiduità e premura ».
Acta Apostolicae Sedis ~ Commentarium Officiale
Quod grave omnino est, sententia appellata nova onera cappellanorum
recensens, suppressit quae leguntur sub numero 2), quasi haec non cappellanos, sed domum religiosam gravarent. Atqui haec onera, quae latissime
patent « come meglio crederà il convento », locum tenent aliorum plurimorum, quae in specie pius fundator anno 1836 statuerat. Neque praetereundum
silentio est illud quod novo instrumento fundator domui religiosae facultatem
concesserit onerum augendorum. Itaque PP. dixerunt onera cappellaniae fuisse
quidem iterum definita, sed haud substantialiter mutata, cum intacta permanserit figura cappellaniae coadiutoralis cum aliqua cura animarum, quae necessitatem residendi importat.
Exclusa oppositione inter duo documenta, sequitur ut iura cappellani ex
utroque definiantur. Cum igitur, ex primo, cappellano controversum praedium
manifeste assignetur utendum fruendum, praesumendum est hoc ius, post
alterum documentum, perseverasse. Inania autem deprehenduntur argumenta,
quae contra afferuntur, derivata sive ex ipso facto donationis, sive ex art. XIV
instrumenti anni 1839. Nam dominium quidem controversi praedii domui religiosae cessit, non autem pura donatione, sed fundatione illa pia, quae naturam
induit contractus synallagmatici: « d o ut facias», onere imposito « d i tener
«attivata la cappellania ». Art. vero XIV nullam facultatem fecit religiosae
domui supprimendi usumfructum praedii controversi.
Articulus ait : « Verificandosi il caso contemplato all'art. IX, di dover cioè
« il convento tener attivata la cappellania, con l'elezione di un cappellano a
« suo genio, potrà il convento medesimo in tal caso imporre al cappellano,
« oltre gli obblighi contemplati nel presente instrumento, quegli altri ancora
« che crederà del caso, col corrispondere ad esso cappellano anche quello sti« pendio che stimerà conveniente, col poter deviare dà quello in corso stabi« Uto dal donante ». Manifestum autem est ex contextu hic non agi nisi de
facultate augendi stipendii, cum facultas haec respondeat facultati augendorum
onerum. Secus interpretatio haec sane absurda amplectenda foret : « Potrà il
« convento imporre al cappellano nuovi oneri, col diminuire lo stipendio ».
Tantum igitur abest, ut vi art. XIV domus religiosa valeat supprimere usumfructum, de quo agitur, ut ne minimam quidem partem possit de assignata
cappellaniae pecunia detrahere.
Praeterea PP. asserere non dubitarunt controversum ius cappellani stare
vel si daretur, antiquato abrogatoque documento anni 1836, omnia statuenda
fore ex instrumento anni 1839. Etenim hoc in instrumento habetur art. VII
huius tenoris : « Sarà pure obbligo del convento di continuare a pagare al
« cappellano della chiesa di san Giuseppe di Zanica, eretta dal donante a
« beneficio di detto paese, le annue lire mille austriache, oltre l'uso della por« zione di casa che già gode e dei frutti dei fondi assegnati pure in usufrutto,
«come tutto consta dalle scritture 28 luglio 1836, atti del notaio sig. dott.
« Angelo Custode Locatelli, nonché di corrispondere al sacrista altre austria« che lire 1000, finché dura in servizio ». Tenuit "quidem appellata sententia
S. Romana Rota
53
hoc in articulo describi iura unius cappellani qui anno 1836 electus fuerat,
sed immeritOj ut patet si ad examen revocentur argumenta ibi adducta, quorum primum derivatur ex initio art. VIII: «Alia morte dell'attuale cappel« lano », alterum ex art. XIV quo conceditur domui religiosae facultas illa« corrispondere ad esso cappellano anche quello stipendio che stimerà conve« niente, col poter deviare da quello in corso stabilito dal donante ». Nam eo
quod art. VIII, respiciens onera imposita et imponenda cappellano, vim habiturus sit « alia morte dell'attuale cappellano », non sequitur quod art. VII,
iura cappellani spectans, valeat tantum « per l'attuale cappellano ». Potius
bene notandum est in art. VII neque mentionem fieri nominis prioris cappellani, neque limitationem illam haberi, quae alibi in instrumento recurrit:
« l'attuale cappellano ». Neque ulla contradictio habetur inter art. VII ita
intellectum, ut omnem cappellanum respiciat, et art. XIV. Etenim cappellani
frui debent iuribus art. VII descriptis, quibus sane non privantur, si auctis
oneribus augeatur eorum stipendium. Rectius ex facultate, de qua in art. XIV:
« poter deviare da quello (stipendio) in corso stabilito dal donante », arguendum est statutam fuisse legem aliquam de iuribus cappellanorum. Quae lex
continetur uno articulo VII.
Haec omnia vero optime firmantur ex facto non controverso quod alter
quoque cappellanus a domo religiosa electus anno 1853, idest multo post instrumentum alterum, praedio de quo agitur gavisus est. Facto igitur domus religiosa art. VII, de quo supra dictum est, ita est interpretata, ac si valeret non
de priore tantum, sed de omni cappellano.
Neque obstat quod postea, propter varios casus et abusus, cessaverit ususfructus, de quo agitur. Nam id non potest nocere cappellano nisi titulo praescriptionis qui in casu invocari nequit, ut patet ex sententia interlocutoria
Tribunalis Bergomensis diei 14 mensis novembris anni 1916. Ceterum PP.
tenuerunt probatum esse tertium quoque cappellanum, cognomine Regazzola,
usumfruetum controversi praedii habuisse usque ad annum 1863, quo ipse, ob
peculiares quasdam rationes, cessavit apud oratorium residere. Nam id deducitur ex testimoniis Sanctis Bergaminelli, Caroli Zini ac Iosephi Zini, qui
postremus non eo est habendus suspectus quod duas interrupta ususfructus
rationes adduxerit, varias quidem, sed veras. Confirmatur vero ex eo quod.
anno 1864 praedium illud locatum fuit.
Quibus omnibus, tum in iure tum in facto, perpensis, Nos infrascripti
Auditores de turno, pro Tribunali sedentes et solum Deum prae oculis habentes, Christi nomine invocato, decernimus, declaramus ac definitive sententiamus, proposito dubio respondentes: Affirmative, seu ad cappellanum loci
Capannelle spectare usumfruetum praedii de quo agitur. Praeterea declaramus
controversi praedii fructus a die contestatae litis restituendos esse cappellano,
ac statuimus, eo praesertim attento quod causa agitari coepta est ante promulgatum Iuris canonici Codicem, expensas iudiciales utriusque instantiae
54
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
inter partes esse compensandas, excepta taxa sententiae huius a parocho
S. Alexandri solvenda.
Ita pronunciamus, mandantes Ordinariis locorum et ministris Tribunalium
ad quos spectat, ut exsecutioni mandent hanc nostram definitivam sententiam et adversus reluctantes procedant ad nomam SS. Canonum et praesertim
tit. XVII, 1. IV, Codicis iuris canonici, de exsecutione sententiae, iis adhibitis
exsecutivis et coercitivis mediis, quae magis opportuna et efficacia pro rerum
adiunctis exstitura sint.
Romae, in sede Tribunalis S. R. Rotae, die 29 iulii 1919.
Maximus Massimi, Ponens.
Iulius Grazioli.
Franciscus Parrillo.
L. * S.
Ex Cancellaria, 18 augusti 1919.
Sac. T. Tani, Notarius.
II
VICARIATUS APOSTOLICI CHANSI
NULLITATIS
MATRIMONII
(MARIA-HIN
-
MERIDIONALIS
TSI-TCHENG-LIN)
Benedicto XV feliciter regnante, Pontificatus Dominationis Suae anno
sexto, die 14 novembris 1919, BR. PP. DD. Ioannes Prior, Ponens, Aloisius
Sincero et Fridericus Cattani, Auditores de Turno m Causa Vicariatus Apostolici Chansi Meridionalis-Nullitatis Matrimonii inter Mariam Hin, repraesentatam per legitimum procuratorem ex officio deputatum. Rev. Aloisium Carabini, advocatum, et Tsi-tcheng-lin, interveniente et disceptante in causa vinculi
Defensore ex officio, sequentem in gradu appellationis tulerunt definitivam
sententiam.
Paganus quidam, nomine Hin-tsing-kiang, in loco Ta-]i degens, Vicariatus Apostolici Chansi Meridionalis, in ditione Sinarum, egestate pressus,
alteri pagano diviti filiam suam Hin, anno 1899, vendidit ut cum filio illius
Tsi-tcheng-lin, trigesimum aetatis suae annum agente, in matrimonio iungeretur. Sponsi, more paganorum, caelum et terram adorando, prout ferebat
consuetudo loci, anno 1900 nuptias celebrarunt, quo tempore puella Hin tredecim annorum tantummodo erat. Vix inter coniuges instaurata vita communi, perspexit puella virum suum rem matrimonialem nullatenus intelligere
et rebus domesticis curandis omnino imparem esse ; quare, paullo post initas
S. Bomana.Eota
55
nuptias, de infelici sua sorte apud genitores suos amare conquesta est. Quarto
dein anno coniugii mulier, de religione christiana a patribus Missionariis
edocta, fidem amplexa est et nomen Mariae in Baptismo assumpsit : vir autem
eius ethnicis superstitionibus renuntiare noluit. Fidei susceptae, proh dolor!,
neophytae mores non congruebant, nam misera puella cum amasio, qui domum
eius frequentabat, consuetudinem concubinariam nexuit, eiusque opera plurium filiorum mater effecta est. Neque manum movit vir eius ad adulterii
crimen impediendum, nec unquam, uti fertur, de turpi uxoris amore questus
est: nam adulterii iniuriam ipsi impictam et omnibus notam minime intellexisse videtur.
Elapsis aliquot annis, cum Tsi-tcheng-lin ab uxore discessisset et ipsa,
ob vitam concubinariam, a Sacramentis suscipiendis arceretur, a Vicario Apostolico petiit ut matrimonium suum nullum declararetur. Res, igitur, iudicii
ordine servato, a iudice delegato investigata fuit, et sententia prodiit die 6 octobris anni 1916, mulieri favorabilis, qua nullum pronuntiatam fuit matrimonium
ob defectum consensus, saltem ex parte viri. Appellante autem Vinculi Defensore ad N. S. Auditorium, causa nobis in appellationis gradu dirimenda proponitur, sub dubii formula consueta : An constet de nullitate matrimonii in casu.
Patronus actricis, inter alia quae magis ad rem faciunt, de privilegio Paulino disserit, cui locum esse in casu contendit; attamen de hac re iudicare
S.' R. Rotae non competit, cum iudicium de huiusmodi fidei privilegio ad
normam canonis 247, § 3 Codicis I. C, ad S. Congregationem S. Officii exclusive spectet, quae « sola cognoscit ea quae, sive directe sive indirecte, in iure
« e t in facto, circa privilegium, uti aiunt, Paulinum, versantur».
Neque operae pretium est immorari in capite accusationis matrimonii perpendendo ex metu mulieri a genitoribus incusso, siquidem testes nullum factum
specificum allegant, quod praetensi metus probabile indicium dici posset, et
ex quinque testibus de hac re interrogatis, tres se nihil scire fatentur, alii
autem duo, sponsae pater fraterque, testantur eam libenter ad nuptias properasse. Ait pater: « Tempore celebrationis matrimonii ivit libenter, quia familia
« sponsi erat dives et in domo paterna illo tempore non habebat ad mandu« candum: nesciebat etiam quod sponsus erat semifatuus ». Investigandum
est, itaque, tantummodo de defectu consensus ex parte viri, qui vulgo semifatuus vocabatur.
In iure. - Mutuo partium consensu matrimonium contrahitur, ad quem
requiritur libera voluntatis electio, cum praevia cognitione rationali ut in
omni actu humano. Adeo essentialis est matrimonio huiusmodi consensus ex
parte utriusque contrahentis, ut « nulla humana potestate suppleri valeat »,
prout declaravit Pius VI in Epistola ad Episcopum Agriensem diei 11 iulii 1789,
et in canone 1081, § 1, Codicis I. C, decernitur. Ad contractum ineundum,
vero, non sufficit simpliciter usus rationis, sed necessaria est etiam discretio
iudicii contractui ineundo proportionata, qua nempe natura eiusdem confuso
56
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
saltem modo intelligitur, nec non essentiales proprietates. Maturius autem
iudicium prae ceteris postulat ex natura sua contractus matrimonialis, quia
perpetuus est et irrescindibilis, et gravibus obligationibus onustus. Ad rem
Gasparri (n. 881, ed. 1904) « Ad consensum contractualem in genere et matri« monialem in specie necessarium esse usum rationis, qui septennio completo
« adesse solet, palam est. At non sufficit usus rationis simpliciter, sed requi« ritur discretio seu maturitas iudicii contractui proportionata, ita ut contra« hens naturam et vim contractus intelligere possit: secus in eumdem consentire
« nequit». Hinc DD. communiter admittunt impuberes, infantiae proximos, neque
civiliter neque naturaliter contractu in genere obligari. Proinde ut matrimonium valeat, utraque pars usu rationis ita pollere debet, ut quid sit matrimonium eiusdemque essentiales proprietates satis intelligere valeat, secus patet
neque implicitum consensum habere posse. Sufficit autem ut haec intelligere
valeat in confuso, nempe illud consortium perpetuum et exclusivum instituendum èsse in ordine ad filios procreandos, quin noverit ea quae spectant ad naturam modumque generationis. Haec doctrina veteris iurisprudentiae canonicae
in novo Codice recepta est, ubi legitur (can. 1082, § 1): « U t matrimonialis
« consensus haberi possit, necesse est ut contrahentes saltem non ignorent
« matrimonium esse societatem permanentem inter virum et mulierem ad filios
« procreandos ». Unde Ecclesia aetatem canonicam statuit ante quam matrimonium nec licite nec valide contrahi potest, annum nempe duodecimum pro
feminis, decimum quartum pro masculis, vel, post novi Codicis I. C. promulgationem, decimum quartum et decimum sextum respective, ad normam
can. 1067: pubertas enim ad matrimonium necessaria, iuxta unanimem sententiam Doctorum, non solum potentiam generandi includit, sed etiam discretionem seu maturitatem iudicii ad obligationes essentiales matrimonii intelligendas. Porro, qui huiusmodi discretione caret, ex iure naturae inhabilis est
ad matrimonium contrahendum. Ad rem notat Wernz (De matr., n. 320, ed. 1912):
« Quodsi vel in uno ex contrahentibus discretio iudicii deest, ex iure naturae,
« propter defectum consensus, valor matrimonii impeditur, tum in hominibus
« baptizatis, tum in hominibus non baptizatis ».
Praesumitur quidem omnibus inesse huiusmodi discretionem iudicii post
pubertatem adeptam ; haec praesumptio, tamen, est tantummodo iuris, non
iuris et de iure, et probationem in contrarium admittit. Notat Wernz (loc. cit.) :
« Si prior conditio de discretione iudicii vel in uno ex contrahentibus, etiam
« completa aetate legitima, de facto desit, non obstante iuris positivi prae« sumptione, secundum veritatem iuris naturalis illicitum et invalidum est
«matrimonium».
Reapse contigit aliquando post annos pubertatis exactos debitam discretionem iudicii abesse non solum in iis qui aetati impuberi proximiores sunt,
ob tardiorem nimirum ingenii evolutionem, prout in casu puellae tredecim
annorum in una VentimUien. a S. C. Concilii, die 10 maii 1888, decisa, sed
etiam in illis qui ad provectiorem aetatem pervenerint, ob defectum congé-
S. Romana Rota
57
nituni vel ex morbo vel ex infortunio contractum. Regula simplex ad omnes
casus diudicandos dari nequit, nec certe approbari potest regula a Sanchesio
indicata (lib. I, disp. 9, n. 5), quod nempe satis est ut contrahens « delibe« rationem sufficientem habeat ad lethaliter delinquendum », cum ad lethaliter
delinquendum sufficiat simpliciter usus rationis, dum, ut supra retulimus, maturius iudicium requirunt Doctores ad contractum matrimonialem faciendum.
Imo ipse Divus Thomas id requirit pro contractu sponsalium, ac proinde
a fortiori requiri debet pro graviori et irrescindibili contractu matrimoniali,
Scribit in IV, dist. 27, qu. 2, art. 2, ad II: «Ad peccandum mortaliter suf« ficit etiam consensus praesens, sed in sponsalibus est consensus in futurum ;
« maior autem rationis discretio requiritur ad providendum in futurum, quam
« ad consentiendum in unum praesentem actum, et ideo ante potest homo
« peccare mortaliter, quam possit se obligare ad aliquid futurum ». Videndum est potius, ubi de matrimonio iam inito est quaestio, quomodo contrahens, qui fatuitate accusatur, in quotidiana vitae consuetudine ante matrimonium se gesserit, et praesertim an essentialia matrimonii iura et obligationes confuse saltem in eodem ineundo intellexerit.
In facto. - Agitur in casu de matrimonio inter infideles, de contractu
naturali nimirum, ad quem sufficit consensus partium quocumque modo expressus. Ritus matrimonialis paganus in regione Chansi vigens ita a Iudice Delegato describitur : « Sponsa sedens in gestatoria nuptiali cum pompa ducitur
« in domum sponsi, ubi ambo, sponsus et sponsa, in atrio praeparato, adstante
« familia et adiuvantibus duobus vel pluribus caeremoniariis, debent ter facere
« prosternation es in honorem caeli et terrae ». Omnes testes qui de hac re
loquuntur, praeter ipsam actricem, referunt utrumque coniugem huiusmodi
caeremonias rite implevisse. Quod igitur ad consensus manifestationem externam attinet, etiam ex parte viri nullum dubium esse potest; testimonium
actricis contrarium eliditur a depositionibus plurium aliorum testium, qui fide
digni a Iudice instructore proclamantur.
Reus conventus, Tsi-tcheng-lin, eo tempore trigesimum aetatis suae annum
agebat, ideoque iure praesumitur eum naturam contractus initi intellexisse.
Attamen haec praesumptio iuris cedere debet veritati a testibus manifestatae,
qui narrant eum in rebus vitae quotidianae, et in iis praesertim quae ad naturam et proprietates essentiales matrimonii referuntur, fere omnino discretione
rationis 'carere, ita ut clare concludi debeat eum naturam matrimonialis contractus non intellexisse. Ita testantur de modo quo se gerebat-in cursu ordinario vitae domesticae; ait Petrus Tchang : « Ipse non scit colere agros, emere
« res quotidianas.... Non curat de rebus domesticis, non potest moleré frumen« tum, non scit discernere res proprias et res alienorum ». Testis Liou-Chou :
« Nescit colere agros; scit emere res parvas, sed nescit quot valent; scit solum« modo numerare usque ad decem; nescit tractare de pretio.... Non loquitur
« clare et distincte ». Pater sponsae testatur : « Nescit curare agros, nec potest
58
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
« imperare alios ut curent agros illo vel illo modo; cognoscit propria utensi« lia, ex seipso non potest ab alio commendare aliquid. Quando uxor eius
« dicit illi, quod debet commendare illud vel illud, tunc potest. Non potest
« curare de rèbus domesticis. Non potest emere res ordinarias ; nescit valo« r e m ; non potest computare; nescit quot habet digitos » Antonius Heou :
« Non potest curare de rebus domesticis. Non potest computare. Nihil scit ».
Similiter deponunt Caecilia Liou et Agatha Hin, actricis mater. Prima
enim addit : « Quando uxor non curat de ipso, nec ipse curat de vestimentis;
« una vice braccae erant nimis laceratae, ipse nec erubescebat, nec curabat de
« hoc : uxor dicebat illi mutare illam vestem, sed nolebat » ; secunda : « Ipse
« adhuc nescit quod debeat se vestire ; solummodo imperante uxore induit
« vestes ». Et pater sponsae : « Instigante alio, vel quando alius modo impera« tivo dicit ei aliquid, tunc facit; quando modo rogantis, tunc dicit: -'Non,,».
Solus frater sponsae ab aliis testibus dissentit, quamvis, et ipse reum
conventum « semifatuum » vocet. At iste testis suspectus haberi debet, ut
notat Iudex instructor, quia maxime opponitur declarationi nullitatis matrimonii, cum iuxta mores ethnicos, famae suae familiae valde noceret si soror,
dissoluto primo matrimonio, ad aliud cum amasio confugeret. Imo pater ipsius
testatus est eum habere intentionem « interficiendi et sororem et amasium
« illum propter diffamationem familiae suae ».
Testimonium fratris actricis, itaque,- vim non minuit concordi déposition i aliorum testium, quae huc tandem redit, quod vir Tsit-cheng-lin ea fere
omnia in vita quotidiana recurrentia nec intelligit nec a seipso facere potest,
quae nedum puberes eiusdem conditionis et loci spontanee capiunt et facile
operantur, sed et pueri vix ab aetate infantili egressi. Quod autem agit, non
lumine rationis duce operari videtur, sed huc illucque, aliis instigantibus, se
impelli sinit. Nil mirum, itaque, si iudex primi gradus censuerit quod operam perdere esset illum ad testandum vocare. Vinculi Defensor reapse eum
domi invisit, sed pluribus interrogationibus ab ipso factis Tsi-tcheng-lin nihil
respondit, et quamvis cognoverit quo anno natus fuit, aetatem suam ignorabat. Pater Missionarius, denique, qui illum a tertio anno coniugii, ab anno
nempe 1902, cognoverat, sub iuramento testatur : « Ab illo tempore numquam
« dedit mihi responsum rectum ad qualemcumque interrogationem
In
« quantum cognosco eum, quoad intellectum non potest cum puero septem
« annorum comparari ». Omnes quidem testes referunt eum a pueritia, a quinto
vel sexto vel decimo anno aetatis suae, ob mentis infirmitatem, « semifatuum »
vulgo nuncupatum fuisse.
Graviora autem sunt quae narrant testes de carentia iudicii ipsius respectu
eorum quae speciatim ad matrimonium attinent. Ita quinque testes opinantur
eum non intellexisse significationem ritus matrimonialis, quem, uti aiunt,
aliis instigantibus tantummodo complere potuit.
Testantur aliqui eum ignorare vincula necessitudinis, omnibus generatim nota, quae immediate oriuntur ex matrimonio contracto, sive ipsum inter
S. Romana Bota
59
et patrem matremque sponsae, sive inter ipsum et uxorem suam. Ita testatur
pater sponsae : « Iuxta mores chinicos gener post matrimonium contractum
« debet adire domum paternam sponsae ad salutandum parentes sponsae :
« quod tamen semifatuus non fecit. Nec unquam cognovit patrem uxoris ut
« suum socram». Quod confirmat ipsa sponsae mater. Pater etiam testatur:
« Nescit illam esse uxorem suam. Quando alii dicunt ei : " Illa est uxor tua,, »,
« ipse repetit : " A h ! Ah ! uxor mea „ ». Similia referunt mater sponsae et Caecilia Liou. Neque intellexit se, vi matrimonii initi, ius exclusivum habere corpore uxoris utendi ad prolem generandam: quinque enim testes, ex septem
de hac re interrogatis, deponunt eum numquam amasium uxoris impedisse
quominus ad eam cum intentione peccandi libere accederet, licet vulgo notus
erat concubinatus, ex quo duo saltem filii procreati sunt: nec umquam contra
gravem adulterii iniuriam fuisse protestatum. Testis sextus de re interrogatus
se nescire respondet.
Solus frater sponsae partim contradicit, et memorat maritum unica vice
protestatum fuisse : « Una vice semifatuus increpavit amasium et sororem
« meam. Soror defendebat amasium: tunc semifatuus verberabat sororem meam ;
« postea perveni, amasius statim abiit et impedivi semifatuum verberare soro« rem meam. Solummodo scio quod illa unica vice protestavit ». Non clare
eruitur ex hoc testimonio increpationem semifatui ob turpem alterius viri familiaritatem cum uxore sua fuisse factam, nam frater sponsae, iuxta eius depositionem, diverbio quo maritus increpavit et uxor defendebat amasium, non
adstitit, sed tantummodo « postea pervenit », dum scilicet Tsi-tcheng-lin sororem suam verberabat. Attamen, etsi factum a teste narratum reapse contigis set, parum minuit valorem depositionis aliorum quinque testium : nam nexus
concubinarius plures annos durabat, lippis et tonsuribus notus erat et ex illo
quatuor, ut aiunt aliqui, vel duo saltem, ut ipse adversus testis admittit, filii
procreati sunt. Videbat ipse maritus, labentibus annis, adulterini commercii
eadem indicia, quae neminem latebant: unde, si semel tantummodo ad iustam
iram motus fuerit, concludendum est eum iniuriam gravem sibi adsidue illatam ignorasse : huiusmodi autem tam diuturna et crassa ignorantia, persistentibus signis adulterii evidentibus, carentiae discretionis iudicii ad rem sexualem intelligendam tribuenda est.
Quinimmo narrat testis de visu, Antonius Heou, virum Tsit-tcheng-lin
adfuisse quando alius semifatuus adulterium cum eius uxore patrare conatus
est, sed quid. agebatur non intellexisse. Id etiam confirmant testes ex auditu,
Antonius Liou, Ant. Suen, pater sponsae, Caecilia Liou et Petrus Tchang.
Tandem interrogati testes an vir capax fuerit commercium carnale cum
uxore habendi, respondent pater sponsae Ant. Liou et Caecilia Liou eum ex
seipso incapacem fuisse, et rem matrimonialem non intelligere, et tantummodo
ab uxore tentatum vel ab aliis edoctum debitum- coniugale reddere potuisse.
Imo testes aliqui audent asserere eum differentiam virum inter et mulierem
nescire. Ita Antonius Liou : « Numquam audivi quod in iuventute vel postea
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
60
« habuit connexionem cum mulieribus. Non discernit inter virum et mulierem,
« sed erga omnes aeque se gerit ». Et pater sponsae : « Non potest discernere
«mulieres a viris, nec umquam illos alloquitur verbis scurrilibus ».
iamvero haec omnia clare demonstrant virum Tsi-cheng-lin, tempore matrimonii et postea requisita discretione iudicii contractui matrimoniali proportionata caruisse, seu naturam illius et proprietates essentiales ignoravisse, ita
ut matrimonium valide inire non posset.
Quibus omnibus in iure et in facto perpensis, Nos infrascripti Auditores
de turno, pro tribunali sedentes et solum Deum prae oculis habentes, Christi
nomine invocato, decernimus, declaramus et definitive sententiamus, ad propositum dubium respondentes : Affirmative, seu constare de nullitate matrimonii in casti.
*
Ita pronunciamus, mandantes Ordinariis locorum et ministris tribunalium
ad quos spectat, ut exsecutioni mandet hanc nostram definitivam sententiam,
et adversus reluctantes procedant ad normam Ss. Canonum et praesertim
cap. 3, sess. 25, Conc. Trid., iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, quae
magis opportuna et efficacia pro rerum adiunctis exstitura sint.
Romae, in sede Tribunalis S. R. Rotae, die 14 novembris 1919.
ioannes Prior, Ponens.
Aloisius Sincero.
Fridericus Cattani Am adori,
L. * S.
Ex Cancellaria, 29 novembris 1919.
Sac. T. Tani, Notarius.
S. Romana Rota
61
III
ALEXANDRINA
IURISPATRONATUS
Benedicto Pp. X V feliciter regnante, Pontificatus Dominationis Suae anno
sexto, die 14 novembris 1919, BR. PP. DD. Petrus Rossetti, Ponens, Ioannes
Prior et Maximus Massimi, Auditores de turno, in causa Alexandrina - Iurispatronatus, inter Carolam Laurentii Mignone, Aloisiam Buzzi Langhi, earumque
respective filios ac nepotes, Iosephum, Ricardum et Franciscum Mignone, appellantes, repraesentatos per legitimum procuratorem Angelum D'Alessandri, advocatum, et Aristidem Stortiglione, appellatum, repraesentatum per legitimum
procuratorem Hadrianum Aloisi-Masella, advocatum, in gradu appellationis
sequentem tulerunt definitivam sententiam.
In Alexandrina Cathedrali Ecclesia Rev. D. Nicolaus Stortiglione, vir nobilis
et canonicus, testamento diei 25 septembris 1476, fundavit, et de suis redditibus dotavit duas capellanías, iurepatronatus activo et passivo parentelae
suae reservato. Ex utraque capellanía, per decretum diei 29 augusti 1583 editum,
a R. P. Gualberto Grotto fuit erectus canonicatus sub titulo Beatae Mariae
Virginis, vulgo della Consolata. Ad capellanías primum, ac deinde ad canonicatum, praesentarunt semper, qui a fundatore fuerunt vocati, patroni: sed,
anno 1767, cum dominus Hieronymus Stortiglione ex hac vita migrasse!, et
aliunde nemo alius agnosceretur, qui esset de Stortilionum parentela, haec
veluti extincta fuit retenta, et tunc primum iuspatronatus exerceri coepit ab
illius filiabus, earumque descendentibus.
Anno 1911, per obitum sacerdotis Ioannis Baptistae Barella, vacavit canonicatus praefatus; et tunc duae praesentationes factae fuerunt ad illum: una
ex parte, Carola Laurentii Mignone et Aloisia Buzzi Langhi, sorores, earumque
respective filii ac nepotes, Ioseph, Richardus et Franciscus Mignone, tempore
utili, praesentarunt sacerdotem Dominicum Olivero ; ex altera, Aristides Stortiglione, e Fossanensi Civitate, ratus, sibi iuspatronatus competere, sacerdotem
Pium Ratti praesentavit. Inde orta quaestio an illis vel huic potius iuspatronatus esset adscribendum, et consequenter an prima vel altera potius praesentatio esset admittenda atque probanda.
Quaestio haec primum perpensa a Commissione Dioecesana, deinde a S. Congregatione Concilii, demum, de mandato Summi Pontificis, ad H. S. O. delata,
per sententiam Rotalem diei 14 ianuarii 1914 favore Aristidis fuit resoluta, et
praesentatio ab eo facta approbata. Ab hac sententia qui sunt ex adversa parte
rite appellarunt, et in hodierno turno rotali causa definienda proponitur sub
62
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
consueta formula dubii: An sententia rotalis diei 14 ianuarii 1914 confirmanda
sit vel infirmanda in casu.
In mre. - Compertum est in iure, quaestiones de iurispatronatus natura
ad tramites legum fundationis esse perpendendas. Fundatori enim ius est pro
lubitu suo iurispatronatus statuendi qualitates; ita ut ipsi fundatori liceat, in
limine erectionis, seu fundationis, adiicere quascumque qualitates, conditiones
et leges sibi benevisas, etiam iuri communi contrarias, dummodo hae sint
possibiles, honestae et ab Episcopo approbatae (cap. II, De Praeb, et Dignit.;
cap. 23, De iurepatr.; De Fargua, Commentaria in singul. canon, de iurepatron,
pars. II, can. i, 2, cas. V, n. 3, tom. II, Romae, 1716, p. 8). Posita possibilitate et
honestate conditionum, parum refert an sint iuri communi conformes, vel eidem
adversentur (Card. De Luca, De Benef., disc. 95, n. 10 ; Fagnanus, cap. VII,
tit. 6, lib. I, n. 72; Rota, p. II, 2 dec. 194, n. 1, in Granaten. - Cappellaniae,
12 ianuarii 1606; S. Congregatio^Concilii, in Nepesina, relata a Fagnano). Ideo,
quando de iurepatronatus est quaestio, scire interest quid voluerit fundator
quidque reapse statuerit.
Iuspatronatus familiare cum gentilitio non debet confundi; illud enim
fundatoris agnatos tantum, hoc etiam collatérales complectitur : « Iuspatro« natus familiare dicitur illud, quod pro una, seu pluribus familiis, vel agna« tionibus, reservatum est, exclusis cognatis; gentilitium vero est illud, quod
« pro uno, seu pluribus personarum generibus, est reservatum, nulla data agna« tionis vel cognationis discretione» (De Luca, De iurepatr. Summa, n. 29;
disc, 60, n. 30; cf. Berardi, Comment, in Ius eccles, univ., vol. I, dissert. IV,
cap. II). Quare Pitonius {De controver. Patron., alleg. 37, n. 10, tom. I, pag. 187)
ait: «Hoc iuspatronatus gentilitium consistit in duplici specie: una scilicet
« stricto, et altera largo modo sumpta. Prima autem species praedicatur in
« iurepatronatus familiari et agnatitio, ubi nempe vocati fuerunt agnati de
« domo, familia, seu casata ; quo casu non sufficit esse de sanguine, qui veri« ficatur tam per agnationem quam per cognationem, sed necessarium est
«habere sanguinem agnatitium et cognomen domus, seu familiae; altera vero
« species praedicatur in iure patronatus simpliciter gentilitio, ubi nempe vocati
«fuerunt descendentes, posteri, coniuncti, consanguinei, parentes, seu proxi« miores; quo casu non requiritur sanguis agnatitius, sed comprehenduntur
« omnes, sive per agnationem sive per cognationem, descendentes, includendo
« foeminas et masculos ab eis provenientes ». Ubi est notandum, familiam
sumi posse dupliciter; est enim effectiva vel contentiva. Illa comprehendit
agnatos tantum descendentes a testatore, vel ab eo, quem ipse talis familiae
caput, seu stipitem, constituit; haec comprehendit omnes descendentes ab
agnatis transversalibus (De Luca, De fideicommissis, disc. 50, n. 3; disc. 53,
n. 13; Summa, n. 145 et alibi).
Statuere particularibus in casibus an familiare sit iuspatronatus vel gentilitium, an vocati sint qui de familia effectiva sunt vel contentiva, quaestio
S. Romana Rota
63
est nudi facti, quae generalem regulam non admittit, quaeque prudenti iudicis
arbitrio, perpensis omnibus perpendendis, definienda relinquitur ad tramites
legum fundationis (Pitonius, alleg. 42, n. 5, De controv. Patron.; De Luca, De
iurepatr., disc. 10, n. 78, De fideicom., disc. 50, n. 7).
Iamvero Nicolaus Stortiglione fundator, ut ex praedicto testamento patet,
patronos vocavit « Dominum Philippum Stortiglione et Dominum Ruffmum eius
« fratrem... ac eos et quemlibet eorum posteros et descendentes, ac descen« dentium descendentes usque in infinitum, dummodo descendant ac procedant
« ex legitima masculina linea ». In hipothesi autem praevisae extinctionis
huius masculinae lineae, ipsis deficientibus, quod absit, patronos voluit « cae« teros de parentela ipsorum de Stortiglionibus descendentes ut supra ». Fundator ergo in casu voluit statuere iuspatronatum stricte familiare agnatitium ;
ea tamen lege ut primo loco vocati ii essent, qui familiam effectivam Philippi et
Ruffini fratrum constituerent, ex legitima masculina linea descendentes ; hisque
deficientibus, secundo vocati ii succédèrent qui ad familiam contentivam eorumdem pertinerent, foeminis exclusis; ii nempe omnes qui pertinerent ad agnationem Stortiglioneam fundatoris,utpote descendentes, ut supra, ex linea masculina.
Non solum sensus huiusmodi verborum: «descendentes ut supra», ex
contextu depromitur, sed etiam firmiter comprobatur ex eo, quod fundator,
quoad secundo loco vocatos, patronos vocaverit eos, qui essent de parentela
Stortilionum ; quando enim fundator ad iuspatronatum parentelam vocat per
cognomen, lineam agnatitiam exclusive censetur voluisse vocare (De Luca,
De iurepatr. disc. 26, n. 8; Pitonius, De controv. Patron., alleg. 100, n. 129;
Rota, in Gingulana-Testamenti, 23 maii 1818; dec. XV, num. 24, par. VII).
Hoc idem confirmat etiam saecularis observantia, quae interpretationum regina
ab omnibus merito retinetur, et cui quam maxime, in antiquis praeser
tim interpretationibus, deferendum est (De Luca, De iurispatr., disc. 60,
n. 9). Constat enim ex Actis Curiae Episcopalis Alexandrinae (vol. XIII,
pag. 522) constanter et absque ulla dubitatione, deficientibus masculis deseen^
dentium a Philippo et Ruffino, seu anno 1701 extincta familia effectiva primo
vocatorum, iuspatronatum activum exercuisse masculos dumtaxat agnatos, seu
masculos de familia contentiva fundatoris, foeminis exclusis (cfr. Summar.
addit. c. Sincero, pag. 40 et sqq. ; Conclusiones Commissionis Episcopalis,
pag. 3-4), Dumtaxat anno 1767, defuncto Hieronymo Stortiglione, qui ultimus
de familia contentiva fuit retentus, ad iuspatronatum fuerunt admissae tres
eiusdem Hieronymi filiae, earumque descendentes usque ad praesens; sed
non sine protestatione ex parte Curiae Ecclesiasticae Alexandrinae ; non enim
Advocati Fiscales una tantum vice, eumdem sensum dictorum verborum retinentes, ius agnatorum exclusivum sartum tectumque voluerunt : « Ex dictis
« colligimus - ait Advocatus Fiscalis De Stephani - D. fundatorem de sola
« agnatorum vocatione cogitasse ; quod quidem clarius demonstratur ex substi« tutione patronorum, iis deficientibus, quos primum designavit. Hoc adeo
« verum est, ut si alii superessent ex dicta familia, licet a Buffino et Philippo
64
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
« non dependentes, in patronatu Dñae Mariannae succédèrent » (Acta Curiae
Episc. Alex., vol. XCyil, pag. 263). Et Advocatus Fiscalis Ansaldi in sua disceptatione scripsit: « Hinc si in morte Dñae Mariannae, seu, verius, eiusdem
« patris Hieronymi, superfuisset aliquis masculus e familia Stortiglióne, ad
« hunc, non ad Dñam Mariannam, ius spectasset nominandi, quia, deficientibus
« masculis primo vocatis, ius, ex fundatione, transibat ad alios de Storti« lionibus » (Acta Cur. Episc. Alex., vol. CV, pag. 58).
Aliunde huic interpretationi verborum: « descendentes ut supra », nullimode obstat vocabulum parentela in testamento adhibitum, quod de sui natura
latius patet quam familia, et cognatos comprehendit aeque ac agnatos (De
Luca, De iurepatr., disc. 26, n. 7). Nam, sicut hic idem auctor advertit (De
praenim. disc. 18, n. 17): « neque dici potest, verbum, parentela, omnino uni« vocum et pernecesse significans omnes coniunctos, quoniam ex coniecturata,
«seu alias probata voluntate disponentis, cui omnia verba semper cedunt,
« restringi potest ad solos agnatos » (cfr. etiam De iurepatr., disc. 27, n. 8).
Et recte: substantia enim veritatis, cuicumque verborum formulae vel sensui,
in huiusmodi voluntatis quaestionibus, semper et sine dubio praevalet (De
Luca, De testam, disc. 21, n. 1 ; De fideicom., disc. 33, n. 8; disc. 53, n. 20;
disc. 58, n. 6; disc, 141, u. 11). Quae vero in casu fuerit testatoris voluntas
liquido apparet ex dictis : nedum primo, sed etiam secundo loco vocatos, voluit
agnatos, exclusis foeminis.
Fallitur ergo patronus appellantem, qui verba « descendentes ut supra »
referri autumavit ad lineam Philippi et Ruffini, ita ut, deficientibus masculis
ab illis descendentibus, foeminae succédèrent, quae ab illis haberent originem
in eorumdem linea comprehensam Hac hypothesi admissa, verba praefata inutilia prorsus evasissent ; pronomen enim ipsorum parentelae adiunctum : « de
« parentela ipsorum de Stortilionibus », ad sanguinis coniunctionem indicandam adhibitum, sufficiens est quin ad hoc verba illa adderentur. Quae verba,
ut supra dictum est, comprehensionem vocabuli parentela circumscribunt ad
solos descendentes ex agnatis collateralibus ipsorum de Stortilionibus, idest
Philippi et Ruffini, ideoque ad istorum familiam contentivam tantum. Inepte
quoque idem patronus asseruit, hoc sensu dictorum verborum semel admisso,
foeminis a Philippo et Ruffino descendentibus, iniuriam irrogari ; cum enim
fundatori sit plena facultas eas leges statuendi, quas ipse maluerit, attenta in
casu fundatione iurispatronatus familiaris agnatitii, ius nullum mulierum ab
illis descendentem violatur, ut de irrogata sibi iniuria conqueri possint.
Quod si agnati omnes deficiant, disputatur an iuspatronatus quoque cesset,
vel fiat haereditarium et ad haeredes ultimi vocati transeat. Qua in re fundationis est inspicienda natura. Si enim fundator agnatos taxative vocavit, ita
ut ad eos tantum pertineat iuspatronatus, his deficientibus, extinguitur, non
enim exsistit amplius agnatio vocata: si autem simpliciter, seu demonstrative
vocavit, his deficientibus, ad haeredes, etiam extraneos, transit ex provisione
legis, cui non adversatur provisio hominis. (Fagnanus, in cap. I, lib. III, De
S. Romana Rota
65
patron, n.-23, 24, 35; Viviani, Praxis iurispatr., lib. IV, cap. II, n. 14, 15;
Pitonius, De controv. Patron., alleg. 11, n. 4; Discept. Eccles., disc. 33; De
Luca, De iurepatr., disc. 60, n. 28; Rota, in Cremonensi - Iurisp., dec. 385,
21 nov. 1578, c. Robus Nerio, et novissime in Alexandrina - Iurispatr., 15 martii 1909, c, Sebastianeiii). In casu quaestio haec est prorsus inutilis si agnati
de familia Stortilionum adhuc exsistant; ideo una est quaestio solvenda, et
videndum an Aristides Stortiglione sit de familia agnatitia, salte m contentiva*
ipsorum Stortilionum, idest Philippi et Ruffini, de qua loquitur testamentum
Dñi Nicolai.
In facto. - Iamvero, actis perspectis, constat, Aristidem Stortiglione esse
revera de parentela fundatoris, ipse enim per personas masculini sexus ab
Augustino Stortiglione descendit, qui anno 1605 in civitate Fossani vivebat,
quique de nobili familia erat Nicolai fundatoris. Enimvero Aristidis pater fuit
Ioseph Ioachim {fides nativitatis, 1 ianuarii 1864), qui ortum habuit a Felice
(fides suscepti baptismi diei 26 iulii 1813), cuius pater fuit Ioseph Ioannes
Baptista (fides electionis eius ad officium vulgo Ricevitore, diei 14 septembris 1798), genitus a lu venale (Testam., 1748-51; et mandatum procuratoris
diei 19 novembris 1796), qui genitorem habuit Ioannem Augustinum (Testam.
cit.); hic autem genitus fuit a Ioanne Sebastiano (fides suscepti baptismi,
anno 1664), filio Augustini (fides suscepti baptismi, diei 3 decembris 1631).
Ergo ab Augustino Stortiglione per masculinam lineam descendit Aristides,
eiusque absque dubio retinendus est agnatus.
Quam conclusionem ultro libenterque receperunt tres etiam periti, scientia,
in re de qua agitur, et prudentia praestantes, nempe DD. Marianus Ugolini,
Angelus Melampo, et Aemilius Ranuzzi; hi enim, a primis iudicibus legitime
requisiti : « se dai documenti in causa risulta, che il cap. Aristide Stortiglione
« appartenga alla nobile parentela della famiglia Stortiglione di Alessandria,
fondatrice del Beneficio », quaestionem, quae cum altera nexum habet, de
qua infra dicetur, di videntes, scripserunt: « Passiamo a dimostrare la nostra
« quarta ed ultima affermazione. Dai documenti si può facilmente rilevare
« che Aristide Stortiglione discende da Agostino », a quo incipiendo arborem
genealogicam contexuerunt et concluserunt: « Il cap. Aristide Stortiglione
« discende adunque da Agostino, come dovevamo dimostrare. - Perciò alla
« seconda domanda delle SS. LL. Revme: " Se dai documenti in causa „, etc.,
«dobbiamo rispondere affermativamente».
Huic conclusioni observatio non nocet, quam D. Vincentius Federici, in
Romana Universitate Professor, in iudicio appellationis ceu peritior adlectus,
in suo voto exposuit, cum affirmavit arborem genaelogicam, a praedictis peritis
prae oculis habitam, ab illa discrepare, quae fuit confecta ab autore Canefri,
cuius competentem auctoritatem hac in re vel ipsi periti agnoverunt; de Augustino enim et de eius adscendentibus vel descendentibus in ista nulla fit mentio,
et ideo conclusio ab illa deducta iuridico caret fundamento. Nam, primo, minuta
AaoPA,
rol. xiii,
n.
2. — 2Í-1-921.
5
66
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
in publico municipali Archivio Alexandriae asservata, quae originem continet
arboris genealogicae impugnatae, et de qua sermo infra redibit, est documentum
originale, facto, de quo agitur, coaevum, ac proinde praevalere debet documento temporis posterioris, Canefri auctore, confecti. Sed insuper arbor genealogica ab isto auctore confecta nec mentionem facit Ruffini Stortiglione, fratris
ipsius fundatoris; et ideo, veluti numeris omnibus absolnta, non potest retineri,
ut ab ea valor arboris genealogicae impugnatae debeat metiri atque determinari. Quibus accedit D. Canefri arborem genealogicam texuisse nobilium Alexandriae degentium ; sed familia Stortilionum, ad quam pertinebat Augustinus,
inde a saeculo decimo sexto in civitate Fossani, Pedemontanae regionis, domicilium posuerat. Nil ergo mirum si D. Canefri in sua arbore genealogica de
ea mentionem non fecit. Caeterum opus a Canefri confectum rite suspectum
retinetur. Nil ergo inde deducitur, quod priorum peritorum conclusionem inftrmet, quae ideo sarta tectaque manet.
Iamvero Aristides sicut originem, ita et nobilitatem repetit ab Augustino
Stortiglione. Ad hoc iidem in Actis deposuit a Municipio Alexandrino sub
die 28 septembris 1605, Augustino datam, ex qua deducere voluit, hunc fuisse
de Stortilionum familia et fundatoris agnatum. Sed in dubio an huiusmodi
deductio vere esset probanda, et ad effectum, de quo agitur, in iudicio recipienda, primi iudices periti viri hac super re votum exquisierunt quaerentes:
« Quale valore storico ha il documento dei 28 settembre 1605 per provare che
« Agostino Stortiglione, figlio di Giovanni 'Alberto, appartiene alla parentela
« della nobile famiglia Stortiglione di Alessandria, fondatrice del benefìcio? ».
Cui quaestioni tres memorati periti responderunt: « Il valore storico, che pos« siamo attribuire all'atto del 1605, come testimonianza del fatto che attesta,
« è di una attendibilità indiscutibile. E i principi generali, cui specialmente
« si appoggia questa attendibilità, sono dimostrati dalla critica storica. Pos« siamo quindi con animo tranquillo ritenere, che veramente dai documenti
« risulta, come avevamo affermato, che Agostino appartiene alla nobile famiglia
« Stortiglione di Alessandria, fondatrice del beneficio ». Inde orta appellata
sententia Aristidi favorabilis. Sed in gradu appellationis peritioris fuit exquisitum et concessum novum examen Actorum, cum consequenti iudicio: ad
hoc professor Vincentius Federici fuit electus, qui contrarium omnino iudicium
emisit. Hac posita opinionum peritorum discrepantia, videndum est quaenam
sit sententia retinenda. Omnibus rite perpensis, RR. P P . Auditores, peritioris
sententia posthabita, priorum peritorum voto adhaeserunt, sequentibus moti
rationum momentis.
Attento nostro iure (lib. Il Decret., tit. XXII, de fid. instr.), instrumentum,
prout hic de eo sermo est, dici potest quaelibet scriptura, ad alicuius -rei
assertionem vel probationem facta. Horum instrumentorum alia sunt publica,
quae faciunt plenam probationem de eo, quod dispositive continent, et hoc
tandiu donec contrarium probetur (ut DD. docent, et colligitur, ex càp. I et II
h. t., et ex L. 15 Cod., h. t.); alia privata. Instrumentum publicum dicitur illa.
S. Romana Rota
67
scriptura, quae publica auctoritate, sive a publica persona, qualis censetur
esse notarius, legitime ac cum debitis solemnitatibus confecta est; vel, si a
publica persona confecta non est, quoad effectum tamen probandi publica
instrumenta dicuntur scripturae illae, quae ex archivio publico, sive ex Cancellaria, extrahuntur, dummodo in eis defectus nullus, fraudis suspicionem
generans, appareat, et ob hoc authenticae dici possint (Pirhing, lib. II,
tit. XXII, n. 1-33; Reiffenstuel, ibidem n. 141-157; Ferraris, B. G. § V., v. Scripturae, n. 14; Scaccia, De iudic, lib. II, cap. 11, n. 756-757; De Luca, De iud.,
disc. 28, n. 23).
Porro documentum diei 28 septembris 1605 veluti instrumentum publicum
debet retineri. Augustinus Stortiglione enim, e civitate Fossani, in partibus
Pedemontanis, ab Alexandrini Municipii Rectoribus fidem sibi relaxari petivit:
« Desidera Agostino Stortiglione, figlio di Gio. Alberto, havere fede dalle
« SS. VV. dell'arma et insegne, che sogliono portare la famiglia dei Storti« glioni di questa città, conforme all' incluso tenore ; pertanto supplica le
« SS. VV. che siano servite concedergli detta fede conforme all' incluso tenore
« e t così spera». Petitioni huiusmodi minuta erat adnexa fidei relaxandae,
quae sic scripta legitur : « Attestamur Nos Prior et Deputati ad regimen civi« tatis Alexandriae, ac etiam nos infrascripti de familia Nobilium de Storti« lionis dictae civitatis, sicuti a tempore, cuius non est memoria in eontra« rium, et citra semper familia ipsa de Stortilionis, ut ex antiquis et nobilibus
« familiis dictae civitatis et originariis eiusdem, admissa fuit ad regimen
« eiusdem civitatis tam in munere Consiliariorum, tam in numero Consilii Gene« ralis, quam Dominorum duodecim Deputatorum ad provisionem publicam,
« et qui de familia ut supra insignia et arma consueverunt gestare in modum
« inferius describendum, videlicet: ex parte superiori coloris caelestis, seu tur« chini, serram repraesentans, ut vulgo dicitur una sega, dentibus quinque
« comprehensa, et a parte inferiori album campum efficiens dentes quatuor
« cum galea vulgo appellata : il cimiero, cum rostro ciconiae a capite usque
« ad pectus candidi coloris et inscriptione in his verbis: " N o n voce colitur,,..
« Quibus insigniis in Actis publicis, Ecclesiis, in Funeribus, et in domibus
« privatis uti semper consueverunt, quemadmodum aliae familiae nobiles
« dictae civitatis suis armis utuntur et prout ex infrascripta forma scutisque
« videlicet. Quodque de eadem familia fuerunt et sunt nob. q. Augustinus Stor« tilionus, quondam Alberti, et successe loh. Albertus d. q. d.; Augustini filius
« nunc et a quampluribus annis citra habitans in partibus Pedemontanis in
« quorum fidem praesentes fieri sigillique nostri, quo in similibus utimur,
« impressione muniri et per infrascriptum notarium et Cancellarium nostrum
« subscribi iussimus.
« Datum in palatio praefatae civitatis Alexandriae, die 28 septembris, anno
« Domini 1605 »;
Mandato huic paruit Notarius, qui et Augustini petitionem et Municipalium Deputatorum dispositionem actu formali ita scripto consignavit : « 1605,
68
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
«a di 28 settembre. - Letta... li Signori Prior et Deputati visto il suddetto
« memoriale con la fede del supplicante richiesta, et informati de la verità
« del contenuto in detta fede, che qui annessa si lascia et a detti signori letta,
« hanno ordinato che in nome della città se gli faccia la detta fede con l'anno« tazione o sii descrizione dell'arma in esso posta (Agostino Stortilione) Bapta
« Ottellus Cancellarius subscripsit ».
in Alexandriae ergo Archivio Municipali exsistit documentum authenticum ;
quod constat: o) petitione Augustini Stortiglione; b) minuta adnexa fidei a
Municipio oratori relaxandae; c) Notarii seu Cancellarii rogitu; quae tria simul
sumpta atque unita quid unum constituunt, et merito ceu instrumentum publicum retinentur, quod plenam fidem facit tam in iudicio quam extra. Nam
« instrumentum... accipitur... stricte, specialiter, et proprie pro qualibet scri« ptura, quae fidem rei, quam confirmat, iudici facit... sive contineat privileg i u m , sive contractum, sive dispositionem ultimam, sive aliquid aliud; nam
« super quavis materia instrumentum fieri potest, quo sensu quaelibet scri« ptura ad alicuius rei assertionem seu probationem facta, INSTRUMENTUM
«appellatur... et haec est acceptio instrumenti propria huius tituli » (Pirhing,
lib. II, tit. 22, n. 1).
Quod si minuta haec, in hypothesi data, seorsim velit considerari, eadem
est retinenda conclusio; cum enim in publico conservantur Archivio, quoad
vim probandi, habetur ceu publicum instrumentum. Pirhing (loc. cit., n. 1)
ad rem dicit: «Addi potest Quintus casus, in quo scriptura privata plene
« probet, etiam sine alio adminiculo, nempe si producatur ex Cancellaria, vel
« Archivio publico, in quo solum asservari solent scripturae authenticae ; non
« quod talis scriptura, secundum se, publica sit, prout ea, quae per publicum
« Notarium confecta est, sed quia vim habet publici instrumenti, «tum ratione
« loci, quia huiusmodi scripta, seu litterae reconditae sunt in Archivio Curiae,
« tum ratione personae quia per publicum et iuratum Officialem,seu ministrum,
« sunt registratae, cui ex officio incumbit, ut nonnisi scripta, seu litterae, quae
„ « fidem merentur, inter scripturas Archivii reponantur, de quibus fit mentio
« in Auth. " Ad hoc „ » in fine. Hoc idem docet Reiffenstuel (loc. cit., n. 151)
qui quaestioni propositae : « Quibus modis scripturae privatae authentizen« t u r , ita ut plenam fidem faciant », respondet: « 5) istud ampliatur ad
«aliam scripturam privatam quando reperta est fideliter custodita in Archivio
« publico, hoc est in loco, ubi solent exponi publicae scripturae. Talis enim
« scriptura, sine aliqua subscriptione partium, et sine testibus, plene probat
« ratione loci in quo authoritative asservata et reperta est, prout desnmi« tur », etc. (cfr. Ferraris, B. I. V., Scripturae, n. 145; Scaccia, De lud., lib. H,
cap. 1.1, n. 756-757).
Peritior Federici contrarium tenuit: « Ritengo pertanto - ipse scripsit « con certezza di poter affermare che per quanto riguarda il documento
«del 1605, esso non può essere invocato a fondamento di nessun diritto
« perchè non ci consta, che dallo stato di minuta sia stato mai ridotto in
S. Romana Rota
« forma di originale ». Sententiam hanc Domini non approbant: quia argumenta, quibus ea sustineri praetenditur, quolibet sunt destituta valore iuridico:
Et sane peritioris sententia sequentibus fundatur rationum momentis:
1) minuta, de qua agitur, quibusdam caret qualitatibus essentialibus, ut veluti
publicum instrumentum possit retineri, quod fidem faciat; est enim simplex
minuta privata, non vero documentum ipsum, nec exemplar completum documenti originalis relaxandi; 2) antequam documentum originale expediretur,
attento more Alexandriae servato, attentisque Statutis Municipalibus anni 1547,
scriptura in Cancellaria praeparata publicis in tabulis in Turre Campanaria
inscribebatur: hoc in casu cum non fuerit factum, frustra de expeditione
documenti publici sermo instituitur ; idque 3) tanto magis quia saltem referri
debuisset, quod factum non legitur, in Libro Crucis, civitatis Alexandriae, in
quo simile exemplar relatum invenitur « fidei nobilitatis », concessum familiae
Ghilini sub die 30 augusti 1572; ideo 4) non constat documentum originale
unquam fuisse expeditum; quod fidem facere possit. Verum haec omnia, iudicialibus Actis perpensis, peritioris sententiae non favent.
Primum quod attinet, dato etiam substantiali aliquo defectu quoad formam minutae controversae, non ideo sequeretur documenti impérfectio, quae
ab adiunctis excluditur: « Si casus praebeat - ait De Luca (De luci., disc. 27,
« n. 29) - quod ille rogitus (nempe matricis originalis) non contineret dicta
« requisita substantialia, nempe annum, mensem, diem, testes et clausulam,
« actum, etc. non semper tamen iste defectus imperfectionem concludit; quo« niam pro facti qualitate subintelligenda quandoque venit adnotatio eorum« dem requisitorum, quae contineantur in praecedenti instrumento vel actu,
« quando facti circumstantiae id suadent, quod scilicet iste secundus actus sit
«praecedentis consecutivus, seu alias connexus». Sed insuper frustra asseritur, minutam in casu substantialibus publici documenti qualitatibus carere ;
in instrumento enim a publico Notario confecto de ea expresse legitur: « che
« q u i annessa si rilascia». Ideo minuta et Notarii instrumentum sunt quid
unum indivisibile, unde simultanea orta auctoritas publica huiusmodi documenti, quod in iudicio debet attendi. Caeterum minuta in themate non est
simplex scriptura, sed « minuta ex officio », seu in Actis recepta et a competente auctoritate, a Municipii Cancellario, subscripta. Huiusmodi minutis ex
officio ordinario vis historica probandi non denegatur: secus enim acta in
Archivio Secretariae Brevium Pontificiorum asservata, quae volumina 5074
complent inutilia prorsus essent retinenda; constant enim, ut plurimum, supplicibus libellis, testimonialibus Litteris atque minutis concessionum, in ordine
dispositis, sicut in Municipali Alexandrino Archivio legitur factum de documentis concessionis Augustino Stortiglione factae.
Neque dicere relevat, de more fuisse apud Alexandrinum Municipium
transcribere minutas in publicis tabulis; hoc enim nullatenus probatur. Non
probatur ex Statutis Municipalibus anni 1547, quae inter scripturas publicis
in tabulis referendas, non indicant negotia huiusmodi naturae, ipso proies-
70
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
sore Federici hoc fatente: « Non vi sono ricordate scritture come quella in
« discussione ». Aliunde non exstant, vel saltem non cognoscuntur regesta, quae
huiusmodi transcriptionem continent. Immo anno 1610, paulo post confectam
minutam controversam, scripta omnia ad Rempublicam Alexandrinam spectantia, ut notat Schierina, qui iure annalium Alexandriae excellens compositor retinetur «confusa et nullo ordine in tabulario civitatis asservaban« tur ». Et anno 1615 non minor confusio praevalebat: « si vede la confusione
« et la mala regola sin qui conosciuta nelle scritture et libri della città per
« difetto di non essersi mai nè fatto Archivio formale, nè meno rinverantiz« zati i libri, e scritture anzidette » (Rivista di Storia Arte, Archeologia della
provincia di Alessandria, serie II, fase. 23, pag. 35). Equidem, sicut professor
Federici urget : « Uno dei registri del Comune di Alessandria ci è stato con« servato, ed in esso anche una fede di nobiltà analoga a quella che richiese
«¡ al Comune Augustino Stortiglione nel 1605. Alludo al Codex qui Liber Crucis
« nuncupatur. Nel Liber Crucis dunque è la fede di nobiltà di un Ghilini...
« Perchè dunque se la minuta del 1605 dette origine ad un vero e proprio
« documento rilasciato alla parte interessata, non fu quel documento regi« strato nel Liber Crucisi ». Et ratio in promptu est. Quod enim ultimo loco
dicto in Libro fuit relatum documentum, anno 1572 legitur scriptum, trigesimo tertio nempe anno ante quam fides nobilitatis Augustino Stortiglione
fuisset expedita. Deinde Liber Crucis non, erat collectio actorum Municipii
Alexandrini; sed, ut testatur prof. Gasparolo: « Un rappongamento di fascicoli
« che vennero agli Alessandrini risparmiati dagli incendi, dalle devastazioni,
« ed anche dalle private depredazioni, insieme legati in un Codice solo ».
Accedit, fidem nobilitatis familiae Ghilini, quam Liber Crucis refert, non fuisse
actum Municipii Alexandrini, sed Collegii Iurisconsultorum Civitatis Mediolanensis. Demum transcriptionis omissio in Liber Crucis per -regulam potest
explicari, de qua loquitur Marzi : « Abbiamo qualche esempio (negli Archivi
« Fiorentini) di quella aulica instituzione, per la quale di certi atti e scritture
« importantissime si cercava, a maggior garanzia della conservazione, di procu« rarsi la inscrizione o trascrizione in collezioni di documenti ufficiali molto
«autorevoli...». Id etiam explicat formam amplam et solemnem, qua dicta
fides investitur.
Itaque ex defectu transcriptionis minutae in tabulis publicis argui non
potest, documentum originale non fuisse extensum, vel saltem non expeditum.
Cum minuta ex officio fuerit, et in situ congruo Archivi cum aliis minutis
asservata, ut ex numeratis paginis apparet, iure praesumitur, originale documentum fuisse reapse expeditum ; alioquin de eiusdem Decreti rescissione aliquo
modo constare debuisset. Sed insuper potius constat, authenticum documentum reapse fuisse expeditum ; non enim documenta desunt expeditionem hanc
comprobanda. Nam exstat in actis documentum a Regio Taurinensi Archivo
Status relaxatum, ex quo desumitur, Augustinum Stortiglione huiusmodi fidem
exhibuisse Delegatis a Carolo Emmanuele Principe Pedemontano missis, qui
Secretaria Status
71
vidèrent de authenticitate privilegiorum, insignium etc. eorum omnium, qui
in eiusdem Principis Ditione generis nobilitate gloriarentur, ea lege adiecta
« di non ammettere (sunt verba edicti Taurini die 4 decembris 1613 lati) alcuna
« insegna od arma ottenuta e usata da 60 anni in qua senza che consti della
« concessione "o privilegio in buona forma ».
Re enim vera ex Volumine cui titulus Consegnamento di armi gentilizie
fuit exstructum Documentum ita conceptum : « Il Sig. Gio. Sebastiano Storti« glione della Città di Fossano, tanto a nome proprio che delli Signori suoi
« fratelli tutti figliuoli legittimi e naturali del fu Sig. Agostino Stortiglione
« soddisfacendo etc. fa fede delle testimoniali di presentazione ed ammissione
« d'armi concessa dalli Signori Delegati al fu Sig. Agostino Stortiglione loro
« padre li 6 marzo 1614... con più. presenta il libro del Blasone, che fu formato
« in esecuzione dell'Editto del 1613; a fogl. 59 si vede pure dipinta la detta
« arma antica della loro casa e famiglia... la quale arma è uno scudo ovale
« dentato e contradentato, in fascia di azzurro e di argento, elmo in profilo
« ornato etc. Cimiero, una cicogna nascente d'argento col motto " Non voce
« colitur ,, ». Constat ergo ex documento ab Archivo Status Taurinensi extracto, anno 1614 Augustinum Stortiglione a Delegatis Pedemontanis obtinuisse
recognitionem et approbationem eorumdem armorum et insignium, de quibus est quaestio in minuta Alexandrina, seu ad tramites huius minutae :
ptam supponit, hanc minutam in authenticum documentum fuisse transcriquod Augustino consignatum, qui ideo illud Delegatis Pedemontanis tradere
potuit.
Tandem ex memorata minuta patet, anno 1605 unam tantum Alexandriae
exstitisse familiam Stortilionum, antiquam, nobilem, e dicta Civitate originariam, cum privilegio arma et insignia gestandi in minuta ipsa descripta : secus
absurda esset et Augustini petitio, et Municipii concessio. Petiit enim Augustinus: « di ha vere fede dalle SS. V V. dell'arma et insegne, che sogliono por« tare la famiglia de' Stortiglioni di questa Città », quin necessarium putaverit
aliud adiungere ad familiam magis determinandam : quod certe facere debuisset, et fecisset, si plures exstitissent Stortilionum familiae. Eodem modo loquuntur Deputati Civitatis, et qui de familia Stortilionum aderant, attestando quod
« de eadem familia fuerunt et sunt nob. q. Augustinus Stortilionus qui Al« berti... filius ». Si duae fuissent Stortilionum familiae distinctae et parentela disiunctae, pariter nobiles, antiquae, et Civitatis originariae cum privilegio eadem arma et insignia gestandi, intelligi non posset ad utram earum
Orator vel Stortiliones attestantes pertinerent.
Quare Augustinus Stortilione e civitate Fossani ad unicam familiam nobilem, nominis Stortilione Civitatis Alexandriae originariam, pertinuit, ad quam
pertinuerat Nicolaus Stortiglione, Beneficii fundator, et ideo fuit cum hoc parentela coniunctus.
Cum vero ab hoc Augustino per masculinam lineam descendat Aristides
Stortiglione, sicut ex authenticis documentis fuit supra probatum, sequitur
72
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
eumdem Aristidem esse de nobili familia fundatoris Beneficii, huiusque agnatum, et consequenter ad ipsum iuspatronatus pertinere.
Neque appellantibus prodesse potest possessio invocata plusquam centenaria, ac proinde acquisitiva praescriptio contra hodiernum comparentem. Nam
praeterquam quod possessio ista non fuit pacifica, datis reservationibus Procuratorum Fiscalium Alexandrinae Curiae, communis est Iurisperitorum et
Canonistarum sententia, non admitti praescriptionem in iure patronatus sive
familiari sive gentilitio, quia patroni succedunt iure proprio et independenti
sibi a fundatore concesso, et non ab aliis manante. Ita De Luca (De Iurep.,
disc. 31, n. 16): «Quod praedecessorum negligentiam in praesentando facilis
« erat responsio ut ea praeiudicare quidem potuerit successoribus ius ab eis
« metientibus ac venientibus iure haereditario, non autem iis, qui in iurepa« tronatus familiari vel gentilitio veniunt iure proprio, quoniam sicuti actus
« expressus alienationis per eos factus illi praeiudicare non potest, ita minus
« tacitus negligentiae, ut in specie Gratias S. R. R., dee. 220, n. 26, p. II,
Bec., (cfr. etiam De lurep., disc. 35, n. 7, et alibi passim ; Wernz, vol. II, p. II,
n. 437; D'Annibale, III, n. 35; Rota, In Interamnen. Iurispatr. c. Priolo,
23 Iunii 1659; in Bononien. Iurisp. c. Pre, 31 ianuarii 1695-22 aprilis 1695).
Quibus omnibus in iure et in facto rite perpensis, Nos infrascripti Auditores de Turno pro Tribunali sedentes, et solum Deum prae oculis habentes,
Christi Nomine invocato, decernimus, declaramus et definitive sententiamus
Rotalem Sententiam diei 14 ianuarii 1914 esse confirmandam ; et ad propositum dubium respondemus: Affirmative quoad primam partem, Negative quoad
alteram, ac praeterea statuimus iudiciales expensas, taxa sententiae comprehensa, inter partes esse compensatas, attenta praesertim ardua quaestionis
natura.
Ita pronunciamus, mandantes Ordinariis locorum et ministris Tribunalium,
ad quos spectat, ut exsequutioni mandent hanc nostram definitivam sententiam
et adversus reluctantes procedant ad normam Codicis Iuris Canonici, praesertim tituli XVII, lib. IV, iis adhibitis exsequutivis et coercitivis mediis, quae
magis efficacia et opportuna, pro rerum adiunctis, exstitura sint.
Romae, in sede Tribunalis S. R. Rotae, die 14 novembris 1919.
Petrus Rossetti, Ponens.
Ioannes Prior.
Maximus Massimi.
L. % S.
Ex Cancellaria, die 5 ianuarii 1920.
Sac. T. Tani, Notarius.
8. Romana Rota
73
IV
CLAVAREN.
EXSECUTIONIS SENTENTIAE
Benedicto PP. XV feliciter regnante, Pontificatus Dominationis Suae anno
sexto, die 12 decembris 1919, RE. PP, DD. Ioannes Prior, Ponens, Aloisius
Sincero et Fridericus Cattani-Amadori, Auditores de turno, in causa Clavaren.-Exsecutionis Sententiae, inter parochum Franciscum Rollino, repraesentatum per legitimum procuratorem Angelum D'Alessandri, advocatum, et parochum Antonium Bavestrello, repraesentatum per legitimum procuratorem
Christophorum Astorri, advocatum, sequentem tulerunt definitivam sententiam.
Per sententiam rotalem diei 6 decembris 1916, quae in rem iudicatam
transiit, dirempta fuit controversia inter Antonium Bavestrello parochum S. Mariae de Nozarego, actorem, et Archipresbyterum Franciscum Rollino, parochum S. Margaritae Liguris, reum conventum appellantem, circa bona cuiusdam
capellaniae laicalis, a quodam Ioanne Stephano Costa per donationem inter
vivos diei 24 aprilis anno 1733 fundatae. Ad iuspatronatus activum et passivum
capellaniae successive exercendum hic tres ordines personamm vocaverat:
primo loco, nimirum, Ioannem Bernardum Costa, fundatoris fratrem, cum eius
deseen d entibus; secundo loco, Gregorium Roisecco, cum suis descendenti bus
masculinis; et tertio loco Ioannem Iacobum Banchero, notarium, item cum
posteris masculinis. Voluit, denique, ut, hisce omnibus lineis extinctis, iuspatronatus activum capellaniae ad Rectorem pro tempore Ecclesiae S. Margaritae
transiret. Ultimus patronus fuit canonicus quidam Iosephus Roisecco, e secunda
familia a fundatore vocata, anno 1913 defunctus, qui famulam suam, Mariam
Campodonico, haeredem universalem suam constituerat, quae proinde in bonorum etiam capellaniae dominium coram lege civili successit. Nam huiusmodi
bona, quae vi legis italicae anni 1867 (art. 1), suppressis capellaniis omnibus,
tum ecclesiasticis tum laicis, in manus auctoritatis civilis devoluta fuerant,
a vinculo legali, iuxta tenorem eiusdem legis (art. 3) anno 1870 liberata sunt
et patroni dominio coram lege civili adscripta sunt, taxa soluta libellarum 1298
a Pio Roisecco, Iosephi patruo, qui tempore minoritatis nepotis ab anno 1863
ad annum 1876 capellaniam administrabat.
Maria Campodonico, mulier timoratae conscientiae, bona Capellaniae administranda tradidit Archipresbytero Rollino, cui defunctus patronus, dum adhuc
inter vivos erat, munus commiserat curam capellaniae agendi. Parochus autem
S. Mariae de Nozarego, cum nemo ex lineis prius vocatis ad iuspatronatus
reclamandum comparuerit, ab Ordinario petiit ut sibi, tamquam ultimo a pio
fundatore vocato, capellanía adiudicaretur, et in duobus iudicii gradibus, coram
tribunali diocesano primum, deinde coram H. S. Auditorio victoriam retulit.
74
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
PP. Auditores ad dubium a partibus propositum : An bona capellaniae Costa
a parocho S. Margaritae sint tradenda parocho S. Mariae de Nozarego, responderunt : Affirmative, seu bona capellaniae Costa a parocho S. Margaritae tradenda esse parocho S. Mariae de Nozarego iuxta modum in hac sententia
determinatum. Modus vero in sententia determinatus hic erat: « Bona-capel-'
« laniae Costa, itaque, demptis necessariis expensis, tradenda sunt parocho
« S. Mariae de Nozarego a paroco S. Margaritae, qui et curare debet ut ab
« haerede, in testamento ultimi capellaniae patroni designata, Maria Campo« donico nimirum, ea omnia perficiantur quae ad huiusmodi traditionem com« plendam requiruntur. Traditio bonorum, porro, facienda est cum fructibus,
« a die mortis ultimi patroni computandis.... Ad Episcopum spectat, salvis
« patroni iuribus, in traditione bonorum capellaniae, securitati piae funda« tionis iuxta vigentes leges ecclesiasticas providere ». Hanc sententiam Iudices
rotales exsecutioni demandandam Curiae Clavarensi commiserunt. In exsecutione vero inter plura hinc inde a partibus disputata et a tribunali definita, *
tria fuerunt capita relata ad « expensas necessarias detrahendas », parocho
S. Margaritae adversa, quae circa ipse appellationem interponendam censuit
ad N. S. Ordinem, nimirum: « 1) il parroco di Nozarego è liberato dal rimborso
« della tassa di svincolo della Cappellania; 2) per la tassa di successione del« l'eredità Roisecco spetta al parroco di Nozarego fare la denuncia del pas« saggio d'usufrutto della Cappellania, ed a Mons. Rollino farsi rimborsare a
« tutto suo rischio la tassa immeritamente pagata... 3) non si ammette a Mons.
« Rollino il prelevo dell'adempimento della Cappellania nel tempo che stette
« a sue mani ».
.
Quare nobis res dirimenda proponitur sub dubio sequenti a partibus subscripto : An et in quanam mensura in reddenda ratione bonorum capellaniae
Costa detrahendae sint expensae pro liberatione et successione eorumdem bonorum, necnon celebratione Missarum.
1. De triplici hoc capite expensarum separatim agendum est, et primo de
liberatione bonorum a vinculo legali. Effecta est huiusmodi liberatio anno 1870,
taxa soluta libellarum it. 1298 a Pio Roisecco, qui bona capellaniae administrabat ab anno 1863 ad annum 1876, quo tempore in manus sui nepotis,
Iosephi Roisecco, iuspatronatus sibi reclamantis, reddita ratione rei gestae et
inita cum ipso compositione, bonorum administrationem restituit. Ex dicta
ratione reddita in compositione ineunda, computatis utrinque capellaniae proventibus et expensis omnibus, inclusa quoque taxa liberationis bonorum, patet
debitum mansisse libellarum 669.84, simul cum huius summae fructibus a die
10 augusti anni 1870 ad diem compositionis anno 1876 supputandis, a novo
capellaniae administratore Pio Roisecco solvendum. Ita relatio de compositione inter partes inita : « Questa somma di lire seicento sessantanove e cen« tesimi ottantaquattro coi relativi interessi legali dal 10 agosto 1870 costi« tuisce il debito che il chierico Giuseppe fu Avv. Domenico Roisecco ha con
« Pio Roisecco dipendentemente dall'amministrazione tenuta da quest'ultimo,
S. Romana Rota
/5
« e di che nel resoconto, non che dipendentemente dallo svincolo della Cap« pellania, il cui importo fu abbonato al Pio Roisecco ».
Ex ultimis verbis relatis: «il cui importo fu abbonato al Pio Roisecco»,
et praecise ex vi vocis abbonato, sententia iudicis exsecutoris deducit pretium
liberationis bonorum iam ante compositionem Pio Roisecco fuisse integre refecium: ait: « Se si considera il valore ed il significato che si dà commiine<< mente al verbo abbonare, usato in occasione di rendiconti, che è appunto
« quello di compensare il creditore con denaro od altro che già trovansi a
« sue mani, e spettanti all'amministrazione che si sta liquidando... prova che
« il Canonico Roisecco non rimborsò di proprio la tassa; e scioglie quindi
« il parroco di Nozarego da una ulteriore rifusione alla eredità Roisecco ».
Attamen, ex ratione rei gestae exhibita apparet taxam liberationis bonorum simul cum ordinariis expensis administrationis fusam fuisse ad unam
integram summam expensarum constituendam, quae summam omnium redituum capellaniae excessit, et mensura huius excessus debitum repraesentat
libellarum 669 cum foenere sex circiter annorum a capellanía administratori
officium relinquenti solvendum. Huiusmodi summa, profecto, partem constituit taxae pro liberatione bonorum die 10 augusti 1870 solutae quia iuxta terminos compositionis cum foenere ab hac determinata die usque ad diem compositionis initae computando restituenda erat. Unde vox abbonato ex contextu significare potius videtur admissum et approbatum fuisse ius Pii Roisecco ad refectionem pretii pro liberatione bonorum Capellaniae depensi.
Num vero reapse solutum fuerit hoc debitum a canonico Iosepho Roisecco,
vel quo modo, acta directe non docent. Tamen ex praesumptione satis constat debitum solutum fuisse a novo capellaniae administratore, quia solemniter ab ipso admissum fuit in actu conpositionis factae, nec ullum indicium habetur protestationis ex parte Pii Roisecco ob negatam vel omissam
debiti solutionem.
Ex simili autem, vel potius fortiori, praesumptione, supposita debiti solutione, constat idem non ex aere proprio administratoris, sed ex fructibus
cappellaniae solutum fuisse. Debitum enim non erat personale Iosephi Roisecco, sed capellaniam gravabat, ens iuridicum videlicet a persona administratoris distinctum, et intuitu capellaniae contractum fuit, nempe ut existentiae ipsius consuleretur; ideoque, tamquam expensa extraordinaria a cappellania rependenda fuit; et quidem ex eius fructibus, non ex ipsa fundationis dote. Hoc enim fuisset alienatio bonorum causae piae, quae sine venia
Apostolicae Sedis fieri non potuit: sed huiusmodi venia, ut notatur in sententia rotali, in casu non intercessit. Porro, ex documento compositionis Pium
inter et Iosephum Roisecco, constat fere dimidiam partem taxae liberationis
bonorum (tassa di svincolo) ante initam ipsam compositionem anno 1876, in
periodo sex annorum videlicet, ex fructibus capellaniae fuisse repensam. Nam
huiusmodi taxa, anno 1870 a Pio Roisecco soluta, inter expensas administrationis - capellaniae in compositione facienda computata fuit, et summae aequi-
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
valebat libell. 1298; sex post annos autem, die compositionis anno 1876, comparatis simul omnium expensarum et redituum, remanebat tantummodo summa
libell. 699, a capellanía solvenda. In dictis rationibus solidandis, vero, non
alia probatione constabat fere dimidiam partem taxae solutae administratori
fuisse restitutam, quam quod ipse in periodo sex annorum antecedenti fructus aequi valantes capellaniae prae manibus habebat. Nec aJia probatio solutionis debiti quaerenda est respectu administrationis Iosephi Roisecco. Nam
ex generali regula, saepius a S. R. Rota confirmata, praesumitur creditorem
satisfactum esse ex bonis quae ipse administrat, donec contrarium ex reddita
ratione rei gestae constiterit. Iamvero, supposita aequali circiter mensura fructuum cappellaniae pro annis qui assumptam administrationem a Iosepho
Roisecco sequebantur, quod praesumendum est donec contrarium probetur,
ante decem annos certe totum debitum fuisset extinctam. Iosephus Roisecco,
autem, non decem dumtaxat, sed sex et triginta annos capellaniae fructus pos- .
sidebat et administrabat. Ideoque, etiam in hypothesi, de qua tamen ex actis
non constat, quod ipse ex aere proprio debitum patruo immediate solverit,
idoneam compensationem ex cappellaniae fructibus recepit, et recepisse censendus est, iuxta regulam supra citatam. « Generalis regula est, ait Rota,
« cor. Cerro, Decano, dec. 152, n. 8, par. 9, tom. I, R e c , in quolibet admini« stratore, qui administrat bona sui debitoris, quod praesumitur ex illis satis-'
« factus ». Haec regula plurimis decisionibus a Rota firmata est, ut ex. gr.,
in Dec. 166, n. 23, par. 10; Dec. 249, n. 32, par. 11; Dec. 168, n. 1, 2, 10,
par. 14; Dec. 140, n. 6, par. 17, Rec. Alia, praeterea, regula a S. R. Rota saepe
enunciata prohibet quominus iosephus Roisecco aut haeres eius dicatur creditur administrationis capellaniae, nempe quod administrator nec creditor nec
debitor administrationis dici potest ante redditam rei gestae rationem (cf.
Dec. 210, n. 2; Dec. 529, n. 5, par. 3 ; Dec. 65, n. 1, par. 4, tom. I, etc.; De
Luca, De credito, Disc. 41, n. 7; De Tutor, et Curator, n. 55). Nulla autem
exhibita est ratio rei gestae pro 36 annis, quibus defunctus patronus bona
capellaniae administrabat.
In sententia rotali exsequenda, igitur, inter expensas detrahendas non est
enumeranda taxa pro liberatione bonorum capellaniae soluta.
2. D é t a x a successionis haereditariae, quam archipresbyter Rollino inter
expensas reiiciendas recenset, ita pronunciavit Iudex exsecutor: « Per la tassa
« di successione dell'eredità Roisecco, spetta al parroco di Nozarego fare la
« denuncia del passaggio d'usufrutto della cappellania, ed a Mons. Rollino
« farsi rimborsare a tutto suo rischio la tassa immeritatamente pagata ».
Archipresbyter, scilicet, taxam integram successionis inter extraneos pro
bonis capellaniae solvit, quin diminutionem petierit ob onera Missarum iisdem
bonis adnexa.
Recte animadvertit patronus parochi de Nozarego iudicem exsecutorem
erronee locutum esse de transmissione usufructus bonorum relate ad auctoritatem civilem, quae exsistentiam entis iuridici capellaniae non admittit, sed
S. Romana Rota
77
tamquam verum dominum bonorum piae fundationis habet eum, qui taxa
soluta eadem a vinculo liberavit, ac proinde dominium, non merum usumfructum, bonorum ad eius haeredem transire praesumit.
Eadem auctoritas liberanti quidem bona tradit cum oneribus adnexis, ab
ipso adimplendis * prout et quatenus de iure » ; neque excluduntur onera spiritualia, sicut onera missarum, etc.; attamen iurisprudentia fori civilis ostendit
non eamdem haberi rationem omnium huiusmodi onerum, quorum aliqua, ex
gr. missae in determinato sacello, diebus et horis praefinitis celebrandae,
actione iudiciaria ab iis quorum interest urgeri possunt, aliorum vero satisfactio conscientiae domini bonorum relinquitur. Ad rem notat Rivarolo (Ii
governo della parrocchia, ed. 3, pag. 296): « O trattasi di oneri che hanno
« solo in mira il vantaggio spirituale del fondatore o di altre persone da
« esso designate, come l'obbligazione di celebrare un dato numero di messe
«in di lui suffragio, e dei di lui parenti, senza designazionenè di chiesa, Uè
« di altare, nè di giorno, nè di ora, ed allora nessuno avendo interesse alla
« esecuzione di quell'onere (tranne forse gli eredi del fondatore) esso rivesti« rebbe il carattere di un puro e semplice obbligo di coscienza, che sfugge
« ad ogni giuridico procedimento ». Cum onera missarum in casu nostro huiusmodi sint naturae, serio dubitandum censuerunt DD. Auditores an Fiscus,
qui in taxa successionis b aereditariae determinanda onerum in genere haereditatem gravantium rationem habere solet, taxae diminutionem concedere
voluisset, ubi de mero onere conscientiae agitur. Stante hoc dubio autem,
archipresbyter Rollino ob solutam integram successionis taxam argui nequit
illius negligentiae quae restitutionis obligationem parit. Unde detrahendas
ducunt expensas pro taxa soluta. Attamen, cum omnis spes remissionis alicuius taxae absolute ablata non videatur, parochus Rollino curare debet ut
haeres defuncti patroni intra tempus utile a Fisco petat partialem taxae restitutionem oneribus Cappellaniae respondentem : quae si obtenta fuerit summa
restituta tradenda erit parocho de Nozarego.
3. Quod ad expensas attinet pro oneribus Cappellaniae adimpletis, seu
missis celebratis a parocho Rollino, sententia iudicis exsecutoris eas detrahendas esse negat hisce terminis : « Non si ammette a Mons. Rollino il pre« levo dell'adempimento della Cappellania nel tempo che stette a sue mani ». Et
ratio assignatur: « Ma dato anche avesse soddisfatto all'onere della Cappel« lania, è chiaro averlo fatto ilegítimamente, essendogli stati contestati in tempo
«utile ed in modo legale i diritti da lui accampati sulla Cappellania».
Non autem valet ratio allegata; quamvis enim nunc constet ex re iudicata
parochum Rollino nullum ius habuisse ad iuspatronatus cappellaniae, nihilominus possessor reapse fuit bonorum eiusdem, nec illegitimus quidem, etiam
post intentatam litem, ratione muneris sibi commissi a patrono defuncto et
bonorum sibi traditorum ab eiusdem haerede, donec per rem iudicatam ipsi
notificatam imposita fuerit obligatio parocho de Nozarego bona cappellaniae
tradendi. Possessor autem bonorum controversorum, etiam lite pendente,
78
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
eadem prudenter administrare tenetur, ideoque, nisi iudex aliter ordinare cen
suerit, necessarias expensas solvere et onera ipsis adnexa, quae moram non
patiuntur, adimplere. Iamvero, inter huiusmodi onera annumeranda sunt missarum suffragia, quae intra annum regulariter celebranda sunt, et quorum
tempestivae celebrationi in iure suo Ecclesia semper consuluit (v. can. 835,
841, 844, Codicis I. C).
Non ideo, tamen, ius habet administrator ut fructus beneficii faciat suos,
sed tantummodo ut relativum missae stipendium recipiat. Inde commodum
etiam parocho de Nozarego provenit, quod ipse ab onere liberatur celebrandi
Missas, quas ipse secus celebrare vel celebrandas curare debuisset.
Ad probationem autem adimplementi huiusmodi onerum regulariter sufficit
ut sacerdos bonis moribus in scriptis declaret se missas acceptas celebrasse,
indicatis diebus celebrationis. Re quidem vera, non habetur in Actis declaratio categorica archipresbyteri Rollino de missis reapse ab ipso celebratis,
sed tantummodo de acceptatione stipendii ut missae celebrarentur. Debet, igitur, iudici exsecutori scriptam exhibere declarationem de missis ab eo celebratis ante notificatam sibi sententiam rotalem, indicatis diebus celebrationis :
quo facto, relativa huiusmodi missarum stipendia inter expensas detrahendas
a Cappellaniae fructibus annumeranda sunt.
Quibus omnibus in iure et in facto rite perpensis, Nos infrascripti Auditores de turno pro tribunali sedentes et solum Deum prae oculis habentes,
Christi Nomine invocato, dicimus, declaramus et sententiamus, ad propositum dubium respondentes : Primo ; non esse detrahendas expensas pro liberatione bonorum Cappellaniae ; secundo : detrahendas vero esse expensas pro
taxa successionis soluta, firma tamen manente in archipresbytero Bollino obligatione curandi ut Maria Campodonico, intra tempus utile, petat a Finco
summam respondentem oneribus quibus cappellania gravatur, quae summa,
si obtenta fuerit, tradenda erit parocho de Nozarego ; tertio, denique loco :
detrahendas esse expensas pro celebratione Missarum iuxta modum in sententia determinatum. Statuimus, praeterea, expensas iudiciales compensandas
esse inter partes.
Ita pronunciamus, mandantes Ordinariis locorum et ministris tribunalium
ad quos spectat, ut exsecutioni mandent hanc nostram definitivam sententiam,
et adversus reluctantes procedant ad normam Ss. canonum, et praesertim cap. 3,
sess. XXV, De ref, Concil. Trident, iis adhibitis exsecutivis et coercitivis
mediis, quae magis opportuna et efficacia pro rerum adiunctis exstitusa sint.
Romae, in sede Tribunalis S. R. Rotae, die 12 decembris 1919.
L.
Ioannes Prior, Ponens.
Aloisius Sincero.
Fridericus Cattani-Amadori.
S.
Ex Cancellaria, die 9 ianuarii 1920.
Sac. T. Tani, Notarius.
S. Romana Rota
79
v ••
LONDONEIN.
DIFFAMATIONIS
ET
POENARUM
Benedicto XV féliciter regnante, Pontificatus Dominationis Suae anno
sexto, die 15 iunii 1920, RR. PP.* DD. Aloisius Sincero, Ponens, Fridericus
Cattani-Amador i et Iulius Grazioli, Auditores de turno, in Causa Londonen.
Diffamationis et Poenarum, inter sacerdotes J. A, Loiselle, Petrum L'Hereux,
P. Langlois et N. D. St. Cyr, pro quo eius heredem, actores, ac Illmum et Revmum
M. F. Fallón, Ordinarium Londonensem, conventum, interveniente et disceptante
in causa Revmo Promotore Iustitiae, hanc tulerunt definitivam sententiam.
Pendente apud nostrum Sacrum Ordinem causa dismembrationis parochiae Notre-Dame du Lac, in oppido Walkerville, Londonensis dioecesis,
Illmus et Revmus M. F. Fallón, loci Ordinarius, haec de parocho eiusdem
paroeciae docuit Tribunal: « Il Reverendo L. A. Beaudoin appellante è un
« prete che disturba. Per quasi due anni egli ha fatto del tutto per intrigare
« e impedire l'opera del suo Vescovo e nella parrocchia e in altre parti della
«diocesi di London. Egli non è competente nell'esercitare il ministero per i
« cattolici di lingua inglese; parecchi hanno perduta la fede, e vi è grave peri« colo che altri abbiano a perderla. La sua invariabile condotta consiste nel
« tentare pubblicamente e privatamente, nel prevenire con il fare insorgere
« l'opposizione di certe classi della popolazione e far naufragare le decisioni,
«che non soddisfacciano a lui personalmente». Quae, cum omnino abs re
essent in causa dismembrationis paroeciae, de qua agebatur, non erant in
actis adducenda.
De hisce edoctus parochus Beaudoin quamdam declarationem a quibusdam
suis confratribus obtinuit in qua sat multa in sui defensionem ; haec vero in
Ordinarii offensionem continebantur : « Que pendant son long ministère parois« sial la seule direction episcopale, à laquelle l'Abbé Beaudoin se soit opposé
« est celle de Mgr Fallón, l'Evêque actuel, défendant d'enseigner le français
« aux enfants des parents canadiens-français et de prêcher en français aux
« catholiques de cette nationalité ». Haec declaratio, utpote a causa omnino
deflectens et in Ordinarium mordax, non erat in Actis excipienda, eoque
minus typis edenda, aut certo certius, praesertim post Ordinarii protestationes, ab Actis ex officio expungenda.
Quod cum factum non fuerit, ista declaratio causam, seu ansam, prae
buit ad praesentem diuturnam et implexam actionem. Nam loci Ordinarius
primo quidem subscriptores declarationis paterne monuit ut declarationem
explicarent, aut pröbarent, vel retractarent; iis vero renuentibus, ad Tribunal
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
80
sui Officialatus vocari iussit et dein
ex iisdem sacerdotibus a Summo
eorum causa penes nostrum Sacrum
concordata fuerunt:
1) An exceptiones incompetentiae
variis poenis affecit. Quum autem aliqui
Pontifice obtinuerint Commissionem ut
Ordinem ageretur, haec dubia inter partes
legitime reiectae fuerint a Curia Londo-
nensi, in casu.
2) An poenae irrogatae ab Episcopo, in casu, iniustae sint.
3) An constet de diffamatione recurrentium ex parte Episcopi, ita ut sit
locus reparationi in casu.
4) An constet potius de diffamatione Episcopi ex parte recurrentium, ita
ut sit locus reparationi in casu.
5) An constet de attentatis ob sententiam latam ab Episcopo Londonen,
9 aprilis 1915, ita ut sit locus purgationi et refectioni damnorum.
6) An expulsio Sacerdotis St. Cyr e paroecia et e Dioecesi Londonensi
sustineatur in casu.
Ad l . - Ex actoribus, modo in causa, supersunt tantum sacerdotes Loiselle, L'Hereux, Langlois et heres sac. St. Cyr.
Sacerdos igitur Loiselle, L'Hereux et St. Cyr, in ius vocati, has exceptiones fere iisdem verbis opposuerunt: « Je refuse (ita sac. Loiselle) péremptoi« rement de justifier le témoignage, que j'ai rendu en faveur de l'Abbé Beau« doin dans la cause actuellement devant la Sainte Rote Romaine, jusqu'à ce
« que jugement soit prononcé par ce Tribunal dans la dite cause. De plus je
« recuse absolument la compétence du Tribunal devant lequel j'ai l'honneur
« de comparaître en ce moment, et je ne consentirai à répondre que devant
« un juge supérieur à mon Ordinaire et à ses représentants ». Quibus excép'onibus motis, tribunali valedixerunt, neglectis monitionibus iudicis in tribunali sistendi.
Duplex porro exceptio hisce in declarationibus continetur, realis una ob
connexionem actionis cum causa quae agebatur penes Sacram Rotam, personalis altera ob incompetentiam tribunalis Curiae Londonensis, ex defectu
iurisdictionis. « J e ne consentirais à répondre que devant un juge supérieur
« à mon Ordinaire et à ses représentants ». Utramque vero legitime reiecit
tribunal Curiae Londonensis, primam quia causa, quae agebatur coram Curia
Londonensi, de declaratione, quam Ordinarius sibi aestimabat iniuriosam,
nullam in se praeferebat connexionem cum causa dismembrationis paroeciae
loci vulgo Notre-Dame du Lac, pendente penes Sacram Rotam, alteram dein
quia iudicis est aestimare an sua sit iurisdictio (Schmalzgrueber, tit. I, De
iudiciis, lib. Il, Decr. n. 19; Bouix, De iudiciis, par. 1, sect. IV, § 2); cumque
in causa ageretur de probanda declaratione contra Ordinarium scriptam, profecto Curia Londonensis competens erat.
E contra sac. Langlois duplicem exceptionem incompetentiae et suspicionis clare et distincte proposuit. Porro, primam exceptionem incompetentiae
Curia Londonensis legitime reiecit, quia nondum legitime resciverat Comm
-
S. Romana Rota
81
missionem a Summo Pontifice signatam fuisse; alteram vero illegitime, quia
cum exceptio suspicionis non esset aperte frivola, in casu, per arbitros definienda erat, ex cc. 41 et 61, tit. XXVIIt, lib. II Decretalium. Suspicionis
vero exceptionem, in casu, non fuisse aperte frivolam, patet non tantum
ex speciali relatione iudicis ad adversarium recusantis (arg., Schmalzgr.,
part. III, tit. XXVIII, n. 137; Bouix, De iudiciis, tom. II, subs. % cap. VIII;
qu. 4 et 5), sed praesertim ex natura causae et peculiaribus eius adiunctis,
potissimum quia Ordinarius, loco curandi ut actio promoveretur a Promotore Fiscali, maluit per seipsum fieri actor, personaliter assistere in sessionibus tribunalis, erga quod partes quoque egit Ordinarii, decernens sua
auctoritate ut conventi citarentur : « Questo è per ordinarvi in virtù del« l'autorità diocesana a noi commessa », etc.
Quare legitime a Curia Londonensi reiectae fuerunt exceptiones incompetentiae motae a sacerdotibus Loiselle, L'Hereux et Langlois ; illegitime vero
fuit reiecta exceptio suspicionis apposita a sacerdote Langlois.
Ad 2 . - Poenam quod attinet irrogatam in sacerdotem Loiselle, is declaratus fuit contumax et « passivo di qualunque pena creduta adatta al caso
« dal suo stesso Vescovo ». Iuste igitur suspensus fuit a suo Ordinario. Ceterum paulo post ab Ordinario liberatus fuit a suspensionis poena, nam accusationes in Ordinarium latas hac declaratione retractavit: « Je, J. A. Loiselle
« déclare qu'en signant cette déclaration, je n'ai jamais voulu accuser mon
« Evêque d'avoir défendu l'enseignement de la langue française aux enfants
« canadien-français et la prédication en français aux catholiques de cette natic« nalité ».
m
Sacerdos vero THereux non fuit declaratus contumax a Curia Londonensi,
quamvis contra monitum iudicis tribunali valedixisset ; eique per sententiam
concessum fuit spatium decem dierum ad poenitendum : «• Questa Corte ... con« danna il R. P. L'Hereux, convento, a sottomettersi al Querelante col dichia« rare per iscritto, entro dieci giorni dalla pubblicazione di questo giudizio,
« la sua incapacità di provare le accuse fatte, il suo rincrescimento e ' l e sue
« scuse al Vescovo e alla Corte per il disprezzo mostrato verso il Tribunale
« diocesano ». At Ordinarius, eo ipso die prolatae sententiae, eum suspendit
hac duplici de causa. Tum igitur quia sac. L'Hereux appellare adhuc poterat
vel sententiam exequi, tum quia Ordinarius, utpote actor in causa, sententiam observare debebat, poena inflicta in sacerdotem L'Hereux iniusta fuit
saltem quoad modum quo irrogata fuit, quia nempe intempestiva. Ceterum
non fuisse iniustam quoad substantiam ipse sac. L'Hereux recognovisse videtur, nam postea accusationes factas retractavit et consequenter a poena suspensionis relaxatus fuit.
Sacerdos Langlois nulla poena multatus fuit; de sacerdote vero St. Cyr
inferius dicendum erit.
Poena igitur ab Episcopo irrogata in sacerdotem Loiselle iusta fuit;
poena autem irrogata in sacerdotem L'Hereux iniusta fuit quoad modum.
ACTA, vol. XIII, n. 3. — 1-2-921.
6
Acta Apostolicae Seáis - Commentarium Officiale
m
Ad 3 . - Patronus actorum contendit sacerdotes Loiselle et L'Hereux
diffamatos fuisse ab Episcopo, primo quidem quia suspensio, in eos irrogata,
factum fuit, ex quo illorum existimationi vulnus, idque maximum inflictum
est. Verum suspensio in sacerdotem Loiselle undequaque iusta fuit, suspensio
vero in sacerdotem L'Hereux dici nequit quoad substantiam iniusta ; quaevis
igitur diffamatio cessat, et supervacanea est quaelibet inquisitio circa divulgationem suspensionis et animum Episcopi.
Sacerdotem Langlois fuisse diffamatum item Patronus affirmat, quia,
quamvis Episcopus eum non suspendent, tamen, exceptione posthabita,-quam
legitime moverat, in iudicium vocare iussit et iniqua sententia damnari. At
hic non agitur de diffamatione patrata a iudice per iniquam sententiam, contra
quam ceteroquin sacerdoti Langlois praesto erant iuris remedia; sed de diffamatione perpetrata ab Episcopo. Episcopus quidem petiit •« al Tribunale Dioc e s a n o di citare, per mezzo dei suoi ufficiali, il. detto convenuto e di obbli« gàrlo a provare le accuse fatte ». At in his diffamationem contineri tam
absurdum est, ut refutatione non indigeat.
Nulla igitur diffamatio realis ex parte Episcopi, sed nec ulla intercessit
diffamatio verbalis.
Nam Episcopus vel tantum animadvertit in declarationem ut in mendacium et calumniam: « il dénonça comme un mensonge et une calomnie des
« curés canadiens français, l'affirmation qu'il s'était opposé au français », ut
refert Henricus Bàchard, in quo nulla diffamatio consistit; vel si animadvertit in sacerdotes tamquam mendaces: « Disant qu'ils étaient menteurs,
« mentionnant Mgr L'Hereux et Loiselle qu'il avait suspendus », ut refert
Paulus Morand, id facit post iustas iudicis sententias, quibus probatis diffamatio et iniuria cessat (D'Annibale, il, n. 2(>0), nec deerat iusta causa ut sese
defenderet et consideret suae existimationi (D'Annibale, ib.; S. Rota, c. Lega,
Diffamationis, 12 decembris 1910 ; n. 6 et 11, etc.).
m
Ad 4 . - Quoad declarationem signatam a sacerdotibus, eam, in se et
obiective speciatam, continere iniuriam et delractionem gravem in loci Ordinarium, qua talem, evidens est. Non enim tantum iniquum esset ex parte
Episcopi veluti persequi, in eorum lingua catholicos frauco-canadenses de religione in Canada optime méritos, sed cum Episcopi sit pacem et concordiam
servare in grege sibi a Deo concredito, ab religione officii declinasset, si ita
in suo munere episcopali Revmus Fallón se gessisset (direction episcopale),
ut prohibere!, docere in lingua gallica filios parentum franco-canadensium, et
praedicare in lingua gallica catholicis eiusdem nationis, pariterque violasset
monita et comminuisset instructiones super hac maximi momenti re constanter
editas a Sancta Sede, praesertim vero a Pio X per litteras 10 iulii 1911 ad
Archiepiscopos et Episcopos canadenses; « Itaque primum volumus prudenter
« vos quidem, sed perseveranter, detis operam, ut quaecumque etiam nunc
« insident sententiarum discrepantiae inter catholicos propter generis et lin« guae discrimen, eae funditus tollantur ». Porro declaratio signata a recur-
S'. Romana Rota
83
rentibus Ordinarium Londonensem in suo munere episcopali gerendo inducit
non tollentem, sed foventem eiusmodi diserepantias et discordias, quod profecto probrosum esset in Episcopo.
Recurrentes vero nedum non valuerunt probare veritatem assertionis
quae in declaratione continetur, nempe Episcopum Faìlon sua directione episcopali prohibuisse doceri linguam gallicam pueros parentum franco-canadensium, et praedicare in gallica lingua catholicis eiusdem nationis, quin
potius ex processu, et ex testibus a recurrentibus ipsis adductis, ex documentis
ab iisdem allatis evidenter patet declarationem, de qua agitur, commenticiam
esse et a veritate prorsus alienam.
Quodque difficile esset assertum probare, ipse actorum patronus demonstrat, dum contorquet et circumvenit quaestionem. Si probavero - inquit Episcopum eo tendisse ut scholae bilingues supprimerentur, iam erit in aperto
hunc eo tetendisse, ut gallica in scholis lingua non amplius duceretur. Verum
primo quidem aliud est ut Episcopum huc intendisse ut methodus quae in
scholis invalescit corrigeretur, leges quibus scholae in sua provincia reguntur
mutarentur vel emendarentur, aliud vero est quod Episcopus, his stantibus
rebus et legibus, vetuerit quominus docerentur linguam gallicam pueri parentum franco-canadensium; porro de prohibitione seu interdictione agitur in
declaratione «direction episcopale... défendant d'enseigner».
Quod si Praesul Fallón non fovebat scholis, ut aiunt bilinguibus, id minime
procedebat ex voluntate aliena a lingua gallica, sed ex persuasione profecto
honesta, etsi ab errore non immuni, hanc methodum esse futilem, inefficacem
etdamnosum ipsis pueris parentum franco-canadensium. Eamque fuisse mentem Praesulis Fallón, ita ex processu in aperto positum est, ut amplius dubitari
nequeat. « Je crois - ita Dominus J. O. Rhèanme - que dans la bouche de
« Mgr Fallón, cette expression (Je ne suis que contre les écoles bilingues) veut
, « dire qu'il est contre l'enseignement bilingue comme système, mais qu'il n'est
« pas contre renseignement du français ». Et Dominus W. J. Hanna haec
sub iuramenti fide coram Iudice declaravit: «MI Vescovo Fallón fece cadere
« il discorso sulla questione scolastica, dandoci ad intendere che tale questione
«gli premeva molto. Egli disse che aveva ragioni per temere che i bambini
« della sua diocesi, dei quali egli si sentiva di portare la responsabilità, non
« stavano ricevendo una istruzione pari a quella che in generale si acquistava
« nelle scuole pubbliche, - che essi non si stavano corredando sufficientemente
« per gareggiare con gli altri. Egli ha dato due o tre argomenti in sostegno
« di questa sua asserzione, che gli erano venuti in mente. Tale sconcio, egli
« disse, si nota in modo particolare, e forse unicamente, in quei ragazzi appar« tenenti a genitori francesi, e che frequentavano scuole dove si insegnava il
« francese, non escludendo completamente l'inglese. Ma a tal punto c h e l ' i n « glese non veniva insegnato adeguatamente. Ciò, disse egli, tornava di grande
« svantaggio per i ragazzi.... L'impressione che io ho ricevuto dall'intervista
« col Vescovo Fallón, fu il gran interessamento per coloro sottoposti alla sua
84
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
« cura, e che non si trattava di escludere il francese dalle scuole. Non vi fu
« una dichiarazione fatta dal Vescovo Fallón, durante quella intervista, che
« potesse prestarsi alla spiegazione che egli fosse nemico ai francesi o all'in« segnameuto della lingua francese nelle scuole. Egli solo insistette sul dovere
« inderogabile che spetta alla scuola di dare una istruzione inglese efficace,
« necessaria per il benessere futuro dei ragazzi. Se di più, egli aggiunse, voi
« potete insegnare il francese o qualunque altra lingua, tanto meglio.... Il cur« ricolo degli studi in tali scuole (bilinguibus), disse lui, non era quello che
« egli desiderava di vedere per la giustizia verso gli scolari. Egli fece menzione
« dei ragazzi che passano dalle scuole bilingui alla scuola superiore e a un
« certo rapporto da lui ricevuto su tale riguardo, e continuò a dire che la sua
« ansietà era di preparare i giovani per la Chiesa, ma che non poteva sperare
« in un successo se la efficenza della scuola non fosse elevata ». Atque insuper
interrogatus ad instantiam procuratoris actorum : « È egli vero che una per« sona contraria alle scuole bilingue è necessariamente contraria all'insegna« mento del francese?», id aperte negavit.
Si vero quaedam Sorores a docenda lingua gallica in scholis aliquamdiu
supersederunt, id minime tribuendum est praecepto vel consilio Praesulis
Fallón, sed tantum aequivocationi Moderatricis sororum. «L'insegnamento
« del francese fu sospeso a causa di un malinteso », ita ipsa Soror Angela,
Superiorissa Congregationis a S. Ioseph. Et Soror Vineentia: « ... Io, personal« mente, credevo che la Madre Generale aveva errato con ciò che essa mi
«riferì come desiderio di Mons. Fallón».
Neque dici potest cum patrono actorum Episcopum, quum vidisset prohibitionem non esse legitimam, consilium mutasse. Nam, ut testatur Soror Maria
a Congr. a S. Ioseph : « Egli (Episcopus), venne a Belle Rivière, al nostro Mona« stero, per la Cresima circa il I ottobre... Sua Eccñza non sapeva fìno allora
« che l'insegnamento della lingua francese era stato sospeso. Egli scoprì ciò
« con la sua visita al nostro Monastèro, Egli si mostrò meravigliato ed anche
« seccato venendo a sapere di tale sospensione. Egli mi domandò: " Chi vi ha
«dato l'ordine di sospendere l'insegnamento del francese?,,. Ed io risposi:
« " Madre Angela,,. Ed egli mi disse: " C h i ordinò ciò a Madre Angela?,,. Ed
« i o : " Deve essere stata V. Eccñza, la Madre così ha detto,,. " Credete che
« io sia così stupido di andare contro i regolamenti del Dipartimento di Istru«zione?,, ». Et soror Irenes eiusdem Congregationis: « Il Vescovo aveva visi« tato la scuola e si era molto sorpreso nel constatare la mancanza d'inse« gnamento del francese e ne chiese la ragione. Io gli risposi che Madre Angela
« mi aveva dato questa istruzione. Sua Eccñza Revma era molto sorpreso e
« seccato e categoricamente mi disse che egli non aveva mai detto cose di
« questa sorte ».
o
Eoque minus actores valuerunt probare alterum caput declarationis, Praesulem nempe Fallón sua episcopali gubernatione prohibuisse quominus conciones
haberentur in gallica lingua catholicis eiusdem nationis. In qua demonstra-
S. Romana Rota
85
tiöne comparanda non minori ambiguitate seu aequi vocatione actorum argumentatio laborat. Ait enim patronus actorum : in quo etiam omne punctum
mihi videor laturus, si probavero fideles gallica natione saepe saepius institisse Episcopo, sed frustra, ut conciones gallica lingua in Ecclesia haberentur.
Verum aliud est quod Episcopus facultatem non concesserit a se petitam, et
aliud omnino est quod prohibuerit conciones haberi in gallica lingua pro catholicis gallis: «direction episcopale... défendant... de prêcher en français aux
« catholiques de cette nationalité ». Nec satis ; nam in petitione oblata Praesuli non postulabatur facultas concionandi in gallica lingua, sed ut amplius
conciones haberentur in gallica lingua, idque constat ex ipsis testibus a patrono
actorum allatis: «Nous avons - ita Christiana Menard - adressé une requête
« à Mgr Fallón, dans laquelle les mères canadiennes-françaises demandaient
« plus de français à l'église ». Et Guilelmus Adam: « J'ai signé une pétition
« adressée à Mgr Fallón: on demandait plus de français pour nos enfants
« à la Messe de 9 heures». Quid autem reposuerit Praesul Fallón, ipse testis
docet: « Vous n'aurez jamais plus de français, que vous en avez mainte« nant ». Dato igitur etiam quod res ita se habuerint prout contendit patronus actorum, iam falsitas declarationis hoc super puncto satis apparet.
E contra ex actis patet nil immutatum fuisse quoad usum gallici sermonis in ecclesiis dioecesis Londonensis post adventum Episcopi Fallón. Ad
rem testatur Rosolia Langlois e paroecia a S. Alphonso loci Windsor: « E n
« général, il n'y a aucun changement depuis des années. Ce qui se faisait aux
« temps de Mgr Meunier, se fait encore maintenant ». Et Gilbertus Hebert,
eiusdem paroeciae: «Il n'y a aucun changement depuis le temps de Mgr Meu« nier ». Idem quoad paroeciam ab Immaculata B. M. V. Conceptione deponunt Christina Ménard, Dominicus Gourd, Euclides Jacques, etc.
Atque ex parochorum, quotquot auditi fuerunt, testimoniis evidenter constat in facultate fuisse uniuscuiusque parochi in sua paroecia in sacris functionibus peragendis una vel altera utendi lingua, aut anglica, aut gallica,
prouti cuique parocho fidelium attentis necessitatibus magis opportunum visum
fuerit. Ad quaestionem enim: « Relativamente alla lingua usata nella vostra
« amministrazione parrocchiale, è stata essa lasciata sempre alla vostra discre« zione, al vostro giudizio e alla vostra coscienza? », sac* iacobus Coté, parochus ecclesiae Assumptionis B. M. V., loci Sandwick, respondit: «Si, sem« pre alla discrezione dei preti della parrocchia. Noi abbiamo sempre seguito
« lo stesso sistema fin da quando i Basiliani presero la cura della parrocchia
«nel 1870». Sac. vero Hubertus Nelson, parochus ecclesiae Immaculatae Conceptionis, loci Windsor: «Nei limiti della ragionevolezza, è stato lasciato alla
« mia discrezione e giudizio », et sac. Carolus Laliberté, parochus Sancti Ioàchim: «Oui, toujous, j ' a i une paroisse complètement française, et j ' a i été
« laissé entièrement libre quant à l'usage des langues ».
Porro iidem parochi apertissime asseverarunt nemini unquam vetitum
fuisse a Praesule Fallón ne in sacris concionibus gallica lingua uterentur, ita ut
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
86
falsitas declarationis quoad hoc caput magis magisque confirmetur. Nam interrogati an unquam impediti fuerint « d i predicare in francese », an noverint si
quis « abbia avuto simile impedimento », an « è egli possibile che un simile
« impedimento fosse fatto », quin de eodem notitiam habuerint, sac. Coté, paro",
chus ecclesiae Assumptionis, decem abhinc annis respondit: « Mai, non cono« sco una persona che abbia ricevuto simile impedimento. Nessuna proibizione
« di indole generale poteva essere data a mia insaputa in questa sezione della
« diocesi, e se in casi particolari vi fosse stata una proibizione io credo che
« l'avrei saputo ». Idque confirmant parochi Robert, Semande, Brady, Downey,
Parent, Laliberté, Brisson, Aylward, Pinsonneault, Blair, etc.
Quinimmo ex actis, apparet Episcopum Fallón prae ceteris suis praedecessoribus occasione suae consecrationis allocutionem habuisse gallica lingua,
licet numquam ante illum eadem occasione gallico sermone usi essent praedecessores Ordinarii in allocutione ad clerum habita declaravisse, « qu'il exi« géra, des sujets à la prêtrise, la connaissance parfaite des deux langues,
« française et anglaise », atque insuper ipsum Episcopum iuxta necessitates
et opportunitates, gallico sermone usum esse in praedicatione verbi Dei et in
cithechesi tradenda, ut testantur parochi Robert, Semande, Emery, Downey,
Parent, Brisson, Pinsonneault, etc.
Constat igitur declarationem signatam ab actoribus esse in se et obiective laesivam famae et aestimationis Episcopi Fallón, et actores exceptione
veritatis, ad quam confugerunt, minime tueri.
At diffamationis crimen duobus elementis consistit, materiali et intentionali, facto nempe et animo iniurandi, et ipse Episcopi patronus admittit elementum praecipuum esse elementum intentionale, seu intentionem dolosam
diffamandi, alterius famam laedendi, adeo ut si absit, crimen penitus excuset. Iamvero hoc alterum elementum, intentio nempe dolosa et animus iniurandi deficit in casu. Nam primo quidem recurrentes animo ducebantur retorquendi et defendendi sac. Beaudoin inopportune improbatam ab Ordinario
coram S. R. Rota. Dein vero declarationem, de qua agitur, emiserunt ad. Tribunal S. R. Rotae: hinc declaratio potius tendebat ad edocendum iudicem, quam
ad laedendum famam Ordinarii.
Machinatio autem et conspiratio, vel divulgatio declarationis, etc., in quibus
inhaeret Ordinarii patronus, vel huc tendebat ut declaratio mitteretur ad
S. R. Rotae Tribunal, aut non satis ex actis confirmatur.
Quum vero declaratio, de qua agitur, quaeque originem dedit huic causae,
in se et obiective detrahat famae seu existimationi Ordinarii Fallón, atque
contineat affirmationes falsas aut certo certius minime veritati cohaerentes,
habenda est ut deleta ab actis causae Londonen. Dismembrationis diei 5 augusti 1914.
Ad 5 . - Quaestio: An constet de attentatis ob sententiam latam ab Episcopo Londonen. 9 aprilis 1915, ita ut sit locus purgationi et refectioni damnorum, respicere non potest, ratione habita litis contestatae, sententiam sub
m
S. Romana Rota
87
die 8 aprilis 1.915 ab Officiali Londonensi contra sac. Langlois latam, sed respicit
tantummodo actum die subsequenti 9 aprilis ab Episcopo positum ad tramitem illius sententiae. Porro cum die 9 aprilis Episcopus nondum legitime
rescivisset Commissionem pontificiam signatam fuisse, ut constat ex eius litteris ad Revmum Decanum Guilelmum Sebastianeiii, fel. r e c , die 22 aprilis
datis, nil attentavit.
Ad 6 et 7 . - Haec duo dubia spectant casum sac. St. Cyr, qui, sicut
sacerdotes Loiselle et. L'Hereux, ab Episcopo invitatus ad declarationem a se
signatam probandam, cum renuisset, fuit et ipse mense maio 191.4 citatus
coram officiali Lo n donen., et contumax post declarationem effectus, per iudicis
sententiam diei 10 iunii contumax declaratus fuit et damnatus: « a sotto« mettere al querelante (nempe Ordinario), entro dieci giorni dalla pubblica« zione di questo giudizio, una ritrattazione scritta e una scusa per le calunnie
« da lui diffuse contro il querelante ». Quum iterum iterumque diebus 18 maii
et 10 iulii Ordinarius monuisset sac. St. Cyr, sed frustra, atque censeret eum
non esse incardinatum dioecesi Londonen., ei significavit «che non aveva più
« bisogno dei suoi servizi nella diocesi di London ».
m
m
Porro sac. St. Cyr erat parochus in loco Stony Point; sed de remotione
e paroecia quaestio esse non potest, cum paroecia esset amovibilis, et iustae
et graves causae eum removendi non deessent, ut ex dictis patet.
Quoad expulsionem vero e dioecesi, incardinatio sac. St. Cyr, aestimanda
est ex veteri iure ante decretum A primis, quum inde ab anno 1912 reliquere propriam Nicoletanam dioecesim et in Londonensem se receperit. Iamvero ex actis satis non constat de voluntate Ordinarii Londonensis incardinandi sac. St. Cyr; nam affirmatio sac. St.Cyr est gratuita et nullo documento
firmatur;^paroecia quam regebat, erat amovibilis; eius vero adscriptio Societati a S. Ioanne Evangelista non concludit necesse sac. St. Cyr incardinatum
fuisse ex firmatis per Rotam Dec. 9 ianuar. 1912, n. 9. At quum sac. St. Cyr
per 22 annos dioecesi Londonen. in sua paroecia laudabiliter inservient, ab
Ordinario Nicoletano ut excardinatus haberetur, iamque 66 aetatis suae annum
attigisset, naturalis aequitas dictat ut Ordinarius Londonensis providere deberet eius honestae sustentationi, ut per decretum diei 13 aprilis 1917 iam statuimus.
Quibus omnibus in facto et in iure perpensis, Nos infrascripti Auditores
pro Tribunali sedentes et solum Deum prae oculis habentes, Christi nomine
invocato, pronunciamus et definitive sententiamus, ad proposita dubia respondentes:
Ad l . - Affirmative, quoad exceptiones incompetentiae motas a sacerdotibus Loiselle, VHereux et Langlois; negative, quoad exceptionem suspicionis
appositam a sacerdote Langlois.
Ad 2 . - Negative, quoad sacerdotem Loiselle; affirmative, quoad modum,
de poena irrogata in sacerdotem L'Hereux.
m
m
88
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
m
Ad 3 . - Negative.
Ad 4 . - Negative; at declarationem signatam a quibusdam sacerdotibus,
die 25 martii 1918, et ad Tribunal S. R. Rotae missam, habendam esse ut
deletam ab actis causae Londonen.-Dismembrationis diei 5 augusti 1914.
Ad 5 . - Negative.
Ad 6 . - Affirmative ; salvo tamen iure sac. St. Cyr ad honestam sustentationem.
Ad 7 . - Provisum per decretum turni 13 aprilis 1913.
Praeterea decernimus expensas compensandas esse inter partes.
Ita pronunciamus, mandan!es Ordinariis locorum et Ministris Tribunalium
ad quos spectat, ut exequutioni mandent hanc nostram definitivam sententiam, et adversus reluctantes procedant ad normam Codicis Iuris Canonicis,
lib. IV, tit. XVII.
Romae, e Sede Tribunalis S. R. Rotae, 15 iunii 1920.
m
m
m
m
Aloisius Sincero, Ponens.
Fridericus Gattani-Amadori.
Iulius Grazioli.
L.
f&
S.
. r.
Ex Cancellaria, 17 iulii 1920.
Sac. T. Tani, Notarius.
Annus XIII - Vol. X i n
10 Februarii 1921
Num. 3
ACTA APOSTOLICAE S
COMMENTAKIUM OFFICIALE
ACTA BENEDICTI PP. XV
EPISTOLAE
I
AD
R. P. D. THOMAM
CURAS
ERGA
IOSEPHUM,
ITALOS
EPISCOPUM
COMMIGRANTES
TRENTONENSEM,
CUIUS
PATERNAS
DILAUDAT.
Venerabilis frater, salutem et apostolicam benedictionem. — Inter
praeclaras laudes quibus episcopatus tui initium nobilitatur, b a n c quoque t r i b u e n d a m tibi esse intelligimus, quod p a t e r n a m a d m o d u m adhibes
diligentiam ut Itali, qui istuc cornmigrarunt, et ab erroribus o m n e genus
a r c e a n t u r et avitam fidem constanter retineant. Ubi enim nova condatur in Trentonensi dioecesi Italorum colonia, illico t u a e curae est ut
ecclesia cum continentibus aedibus excitetur, ne aliquid ibidem quod ad
religionis cultum pertinet desideretur. I t a n u p e r etiam amplissimam
d o m u m , munificentia quidem iacobi G. Brady, praeclarissimi viri neoeboracensis, eo consilio istic comparasti ut « Magistrae piae Filippini »
q u a e dicuntur, animos mentesque italicam m puellarum recte conformarent.
Scias igitur pergratam h a n c t u a m Nos habere pastoralem solertiam;
c u m enim a n i m a r u m saluti actuose prospicias, t u m ad incrementum
confers istius Piarum Sororum Instituti quod valde, ob merita, Apostolicae huic Sedi probatur.
Pergè igitur, venerabilis frater, ut instituisti, tam salutaria coepta
urgere auctoritate q u o q u e Nostra suffultus. Nos vero eximium t u u m studium dilaudantes, id fore confidimus ut ubique per foederatas Americae
ACTA, vol. XIII, ». 3. — 10-2-921
7
90
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
civitates itali t r a n s m i g r a n t e s eam opem inveniant christianae caritatis
q u a tu in exemplum praefulges.
H a c spe recreati, in auspicium caelestium m u n e r u m , q u a e tibi largissima precamur, itemque ut peculiaris benevolentiae Nostrae pignus,
tibi, venerabilis frater iisque o m n i b u s qui s a l u t a r i a t u a coepta q u o q u o
modo a d i u t u r i s u n t , apostolicam benedictionem libenti effusoque animo
impertimus.
Datum R o m a e apud sanctum P e t r u m , die x decembris MCMXX, Pontificatus Nostri a n n o , s e p t i m o .
B E N E D I C T U S P P . XV
II
AD R. D. DANTEM MUNERATI, PIAE SOCIETATIS S. FRANCISCI SALESII PROCURATOREM GENERALEM: DE FILIALIS OBSEQUII MUNERE, BINIS OBLATIS VOLUMINIBUS, GRATIAS PERSOLVIT.
Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. — Bina a te accep i m u s volumina, alterum inscriptum Promptuarium pro ordinandis et
confessariis examinandis, alterum
Iuris
ecclesiastici publici
ac privati
elementa et a m a v i m u s pietatis in Nos testimonium ac studium a te in
cleri institutionem collatum. Vix u l l u m fortasse est opus, in quo possit
quis versari utilius. Quidquid enim impertitur clericis doctrinae sanctae,
semen est, quod, multiplicatum in ipsis agricolarum m a n i b u s , reddit
fructum centuplum. I d q u e est caussae cur tibi, dilecte fili, d u m de oblato
m u n e r e gratias agimus, de locato in re optima labore g r a t u l e m u r . Testem
benevolentiae Nostrae accipe apostolicam benedictionem, quam, caelestium conciliatricem m u n e r u m , tibi ex a n i m o impertimus.
D a t u m R o m a e a p u d s a n c t u m P e t r u m , die xvii decembris MCMXX,
Pontificatus Nostri a n n o septimo.
BENEDICTUS P P . XV
Acta Benedicti PP. XV
91
III
AD R. P. FRANCISCUM ZORELL, S. 1, PROPOSITUM ABSOLVENDI « CURSUM SCRIPTURAE SACRAE » COMMENDANS.
Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. — Cohaeret
plane cum votis Nostris significatum a te consilium continuandi et
absolvendi Cursum Scripturae Sacrae superiore bello intermissum, tibique, dilecte fili, et adscitis l a b o r u m sociis g r a t u l a m u r ex animo. Novim u s enim qui tui Ordinis sacerdotes a n t e h a c in opere eodem scribendo versati sunt, q u a n t a id egerint cum laude doctrinae et obsequii
in Ecclesiae magisterium q u a n t o q u e cum fructu biblicae disciplinae,
iureque est quod fructum non minorem expectemus a te et a tuis
sodalibus; nihil enim d u b i t a m u s quin eodem o r n a t u virtutum coepta
eadem a g g r e d i m i n i . Spem bonam illud etiam affert, quod biblicas
h a s scriptiones repetitis per haec h i e r o n y m i a n a sollemnia. Videmini
enim, auspice q u o d a m m o d o Doctore m a x i m o , studia vestra in eam ipsam
conferre disciplinam, qua idem excolenda tantopere inclaruit eodemque
magistro velle a r d u u m persequi propositum. Nos quidem, ut id etiam
cooperetur in b o n u m , concedimus libentissime ut, q u a e probati h u i u s
operis edentur volumina, dicentur nomini Nostro : ac caelestium conciliatricem luminum Nostraeque testem benevolentiae, apostolicam benedictionem tibi, dilecte fili, tuisque sociis p e r a m a n t e r in Domino impertimus.
Datum R o m a e a p u d sanctum P e t r u m , die xxvin decembris
Pontificatus Nostri a n n o septimo.
MCMXX,
B E N E D I C T U S P P . XV
IV
AD IOANNEM S. R. E. PRESB. CARD. CSERNOCH, ARCHIEPISCOPUM STRIGONIENSEM,
AC VENERABILES FRATRES HUNGARIAE EPISCOPOS: DE COMMUNIBUS O F F I CIOSA LITTERIS GRATIAS AGENS.
Dilecte fili Noster ac venerabiles fratres, salutem et apostolicam benedictionem. — Communis vestra epistola memoriam Nobis renovavit ac
dolorem praeteriti temporis ; et u t i n a m multiplices gravesque a e r u m n a s
92
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
q u a s scribendo recolitis, non a u x e r i n t q u a e , a p u d vos, consecuta s u n t
omne g e n u s a s p e r a et hostilia catholico circumfusa nomini. Inscrutabilia s u n t iudicia Dei: sed mala, q u i b u s plectimur, b o n a ipsa, q u i b u s
privamur, invitamenta saepe, ut nostis, s u n t ad corrigendos mores et
ad custodienda diligentius divina m u n e r a ; et hoc secum r e p u t e n t velim u s fideles vestri. Vobis vero, dilecte fili Noster ac venerabiles fratres,
n o n t a m c o m m e m o r a n d a a c q u e r e n d a n u n c s u n t praeterita, q u a m praesentia r e p a r a n d a : et huc consilia conferre, h u c necesse est vos intendere curas, ut religiosae res revirescant a p u d vos, revocandas christianis
moribus ad pristinam dignitatem. Nuntiatis fideles vestros Apostolicae
Sedi adhaerere adeo, ut, quae ab ea proficiscuntur m a n d a t a ac monita,
libenti o m n e s accipiant animo eisdemque p a r e a n t religiosissime. Terram
igitur habetis b o n a m et quod bonum semen seminaverit in ea clerus,
non t a m facile arescet, sed dabit fructum s u u m . In id maxime elabor a n d u m , ut clericis utamini, qui boni sint operarii in vinea Domini.
Nisi enim sollertiae vestrae studia responderint cleri divinae gloriae et
a n i m a r u m salutis percupidi, vix q u i c q u a m p r o d e r u n t consilia ac coepta
yestra.
Haec o m n i a ut feliciter vobis ac prospere eveniant, caelestium
auspicem g r a t i a r u m Nostraeque testem benevolentiae, apostolicam benedictionem vobis omnibus, dilecte fili Noster ac venerabiles fratres, clero
ac populo unicuique vestrum tradito p e r a m a n t e r in Domino impertimus.
Datum Romae apud sanctum
Pontificatus Nostri anno septimo.
P e t r u m , die x x n ianuarii
B E N E D I C T U S P P . XV
MCMXXI,
Acta Benedicti PP. XV
93
SERMO
AD PAROCHOS ET AD QUADRAGESIMALIS IN URBE CONCIONATORES
(VII februarii MCMXXI)
E bello il nome di « u o m i n i di D i o » , che compete ai p r e d i c a t o r i :
tu, autem, homo Dei (l a Timoteo, vi, 11); è sublime l'ufficio di « evangelisti », che i predicatori devono c o m p i e r e : opus fac Evangelistae (II a Timoteo, iv, 5). Ma quale è il fine cui devono essi m i r a r e ? È questa u n a
d o m a n d a di non lieve m o m e n t o . Perchè, come chi porla un n o m e illustre deve sentirsi spronato, anche dal semplice ricordo di quel n o m e ,
a conformare i suoi atti all'avita nobiltà e grandezza della famiglia cui
a p p a r t i e n e , così il predicatore, che sa di essere chiamato « u o m o di
Dio », nulla deve compiere che possa renderlo immeritevole di tal nome.
Del pari, come un artefice lavora con perfezione tanto maggiore q u a n t o
meglio conosce ed apprezza l'eccellenza dell'opera che gli è commessa,
così il predicatore si distingue per zelo tanto più operoso q u a n t o più
alta è la stima che egli ha dell'opus Evangelistae, in cui consiste il suo
ministero. S e m b r a n o n d i m e n o che dalla considerazione del fine preposto a se medesimo il predicatore debba t r a r r e u n o stimolo a ben
fare, anche più forte di quello che trae dal ricordo del suo nome e del
suo ufficio. Se, infatti, t r a i motivi che muovono l'uomo ad agire sono
i più efficaci quelli che sono a lui intrinseci, chi n o n dirà che il pensiero del fine, come quello che è cosa dello spirito del predicatore,
deve essere a questi u n o stimolo più potente che non quello del nome,
v e n u t o a luì dal di fuori, o quello dell'ufficio, di cui egli non ha determinato la n a t u r a ?
Non intendiamo, p e r t a n t o , di togliere valore nè alle esortazioni nè
agli auguri, che, nei due anni i m m e d i a t a m e n t e precedenti, Noi stessi
rivolgemmo ai quaresimalisti di R o m a , appropriandoci le parole dell'Apostolo: tu, autem, homo Dei, opus fac Evangelistae. Crediamo, jiondimeno, che quelle esortazioni possano acquistare nuova forza e quegli
auguri possano divenire più efficaci, se i predicatori oggi riuniti alla
Nostra presenza, non paghi di ricordare il significato del loro n o m e e
la n a t u r a del loro ufficio, faranno attenzione anche a l l ' i m p o r t a n z a del fine
che, nell'abbracciare il ministero della sacra predicazione, essi h a n n o
dovuto proporre a se stessi. In omnibus respice finem, è dettato di antica
94
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
sapienza; ma a Noi arride oggi la speranza di poter raccogliere n u o v a
conferma dell'utilità di quest'antico ed a u r e o d e t t a t o .
Nella categoria dei fini, n o n m e n o che in quella degli agenti, è
posto un ordine perchè, nell'una e nell'altra, chi ha il carattere di « principale » deve a n d a r e innanzi a chi ha solo quello di « secondario ». Vi
sono poi dei criteri, che ci a i u t a n o a ravvisare l'ordine posto nella
serie dei fini intesi dall'uomo. F r a questi criteri è principalissimo quello,
onde un fine inteso dall'uomo ci apparisce t a n t o più eccellente q u a n t o
più si avvicina ad un fine inteso da Dio. Di qui è facile argomentare
il pregio di ogni opera che sia dall'uomo diretta alla gloria di Dio,
perchè il fine di t a l e ' o p e r a si avvicina a quello dello stesso Dio, il
quale proclama di aver fatto tutto per la sua gloria : et annuntiabunt
gloriam meam gentibus (Isaia, LXVI, 19). Tuttavia non è da qui che -Noi
intendiamo a r g o m e n t a r e il pregio del fine cui deve mirare il predicatore. Poiché, volendolo distinguere dal fine che devono avere tutti i
cristiani, i quali devono tutti lavorare per la gloria del loro eterno Fattore, crediamo che l'eccellenza del fine cui deve mirare il predicatore,
più che dal suo avvicinamento al fine di Dio Creatore, possa e debba
rilevarsi dalla continuazione del fine dì Dio Redentore.
Infatti il Verbo di Dio, fattosi carne, disse a p e r t a m e n t e di sè che
venne al mondo affinchè gli uomini avessero la vita e l'avessero abbond a n t e : Ego veni ut vitam habeant, et abundantius habeant (Giov., X, 10).
La vita, cui accennava il divino Maestro nella lezione riferita da san
«Giovanni, era evidentemente quella dello spirito. Ma la vita delio spiritò consiste nel conoscere e nell'intendere la verità, consiste nel conoscere e nell'amare il bene. Ne segue che lo stesso divino Maestro poteva
rivolgersi al suo eterno P a d r e e d i r e : Haec est vita aeterna, ut cognoscant te solum Deum verum, et quem misisti Iesum Christum (Giov.,
XVII, 3); infatti la cognizione del P a d r e dovea mostrarcelo Signore
della scienza ed a u t o r e di ogni consolazione: scientiarum Dominus e
Auctor totius consolationis, mentre la cognizione del divin Figliuolo
dovea mostrarcelo plenum gratiae et veritatis (Giov., I, 14). P e r ora ci
basta di avere additato il chiarore di q u e s t a luce di verità e l'ardore
di q u e s t a fiamma di carità, in cui consiste la vita delio spirito secondo
l'influsso che viene dall'alto.
Ma non mira il predicatóre a diffondere q u e s t a stessa luce ed a
dilatare questa stessa fiamma? Ogni qualvolta esce a predicare, chiede
la benedizione, per poter a n n u n z i a r e d e g n a m e n t e il santo Vangelo: ut
digne... annuntiem Evangelium suum; ma la b u o n a novella, significata
d a l l ' E v a n g e l o , fu a p p u n t o la verità che mise in fuga le tenebre del
Acta Benedicti PP. XV
95
p a g a n e s i m o e fu la legge dell'amore succeduta a l l ' i m p e r o della forza
nella t i r a n n i a della barbarie. Oh, con q u a n t a ragione può d u n q u e dirsi
che il fine, cui deve mirare il predicatore, è continuazione del fine
inteso dal Dio R e d e n t o r e ! « Io sono venuto - diceva Gesù Cristo «affinchè gli uomini abbiano la vita, e l'abbiano a b b o n d a n t e » . Del
pari i predicatori p o s s o n o d i r e : « Noi aspiriamo a dare agli u o m i n i la
« v i t a dello spirito, e, per darla più a b b o n d a n t e m e n t e , in d e t e r m i n a t e
« epoche dell'anno, fra le quali primeggia quella della Quaresima, ci
« adoperiamo a far risplendere ognor meglio la luce della verità evan« gelica ed a rendere ognor più facile ed universale la pratica del
« bene ». Non si allontana, d u n q u e , dal vero, anzi esprime il vero fine
cui deve tendere il predicatore, chi gli pone in bocca le parole stesse
con le quali Gesù dichiarava il fine della s u a missione q u a g g i ù : Veni
ut vitam habeant, et abundantius habeant.
Giudichiamo superfluo ricordare che, n o n o s t a n t e l'affermata parità
tra il fine inteso da Gesù e quello del predicatore, corre infinita distanza
fra l'opera dell'Uno e dell'altro, perchè, m e n t r e il Dio R e d e n t o r e ha dato
la vita agli uomini, illuminandone le menti e santificandone i cuori, p e r
virtù propria, i predicatori, invece, possono compiere l'u.na e l'altra
cosa solo in virtù del ministero ad essi conferito in n o m e dello stesso
Signor Nostro Gesù Cristo. Ma, anche riconosciuta - come n o n p u ò n o n
riconoscersi da tutti - q u e s t a e n o r m e differenza fra l'opera di un u o m o
e quella di un Dio, non è meno vero che nel fine cui mira il predicatore
dobbiamo ravvisare u n a s o v r a n a eccellenza, dipendente dall'avvicinamento del fine stesso a quello inteso dal divin Redentore. Ve la ravvisino
a n z i t u t t o coloro, ai quali tocca in sorte di compiere un'opera di t a n t a
importanza, q u a n t a ne ha quella di dare la vita dello spirito ai propri
simili. Ecco la prima applicazione al caso nostro dell'antico a d a g i o : m
omnibus respice finem.
Non senza motivo il divin Salvatore, all'annunzio dello scopo della
s u a venuta nel mondo, premise il ricordo dei molti mercenari che si
e r a n o presentati come custodi dell'ovile, in cui è raffigurato il genere
u m a n o , ma che in verità si erano manifestati ladri e a s s a s s i n i : omnes,
quotquot venerunt, fures et latrones. Si può dire che a costoro Gesù
applicava la terribile s e n t e n z a : fur non venit nisi ut furetur, et mactet,
et perdat, perchè ad un c a m p o di desolazione e di morte voleva cont r a p p o r r e il giardino della vera vita, che Egli avrebbe dischiuso ai suoi
seguaci. Come in un q u a d r o le tinte oscure del contorno giovano a
far risaltare il candore e la bellezza della figura che campeggia nel
mezzo, così le ombre di morte accumulate nella t e r r a dall'idolatria e
96
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
dal p a g a n e s i m o , avrebbero servito a mettere in più chiara luce le dott r i n e evangeliche, e la vita a p p o r t a t a dal Messia sarebbe s t a t a t a n t o
più a p p r e z z a t a q u a n t o l'esperienza avrebbe meglio confermato che fur
non venit nisi ut furetur, et mactet, et perdat.
Ma o h ! come si rassomiglia ad un campo di morte l'odierna società,
avvolta fra le t e n e b r e di s p a v e n t o s a i g n o r a n z a e coperta dalle o m b r e
di orribili colpe. Apprezzate, perciò, a l t a m e n t e la vostra sorte, o dilettissimi figli, che avete abbracciato il ministero della sacra predicazione,
perchè, per mezzo di questa, voi siete fatti continuatori dell'opera di
Dio. Nell'ordine n a t u r a l e i genitori sono cooperatori di Dio per la conservazione del genere u m a n o . E p p u r e q u a n t o son rari i genitori che il ~
loro ufficio di n a t u r a considerano sotto il p r i s m a di un concorso all'opera
di Dio, conservatore del m o n d o ! Anche voi, però, o curati dilettissimi,
a n c h e voi, o sacri oratori, siete dal popolo salutati col n o m e di padri,
perchè il popolo chiama «padre curato » o « p a d r e predicatore >> rispettivamente il parroco e il quaresimalista, anche q u a n d o nè l'uno nè l'altro
a p p a r t i e n e al clero regolare. Ciò significa che il linguaggio popolare
attribuisce ai parroci e ai predicatori il fine di dar la vita spirituale a
chi ne è miseramente privo. Possiamo perciò dire che è confermato dal
senso comune, essere il fine del predicatore la continuazione di quello
che a Se medesimo attribuiva il divin R e d e n t o r e , q u a n d o diceva: Ego
veni ut vitam habeant, et abundantius habeant.
Ma se il n o m e di « uomini di Dio » e c c i t a i predicatori che lo port a n o a zelare s e m p r e gli interessi di D i o ; se l'ufficio di evangelisti, in
cui consiste il ministero della predicazione, obbliga il sacro oratore ad
a n n u n z i a r e t u t t a e sola la « b u o n a novella », recata al m o n d o da Gesù
Cristo, il pensiero del fine cui mirano i predicatori deve accenderli di
s a n t a gioia, deve entusiasmarli all'eco della voce r i p e t u t a al loro orecchio :
« Voi avete il fine stesso dell'Uomo-Dio ! » : ut vitam habeant, et abundantius habeant. Ed ecco d i m o s t r a t a u n ' a l t r a volta l'utilità che il predicatore
p u ò t r a r r e dal tener presente l'antica lezione: in omnibus respice finan.
Nessuno creda che nel predicatore possa b a s t a r e un e n t u s i a s m o
teorico. Poc'anzi a b b i a m o deplorato Y ingratitudine di chi n o n apprezza
l'altissima sorte di essere cooperatore di Dio nella propagazione e conservazione del genere u m a n o ; ora n o n s a p r e m m o dirci paghi, se in un
predicatore vedessimo solamente la compiacenza che in lui produce la
c o n s t a t a t a somiglianza del suo fine col fine inteso dal divin Redentore.
Non s a r e m m o paghi n e m m e n o se lo vedessimo v a n t a r e il privilegio di
d a r e o di accrescere la vita dello spirito al suo p r o s s i m o ; perchè in lui
vogliamo vedere altresì u n a cura costante ed u n o sforzo continuo nel-
Acta Benedicti PP. XV
97
F imitare il modo, onde il Messia raggiunse il fine a Sè proposto nel
venire al m o n d o .
Ci insegna l'Angelico che le cose ordinate ad un fine sono necessarie se ed in quanto senza di esse il fine non si potrebbe raggiungere
(Sum. th., I q., X I X ) : donde consegue che chi vuole un fine, deve altresì
volere ciò che al fine medesimo è connesso. *Ma chi non dirà che il
predicatore, per dare la vita dello spirito al prossimo, deve fare anzitutto
ciò che allo stesso scopo fece u n a prima volta Gesù Cristo? Il divino
Maestro, nella s u a vita mortale, a p p a r v e sollecito della gloria del suo
celeste P a d r e e dell'integrità delia vera dottrina, perchè alla Madre, che
dolcemente lo rimproverava di essere rimasto nel tempio, disse: « Non
« s a p e v a t e che io debbo occuparmi in ciò che riguarda il mio divin
« P a d r e ? » . E, giunto al termine della s u a mortale carriera, ruppe il
silenzio, m a n t e n u t o innanzi ai suoi giudici, solo q u a n d o il culto dovuto
alla verità esigeva che egli affermasse l'essere suo, ossia la sua condizione di Figliuolo di Dio. Il predicatore perciò, sulle orme di così mirabile
esempio, deve a n n u n z i a r e t u t t a la verità evangelica, in q u a l u n q u e fase
della sua predicazione, senza nulla tacere nè per riguardo alla carne,
nè per timore di possibili mali. Gesù consentì al m o m e n t a n e o distacco
dalla sua santissima Madre e dal P a d r e suo putativo, perchè, q u a l c h e
a n n o dopo, avrebbe dovuto* dire di essere venuto al m o n d o affinchè gM
uomini avessero la vita: ut vitam habeant; Gesù, che avea taciuto neii'ascoltare molteplici accuse portate contro di lui nei tribunali, n o n tollerò che il suo silenzio potesse far vacillare la fede dei discepoli, ai quali
@ra venuto a dar la vita, e voleva che l'avessero a b b o n d a n t e : ut abundantius habeant. Non altrimenti, il predicatore, il quale, n o n voglia come n o n deve - contentarsi di vantare la parità del suo fine con quello
del divin R e d e n t o r e , ma voglia - come deve - imitare il modo onde il
Messia raggiunse il fine a Sè proposto nel venire al mondo, deve indirizzare tutto il ministero della s u a predicazione alla gloria di Dio, per
poter ripetere con Gesù: in iis quae Patris mei sunt oportet me esse; e
deve del pari indirizzare il suo ministero a l l ' i n c r e m e n t o della vita spirituale dei suoi uditori, per poter dire un'altra volta col divino Maestro,
mercè l'eloquenza dei fatti più che col l a b b r o : Ego veni, ut vitam habeant
et abundantius habeant.
a
r
Non ci indugieremo a far rilevare ciò che importa in senso positivo cotesta imitazione della forma onde il Messia raggiunse il suo
fine; accenniamo piuttosto a ciò che importa in senso negativo. P e r c h è
esclude la possibilità che il predicatore miri a soddisfare la propria
ambizione, a farsi il nome di dotto o di letterato, a blandire gii orecchi.
98
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
degli uditori s e n z a muoverne il cuore. Chi ciò facesse mostrerebbe di
n o n conoscere, a l m e n o in pratica, il solo e vero fine cui deve tendere
il predicatore. E n o n diverso sospetto a carico suo autorizzerebbe chi
n o n fosse disposto a rivolgere la s u a p a r o l a ad ogni classe di persone,
ma preferisse le più colte ed elevate, e a queste indirizzasse un linguaggio t r o p p o ricercato e fiorito; imperocché Gesù Cristo predicava
alle t u r b e e, per farsi intendere da queste, u s a v a di preferenza il linguaggio, semplice e famigliare, delle parabole. Dite lo stesso di chi
sdegnasse intrattenersi coi fanciulli, e avesse a noia l ' i n s e g n a m e n t o
del catechismo, perchè Gesù non volle che fossero allontanati da Lui
i pargoli. E dite ancora lo stesso di chi tentasse evitare i disagi, è
fuggisse le fatiche che trae seco il ministero della predicazione, perchè
Gesù lo continuava presso il pozzo di Sichar s e b b e n e fatigatus ex itinere (Giov. IV), e perchè Gesù, a compiere l'ufficio di Maestro, recavasi a n i m o s o anche colà dove i discepoli ricordavano che i giudei lo
volevano mettere a morte (Giov., XI).
Vi faremmo torto, o dilettissimi figli, se insistessimo ulteriormente
nel dimostrare, che chi apprezza un fine deve u s a r e i mezzi che più efficacemente conducono a raggiungere il fine stesso. Nessuno di voi ignora
l'insegnamento di san T o m m a s o : quanto aliquid efficacius ordinatur ad
finem, tanto est melius (2 2 , q. OLII). Ma, se il fine del predicatore n o n
è dissimile, benché t a n t o inferiore per eccellenza, da quello che ebbe il
divin Redentore nel venire su questa terra, egli è evidente che il predicatore, per conseguire il suo fine, non può u s a r e mezzo più efficace della
imitazione di ciò che fece il Redentore divino per raggiungere il suo.
a
a e
Nondimeno in questa imitazione possono aversi differenti g r a d i : lo
si rileva anche dalle citate parole dell'Angelico, che fanno dipendere la
maggiore o minore perfezione d e l l ' o p e r a dall'efficacia, più o meno
g r a n d e , dei mezzi a d o p e r a t i : quanto efficacius... tanto est melius. Noi,
perciò, a m i a m o sperare che i sacri oratori, destinati ad a n n u n z i a r e la
divina parola al popolo di R o m a n e l l ' i m m i n e n t e Quaresima, n o n si
a l l o n t a n e r a n n o oggi dalla Nostra presenza, se prima n o n a v r a n n o formato il proposito di imitare sempre meglio il Modello di tutti i predicatori, Gesù Cristo. Essi s t a n n o per presentarsi al popolo a p p u n t o come
a m b a s c i a t o r i di Gesù Cristo : l'ambasciatore r a p p r e s e n t a la p e r s o n a
stessa del S o v r a n o che lo m a n d a ; ma il popolo come p o t r e b b e ravvisare la p e r s o n a di Gesù Cristo in un predicatore che non predicasse
come Gesù Cristo ha predicato? Oh! vi sarebbe da t e m e r e che il popolo
sospettasse in quel predicatore un fine diverso da quello che ebbe in
mira il divin R e d e n t o r e nel venire su questa terra,
Acta Benedicti PP. XV
99
' Ma noi vogliamo che tutti i predicatori di R o m a possano con ogni
verità far proprie le parole del divino Maestro : Veni ut (homines) vitam
habeant, et abundantius habeant. E lo stesso augurio rivolgiamo ai parroci di q u e s t ' a l m a Città, oggi q u a convenuti a farci corona. In un certo
senso può dirsi che essi possono appropriarsi, anche più letteralmente
dei predicatori, le p a r o l e : ut vitam habeant, perchè sono i parroci che,
col s a n t o battesimo, dischiudono la fonte della vita spirituale, e sono
generalmente i parroci che, con l'amministrazione del sacramento della
penitenza ai moribondi, restituiscono la vita della grazia a coloro che
l'hanno perduta. Ma, anche prescindendo da q u e s t a letterale interpretazione delle p a r o l e : Veni ut vitam habeant, n o n sono i parroci che,
con la istruzione catechistica, ad essi doverosa, a p r o n o la mente dei
fanciulli alla cognizione della verità evangelica? n o n sono i parroci che
l'amore al bene mettono nei cuori, mercè quell' insieme di esortazioni,
di esempi e di consigli, di sacre funzioni e di opere buone, che costituiscono la vita parrocchiale? O h ! si riproduca, d u n q u e , nei parroci la
imitazione dello zelo che ebbe Gesù Cristo p e r l a salvezza delle anime,
e, così nei parroci come nei predicatori di Roma, sia feconda di quelle
grazie che Noi ad essi a u g u r i a m o , m e n t r e agli uni e agli altri impartiamo con effusione di paterno affetto l'apostolica benedizione.
100
ACTA SS. CONGREGATIONUM
SACRA CONGREGATIO CONSISTORIALIS
1
DESIGNATIONES ORDINARIORUM PRO APPELLATIONE EPISCOPORUM .SANCTA*
SEDI IMMEDIATE SUBIECTORUM.
Vigore can. 1594 Codicis Iuris Canonici et art. V decreti Conciliorum provincialium, a S. G. Consistoriali editi sui) die 15 februarii 1919,
pro electione tribunalis secundae i n s t a n t i a e :
R m u s Archiep. Ferrariensis designavit Ordinarium Bononiensem.
»
»
»
»
»
»
»
»
Lucanus, Ordinarium F l o r e n t i n u m .
Episc. Arretinus, Ordinarium Senensem.
»
»
»
»
»
Ilcineusis, Ordinarium Senensem.
Valvensis et Sulmonensis, Ordinarium Theatinum.
Cavensis et Sarnensis, Ordinarium Neapolitanum.
Monopolitanus, O r d i n a r i u m Barensem.
Platensis, Ordinarium C o c h a b a m b e n s e m .
»
»
P o r t u s Principis, Ordinarium Capitis Haitiani.
R m u s P r a e l a t u s Ordinarius S. Luciae, Ordinarium Messanensem.
Q u a s designationes Ssmus D. N. Benedictus P p . XV a p p r o b a r e dig n a t u s est.
R o m a e , ex aedibus S. Congr. Consistorialis, die 30 decembris 1920.
DESIGNATIO METROPOLITANI PRO CONCILIO PROVINCIALI
I u x t a can. 285 Codicis Iuris Canonici, Archiabbas Nullius et Ordin a r i u s S. Martini in Monte P a n n o n i a e , designavit Eñium Archiepiscop u m Strigoniensem.
Quam designationem Ssmus D. N. Benedictus P p . XV a p p r o b a r e
dignatus est.
R o m a e , ex aedibus S. Congr. Consistorialis, die 30 decembris 1920...
S. Congregatio Consistorialis
101
DESIGNATIONES ORDINARII PRO APPELLATIONE IUXTA CAN. 1594, § %
luxtak can. 1594, § % Codicis Iuris Canonici pro appellatione:
R m u s Archiep. Goritiensis designavit Ordinarium Utinensem.
»
»
T h e a t i n u s et Adm. Vastensis, Ordinarium Lancianensem.
»
»
T r a n e n s i s , Barolensis et Adm. Vigiliensis, Ordina»
rium Barensem.
Leopoliensis Latinorum, Ordinarium Gnesnensem et
Posnaniensem.
Q u a s designationes S s m u s D. N. Benedictus Pp. XV a p p r o b a r e dig n a t u s est.
D a t u m R o m a e , ex aedibus S. Congr. Consistorialis, die 30 decembris 1920.
II
P R O V I S I O ECCLESIARUM
S. C. Consistorialis decretis, S S m u s D. N. Benedictus Pp. XV h a s ,
quae sequuntur, ecclesias de proprio pastore providit, nimirum :
23 decembris 1920. — Cathedrali ecclesiae T a c a m b a r e n s i praefecit
R. D. Leopoldum Lara, p a r o c h u m loci vulgo Gelaya, in archidioecesi
Mechoacana.
.9 ianuarii 1921. — Titulari archiepiscopali ecclesiae Pelusianae
R. P. D. Franciscum Regis Canevin, h a c t e n u s episcopum Pittsburgensem.
ios
Acta Apostolicae Sectis - Commentarium Officiale
SACRA CONGREGATIO DE RELIGIOSIS
Decretis Sacrae Congregationis de Religiosis, S S m u s D n u s Noster
Benedictus P P . X V :
28 novembris 1920. — I n s t i t u t u m Sororum Tertii Ordinis S. Dominici, a S. C a t h a r i n a Senensi n u n c u p a t u m , cuius d o m u s princeps in
dioecesi Albiensi sita est, approbavit,
rimenti
gratia,
ad
itemque eius
Constitutiones, expe-
septennium.
— Institutum S o r o r u m a Cruce Sacri Cordis Iesu n u n c u p a t u m ,
cuius d o m u s princeps Mexicopoli sita est, approbavit, itemque eius Constitutiones,
experimenti
gratia,
ad
septennium.
— Institutum Sororum a Caritate Sa Gratissimi Cordis Iesu nuncupatum, cuius d o m u s princeps Matriti sita
est, approbavit, itemque eius
Constitutiones.
S. CONGREGATIO DE PROPAGANDA EIDE
I
DECRETUM
ARCHIEPISCOPUS COLONIENSIS PRAESES ELIGITUR PRO GERMANIA PIAE UNIONIS
CLERI PRO MISSIONIBUS.
'
Piae Unionis Cleri pro Missionibus felicia incrementa in Germania
habita, optimam spem faciunt fore ut etiam illius nobilissimae nationis
Christi fideles, ad p r o v e h e n d a s inter ethnicos Missiones u b e r r i m o s fructus iam d a t o s multiplicent. Quare ut dilatandae religionis studium, q u o
t u m sacerdotum t u m fidelium a n i m u s fervet, ad optatos exitus promoveatur, o p p o r t u n u m visum est P r a e s i d e m Piae Unionis pro Germania,
u n a regione Bavarica d e m p t a , R. P. D. Carolum I o s e p h u m Schulte,
archiepiscopum Coloniensem, eligere, q u e m ad id m u n e r i s p r a e c l a r u s
erga opera P r o p a g a n d a e Fidei ardor ac p r u d e n s consilium a p p r i m e
commendant.
103
S. Congregatio de Propaganda Fide
Igitur vigore facultatum sibi a S u m m o Pontifice concessarum, infrascriptus Cardinalis Praefectus Sacrae h u i u s Congregationis de Propag a n d a Fide e u m d e m Archiepiscopum Coloniensem Praesidem praedictae Unionis per praesens Decretum n o m i n a t a t q u e constituit. Contrariis
quibuscumque non obstantibus.
D a t u m R o m a e ex aedibus praedictae S. Congregationis, die 3 decembris a n n o 1920, in festo S. Francisci Xaverii.
G. M. CARD. VAN
ROSSUM, Praefectus.
L. © S .
C.
Laurenti,
Secretarius.
II
DECRETUM
ARCHIEPISCOPUS
MONACENSIS
ET
FRISINGENSIS
CONSTITUITUR
PRAESES
IN
REGIONE BAVARICA PIAE UNIONIS CLERI PRO MISSIONIBUS.
Cum in nobilissima ß a v a r i a e gente Unio cleri pro Missionibus laetis
s a n e incrementis floreat atque Apostolicae Missiones, iuxta votum S u m m i
Pontificis Benedicti Div. Prov. P a p a e XV, impensa a t q u e a d s i d u a sacerd o t u m opera p l u r i m u m ab o m n i b u s fidelibus iuventur, visum est p r o p r i u m
illi Unioni Praesidem constituere, ut id honori illius gentis sit a t q u e in
b o n u m Propagationis Fidei m a i u s vertat.
;
Hinc Sacra haec Congregatio Christiano Nomini P r o p a g a n d o , vigore
facultatum sibi ab eodem S u m m o Pontifice concessarum, per p r a e s e n s
Decretum R. P. D. Michaelem de F a u l h a b e r , archiepiscopum Monacensem et Frisingensem, Praesidem Piae Unionis Cleri pro Missionibus in
Bavaria eligit atque constituit cum o m n i b u s iuribus ac facultatibus tali
m u n e r i adnexis, eiusque opera confidit fore ut dilatandae fidei s t u d i u m
in ea regione p l u r i m u m a d h u c proficiat.
Contrariis q u i b u s c u m q u e non obstantibus. .
D a t u m R o m a e «x aedibus praedictae S. Congregationis, die 3 d e cembris a n n o 1920, in festo S. Francisci Xaverii.
G. M.
CARD. VAN ROSSUM, Praefectus.
L. £g S.
C. Laurenti, Secretarius..
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
1©4
III
NOMINATIONES
Brevibus apostolicis nominati s u n t :
20 decembris 1920. — Coadiutor cum iure futurae successionis
Vicarii apostolici Manciuriae Septemtrionalis R* D. A u g u s t u s E r n e s t u s
P e t r u s G-aspais, e Seminario Parisiensi pro Missionibus Exteris.
30 decembris 1920. — Vicarius apostolicus insularum Marchesi
R. D. David Le Cadre, e Societate Sacrorum Cordium vulgo de Picpus.
4 ianuarii 1921. — Vicarius apostolicus Novae Antuerpiae in Congo
Belgico R. P. Aegidius de Boeck, e Congregatione ab i m m a c u l a t o Corde
Mariae de Scheut.
SACKA CONGREGATIO RITUUM
I
FERETRANA
CONFIRMATIONIS CULTUS
AB
IMMEMORABILI
TEMPORE
PRAESTITI DOMINICO
SPADAFORA, SACERDOTI PROFESSO ORDINIS PRAEDICATORUM, BEATO NUNCUPATO.
Ab illustri et nobili familia Spadafora, seu Spatafora, q u a e Constantinopoli oriunda, dein Venetias et d e m u m in Siciliam t r a n s l a t a fuerat, P a n o r m i o r t u m duxit Servus Dei Dominicus Spadafora, sacerdos
professus Ordinis Praedicatorum, Beatus n u n c u p a t u s , de cuius immemorabili cultu Apostolica auctoritate confirmando n u n c agitur. Hic Dei
F a m u l u s adolescens in ipsa urbe natali sedulam dedit o p e r a m studiis
a p u d P a t r e s praefati Ordinis in Conventu S. Citae. Divinam sentiens
vocationem, spretis divitiis m u n d i q u e illecebris, e p a t e r n a domo discessus, ipsum Conventum et Ordinem ingreditur. Novitius r e g u l a r u m observ a a t i s s i m u s , tyrocinio expleto, ad religiosam professionem a d m i t t i t u r ;
quo in statu, doctrina, pietate et corporis maceratione, sodalium et
S. Congregatio Rituum
105
s u p e r i o r u m existimationem sibi comparavit. Sacerdotio auctus, Patavii
s t u d i o r u m curriculum absolvit, etiam electus ad sacrae theologiae magisterium. In p a t r i a m reversus, sacerdotali ministerio, potissimum p r a e dicatione Verbi Dei, plures retulit salutíferos fructus, invalescente eius
doctrinae et sanctitatis opinione. Inde P. Ioachim T u r r i a n o , magister
generalis Ordinis, eum sibi adscivit in socium, quem valde i d o n e u m
e x p e r t u s , in illo m u n e r e libentissime r e t i n u i t ; donec, instante Episcopo
F e r e t r a n a e dioeceseos, cleri populique loci Montecerignone vota depro-.
mente, Dei F a m u l u m ad illam vineam cum aliquot sociis spiritualiter
excolendam non modo destinavit, sed etiam deputavit, ut in i l o loco
C o n v e n t u m c o n s t r u e n d u m curaret et familiae religiosae praeesset. P r a e dictum oppidum statim petiit Dominicus et, praehabitis opportunis consiliis, impetrato prius Apostolico Indulto et Municipio interveniente per
acta publici notarii, die 18 martii a n n o 1493, loci pro ecclesia et conventu erigendis designati possessionem cepit. Illico m a n u s a r d e n t e r
admovit aedificiorum constructione praedicationis opere et virtutum
exemplo fideles excitando ad eleemosynas et oblationes suppeditandas.
Res ita bene ac largiter cessit, ut sub eius vigilanti directione tota
aedificatio ecclesiae et c o n v e n t u s completa fuerit ; atque dominica III
iulii a n n o 1498, per Episcopum Senogalliensem ipsa ecclesia exstiterit
consecrata nomine et titulo sanctae Mariae Gratiarum. Sed ista d o m u s
Dei et d o m u s orationis menti et cordi Dominici aliam quoque domum
p r a e m o n s t r a b a t spiritalem et fundatam s u p r a firmam p e t r a m Christum
D o m i n u m . Dicit enim P e t r u s : « E t vos t a m q u a m lapides vivi coëdifica« mini in d o m u m spiritalem, idest, templum Dei sanctum ». « Praeci« d u n t u r de montibus lapides - subdit Augustinus (In Psalm. 121) « per m a n u s praedicantium veritatem, c o n q u a d r a n t u r ut intrent in stru« c t u r a m sempiternam. Credentes in Christum, caritate compaginantur. Si
« d o m u s Dei nos ipsi, nos in hoc saeculo aedificamur, ut in fine saeculi
« dedicemur. Aedificatio h a b e t laborem, dedicatio exsultationem ». Quapropter Dominicus, operarius indefessus, verbo, opere totisque viribus
sategit, ut visibili d o m u s Dei aedificio et decori, templum q u o q u e spiritale cum divino cultu et religiosa pietate, meliori quo fieret modo,
r e s p o n d e r e t ; a t q u e prospero et felici successu obtinuit, ut populi illi
viva fide, optimis moribus et christianis virtutibus, t u n c et in poster u m florerent, et plures fideles statum religiosum profiter en tur, etiam
in Ordine sancti Dominici. Verum Dei F a m u l u s , aliorum spirituali b o n o
et saluti prospiciens, n u n q u a m suae perfectionis religiosae est oblitus.
F r e q u e n t i enim ieiunio et corporis maceratione, singulas praesertim
ferias s e x t a s per a n n u m , in m e m o r i a m dominicae Passionis, transige-.
ACTA, vol. XIII, n. 3 . - 1 0 - 2 - 9 2 1 .
S
106
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
bat. Modestus, mitis, humilis^ orationi a s s i d u u s , t o t u s q u e divino servitio et a n i m a r u m s a l u t i per s a c r u m m i n i s t e r i u m m a n c i p a t u s . Superioris q u o q u e m u n u s diligenter gerebat, a t q u e officiis sibi commissis
n u m q u a m deerat, sodalibus et extraneis, uti alter Angelicus T h o m a s ,
in exemplum virtutis et doctrinae p r a e p o n e b a t u r . T a n d e m , die 21 decembris 1521, p o s t q u a m Missam devotissime ceJebraverat et Officium divin u m persolverat, decantato véspero, accitos fratres ad m u t u a m caritat e m et regularem observantiam e x h o r t a t u s est, e a d e m q u e die, prouti
se moriturum praedixerat, sacramentis Ecclesiae susceptis, P a t e r dulcissimus inter amantissimus fratres et filios placidissime a n i m a m exhalavit. Hisce breviter praemissis de vita, gestis et obitu Servi Dei, prouti
ex Actis processualibus e r u u n t u r , n u n c transire oportet ad quaestionem
principem de cultu publico, ecclesiastico, immemoriali, a b s q u e interruptione, ad haec usque tempora, continuato, eidem Dominico Spadafora
exhibito. Actores Causae, authenticis testimoniis et documentis in Processu informativo F e r e t r a n o relatis fidenter suffulti, eiusmodi cultum
comprobare student, iuxta decreta sa. me. U r b a n i P a p a e VITI et veterem iuris ordinem; siquidem Apostolicam dispensationem, iustis de
causis, o b t i n u e r u n t die 21 aprilis 1920 a decretis S. R. C. 11 novembris 1912 et 31 ianuarii 1913 et a dispositionibus Codicis Iuris Canonici, lib. IV, tit. XXV, \ de processu beatificationis S e r v o r u m Dei per
« viam cultus seu casus excepti ». A r g u m e n t a in m e d i u m allata in duos
articulos dividuntur, q u o r u m primus respicit a e r a m centenariam u s q u e
ad a n n u m 1634, alter post h u n c a n n u m ad h a n c u s q u e aetatem. Utrisque collatis articulis, s u m m a t i m dicendum est sanctitatis famam, q u a
Dei F a m u l u s in vita et post obitum inclaruit, in ipsum excitasse Christifidelium devotionem et cultum religiosum, publicum et constantem.
A praedictis enim die et a n n o mortis, p o p u l u s confluxit ad corpus
e x a n i m e visitandum, ad solemne funus et ad sepulcrum non c o m m u n e
sed honorificum ex lapide constructum et positum in ecclesia, ad dexter a m altaris principis, ubi quievit u s q u e ad a n n u m 1545, quo a n n o , ab
obitu vigesimo q u a r t o , ab auctoritate ecclesiastica ordinaria, coram
publico notario plerisque personis, reserato sepulcro, eius corpus integ r u m s u a v e m q u e afflans odorem r e p e r t u m est. Christifideles opem Servi
Dei imploraturi constanter ad sepulcrum accedebant cum fiducia, et
plures pro beneficiis et sanationibus acceptis g r a t i a r u m actiones, devoto
affectu et generosa oblatione, reddebant. Idem corpus in sacello laterali sancti Dominici a Suriano, ecclesiae sanctae Mariae Gratiarum,
publicae venerationi expositum mansit u s q u e ad a n n u m 1677. T u n c
enim, rite recognitum et in nova arca r e p o s i t a m , ingenti populi et cleri
S. Congregatio Bituma
107
concursu, luminibus accensis, h y m n i s et canticis spiritualibus, asportatimi- fuit processionaliter de dicta ecclesia conventus ad oppidum
montis Cerignoni, et inde ad ecclesiam sanctae Mariae in R e c l a u s o ,
c a m p a n i s et bombis resonantibus. Retro altare maius collocatum fuit,
apposita sequenti inscriptione: « Siste, viator, caelites .quos n u t r i u n t
« n e m o r a , m e n t e revolve. B. Dominici Spadaforae, sanguine d a r i , d o c t r i n a
« clarioris, sanctitate clarissimi, Messana (sic) m u n d o dedit, P r a e d i c a t o « rura Ordo caelo peperit, ad fidelium c a u s a s perpetuo t r a c t a n d a s . Mons
« Cerignonus aeterno donavit regno die 11 (sic) decembris MDXXI. Arca
« q u a m vides aeternitati corpus i n c o r r u p t u m fideliter servat ». C a p s a
vero antiqua, cum sua inscriptione ex Officio sanctorum Confessorum
d e s u m p t a , iuxta Breviarium Ordinis P r a e d i c a t o r u m : « Christi pia gratia
« sanctos sublimavit, quos Patris Dominici Ordo propagavit », Monialibus Augustinianis dono d a t a fuit, ob specialem earum devotionem in
Servum Dei uti Beatum et S a n c t u m n u n c u p a t u m et v e n e r a t u m . Mentione dignae s u n t canonicae sacri corporis recognitiones ecclesiastica
ordinaria auctoritate institutae annis 1884 et 1903, notariis publicis
acta seu i n s t r u m e n t a conscribentibus. Vertente a n n o 1893 « Alphonsus
« Fahrini, Rector, cultorum votis obsecutus, Corpus Beati Dominici
« Spadafora, ex vetere loco elatum, in hac aedicula, collata stipe exstru« cta, condidit a n n o Christi MDCCCXCTIÍ », uti refert inscriptio m a r m o r e o
lapidi insculpta in eadem aedicula seu sacello in memoriam Beati Dominici erecto, intra ipsam ecclesiam sanctae Mariae in Reclauso. I t a q u e
ex historicis scriptoribus, ex documentis exhibitis, atque testibus excussis in Processu Informativo, actores Causae facile d e d u c u n t cultum immémoriale publicum et constantem Dominico Spadafora exhibitum, per
titulum Beati vel Sancti, per imagines radiis decóralas, per orationes
publicas ad Beatum directas, per tabellas et donaria ex voto, per lamp a d a s accensas, per reliquias venerationi et osculo fidelium propositas,
per frequentes visitationes et religiosas peregrinationes, d e m u m per
Missas in h o n o r e m Beati celebratas ad petitionem et oblationem de vot o r u m et in appositis libris parochialibus n o t a t a s . Quae quum ita sint,
instante R m o P. Ludovico Fanfani, Ordinis Praedicatorum postulatore
generali, c o m m u n i a depromente vota tum universae Familiae Dominicianae, tum dioecesis F e r e t r a n a e eiusque Episcopi R. P. D. Raphaelis
Santi, E m u s et R m u s D n u s Victorius Amedeus Ranuzzi de Bianchi,
h u i u s Causae P o n e n s seu Relator, in ordinario s a c r o r u m rituum Congregationis coetu, s u b s i g n a t a die ad Vaticanas aedes coacto, s e q u e n s
d u b i u m discutiendum p r o p o s u i t : An sententia Iudicis a Emo Ordinario
Feretrano delegati super cultu publico et ecclesiastico ab
immemorabili
108
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
tempore adhibito praefato Servo Dei, seu super casu excepto a decretis
sa. me. Urbani -Papae VIII, sit confirmanda in casu et ad effectum, de
quo agitur. Et Emi ac Rmi Patres sacris tuendis ritibus praepositi,
post relationem ipsius Emi Ponentis, audito voce et scripto R. P. D.
Angelo Mariani, Fidei p r o m o t o r e generali, o m n i b u s sedulo perpensis
rescribere rati s u n t : Affirmative seu confirmandam esse sententiam. Die
11 ianuarii a n n o 1921.
F a c t a p o s t m o d u m Sanctissimo Domino n o s t r o Benedicto P a p a e XV
per infrascriptum Cardinalem Sacrae R i t u u m Congregationi Praefectum
r e l a t i o n e , Sanctitas *Sua Rescriptum eiusdem Sacrae Congregationis
r a t u m h a b u i t et probavit, die 12 eisdem mense et a n n o .
^ A. CARD. VICO, Ep. P o r t u e n . et S. Rufinae,
S. R. C. Praefectus.
h;
S.
Alexander
Verde,
Secretarius.
II
RUPELLEN. ET S ANTONEN.
BEATIFICATIONIS ET CANONIZATIONIS SERVAE
DEI
MARIAE EUSTELLAE
HAR-
PA IN, VIRGINIS SAECULARIS.
In suburbio St-Palais, civitatis de Saintes, dioecesis Rupellensis,
a n n o 1814, mense aprili, ex Renato H a r p a i n et Maria Picotin est n a t a
et per b a p t i s m u m regenerata Serva Dei Maria Eustella, q u a e a piissima
genitrice, u n a c u m fratre et sorore, fidei mysteriis m o r u m q u e praeceptis in catholica religione recte fuit instituta. Ab a n n o quinto usque ad
decimum litterarum elementa didicit, ingenio, studio et diligentia praes t a n s inter condiscipulas, attestante e a r u m magistra. In deliciis semper
h a b u i t perlegere Novum Testamentum et Imitationem Christi ut, divini
magistri doctrinam et exempla sectando, fieret vera et fidelis discipula.
Quo vero sibi et familiae inopia laborant! s u a i n d u s t r i a subveniret,
arti sarcinatricis et operi phrygio addiscendo sedulam dedit operam, ob
q u a m o m n i u m a d m i r a t i o n e m excitavit, a t q u e honestum o p t a t u m q u e
lucrum percepit. Licet ob speciales qualitates et vivacitates, incolarum
©re celebratas, Maria Eustella a l i q u a n t u l u m iuvenilibus oblectamentis.
et v a n a e gloriae indulsisset, t a m e n mente et corde se integram serva-
109'
bat. Obtigit autem quod. dum, u n a die, sacrosancto Missae sacrificio
adsistebat, pietate ac modestia cuiusdam puellae orantis permota, divina
opitulante gratia, m u n d a n i s illecebris omnino spretis ac reiectis, sobriam
p i a m q n e vitam ducere alacri p r o m p t o q u e animo statuit. Quod propositum perfectius implevit q u a n d o , in aetate duodecim a n n o r u m , se disposuit ad primam C o m m u n i o n e m , quam devotissime recepit eo fervore
et fructu, ut, eam saepe recolens, diem primae Communionis appellaret
diem suae conversionis ; et ab eo tempore frequenter ad sacram Syna
xim accederet. Ancilla Dei, q u u m iam adoleverit t o t a q u e suis viribus
Deo se mancipaverit, ne in r e b u s spiritualibus et caelestibus distraher e t u r a domesticis obstaculis, praetulit paternam d o m u m deserere et
in aliam, m i n u s c o m m o d a m sed magis liberam, secedere, ubi, terrenis
vinculis soluta, pietatis et artis operibus melius incumberet. Revera,
orationi dedita, sacramentis assidua, Sacris quotidie adstare solebat, et
officio sibi commisso c u r a n d a e munditiae t a m ecclesiae et sacrarii q u a m
sacrae supellectilis diligentissime fungebatur. Admirabilis erat eius devotio erga sanctissimum Eucharistiae s a c r a m e n t u m , cuius altare p r a e
ceteris a d o r n a r e satagebat. Coram illo dilecto animae suae Sponso fidei
et spei actus ac ferventis a m o r i s affectus diu noctuque effundebat. H u n c
spiritum pietatis et imitationis erga divinum Redemptorem eiusque
Mysterium Eucharisticum sicut in Deiparam Virginem Mariam et sanctos caelites, industriosis a r t i b u s dilatare s t u d e b a t in puellas et familias per salutaria consilia, o p p o r t u n a s instructiones et cantica spiritualia, q u a e magis r e s o n a b a n t s u b eius directione et harmonica voce.
Suavitas morum, angelica pietas et sancta conversatio quosdam clarae
lucis radios emittebant ad spirituales t e n e b r a s , n u b e s et angores conscientiae dissipandas et quietem p a c e m q u e inducendam in o m n i b u s qui
ab ea o p p o r t u n u m auxilium et solatium petebant, eorum a n i m o s iugiter elevando ad caelestia cum m a x i m a fiducia in clementissimum Deum.
Hisce dotibus e x o r n a t a Maria Eustella, e consilio parochi et confessoris, ingressa est i n s t i t u t u m des dames blanches de la Rochelle, sed, brevi
post, ab eo exire cogitur, infirmae valetudinis causa et magisterii a t q u e
actuosae vitae genere, cui ipsa praeferre dicebat vitam contemplativam,
solitariam et a u s t e r a m . A t t a m e n Dei F a m u l a , etiam in saeculo vivens,
divinam voluntatem unice i n t e n d e n s ac sequens per dilectionem Dei
et proximi a t q u e v i r t u t u m exercitium, peculiarem piae et sanctae puellae
opinionem sibi comparavit. T a n d e m , sanitate debilitata a naturali m o r b o ,
magisque a singulari erga Iesum in S a c r a m e n t o amore, quo placita
erat Deo a n i m a illius, c o n s u m p t a , caelo iam m a t u r a , sacramentis Ecclesiae refecta, in loco de Saintes, dioecesis Rupellensis, die 29 iunii,
110
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
a n n o 1842, aetatis suae vigesimo octavo, in pace Christi quievit. Interim fama sanctitatis in vita et post obitum Servae Dei, l a b e n t i b u s
a n n i s n o n i m m i n u t a sed a u c t a et diffusa, Episcopalem Curiam Rupellensem et S a n t o n e n s e m permovit ad P r o c e s s u m Ordinarium Informativum super eadem fama conficiendum. Quo absoluto et R o m a m ad
s a c r o r u m rituum Congregationem transmisso, q u u m , servato iuris ordine,
revisis etiam scriptis eiusdem Servae Dei, nihil obstet q u o m i n u s ad
ulteriora procedatur, instante R m o P. Ludovico Copéré, Societatis Mariae
p r o c u r a t o r e generali et h u i u s Causae postulatore legitime constituto,
attentisque litteris postulatoriis Emi Cardinalis Paulini Andrieu, archiepiscopi ß u r d i g a l e n s i s , aliorum Archiepiscoporum et Episcoporum, u n a
c u m Rmo Episcopo Rupellen. et Santonen., necnon Superiorum Generalium Societatis Mariae et Congregationis Ssmi Sacramenti a t q u e Antistitae Generalis Societatis S e r v a r u m Iesu in Ssmo S a c r a m e n t o , infrascriptus Cardinalis Antonius Vico, Episcopus P o r t u e n . et S. Rufinae,
eiusdem Causae P o n e n s seu Relator, in Ordinariis sacrorum r i t u u m
Congregationis comitiis, subsignata die ad vaticanas aedes coactis, seq u e n s d u b i u m discutiendum proposuit : An sit signanda Commissio Introductionis Causae in casu et ad effectum de quo agitur? Et Emi ac R m i
P a t r e s sacris t u e n d i s ritibus praepositi, post relationem ipsius Cardinalis Ponentis, audito voce et scripto R. P. D. Angelo Mariani, Fidei
p r o m o t o r e generali, o m n i b u s accurate perpensis rescribere c e n s u e r u n t :
Affirmative seu signandam esse Commissionem introductionis
causae, si
Sanctissimo placuerit, die 11 ianuarii 1921.
Quibus o m n i b u s Sanctissimo Domino nostro Benedicto P a p a e XV
per infrascriptum Cardinalem sacrae R i t u u m Congregationi Praefectum
relatis, Sanctitas S u a rescriptum eiusdem Sacrae Congregationis r a t u m
h a b e n s , propria m a n u signare dignata est Commissionem introductionis
C a u s a e Servae Dei Mariae Eustellae H a r p a i n , Virginis, die 12, eisdem
m e n s e et a n n o .
A. CARD. VICO, E p . P o r t u e n . et S. Rufinae,
S. E. G. Praefectus
L. © S.
Alexander
Verde,
Secretarius.
111
S. Congregatio Rituum
III
BONONIEN.
DECRETUM BEATIFICATIONIS
MAEI MARIAE
ET
DAL MONTE,
CANONIZATIONIS
SACERDOTIS
VEN. SERVI DEI BARTHOLO-
ET INSTITUTORIS PIAE
OPERAE
MISSIONUM.
S U P E R DUBIO
An constet de virtutibus theologalibus, Fide, Spe et Caritate in Deum et
Proximum,
nec non de cardinalibus, Prudentia, Iustitia, Fortitudine
et Temperantia earumque adnexis, in gradu heroico, in casu et ad
effectum de quo agitur?
Venerabilis Servi Dei Bartholomaei Mariae Dal Monte m e m o r i a m
excitare atque merita e u m q u e ad i m i t a n d u m proponere, q u a n t a cum
christiani populi sit utilitate coniunctum, et qui o m n i u m oculis praes e n s o b v e r s a t u r rerum h o m i n u m q u e cursus, et peculiare eiusdem Famuli Dei vitae institutum o s t e n d u n t profecto planeque significant. Satis
q u i p p e s u p e r q u e est circum vertere oculos, q u a e q u e u n d i q u e circumdant, inspicere et persentire ingruentia mala, ut, naviter studioseque
pervestigando, ad altam ipsorum m a i o r u m radicem non difficili sane
negotio pergere contingat, e a m q u e sitam procul dubio adinvenire in eo
praesertim, quod vel ignorentur vel despicatui h a b e a n t u r q u a e vitae
c h r i s t i a n a e s u p r e m a s u n t principia, eoque ipso, o m n i u m firmissimum
totius consociationis h u m a n a e fundamentum. Eapropter, quod Divinae
Providentiae, saeculorum experientia teste, iuge salutareque consilium
fuisse patet, ut catholicae n e m p e fidei bonisque moribus infestis maxime
t e m p o r i b u s conspicua verae doctrinae et eximiae sanctitatis florerent
valideque o p p o n e r e n t u r exempla, idipsum suspicere ac demirari licet
in hodierno, de q u o agitur, apostolico Decreto. Pertinet n a m q u e illud ad
praefatum venerabilem Dei Servum B a r t h o l o m a e u m Mariam Dal Monte,
q u i q u a n t u m in se h a b u e r a t facultatis, id omne animose, industrie adsid u e q u e eo conferre omnino sategit, ut Italiam pene universam sacris
p e r a g r a r e t missionibus, q u a r u m ope, d u m eidem, divina opitulante
gratia, d a t u m fuit opimos colligere m a n i p u l o s a n i m a r u m , insimul constantis et heroicae sanctitatis m e r i t u m est adeptus a t q u e l a u d e m ; quand o q u i d e m , q u o d suae vocationis erat, eo, contentione s u m m a s u m m a q u e
112
'
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
navitate, Evangelii praeconis et indefessi in vinea Domini operarii perfunctus est m u n e r e .
Revera, q u o d venerabilis B a r t h o l o m a e u s n a t u r a s o r t i t u s fuerat ingenium ad pietatem valde b o n a s q u e artes proclive, et a solatiis, divitiis
m u n d a n i s q u e illecebris alienum, magis etiam fovendi illud et explicandi
sibi facta fuit p o t e s t a s , p o s t q u a m optimorum praeceptorum in disciplinam est t r a d i t u s . Nil propterea mirum, si, progrediente aetate, vehem e n s subinde experiri coeperit desiderium sacro se m a n c i p a n d i ministerio; ideoque cum experientissimis, q u i b u s u t e b a t u r , spiritus magistris a n t e a collatis consiliis, rem suo aperuit genitori. Sed t a n t u m abfuit
ut h u n c consentientem sibi, quin potius reluctantem prorsus iraque n o n
mediocri c o m m o t u m fuerit nactus. Non cessit t a m e n multoque m i n u s
acquievit ille; verum, p r o u t aliis sanctis viris n o n raro obtigisse refert
historia, fidenti a s s i d u a q u e prece ad a u g u s t a m Dei Genitricem confugit
Matremque nostram, eiusque praesentissima ope e gravibus d i u t u r n i s q u e ,
quibus p r e m e b a t u r , angustiis, auspicatissime ereptum se fuisse memori
u s q u e gratoque animo, q u o a d vixit, repetere et profiteri non destitit
u n q u a m . Accidit n a m q u e , ut novus praeceptor, quem filio Bartholomaeo d e d e r a t p a t e r cuiusque opera ab inito proposito filium recessur u m sperabat, contra a t q u e opinabatur, idem ille fuerit qui, p r o b a t a
agnitaque, t a m q u a m vera, filii vocatione, utrique, filio nempe aeque ac
patri, satis n o t u m sacrisque litteris celebratum renovavit denuntiavitque
m a n d a t u m : obedire oportet Deo magis quam hominibus. Quod q u i d e m ,
si g r a t u m quam quod gratissimum h a b u i t filius, nec inique molesteque
tulit pater, immo tum pro auctoritate, q u a a p u d eum n o v u s valebat
praeceptor, tum pro christiane fidei sensu, cuius plenus erat, cito probeque intellexit, sibi a m o d o reliquum n o n esse, q u a m reverenter obsequi
Dei voluntati; Bartholomaeo idcirco filio, quo Deus eum vocabat, sequi,
liberum suique iuris esse aperte sincereque declaravit.
Ita voti compos q u u m evaserit B a r t h o l o m a e u s , dum in sacris addiscendis disciplinis industriam solertiamque duplicavit suam, in ea pariter,
q u a m m a t u r e a d m o d u m arripuerat, virtutum semita, maiores in diem
alacrioresque facere progressiones m a g n o p e r e s t u d u i t ; eaque de causa,
aliquot post annos, dignus est habitus, qui sacerdotali a u g e r e t u r dignitate. Cumque p r i m u m sacris est operatus, eos inter, qui p r a e s e n t e s
a d s t a b a n t solemnitati, u n u s , vultu adspectuque, o m n i u m contentissimus
adparuit s a n c t a q u e gestiens laetitia; isque novensilis presbyteri p a t e r
erat, qui q u u m a b u n d a r e ! divitiis magnificeque r e s s u a s facere consuesceret, diei faustitatem exteriore quodam a p p a r a t u exornare celebrior e m q u e efficere valde cupiebat, lautas videlicet instruendo epulas aliaque
S.- Congregatio Rituum
ua
generis eiusdem, ut u s u forte receptum erat. Ast patri refragatus est
filius, eique proinde ut m o r e m gereret pater, pecuniae s u m m a m , e a m q u e
n o n exiguam, q u a m in propositum sibi finem destinaverat, in egenorum
subsidium et solatium convertit o m n e m q u e erogavit. Inter haec, conscius ut erat venerabilis Bartholomaeus spiritualis necessitatis, qua, p e r
ea tempora, versabantur populi, u t p o t e qui, si u n q u a m alias, t u n c maxime
apostolicis indigebant viris, t o t u s propterea in eo fuit, ut, magis quo
fieri posset, sibi cuncta a d q u i r e n d a pro viribus curaret, q u a e in Evangelii r e q u i r u n t u r praecone, q u a e q u e fructuoso eiusolem r e d d e n d o ministerio maximopere conducunt. Q u u m q u e n o n prius in aciem prodiverit,
q u a m adeo digna a d e o q u e apta p r a e d i t u s animi comparatione praefatisque instructus esset requisitis dotibus, factum exinde fuit, ut coeptis
ipsius large copioseque benedixerit dives in misericordia Deus, eiusque
apostolicos labores tanta fortunaverit ubertate, q u a n t a m amplissime
t e s t a t a e sunt còpiosae diuque p e r m a n s u r a e segetes, quae per o m n e s
fere Italiae regiones, ipsa comprehensa hac alma Urbe, in cunctis collectae fuerant sacris expeditionibus. Quibus peragendis venerabilis Bart h o l o m a e u s m u l t o r u m a n i m u m gerens, toto pectore incubuit non per
q u i n q u e n n i u m a u t decennium, sed per sex et viginti continentium a n n o r u m spatium, q u o d eiusdem reliquum vitae fuit, quin t a m e n vel minime
remitteret u n q u a m de pristino fervore, eoque immo novis iugiter cons t a n t e r q u e excito a d á u c t o q u e viribus, nulla fractus vi tempestatum nulloque p e r t u r b a t u s eventu.
Quae sane omnia eisque potiora, m a t u r i u s condita si esset ordinaria inquisitio, h u i u s adquisita indubitanter fuissent tabulis per ipsos
iudiciali ritu auditos perpensosque oculatos testes; qui nimirum venerabilis Bartholomaei actiones gestasque res suis ipsi inspexerant oculis,
eiusque operum consortes exstiterant atque socii l a b o r u m . Quoniam vero,,
iustis incidentibus causis, id fieri nequivit, s u b s i d i a r a s , q u a s vocant,
uti necesse fuit p r o b a t i o n i b u s ; q u u m q u e in a p p a r a n d o digerendoque
super virtutibus S u m m a r i o , q u a e ex u t r o q u e apostolico et ordinario
processu p r o m p t a fuerant, exigua potius visa sint testimonia, hisce coadiuvandis, sibi ut consulerent, vigilanter i n t e n d e r u n t actores, ab Apostolica Sede petita et impetrata, q u a o p u s erat, o p p o r t u n a facultate.
Quo ex capite praenobilis haec causa m u l t u m sane debet Sanctissimo
Domino nostro Benedicto P a p a e XV. Ipsi enim, d u m Bononiensem gubern a b a t ecclesiam, apostolica auctoritate i n s t r u e n d a suppletiva commissa
fuit inquisitio^ cuius conficiendis actis, q u a e triginta n u m e r o continentur
sessionibus, Ille praefuit assidue, t o t a m q u e scite non m i n u s q u a m perito
rom ita est m o d e r a t u s , ut q u o d non p a r u m conferre fuerat existimatum
114
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ad facilius simul a t q u e t u t i u s expediendam causam, fauste feliciterque,
ad tramitem iuris, a s s e c u t a illa fuerit adeo, ut quae, iam q u a t u o r
abhinc a n n o s , s u p e r heroicis virtutibus s u u m s u m p s e r a t exordium, progredi ulterius absolvique potuerit quaestio, t r i b u s de more disceptationibus. Binas siquidem, a n t e p r a e p a r a t o r i a m scilicet et praeparatoriam,
q u a e praecesserant, Congregationes subsecuta est Congregatio generalis,
q u a e die septima superioris mensis decembris, coram Sanctissimo Domino
nostro coacta fuit. In q u a a Reverendissimo Cardinali Victorio Amedeo
Ranuzzi de Bianchi, causae Relatore, s e q u e n s ad discutiendum propositum est D u b i u m : An constet de virtutibus theologalibus, Fide, Spe et Caritate in Deum et Proximum, nec non de cardinalibus, Prudentia, Iustitia,
Fortitudine et Temperantia earumque adnexis venerabilis Servi Dei Bartholomaei Mariae Dal Monte, in gradu heroico, in casu et ad effectum, de
quo agitur? Reverendissimi Cardinales et P a t r e s Consultores sua quisque
ex o r d i n e suffragia ediderunt, q u i b u s t a m e n intento laetoque animo
exceptis, Sanctissimus Dominus noster i m p e n s i u s e x o r a t u r u s divinae
Sapientiae praesidium et lumen, decretoriam sententiam S u a m Sibi differendam duxit, e a m q u e q u u m p o s t m o d u m patefacere statuisset, hodiern a m elegit diem Dominicam in Septuagésima. Quapropter, religiosissime litato eucharistico sacrificio, ad Vaticanas Aedes arcessiri iussit
Reverendissimus Cardinales Antonium Vico, Episcopum P o r t u e n s e m et
S. Rufinae, sacrae r i t u u m Congregationi Praefectum, et Victorium Amed e u m Ranuzzi de Bianchi, causae Relatorem, u n a cum R. P. Angelo
Mariani, Fidei P r o m o t o r e generali, m e q u e insimul infrascripto Secretario, eisque a d s t a n t i b u s , solemniter p r o n u n t i a v i t : Ita constare de virtutibus theologalibus, Fide, Spe et Caritate in Deum et Proximum, nec
non
de
cardinalibus, Prudentia, Iustitia, Fortitudine
et
Temperantia
earumque adnexis venerabilis Servi Dei Bartholomaei Mariae Dal Monte,
in gradu heroico, ut procedi possit ad ulteriora, idest ad discussionem
quatuor miraculorum, in casu et ad effectum, de quo agitur.
Hoc Decretum publici iuris fieri et in acta sacrae r i t u u m Congregationis referri m a n d a v i t decimo calendas februarias anno MCMXXI.
A. CARD. VICO, Ep. P o r t u e n . et S. Rufinae,
S. B.
C. Praefectus.
L. © S.
Alexander
Verde,
Secretarius.
Diarium Romanae Curiae
115
DIARIUM ROMANAE CURIAE
S. CONGREGAZIONE DEI RITI
Martedì 11 gennaio 1921, nel. Palazzo Apostolico Vaticano, si è tenuta la
Congregazione Ordinaria dei Sacri Riti, nella quale al giudizio degli Emi e
Rèvmi Signori Cardinali, componenti la medesima, sono state sottoposte le
seguenti materie:
1) Introduzione della Causa di Beatificazione e Canonizzazione della
Serva di Dio Maria Eustella Harpain, vergine, della diocesi di Saintes;
2) riassunzione della Causa di Canonizzazióne della Beata Imelda Lambertioi, vergine Domenicana;
3) conferma di culto da tempo immemorabile prestato al Servo di Dio
Domenico Spadafora, Sacerdote professo dell'Ordine dei Predicatori, nominato
Beato;
4) intorno alla revisione degli scritti della Serva di Dio Caterina Jarrige, Terziaria Domenicana;
5) approvazione e concessione dell'Officio e della Messa in onore del
Ißeato Oliviero Plunket, Primate dell'Irlanda ed Arcivescovo di Armagh,
martire ;
6) similmente degli Offici e Messe in onore delle Beate Maria Maddalena
Fontaine e tre Compagne, Figlie della Carità, e delle Beate Maria Clotilde
Angela di S. Francesco Borgia e Compagne di Valenciennes, vergini e martiri ;
7) ed ancora dell' Ufficio e Messa in onore della Beata Lodovica De
Marillac, vedova Le Gras, Confondatrice della Congregazione delle Figlie
della Carità;
8) e finalmente dell'Offbio e Messa in onore della Beata Anna Maria
Taigi, madre di famiglia, Terziaria dell'Ordine dei Trinitari Scalzi.
Martedì 25 gennaio 1921, n el Palazzo Apostolico Vaticano, con l'intervento
degli Emi e Revmi Signori Cardinali e col voto dei Revmi Prelati e Consultori teologi componenti la Sacra Congregazione dei iRiti, si è tenuta la Congregazione Preparatoria, per discutere il dubbio sopra l'eroismo delle virtù
esercitate dalla Serva di Dio Teresa del Bambino Gesù, Monaca professa delle
Carmelitane Scalze nel Monastero di Lisieux.
116
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
SEGRETERIA DI STATO
NOMINE
Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre si è degnato di
nominare:
6 gennaio 1921. Mons. Luigi Centoz, Minutante della Segreteria di Stato
di S. S., Uditore di Nunziatura di prima classe,
con destinazione alla Nunziatura Apostolica di
Berlino.
9
»
»
Il Rev. Sac. D. Valerio Valeri, Minutante nella S. Congregazione degli Affari Ecclesiastici Straordinari.
»
»
»
Il Rev. Sac. D. Bosio Riccardo Federici, Addetto nell'Archivio della S. Congregazione degli Affari Ecclesiastici
Straordinari.
22
»
»
L'Euro sig. Card. Raffaele Scapinelli, Membro della S. Congregazione di Propaganda Fide.
»
»
»
Mons. Cesare Pecorari, Sotto-Segretario della S. Congregazione di Propaganda Fide.
23
»
»
L'Emo sig. Card. Pietro Gasparri, Protettore dell'Unione
Apostolica dei Preti "secolari del Sacro Cuore
di Gesù.
29
»
»
L'Eolo sig. Card. Guglielmo Van Rossum, Protettore della
Congregazione dei Missionari del Sacro Cuore*
5 febbraio »
Mons. Ugo Boncompagni Ludovisi, Vice-Camerlengo di
Santa Romana Chiesa.
9
»
»
L'Emo sig. Card..Gennaro Granito Pignatelli di Belmonte,
Protettore delle Religiose di Maria Ausiliatrice
di Parigi.
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si é degnato di nominare:
Protonotario apostolico ad instar participantium :
30 dicembre 1920. Mons. Francesco Soleti, della diocesi di Monopoli.
Prelati Domestici di S. S. :
11
13
»
»
luglio 1920. Mons. Philias Stanislao Garand, della diocesi di Ogdensburg.
ottobre » Mons. Giovanni Glavin, della diocesi di Alban y.
»
»
Mons. Michele • Looney, delia medesima diocesi.
»
»
Mons. Giovanni Slattery, della medesima diocesi.
Diarium Romanae Curiae
117
li novembre 1920. Mons. Terenzio Giorgio Brady, dell'archidiocesi di Dubuque.
»
»
»
Mons. Giorgio Luigi Haxmeier, della medesima archidiocesi.
»
»
»
Mons. Michele Norton, della medesima archidiocesi.
18 dicembre 1920.. Mons. Uberto Bovens, della diocesi di Liegi
10
»
»
Mons. Daniele Lepercq, della diocesi di Lilla.
11
»
»
Mons. Giuseppe Ioseff, della diocesi di Liegi.
13
»
». Mons. Ludovico Lamérand, della medesima diocesi.
29
»
»
Mons. Raffaele Beyls, della diocesi di Gand.
1 gennaio 192i. Mons. Antonio Crispino, della diocesi di Policastro.
9
»
»
Mons. Ludovico Kaas, della diocesi di Treviri.
» » » Mons. Eucherio Pasquinan geli, della diocesi di Orte.
12
»
»
Mons. Giovanni Mac Mahon, della diocesi di Killaloe.
14
»
»
Mons. Mario Chaillan, dell'archidiocesi di Aix.
»
»
»
Mons. Patrizio Francesco Marion, del Vicariato Apostolico
della Carolina Settentrionale.
ONO Kl LICENZE
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti
onori novi}?,?:
La Placca dell'Ordine Piano
12 gennaio 1921. Al sig. coinni. conte Camillo Ruffin, Cameriere Segret®
soprannumerario di Spada e Cappa di S. S.
La Placca dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
10 novembre 1920. Al sig. comm. Paolo Lepercq Destailleurs, della diocesi
di Lilla.
La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
.19 ottobre 1920. Al sig. cav. Giuseppe C. Pelletier, dell'archid. di Boston.
.28 dicembre »
Al sig. marchese Umberto de Villardi de Montlaur, della
diocesi di Moulins.
.29
»
»
Al sig. Pietro Chigi, dell'archidiocesi di Ravenna.
12 gennaio 1921. Al sig. cav. Virgilio Ortenzi, di Roma.
18
»
»
Al sig. Andrea Torre, dell'archidiocesi di Amalfi.
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
19 ottobre 1920. Al sig. Edoardo Guglielmo Buckley, dell'archidiocesi di
S. Paolo nel Minnesota.
«
»
» Al sig. Daniele I. Callahan, dell'archidiocesi di Baltimora.
118
19
30
10
28
29
30
2
14
15
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ottobre 1920. Al sig. Martino H. Carmody, della diocesi di Grand-Rapids.
Al sig; Guglielmo D. Dwyer, dell'archiciiocesi di S. Paolo
nel Minnesota.
Al sig. Guglielmo I. Mac Ginley, dell' archid, di Nuova-York.
Al sig. Giacomo I. Mac Grau, della diocesi di Oklahoma.
Al sig. Giuseppe Scott, della diocesi di Los Angeles.
Al sig. Giorgio Robert, dell'archidiocesi di Rouen.
novembre »
Al
sig. Romano Ludovico Sion-Arnould, della diocesi di
dicembre »
Lilla.
Al sig. Romano Emilio Blanckaert, della medesima diocesi.
Al sig. Romano Flipo-Leclercq, della medesima diocesi.
Al sig. Romano Roberto Fontaine, della medesima diocesi.
Al sig. Romano Teotimo Gir, della medesima diocesi.
dicembre » Al sig. Antonio Kreyenborg, della archidiocesi di Utrecht,
Al sig. Alfonso Rincón Gallardo conte De Regia, della
»
»
archidiocesi di Messico.
»
»
Al sig. Martino Madden, dell'archidiocesi di Quebec.
gennaio 1921. Al sig. Federico Goeldlin de Tiefenao.
»
» Al sig. Giovanni Van Dijk, della diocesi di Harlem.
»
»
Al sig. Enrico Boulard, dell'archidiocesi di Parigi.
La Commenda dell' Ordine di S. Silvestro Papa :
27 dicembre 1.920. Al sig. cav. dott. Alfredo Ramoni, di Roma.
9 gennaio 1921. Al sig. Alberto Frommer, della diocesi di Nizza.
15
»
»
Al sig. cav. Carlo Petit, dell'archidiocesi di Parigi.
18
»
»
Al sig. Enrico Bourguignon, della diocesi di Namur.
»
»
»
Al sig. cav. Alfonso Romanini, di Roma.
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa*:
30 dicembre 1920. Al sig. Desiderio Panizzi, della diocesi di. Ventimi glia.
9 gennaio 1921. Al sig. conte Augusto de la Barre de Nanteuil.
12
»
»
Al sig. Enrico Heatley Leeming, della diocesi di Salford.
14
»
»
Al sig. Luciano Delahaye, dell'archidiocesi di Parigi.
»
»
»
Al sig. Giovanni Giuseppe Giacomo Van den Oudenhoven^
della diocesi di Bois-le-Duc.
18 gennaio 1921. Al sig. Achille Cavallotti, dell'archidiocesi di Torino.
Diarium Romanae Curiae
119
. MAGGIORDOMI ATO Dl SUA SANTITÀ
NOMINE
Con Biglietti di S. E. Rma Mons. Maggiordomo, il Santo Padre si è degnato
di nominare:
Camerieri Segreti soprannumerari di S. S
13dicembre 1920. Mons. Carlo Lucas, della diocesi di Liegi.
1 gennaio 1921. Mons. Virgilio Valcelli, di Roma.
3
»
»
Mons. Giovanni Gianombello, dell'archidiocesi di Torino.
8
»
»
Mons. Corrado Lippert, della diocesi di Erbipoli.
12
»
»
Mons. Francesco Andriulli, dell'archidiocesi di Acerenza.
»
»
» Mons. Domenico Antonio Gallucci, della medesima archidiocesi.
»
»
»
Mons. Nicola Manna, della medesima archidiocesi.
»
»
»
Mons. Filippo Scardovi, della diocesi di Faenza.
14
»
» Mons. Angelo Micheli, della diocesi di Parma.
19
»
»
Mons. Vincenzo Postacchini, di Roma.
23
»
»
Mons. Cesare Pizzirani, dell'archidiocesi di Bologna.
Camerieri Segreti di Spada e Cappa soprannumerari di S. S. :
18 dicembre 1920. Il sig. principe Carlo Gonzaga, dell'archidiocesi di Milano.
5 gennaio 1921. 11 sig. marchese Claudio Leone Lagergren, dell'archidiocesi
di Stocolma.
Camerieri d'onore in abito paonazzo di S. S.:
7 gennaio 1921. Mons. Emilio Caiola, della diocesi di Mantova.
12
»
»
Mons. Ranieri Barnini, della diocesi di S. Miniato.
Camerieri d'onore di Spada e Cappa soprannumerari di S. S.
5 gennaio 1921. Il sig. avv. Piero Bassetti, della diocesi di Forlì.
18
»
»
Il sig. Giovanni Torre, dell'archidiocesi di Napoli.
120
Acta Apostolicae Sedis - Comméntarmm Officiale
NECROLOGIO
26 novembre 1920. Moas. Marco Chatagnon, véscovo titolare di Chersoneso,
vicario apostolico del Se-ciuen meridionale (Cina).
31 dicembre »
Mons. Antonio Sabatucci, arcivescovo titolare di Antinoe,
uditore generale della R. Camera Apostolica.
18 gennaio 1921. L'Emo sig. Card. Filippo Camassei.
25
»
»
Mons. Rodolfo Caroli, arcivescovo titolare di Tiro, internunzio apostolico in Bolivia.
MI
»
»
Mons. Federico Knecht, vescovo titolare di Nebo, suffraganeo dell'Arcivescovo di Friburgo.
»
»
Mons. Paolo Padilla y Barcena, vescovo di Tucuman (Argentina).
»
»
Mons. Celestino Soza, vescovo di La Paz.
»
»
Mons. Tommaso VVhiteside, arcivescovo di Liverpool.
2 febbraio
»
L'Emo sig. Card. Andrea Ferrari, arcivescovo di Milano.^
»
»
»
Mons. Simone Pereira y Castellón, vescovo di León (Repubblica di Nicaragua).
3
»
»
Mons. Felice Augusto Béguinot, vescovo di Nîmes.
Annus XIII - Vol. XIII
11 Martii 1921
Num. 4
A C r n l F A L f C A E SEDIS
COMMENTARIUM OFFICIALE
PP. XV
SACRUM CONSISTORIUM
i
Die 7 martii 1921, in palatio Apostolico Vaticano, h a b i t u m est Consistorium secretum, cuius Acta ex ordine referuntur:
I. - OPTIO TITULI
E m u s et R e v m u s Dnus P e t r u s S. R. E. Card. Gasparri, procuratorio nomine et pro parte Emi et Revmi Dñi Petri Card. La F o n t a i n e ,
P a t r i a r c h a e Venetiarum, dimisso titulo S a n c t o r u m Nerei et Achillei,
t i t u l u m S a n c t o r u m XII Apostolorum optavit.
II. - ALLOCUTIO SS. D. N. BENEDICTI PP. XV
CREATIO ET PUBLICATIO S. R. E. CARDINALIUM
VENERABILES
FRATRES
Gratum vehementer est quod vos coram frequentes intuemur, quibuscum una de sanctae Ecclesiae negotiis et
animarum, Nostrae potissime demandatis curae, consultare Nobis licet. Atque utinam in hunc amplissimum censes sum afferre iucunda et laetabilia possimus : verum tristitia prohibemur horum temporum cum belli nondum
usquequaque consedit furor, civilesque motus et populorum
certamina, quae plurifariana ardescunt, magna etiam nunc
sollicitudine. Nos afficiunt. Memores equidem Nostrarum
ACTA, TOI. X I I I , n. 4, — 1 1 - 3 - 9 2 1 .
-
-9
122
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
partium, nullam adhuc occasionem praetermisimus, quant u m erat in Nobis, Iaborandi ut in possessionem pacis et
tranquillitatis rediret humana societas; quam tranquillitatem pluries illa sibi, saeculis anteactis, Ecclesiae obtemperando, peperisset. Itaque, natali septingentésimo Tertii
Ordinis Franciscalium appetente, nuper orbem catholicum
ad illud et abstinentiae et caritatis christianae studium
hortati sumus quo Assisiensis Patriarcha incensus, cum
homines a terrenarum rerum amore ad caelestia traduceret,
tam opportunam aetatis suae malis medicinam adhibuerat.
Etenim numquam fortasse hae hortatione tam opus
fuit quam hodie, cum, ex ea belli dimicatione vix emersum,
cupiditatum ardoribus et partium contentionibus misere
conflictatur genus humanum ; cumque, nisi ad christiana
instituta renovetur vita singulorum, admodum difficile erit
ethnici spiritus, longe lateque fluentem, remorari luem, quominus omnem consuetudinem civilem omnesque privatorum mores inficiat. Quod si, pactione facta, belligerari debit u m est, non tamen vera pax mundo illuxit, nec quicquam
in convictu domestico, in societate civili, in exterisque populorum rationibus magis desideratur quam, fraternae
hominum necessitudini christianaeque coniunctioni consentanea, ordinis tranquillitas. Videmus, addictos acerrime
contrariis partibus, cives cum civibus ad eaedem saepe confligere ; videmus gentes, sub uno eodemque natas educata»que caelo, de communis possessione soli armis disputando,
aeternarum inter se iacere semina discordiarum ; ad haec,
veteres quarundam nationum simultates erumpere in violentiam immanitatemque facinorum, quae quidem cum legibus morum atque humanitatis male cohaerent, quaeque
Nos, undecumque fiant, improbamus.
I a m .vero consentiunt omnes conventa hominum vel
consultissimorum quantumvis elaborata ad conficiendam
pacem, permansura quidem, ut civilis prudentiae documentum, in scriptis, non vero gentium pervasurá animos, nec
Acta Benedicti PP, XV
123
habitura legis vim nec ullum omnino usum, nisi, cum iustitiae aequitatisque fundamentis constituta fuerint, t u m
etiam nacta sint mores et instituta populorum iis christianis
conformata principiis, quae de civili cultu ethnicam turpitudinem depulerunt, et quorum virtus ad res humanas
privatim publiceque emendandas Francisci temporibus mirifice apparuit. Profecto si domitas habeant virtute cupiditates, exsistet in hominibus singulis ille ordo intimus, quo
ipsa societatis humanae ordinatio nititur ; ex fraterna autem caritate, si quidem eam non minus, quam iustitiam,
classes inter se civium itemque populi, sicut christianos
decet, colere instituerint, efflorescet mutua fides, qua nihil
melius ad alendam pacem et confirmandam.
Haec ut, divino beneficio, quamprimum christiana morum renovatio fiat, eoque ipso orbis terrarum in longum
tranquilletur, Nos equidem precamur petimusque, optantes
interea ut saecularis, quam diximus, celebritas exspectatissimum tempus, sancti Francisci spiritum vulgando, maturet.
Nunc autem, venerabiles fratres, antequam ad Episcoporum cooptationem veniamus, eximios viros sex in perhonorificum Ordinem vestrum adlegere constituimus.
Hi sunt :
FRANCISCUS
R A G O N E S I , Archiepiscopus
tit.
Myrensis, Noster in
Hispania Nuntius Apostolicus;
MICHAEL DE F A U L H A B E R ,
Archiepiscopus Monacensis et Frisin-
gensis;
DIONYSIUS DOUGHERTY^
Archiepiscopus Philadelphiensis;
IOANNES BENLLOCH Y VIVÓ,
FRANCISCUS ASSISIENSIS
Archiepiscopus B u r g e n s i s ;
VIDAL
Y
BARRAQUER, Archiepiscopus
raconensis ;
CAROLUS IOSEPHUS SCHULTE,
Quid vobis videtur ?
Archiepiscopus Coloniensis.
Tar-
124
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Itaque auctoritate omnipotentis Dei, sanctorum Apostolorum Petri et Pauli ac Nostra creamus et declaramus
Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinales
Ex ORDINE PRESBYTERORUM
FRANCISCUM"
RAGONESI,
MICHAELEM
DE
FAULHABER,
DIONYSIUM
DOUGHERTY,
IOANNEM BENLLOCH Y VIVÓ,
FRANCISCUM ASSISIENSEM VIDAL Y BARRAQUER,
CAROLUM
IOSEPHUM
SCHULTE.
Cum dispensationibus, derogationibus et clausulis necessariis et opportunis. In nomine Patris £B et Filii ffi et
Spiritus £B Sancti. Amen.
Sequitur ut Venerabilium F r a t r u m Episcoporum Ordinem suppleamus.
HI.
-
PROVISIO ECCLESIARUM
Beatissimus Pater has, quae sequuntur, ecclesias de proprio pastore
providit, scilicet:
Metropolitanae ecclesiae Gardiffensi praefecit
Mostyn, h a c t e n u s episcopum Menevensem.
Archiepiscopali
titulari
ecclesiae
Laodicensi,
R. P. D. Franciscum
R.
P.
D. Franciscum
Moretti, h a c t e n u s episcopum I n t e r a m n e n s e m et Narniensem.
Metropolitanae ecclesiae de Linares, R. P. D. I o a n n e m a Iesu Herrera y Pina, h a c t e n u s episcopum de Tulancingo.
Metropolitanae ecclesiae Granatensi, R. P. D. Vincentium
y Marzol, h a c t e n u s episcopum Almeriensem.
Casanova
Gathedralibus ecclesiis Lunensi Sarzanensi ac Brugnatensi, invicem
perpetuo unitis, R . P . D . Bernardum Pizzorno, h a c t e n u s episcopum titularem Flaviopolitanum.
Cathedrali ecclesiae Auriensi, R. D. Florencium
canonicum magistralem Tudensem.
Cervino y Gonzales,
Acta Benedicti PP. XV
Titulari
episcopali
ecclesiae
Bubastensi,
125
R.
D.
Ludovicum
Hugo,
rectorem Seminarii Spirensis, d e p u t a t u m in Coadiutorem cum iure successionis episcopi Moguntini.
Titulari episcopali ecclesiae Gestrensi, R. D. Ioannem Scheiffes, cathedralis ecclesiae Monasteriensis canonicum, d e p u t a t u m in Auxiliarem episcopi eiusdem Monasteriensis ecclesiae.
Insuper Ssmus Dominus Noster alios etiam, iam
renunciatos per
Apostolicas sub p l u m b o Litteras, sacrorum Antistites publicavit, scilicet:
ARCHIEPISCOPOS:
Pelusianum,
Franciscum-Regis
Canevin, iam
episcopum
Pittsbur-
gensem.
Antinoënsem, Angelum Paino, iam episcopum Liparensem.
Leontopolitanum,
A n d r e a m Cassulo, iam
episcopum
Fabrianensem
et Mathelicensem.
Smyrnensem, I o a n n e m Baptistam
Fridericum
Vallega.
EPISCOPOS:
Jacensem, Salvatorem Bella, iam episcopum F o d i a n u m .
Guneensem, I o s e p h u m Castelli, iam episcopum Segusiensem.
Tacambarensem,
Leopoldum
Demetriadensem,. Davidem
Andrapanensem,
Tricaricensem,
Le
Maximilianum
Achillem
Lara.
Cadre.
Novelli, i a m episcopum
Collensem.
Grimaldi.
II
I. - EMI P P . CARDINALES RUBRO GALERO ORNANTUR
Die 10 martii 1921, in palatio Apostolico Vaticano, habitum est
Consistorium publicum, in quo S s m u s Dominus Noster P u r p u r a t o r u m
P a t r u m galero ornavit Cardinales die 7 martii 1921 creatos, n e m p e :
Emum
Emum
Emum
MICHAELEM D E FAULHABER,
DIONYSIUM DOUGHERTY^
CAROLUM IOSEPHUM SCHULTE.
126
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
II.
-
PROVISIO
ECCLESIARUM
E a d e m die, in Consistorio secreto, Beatissimus Pater h a s , q u a e
s e q u u n t u r , ecclesias de proprio pastore providit, scilicet:
Titulari
archiepiscopali
Benedetti, Societatis
ecclesiae
Tyrensi
Missionariorum
praefecit
Ssmi
R.
Cordis i e s u
P.
Petrum
Adsistentem
generalem et in Urbe P a r o c h u m ecclesiae Ssmi Cordis pro a n i m a b u s
igne Purgatorio expiandis.
Metropolitanae ecclesiae Olomucensi, R. D. Antonium Cyrillum Stojan,
eiusdem Metropolitanae ecclesiae canonicum.
Metropolitanae ecclesiae S. Iosephi de Costarica, R. D. Othonem
Raphaelem Castro, canonicum theologalem eiusdem archidioecesis.
Cathedrali ecclesiae Alajuelensi, R. P. D. Antonium Monestel, hacten u s episcopum titularem Sorensem.
Cathedrali ecclesiae
Wichitensi, R. D. A u g u s t u m I. Schwertner, can-
cellarium Curiae dioecesis Toletanae in America.
Cathedrali ecclesiae Ambianensi, R. D. Carolum Le Comte, Vicarium
generalem Insulensem.
Cathedrali ecclesiae Portus Victoriae, R. D. Aloysium Gumy, ex Ordine Minorum Capuccinorum.
Titulari
episcopali
ecclesiae Azotensi,
R. ,D.
Aegidium
De
Boeck,
Vicarium apostolicum Novae Antuerpiae.
Titulari episcopali ecclesiae Cataniensi, R. D. Martinum Chiolino, e
Societate Mediolanensi Missionariorum ad Exteros, et Vicarium apostolicum de Ho-nan septemtrionali.
III.
-
TITULI
EMIS
PP.
CARDINALIBUS
ASSIGNATI
Deinde Beatissimus Pater assignavit:
Emo
Emo
Emo
titulum S. Anastasiae,
D O U G H E R T Y titulum SS. Nerei et Achillei,
S C H U L T E titulum SS. Q u a t u o r Coronatorum.
DE
FAULHABER
IV.
-
SACRI
PALLII
EXPOSTULATIO
ET
CONCESSIO
T a n d e m Beatissimus P a t e r s a c r u m Pallium ^ p o s t u l a t u m concessit
ecclesiis :
Cardiffensi,
sephi
de
Smyrnensi,
Costarica.
De
Linares,
Granatensi,
Olomucensi,
S.
Io-
Acta Benedicti PP. XV
127
EPISTOLAE
I
AD
DESIDERATUM S. R. E. GARD. MERCIER, ARCHIEPISCOPUM MECHLINIENSEM,
CETEROSQUE
BELGARÜM
EPISCOPOS,
FLANDRICAE », NONNULLA
ANIMO
QUAE
QUIBUS,
OCCASIONE
AD RELIGIONEM
« QUAESTIONIS
PERTINENT
PATERNO
INCULCAT.
Dilecte fili Noster et venerabiles fratres, salutem et apostolicam
benedictionem. — Cum semper, ut ipsi probe nostis, tum immani bello
saeviente t u m pace Versaliensi confecta, p a t e r n a m Nos curam sollicit u d i n e m q u e de Belgarum r e b u s a d h i b u e r i m u s , immortales sane grates
datori b o n o r u m o m n i u m Deo agimus qui Nobis videre concesserit
q u e m a d m o d u m patria vestra, peralacri quidem civium cuiusvis ordinis
virtute a t q u e sollertia, ad pristinae iam prosperitatis spem feliciter
revirescat.
Verum t a m e n id vos latere n o l u m u s , venerabiles fratres, n o n p a r u m
scilicet Nos commoveri, allatis istinc r u m o r i b u s dissensionum, ob eam,
q u a e iam diu agitatur, « Quaestionem F l a n d r i c a m ». Difficilis profecto
quaestio a t q u e plura complectens; de cuius expediendae ratione, utrinq u e , ipsi qui s u n t eiusdem partis inter se n o n consentiunt. Nos igitur,
ea t a n t u m hic attingemus q u a e ad religionem pertinent, propositam
n i m i r u m Nobis h a b e n t e s , uti d e b e m u s , a n i m a r u m utilitatem.
Similiter decessor Noster f. r. Leo X I I I , die xx augusti M C M I , ad
Episcopos Bohenliae et Moraviae scribens, de dissensionibus inter eos
populos ortis linguarum causa, professus est se nolle eas controversias p a r t i c i p a r e ; verum, pro apostolico officio, cavere velle ne quid
religio inde caperet detrimenti. « Nobis quidem - sic ille - a dirimendis
« de hac re controversiis abstinere decretum est. Profecto sermonis
« patrii tuitio, si certos i n t r a fines consistit, r e p r e h e n s i o n e m n o n h a b e t ;
« q u o d t a m e n de ceteris p r i v a t o r u m iuribus valet, valere hic etiam
« t e n e n d u m est, ne quid ex e o r u m prosecutione communis utilitas
« patiatur. E s t igitur eorum qui publicam r e m a d m i n i s t r a n t , sic, aequi« tate incolumi, velle integra singulorum iura, ut c o m m u n e t a m e n civi« tatis b o n u m stet a t q u e vigeat. Quod ad Nos attinet, monet officium
« cavere sedulo, ne ex eiusmodi controversiis periclitetur religio, q u a e
« princeps est a n i m o r u m b o n u m c e t e r o r u m q u e b o n o r u m origo ».
128
Acta Apostolicae Sectis - Commentarium Officiale
Eadem Nos quidem, venerabiles fratres, sollicitudine afficimur, eadem
causa a d d u c i m u r ad scribendum ; periculum est enim ne istiusmodi
controversiis vel civium inter cives caritatis vincula relaxentur, vel ea
infirmetur concordia, q u a quidem p a r v a e res crescunt, sine q u a maxim a e d i l a b u n t u r : in primisque ne clerus quicquam de sua dignitate
ministeriique efficacitate deperdat, si eisdem d i s p u t a t i o n i b u s i m m o d e r a t a contentione sese immiscuerit.
Iam vero q u a se ratione clerus gerere debeat, n o n solum in istis
sed etiam in ceteris rerum adiunctis, a p p a r e t ex iis Apostoli verbis,
q u i b u s praeclare sacerdotis m u n e r a a d u m b r a n t u r : « O m n i s Pontifex
« ex h o m i n i b u s a s s u m p t u s pro h o m i n i b u s constituitur in iis q u a e sunt
« ad Deum » (ad Hebr., III, 1). Ex his constat divina plane esse sacerdotis officia; ob e a m q u e r e m n o n debere ministerii eius auctoritatem
terrenis servire negotiis; et q u a m v i s n o n p r o h i b e a t u r clerus civilibus
iuribus, ut ceteri cives, uti, h u n c t a m e n usum n u m q u a m oportere sacri
ministerii eius efficacitati obesse.
Quod si sacerdotalis actio o m n et t e m p o r e et loco ad h a n c norm a m debet exigi, tum praesertim debet cum p o p u l u m ad christianam
sapientiam instituit docendo vel praedicando.
Itaque v e s t r u m erit, venerabiles fratres, vigilare ut clerus iuventutis institutionem, in q u a m quidem pro sui officii conscientia incumb a t oportet, t a m q u a m n o t a s u p e r n a t u r a l i conformet, u n d e facile homo
Bei ab o m n i b u s agnoscatur. Atque ut ex labore suo sacerdos u b e r e s ,
qui s p e r a n t u r , fructus percipiat, is o m n i b u s r e b u s instructus sit q u a s
t e m p o r a postulant, q u a e q u e eum discipulis g r a t u m a c c e p t u m q u e effic i u n t : m a x i m e vero l i n g u a m probe calleat, q u a varii u t u n t u r h o m i n u m
ordines q u i b u s c u m pro officio communicare debet, cum secus, uti patet,
impossibile esset ministerii sui exercitium
Ad sacram praedicationem q u o d pertinet, fidei m o r u m q u e dumt a x a t doctrinam explicent sacerdotes, nec t r a c t a n t e s q u i c q u a m a suo
ipsorum s u p e r n a t u r a l i m u n e r e alienum, eam semper gravitatem ostend a n t q u a e divini verbi p r a e c o n e digna sit. In q u o quidem revocentur
in u s u m , si forte in oblivionem venerint, praescriptiones illae q u a e a
S. Congreg. Consistoriali die x x v n i iunii M G M X V I I editae sunt, q u a e q u e
in Codicem Iuris Canonici s u n t relatae, ad ea e x s e q u e n d a quae Nos p e r
Encyclicas L i t t e r a s Humani generis redemptionem m a n d a v e r a m u s .
De facultate a u t e m typis scriptiones edendi, q u o n i a m m i r a n d u m
in m o d u m ea crevit ac p e r m a g n a eiusdem vis est in u t r a m q u e partem, cum errorem a e q u e ac veritatem incredibili celeritate divulgari
possit, idcirco Nos religiose observari v o l u m u s q u o d s t a t u t u m est ea-
Acta Benedicti PP. XV
m
n o n e 1386 Codicis Iuris Canonici, quo v e t a n t u r clerici, sine consensu
s u o r u m Ordinariorum, libros, qui de r e b u s profanis tractent, edere, et
in diariis, foliis vel libellis periodicis scribere vel eadem moderari.
Cum vero digni sanctis altaribus ministri in Seminariis p a r e n t u r ,
curae vobis hoc ante o m n i a sit, venerabiles fratres, ut Clericorum Seminaria vere ad eam rem c o n d u c a n t cuius causa instituta s u n t ; q u a p r o p t e r
diligenter d a n d a est opera ne aditus illuc pateat scriptis ullis quae
in eos sacros recessus t u m u l t u m afferant civilium contentionum, quaeque a pietatis cultu optimisque studiis a b s t r a h a n t . Quare efficite - ut
idem decessor Noster Leo X1TI in ea, q u a m m e m o r a v i m u s , epistola
h o r t a t u r - « ut Seminariorum alumni tempestive discant in fraternitatis
« a m o r e , simplici ex corde invicem diligere; utpote renati n o n ex
« semine corruptibili per verbum Dei vivi... E r u m p e n t e s autem ani« m o r u m perturbationes cohibete fortiter nec pacto ullo vigere p a t i a
« m i n i ; ita ut qui clero destinantur, si labii u n i u s , ob originis discri« men, esse nequeunt, at certe cor u n u m sint a t q u e a n i m a u n a ».
Ceterum clerus divino suo m u n e r e sine ulla dubitatione satisfaciet,
si in sua cogitandi agendique ratione sacris P a s t o r i b u s morem gerat
oboedienter. Nec plura certe hic attinet de h a c re commemorare, q u a e
cum probe sint cognita, t u m fusius de iis mentionem fecimus in Encyclicis Litteris Ad beatissimi Apostolorum Principis q u a s quidem in exordio Pontificatus Nostri ad orbem catholicum d e d i m u s : q u e m a d m o d u m
enim R o m a n u s Pontifex s u m m u s est Ecclesiae universae Magister, ita
Episcopi rectores s u n t particularium ecclesiarum; ipsis ergo fideles
omnes, m a x i m e q u e sacerdotes, oboedire et p a r e r e debent. Nonne igitur
crudeles dicendi sunt, qui difficultates gravissimas non considerantes, in
q u i b u s ob t e m p o r u m tristitiam Episcopi pastorale m u n u s exercent, id
oneris, id sollicitudinis augent, obsequium debitum eisdem r e c u s a n d o ?
Quae a u t e m de clero vestro h u c u s q u e diximus, ea praesertim pertinent ad clerum regularem, qui, cum peculiari lege t e n e a t u r ad perfectae virtutis apicem nitendi, iis o m n i b u s se abstinere debet quae
possint a t a m praeclaro proposito eum avertere.
Q u a m o b r e m o b s e q u a t u r consiliis vestris u t e r q u e c l e r u s : ita enim,
arcte vobiscum coniunctus, frugiferam apostolatus operam in populo
n a v a r e poterit, eam concordiam omnium ordinum r o b o r a n d o q u a e ,
maxime cum gens Belgarum universa in libertatem vindicata est, tant a m patriae vestrae gloriam peperit ac prosperitatem.
P o p u l u s autem, clero praeeunte, eadem sensa animi sequatur,
omnem de vitans acerbitatem verborum, quae, praeter divinae legis offensionem, caritati con cordi aeque adversatur.
130
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
H a e c vobis significare voluimus, venerabiles fratres, unice de salute
solliciti cum N o s t r o r u m filiorum, tum m a x i m e sacerdotum, q u o s quidem ministerii vestri adiutores habetis. I t a q u e , sublatis in caelum
oculis, iterare Nobis libet pro eis o m n i b u s v e r b a Iesu D o m i n i : « P a t e r
« sancte, serva eos in n o m i n e tuo, q u o s dedisti m i h i . . . P a t e r , sanctifica
« eos in veritate » (Ioan., XVII, 11, 17). C u m q u e s u p e r n a e t a n t u m virt u t i s ope p o s s i m u s b o n u m velle et perficere, idcirco D e u m enixe prec a m u r ut et pastorali sollertiae vestrae benigne faveat et validum
t a m q u a m suae gloriae i n s t r u m e n t u m clerum v e s t r u m efficiat. Q u o r u m
caelestium m u n e r u m auspicem itemque ut praecipuae benevolentiae
Nostrae pignus, apostolicam benedictionem vobis, dilecte fili Noster et
venerabiles f r a t r e s , cunctoque gregi unicuique v e s t r u m concredito,
libenti effusoque animo i m p e r t i m u s .
D a t u m R o m a e a p u d sanctum Petrum, die x mensis februarii
Pontificatus Nostri a n n o septimo.
MCMXXI,
BENEDICTUS P P . XV
II
AD
R.
P.
ARNALDUM
GENERALEM, EI
SCALIÜM
ORDINIS
PRIMI
RIGO, TERTII ORDINIS REGULARIS S. FRANCISCI MINISTRUM
TRIBUENS
ORDINIS
EADEM
QUAE
CONCESSERAT
MINISTRIS
OCCASIONE
GENERALIBUS
DCC
NATALIS
FRANCITERTII
SAECULARIS.
Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. — Tertii Ordinis
a Poenitentia a b h i n c septem saeculis instituti sacra sollemnia, de quibus
Nos encyclicam epistolam ad orbem catholicum n u p e r dedimus, cum a
Tertiariorum F r a n c i s c a n u m universitate sint iure agenda, tum peculiaris
q u a e d a m est c a u s a q u a r e ab ista, cui tu praees, religiosa familia celeb r e n t u r . Etenim, ut h u i u s Apostolicae Sedis n o n pauca litterarum monumenta declarant, inter Tertium illum et vestrum Ordinem discrimen est
n u l l u m vel originis vel Regulae vel appellationis, nisi q u o d vos F r a n cisci P a t r i s legiferi instituto accessionem trium votorum sollemnium
m a t u r e adiunxistis. Ita, q u a m eratis ingressi viam, eadem sic pergere
instituistis, ut ceteris sodalibus Tertiariis qui m u n d i negotiis curisque
impliciti remansissent, in christiana perfectione colenda essetis exemplo,
eisque t a m q u a m duces ad s e m p i t e r n a m salutem q u a e r e n d a m praeiretis.
Cui quidem officio n o n vos defuisse scimus, diuque et praeclare istum
Ordinem et sodalium n u m e r o et disciplinae laude floruisse. Quod si
Acta Benedicti PP. XV
131
deinceps ob ea q u a e accepisset, ex multiplici civilium rerum conversione, vulnera t a m q u a m debilitatus aliquandiu iacuit, ad eum excitand u m et reiiciendum vestra conversa esse studia g a u d e m u s ; idque libenter
intelleximus superiore mense augusto, cum te, novum Ordinis Antistitem, dilecte fili, primoresque t u o r u m Sodalium coram admisimus. Nunc
a u t e m , appetente solemnitate saeculari q u a m diximus, placet Nobis
occasionem, q u a e affertur, arripere simul Nostrae in vos o m n e s patern a e benevolentiae testandae, simul industriae vestrae refovendae. Quicquid igitur in encyclica epistola, q u a m s u p r a memoravimus, Sacra
propediem « trium familiarum F r a n c i s c a n u m primi Ordinis Ministris
« Generalibus enixe r o g a n t i b u s » de Sanctae Ecclesiae thesauro largiti
s u m u s , id o m n e vobis q u o q u e p e t e n t i b u s volenti animo concedimus.
Quare in o m n i b u s vestrae familiae aedibus sacris, ubi Sodalitates Tertii
Ordinis saecularis legitime s u n t institutae, cum ibi, per a n n u m integ r u m a die X V I aprilis proximi, ob h a n c sollemnitatem supplicatio in
triduum fiet, Tertiarii sodales quidem singulis iis diebus, ceteri vero
semel plenariam peccatorum remissionem, usitatis conditionibus, lucrent u r : q u i c u m q u e a u t e m ibidem augustum s a c r a m e n t u m de suis peccatis
dolentes, visitaverint, ii septem a n n o r u m indulgentiam toties quoties cons e q u a n t u r ; omnia e a r u m aedium altaria per eos dies privilegiata sint;
e o d e m q u e t r i d u o s a c r u m de S. Francisco, t a m q u a m votivum pro re
gravi et simul publica de causa, ibidem cuilibet sacerdoti facere liceat,
servatis generalibus rubricis Missalis R o m a n i , ut in novissima eius editione Vaticana p r o p o n u n t u r ; denique o m n e s sacerdotes, iisdem aedibus
addicti, possint per eosdem dies Rosaria, n u m i s m a t a , similia, benedicendo, apostolicae indulgentiae m u n e r i b u s ditare, item R o s a r a s Crucigerorum et sanctae Birgittae benedicere.
H a n c v e s t r a r u m originum c o m m e m o r a t i o n e m b o n o vobis incremento
futuram sperare libet; a t q u e optabile est ut q u o t q u o t sunt ex u t r o q u e
sexu religiosae familiae Tertii Ordinis Franciscalis votorum simplicium
vinculo obstrictae, institutum vestrum, a quo vix aliquid distant, iam
a m p l e c t a n t u r et vobiscum quasi in u n u m corpus bene valens vigensque
coalescant.
Auspicem vero divinorum m u n e r u m ac testem p a t e r n a e caritatis
Nostrae, apostolicam benedictionem tibi, dilecte fili, tuisque sodalibus
universis a m a n t i s s i m e i m p e r t i m u s .
D a t u m R o m a e a p u d s a n c t u m P e t r u m , die xx mensis februarii
Pontificatus Nostri a n n o septimo.
BENEDICTUS P P . XV
MCMXXI,
13ü
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ACTA SS. CONGREGATIONUM
SACRA CONGREGATIO CONSISTORIALIS
1
P ADERBORNEN, ET MONASTERIEN.
DE FINIUM DIOECESUM COMMUTATIONE
S S m u s D. N. Benedictus P P . XV, decreto S. C. Consistorialis diei
3 februarii 1921, statuit ut p r a e d i a ad
Wenceslaum
Havelt pertinentia
a paroecia Beelen dioecesis Monasteriensis d i s m e m b r a r e n t u r , et paroeciae Clarholz dioecesis Paderbornensis perpetuo ac in o m n i b u s attribueretur.
II
MARIANNENSIS-ATERRADENSIS
DISMEMBRATIONIS ET UNIONIS
DECRETUM
Nuper p o s t u l a t u m est ut municipia vulgo Bom-Despacho et Santo
Antonio do Monte, q u a e in praesenti ad archidioecesim Mariannensem pertinent, dioecesi Aterradensi u n i r e n t u r . Cum m e m o r a t a petitio diligenti
examini E m o r u m - h u i u s Sacrae Congregationis Consistorialis P a t r u m
subiecta fuisset, c u m q u e visum esset in a n i m a r u m b o n u m cessurum
praefata municipia ab Archidioecesi Mariannensi d i s m e m b r a r e eaque
Aterradensi Ecclesiae adiicere, S S m u s D n u s Noster Benedictus P P . XV
precibus a n n u e n d u m duxit. P r a e s e n t i itaque Consistoriali Decreto idem
S S m u s D n u s municipia Bom-Despacho et Santo Antonio do Monte ab
•archidioecesi Mariannensi distrahit et Aterradensi dioecesi aggregat. Ad
haec autem exsecutioni m a n d a n d a deputat R. P. D. Henricum Gasparri,
Archiepiscopum Sebastensem, in Brasiliana Repubblica A p o s t o n c u m
N u n t i u m , eidemque tribuit necessarias et o p p o r t u n a s facultates, etiam
subdelegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet v i r u m in ecclesia-
S. Congregatio Consistorialis
133
stica dignitate constitutum, onere t a m e n ei imposito ad h a n c Sacram
Congregationem mittendi, intra sex menses, a d a t a p r a e s e n t i u m comput a n d o s , a u t h e n t i c u m exemplar exsecutionis peractae. P r a e s e n t i b u s valituris, perinde ac si Apostolicae s u b p l u m b o Litterae expeditae fuissent.
Contrariis q u i b u s c u m q u e n o n o b s t a n t i b u s .
D a t u m R o m a e , ex aedibus Sacrae Congregationis Consistorialis,
die 22 februarii 1921.
C.
CARD.
DE
LAI,
Episcopus Sabinen., Secretarius.
L. £B S
Aloisius Sincero, Adsessor
III
DE QUERETARO
TRANSLATIONIS
CATHEDRALIS
ECCLESIAE
DECRETUM
Erecta per Apostolicas Litteras Deo optimo maximo die 26 ianuarii 1862 dioecesi de Queretaro, Cathedra episcopalis p r i u s in ecclesia
paroeciali S. Iacobi Apostoli Maioris illius civitatis, dein in templo
S. Francisci, ac denique in ecclesia Congregationis S. Mariae de Guadalupe fuit ad t e m p u s constituta. In votis equidem u s q u e ab initio fuit
n o v a m a fundamentis Cathedralem Ecclesiam exstruere; sed id n u m q u a m
assequi d a t u m fuit, nec spes d a t u r fore ut id in proximo assequi dioecesis possit. Q u a r e R. P. D. Franciscus Banegas, h o d i e r n u s Episcopus_
d.e Queretaro, p r a e h a b i t o sui Capituli favorabili consensu, supplices ad
S S m u m D n u m Nostrum Benedictum P P . XV porrexit preces, ut eadem
C a t h e d r a episcopalis, s u b eodem titulo S. Iacobi Apostoli Maioris, non
a m p l i u s ad t e m p u s , sed modo stabili transferretur et constitueretur in
ecclesiam S. Philippi Nerii eiusdem civitatis, quippe quae magnitudine
o r n a t u q u e longe ceteris ecclesiis antecellit, quaeque, extinctis P a t r i b u s
Oratorianis, libera hodie est et Ordinarii dioecesani iurisdictioni obnoxia,
salvis Sanctae Sedis iuribus. Quibus precibus S S m u s D n u s noster benigne
a n n u e r e dignatus est. Hoc itaque Consistoriali Decreto, perinde valituro
ac si Apostolicae sub p l u m b o Litterae expeditae fuissent, in t e m p l u m
S. Philippi Nerii, modo stabili, episcopalem Cathedram et Capitulum,
s u b eodem titulo S. Iacobi Apostoli Maioris, idem S S m u s D n u s t r a n s fert, cum o m n i b u s iuribus, privilegiis et indultis, quae Cathedralibus
134
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ecclesiis, in Mexicana Republica, competunt, q u a e q u e h u c u s q u e dioecesi
de Queretaro q u o q u o m o d o peculiariter t r i b u t a sint. Contrariis q u i b u s cumque non obstantibus.
D a t u m R o m a e , ex a e d i b u s S. Congregationis Consistorialis, die
1 martii 1921.
C.
CARD.
DE
LAI,
Episcopus Sabinen., Secretarius.
h. $ S.
Aloisius Sincero, Adsessor.
IV
CIRCA FACULTATES
ORDINARIORUM
Cum aliquando R m i Ordinarii SS. Congregationibus preces porrigant, ut speciales facultates sibi concedantur, iuxta formulas q u a e olim
d a b a n t u r a S. Congregatione de P r o p a g a n d a Fide, eisdem declaratur
quod definitiva n o r m a super h a c re q u a m p r i m u m s t a t u e t u r et notificabitur. Interim vero sciant Rmi Ordinarii a d h u c vigere facultates q u a e
d u r a n t e bello a S. Congregatione Consistoriali concessae fuerant, decretis
die 25 aprilis 1918 et 2 augusti eiusdem a n n i .
Datum R o m a e , ex aedibus Sacrae Congregationis Consistorialis,
die 7 Martii 1921.
C.
CARD.
DE
LAI,
E p . Sabinen., Secretarius.
L. J$ S.
Aloisius
Sincero, Adsessor.
V
PRO NOTITIA
CIRCA
SAC.
P H I L I P P U M G-NAM
Episcopus Londonensis (Canada), vigore specialium facultatum a
S. Sede h a b i t a r u m per t r a m i t e m R m i Delegati Apostolici, absolvit a
censuris in foro externo sac. Philippum G n a m illius dioecesis, qui
decreto Consistoriali diei 14 maii 1914 n o m i n a t i m et personaliter excomm u n i c a t u s fuerat atque v i t a n d u s declaratus.
D a t u m Romae, ex aedibus Sacrae
die 5 martii 1921.
j$| C.
CARD.
DE
LAI,
Congregationis Consistorialis,
E p . Sabinen., Secretarius.
L. © S.
Aloisius
Sincero, Adsessor.
S. Congregatio Consistorialis
135
VI
DESIGNATIO
ORDINARII
PRO
.• . •
APPELLATIONE
I U X T A CAN.
1594, § 2
I u x t a can. 1594, § 2, Codicis Iuris Canonici pro appellatione:
R m u s Archiep. Rothomagensis designavit Ordinarium Ebroicensem.
Q u a m designationem S s m u s D. N. Benedictus P p . XV a p p r o b a r e
d i g n a t u s est.
D a t u m R o m a e , ex aedibus S. Congr. Consistorialis, die 18 februarii 1921.
SACKA CONGREGATIO CONCILII
CORRIENTEN.
IURISDICTIONIS
Die 13 novembris
1920
- Episcopus Corrientensis in Republica Argentina
litteris diei 8 septembris 1919 dubium solvendum proposuit circa dependentiam Conferentiarum S. Vincentii a P a u l o a potestate O r d i n a r i i ;
tenor litterarum est ut s e q u i t u r :
SPECIES
FACTI.
a
« Ex iis q u a e in Lib. II Codicis, P a r t . 3 , Tit. XVIII et XIX conti« n e n t u r , ius t r i b u i t u r locorum Ordinariis erectionem seu constitutionem
« associationum fidelium approbandi, seu permittendi, pro diversa e a r u m
« n a t u r a ; a t q u e i p s a r u m regimen et administrationem ordinandi, a u t
« s a l t e m inspiciendi et a d p r o b a n d i , inter alia p l u r a ; et salvis semper
« q u a e Apostolicae Sedi ex legum praecepto reservantur, necnon Reli« giosis ex Apostolico indulto.
«
«
«
«
« Inter l a u d a t a s consociationes, locum tenet societas, q u a e vulgo
appellatur Conferendas de S. Vicente de Paul, q u a e q u e inter alias pro
p a u p e r i b u s sublevandis in h a c Dioecesi ab aliquot a n n i s adest. Hanc,
tamen, a Moderatore s u p r e m o eiusdem pro universa ditione Argentina
- in Metropoli degenti - praeceptis s u p r a laudatis n o n teneri sustinetur,
136
Acia Apostolicae tiédis- Commentarium Officiale
~
« neque Ordinariorum iurisdictioni et potestati subiici i u x t a canones,
« q u a t e n u s societas laica est.
« Idcirco orator Episcopus, in actione et regimine eiusdem Socie« tatis - q u a e P i a Unio iuxta can. 707 videtur a u d i r e - n o n n u l l a con« spiciens difformia a t q u e m o r i b u s et religioni adversa, imo et noxia,
« o p p o r t u n a adhibere correctionis media impeditus est; q u a p r o p t e r Emi« nentiam V. R e v m a m supplex accedit, ut declarare d i g n e t u r :
« An et quo a m b i t u praedicta Societas S. Vincentii a P a u l o Ordia
« narii loci potestati subsit iuxta q u a e in Lib. II, Part. 3 , Tit. XVIII
« et XIX G. I. C. praecipiuntur ».
V O T U M C O N S U L T O R I S . - Attenta forma generica s u b q u a dubium proponitur, q u u m in factispecie nonnisi praeseferantur « n o n n u l l a difformia
« a t q u e m o r i b u s et religioni adversa », q u o r u m specifica n a t u r a n o n
deseribitur, unicum quod videtur o p p o r t u n u m ad r e m illustrandam, est
a d u m b r a r e s t a t u m iuridicum Conferentiarum Vincentianarum seu Societatis S. Vincentii a P a u l o , t u m in genere, tum in particulari quoad Conferentias Vincentianas in Republica Argentina.
A)
-
Iuridica
conditio
Conferentiarum
in
genere.
I. D E F A C T O . - Societas S. Vincentii a Paulo, ut scitum est, fuit fundata
a Friderico O z a n a m a. 1833. Praeclarus ille vir, a d h u c iuvenis, cum aliis
iuvenibus catholicis amicitia et societate coniunctus ad scopum litterarium et philosophicum, sensit cum illis divinum q u e m d a m i m p u l s u m
active cooperandi in r e m e d i u m ingentium maiorum q u i b u s eo tempore
p r e m e b a t u r societas, praesertim per exercitium christianae caritatis et
o p e r u m misericordiae sive corporalis sive spiritualis in favorem pauper u m , Christum in eorum p e r s o n a venerantes. Inita ergo inter se societate,
prodiit p r i m a sic dicta Conferentia sub caelesti patrocinio S. Vincentii
a Paulo, cuius exemplis ad illa misericordiae opera spiritu s u p e r n a t u r a l i
exercenda incitarentur. Initio p a u p e r e s in eorum d o m i b u s invisebant
ad e o r u m corporales miserias sublevandas, ut ita sibi pararent aditum
ad remedium p r o c u r a n d u m miseriis spiritualibus multo urgentioribus
(Manuel de la Société de St-Vincent de Paul, pag. 184). - Res felicem
h a b u i t s u c c e s s u m ; societas mirabiliter p r o p a g a t a est, p r i m u m in Gallia,
dein in aliis pluribus nationibus, et paulatim complexa est omnia opera,
q u a e , pro cuiusve regionis conditione et necessitate, inservirent ad p r a e fatum p r o p o s i t u m sublevandi p a u p e r u m miserias t a m corporales quam
spirituales. Quae opera eximiae caritatis christianae, 80 Patres, qui in
S. Congregaiio Concilii
137
postulatu Concilio Vaticano exhibito, quo p e t e b a t u r ut ab ipso Concilio praedicta Societas l a u d a r e t u r et c o m m e n d a r e t u r , ita brevi complexi
s u n t : « Haec a u t e m Societas, ex laicorum ordine praesertim efformata,
« nobiliores civitatum et vicorum viros optimosque ephebos in sinu cornac putat, lateque per u n i v e r s u m t e r r a r u m orbem iam diffusa, uberiores-' « fructus in dies protulit, quos hic e n u m e r a r e superfluum esset. Vix exstat
« corporalis inopia, q u a e ab eis non relevetur, a u t animi afflictio, q u a e
« n o n sit recreata. Isti enim p a u p e r e s saepe et regulariter visitant eosque
« duplici p a n i s et consolationis pabulo reiiciunt; aegrotis o p i t u l a n t u r
« iisque salutaris medicinae remedia s u b m i n i s t r a n t ; senes in hospitiis
« et o r p h a n o s in conservatoriis collocant; artifices et operarios erudiunt,
« iunioresque ex eis, qui in officinis tirocinantur, suo patrocinio a pravis
« exemplis p r a e s e r v a n t ; optimos libros per domos et familias disséminant
« et m a t r i m o n i a mere civilia c o h o n e s t a n t : q u o fit ut ex hac institutione
« miris modis in christiana republica b o n a dimanent, multique salventur,
« qui sine h o c auxilio periissent » (Collectio Lacensis, vol. VII, col. 901).
I n c r e m e n t a celérrima Societatis necessaria iusserunt redigi s t a t u t a
et a c c u r a t a m ad modum organici corporis fieri constitutionem. S t a t u t a
a sociis a d u n a t i s condita s u n t et organizatio facta est per Conferentias
p l e r u m q u e in paroecias distributas, per Consilia particularia seu regionalia, et Consilium generale a quo ultimo tota Societas regitur.
At neque pro statutis u n q u a m requisita est approbatio auctoritatis
ecclesiasticae, neque pro interna organizatione, n e q u e u n q u a m particulares Conferentiae erectae sunt per a c t u m Superioris ecclesiastici a u t
praerequisita saltem eius a p p r o b a t i o n e ; sed Conferentiae institutae sunt
privata conventione piorum fidelium qui sese a d u n a r u n t ad illa eximia
caritatis opera exercenda, et Societati incorporatae • sunt per admissionem factam a Consilio generali. Orta ergo est et propagata t a m q u a m
societas laica i. e. non ecclesiastica seu n o n h a b e n s esse ab actu auctoritatis ecclesiasticae, sicut s u n t hospitalia laica (quod n o n est idem ac
excludentia finem pium et omnino religioni conformem) et hospitalia
ecclesiastica, u t r a q u e o p u s p i u m ; sed priora n o n erecta ab auctoritate
ecclesiastica ideoque personalitatem iuridicam in Ecclesia non habentia,
posteriora vero talem erectionem h a b e n t i a et ex illa iuridicam personalitatem (Cfr. Cod., can. 1489 § 1).
Ita organizata t a m q u a m Societas in sensu canonico non ecclesiastica
h a b u i t favorem Ecclesiae: o m n e s Episcopi certatim eam s u m m i s laudibus
c u m u l a r u n t ; parochi in ipsa nacti sunt p r a e c i p u u m adiumentum regenerationis suae paroeciae; R o m a n i Pontifices l a u d a r u n t ac foverunt ac
t a n d e m plurimis indulgentiis d o t a r u n t . Quae indulgentiae concessae s u n t
ACTA, vol. XIII, a. i. — 11-3-9.2L
10
138
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Societati i n d e p e n d e n t e r a qualibet erectione vel approbatione auctoritatis ecclesiasticae, solis attentis operibus caritatis, q u i b u s illa impenditur. Ita Gregorius XVI Brevi Romanum decet Pontificem 10 ian. 1845
indulgentias concedit « Consiliis sive Conferentiis, quae approbante Con- « silio Generali instituuntur (nulla mentione facta de erectione aut appro^
« batione auctoritatis ecclesiasticae) sive ab eodem sive a Consiliis partila cularibus Civitatum a u t Provinciarum ab ipso iam institutis ». - Deinde
alio Brevi 12 augusti 1845'alias indulgentias concessit personis, q u a e praedictam Societatem suis eleemosynis iuvent. Quin immo voluerunt R o m a n i
Pontifices ut retineret illum characterem Societatis laicae seu n o n ecclesiasticae, nominatim Gregorius XVI et P i u s Í X : « i quali stimarono
«buona cosa che essa prendesse carattere di O P E R A L A I C A , U M I L E A I U T O
« D E L C L E R O , N O N S O T T O M E S S A A D E S S O , e giudicarono che, così costituita,
« potrebbe servire utilmente agli interessi della religione » ( Vita di Ozanam, scritta dal canonico suo fratello: versione italiana, p. 109). Videlicet:
« Era facile a capire che Vunione di spirito sarebbe stata immediatamente
« rotta, se ogni vescovo avesse organizsato le conferenze della propria dio« cesi e compilato il loro regolamento, nel modo ch'egli avesse creduto più
« conveniente » (Ibidem).
Ita Societas n u n q u a m curavit personalitatem iuridicam in Ecclesia
h a b e r e ; contra, eam procuravit obtinere ab auctoritate civili, ut haber e t u r capax recipiendi legata aliasque donationes, sine q u i b u s m a g n u m
o p u s regenerationis classium p a u p e r u m , cum eo fructu qui l a t u s fuit,
aggredi non potuisset. Et de facto a p l u r i b u s guberniis recognitionem
obtinuit, qui recognitionem denegare solent associationibus h a b e n t i b u s
characterem Societatis ecclesiasticae.
At, si Conferentiae Vincentianae n o n s u n t associatio proprio sensu
ecclesiastica, eae t a m e n multo intimiorem coniunctionem ab initio habuer u n t et constanter r e t i n u e r u n t cum clero et auctoritatibus ecclesiasticis.
Ipsis generatim, licet effective n o n praesit, praeest tamen honoris causa
parochus, a u t in eius defectu alius pius sacerdos, n o n raro ipse Episcopus,
ac semper adest aliquis sacerdos, qui spiritualiter dirigit et a consiliis
est t a m q u a m verus adsistens ecclesiasticus: q u e m m o d u m agendi non
h a b u i t societas impositum ab Auctoritate ecclesiastica, sed sponte a
sociis susceptum, instinctu illo vere christiano, quo in operibus christianae caritatis exercendis q u a e r i t u r i u v a m e n et directio auctoritatis
ecclesiasticae, cuius praecipue est illa opera promovere ac fovere.
II. Q U O D A D I U S A T T I N E T . - I t e r u m p r a e s t a t praemittere, q u u m Societas S. Vincentii a P a u l o dicitur esse societas laica, a limine r e m o v e n d u m
S. Congregatio Concilii
139
esse ab h a e appel latione sensum p r a v u m quem n u n c passim habet, et
q u e m praeterito t e m p o r e omnino n o n h a b e b a t : laicum hic t a n t u m m o d o
per oppositionem dicitur ad ecclesiasticum.
I a m n o t u m est dari cappellanias laicales et ecclesiasticas: illae a u t e m
sunt, q u a e sine auctoritate et approbatione eccleêiastica fundantur et
idcirco spiritualizatae n o n r e m a n e n t , sed sub dispositione testatoris et
h e r e d u m (Amostazo, De causis piis, lib. III, cap. I, 7; cap. II, n. 1 sq.).
Nota pariter est divisio confraternitatum in laicales et ecclesiasticas:
in q u a divisione sumitur confraternitas pro qualibet societate seu associatione in finem pium inita, et discrimen inter laicales et ecclesiasticas
ponitur in hoc, quod in primis non interveniat, in aliis interveniat ad
iuris effectus auctoritas ecclesiastica, eas per s u a m approbationem vel
erectionem condens seu esse ecclesiasticum eis tribuens (Amostazo, De
causis piis, lib. IV, cap. 12, n. 7). Non ergo d i s t i n g u u n t u r a fine, sed
ex eo q u o d primae dirigantur et g u b e r n e n t u r a personis laicis; aliae ab "
auctoritate ecclesiastica. Cf. q u o q u e Melata, Manuale de Indulgentiis,
pag. 207, ubi pariter notat associationes, q u a e ab Episcopo non fuerunt
erectae, dici simpliciter p i a s seu laicales per oppositionem ad ecclesiasticas (Schmalzgrueber, lib. III, tit. 36, De religiosis Domibus; Reiffenstuel,
eod. tit. n. 7 sq.; Duballet, Des choses ecclésiast., n. 564, 567).
D a n t u r ergo praeter consociationes stricto sensu ecclesiasticas, q u a e
ab auctoritate ecclesiastica eriguntur et diriguntur, aliae fidelium uniones
etiam ad finem pium excitatae, sed sub potestate et regimine laicorum
constitutae, ab auctoritate vero ecclesiastica mere p r o b a t a e seu laudatae,
q u a e suscipiuntur in utilitatem proximi auxilio indigentis, et exercent
beneficentiam in pauperes, c u r a m infirmorum, protectionem v i d u a r u m
a u t o r p h a n o r u m , p r o m o v e n t s a n a m et christianam institutionem, a u t
b o n u m spirituale et tutelam moralem iuvenum artificum, a u t contra certa
vitia grassantia luctant. Saepe quidem ad h a s c a u s a s confraternitates ab
ipsa Ecclesia i n s t i t u u n t u r , prout praesertim medio aevo usuvenit; et t u n c
liquet h u i u s m o d i confraternitates s e n s u stricto ecclesiasticas ad talia
opera p r o m o v e n d a erectas auctoritate Episcopi, h u i u s iurisdictioni et
regimini subiici etiam in prosecutione pii sui propositi, eisque proinde
applicandos esse canones de confraternitatibus. Sed extra h u n c casum,
sicut associatio n o n h a b e t esse ab Ecclesia, nec ab Ecclesia agnoscitur
quoad iuris effectus; ita ab ecclesiastica auctoritate n o n g u b e r n a t u r et
regitur, sed per laicos in propriis statutis designatos. H u i u s classis associationum ponitur t a m q u a m exemplar p r a e s t a n s u l t i m o r u m t e m p o r u m ,
ipsa definite Societas S. Vincentii a P a u l o seu Conferentiae Vincentianae
(Tachy, Traité des Confréries, cap. 1, n, 13).
140
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiate
-Quam'distinctionem solemni modo agnovit Ecclesia etiam recentissime. Ita in Decreto S. G. Gonsist. A remotissima antiquitate, ubi traditur n o r m a circa relationem De statu dioecesis ab Episcopis periodicis
t e m p o r i b u s S. Sedi e x h i b e n d a m ponitur, separatim Cap. XÏ-II De piis
sodalitatibus et religiosis consociationibus, q u a e ab auctoritate ecclesiastica
eriguntur, et Cap. XV De operibus piis et socialibus, in q u i b u s solum
exigitur ut necessarium « ut debitam in o m n i b u s Ordinario et S. Pon« tifici reverentiam praestent, et in iis q u a e fidem, mores et iustitiae
« leges attingunt, S. Sedis directioni et moderationi omnino subsit ».
Ex q u i b u s ultimis S. Congr. verbis satis a p p a r e t ambiguitas quaesiti
ab Ordinario Corrientensi proposito; profecto, q u a n d o c u m q u e incidit
quaestio fidei et m o r u m , evidens est subiectio cuiusvis fidelis, cuiusvis
associationis auctoritati Ecclesiae; ex quo t a m e n n o n sequitur q u o d
ipsa associatio necessario debeat q u o a d o m n i a subiici Ordinario, q u o a d
exsistentiam, constitutionem seu organizationem, statuta, activitatem et
i n t e r n u m regimen; quippe S. Congregatio a p e r t e in hoc distinguit h a s
Societates pias et opera socialia, a sodalitatibus seu associationibus
ecclesiasticis, quae per Ecclesiae erectionem exsistunt, et inde personam
iuridicam in Ecclesia acquirunt.
Immo absolute potest vere dici, quod sicut singuli fideles iurisdictioni Episcopi s u b s u n t , ita m a n e n t h u i u s iurisdictioni subiecti, q u a n d o
in Societates u n i u n t u r . Q u a m q u a m enim Episcopus ex hoc solo facto
societatem vi suae iurisdictionis dirigere nequit, q u e m a d m o d u m societates proprie ecclesiasticas et confraternitates dirigit, ius tamen habet et
obligationem I N V I G I L A N D I , ne a b u s u s irrepant neve fideles occasione societ a t u m ruinam salutis i n c u r r a n t (Cfr. Cod., can. 336 § 2).
Cum quibus Episcoporum iuribus erga m e m o r a t a s associationes non
proprie ecclesiasticas connexa est obligatio seu officium eas fovendi et
promovendi, cum agitur de societatibus iam ab Ecclesia commendatis
et laudatis, ut in particulari accidit de Societate Vincentiana. De q u a
Leo XIII (Encycl. Humanum genus) ita ad Episcopos a l l o q u i t u r : « Jn
« quo genere silere hoc loco n o l u m u s illam spectaculo exemploque insi« gnem, de populo inferioris ordinis tam praeclare meritam societatem,
« quae a Vincentio patre n o m i n a t u r . Cognitum est, quid agat, quid velit:
«scilicet tota in hoc est, ut egentibus et calamitosis suppetias eat ultro,
« i d q u e sagacitate modestiaque mirabili: q u a e quo m i n u s videri vult,
« eo est ad caritatem christianam melior, ad miseriarum levamen oppor« tunior ». Quae l a u d e s et commendationes d a n t u r de societate n u m q u a m ab auctoritate ecclesiastica erecta, recta et g u b e r n a t a , sed ab
ipsis l a i c i s ; q u a e t a m e n multo arctiorem semper conservavit cum a u c t o -
S» Congregatio Concilii
141
r i t a t i b u s ecclesiasticis coniunctionem, quam pleraeque societates et confraternitates vere ecclesiasticae.
III. D E I U R E C O D I C I S . - Ius praecedens hac in re n o n fuit m u t a t u m
per Codicem, sed potius firmatum. Id autem n o n deducitur t a n t u m ex
generali canone 6, quo sancitur : « Codex vigentem h u c u s q u e discipli« n a m p l e r u m q u e refert » ; sed etiam ex canonibus specialibus De fidelium associationibus. Sane ex can. 684: « Fideles laude digni sunt, si
« sua dent n o m i n a associationibus ab Ecclesia erectis vel saltem com« mendatis ». Distinguit ergo accurate associationes ab Ecclesia erectas
ab associationibus ab Ecclesia commendatis, qualis est Vincentiana Societas. Reliqui canones, a can. 686 ad finem tituli, a g u n t de iis q u a e erig u n t u r ab Ecclesia, per q u a m solam erectionem ex can. 687 obtinent
« iuridicam in Ecclesia p e r s o n a m » ; et inde debent habere « s t a t u t a a
« Sede Apostolica vel Ordinario a p p r o b a t a », can. 689, etc. (cfr. can. 100
§ 1 et can. 1489 § 1). Quibus legibus n o n subest Societas Vincentiana,
sicut nec societates ad fovendam temperantiam, aliaeque plures mere
laicae seu non ecclesiasticae, licet ab Ecclesia valde commendatae atque
adeo indulgentiis ditatae sint.
IV. C O N C L U S I O . - Ergo Conferentiae Vincentianae vere sunt associatio
pia non ecclesiastica, cui non p o s s u n t applicari canones Codicis, qui
a g u n t de associationibus, q u a e per erectionem auctoritatis ecclesiasticae
fiunt vere ecclesiasticae. At inde non potest facile dari r e s p o n s u m ad
quaesitum propositum, sive affirmativum sive negativum ; n a m , ut dictum
est, certe etiam associationes n o n ecclesiasticae s u b s u n t vigilantiae Episcopi, et fieri etiam potest ut opus quod aggrediantur Episcopi iurisdictioni sit obnoxium, v. gr., si erigunt scholam, quoad modum instructionis
religiosae in ea impertiendae.
B)
De
Conferentiis
Vincentianis
Reipublicae
Argentinae.
Scitum est, Societatem sancti Vincentii a P a u l o ita fuisse fundatam, ut ab ea feminae m a n e r e n t omnino exclusae (Manuel de la Société,
pag. 20); et solum postea a Gregorio XVI, impetratae fuerunt indulgentiae pro feminis, quae suis eleemosynis iuvarent Societatis opera, unicum
medium pro feminis p a r t e m h a b e n d i in operibus Societatis.
De facto t a m e n , serius ocius, Conferentiae Vincentianae feminarum
p l u r i b u s in regionibus constitutae s u n t ; a t q u e adeo iam res processerunt, ut hodie illae mulierum Conferentiae vitam habeant, q u a m aliae
142
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
virorum multo prosperiorem atque operibus in favorem p a u p e r u m o m n i s
conditionis multo insigniorem, cum maiore etiam efficacia in eorum spiritualem regenerationem exercita. Nam ex u n a p a r t e h o n e s t a e a t q u e
spectatae feminae facilius obtinent recognitionem legalem et protection e m g u b e r n i o r u m ; ex alia p a r t e facilius et suavius sese i n t r o d u c u n t in
animos miserorum, quorum corporales miserias levant, atque p a r a n t
viam sacerdotibus, q u o s optimos q u o s q u e sibi in auxilium diligenter
conquirunt.
Q u a ratione in alias regiones introductae s u n t mulierum Conferentiae n o n attinet disserere. Quoad Conferentias mulierum in Republica
Argentina, de q u i b u s est p r a e s e n s quaestio, res est in propatulo: accurate enim describitur e a r u m origo et historia in opere publici iuris
facto, d u m illae expletum iam (a. 1914) q u i n t u m lustrum a fundatione
(a. 1889) sollemniter celebrarent. Videlicet q u u m mulierum Conferentiae
cum ingenti a n i m a r u m fructu fundatae fuisse in Hispania, strenue cont e n d e r u n t obtinere exsistentiam nationalem seu independentem a Conferentiis P a r i s i e n s i b u s ; q u a r e a Pio IX postularunt, ut sibi concedere
dignaretur indulgentias, q u i b u s iam fruebantur virorum Conferentiae;
q u a s P i u s IX benigne indulsit Brevi dato die 22 aprilis 1867. H a e c
legebantur in p a r t e n a r r a t i v a rescripti: « Supplices a d m o t a e Nobis sunt
« p r e c e s , ut m u l i e r u m Christifidelium Societati, s u b titulo S. Vincentii
« a P a u l o , vulgo Conferenda n u n c u p a t a e , q u a e centralis in H i s p a n i a r u m
« regno, s u a m q u e sedem h a b e t in civitate Matritensi, omnes et singulas
« indulgentias communicare de Apostolica Nostra Auctoritate digna» r e m u r , q u i b u s virorum Christifidelium Societas eiusdem tituli et insti« tuti ibidem exsistens ab h a c Sancta Sede ditata f u i t . . . » , etc. (Opus
citatum, pag. 110).
Ex Hispania mulierum Conferentiae t r a n s i e r u n t in Rempublicam
Orientalem (Uruguay); inde notitia delata in R e m p u b l i c a m Argentinam,
in q u a piae spectataeque feminae ad nobiliores familias pertinentes illas
fundarunt (a. 1885) omnino ad n o r m a m conferentiarum Hispaniae, ideoque a Leone XIII p o s t u l a r u n t et i m p e t r a r u n t , ut sibi conferrentur indulgentiae, q u a e similibus Conferentiis m u l i e r u m in Hispania fuerant concessae: « Supplicatum est Nobis, ut huic Societati Reipublicae Argentinae,
« q u a e in Civitate Bonaerensi principem sedem habet, o m n e s indulgen« tias, q u i b u s Hispanica gaudet, de Nostra benignitate concedere digna« remur... » (Opus citatum, pag. 109).
Ortae ergo s u n t Conferentiae mulierum, sicut aliae virorum, sine
formali erectione a t q u e adeo sine formali a p p r o b a t i o n e auctoritatis ecclesiasticae; idcirco, sicut illae virorum, n o n g u b e r n a n t u r per auctoritatem
S. Congregatio Concilii
143
ecclesiasticam, sed per p r o p r i a Concilia in q u a e sunt organizatae, ac
p r o p t e r e a ipsis n o n applicantur leges Codicis q u a e datae s u n t de confraternitatibus et piis unionibus per formale decretum erectionis vel
approbationis Episcopi conditis; et in hoc sensu vere potest dici quod
n o n s u n t subiectae Episcopo, quamvis semper, ut dictum est, m a n e t
i m p r o p r i u s hic m o d u s loquendi, cum semper Episcopus ius habeat et
officium vigilantiae atque adeo visitationis (can. 336 ssq.). Id autem de
Conferentiis Reipublicae Argentinae multo a d h u c constat apertius. Nam
c u m nobilissimae feminae, q u a e ipsas condiderunt, a n t e a s u u m consilium manifestassent Archiepiscopo Bonaerensi, oblato etiam exemplari
S t a t u t o r u m , a t q u e ab eo implorassent a p p r o b a t i o n e m seu benedictionem,
ut catholicas feminas decebat; Archiepiscopus sapienter abstinuit a formali a p p r o b a t i o n e societatis, quae n o n erat ecclesiastica, sicut confraternitates et piae uniones, benedictionem vero suam largissime impertitus
est, simul declarans non esse suae auctoritatis illam g u b e r n a r e . En v e r b a :
« Imploratam benedictionem libentissime concedimus, cum n o n pos« sit n o n esse utilissimum opus t a n t a e caritatis christianae. Cum t a m e n
« tale institutum n o n sit dependens a nostra auctoritate, n o n praeten« d i m u s illud g u b e r n a r e . Cum t a m e n licentia et benedictio a nobis
« petatur, q u o d quidem omnino proprium est cuiusvis operis christiani,
« p u t a v i m u s n o n esse extra nostram iurisdictionem, declarare q u o d tuto
« ex sese potest haec Societas constitui et consilium d a m u s ut q u a m
« p r i m u m constituatur » (Opus citatum, pag. 103).
Ergo Conferentiae Vincentianae mulierum Reipublicae Argentinae,
sicut aliae virorum, ad eximia caritatis opera exercenda, sese constit u e r u n t ex pia voluntate sociorum, sine interventu auctoritatis ecclesiasticae, q u a e sese declarabat incompetentem ad illam per formale decretum erectionis vel approbationis constituendam, quippe quae nec esset
confraternitas nec pia unio particularibus regulis canonicis subiecta.
i t a in Republica Argentina organizatae sunt mulierum Conferentiae,
per Consilium Generale Boni Aeris in civitate Metropolitana residens,
per Consilia Regionalia a Consilio Generali dependentia, distributa in
diversas provincias et per Conferentias p l e r u m q u e secundum p a r o c h i a m
distributas. Intimam h a c t e n u s r e t i n u e r u n t coniunctionem cum auctoritatibus ecclesiasticis sive Episcopis, qui n o n dedignati s u n t e a r u m Conferentiis adsistere, a q u i b u s semper o b t i n u e r u n t adsistentem ecclesiasticum, ab ipsa Conferentia delectum, sacerdotem pium, zelantem et
spiritu Conferentiarum i m b u t u m ; cui ipsa S t a t u t a assignant honoris
praesidentiam et quem h a b e n t Consiliarium, cum t a m e n negotia ab
ipso Consilio expediantur.
144
Acta Apostolicae Sedis— Commentarium Officiale
Conferentiae Argentinae q u a m p r i m u m c u r a r u n t obtinere a Gubernio
civili recognitionem legalem et personalitatem iuridicam, q u a m libentissime concessit Gubernium propter i n n u m e r a b o n a socialia, quae ex ipsis
r e d u n d a b a n t , nec solum recognitionem concessit, sed etiam p l u r i m a
auxilia pecuniaria in ipso P a r l a m e n t o decreta. Quare cum, lapsu temporis, ad amplificandum opus, o p p o r t u n u m iudicatum fuerit aliquam
m u t a t i o n e m facere in S t a t u t i s ; sicut S t a t u t a fuerunt condita sine interventu auctoritatis ecclesiasticae, ita sine tali i n t e r v e n t u factae sunt illae
m u t a t i o n e s , q u a e t a m e n subiectae sunt a p p r o b a t i o n i Gubernii, a q u o
recognitio n o n d a t u r nisi s e c u n d u m S t a t u t a oblata. Ergo Conferentiae
m u l i e r u m Argentinae processerunt in hac p a r t e eodem p r o r s u s modo,
quo semper processerant Conferentiae virorum subiectae Consilio Generali Parisiensi; videlicet ut societas laica seu non ecclesiastica, sensu
s u p e r i u s explicato.
- I. Ergo Conferentiae Argentinae mulierum,
sicut aliae virorum, ex modo quo conditae, organizatae et evolutae s u n t ,
a p p a r e n t nec esse aliqua confraternitas, nec alia pia unio ecclesiastica, cui
applicari possint canones Codicis de confraternitatibus et piis u n i o n i b u s .
CONCLUSIO
GENERALIS.
II. Cum t a m e n o m n e s fideles, sive seorsim accepti sive in societatem coadunati, sint subiecti Praelatis ecclesiasticis, et activitas alicuius
societatis, etiam laicalis, ex fidelibus conflatae, subsit generali vigilantiae
Episcoporum, id de Conferentiis q u o q u e Vincentianis religiose t e n e n d u m
e s t ; salvo magis peculiari iure quod Episcopis competit, circa opera
scholastica et similia, q u a e Conferentiae aggrediantur.
H u c u s q u e votum Consultoris. Quare, etc.
- Die 13 novembris 1920 Sacra Congregatio Concilii in
plenariis E m o r u m ac R e v m o r u m P a t r u m comitiis, r e s p o n d e n d u m censuit:
Ad mentem. Mens est: « che si scriva a Mons. Vescovo, facendogli
« notare che nel caso l'Ordinario ha su la detta società il diritto e
« il dovere di vigilanza, e di curare che in essa nulla s'attenti contro
« la fede e il costume, e, qualora vi fossero abusi, di correggerli e
« reprimerli ».
RESOLUTIO.
Q u a m resolutionem, referente infrascripto S. Congregationis Secretario in audientia diei subsequentis, S S m u s D n u s Noster Benedictus
Div. Prov. P P . XV, a p p r o b a r e et confirmare dignatus est.
I.
MORI,
Secretarius.
S. Congregatio de Propaganda Fide
S. CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE
I
DECRETUM
DEFINITIVA ADPROBATIO CONCEDITUR
CLAVER PRO
MISSIONIBUS
CONSTITUTIONIBUS
SODALITII S.
PETRI
AFRICAE.
Cum religiosa p i a r u m mulierum Sodalitas a S. Petro Çlaver, non
multo a n t e h a c pio consilio fundata ad Africae missionum subsidium,
feliciter adolevisset uberesque salutis fructus protulisset, digna iam fuit
h a b i t a ut t u m Instituti sui t u m s u a r u m Constitutionum definitivam
a d p r o b a t i o n e m a Sancta Sede a n n o 1910 consequeretur.
Nuper vero, Canonici Iuris Codice promulgato, o p p o r t u n u m visum
est Constitutiones praedictas ad eiusdem Codicis n o r m a m , ubi oportebat,
a p t i u s a c c o m m o d a r e a t q u e perficere.
I t a q u e Emi P a t r e s h u i u s Sacri Consilii Christiano Nomini Propagando, in p l e n a r i i s comitiis diei 29 mensis novembris n u p e r elapsi,
eisdem Gonstitutionibus in examen revocatis, eas cum o p p o r t u n i s modificationibus prouti in adnexo exemplari exhibentur, ratas esse a t q u e
a d p r o b a r e censuerunt.
Q u a m E m o r u m P a t r u m sententiam SSmo D. N. Benedicto Div.
Prov. P P . XV ab infrascripto eiusdem S. C. Secretario relatam, eadem
Sanctitas S u a confirmare dignata est ac p r a e s e n s Decretum ea super
re dari iussit.
D a t u m R o m a e , ex aedibus Sacrae Congregationis de P r o p a g a n d a
Fide, die 18 decembris 1920.
G.
CARD.
VAN
ROSSUM,
Praefectus.
L. © S.
C. Laurenti, Secretarius*
146
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
II
DECRETUM
DEFINITIVA ADPROBATIO
SIS A
S.
CONCEDITUR
FRANCISCO XAVERIO
CONSTITUTIONIBUS
PRO
MISSIONIBUS
INSTITUTI
PARMEN-
EXTERIS.
Cum religiosum Institutum a S. Francisco Xaverio n u n c u p a t u m ,
cuius princeps d o m u s P a r m a e in Aemilia exstat, n u p e r expleto vigesimo
quinto a prima eius institutione anno, laetis adoleverit incrementis uberesque iam fructus in gentium conversione retulerit, o p p o r t u n u m visum
est ut eiusdem Instituti Constitutionibus, plurium a n n o r u m experimento
probatis, definitivae confirmationis r o b u r accederet. Quapropter E E . P P .
h u i u s S. Congregationis Christiano Nomini P r o p a g a n d o , in plenariis
Comitiis habitis die 22 novembris a n n i 1920, praedictis Constitutionibus
in examen adductis, censuerunt easdem cum modificationibus in adnexo
exemplari exhibitis, esse definitive a d p r o b a n d a s atque confirmandas.
H a n c vero E m o r u m P a t r u m sententiam S S m u s D. N. Benedictus Div.
Prov. P a p a XV in audientia eiusdem diei, ab infrascripto S. huius Congregationis Secretario relatam, benigne a d p r o b a r e r a t a m q u e h a b e r e dignat u s est, p r a e s e n s q u e ad id Decretum edi iussit.
D a t u m R o m a e , ex aedibus Sacrae Congregationis de P r o p a g a n d a
Fide, die 6 ianuarii 1921.
G.
CARD.
VAN
ROSSUM,
Praefectus.
L. © S .
C.
Laurenti,
Secretarius.
III
DECRETUM
DENOMINATIO
NONNULLARUM MISSIONUM IMMUTATUR
Quo in nonnullis Missionibus denominatio magis apte r e r u m adiunctis congrueret, o p p o r t u n u m visum est ut Vicariatus Apostolicus, qui
h a c t e n u s dicebatur de Betafo, in insula Madagascar, postea d e n o m i n e t u r
S. Congregatio de Propaganda Fide
147
ab u r b e Antsirabé, in q u a m , propter loci amplitudinem et dignitatem,
Vicarius Apostolicus s u a m sedem t r a n s t u l i t ; ita pariter Praefectura de
Ghardaia d e n o m i n a n d a posthac visa est de Ghardaia in Sahara, a t q u e
insuper Praefectura Apostolica de Cimbebasia Superiori appellanda exinde
sit -de Gubango in Angola et consequenter, ea q u a e h a c t e n u s dicebatur
Cimbebasiae Inferioris Praefectura, p o s t h a c simpliciter denominetur de
Cimbebasia.
Q u a s n o m i n u m modificationes ab Eminentissimis P a t r i b u s h u i u s
S. Consilii propositas, S S m u s D. N. Benedictus Div. Prov. P p . XV in
audientia ab infrascripto Secretario eiusdem S. C. h a b i t a die 22 s u p .
novembris, benigne a d p r o b a r e dignatus est.
D a t u m R o m a e , ex aedibus Sacrae Congregationis de P r o p a g a n d a
Fide, die 10 ianuarii 1921.
G.
M. CARD.
VAN
ROSSUM,
Praefectus.
L. & S.
C. Laurenti,
Secretarius.
IV
DECRETUM
R.
P.
D.
PRO
THOMAS 0'DOHERTY, EPISCOPUS CLONPERTENSIS, NOMINATUR PRAESES
HIBERNIA
PIAE
UNIONIS
CLERI
A
MISSIONIBUS.
Insulae sanctorum, cuius fervens dilatandae inter ethnicos fidei
studium, iugi missionariorum s u o r u m frequentia atque actuositate est per
saecula manifestatum, nova l a u s in operibus Missionum certe quidem
adveniet q u u m felicia exordia, q u a e n u n c h a b e n t u r , Piae Unionis Cleri
a Missionibus, s u u m de quo n u n c spem optimam faciunt progressum
a t q u e i n c r e m e n t u m plene attingent.
Ut igitur q u a m citissime finem s u u m eadem Unio in nobilissima
Hibernica gente consequatur, optimum visum est a b s q u e ulteriori m o r a
eidem quoque, q u e m a d m o d u m pro aliis ceterorum populorum Unionibus est factum, Praesidem praeficere generalem pro illa regione ut
eius cura ibidem P i a Consociatio, iuxta securam spem, q u a m p r i m u m
vigeat a t q u e floreat.
148
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Ad id m u n e r i s a u t e m eligendum infrascriptus S. C. de P r o p a g a n d a
Fide Cardinalis Praefectus censuit R e v m u m P. D. T h o m a m O' Doherty,
Episcopum Clonfertensem, quem praeclarae animi dotes p r u d e n s q u e consilium ad id a p p r i m e c o m m e n d a n t ; ipsaque nominatio, per p r a e s e n s
Decretum, vigore facultatum a S u m m o Pontifice huic S. Consilio concessarum, decernitur a t q u e constituitur.
6
Contrariis q u i b u s c u m q u e n o n obstantibus.
Datum R o m a e , ex aedibus Sacrae Congregationis de P r o p a g a n d a
Fide, die 18 ianuarii 1921.
G. M.
CARD.
VAN
ROSSUM,
Praefectus.
L. © S.
C.
Laurenti,
Secretarius.
V
DECRETUM
DELEGATI
APOSTOLICI IN IAPONIA MUNERA AD VICARIATUS APOSTOLICOS
LARUM
CAROLINEN., MARIANEN,
ET
MARSHALL
INSU-
EXTENDUNTUR.
Insulae Marianen., Carolinen, et Marshall u s q u e n u n c a Delegatione
Apostolica Australasiae dependerunt. Verum quo aptius adsistentiae
spirituali fidelium et evangelizationi ethnicorum in sic dictis insulis
meridionalibus Oceani Pacifici, q u a e n u n c sub ditione Imperii I a p o nensis manent, prospiciatur, visum est m u n e r a Delegati Apostolici in
I a p o n i a ad Vicariatus Apostolicos i n s u l a r u m Carolinen., Marianen, et
Marshall extendere. Itaque Emi P a t r e s h u i u s Sacrae Congregationis
P r o p a g a n d a e Fidei, in generalibus comitiis diei 21 februarii proximi
elapsi habitis, re m a t u r e p e r p e n s a a t q u e s u a d e n t i b u s p r a e s e n t i b u s necessitatibus, s t a t u e n d u m c e n s u e r u n t ut eiusdem Delegationis fines a n n o 1919
constituti etiam ad m e m o r a t a s Missiones i n s u l a r u m m e r i d i o n a l e m Oceani
Pacifici, ditioni Imperii Iaponensis subiectarum, e x t e n d a n t u r .
Q u a m quidem E m o r u m P a t r u m sententiam, in audientia diei 21 elapsi
mensis februarii Sanctissimo D. N. Benedicto Div. Prov. P P . XV a
R e v m o Dno Sacrae h u i u s Congregationis Secretario relatam, S a n c t i t a s
8. Congregatio de Propaganda Fide
149
S u a b e n i g n e a d p r o b a r e r a t a m q u e h a b e r e dignata est, et praesens in re
decretum confici i u s s i t
D a t u m R o m a e , ex aedibus Sacrae Congregationis de P r o p a g a n d a
F i d e , die 8 martii 1921.
G.
M.
CARD.
VAN
ROSSUM,
Praefectus.
L.HBS.
C.
Laurenti,
Secretarius.
SACRA CONGREGATIO RITUUM
I
Die
18
iunii
S. E P H R A E M SYRI, DIACONI, CONF. ET ECCLESIAE D O C T O R I S
Duplex
Omnia
de
Communi
Doctorum,
IN
I
praeter
sequentia.
VESPERIS
Ad Magnif. Ant. O Doctor optime, Ecclesiae sanctae lumen, beate
E p h r a e m , divinae legis amator, deprecare pro nobis Filium Dei.
Oratio
Deus, qui Ecclesiam t u a m beati E p h r a e m Confessoris tui et Doctoris
mira eruditione et praeclaris vitae meritis illustrare voluisti: te supplices e x o r a m u s ; ut, ipso intercédente, eam adversus erroris et pravitatis
insidias p e r e n n i t u a virtute deféndas. P e r D o m i n u m .
Et fit Commemoratio
Ss. Marci et Marcelliani Mm., Ant. Istorum
est
e n i m . f. Laetámini in Dómino.
Oratio
P r a e s t a , q u a e s u m u s , omnipotens D e u s : ut qui sanctorum Martyrum
t u o r u m Marci et Marcelliani natalitia c o l i m u s ; a cunctis malis imminéniîbu.s eorum intercessiónibus liberemur. P e r D o m i n u m .
In
1 Nocturno Lectiones de
Scriptura
occurrente.
150
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
IN
II
NOCTURNO
Lectio
iv
E p h r a e m , genere Syrus, Nisibéno patre n a t u s est. Adhuc iuvenis
ad s a n c t u m I a c o b u m episcopum se contulit, a quo baptizatus, brevi ita
sanctitate et doctrina profecit, ut in schola Nisibi, Mesopotamiae urbe,
fiorente magister fuerit constitutus. Post Iacobi episcopi m o r t e m , Nisibi
a Persis capta, Edéssam profectus est: ubi p r i m u m in monte inter monachos consédit, deinde, ut plurimos ad se confluentes h o m i n e s vitáret,
vitam duxit eremiticam. E d e s s é n a e Ecclesiae diaconus ordinatus, et ob
humilitatem sacerdotium recusans, o m n i u m virtutum splendóre enituit,
et pietatem et religionem vera sapientiae professione sibi comparare
sategit. Spem o m n e m in solo Deo defixam h a b e n s , quaevis h u m a n a ac
transitòria c o n t é m n e n s , divina ac sempiterna assidue concupiscébat.
pf.
Honestum.
^Lectio v
Gaesaréam Cappadóciae, divino d u c t u s spiritu, cum petiisset, ipsum
ibi os Ecclesiae Basilium vidit, et u t e r q u e m u t u a consuetudine opport u n u m in m o d u m u s u s est. Ad i n n ú m e r o s errores refelléndos, qui, t u n c
t e m p o r i s grassantes, Ecclesiam Dei divexábant, a t q u e ad mysteria Domini
Nostri Iesu Christi sedulo illustranda, p l u r i m a s
lucubratiónes,
syro s e r m o n e compositas, et fere omnes in linguam graecam v e r s a s ;
a t q u e , teste sancto Hieronymo, ipse ad t a n t a m venit claritudinem, ut,
post lectionem S c r i p t u r a r u m , publice in q u i b u s d a m ecclesiis eius scripta
recitaréntur.
edidit
R¿. Amavit.
Lectio vj
Universa illius ópera, t a m splèndido doctrinae lumine referta,
effecerunt, ut idem Sanctus, a d h u c vivens, t a m q u a m Ecclesiae Doctor,
magno h o n o r e h a b i t u s fuerit. Métrica q u o q u e cántica composuit in laudem Beatissimae Virginis Mariae ac S a n c t o r u m : q u a m ob c a u s a m a
Syris Spiritus Sancti cíthara mérito fuit appellatus. In mirifica ac pia
devotione erga e a m d e m Virginem I m m a c u l a t a m p r i m u m excélluit. Meritis
p l e n u s , Edessae, in Mesopotámia, décimo q u a r t o calendas iulii, decessit
sub Vaiente príncipe: e u m q u e , i n s t a n t i b u s p l u r i b u s Sanctae R o m a n a e
Ecclesiae Cardinalibus, Patriarchis, Archiepiscopis, Episcopis, Abbatibus,
S. Congregatio Rituum
151
et religiosis familiis, Benedictus P a p a decimus quintus, ex Sacrorum Rit u u m Congregationis consulto, universalis Ecclesiae Doctorem declaravit.
RJ\ Iste h o m o .
IN
III
NOCTURNO
Lectio sancti Evangelii s e c u n d u m Matthaeum
Lectio vij
Cap. 5, 13-19
In illo t e m p o r e : Dixit Iesus discipulis s u i s : Vos estis sal terrae.
Quod si sal evanuerit, in quo saliétur? Et reliqua.
Homilia sancti Ephraem Syri, Diaconi
Sermo
de
vita
et
exercitatione
monastica
P r a e c l a r u m est b o n u m inchoare a t q u e perficere, et g r a t u m Deo
esse et utilem próximo, ipsique s u m m o ac dulcissimo rectori nostro
Christo I e s u placere, qui ait: Vos estis sal terrae, et columna caelor u m . Labor afflictiónis tuae, dilectissime, t a m q u a m s o m n u s e s t ; porro
laboris requies inenarrábilis atque inaestimabilis. Attènde ergo tibi ipsi
sollicite, ne u t r u m q u e pariter amittas, dum n e u t r u m plene p e r s e q u e n s ,
p r a e s e n t e m scilicet s e m p i t e r n a m q u e laetitiam. Stüde potius perfectam
virtutem consequi, o r n á t a m a t q u e insignitami o m n i b u s q u a e diligit Deus.
H a n c si assequáris, n u m q u a m irritábis Deum, n e q u e p r o x i m u m t u u m
violábis.
RJ. Iste est.
Lectio
viij
P o r r o virtus ista, única u n i ú s q u e speciei dicitur, v a r i a r u m virtutum
in se ipsa h a b e n s pulchritudinem. Diadèma regium a b s q u e pretiosis
lapídibus candentibúsque margaritis connecti texique n o n p o t e s t ; ita et
h a e c única virtus sine variarum fulgóre virtutum constare nequit. E s t
enim profecto simillima diademati regio. Nam, ut illi, si lapis u n u s a u t
m a r g a r i t a defuerit, in regio capite lucere pléniter n e q u i t ; ita et haec
única virtus, nisi virtutum ceterarum h o n o r e conséritur, perfecta virtus
n o n appellatur. Similis item est pretiosissimis epulis, exquisitissimis
condiméntis praeparatis, sed sale carentibus. Sicut enim pretiósi illi cibi
sine sale comedi n e q u e u n t ; ita et ista virtus uniformis, si variarum virt u t u m gloria et h o n o r e decoretur, absit a u t e m Dei proximique dilectio,
vilis p r o r s u s a t q u e contemptibilis est.
BJ. In medio Ecclesiae.
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
152
Pro Ss.
Marco et Marcelliano Mm.
Lectio
ix
Marcus et Marcelliánus, fratres Romani,, propter christianam fidem
a F a b i a n o duce comprehensi, ad stipitem alligati sunt, pedibus clavis
oonfixis. Ad quos cum ita loqueretur iudex : Resipiscite, miseri, et vos
ipsos ab his cruciátibus erípite, r e s p o n d e r u n t : N u m q u a m t a m iucúnde
epuláti s u m u s , q u a m haec libenter, i e s u Christi causa, perfecimus, in
cuius amóre n u n c fixi esse ctíépimus. Utinam t a m d i u nos haec pati sinat,
q u a m d i u hoc corruptibili corpore vestiti e r i m u s ! Qui diem noctémque
in tor néntis divinas l a u d e s canéntes, dénique, telis transfíxi, ad martyrii
gloriam pervenerunt. Q u o r u m corpora via Ardeatina sepulta sunt.
Te Deum l a u d a m u s .
Sicubi autem ix Lectio alicuius
erit sequens
Lectio
officii simplificati non fuerit dicenda,
ix
Adèpti s u n t quidam h u i u s m o d i virtutem, i p s a m q u e veluti regium
diadèma conseréntes, m u l t u m ex ea ornaménti cepérunt. P o s t m o d u m
vero, vilissimae rei cuiuslibet gratia, virtutem adeo illustrem deduxer u n t ad nihilum. Alligata enim est illorum m e n s t e r r e n a r u m rerum
curis, atque vinculis h u i u s m o d i praepedita virtus caelum intrare n o n
Vigilanter itaque, cave, dilecte mi, ne, teipsum his nexibus vinciens, inimico ad p r a e d a m p a t e a s ; neque mirabilem illam clarissimámque
virtutem amittas, q u a m tanto labore quaesiisti, n e q u e illam prohibeas
caelestes ingredi i a n u a s , neque r u b o r e confusam a n t e t h á l a m u m s t a t u a s ,
neque capillo u n o h u m i affigi permittas. Ceterum da illi liberam
ciam voce m que excélsam, ut exsultans intróeat t h á l a m u m , ac sublimi
voce s u a praemia repetat.
potuit.
fidu-
Te Deum l a u d a m u s .
Ad Laudes fit Commemoratio Ss. Marci et Marcelliani: Ant.
caputi capitis, f. E x s u l t á b u n t sancti.
Ss.
Vesperae a Capitulo de
Gervasii et Protasii Mm.
sequenti,
Commemoratio
Vestri
praecedentis
ac
Missa In medio Ecclesiae, praeter Orationem Deus, qui Ecclesiam,
ut in Officio.
S. Congregatio Rituum
DE
153
S. E P H R A E M DIACONO, C O N F E S S O R E
E T ECCLESIAE D O C T O R E
ELOGIUM
MARTYROLOGIO
ROMANO
INSERENDUM
Die 18 iunii
Edessae, in Mesopotámia, sancti E p h r a e m , Diaconi Edesséni et Confessoris; qui, post multos labores pro Christi fide susceptos, doctrina et
sanctitate conspicuus, sub Valènte imperatóre, quievit in Domino, et a
Benedicto P a p a décimo quinto Doctor Ecclesiae universalis est declaratus.
URBIS ET ORBIS
Q u u m n u p e r r i m e Litteris Encyclicis Principi Apostolorum diei 5 octobris vertentis anni Sanctus Confessor E p h r a e m , Diaconus E d e s s e n u s ,
Doctor Ecclesiae ab Apostolica Sede declaratus sit, eiusque festum, sub
ritu duplici celebrandum, in Kalendario Universalis Ecclesiae die decima octava iunii insertum fuerit; Officium de eodem Sancto E p h r a e m
p r o p r i u m cum Missa, nec n o n Elogium Martyrologio R o m a n o inserend u m R m i Dñi Patriarchae Antiochenus Syrorum, Antiochenus Maronit a r u m et Babylonensis Chaldaeorum s u p r e m a e sanctioni Sanctissimi
Domini Nostri Benedicti P a p a e XV humiliter subiecerunt. Sanctitas
porro Sua, referente infrascripto Cardinali Sacrae R i t u u m Congregationi
Praefecto, suprascriptum Officium cum Missa de Sancto E p h r a e m , Confessore a t q u e Ecclesiae Doctore, eiusque Elogium Martyrologio R o m a n o
ad diem 18 iunii inserendum, ab eodem Sacro Consilio revisum ac dispositum, s u p r e m a Auctoritate Sua a p p r o b a v i t : servatis Rubricis.
Contrariis non obstantibus q u i b u s c u m q u e . Die 14 octobris 1920.
)$r A.
C A R D . VICO,
S. P.
E p . P o r t u e n . et S. Rufinae,
G. Praefectus.
i**. S.
Alexander
ACTA, TOI. XIII, n. L — li-3-921.
Verde,
Secretarius.
11
154
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
II
INSTRUCTIO
PRO SACERDOTE CAECUTIENTE CIRCA MISSARUM CELEBRATIONEM EIDEM EX
INDULTO APOSTOLICO CONCESSAM.
1. - PRAENOTANDA.
1. Sacerdos caecutiehs seu tali visivae potentiae debilitate, sive
accidentaliter sive habitualiter, laborans, ut legere possit n o n nisi typos
valde crassòs, a S u m m o Pontifice seu Sacra R i t u u m Congregatione,
nisi Episcopus Apostolica facultate fuerit m u n i t u s , dispensationem obtinere potest celebrandi, iuxta n o r m a s inferius accuratius e x p o n e n d a s ,
a u t Missam votivam de beata Maria Virgine a u t Missam, q u a m vocant,
q u o t i d i a n a m Defunctorum.
4
2. Conditiones vero in h u i u s m o d i privilegii i n s t r u m e n t o appositae,
n o n sunt merae ritualitatis et styli, sed obligatoriae in conscientia.
3. Si in privilegio dicatur: Dummodo Orator non sit omnino caecus
et interea plane caecus evadat, t u n c a celebrando Missam abstinere
debet, donec novum indultum impetraverit; eoque obtento, sub gravi
tenetur assistentia uti alterius sacerdotis, quamvis forte haec obligatio
in indulto n o n expresse fuerit apposita.
2. - REGULAE CIRCA MISSAM VOTIVAM DE BEATA MARIA VIRGINE.
I. -
Quae Missa votiva
de
beata Maria
Virgine sit dicenda.
1. Caecutiens dispensatus dicat Missam inter votivas de
Maria Virgine assignatas quintam, quovis anni tempore.
beata
2. Si vero t a n t a e a d h u c est potentiae visivae ut legere possit etiam
alias q u a t u o r Missas votivas de beata Maria Virgine in Missali caecutientium pro diversitate T e m p o r u m exstantes, facultas ei sit easdem celeb r a r e iuxta t e m p o r u m diversitatem.
II.
-
Quando Missa votiva de beata Maria
Vitgine sit dicenda.
1. Missa votiva de b e a t a Maria Virgine dici potest quovis anni temp o r e ; dici vero debet o m n i b u s et singulis diebus, in quibus n o n permitt a n t u r Missae q u o t i d i a n a e Defunctorum iuxta Calendarium Ecclesiae in
S. Congregatio Rituum
155
q u a Sacerdos caecutiens celebrat; salvis t a m e n privilegiis ulterioribus
circa Missas Defunctorum infra n u m . 3 expositis.
% Tn triduo sacro Maioris H e b d o m a d a e Sacerdos caecutiens omnino
a celebrando abstinebit.
3. In Festo Nativitatis Domini tres dicere potest Missas.
III. -
Quo ritu sit celebranda.
1. Si Missa votiva de beata Maria Virgine celebretur pro re gravi et
publica simul causa, a Sacerdote caecutiente semper dicuntur unica
Oratio, Gloria in excelsis, Credo, Praefatio in tono solemni, Ite Missa
est, et u l t i m u m Evangelium S. J o a n n i s In principio, etsi a Sacerdotibus
n o n privilegiatis facienda esset illa die c o m m e m o r a t i o , vel dicenda Collecta ab Ordinario imperata, vel dicendum in fine Evangelium Officii
commemorati, iuxta Rubricas.
2. In o m n i b u s aliis c a s i b u s :
a) dicitur Gloria in excelsis:
I. - Q u a n d o c u m q u e dicendum est in Missa diei currentis, iuxta
Calendarium Ecclesiae in q u a Missa c e l e b r a t u r ;
II. - In iubilaeo propriae ordinationis sacerdotalis;
III. - Infra Octavas, etiam simplices, beatae Mariae Virginis,
iuxta Calendarium Ecclesiae in q u a Missa celebratur;
IV. - In sabbato.
b) Orationes quod attinet, haec observanda s u n t :
I. - Secunda et tertia Oratio n o n a d d u n t u r , q u a n d o c u m q u e
Orationes de T e m p o r e e x c l u d u n t u r a ritu Missae diei currentis, iuxta
Calendarium Ecclesiae in q u a Missa c e l e b r a t u r ;
II. - Secus tres d i c a n t u r Orationes, et quidem secunda de Spiritu Sancto, tertia contra persecutores Ecclesiae vel pro P a p a .
c) Credo dicitur:
I. - Q u a n d o c u m q u e dicendum est in Missa diei occurentis, iuxta
Calendarium Ecclesiae in q u a Missa c e l e b r a t u r ;
II. - In iubilaeo propriae ordinationis sacerdotalis.
d) In Praefatione dicitur et te in veneratione, praeterquam in Festis
et per Octavas, etiam simplices, beatae Mariae Virg., in q u i b u s Praefatio
dicitur perinde ac si Missa de Festo vel de Octava celebraretur.
e) Ultimum Evangelium semper est S. Joannis In principio.
f) In Oratoriis privatis, Calendarium proprium Celebrantis tenet
locum Calendarii Ecclesiae in q u a Missa celebratur; idque etiam circa
Missam Defunctorum servabitur.
156
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
3.
-
RUBRICAE
CIRCA
MISSAM
DEFUNCTORUM.
1. Loco Missae votivae de beata Maria Virgine Sacerdos caecutiens
celebrare potest Missam quotidianam Defunctorum, cum vel sine cantu,
ad n o r m a m R u b r i c a r u m de Missis Defunctorum, iuxta Calendarium Ecclesiae in q u a celebrat.
2. H a n c Missam celebrat etiam (et quidem ter si placuerit) in Commemoratione O m n i u m Fidelium Defunctorum, in q u a t a m e n u n a m tantum Orationem dicet, n e m p e Fidelium; servata (si bis vel ter hac die
celebret) Constitutione Benedicti P a p a e XV Incruentum Altaris sacrificium, cuius vigore u n a m t a n t u m m o d o Missam cuicumque maluerit applicare et pro ea stipem percipere valeat: alias vero Missas, nulla stipe percepta, pro o m n i b u s fidelibus defunctis et ad m e n t e m S u m m i Pontificis,
p r o u t ceteri Sacerdotes, applicet.
3. Unica Oratio in h a c Missa dicitur, q u a n d o c u m q u e haec Missa
quotidiana locum teneat Missae in q u a unica t a n t u m Oratio, iuxta Rubricas, dici debeat. Secus tres saltem Orationes d i c a n t u r : prima t a m e n et
secunda Oratio variari poterunt, iuxta peculiarem intentionem et applicationem Missae.
4. Ad Sequentiam Dies irae Sacerdos caecutiens n u m q u a m t e n e t u r .
A t t a m e n si Missam cantet, licet ipse Sequentiam non legat, Chorus eam
cantare non omittat.
ROMANA
Sanctissimus Dominus noster Benedictus P a p a XV suprascriptam
I n s t r u c t i o n e m ad sacrosanctum Missae sacrificium celebrandum a Sacerdotibus caecutientibus, qui Apostolicum I n d u l t u m in casu obtinuerint,
ab infrascripto Cardinali sacrae R i t u u m Congregationi Praefecto relatam,
approbavit. Contrariis n o n o b s t a n t i b u s q u i b u s c u m q u e .
Die 12 ianuarii 1921.
•g
A.
CARD.
Vico, Ep. P o r t u e n . et S. Rufinae,
S. R. C.
Praefectus.
L. © S.
Alexander
Verde,
Secretarius.
157
S. Congregatio Rituum
UT
DUBIUM
CIRCA
CANTUM
« BENEDICTUS
QUI
VENIT »,
ETC.,
IN
MISSIS
CANTATIS
E x o r t o dubio, et S a c r o r u m R i t u u m Congregationi, pro o p p o r t u n a
solutione, proposito, circa interpretationem verborum Gradualis Romani
tit. « d e ritibus servandis in c a n t u Missae », n. VII, ubi legitur: « Fi« nita Praefatione, chorus prosequitur Sanctus », etc., q u a e r i t u r : « An
« haec verba in Missis cum c a n t u sint i n t e r p r e t a n d a ut Sanctus c a n a t u r
« u s q u e ad Benedictus inclusive vel exclusive ? ».
Et Sacra eadem Congregatio, audito specialis Commissionis voto,
o m n i b u s perpensis r e s p o n d e n d u m censuit: «Negative ad p r i m a m par« tem, affirmative ad s e c u n d a m , iuxta Caeremoniale Episcoporum, lib. I I ,
« cap. VIII, 70 et 71 et decreta n. 2682, Marsorum, 12 novembris 1831,
« ad 31, n. 3827, decretum generale 22 maii 1894 et n. 4243 Cephaluden.
« 16 decembris 1909 ad VI ». I n s u p e r ad maiorem declarationem et
explicationem s t a t u i t : quod in novis editionibus Gradualis Romani,
titulo et n u m e r o praedictis n e m p e : « de ritibus servandis in cantu Mis« sae », n. 88, p o n a t u r : « F i n i t a Praefatione chorus prosequitur San«ctus, etc., u s q u e ad Benedictus qui venit, etc., exclusive; quo finito,
« et n o n prius, elevatur S a c r a m e n t u m . T u n c silet chorus et cum aliis
« adorat. Elevato Sacramento, chorus p r o s e q u i t u r c a n t u m Benedictus ».
H a e c a u t e m Rubrica inviolabiliter observetur, quibuslibet contrariis
n o n obstantibus, in omni Missa c a n t a t a t u m vivorum, t u m defunctor u m , sive c a n t u s gregorianus, sive cantus alterius cuiusvis generis adhibeatur.
Atque ita rescripsit, declaravit et servari mandavit. Die 14 ianuarii 1921.
^ A.
CARD.
VICO,
S. R.
E p . P o r t u e n . et S. Rufinae,
C. Praefectus.
Alexander
Verde,
Secretarius.
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
158
IV
URBIS ET ORBIS
DE A D D E N D A
INVOCATIONE
S.
IOSEPH
LAUDI :
« DIO
SIA
BENEDETTO »
Volvente a n n o iubilari quinquagesimo a promulgato Decreto pontificio quo, die 8 decembris a n n o 1870 Deiparae Virginis Mariae Sponsus,
eiusque unigeniti Filii Salvatoris nostri nutritius, sanctus Ioseph, peculiaris catholicae Ecclesiae a p u d Deum p a t r o n u s constitutus et declaratus
fuit, beatissimus Pater Benedictus XV motu proprio: Bonum sane et
salutare diei 25 iulii a n n i superioris praecepit et mandavit, ut, intra
eundem a n n u m q u i n q u a g e s i m u m , in honorem sancti Patriarchae et in
m e m o r i a m promulgati Decreti, solemnis supplicatio fiat, tempore et modo
ab Episcopo, seu Ordinario cuiusque loci, designandis: elargita q u o q u e
Indulgentia plenaria, q u a m Christifideles a d s t a n t e s sub consuetis conditionibus lucrari valeant. Nunc vero idem S u m m u s Pontifex, plurium
Sacrorum Antistitum et Christifidelium votis ac precibus libentissime
o b s e c u n d a n s , statuit ac decrevit, ut quod honori Beati Ioseph ex p a r ticulari indulto apostolico et p r o b a t a consuetudine in aliquibus locis
viget, ad u n i v e r s a m Ecclesiam perpetuo e x t e n d a t u r , scilicet: ut piae
L a u d i : Benedictus sit Deus, etc., vulgo Dio sia benedetto, etc., pluribus
indulgentiis ditatae, quae, iuxta m o n i t u m et exemplum Psalmistae et
Ecclesiae: « Benedicam Dominum in omni t e m p o r e : semper laus eius
in ore meo » (Psalm. 33, j), instituta est ad iniurias resarciendas et
a m o v e n d a s divino Nomini sanctisque caelitibus potissimum per blasphemias et turpiloquia inlatas, post laudem Nominis Mariae Virginis et
Matris, vulgo Benedetto il nome di Maria, Vergine e Madre, a d d a t u r
l a u s eius castissimi Sponsi et sanctae Familiae p a t e r n a vice praepositi,
hisce verbis: « Benedictus s a n c t u s Ioseph eius castissimus S p o n s u s » ,
vulgo Benedetto san Giuseppe suo castissimo Sposo. Quod maxime confert
t u m ad complementum laudis et invocationis Sanctae Familiae Nazarenae, t u m ad validum eiusdem praesidium in quolibet vitae discrimine,
potissimum in extremo agone, i m p e t r a n d u m : servatis de cetero servandis.
Contrariis n o n obstantibus q u i b u s c u m q u e . Die 23 februarii 1921.
© A.
CARD.
VICO,
E p . P o r t u e n . et S. Rufinae,
S. R. G. Praefectus.
L. © S.
Alexander
Verde,
Secretarius.
8. Congregatio Rituum
V
TAURINEN.
DECRETUM
BEATIFICATIONIS
CAFASSO, SACERDOTIS
ET
CANONIZATIONIS
VEN.
SERVI
DEI
IOSEPHI
SAECULARIS, COLLEGII ECCLESIASTICI TAURINENSIS
MODERATORIS.
SUPER
An
DUBIO
constet de virtutibus theologalibus, Fide, Spe et Caritate in Deum et
Proximum,
nec non de cardinalibus, Prudentia, Iustitia, Fortitudine
et Temperantia earumque adnexis, in gradu heroico, in casu et ad
effectum, de quo agitur?
Quavis e medio penitus sublata ambigen di ratione, quae circa iuridicum s u b o r t a fuerat totius causae f u n d a m e n t u m ; eoque in tuto idcirco
posito firmiterque constituto, exstructum s u p e r eodem prope inspicere
ac demirari licuit aedificium, quod virtutibus conflatum fuerat a vener a b i l i Dei F a m u l o Iosepho Gafasso exercitis.
Ad hos porro virtutum actus p r o b e dignoscendos eosque a e q u a
T e c t a q u e lance p e r p e n d e n d o s , valde interfuit inde capere disserendi
e x o r d i u m , ut compertum in primis illud fieret a t q u e e x p l o r a t u m ; quae-*
n a m n i m i r u m perinsignis ecclesiae Taurinensis fermeque universae
P e d e m o n t a n a e regionis conditio e s s e t tempore, quo praefatus vixit oper a t u s q u e fuit venerabilis Dei Servus, q u e m a d m o d u m res ipsa postulare
v i d e b a t u r , c u m q u e de virtutum heroieitate ferendum est iudicium, e
proposito docuit h u i u s sacri fori magister, Benedictus XIV, graviter
a p t e q u e a d m o n e n s , a e s t i m a n d a m esse virtutis p r a e s t a n t i a m , iuxta statum personae Servi Dei, et iuxta circumstantias, in quibus, dum viveret,
fuit constitutus (lib. III, cap, XXII, n u m . U ) .
I a m v e r o , velamine praesertim inspecto, q u o obtegebatur Iansenis t a r u m haeresis, quodque in exquisita situm erat calliditate, fallacisque,
e m e n t i t a e et fucatae pietatis simulatione, sui admirationem profecto n o n
h a b e t , si pestifera illa lues t a m longe lateque a t r u m s u u m disseminare
v e n e n u m , eoque infectam diu copioseque colligere potuerit segetem ita
n e m p e , ut, medio q u o q u e superiore saeculo, a p u d Subalpinos maleficam
vim s u a m pergeret exercere. Q u a m v i s a u t e m in m e m o r a t a e T a u r i n e n s i s
Ecclesiae a n n a l i b u s celebre sit n o m e n Aloisii Mariae F o r t u n a t i Guala,
cuius q u i p p e opera, ea in u r b e principe, ad sacerdotes in sacris disci-
160
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
plinis rite instituendos, erectum, fuit Collegium, q u o d exstat a d h u c m a g n a q u e sibi promerita existimatione florescit, nobiles t a m e n eiusdem
sacerdotis Guala conatus adversus circum serpentes Rigoristarum, ut
vocant, errores ex I a n s e n i s t a r u m placitis, t a m q u a m primigenio ex fonte,
m a n a n t e s , sibique insitum virus in s a c r a m e n t o r u m praecipue administrationem exserentes, o p t a t u m assequi n e q u i v e r u n t exitum. Quin immo
q u o d d a m veluti i n c i t a m e n t u m erroribus ipsis illae a d m o v e r e visae s u n t ,
quae diversas oppositasque inter scholas coeperant agitari, q u a e q u e ,
ut satis cognitum perspectumque experiendo est, acres nimis i n t e m p e rantesque, n o n mediocri cum veritatis et caritatis detrimento, e v a s e r a n t
controversiae.
Interim novi Collegii inter alumnos, u n u s , prae cunctis, e m i n e b a t
t u m scientia scientiaeque a p p a r a t u , t u m virtutum o r n a m e n t i s ; i s q u e
venerabilis erat Dei Servus, qui proinde in seipsum rectoris G u a l a
convertit oculos. Q u u m q u e hic male affecta u t e r e t u r valetudine, optim u m factu existimavit e u m sufficere sibi sive in theologia morali alumnis t r a d e n d a et explananda, sive in publicis h a b e n d i s collationibus;
q u u m q u e , aliquot post a n n o s , a mortali h a c statione recesserit, ipsi in
Collegii pariter regimine successit Dei F a m u l u s . Ita, u n a cum theologiae moralis magisterio, quod ad obitum u s q u e retinuit, eoque t a n t o
cum sacerdotum a u d i t o r u m fructu est perfunctus, q u a n t u m amplissime
testati sunt et t e s t a n t u r q u o t q u o t e p r u d e n t i sapientique illius ¿disci*plina profecti a p t o s dignosque sese p r o b a r u n t et p r o b a n t in vinea Domini operarios, variis etiam multiplicibusque sacri ministerii p a r t i b u s
t o t u m se devovit venerabilis Iosephus eo quidem animo consilioque, ut
de Iansenistis, deque cum illis inito foedere sociatis Rigoristis aliisque
generis eiusdem, plenam referret victoriam ageretque t r i u m p h u m . Sanis
revera i m b u t u s ut erat doctrinis, q u a s e s a n c t o r u m operibus Francisci
Salesii et Alfonsi Mariae de Ligorio sedulo impigroque studio h a u r i r e
sategerat, eas dum e cathedra docebat et a l u m n o r u m s u o r u m aliorumque sacerdotum inserebat alteque figebat mente, eisque e suggestu in
sacra praedicatione fidelem erudiebat p o p u l u m , insimul m a x i m e q u e in
sacra confessionum exedra, t u t a m sicut n o r m a m , adhibebat. Nil propterea mirum, si quo obstinatiores et pervicaciores essent peccatores,
eo maiori prolixiorique complecteretur c a r i t a t e ; q u o d q u e peculiari est
n o t a t i o n e dignum, ipsius sacerdotalis vigilantia et sollicitudo s u m m o pere erga illos enituit, qui, ad malefactorum s u o r u m p o e n a m l u e n d a m ,
publicis d e t i n e b a n t u r custodiis, et capite d a m n a t i erant. Hos n a m q u e ,
divina o p e r a n t e gratia, ad poenitentiam flectebat, q u u m q u e s a c r a m e n t i
lavacro et beneficio abstersisset, e o r u m animis divinae misericordiae
S. Congregatio Rituum
161
ihiecta .spe, adeo erigebat, jut, ad suppiicium rapti, confertissimae plebi
piae a d m i r a t i o n i essent.
H a c via et ratione venerabilis I o s e p h u s , solidae s a n a e q u e theologiae principiis enutritus, sancti Francisci Salesii suavitate excultus,
sancti Alfonsi Mariae de Ligorio discretione m u n i t u s et sancti Ignatii
de Loyola zelo a n i m a r u m a r m a t u s et incensus, illud, q u o , per cunctos
exactos in sacerdotio annos, iugiter c o n s t a n t e r q u e s p e c t a v i t , sine strepitu et r u m o r e silentibusque aridis inopportunisque scholasticis concertationibus, fauste feliciterque fuit consecutus ; ut videlicet ab inferis
excitatam I a n s e n i s t a r u m pestem eique vaferrimae sectae addictos Novatores a dilecta patria s u a eiusque confinio arceret f a n d i t u s q u e everteret, u t q u e proinde illae, quae proscriptae illuc u s q u e fuerant, s a n c t o r u m Francisci Salesii et Alfonsi Mariae de Ligorio revirescerent sibique
debitum in h o n o r e m restituerentur doctrinae. En vitae Servi Dei o p u s ,
quod, sui t a m q u a m vocationem, naviter sancteque persecutus q u u m
ille fuerit, q u u m q u e o m n i a et singula, quae huiusce suae vocationis
propria erant, officia et m u n e r a mira constantia et fidelitate observaverit et custodiverit, a p t a atque idonea, hoc ipso, s u p p e t u n t et in
p r o m p t u h a b e n t u r elementa, q u i b u s ipsum venerabilem Dei S e r v u m
I o s e p h u m Gafasso heroicae virtutis g r a d u m atque meritum fuisse adep t u m solide n o n m i n u s q u a m dilucide s u a d e t u r et p r o b a t u r .
H u c itaque deductus q u u m sit sermo, externo reserato cortice, q u a e
i n t u s inerat, in conspectum se prodit causae dignitas atque p r a e s t a n t i a .
Egregiam idcirco l a u d e m sibi promeriti fuisse dicendi sunt actores,
quippe qui optima in re s u u m locarunt laborem, cum Servi Dei I o s e p h i
Gafasso beatificationis causam a p u d Apostolicam S e d e m i n e u n d a m curarunt, e a m q u e , secundo expeditoque cursu, ad h a n c praecipuam, quae
de virtutibus est, a d d u x e r u n t quaestionem. Haec siquidem in d u a b u s
p r a e c e d e n t i b u s Congregationibus, a n t e p r a e p a r a t o r i a scilicet et p r a e p a ratoria, q u u m esset disceptata, in generali absoluta fuit Congregatione,
quae, die decimaquinta h u i u s vertentis mensis, coram Sanctissimo Domino nostro Benedicto P a p a XV coacta fuit. In q u a a Reverendissimo
Cardinali Caietano Bisleti, causae R e l a t o r e , sequens ad discutiendum
propositum est D u b i u m : An constet de virtutibus theologalibus, Fide,
Spe, et Caritate in Deum et proximum, nec non de cardinalibus, Prudentia,
Iustitia, Fortitudine et Temperantia earumque adnexis venerabilis
Servi Dei Iosephi Cafasso, in gradu heroico, in casu et ad effectum, de
quo agitur? Reverendissimi Cardinales et P a t r e s Consultores s u a quisque ex ordine suffragia ediderunt, eisque intento laetoque animo exceptis et perpensis, Sanctissimus D o m i n u s noster, Ut interim precationi
162
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
c o n g r u u m suppeteret t e m p u s , Suam decretoriam sententiam Sibi pror o g a n d a m d u x i t ; e a m q u e q u u m p o s t m o d u m edicere statuisset, hodiern a m elegit diem Dominicam tertiam in Quadragesima. Quapropter,
divina Hostia ferventer oblata, ad Vaticanas Aedes arcessiri iussit Reverendissimus Cardinales Antonium Vico, Episcopum P o r t u e n s e m et
S. Rufinae, sacrae rituum Congregationi Praefectum, et Caietanum
Bisleti, c a u s a e Relatorem, u n a cum R. P. Angelo Mariani, Fidei Promotore generali, m e q u e insimul infrascripto Secretario, eisque adstant i b u s , solemniter p r o n u n t i a v i t : Constare de virtutibus theologalibus, Fide,
Spe et Caritate in Deum et proximum, nec non de cardinalibus, Prudentia,
Iustitia,
Fortitudine et Temperantia earumque adnexis venerabilis
Servi Dei Iosephi Cafasso, in gradu heroico, in casu et ad effectum? de
quo agitur.
Hoc a u t e m Decretum publici iuris fieri, et in acta sacrae r i t u u m
Congregationis referri mandavit, tertio calendas m a r t i a s a n n o M C M X X I .
)$( A.
CARD. VICO,
E p . P o r t u e n . et S. Rufinae,
S. B. C.
Praefectus.
L. * S.
'
'
Alexander Verde,
Secretarius.
SACRA CONGREGATIO
PRO ECCLESIA ORIENTALI
NOMINATIO
25 ianuarii 1921. — Brevi apostolico n o m i n a t u s est Delegatus apostolicus Aegypti et Arabiae Illmus
et
scopus F a b r i a n e n s i s et Mathelicensis.
R m u s D. A n d r e a s Cassulo, epi-
163
S. Poenitentiaria Apostolica
ACTA
TRIBUNALIUM
SACRA POENITENTIARIA APOSTOLICA
SECTIO
DE
INDULGENTIIS
I
DECLARATIO ET INDULTUM
TIONI ANGELICAE
CIRCA
MOREM
IN RECITATIONE
ADDENDI
SS.MI
QUAEDAM VERBA SALUTA-
ROSARII.
In recitatione Ssmi Rosarii, ad faciliorem mysteriorum meditationem,
viget in q u i b u s d a m regionibus consuetudo addendi cuilibet salutationi
angelicae post vocem « Iesu » brevem enunciationem mysterii meditandi,
ita ut dicatur, exempli c a u s a : « Benedictus fructus ventris tui Iesus, qui
pro n o b i s sanguinem sudavit ». Attento autem canone 934 § 2 Codicis
Iuris Canonici, iuxta quem Indulgentiae alicui orationi a d n e x a e p e n i t u s
cessant ob quamlibet additionem, detractionem vel interpolationem ; a
q u o d a m oratore privatim quaesitum fuit: « Utrum praedicta consuetudo
« servari et propagari possit, integris m a n e n t i b u s Indulgentiis Ss. Rosario
« adnexis ». Et die 27 iulii a n n o 1920 haec Sacra Poenitentiaria respond i t : Negative.
Cum a u t e m huiusmodi r e s p o n s u m a praedicto oratore vulgatum
fuisset, nonnulli Ordinarii Helveticae et Germanicae Ditionis exposuerunt, consuetudinem praedictam sic invaluisse in suis dioecesibus inde
a remota aetate, ut a b s q u e scandalo et perturbatione fidelium submoveri n o n ' p o s s i t , a t q u e insuper s. m. P i u m IX, a n n o 1859, pro locis ubi
mos iam invaluerat, clementer induisisse ut fideles tali ratione R o s a r i u m
recitantes valeant eiusdem Indulgentias lucrari.
I t a q u e Sacra Poenitentiaria re m a t u r e p e r p e n s a censuit: 1) declar a n d u m esse, canonem 934 § 2 Codicis Iuris Canonici continere legem
generalem, q u a e i n d u l t u m p i a n u m nullimode revocat; 2) supplicandum
S S m o pro extensione eiusdem indulti, favore o m n i u m qui iuxta praedictum morem in quibuslibet locis SS. R o s a r i u m recitare consueverint.
164
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
F a c t a a u t e m de praemissis relatione SSmo Dno nostro Benedicto
div. Prov. P p . XV ab infrascripto Cardinali Poenitentiario Maiore, in
audientia diei 21 h u i u s mensis, Sanctitas S u a e n u n c i a t a m declaration e m approbavit, et indulti extensionem, uti supra, benigne concedere
dignata est.
Datum R o m a e , in Sacra Poenitentiaria, die 22 ianuarii 1921.
O.
L. *
CARD.
GIORGI,
Poenitentiarius
Maior.
s.
F.
Borgongini Duca, Secretarius.
n
DUBIUM
CIRCA I N D U L G E N T I A S VULGO
« APOSTOLICAS »
Utrum canon 924 § 2 Codicis iuris Canonici, iuxta q u e m « I n d u l g e n t i a e coronis aliisve r e b u s adnexae t u n c t a n t u m cessant, cum coro« nae aliaeve res p r o r s u s desinant esse vel v e n d a n t u r » , abrogaverit
Decretum s. m. Alexandri VII, die 6 februarii a n n o 1657 editum, a singulis S u m m i s Pontificibus initio pontificatus renovatum, et etiam die
5 septembris a n n o 1914 a Ssmo D. N. Benedicto div. Prov. P p . XV confirmatum, quo expresse declaratur Indulgentias vulgo « Apostolicas »
coronis aliisve r e b u s sic adnecti ut ne t r a n s e a n t personam illorum, pro
q u i b u s huiusmodi res benedictae fuerint, vel illorum, quibus ab istis
p r i m a vice fuerint distributae, a t q u e ne pariter h a e res commodari vel
precario aliis tradi possint Indulgentias communicandi causa?
Sacra Poenitentiaria Apostolica, re m a t u r e perpensa, r e s p o n d e n d u m
Censuit:
Affirmative.
H o c a u t e m r e s p o n s u m ab infrascripto Cardinali Poenitentiario
Maiore in audientia diei 4 vertentis februarii eidem Ssmo D. N. relat u m , Sanctitas Sua approbavit, confirmavit atque publici iuris fieri iussit.
D a t u m R o m a e , in Sacra Poenitentiaria, die 18 februarii, a n n o 1921.
O.
CARD.
GIORGI,
Poenitentiarius
Maior.
L. © S. •
F. Borgongini Duca, Secretarius.
165
S. Poenitentiaria Apostolica
III
DUBIA
CIRCA I N D U L G E N T I A S
FESTIS ADNEXAS
QUANDO HAEC TRANSFERUNTUR
Attento canone 922 Codicis Iuris Canonici, proposita fuerunt sequentia d u b i a : « Cum festum, cui a d n e x a sit aliqua Indulgentia, legitime qui« dem transfertur, sed ad t e m p u s t a n t u m m o d o et absque solemnitate ac
o
« e x t e r n a celebratione, q u a e r i t u r : I utrum Indulgentia cesset vel m a n e a t
« diei affixa; et q u a t e n u s negative ad l
a m
p a r t e m , u t r u m 2° m a n e a t et am
« cum festum transfertur ob occursum feriae VI in Parasceve? ».
Sacra Poenitentiaria
affirmative
ad
am
2 .
u m
respondit: Circa l , negative
u m
Circa 2 ,
ad l
a m
partem,
affirmative.
F a c t a a u t e m de praemissis relatione Ssmo D. N. Benedicto div.
Prov. P p . XV, ab infrascripto Cardinali Poenitentiario Maiore, in audientia diei 4 h u i u s mensis, Sanctitas S u a e n u n c i a t a r e s p o n s a approbavit
et publicari iussit.
D a t u m R o m a e , in Sacra Poenitentiaria, die 18 februarii, a n n o 1921.
O.
L. © S.
CARD.
Poenitentiarius
GIORGI,
Maior.
'
F.
Borgongini Duca, Secretarius.
SACKA ROMANA ROTA
1
Causae in Tribunali S. R. Rotae a n n o 1920 actae, q u a r u m definitiva sententia editur t a n t u m in parte dispositiva.
I. N. N. (sub secreto). -
DIFFAMATIONIS
ET
REFECTIONIS
DAMNORUM.
Turnus Botalis: M. Massimi, Ponens, I. Grazioli, F. Parrillo.
Advocati: V. Sacconi, A. D ' A l e s s a n d r i .
Dubium: « A n sententia rotalis diei 11 augusti 1917 sit confir« m a n d a vel infirmanda in casu ».
Definitio die 5 ianuarii d a t a : « Confirmandam esse
sententiam
« rotalem, seu n o n constare de iniuria, diffamatione vel d a m n o , ita ut
« sit locus reparationi et d a m n o r u m refectiohi in casu ».
166
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
I i . N. N. (sub secreto). -
metus
NULLITATIS
MATRIMONII,
ex capite vis et
ex parte mulieris.
Turnus Rotalis: I. Prior, Ponens, A. Sincero, F. Cattani Amadori.
Vinculi Defensor: Henr. Quattrocoio.
Advocatus: N . F e r r a t a .
Dubium: « An constet de nullitate matrimonii, in casu ».
Definitio
die 16
ianuarii d a t a : « Constare
de nullitate matri-
« monii ».
III. PARISIEN.
seu
ob
-
NULLITATIS
licentiae defectum
MATRIMONII,
ex
capite
ex parte sacerdotis assistentis
clandestinitatis,
ad matrimonium.
Turnus Rotalis: P. Rossetti, Ponens, M. Massimi, I. Grazioli.
Vinculi Defensor:
Advocatus:
N.
Henr.
Quattrocoio.
Ferrata.
Dubium: « An sententia Rotalis diei 9 iulii 1918 sit confirmanda
« vel infirmanda, in casu ».
Definitio die 23 ianuarii d a t a : « Confirmandam esse
« rotalem, seu n o n constare de nullitate matrimonii ».
IV.
parte
TARENTINA.
-
NULLITATIS
MATRIMONII,
sententiam
ex capite vis et metus ex
mulieris.
Turnus Rotalis: R. Chimenti, Ponens, M. Massimi, I. Grazioli,
Vinculi
Defensor
substitutus:
C.
Conte.
Advocatus: Henr. Benvignati.
Dubium: « An constet de nullitate matrimonii, in casu ».
Definitio die 28 ianuarii d a t a : « Constare de nullitate matrimonii,
« in casu ».
V. PHILADELPHIEN.
sensus
in
ex parte
viri,
-
NULLITATIS
MATRIMONII,
ex capite defectus con-
seu de matrimonio contracto coram civili magistratu
foederatis Americae Statibus.
Turnus Rotalis : F. Cattani Amadori, Ponens, M. Massimi, F. Parrillo.
Vinculi Defensor substitutus : C. Conte.
Advocati: V. Sacconi, A. Masella.
Dubium: « An constet de nullitate matrimonii, in casu ».
Definitio die 9 februarii d a t a : « Constare de nullitate matrimonii ».
VI. Vic.
metus
APOST. UGANDEN.
-
NULLITATIS
MATRIMONII,
ex capite vis et
ex parte mulieris.
Turnus Rotalis : A. Sincero, Ponens, F. Cattani Amadori, P. Rossetti.
167
S. Romana Rota
Vinculi Defensor substitutus:
Advocatus: Alb. Di Iorio.
C.
Conte.
Dubium: « An constet de nullitate matrimonii, in casu ».
Definitio die °27 februarii d a t a : « Constare de nullitate matrimonii,
« in casu ».
VII. P A R I S I E N .
ex parte viri, seu
- NULLITATIS
ob
ex capite defectus consensus
MATRIMONII,
consensus
simulationem.
Turnus Rotalis: F. Cattani Amadori, Ponens, P. Rossetti, R. Chimienti.
Vinculi Defensor substitutus:
Advocatus: V. Sacconi.
C.
Conte.
Dubium: « An constet de nullitate matrimonii, in c a s u » .
Definitio die 13 martii d a t a : « Non constare de nullitate matri« monii ».
tatis,
VIII. V L A D I S L A V I E N .
inspecto sponsorum
-
NULLITATIS
domicilio
vel
MATRIMONII,
ex capite clandestini-
quasi.
Turnus Rotalis: I. Prior, Ponens, A. Sincero, F. Cattani Amadori.
Vinculi Defensor : Henr.
Advocatus: F.
Quattrocolo.
Marinelli.
Dubium: « An constet de nullitate matrimonii, in casu ».
Definitio die 16 martii d a t a : « Constare de nullitate matrimonii,.
« in casu ».
IX. N. N. (sub secreto). - N U L L I T A T I S M A T R I M O N I I , ex capite defectus
consensus ex parte viri, seu ob consensus simulationem - vel ex capite
vis et metus.
Turnus Rotalis, M. Massimi, Ponens, F. Parrillo, F. Solieri.
Vinculi Defensor: Henr. Quattrocolo.
Advocatus: A. D'Alessandri.
Dubium: « 1. An constet de nullitate sententiae a Curia Placen« tina latae die 1 iulii a. 1918, in casu ». — « °2. An constet de nulli« tate matrimonii, in casu ».
Definitio
die
16
martii d a t a :
«1.
Ad
effectum
competentiae
« S. R. Rotae, n o n constare de nullitate sententiae a Curia Piacentina
« latae die 1 iulii a. 1918 ». — « % Constare de nullitate matrimonii,
« in casu ».
X.
capite
Vic.
APOST.
impotentiae
MONGOLIAE
ex
parte
ORIENTALIS.
mulieris.
-
NULLITATIS
M A T R I M O N I I , ex
168
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Turnus Rotalis: P. Rossetti, Ponens, M. Massimi, F. Solieri.
Vinculi Defensor: H e n r . Quattrocoio.
Advocatus: A. D'Agata.
Dubium: « 1. An constet de nullitate matrimonii in casu. Et qua« t e n u s negative ; — 2. An constet de c o n s u m m a t i o n e matrimonii n o n
« s e q u u t a in casu, adeo ut sit c o n s u l e n d u m Ssmo pro dispensatione
« s u p e r matrimonio rato e t n o n c o n s u m m a t o » .
Definitio die 25 martii d a t a : « Ad p r i m u m , providebitur in secundo.
« — Ad s e c u n d u m , constare de matrimonio rato et n o n c o n s u m m a t o ».
XI. N. N. (sub secreto). metus
ex
parte
NULLITATIS
MATRIMONII,
ex capite vis et
mulieris.
Turnus Rotalis; F. Cattani Amadori, Ponens, P. Rossetti, F. Parrillo.
Vinculi Defensor:
Advocatus: V.
Henr.
Quattrocoio.
Sacconi.
Dubium: « An constet de nullitate matrimonii, in c a s u » .
Definitio die 26 martii d a t a : « Constare de nullitate matrimonii ».
XII.
ex
parte
NICOPOLITANA.
-
NULLITATIS
MATRIMONII,
ex capite vis et metus
mulieris.
Turnus Rotalis: S. Many, Ponens, I. Prior, A. Sincero.
Vinculi Defensor substitutus: C. Conte.
Advocatus: A. D'Agata.
Dubium: « A n constet de nullitate matrimonii, in c a s u » .
Definitio die 4 maii d a t a : « Constare de nullitate m a t r i m o n i i » .
X I I I . N. N. (sub secreto). consensus ex parte
mulieris,
NULLITATIS MATRIMONII,
seu ob
conditionem
ex capite defectus
appositam et non puri-
ficatam.
Turnus Rotalis: I. Prior, A. Sincero, Ponens, I. Grazioli.
Vinculi Defensor substitutus: C. Conte.
Advocati: C. Astorri, N. Patrizi.
Dubium: « An constet de nullitate matrimonii, in casu ».
Definitio die 19 maii d a t a : « Non constare de nullitate matrimonii ».
sus
XIV. C A D U R C B N . - N U L L I T A T I S M A T R I M O N I I , ex capite defectus consenex parte viri, seu ob appositam conditionem et non impletam.
Turnus Rotalis: R. Chimenti, M. Massimi, I. Grazioli, Ponens.
Vinculi Defensor substitutus: C. Conte.
Advocatus: N. Patrizi.
169
S. "Romana Rota
Dubium: « An constet de nullitate matrimonii, in c a s u » .
Definitio die 7 iun. d a t a : « Constare de nullitate matrimonii, in
« casu ».
XV.
NIGIEN.
-
NULLITATIS MATRIMONII,
ex capite vis et metus ex parte
mulieris.
Turnus Rotalis: P. Rossetti, Ponens, M. Massimi, F. Solieri.
Vinculi Defensor : H e n r .
Advocatus:
A.
Quattrocolo.
D'Alessandri.
Dubium: « An sententia rotalis diei 31 julii 1915 sit confirmanda
« v e l i n f i r m a n d a , in casu ».
Definitio die 11 junii d a t a : « Confirmandam esse sententiam rota« lem, seu n o n constare de nullitate m a t r i m o n i i ».
XVI.
LONDONEN.
-
DIFFAMATIONIS
ET
POENARUM.
Turnus Rotalis: A. Sincero, Ponens, F. Cattani Amadori, I. Grazioli.
Promotor iustitiae: R. Vicentini.
Advocati: V. Sacconi, A. D'Alessandri.
«
«
«
«
«
«
«
«
«
«
Dubium: « 1. An exceptiones incompetentiae legitime reiectae
fuerint a Curia Londonensi, in casu ». — « 2 . An p o e n a e irrogatae
ab Episcopo, in casu, iniustae sint ». — « 3. An constet de diffamatione r e c u r r e n t i u m ex p a r t e Episcopi, ita ut sit locus reparationi in
casu ». — « 4. An constet p o t i u s de diffamatione Episcopi ex parte
r e c u r r e n t i u m , ita ut sit locus r e p a r a t i o n i , in casu ». — « 5. An constet de a t t e n t a t i s ob s e n t e n t i a m latam ab Episcopo Londonen. 9 aprilis 1915, ita ut sit locus purgationi et refectioni d a m n o r u m ». —
6. An expulsio sacerdotis St. Cyr e paroecia et a dioecesi L o n d o nensi s u s t i n e a t u r in casu ». — « 7. An et q u o m o d o sit providendum
favore sacerdotis St. Cyr, in casu ».
Definitio die 15 iunii d a t a : « Ad 1. affirmative, q u o a d exceptiones
« incompetentiae motas, a sacerdotibus Loiselle, L ' H e r e u x et Langlois;
« negative, q u o a d exceptionem suspicionis o p p o s i t a m a sacerdote Lan<c glois ». — « Ad 2. negative q u o a d sacerdotem Loiselle; affirmative
« q u o a d m o d u m de p o e n a irrogata in sacerdotem L ' H e r e u x «. — « Ad
« 3. negative «. — « Ad 4. negative : et declarationem signatam a qui« b u s d a m sacerdotibus die 25 martii 1913 et ad T r i b u n a l S. R. R o t a e
« missam, h a b e n d a m esse ut deletam ab actis c a u s a e Londonen. Dismen« orationis diei 5 aug. 1914 ». — « Ad 5. negative ». — « Ad 6. affirma« tive, salvo t a m e n iure sacerdotis St. Cyr ad h o n e s t a m s u b s t e n t a t i o
« n e m ». — « Ad 7. provisum per d e c r e t u m t u r n i diei 13 aprii. 1917 ».
ACTA, vol. XIH, n. 4. — 11-3-921.
12
170
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
XVII.
-
MOLINEN.
IURIUM.
Turnus Rotalis: I. Prior, Ponens, F. Parrillo, F. Solieri.
Advocati: V. Sacconi, V. Pozzan.
Dubium: « An sententia rotalis diei 27 augusti 1917 sit confir« m a n d a vel infirmanda, in casu ».
Definitio die 17 iunii d a t a : « Infirmandam esse sententiam rota« lem, iuxta m o d u m qui s e q u i t u r : Ad 1. d u b i u m , scilicet: An et quae« n a m iura in ecclesia B. I o a n n a e ab Arc sacerdoti Bujon competant,
« sive uti fundatori, sive uti patrono, sive alio quovis titulo?: - Sacerdoti
« Bujon competere in ecclesia S. I o a n n a e ab Arc, praeter i u r a hono« rifica, facultatem functiones n o n parochiales peragendi, utpote ipsius
« ecclesiae Rectori inamovibili ex fundationis lege », — « Ad 2. d u b i u m ,
« scilicet : An et q u a e n a m d a m n o r u m refectio sive ob iura de q u i b u s
« in p r i m o dubio denegata, sive ob expensas pro ipsius ecclesiae aedi« ficatione factas, sacerdoti Bujon competat in c a s u ? : - Attenta sacer« dotis Bujon renunciatione, responsioni n o n esse locum ».
XVIII.
ex parte
PARISIEN.
mulieris,
et
- NULLITATIS
MATRIMONII,
ob conditionem appositam
non purificatam.
Turnus Rotalis : F. Cattani Amadori, Ponens, P. Rossetti, I. Grazioli.
Vinculi Defensor: Henr. Quattrocoio.
Advocati: N. F e r r a t a , V. Sacconi.
Dubium: « An constet de nullitate matrimonii, in casu ».
Definitio àie 19 iunii d a t a : « Constare de nullitate matrimonii »„
XIX.
PARISIEN.
- NULLITATIS
MATRIMONII,
ex cap. vis et metus ex
parte
mulieris.
Turnus Rotalis: I. Prior, Ponens, A. Sincero, F. Cattani.
Vinculi Defensor: Henr. Quattrocoio.
Advocatus: N. F e r r a t a .
Dubium: « An s e n t e n t i a rotalis diei 12 iunii 1919 confirmanda
« v e l infirmanda sit in casu ».
Definitio die 1 iulii d a t a : « Confirmandam esse sententiam rota<c lem, seu constare de nullitate matrimonii ».
XX. N. N. (sub secreto). -
PROPRIETATIS
SEU
PIAE
CAUSAE.
Turnus Rotalis: M. Massimi, Ponens, F. Parrillo, T, Florczak.
Promotor iustitiae: R. Vicentini.
Advocati: A. D'Alessandri, A. Carabini.
171
S. "Romana Rota
Dubium: « 1. An constet de pia causa in casu ». — « 2. An, q u o « modo et cui teneatur Ordo X restituere bona, q u a e pro a s s e r t a pia
« opera a R. D. N. N. habuit, in casu ».
Definitio die 9 iulii d a t a : « 1. Constare de pia opera ».—- « 2. Or* dinem teneri ad b o n a controversa restituenda Ordinario, favore p a r o e « ciae loci
Y, iuxta m o d u m t a m e n
in extensione sententiae expri-
« m e n d u m ».
XXI.
S.
ANGELI
DE
LOMBARDIS.
-
IURIUM,
Turnus Rotalis: I. Prior, Ponens, I. Grazioli, F. Parrillo.
Promotor iustitiae: R. Vicentini.
Advocati: T. Ambrosetti, V. Sacconi.
Dubium: « An sententia rotalis diei 28 februarii 1919 sit confir« m a n d a vel infirmanda in casu ».
«
«
«
«
«
«
«
«
«
Definitio die 16 iulii d a t a : « Sententiam Rotalem .esse confirm a n d a m iuxta m o d u m qui s e q u i t u r : Ad 1. d u b i u m : An et q u a e
repartitio facienda sit s u m m a e lib. 27809,80," q u a m Archipresbyter Novia
percepit ab Administratione vulgo F o n d o del C u l t o ? : - Repartitionem
controversae s u m m a e faciendam esse in o m n i b u s ut in decreto Episcopi
diei 21 iulii 1912 ». — « Ad 2. d u b i u m : Quomodo erogari et a quo
administrari debeat a n n u a assignatio ab eadem Administratione in
p o s t e r u m solvenda in c a s u ? : - S t a n d u m esse eidem decreto Episcopi
diei 21 iulii 1912: statuentes praeterea expensas o m n e s iudiciales ab
actore Archipresbytero Novia esse solvendas ».
X X I I . PATAVINA. - NULLITATIS
MATRIMONII,
ex capite amentiae ex parte
mulieris.
Turnus Rotalis: I. Prior, Ponens, I. Grazioli, F. Parrillo.
Vinculi Defensor:
Advocatus:
T.
Henr.
Quattrocolo.
Ambrosetti.
Dubium: « An constet de nullitate matrimonii, in casu ».
Definitio die 27 iulii d a t a : « Non constare de nullitate matrimonii ».
X X I I I . PARISIEN.
parte
-
NULLITATIS
MATRIMONII,
ex capite impotentiae ex
viri.
Turnus Rotalis: P, Rossetti, Ponens, R. Chimenti, M. Massimi.
Vinculi Defensor substitutus : C. Conte.
Advocatus : H. Benvignati.
Dubium: « An constet de nullitate matrimonii, in casu ».
Definitio die 29 iulii d a t a : « Constare de nullitate matrimonii ».
172
Acta. Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
XXIV.
et metus
N. N. (sub secreto). ex parte mulieris.
NULLITATIS
MATRIMONII,
ex capite vis
Turnus Rotalis: I. Prior, Ponens, F. Solieri, I. Florczak.
Vinculi Defensor: Henr. Quattrocoio.
Advocatus: V. Sacconi.
Dubium: « An sententia rotalis diei 26 martii 1920 sit confirmanda
« vel infirmanda, in casu ».
Definitio die 19 augusti d a t a : « S e n t e n t i a m Rotalem esse confir« m a n d a m , seu constare de nullitate matrimonii ».
XXV.
PARISIEN.
-
DISPENSATIONIS
MATRIMONII.
Turnus Rotalis: I. Grazioli, Ponens, F. Parrillo, F. Solieri.
Vinculi
Defensor
Advocatus:
N.
substitutus: C
Conte.
Ferrata.
Dubium : « An consilium sit p r a e s t a n d u m Sanctissimo pro dispen« satione super m a t r i m o n i o rato et n o n c o n s u m m a t o , in casu ».
Definitio die 17 augusti d a t a : « Consilium esse p r a e s t a n d u m San?
« ctissimo pro dispensatione super matrimonio r a t o et n o n c o n s u m m a t o ».
X X V I . BONONIEN.
ex
parte
-
NULLITATIS
MATRIMONII,
ex
capite vis et metus
viri.
Turnus Rotalis: A. Sincero, Ponens, F. Cattani Amadori, P. Rossetti.
Vinculi Defensor:
Advocatus: V.
Henr.
Quattrocoio.
Sacconi.
Dubium} « 1. An constet de nullitate matrimonii, in c a s u » . Et
q u a t e n u s negative: « 2. An consilium sit p r a e s t a n d u m Ssmo pro dispen« satione s u p e r matrimonio rato et n o n c o n s u m m a t o ».
Definitio die 17 augusti d a t a : « 1. Providebitur in secundo ». —
« 2. Consilium esse p r a e s t a n d u m Ssmo pro dispensatione s u p e r matri« monio rato et n o n c o n s u m m a t o ».
XXVII.
et
metus
HIEROSOLYMITANA.
ex parte
-
NULLITATIS
MATRIMONII;
ex capite vis
mulieris.
Turnus Rotalis: I. Prior, Ponens, F. Cattani Amadori, P. Rossetti.
Vinculi
Defensor:
Advocatus:
Henr.
Henr.
Quattrocoio.
ßenvignati.
Dubium: « An constet de nullitate matrimonii, in casu ».
Definitio die 27 octobris d a t a : « Constare de nullitate matrimonii ».
XXVIII.
capite vis et;
VIC. A P O S T , DE F I A N A R A N T S O A . -
metus ex parte mulieris.
N U L L I T A T I S M A T R I M O N I I , ea?
173
S. Romana Rota
Turnus Rotalis: I. Prior, Ponens, I. Solieri, I. Florczak.
Vinculi Defensor: Henr. Quattrocolo.
Advocatus: N. Patrizi.
Dubium: « An constet de nullitate matrimonii, in casu ».
Definitio die 16 novembris d a t a : « Constare de nullitate m a t r i « monii ».
XXIX.
ex
parte
PARISIEN.
-
NULLITATIS
ex capite vis et metus
MATRIMONII,
mulieris.
Turnus Rotalis: F. Cattani Amadori, Ponens, P. Rossetti, R. Chimenti.
Vinculi Defensor substitutus: C. Conte.
Advocati: N. F e r r a t a , V. Sacconi.
Dubium: « An constet de nullitate matrimonii, in casu ».
Definitio die 15 decembris d a t a : « Constare de nullitate matri« monii ».
II
Causae q u a e , eodem a n n o 1 9 2 0 , t r a n s a c t a e fuerunt vel p e r e m p t a e ,
vel quae, a b s q u e definitiva sententia, ex peculiaribus circumstantiis
finem habuerunt.
1. M A S S I L I E N .
-
NULLITATIS
parte mulieris, coram R. P .
D.
MATRIMONII,
ex capite vis et metus ex
ROSSETTI.
Cum in t u r n o rotali diei 8 februarii 1 9 1 5 r e s p o n s u m fuisset:
Dilata et compleantur acta, c u m q u e R e v m a Curia Massilien, rogatoriis
litteris responsum n u m q u a m dedisset, d. P o n e n s die 5 maii mandavit,
c a u s a m reponi in Archivio S. Tribunalis.
2.
NANNETEN.
-
NULLITATIS
MATRIMONII,
ex
capite clandestinitatis
relate ad sponsorum domicilium vel quasi, coram R. P.
D.
PRIOR.
A t t e n t a p r o c u r a t o r i s actoris declaratione appellationem n o n prosequendi, die 15 iunii d. P o n e n s mandavit, causae positionem in Archivio Sacri Tribunalis esse s e r v a n d a m .
3.
LUGANA.
-
CONFRATERNITATIS,
coram R. P .
D. CATTANI.
Cum actores a mense iulio 1 9 1 7 (quo. eisdem beneficium gratuiti
patrocinii d e n e g a t u m fuit) n u l l u m a c t u m processualem posuerint, die
17 iunii d. P o n e n s mandavit, causae positionem servandam in Archivo
Sacri Tribunalis.
174
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
4.
- IURIS
FIRMANA.
CANENDI
MISSAS
ADVENTICIAS,
coram
P. D.
R.
CATTANI.
Attenta appellantis renunciatione, c a u s a finem h a b u i t per decretum d. P o n e n t i s diei 9 iulii.
5.
- SOLUTIONIS,
MEXICANA.
coram
R.
P. D.
MASSIMI.
Cum appellans contra Sententiam Curiae Mexicanae diei 9 decembris 1918 nullum a c t u m processualem posuerit, a t q u e inutiliter elabi
siverit fatale b i m e s t r e t e m p u s a d. P o n e n t e s t a t u t u m , appellationem
e s s e desertam a t q u e o p p u g n a t a m sententiam in rem iudicatam transiisse,
d e c l a r a t u m fuit die 26 novembris.
6. B A I O N E N . - N U L L I T A T I S M A T R I M O N I I , ex capite clandestinitatis relate
ad sponsorum domicilium vel quasi, coram R . P . D. M A N Y .
Attenta
procuratoris
actoris
declaratione c a u s a m
n o n prose-
q u e n d i , positio reposita fuit in Archivio die 4 decembris.
7. Vic.
APOST,
raptus, coram
DE
H U P E ORIENT.
P. D.
R.
- NULLITATIS MATRIMONII,
ex capite
MASSIMI.
Die 12 decembris causa finem h a b u i t ob m o r t e m coniugis.
8.
TERGESTINA.
-
PROVENTUS ET EMOLUMENTORUM,
coram
R.
P. D.
MASSIMI.
Instantiam esse p e r e m p t a m , atque i m p u g n a t a m sententiam Tribunalis Metropolitani Goritiensis, die 21 maii 1912 latam, exsequutioni esse
m a n d a n d a m , declaratum fuit die 13 decembris.
9.
PARISIEN.
-
ex parte viri, coram
NULLITATIS
R.
P . D.
MATRIMONII,
ex capite
defectus consensus
PARRILLO.
Attenta actricis renunciatione, causa.finem h a b u i t die 16 decembris
En Cancellaria, 15 ian. 1921.
L. & S.
T.
Tani, Notarius.
175
S. Romana Rota
II
Citatio edictalis
VICARIATUS APOSTOLICI AEGYPTI
NULLITATIS
MATRIMONII
(MUSARELLI-DE
VANNES)
C u m ex actis processus in Vicariatu Apostolico Aegypti peracti,
c o n s t e t Dñam Mariam Aloisiam De Vannes, hac in causa conventam,
reperiri n o n posse, per praesens Edictum eandem citamus ad compar e n d u m , sive per se sive per P r o c u r a t o r e m legitime constitutum, in
s e d e Tribunalis S. R. Rotae (Palazzo Dataria, via della Dataria, n. 94)
coram Nobis, die 20 mensis maii 1921, h o r a undecima, ad Dubium conc o r d a n d u m vel infrascriptum subscribendum et ad diem destinandam,
q u a h a b e b i t u r T u r n u s Rotalis pro causae definitione.
I n s t a n t e R m o P r o m o t o r e Iustitiae S. R. Rotae.
DUBIUM.
An
constet
de
nullitate
matrimonii
in
casu?
O r d i n a r i i locorum, Parochi, Sacerdotes et fideles q u i c u m q u e notit i a m h a b e n t e s de domicilio a u t commorationis loco praefatae Dominae
c u r a r e debent, si et q u a t e n u s fieri possit, ut de h a c edictali citatione
ipsa moneatur.
D a t u m R o m a e , die 14 februarii 1921.
I o a n n e s Prior, Ponens.
E. © S.
Ex Cancellaria, die 19 februarii 1921.
T. T a n i , Notarius S. B. Rotae.
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
176
Traduction.
TRIBUNAL DE LA SACRÉE ROTE ROMAINE
Citation par edit.
VICARIATUS APOSTOLICI AEGYPTI
NULLITATIS
MATRIMONII
(MUSARELLI-DE
VANNES)
Puisqu'il conste des actes du Procès qui a été fait d a n s le Vicar i a t Apostolique d'Egypte, que Madame Marie Louise De Vannes, défenderesse en cette cause, ne peut être trouvée, sur l'instance du P r o m o t e u r de Justice de la S. R o t e R o m a i n e , Nous citons, par le p r é s e n t
édit, la même défenderesse à comparaître par propre p e r s o n n e ou p a r
un P r o c u r e u r légitimement constitué, devant Nous au siège du Trib u n a l de la S. R o t e R o m a i n e (Roma, Palazzo della Dataria, Via della
Dataria, n. 94) le 20 mai 1921, à 11 h e u r e s du matin, p o u r souscrire le
Doute ci-dessous r a p p o r t é , et fixer le j o u r de la proposition de la cause
d e v a n t la Rote.
DOUTE.
Conste-til de
la nullité du mariage dans le cas présent?
Les Ordinaires des lieux, les Curés, les prêtres et les fidèles, ayant
connaissance du domicile ou du lieu de la résidence de la dite défenderesse, doivent, d a n s la mesure du possible, l'avertir de la présente
citation.
Donné à R o m e , le 14 février 1918;
Jean
L. © S.
Ex Cancellaria, die 19 februarii 1921.
T. T a n i , Notarius S. R. Rotae.
Prior, Ponens.
Pontificia Commissio ad Codicis canones authentice interpretandos
177
ACTA OFFICIORUM
PONTIFICIA COMMISSIO
ID CODICIS CANONES AUTHENTICE INTERPRETANDOS
DUBIA
SOLUTA IN PLENARIIS COMITIIS EMORUM PATRUM
I
In q u i b u s d a m Institutis v o t o r u m
h a c vel simili conditione apposita: «
ita ut a l u m n u s , sive sponte discedat
ipso facto a votis liber evadat. Hinc
simplicium vota e m i t t u n t u r s u b
Donec in Congregatione vivam »,
sive a Superioribus dimittatur,
quaeritur:
o
I In hisce Institutis debetne tali professioni praemitti triennium
votorum t e m p o r a n e o r u m , ad n o r m a m can. 574?
2° In dimissione a l u m n o r u m , qui similem professionem emiserunt,
debentne servari cann. 647-648 de dimissione religiosorum qui vota
t e m p o r a n e a emiserunt, vel can. 649 et sequentes de dimissione e o r u m ,
qui vota perpetua e m i s e r u n t ?
u m
R e s p . : A d l . Negative.
Ad 2 . Pro iis qui vota iam emiserunt s u b h a c conditione, serventur canones 646, 647 et 648.
u m
II
* •
In can. 681 praescribitur ut in dimissione a l u m n o r u m Societatum
sine votis serventur canones 646-672, qui de dimissione religiosorum
agunt. Cum vero hi canones diversa praescribant, pro diversitate casuum
votorum t e m p o r a n e o r u m a u t p e r p e t u o r u m , q u a e r i t u r a d q u e m n a m
casum referri debeat praescriptio praedicti can. 681, cum in eo a g a t u r
de a l u m n i s qui nulla vota e m i t t u n t ?
R e s p . : Si vinculum quo a d s t r i n g u n t u r sodales Societatis sine votis
est temporale, serventur canones qui a g u n t de dimissione religiosorum
qui vota temporaria e m i s e r u n t ; si sit perpetuum, serventur c a n o n e s de
dimissione religiosorum qui vota p e r p e t u a n u n c u p a r u n t .
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
178
III
Cum in Constitutionibus q u a r u m d a m Congregationum Religiosarum
iuris pontificii in formula professionis nulla fiat mentio Antistitae, sed
t a n t u m m o d o Episcopi vel eius delegati, q u a e r i t u r :
o
I An Episcopus vel eius delegatus in casu h a b e n d u s sit legitimus
Superior s e c u n d u m Constitutiones ad professionem recipiendam, de quo
in can. 572, § 1, n. 6.
2° An lege clausurae papalis, de q u a in cann. 597-600, comprehend a n t u r etiam moniales, q u a r u m vota, quamvis ex Instituto deberent
esse sollemnia, t a m e n in aliquibus locis, ex praescripto Sedis Apostolicae sunt simplicia.
u m
R e s p . : Ad l . Affirmative, t a m q u a m h a b e n s legitimum m a n d a t u m .
u m
Ad 2 . Negative, ratione indulti apostolici a d h u c in vigore manentis.
IV
Utrum ad n o r m a m can. 1045, § 1, clausula « quoties i m p e d i m e n t u m
« detegatur cum iam omnia s u n t p a r a t a ad n u p t i a s », intelligi debeat
strictu sensu, scilicet q u o d i m p e d i m e n t u m antea o m n i n o ignotum fuerit
et t u n c r e s c i a t u r , an potius eo sensu quod, quamvis a n t e a cognitum,
t u n c solum t a m e n ad notitiam Parochi a u t Ordinarii sit delatum.
a m
R e s p . : Negative a d l
Romae, 1 martii 1921.
PETRUS
a m
p a r t e m , affirmative a d 2 .
CARD.
GASPARRI,
Praeses.
Aloisius
Sincero,
Secretarius,
Diarium Romanae Curiae
179
DIARIUM ROMANAE CURIAE
S. CONGREGAZIONE DEI RITI
Martedì 15 febbraio 1921, nel Palazzo Apostolico Vaticano, dinanzi all'augusta presenza del S. Padre, si è tenuta la Congregazione Generale dei Sacri
Riti, nella quale gli Emi e Rmi Signori Cardinali, i Rmi Prelati ed i Consultori teologi componenti la medesima, hanno discusso e dato il loro voto sul
dubbio intorno all'eroismo delle virtù esercitate dal Ven. Servo di Dio Giuseppe Cafasso, prete secolare, Rettore del Collegio ecclesiastico di Torino.
Martedì 8 marzo 1921, presso l'Emo e Rmo Signor Cardinale Antonio
Vico, Prefetto della S. Congregazione dei Riti, Ponente della Causa di Beatificazione e Canonizazione della Ven. Anna Maddalena Remuzat, monaca
professa dell'Ordine della Visitazione, si è tenuta la Congregazione Antipreparatoria per discutere il dubbio sopra l'eroismo delle virtù esercitate dalla
medesima Ven. Serva di Dio.
SEGRETERIA DI STATO
NOMINE
Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre "si è degnato di
nominare:
10 febbraio 1921. L'Emo sig. Card. Vittorio Amedeo Ranuzzi de Bianchi,
Protettore del Monastero delle Agostiniane in
Santa Prisca.
»
»
»
L'Emo sig. Card. Oreste Giorgi, Protettore delVIstituto delle
Sorelle Terziarie Francescane, di Buenos Aires.
17
»
»
L'Emo sig. Card. Lodovico Billot, Protettore dell'Istituto
della Sacra Famiglia, di Villefranche de Rouergue, nella diocesi di Rodez.
25
»
»
L ' E m o sig. Card. Michele Lega, Protettore delle Monache
Benedettine Adoratrici del SSmo Sacramento.
27
»
» Crii Emi sigg. Card. Andrea Frühwirth e Donato Sbarretti,
Membri della Commissione Cardinalizia per la
Opera della Preservazione della Fede, in Roma.
180
8
»
»
10
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium' Officiale
marzo
1921. L'Emo sig. Card. Antonio Vico, Protettore della Congregazione delle Figlie di S. Giuseppe di Gerona
(Spagna).
.
» ^
»
L'Emo sig. Card. Gennaro Granito Pignatelli di Belmonte,
Protettore delle Religiose Zitine di Lucca.
»
»
Mons. Francesco Moretti, Arcivescovo titolare di Laodicea
di Teodoriade, Uditore Generale della Reverenda
Camera Apostolica.
»
»
1 Revmi Padri Giacinto Leca, dei Predicatori, e Luigi di
S. Francesco di Paola, dei Passionisti, Consultori
della Sacra Congregazione dei Riti.
Con Biglietti della Segreteria di Stato, in data del 24 febbraio 1921, il
Santo Padre si è degnato di destinare i seguenti 111 mi e Revmi Monsignori
a portare, in qualità di Ablegati Apostolici, la berretta cardinalizia ai seguenti
Prelati, residenti all' estero, insigniti della Sacra Porpora nel Concistoro segreto
del 7 marzo 1921 :
Monsignor Francesco Vagni, Uditore della Nunziatura Apostolica di Spagna,
all'IUmo e Revmo Monsignor Francesco Ragonesi, Nunzio Apostolico in Spagna;
Monsignor Giuseppe Pizzardo, Sotto-Segretario della Sacra Congregazione
degli Affari Ecclesiastici Straordinari, all'IUmo e Revmo Monsignor Giovanni
Benlloch y Vivó, Arcivescovo di Burgos;
Monsignor Luigi Capotosti, Segretario della Elemosineria Apostolica, all'IUmo e Revmo Monsignor Francesco d'Assisi Vidal y Barraquer, Arcivescovo
di Tarragona.
Parimenti, con Biglietti della Segreteria di Stato, la Santità di Nostro Signore si è benignamente degnata di destinare le seguenti Sue Guardie Nobili
a recare, in qualità di Corrieri di Gabinetto, l'annunzio della elevazione alla
Sacra Porpora ed a porgere lo Zucchetto Cardinalizio ai sotto nominati Prelati, residenti all'estero, insigniti della Sacra Porpora nel Concistoro segreto
del 7 marzo 1921:
il signor conte Carlo Pocci, all'IUmo e Revmo Monsignor Francesco Ragonesi, Nunzio Apostolico in Spagna;
il signor conte Guglielmo Aluffi Pentini, all'IUmo e Revmo Monsignor Giovanni Benlloch y Vivó, Arcivescovo di Burgos;
il signor conte Giuseppe Salimei, all'Ululo e Revmo Monsignor Francesco
d'Assisi Vidal y Barraquer, Arcivéscovo di Tarragona.
Diarium Romande Curiae
181
SS. CONGREGAZIONI ASSEGNATE AGLI EMI CARDINALI
Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre si è degnato di assegnare ai nuovi Emi e Rmi signori Cardinali, che nel Concistoro pubblico del
10 corrente hanno ricevuto il cappello cardinalizio, le seguenti Sacre Congregazioni:
All'Emo sig. cardinale Michele de Faulhaber, le Sacre Congregazioni: dei
Sacramenti, del Concilio, dei Riti e dei Seminari e delle Università degli studi.
All' Emo sig. cardinale Dionisio Dougherty. le Sacre Congregazioni : dei
Sacramenti, di Propaganda Fide, dei Riti e per la Chiesa Orientale..
All'Emo sig. cardinale Carlo Giuseppe Schulte, le Sacre Congregazioni:
dei Religiosi, di Propaganda Fide, del Cerimoniale e dei Seminari e delle
Università degli Studi.
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare:
Assistenti al Soglio
Pontificio:
18 dicembre 1920. Mons. Valerio Traiano Frentiû, vescovo greco-rumeno di
Lugos.
25 gennaio 1921. Mons. Luigi M. Marelli, vescovo di Bergamo.
Protonotari apostolici ad instar participantium :
14 febbraio 1921. Mons. Giacomo Pompen, della diocesi di Bois-le-Duc.
16
»
»
Mons. Giuseppe Blandamura, dell'archidiocesi di Taranto,
-22
»
»
Mons. Daniele 0' Brien, della diocesi di Galloway.
1 marzo
»
Mons. Leonida Feodorow, esarca dei cattolici di rito slavo
in Russia.
Prelati Domestici di S. S.:
14 agosto 1920.
22 novembre »
15 gennaio 1921.
20
»
»
25
»
26
»
29
»
1 febbraio
»
»
»
»
Mons. Tommaso Flannery, della diocesi di Grand-Rapids.
Mons. Riccardo Barry-Doyle, della diocesi di Ferns.
Mons. Cesare Rossi, di Roma.
Mons. Giuseppe Memngian, vicario patriarcale per gli Ar*
meni a Gerusalemme.
Mons. Giacomo Magee, della diocesi di Syracuse.
Mons. Carlo Drevel, della diocesi di Bressanone.
Mons. Emiliano Schopfer, della medesima diocesi.
Mons. Giuseppe Maria Giovanni Wack, della diocesi di
Sant'Antonio nel Texas.
182
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
14 febbraio 1921. Mons. Riccardo Lee, della diocesi di Porto Luigi.
15
»
» Mons. Gaetano Pavone, della diocesi di Capaccio Vallo.
16
»
»
Mons. Antonio Bartoloni, dell'archidiocesi di Trani.
Ì8
»
»
Mons. Giuseppe Macrì, della diocesi di Gerace.
ONORIFICENZE
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti
onorificenze:
La Croce dell' Ordine Supremo del Cristo :
15 febbraio 1921. A S. A. R. il principe Felice de Bourbon-Luxembourg.
La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
18 febbraio 1921. Al sig. cav. Michele Giuseppe Atleta, dell'archidiocesi di
Torino.
25
»
»
Al sig. Adolfo Badetti, console del Belgio in AdrianopolL
26
»
»
Al sig. Antonio Alberto Hunink, dell'archidioc. di Utrecht.
La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe militare :
31 gennaio 1921. Al sig. tenente colonnello Adamo Aerts, dell'archidiocesi
di Malines.
Il Cavalierato dell'Ordirne di S. Gregorio Magno, classe civile:
23 novembre 1920. Al sig. Giovanni F. 0' Neill, della diocesi di Newark.
Ï5 gennaio 1921. Al sig. Lorenzo Higgins, dell'archidiocesi di Armagh.
21
»
» Al sig. Giacomo Archi, della diocesi di Faenza.
»
»
» Al sig. Romolo Archi, della medesima diocesi.
22
»
» Al sig. Giovanni Bragiotti, dell'archidiocesi di Smirne.
»
»
» Al sig. Francesco Solari, della medesima archidiocesi.
»
»
» Al sig. Edoardo de Andria, della medesima archidiocesi.
26
»
» Al sig. Alberto Schiemer, della diocesi di Bressanone.
»
»
» Al sig. Giuseppe Eisenegger, della medesima diocesi.
28
»
» Al sig. conte Luigi M. Florian Gouvon de Beaufort, della
diocesi di Quimper.
29
»
»
Al sig. Elzearo Miville-Dechêne, dell'archidioc. di Québec.
12 febbraio
»
Al sig. Luigi Leman, della diocesi di Tournay.
15
»
» Al sig. Giuseppe Herzen, di Roma.
19
»
»
Al sig. Federico Caesar, della diocesi di Harlem.
23
»
»
Al sig. dott. Francesco Devay, dell'archidiocesi di Lione.
25
»
*
Al sig. Gustavo Couteaux, di Costantinopoli.
Diarium Romanae Curiae
La
1
4
marzo
gennaio
25
febbraio
26
2
»
marzo
S.
Silvestro
Papa:
Commenda
dell'Ordine
di
S.
Silvestro
Papa:
Al sig. cav. Francesco Laurini, di Roma.
1921.
Il
25
di
Al sig. conte comm. Francesco Vitali, dell'archidiocesi di
Fermo.»
Al sig. comm. Ernesto Kappenberg, dell' archidiocesi di Colonia.
»
gennaio
dell'Ordine
1921.
La
25
Placea
Cavalierato
dell'Ordine
di
S.
Silvestro
Papa:
Al sig. Egisto Pellegrini, della diocesi di Livorno.
Al sig. Ferdinando Salem, di Costantinopoli.
» Al sig. Nicola De Meis, della diocesi di Ferentino.
»
Al sig. Lorenzo Marini, di Roma.
1921.
»
MAGGIORDOMATO DI SUA SANTITÀ
NOMINE
Con Biglietti di S. E. Rma Mons. Maggiordomo, il Santo Padre si è degnato
di nominare:
*
Camerieri
4
»
»
»
»
18
20
28
»
29
»
21
»
»
soprannumerari
di
S.
S.
:
Mons. Antonio Bezerra, della diocesi di Piauby.
»
» Mons. Aristeo Do Rego Barros, della medesima diocesi.
»
» Mons. Cicerone Portella Nunes, della medesima diocesi.
»
» Mons. Fernando Lopes e Silva, della medesima diocesi.
»
» Mons. Costantino Boson e Lima, della medesima diocesi.
gennaio
1921.
Mons. Francesco Cocola, della diocesi di Bisceglie.
»
» Mons. Luigi Santi, dell'archidiocesi di Modena.
» » Mons. Enrico E verts, della diocesi di Rure monda.
»
»
Mons. Enrico Joosten, della medesima diocesi.
»
» Mons. Vincenzo López Garcia, della diocesi di Malaga.
»
» Mons. Callisto Cesano, della diocesi di Pinerolo.
febbraio
1921. Mons. Luigi Di Francesco, della diocesi di Penne ed Atr .
»
»
Mons. Luigi Concha, dell'archidiocesi di Bogotá.
agosto
1920.
Camerieri
22
Segreti
febbraio
»
1921.
Segreti
di
Spada
e
Cappa
soprannumerari
di
S.
S.:
Il sig. Cristoforo de Paus, del Vicariato Apost, di Norvegia.
»
Il sig. Giacomo Leser, della diocesi di Ratisbona.
184
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Camerieri d'onore m abito paonazzo di S, S.:
22 febbraio 1921. Mons. Giuseppe Suria, dell'archidiocesi di Torino.
»•
»
»
Mons. Giuseppe Rambèlli, della diocesi di Forlì.
24
»
»
Mons. Giulio Mancini, di Roma.
»
»
»
Mons. Giovanni Antonelli, di Roma.
»
»
»
Mons. Girolamo Robba, della diocesi di Gasale Monferrato
Camerieri d'onore di Spada e Cappa soprannumerari di S. S. :
22 febbraio 1921. Il sig. Enrico Haas Spithöver, di Roma.
Cappellano Segreto d'onore di S. S. :
4 febbraio 1921. Mons. Emilio Boscarolli, della diocesi di Bressanone.
NECROLOGIO
gennaio 1921. Mons. Federico Enrico Oury, arcivescovo titolare di Tolemaide d'Egitto.
febbraio
»
Mons. Giovanni P. Farelly, vescovo di Cleveland (Stati Uniti
d'America).
»
»
Mons. Guglielmo Ambrogio Jones, vescovo di Porto-Rico.
18
»
»
Mons. Sabatino Giani, vescovo di Livorno.
22
»
»
Mons. Giuseppe Doubrava, vescovo di Königgrätz.
6 marzo
»
Mons. Domenico Marinangeli, patriarca latino di Alessandria.
Annus XIII - Vol. XIII
4 Aprilis 1921
Num. 5
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
COMMENTARIUM OFFICIALE
ACTA BENEDICTI PP. XV
LITTERAE APOSTOLICAE
I
'
•
ERIGITUR DELEGATIO APOSTOLICA IN ALBANIA
^
B E N E D I C T U S P P . XV
Ad p e r p e t u a m rei memoriam. — Q u a e catholico nomini aeternaeque fidelium saluti bene, prospere ac feliciter eveniant, et q u a e rei
sacrae procurationi melius gerendae conducant, ea ut sollicito studio
praestemus, Nos a d m o n e t supremi apostolatus officium, quo in terris,
nullis quidem meritis Nostris, divinitus fungimur. Hoc ducti consilio,
ut Albaniae dioecesibus e a r u m d e m q u e Praesulibus, tot ac tantis difficult a t i b u s a t q u e a e r u m n i s probatis, auxilium efficax t u t u m q u e regimen
provideremus, Delegationem Apostolicam eadem in regione instituendam censuimus. Quare, o m n i b u s rei momentis attente perpensis cum
V V. Ff . NN. S. R. E. Cardinalibus negotiis P r o p a g a n d a e Fidei praepositis, Apostolica Nostra auctoritate, praesentium tenore, Delegationem
Apostolicam in Albania erigimus. Volumus ut haec Delegatio singulas
A l b a n i a e dioeceses attingat, e i u s d e m q u e Delegationis sedem in Urbe
S c o d r e n s i constituimus. Haec m a n d a m u s , edicimus, decernentes praes e n t e s Litteras firmas, validas a t q u e efficaces semper exstare ac perman e r e , s u o s q u e plenarios a t q u e integros effectus sortiri a t q u e obtinere,
illisque ad q u o s pertinent, sive pertinere poterunt, n u n c et in posterum
plenissime suffragari; sicque rite iudicandum esse ac definiendum, irri1
ACTA, vol. XIII, n. 5. — 4-4-921.
13
186
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
t u m q u e ex n u n c et inane fieri si q u i d q u a m secus super his, a quovis,
auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter a t t e n t a r i contigerit. N o n
o b s t a n t i b u s contrariis q u i b u s c u m q u e .
XII
D a t u m R o m a e a p u d s a n c t u m P e t r u m s u b a n n u l o Piscatoris, die
n o v e m b r i s M C M X X , Pontificatus Nostri a n n o septimo.
P.
CARD.
GASPARRI,
a Secretis Status.
II
ERIGITUR VICARIATUS APOSTOLICUS
DE
ONTARIO
SEPTEMTRIONALI
BENEDICTUS P P . XV
Ad p e r p e t u a m rei memoriam. — I n c u m b e n t i s Nobis pastoralis officii
c u r a Nos admonet, ut, c u n c t o r u m christifidelium profectui diligenter
intenti, illis o p p o r t u n a praesidia, adiuvante Domino, providere studeam u s , a t q u e in primis ea q u a e prospero ac felici illorum regimini p r o spiciant, paterno consilio p r a e s t e m u s . Iamvero q u u m in Praefectura
Apostolica de Ontario Septemtrionali ad h u n c usque diem t a m notabile
evenerit rei catholicae incrementum, ut ecclesiarum n u m e r u s ac station u m , nec n o n evangelicorum operariorum et christifidelium copia in
illis regionibus longinquis maior facta sit: p l u r i m a m q u e expedire nover i m u s a d - m a g i s magisque catholicam religionem ibidem stabiliendam,
ut Apostolicus Vicarius episcopali charactere insignitus e a r u m regimini
praesit; Nos, conlatis consiliis cum VV. F F . NN. S. R. E. Cardinalibus,
negotiis Sacrae Congregationis de P r o p a g a n d a Fide praepositis, de novo
erigendo Vicariatu decernere in Domino existimavimus. Nimirum Motu
proprio et ex certa scientia ac m a t u r a deliberatione Nostris, deque a p o stolicae Nostrae potestatis plenitudine, praesentium Litterarum vi, actualem Praefecturam Apostolicam de Ontario Septemtrionali in Apostolicum
Vicariatum erigimus, iis quidem finibus constitutum, q u i b u s ipsa Praefectura Apostolica ad h u n c diem constabat. Haec s t a t u i m u s , decern e n t e s praesentes Litteras firmas, validas a t q u e efficaces semper exstare
ac p e r m a n e r e , s u o s q u e plenarios atque integros effectus sortiri a t q u e
obtinere, illisque ad quos spectant, sive spectare poterunt, suffragari
n u n c et in p o s t e r u m ; sicque rite iudicandum esse ac definiendum, irritumque a t q u e inane fieri, si q u i d q u a m secus s u p e r his, a quovis, auctoritate
qualibet, scienter .vel ignoranter attentari contigerit. Non o b s t a n t i b u s
187
Acta Benedicti PP. XV
constitutionibus et ordinationibus apostolicis in contrarium facientibus
quibuscumque.
D a t u m R o m a e a p u d sanctum P e t r u m s u b a n n u l o Piscatoris, die
novembris M G M X X , Pontificatus Nostri a n n o septimo.
XXVII
P.
CARD.
GASPARRI,
a Secretis Status.
III
ECCLESIA
A
BEATAE
MARIAE VIRGINIS
T E R R A E M O T U » IN
DE
MERCEDE
SUB
TITULO « LIBERATRICE
CIVITATE Q U I T E N S I E R I G I T U R IN BASILICAM MINOREM.
B E N E D I C T U S P P . XV
Ad p e r p e t u a m rei m e m o r i a m . — Dilectus filius Constantius Vallejo,
P r o c u r a t o r Generalis Ordinis b e a t a e Mariae Virginis de Mercede, t u m
suo tum Magistri Generalis ac Superioris Provincialis Quitensis, nec
n o n aliorum eiusdem Ordinis sodalium nomine, supplicibus votis Nos
d e p r e c a t u s est, ut ecclesiam in honorem beatae Mariae Virginis de Mercede s u b titulo « Liberatricis a t e r r a e m o t u », Deo dicatam in civitate
Quitensi, Basilicae Minoris titulo condecorare dignaremur. Nos a u t e m ,
probe noscentes h a n c sacram aedem, a n t i q u u m itemque splendidum artis
ac religionis m o n u m e n t u m , t a m divini cultus splendore; q u a m fidelium
pietate ac frequentia enitere, votis etiam a n n u e n t e s p u r p u r a t i S. R. E.
Principis, Ordinis de Mercede Protectoris, optatis hisce a n n u e n d u m ultro
libenterque existimavimus. Q u a m ob rem, audito S. R. E. Cardinali
Ss. Rituum Congregationi Praefecto, ecclesiam beatae Mariae Virginis
de Mercede sub invocatione « Liberatricis a t e r r a e m o t u », in civitate
Quitensi exsistentem, apostolica Nostra auctoritate, praesentium tenore,
ad titulum ac dignitatem Basilicae Minoris evehimus, cum honorificentiis ac privilegiis o m n i b u s et singulis, q u a e Minoribus almae h u i u s Urbis
Basilicis competunt. Decernentes praesentes Litteras firmas, validas a t q u e
efficaces semper exstare ac p e r m a n e r e , suosque plenos a t q u e integros
effectus sortiri a t q u e obtinere, illisque ad quos pertinent, sive pertinere
poterunt, n u n c et in posterum amplissime suffragari; sicque rite iudic a n d u m èsse ac definiendum, irritumque ex n u n c et inane fieri, si quidq u a m secus s u p e r his, a quovis, auctoritate qualibet, scienter vel ignoranter, a t t e n t a r i contigerit. Non o b s t a n t i b u s contrariis q u i b u s c u m q u e .
Datum R o m a e a p u d sanctum P e t r u m sub annulo Piscatoris, die
n decembris M C M X X , Pontificatus Nostri a n n o septimo.
P.
CARD.
GASPARRI,
a Secretis Status.
188
Acta Apostolicae ßedis - Commentarium Officiale
iv
ECCLESIA SS.MI CORDIS IESU IN CIVITATE ADAMANTINA TITULO ET PRIVILEGIIS
BASILICAE MINORIS HONESTATUR.
BENEDICTUS P P . XV
Ad p e r p e t u a m rei m e m o r i a m . — Venerabilis frater Ioachim Silverius de Sousa, archiepiscopus A d a m a n t i n u s , s u a et cleri populique
sibi submissi vota exprimens, instanter Nos rogavit, ut sacram aedem
in civitate archiepiscopali sitam et pluribus abhinc annis Sacratissimo
dicatam Cordi iesu, cuius p u l c h e r r i m a effigies super altari principe
religiosissime colitur, Basilicae Minoris titulo cohonestare dignaremur.
Nos autem, cum c o m p e r t u m h a b e a m u s ipsam ecclesiam, sollemni ritu
in Brasiliana regione consecratam, molis amplitudine et artis operibus
excellere, n o n m i n u s q u a m divini cultus s a c r a r u m q u e functionum splend o r e ; simul a n i m o repetentes ipsum templum curis, studio ac ministerio sollerti Sacerdotum Missionis esse concreditum, ibique canonice
erectam exstare piam Consociationem cui titulus ab « Honorifica custodia
Ssmi Cordis I e s u » , q u a m rec. me. Praedecessor Noster Leo P P . X I I I ,
per Apostolicas L i t t e r a s a n n o MDCCCXCIV Piscatoris annulo obsignatas
ad archisodalitatis gradum provexit, idcirco optatis his a n n u e n d u m ultro
libenterque e x i s t i m a v i m u s . Quae, cum ita sint, audito P u r p u r a t o S. R. E.
Principe Ss. R i t u u m Congregationi Praefecto, apostolica Nostra auctoritate, praesentium vi p e r p e t u u m q u e in m o d u m , ecclesiam Ssmi Cordis
Iesu in civitate A d a m a n t i n a titulo ac dignitate Basilicae Minoris condec o r a m u s , cum o m n i b u s honorificentiis et privilegiis, q u a e Minoribus
Almae h u i u s Urbis Basilicis de iure competunt. Decernentes praesentes
Litteras firmas, validas a t q u e efficaces semper exstare ac p e r m a n e r e ,
s u o s q u e plenos a t q u e integros effectus sortiri a t q u e obtinere, illisque
ad q u o s pertinent, vel pertinere poterunt, n u n c et in posterum amplissime suffragari; sicque rite iudicandum esse ac definiendum, i r r i t u m q u e
ex n u n c et i n a n e fieri, si q u i d q u a m secus super his, a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter, attentari contigerit. Non obstant i b u s contrariis q u i b u s c u n q u e .
Datum R o m a e a p u d s a n c t u m P e t r u m s u b annulo Piscatoris, die
x decembris MCMXX, Pontificatus Nostri a n n o septimo.
P. CARD. GASPARRI, a Secretis Status.
Acta Benedicti PP. XV
189
V
SANCTUARIUM BEATAE MARIAE VIRGINIS VULGO
« DEL
PILASTRELLO »
IN
ABBATIAM ORDINIS OLIVETANI ERIGITUR ET PRIMUS ABBAS IN PERSONA
R. D. CAELESTINI MARIAE COLOMBO NOMINATUR.
B E N E D I C T U S P P . XV
Ad p e r p e t u a m rei m e m o r i a m . — Cum ex p a r t e Monachorum C o n gregationis beatae Mariae Virginis de Monte Oliveto, Ordinis sancti
Benedicti, qui s a n c t u a r i u m beatae Mariae Virginis loci Lendinara, in
dioecesi Adriensi, pluribus a saeculis studio indefesso incolunt, preces
enixae Nobis oblatae fuerint, ut sanctuarium praedictum cum contiguo
coenobio ad abbatiae dignitatem provehere d i g n e m u r ; h a s q u e preces
cumulet a t q u e ornet amplissimum suffragium tum P u r p u r a t i S. R. E.
Principis Caietani De Lai, dicti sanctuarii Protectoris, t u m venerabilis
fratris Anselmi Rizzi, hodierni episcopi Adriensis, Nos votis his conced e n d u m ultro libenterque existimavimus. H a u d enim ignoramus sanctuarium, per similes Apostolicas Litteras die xv mensis februarii MCMXI
Piscatoris annulo obsignatas, fuisse a Decessore Nostro Pio P P . X Basilicae Minoris titulo ac privilegiis decoratum, ibique asservari, miraculis
inclytam, s t a t u a m beatae Mariae Virginis Infantem divinum ulnis foventis
« a pila p a r v a » appellatam, q u a m gratiarum o m n i u m a p u d Deum seques t r a m experti, a n t i q u a Lendinarae cives religione v e n e r a n t u r . Collatis
itaque consiliis cum dilecto filio Nostro Theodoro S. R. E. cardinali
Valfrè di Bonzo, Congregationi de Religiosis Praefecto, ac m a t u r a p r a e h a b i t a deliberatione, apostolica Nostra auctoritate, praesentium vi perpet u u m q u e in m o d u m , sanctuarium b e a t a e Mariae Virginis loci Lendinara,
in dioecesi Adriensi, cum contiguo coenobio, Monachorum Congregationis
beatae Mariae Virginis de Monte Oliveto, Ordinis sancti Benedicti, ad
a b b a t i a e dignitatem evehimus. R e s e r v a t a a u t e m , pro hac vice, Sanctae
huic Sedi primi abbatis nominatione, inspectisque peculiaribus animi
ingeniique ornamentis, q u i b u s enitet dilectus filius Caelestinus Maria
Colombo, eiusdem sanctuarii rector et coenobii prior, iam p l u r i b u s et
quidem g r a v i b u s ecclesiasticis m u n e r i b u s nitide et s u m m a cum l a u d e
perfunctus, e u m d e m apostolica pariter Nostra auctoritate, p r a e s e n t i u m
tenore, novae h u i u s a b b a t i a e beatae Mariae Virginis loci Lendinara, in
dioecesi Adriensi, primum a b b a t e m eligimus, facimus a t q u e r e n u n t i a m u s ,
qui monasticae familiae praesit, cum iuribus, h o n o r i b u s ac privilegiis
190
Acta Apostolicae Sedis ~ Commentarium Officiale
q u i b u s abbates Congregationis fruuntur, in o m n i b u s ad formam Constit u t i o n u m enunciatae Congregationis de Monte Uliveto, Ordinis sancti
Benedicti. Decernentes praesentes Litteras firmas, validas a t q u e efficaces
semper exstare ac p e r m a n e r e , suosque plenos a t q u e integros effectus
sortiri a t q u e obtinere, illisque ad quos pertinent, sive pertinere poterunt,
amplissime suffragari; sicque rite iudicandum esse ac definiendum, irrit u m q u e ex n u n c et i n a n e fieri si q u i d q u a m secus super his, a quovis,
auctoritate qualibet, scienter vel ignoranter, attentari contigerit. Non
o b s t a n t i b u s ordinationibus et constitutionibus apostolicis, nec n o n constitutionibus Ordinis seu Congregationis de Monte Oliveto, ceterisque
o m n i b u s , etiam speciali a t q u e individua mentione ac derogatione dignis,
in c o n t r a r i u m facientibus q u i b u s c u m q u e .
D a t u m R o m a e a p u d s a n c t u m P e t r u m sub annulo Piscatoris, die
XV decembris MCMXX, Pontificatus Nostri a n n o septimo.
P. CARD. GASPARRI, a Secretis Status.
VI
ECCLESIA NATIVITATIS BEATAE MARIAE VIRGINIS IN CIVITATE -SENGLEA, INSULAE
MELITENSIS, IN BASILICAM MINOREM ERIGITUR.
BENEDICTUS P P . XV
Ad p e r p e t u a m rei m e m o r i a m . — Ad p e r e n n a n d a m m e m o r i a m gloriosae victoriae contra exercitum T u r c a r u m , a n n o MDLXV latae, et in
g r a t i a r u m actionem ob civitatem ab extremo discrimine servatam, in
u r b e vulgo Senglea appellata, Melitensis insulae, in h o n o r e m beatae
Mariae Virginis Nativitatis erecta sacra aedes est, « a Victoria » dicta,
q u a m rec. me. P i u s P P . VI, Antecessor Noster, Conlegiatae insignis
titulo ac dignitate donavit. Nunc a u t e m cum Capitulum u n a cum clero
eiusdem ecclesiae, auspicata occasione coronationis sacri simulacri
Mariae Infantis, ut aiunt, « Maria B a m b i n a », quod religiosissime ipso
in templo colitur, fervida q u o q u e vota d e p r o m e n s Comitatus ad huiusmodi festivitatem devota cum p o m p a et sollemnitate celebrandam electi,
Nos suppliciter exoraverit, ut sacrum ipsum templum, vetustate, pulchritudine et amplitudine p r a e s t a n s divinoque cultu et sacris function i b u s percelebre, ad titulum Basilicae Minoris evehere dignaremur; Nos,
a n i m o r e p e t e n t e s inclytus ecclesiae eiusdem memorias, optatis his annuend u m ultro libenterque existimavimus. Quae cum ita sint, audito vene-
Acta Benedicti PP. XV
191
rabili fratri Nostro S. R. E. cardinali Vico, Ss. R i t u u m Congregationi
Praefecto, attentis expositis et conditionibus exsistentibus ad supradictum privilegium i m p e t r a n d u m requisitis, apostolica Nostra auctoritate,
p r a e s e n t i u m vi p e r p e t u u m q u e in m o d u m , e n u n c i a t a m ecclesiam Conlegiatam et Curialem Deo dicatam in h o n o r e m Nativitatis beatae Mariae
Virginis, dioecesis Melitensis, titulo ac dignitate Basilicae Minoris cond e c o r a m u s , illique indulgemus privilegia o m n i a et singula, q u a e Minoribus Almae h u i u s Urbis Basilicis de iure competunt. Decernentes praesentes Litteras firmas, validas a t q u e efficaces semper exstare et p e r m a nere, suosque plenos a t q u e integros effectus sortiri atque obtinere, illisque
ad quos spectant, sive spectare poterunt, n u n c et in posterum perpetuo
suffragari; sicque rite iudicandum esse ac definiendum, i r r i t u m q u e ex
n u n c et inane fieri, si q u i d q u a m secus super his, a quovis, auctoritate
qualibet, scienter sive ignoranter, attentari contigerit. Non obstantibus
contrariis quibuscumque.
Datum R o m a e a p u d s a n c t u m Petrum sub a n n u l o Piscatoris, die
III ianuarii MGMXXI, Pontificatus Nostri anno septimo.
P . CARD. GASPARRI, a Secretis Status.
VII
ECCLESIA SANCTI IGNATII LOJOLAEI IN OPPIDO AZPEITIA, IN HISPANIA, TITULO
ET PRIVILEGIIS BASILICAE MINORIS AUGETUR.
BENEDICTUS P P . XV
Ad p e r p e t u a m rei memoriam. - Constat apprime inter potiora Hispaniae sanctuaria merito accenseri posse magnificum t e m p l u m divo Ignatio
dicatum, quod prope oppidum Azpeitia appellatum, eo in loco exstat,
u b i idem sanctus, Societatis Iesu fundator, n a t u s est et, r e d u x a bello,
saucius, divina gratia perculsus, militiae h o m i n u m valedixit ut se t o t u m
Christi militiae manciparet. Hoc enim t e m p l u m , molis amplitudine et
mirificis artis operibus ac pretioso m a r m o r e insigne, opima et quidem
praedivite supellectili a b u n d a t , s a c r a r u m functionum splendore renidet
et sacerdotum divino cultui addictorum, nec n o n peregre advenientium
fidelium frequentia m a x i m e excellit. Adiacet templo amplissimum Clericorum Regularium Societatis Iesu conlegium, H i s p a n o r u m regum m u n i ficentia conditum, ubi Castellanae regularis Provinciae tyrones in sortem
Domini instituuntur. Haec animo repetentes, cum dilectus filius Igna-
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
tius Maria Ibero, eiusdem conlegii LoiOlaei rector, s u a s u a e q u e familiae,
Provinciae et Societatis Iesu u n i v e r s a e fervida vota e x p r o m e n s , enixis
precibus flagitaverit, ut e n u n c i a t u m sancti Ignatii t e m p l u m .Basilicae
Maioris titulo condecorare dignaremur, Nos optatis h i s a n n u e n d u m u l t r o
libenterque existimavimus. Quae cum ita sint, a u d i t o venerabili fratri
Nostro S. R. E. cardinali Vico, Episcopo P o r t u e n s i et S. Rufinae, Ss. R i t u u m Congregationi Praefecto, apostolica Nostra auctoritate, p r a e s e n t i u m
vi p e r p e t u u m q u e in m o d u m , t e m p l u m Deo c o n s e c r a t u m in h o n o r e m
sancti Ignatii, Societatis Iesu institutoris, prope o p p i d u m Azpeitia in
Hispania exsistens, ad titulum ac dignitatem Basilicae Minoris evehimus,
cum o m n i b u s privilegiis a t q u e honorificentiis q u a e Minoribus Almae
h u i u s Urbis Basilicis de iure competunt. Decernentes praesentes Litteras
firmas, validas atque efficaces semper exstare ac p e r m a n e r e , suosque
plenos atque integros effectus sortiri a t q u e obtinere, illisque ad q u o s
pertinent, sive pertinere poterunt, n u n c et in posterum perpetuo suffrag a r i ; sicque rite i u d i c a n d u m esse ac definiendum, irritumque ex n u n c
et inane fieri si quidquid secus super his, a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter attentari contigerit. Non obstantibus contrariis q u i b u s c u m q u e .
D a t u m R o m a e a p u d s a n c t u m Petrum s u b a n n u l o Piscatoris, die
XXV ianuarii MCMXXI, Pontificatus Nostri a n n o septimo.
P. CARD. GASPARRI, a Secretis Status.
VIII
ECCLESIA PAROCHIALIS SS.MI CORDIS IESU AD CASTRUM PRAETORIUM IN URBE
TITULO ET PRIVILEGIIS BASILICAE MINORIS DECORATUR.
B E N E D I C T U S P P . XV
Ad p e r p e t u a m rei memoriam. - Pia Societas sancti Francisci Salesii,
a venerabili Servo Dei I o a n n e Bosco iam Augustae T a u r i n o r u m condita a t q u e hodie per dissitas q u o q u e orbis regiones diffusa, o m n i b u s
plane cognitum est q u a n t a sibi merita comparaverit n o n modo incumbendo actuose sollerterque in p u e r o r u m , orbitate l a b o r a n t i u m , religiosam h o n e s t a m q u e institutionem, verum etiam in rei catholicae profectum t u m a p u d christianum populum, t u m a p u d infideles in longinquis
et asperrimis Missionibus. E i u s d e m Societatis sodalibus est q u o q u e in
h a c Alma Urbe Nostra ecclesia paroecialis Sacratissimo Cordi Iesu dicata,
Acta Benedicti PP. XV
19&
in qua, etsi non abhinc multos a n n o s condita, eximii p r a e s e r t i m P r a e decessoris Nostri Leonis P P . X I I I iussu atque auspiciis, christifideles
urbani, eorumdem Sodalium opera, adeo ad Dei cultum et v i r t u t u m
l a u d e m exercentur, ut ea vel cum antiquioribus paroeciis in h o n o r i s
ac meritorum contentionem veniat. Ipsemet. Salesianorum Sodalium
fundator, venerabilis Ioannes Bosco, in nova U r b i s regione, aere salu^
berrimo populoque confertissima, q u a e ad Gastrum Praetorium e x s t a t ,
exaedificationem inchoavit istius templi, et, quasi illud erigerei ex g e n t i s
italicae voto et pietatis testimonio erga Sacratissimum Cor Iesu, s t i p e m
praecipue ex Italiae christifidelibus studiose conlegit; v e r u m t a m e n pii
h o m i n e s ex ceteris nationibus n o n defuerunt, qui, in exstruendum perfi ciendumque templum istud, erga S s m u m Cor Iesu amore incensi, largam
pecuniae vim contulerint. Anno autem MDCCCLXXXVII sacra ipsa a e d e s ,
s e c u n d u m speciosam formam a Virginio Vespignani architecto delineatam, t a n d e m perfecta ac sollemniter consecrata dedicataque est. E a m d e m
vero postea, m a g n a cum sollertia, Sodales Salesianos non modo variis
altaribus, imaginibus affabre depictis et statuis, o m n i q u e sacro cultui
necessaria supellectili exornasse, verum etiam continentibus aedificiis
iuventuti, ut t e m p o r a nostra postulant, rite instituendae ditasse, iure ac
merito Praedecessores Nostri sunt" laetati, et Nos h a u d minore animi
voluptate p r o b a m u s . Quapropter cum dilectus filius P a u l u s Albera,
h o d i e r n u s Piae Societatis sancti Francisci Salesii rector maior, n o m i n e
proprio ac religiosorum virorum quibus praeest, quo memorati templi
Ssmi Cordi Iesu dicati maxime a u g e a t u r decus, eiusdem u r b a n a e paroeciae fidelium fides et pietas foveatur, Nos supplex rogaverit, ut eidem
templo dignitatem, titulum et privilegia Basilicae Minoris pro Nostra
benignitate impertiri d i g n e m u r ; Nos, ut magis magisque stimulos fide^
libus ipsius paroeciae a t q u e Urbis totius Nostrae ad Sacratissimum Cor
Iesu impensius colendum a t q u e a d a m a n d u m a d d a m u s , nec n o n b e n e volentiam, q u a Sodales Salesianos ob merita sua prosequimur, publice
significemus, votis hisce piis a n n u e n d u m ultro libenterque c e n s e m u s .
Q u a m ob rem, conlatis consiliis cum VV. F F . NN. S. R. E. Cardinalib u s Congregationi Ss. R i t u u m praepositis, Motu proprio ac de certa
scientia et m a t u r a deliberatione Nostris, deque apostolicae potestatis
plenitudine, praesentium L i t t e r a r u m t e n o r e p e r p e t u u m q u e in m o d u m ,
e n u n c i a t u m templum Sacratissimo Cordi Iesu dicatum, in h a c a l m a
Urbe Nostra a t q u e ad C a s t r u m P r a e t o r i u m situm, dignitate ac titulo
Basilicae Minoris h o n e s t a m u s , cum o m n i b u s et singulis honoribus, p r a e rogativis, privilegiis, indultis q u a e aliis Minoribus Almae h u i u s U r b i s
Basilicis de iure competunt. Decernentes praesentes Litteras firmas,
194
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
validas a t q u e efficaces semper exstare ac p e r m a n e r e , s u o s q u e integros
effectus sortiri iugiter et obtinere, illisque ad q u o s p e r t i n e n t n u n c et
in posterum plenissime suffragari; sicque rite iudicandum esse ac definiendum, i r r i t u m q u e ex n u n c et i n a n e fieri, si q u i d q u a m secus s u p e r
his, a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter a t t e n t a r i
contigerit. Non o b s t a n t i b u s contrariis quibuslibet.
. D a t u m R o m a e a p u d s a n c t u m P e t r u m s u b annulo Piscatoris, die
xi februarii MCMXXI, Pontificatus Nostri a n n o septimo.
-..
.
P . CARD. GASPARRI, a Secretis Status.
IX
R. P. ALBANUS SCHACHLEITER, ORDINIS SANCTI BENEDICTI, ABBAS DE SPANHEIM
RENUNTIATUR.
BENEDICTUS P P . XV
Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. - Placet oculos
mentis Nostrae ad te convertere, qui, uti n u p e r accepimus, p o s t q u a m
superiore anno, de consensu Nostro, Abbatiae E m m a u s P r a g e n s i s gubern a t i o n e m ob difficilem rerum condicionem dimiseras, in Monacense sancti Bonifatii coenobium secessisti. Quod vero abdicationem abbatialis
officii t u a m r a t a m h a b u i m u s , non idcirco p û t e s velimus, aliquam te
existimationis et benevolentiae iacturam a p u d Nos fecisse. Neque enim
o m n i a illa facile oblitteraturi s u m u s , quae, plus decem a n n o s , q u o a d
Abbatiam P r a g e n s e m es m o d e r a t u s , religionis studio incensus, actuose
peregisti. Et sane, cum per eas regiones, m a g n a Ecclesiae adversarii
•contentione de complexu sanctae h u i u s Matris filios avellere a t q u e abstrah e r e niterentur, acriter pro fide catholica a p u d populares praesertim
B o h e m o s t u e n d a propugnasti : q u a profecto provincia nullam tibi capere
graviorem utilioremque poteras, in quo constat Societatem a sancto Bonifatio n u n c u p a t a m plurimum collocasse operae suae, q u a m tamen, veluti
inditis ardoris virtutisque igniculis, ipsemet sic roborasti, ut, scriptis
c r e b r o editis, et servandae fidei integritati et exercitationibus christianae vitae provehendis optime prospexeris. Quae cum impense ageres,
sollertia h a u d minore in eo elaborabas, ut sodales, q u i b u s p r a e e r a s , sic
s a c r o r u m r i t u u m c u r a r e n t splendorem et castissimam concentuum ecclesiasticorum dignitatem retinerent, q u e m a d m o d u m eos decet religiosos
viros, qui opus Dei, instituto suo, faciunt. Unde est feliciter consecutum,
ut Abbatia E m m a u s P r a g e n s i s inlustre vitae liturgicae domicilium iure
Acta Benedicti PP. XV
195
h a b e r e t u r , ex quo praeclarae m a n a r e n t in catholicos regionis illius homines ad perse v e r a n d u m in fide utilitates. Nihil igitur mirum, dilecte fili,
q u o d in Ecclesiae inimicorum invidiam a t q u e offensionem i n c i d e n s ;
v e r a m , quod Ecclesiae ipsius causa incidens, id iam te consolari mirifice debet. At t a m e n ne tibi desit a Nobis solacium et paternae caritatis
significatio, hisce Litteris, auctoritate Nostra, te Abbatem de Spanheim
eligimus atque r e n u n t i a m u s ; quem tibi honoris titulum ita deferimus,
ut simul m e m o r i a m aliquo pacto revocemus exstinctae Abbatiae Benedictinae, q u a e , a n n o Mcxxiv erecta et Deo Optimo Maximo in h o n o r e m
beatissimae Virginis et sancti Martini dicata, insignibus floruit religiosis
viris p o t i s s i m u m q u e Abbatis sui Ioannis Trithemii virtutibus et scriptis
nobilitata est. Contrariis n o n o b s t a n t i b u s quibuslibet.
D a t u m R o m a e a p u d sanctum P e t r u m sub annulo Piscatoris, die
XXI martii anno MCMXXI, Pontificatus Nostri septimo.
P. CARD. GASPARRI, a Secretis Status.
EPISTOLA
AD DILECTUM FILIUM MODERATOREM
COMITATUS
CATHOLICAE UNIVERSITATI
STUDIORUM MEDIOLANI CONDENDAE.
Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. — Cum semper
R o m a n i Pontifices scientiam veri nominis provehere nisi sint - nemo enim
ignorat ipsorum auctoritate celebérrimas E u r o p a e Academias cum Aetate
Media t u m insequentibus saeculis excitatas esse - idcirco perlibentes Nos
consilium d i l a u d a m u s a Comitatu isto h a u d ita pridem susceptum, condendi videlicet in Italia catholicam s t u d i o r u m Universitatem, e a m q u e Mediolani, in u r b e quidem florentissima, ut ubi vehementius industria fervet
ac labor desudat, ibi ipsae animi ingeniique vires alacrius exerceantur.
I t a coeptum illud studiose aggressi estis, quod, cum alicubi per E u r o p a m
et Americam iam sit effectum feliciter, tum diu sane in optatis fuit
c atholicis Italiae viris, m a x i m e q u e sollertissimo illi ac pientissimo fel. rec.
Cardinali Andreae Ferrari, Ambrosianae Ecclesiae Pastori, qui nascent e m quidem Universitatem quasi p a t e r n o fovit amplexu p r o v e h e n d a m q u e
curavit. Vix autem hic attinet dicere q u a n t o opere intersit christianae
civilisque rei ut nobilia huiusmodi altiorum disciplinarum domicilia n u n c
reviviscant. Dum enim, hoc saeculo errorum pleno, exsulare e scholis
religio coacta est, atque a u d a c t e r scelesti homines, fallacis sapientiae
196
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
astu, impietatis veneno adolescentium a n i m o s inficere m o l i u n t u r , nihil
sane o p p o r t u n i u s esse potest q u a m iuvenes sic instituere ut, virtute
duce ac religione praefulgente, a disciplinis maioribus omni n u m e r o
instructi, iidem in publicum aliquando prodeant, veritatem simul et fidem
s t r e n u e sapienterque defensuri. Q u a m o b r e m sumite a n i m o s , dilecti filii;
eiusmodi enim o p u s urgetis cum quo m a g n u m profecto coniungetur
catholici nominis e m o l u m e n t u m . Ac fore p r o ' c e r t o h a b e m u s ut, auspice
augusto Corde Iesu, cui quidem Athenaeum pio consilio consecravistis,
et in quo sunt omnes thesauri sapientiae et scientiae, prospere sane r e m
celeriterque ad o p t a t u m exitum perducatis. Iamvero, quo apertius approbationem Nostram vobis testemur, ultro Ipsi certam pecuniae vim Instituto destinamus et a t t r i b u i m u s eo consilio ut inde necessarii s u m p t u s
s u p p e d i t e n t u r binis optimae spei adolescentibus qui studiis istic d e n t
operam ; atque o p p o r t u n a auxilia a Deo vobis precati, t a m frugiferum
coeptum amplissimae catholicorum o m n i u m liberalitati c o m m e n d a t u m
v o l u m u s vehementer; qui quidem considerare debent n o n aliter se posse
scholam neutram vel laicam (quam vocant) efficaciter o p p u g n a r e , nisi
catholicas scholas condendo, in primisque Universitarias, in quibus ipsi
conformentur d o c t o r e s ; easdemque reapse promovere cum b o n o r u m
omnium sit m u n u s , t u m maxime sapientiorum esse atque locupletium.
Ac caelestium conciliatrix m u n e r u m p a t e r n a e q u e benevolentiae Nostrae
testis apostolica sit benedictio, q u a m tibi, dilecte fili, singulis de comit a t u viris, iisque o m n i b u s qui q u o m o d o c u m q u e rem adiuverint, libenti
effusoque animo impertimus.
D a t u m R o m a e a p u d s a n c t u m P e t r u m , die ix februarii MCMXXI, Pontificatus Nostri a n n o septimo.
B E N E D I C T U S P P . XV
Suprema S. Congregatio, S. Officii
197
ACTA SS. CONGREGATIONUM
SUPREMA SACRA CONGREGATIO S. OFFICII
DECRETUM
DAMNANTUR SACRAE IMAGINES CUIUSDAM NOVAE SCHOLAE PICTORICAE
Emi ac Rmi Domini Gardinales in r e b u s fidei et m o r u m Inquisitores
Generales, in ordinario consessu habito feria iv, die 23 februarii 1921,
publice declarandum censuerunt : Imagines sacras cuiusdam novae
scholae pictoricae, q u a r u m specimen exhibetur in opusculo cui t i t u l u s :
La Passion de Notre-Seigneur Jésus-Christ par Cyril Verschaeve (ornée
de compositions d'Albert Servaes. Bruxelles et Paris. Librairie Nationale d'art et d'histoire G. van Oest et C Editeurs, 1920), ad praescrip t u m canonis 1399, n. 12, prohiberi ipso iure, ideoque statim removeridas
esse ab Ecclesiis, Oratoriis, etc., in q u i b u s forte expositae inveniantur.
i e
Et insequenti feria v, die 24 eiusdem mensis et anni, Sanctissimus
D. N. Benedictus divina Providentia P a p a XV, in solita audientia R. P. D.
Assessori S. Officii impertita, relatam sibi E m o r u m P a t r u m resolutionem
approbavit, m a n d a n s ad q u o s spectat ut eam servent et servare faciant.
D a t u m Romae, ex aedibus S. Officii, die 30 martii 1921.
A. Castellano, Supremae S. C. S. Off. Notarius.
SACRA CONGREGATIO CONSISTORIALIS
1
P R O V I S I O ECCLESIARUM.
S. C. Consistorialis decretis, S S m u s D. N. Benedictus P P . XV h a s ,
q u a e s e q u u n t u r > ecclesias de proprio pastore providit, n i m i r u m :
15 martii 1921. '— Titulari archiepiscopali
ecclesiae P h a r s a l e n s i
praefecit R. P. D. Sebastianum Lerne a Silveira Cintra, h a c t e n u s archi-
198
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
episcopum Olindensem-Recifensem, e u m q u e d e p u t a v i t in coadiutorem
c u m futura successione Emi Dñi Cardinalis Ioachimi Arcoverde de Albuq u e r q u e Cavalcanti, archiepiscopi S. Sebastiani F l u m i n i s Ianuarii.
— Cathedrali ecclesiae Pelotensi R. D. Ioachimum F e r r e i r a de Mello,
vicarium generalem Revmi Archiepiscopi Fortalexiensis.
II
NOMINATIO
S s m u s D. N. Benedictus P p . XV, decreto S. Congregationis Consistorialis, nominavit :
10 ianuarii 1921. — R. P. D. Angelum Paino, h a c t e n u s episcopum
Liparensem, coadiutorem
R.
P.
D. Lecterii D'Arrigo,
archiepiscopi Mes-
sanensis.
SACRA CONGREGATIO CONCILII
MAIO RICEN.
DISTRIBUTIONUM
15
ianuarii
1921
- Capitulum Ecclesiae Cathedralis Maioricensis
huic S. Congregationi reverenter exponit quae s e q u u n t u r :
« I u x t a articulum 182 S t a t u t o r u m Capitularium " distributiones
« q u a e non percipiantur ab a b s e n t i b u s distribuentur inter praesentes
« physice et eos quos ius praesentes fingit, salvis pontificiis q u a e in hac
« materia h a b e a n t u r i n d u l t i s , , .
SPECIES
«
«
«
«
«
«
«
«
«
FACTI.
« O m n e s vero Capitulares et Beneficiati vacationum t e m p o r e , vi
Rescripti S. C. C. sub die 19 oct. 1917, et Capellani servitio eiusdem
Ecclesiae Cath. adscripti per 30 dies a n n u o s , vi rescripti l a u d a t a e Congregationis diei 12 ian. 1918, praedictas distributiones lucrantur, et etiam
eas l u c r a n t u r Canonici nonnulli et Beneficiati, vi particularium indult o r u m , sive diebus, sive diebus et horis q u i b u s omnino gratis in Seminario dioecesano docent, n e c n o n Canonicus a secretis Confraternitatis
SS. Petri et B e r n a r d i eidem Cathedrali a d n e x a e diebus et horis q u i b u s
suo fungitur munere, amissis in o m n i b u s casibus distributionibus inter
praesentes
tantum.
#. Congregatio Concilii
m
« Dubitat a u t e m Capitulum an a b s e n t e s a choro vi p r a e d i c t o r u m
« indultorum, admitti debeant ad participationem fallentiarutn in casu,
« ideoque reverenter petit, a n n u e n t e R m o Ordinario, ut dubium a u c t o r i t a t e S. C. Concilii dirimatur ».
- Generatim loquendo, si consuetudo, vel s t a t u t a capitularia, vel indulta pontificia aliud n o n ferant, qui percipit
distributiones percipit etiam q u o t a s ab aliis amissas seu fallentias. Id
arguitur e x ipsa sese exprimendi ratione Codicis I . C , qui, loquens d e
capitularibus, qui certe l u c r a n t u r aliorum etiam fallentias, uti iubilati
(can. 222, § 2), infirmi (can. 420, 5°), etc., t a n t u m sancit expresse i p s o s
lucrari distributiones. I a m v e r o in Capitulo Cathedralis Maioricensis
viget articulus 182 S t a t u t o r u m qui h a u d obstat, imo expresse favet
perceptioni fallentiarum q u a n d o ius permittit a b s e n t i b u s lucrari distri
butiones, i. e. in casibus can. 420 recensitis, eos t u n c praesentes fin\
g e n s : excipit quidem articulus indulta Pontificia, q u a e aliud disponere
possunt, sed exceptio in casu minime nocet. Nam ex u n a parte i n d u l t a m etiam, f i c t i o n e iuris, particularis quidem, h a b e n t u r u t p r a e s e n t e s
in c h o r o ; ex alia vero, in indultis Pontificiis, in casu concessis, p r o h i b e n t u r t a n t u m percipere distributiones quae inter p r a e s e n t e s t a n t u m
dividuntur: amissis inter praesentes tantum; in Capitulo autem de quo
l o q u i m u r fallentiae n o n accensentur inter portiones q u a e inter p r a e sentes physice t a n t u m dividuntur, sicut ex consuetudine particulari
vel ex statutis evenit in nonnullis Capitulis etiam Urbis.
VOTUM CONSULTORIS.
r
Addere existimo in hac materia magni faciendas esse consuetudines
particulares vel Capituli s t a t u t a (cfr. D'Annibale, Summ., HI, 182, q u i
citat decisiones h u i u s S. C. et Acta S. Sedis).
Tridentinum statuit (sess. XXÍ, c. 3): « In Ecclesiis Cathedralibus
« et Collegiatis, in q u i b u s vel nullae s u n t distributiones vel ita t e n u e s
« ut verisimiliter negligentur, tertiam partem fructuum et q u o r u m c u m q u e
« p r o v e n t u u m et obventionum t a m Dignitatum q u a m Canonicatuum sepa« rari debere et in distributiones quotidianas converti, quae inter Dignit a t e s obtinentes e t ceteros divinis interessentes... d i v i d a n t u r » .
Porro quotae amissae per non interessentes divinis officiis - nisi
alia dispositio in casu particulari vigeat^ de quo heic n o n est q u a e r e n dum - evidenter accrescere debent interessentibus. Id eruitur ex i p s i s
relatis Tridentini verbis. Q u u m enim distributiones quotidianae et p r o prie dictae c o n s t i t u a n t u r dividendae inter clericos praesentes, eo i p s o
quod isti praesentes non inveniant alios qui secum c o n c u r r a n t ad lucrandas distributiones, soli u t e n t u r distributionibus p r o u t in simili decisum
^00
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
h a b e t u r L. 1. § fin. D. de usu fructu accrescendo. Sed etiam i n d u l t a r a in
casu, fictione iuris, p r a e s e n t e s h a b e n t u r divinis officiis - n a m fictio iuris
idem o p e r a t u r in casu ficto quod veritas in casu vero, ex 1. 1. D. de adoption, et 1. Cum hic status § Si ambo D. de donation. - et hac ratione
percipiunt q u o t a m sibi d e b i t a m distributionum : quoniam a u t e m isti non
f u e r u n t in rescriptis exclusi a perceptione fallentiarum, acquirendo
quotam sibi debitam d i s t r i b u t i o n u m , iure accrescendi participare debent
de q u o t a a m i s s a ab aliis: iuxta ea q u a e de iure accrescendi inter coheredes h a b e t Arndts-Serafini {Trattato delle Pandette, v. III, § 518):
« L'acquisto per parte di colui che è diventato erede di u n a porzione,
« si estende di diritto anche a quelle porzioni le quali divengono vacanti
« per essere venuti a mancare* i costituiti e i chiamati dalla legge.
« Queste porzioni accrescono quella già a c q u i s t a t a o quella da acquie t a r s i se tale m a n c a n z a è a v v e n u t a p r i m a ».
s
Res confirmari potest auctoritate Benedicti XIV et ci. D'Annibale.
Ille in Notificatione X I X (tomo V, ed, Scarselli, Venet., 1740) inter alia
haec h a b e t : «... in tutti quei casi, nei quali sono i Canonici, secondo il
« S. Concilio di Trento e le accennate risoluzioni, obbligati di assistere
« al Vescovo, g u a d a g n a n o le distribuzioni, se a t t u a l m e n t e impiegati nel
« detto servizio, n o n assistono al coro »; et deinde s u b d i t : « Essendo
«jpérò d'uopo avvertire che q u a n t o si è detto delle distribuzioni, ha
« luogo in esse ed in quella porzione che accresce ai presenti per la lon« t a n a n z a degli altri, ma non negli emolumenti degli anniversari, che
« giusta la volontà dei testatori sono dovuti ai soli presenti ». Et D'Annibale (vol. III, 181) scribit: « Q u o t q u o t a u t e m praesentes h a b e n t u r
« fictione iuris, verius participant etiam falleniias absentium, q u a s vocant,
« perinde ac hi qui sunt praesentes reipsa ».
In c o n t r a r i u m afferri potest sententia q u o r u m d a m , et quidem magnae
notae, Doctorum, uti Castropalao, Bonacina aliorumque, qui expositam
d o c t r i n a m reiiciunt, quia in corpore iuris non est dispositio q u a e trib u a t fallentiarum perceptionem n o n p r a e s e n t i b u s physice divinis officiis et quia haec doctrina cedit in d e t r i m e n t u m cultus divini.
Sed, etiam admittendo q u o d capitulares, quo minores n u m e r o sint
p a r t i c i p a n t e s fallentiarum, eo pinguiore mercede alliciuntur ad assis t e n t i a m choralem, exinde n o n conficitur n o n exstare dispositionem,
saltem implicitam, iuris, contrariam e o r u m sententiae. Et sane Doctores
isti docent s o l u m m o d o physice p r a e s e n t i b u s tribui debere fallentias;
s e d e o r u m sententiae, ut alia reticeam, obstat p r a x i s ipsius S. C. quae,
iubilatis pluries declaravit competere fallentias, uti videre est penes
D'Annibale, III, 183 (51). Qui loquens etiam de capitularibus, qui vel
S. Congregatio Concilii
201
infirmitate laborent vel parochi m u n e r e fungantur, etc., fretus declarationibus
S. C, asserit vix n o n definiti iuris esse q u o d eis d e b e a n t u r
fallentiae;
declarationes vero
S. G. q u a tales, iuris, quod
enucleare
s u m u n t , exsistentiam s u p p o n e r e p a l a m est.
D e m u m , meo quidem iudicio r e m conficit dispositio canonis 395, § 3,
ubi legitur: « Distributiones (subintelligas, ex sequenti contextu, ubi de
dignitatibus
agit:
amissae) cedunt diligentibus ».
Sed inter diligentes
comprehendi debent indultarii, q u u m negligentes isti h a u d sint, sicut
tales n o n s u n t iubilati, infirmi, aliique, qui t a m e n ad fallentiarum participationem ex responsis ipsius S. G. C. admitti debent.
Ex hisce o m n i b u s , ni fallor, liquet indultariis in casu deberi fallentiae absentium e distributionibus quotidianis provenientes.
- In casu tota ratio dubitandi s u b o r t a
videtur ex praepostero intellectu verborum indulti : « inter praesentes
t a n t u m »: quasi haec intelligenda sint de praesentia chorali etiam function i b u s ordinariis praestanda. Verum exploratissimum est, èx stylo q u o q u e
H. S. Congregationis, h a c loquutione intelligi t a n t u m m o d o functiones
quae n o n ex ordine chori, sed ex extraordinaria aliqua fundatione ita
sunt celebrandae, ut canonici iis interesse n o n obligentur quidem, sed
t a n t u m alliciantur, proposita q u a d a m extraordinaria distributione solum
inter praesentes partienda. Cfr. q u a e a d n o t a n t u r in folio causae P a r e n tinae et Polen., 20 ianuarii 1906 (Thesaur., CLXV, pag. 13): « Scitum est
« distributiones chorales dupliciter dispesci, in distributiones n e m p e ordi« narias, q u a e vulgo quotidianae vocantur, s u n t q u e fructus laboris qui
« canonicis in choro praesentibus t r i b u u n t u r ; nec n o n in distributiones
« extraordinarias seu inter praesentes t a n t u m , q u a e interdum fiunt cano« nicis ob suam adsistentiam q u i b u s d a m extraordinariis officiis, ad quae,
« vi suae praebendae stricte non tenentur: h u i u s m o d i aliae dicuntur fixae,
« si q u o t a n n i s ex anniversariis aliisque constanter r e d e u n t i b u s officia« Iuris p r o v e n i a n t : aliae vero eventuales seu incertae si, v. gr., ex funere,
« associatione, exequiis, forte supervenerint ». Posita hae significatione
clausulae « amissis distributionibus inter praesentes t a n t u m », q u a m
significationem non obscure recipit Codex, can. 422, § 2 verbis « nisi
« obstet expressa fundatorum vel oblatorum voluntas », plane evanescere
videtur quaelibet ratio fallentias in praefata clausula comprehendendi.
ANIMADVERSIO EX OFFICIO.
Quare, etc.
R E S O L U T I O : Die 15 ianuarii 1921 Emi ac Rmi P a t r e s S. Congregationis Concilii, in plenariis comitiis in Palatio Apostolico Vaticano habitis,
ad propositum dubium : « An absentes a choro vi indulti Apostolici
ACTA, vol. XIII, n. 5. - 4-4-921.
14
202
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
« q u o c o n c e d u n t u r distributiones
amissis
inter praesentes
tantum,
ius
« h a b e a n t ad fallentias, in casu »; r e s p o n d e n d u m c e n s u e r u n t : « Affir« mative, d u m m o d o ne a g a t u r de fallentiis e distributionibus inter prae« sentes t a n t u m provenientibus ».
F a c t a a u t e m de praemissis S S m o Dno Nostro Benedicto Div. Provid.
P p . XV relatione per infrascriptum S. Congregationis Secretarium, in
audientia diei subsequentis, Sanctitas Sua resolutionem E m o r u m P a t r u m
1
a p p r o b a r e et confirmare dignata est.
I.
MORÍ,
*
Secretarius.
SACRA CONGREGATIO DE RELIGIOSIS
Decretis Sacrae Congregationis de Religiosis, S S m u s D n u s Noster
Benedictus P P . XV: 6 martii 1921. — Tertii Ordinis saecularis B. M. V. de Monte Carmelo et S. Matris Theresiae a Iesu n u n c u p a t i Regulam approbavit;
— Congregationis Sororum Misericordiae a S. Carolo B o r r o m a e o
n u n c u p a t a e , cuius d o m u s princeps P r a g a e sita est, novas Constitutiones
definitive
approbavit.
SACRA CONGREGATIO DE PROPAGANDA .FIDE
1
DECRETUM
CONSILIUM CENTRALE PII OPERIS PROPAGATIONIS FIDEI PRO UNIVERSIS ITALIAE DIOECESIBUS
CONSTITUITUR.
Quo zelus in promovendo, ad Missionum Catholicarum levamen et
i n c r e m e n t u m , Pio Opere a Fidei P r o p a g a t i o n e n u n c u p a t o in singulis
Italiae dioecesibus m a / i s ac magis excitetur, huic S. Congregationi a
Christiano Nomine P r o p a g a n d o , quae, iuxta Encyclicas Litteras Maximum
illud, laudati Pii Operis maiorem in p o s t e r u m fructuum optimorum über-
203
S. Congregatio de Propaganda Fide
t a t e m diligentissime curare debet, visum est heic R o m a e Centrale quoddam Consilium pro o m n i b u s Italiae Dioecesibus constituere, a Comitatu
R o m a n o distinctum, derogando super hoc de Decreto die 15 mensis maii
anni 1897 auctoritate Leonis X I I I edito ab E m o Card. Lucido M. Parocchi; quod quidem Centrale Consilium eiusdem Pii Operis institutionem,
regimen, incrementum, in omnibus ac singulis Italiae Dioecesibus, r o m a n a
n o n excepta, foveat, moderetur, a t q u e dirigat. Ipsum a u t e m Consilium
cum suo Praeside, Secretario atque pecuniae Custode nonnullis insuper
adiectis Consiliariis, huic eidem S. C. circa m u n e r a pro q u i b u s erigitur
immediate subiectum erit.
F i r m a itaque m a n e n t e in singulis Italiae Dioecesibus Ordinariorum
auctoritate circa constitutionem ac directionem laudati Pii Operis a
Fidei propagatione n u n c u p a t i , singuli eiusdem Operis Dioecesani Praesides, de iis omnibus negotiis, quae idem P i u m Opus attingere videantur, cum Praeside supradicti Consilii Centralis R o m a n i directe exinde
agent.
Cuius quidem Consilii Centralis R o m a n i constitutionem S S m u s '
D. N. Benedictus div. prov. P P . XV, in audientia diei 18 mensis novembris a n n i elapsi, benigne adprobare, r a t a m q u e habere dignatus est; ac
praesens in re Decretum confici mandavit.
Datum R o m a e , ex aedibus S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide,
die 1 martii 1921.
G. M. CARD. VAN ROSSUM, Praefectus.
L.
S.
C.
Laurenti,
Secretarius.
II
NOMINATIO
Brevi apostolico n o m i n a t u s est:
23 februarii 1921. — Vicarius apostolicus de Honan Septentrionali
R. D. Martinus Chiolino, e Seminario Mediolanensi pro missionibus
exteris.
204
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
DIARIUM ROMANAE CURIAE
SACRA CONGREGAZIONE DI PROPAGANDA FIDE
NOMINA
Con biglietto della S. C. di Propaganda Fide dei 12 marzo 1921 il Rev. Can.
D. Angelo Roncalli della diocesi di Bergamo è stato nominato Presidente del
nuovo Consiglio Centrale per le diocesi d'Italia della Pia Opera della Propagazione della Fede.
S. CONGREGAZIONE DEI RITI
Martedì 15 marzo 1921, nel Palazzo Apostolico Vaticano, si è tenuta la
Congregazione Ordinaria dei Sacri Riti, nella quale al giudizio degli Eoli e
Revmi Signori Cardinali, componenti la medesima, sono state sottoposte le
seguenti materie:
1) Introduzione della causa di beatificazione e canonizzazione della
Serva di Dio Maria Aikenhead, Fondatrice dell'Istituto delle Suore della
Carità nell'Irlanda.
2) Conferma del culto da tempo immemorabile prestato alla Serva di
Dio Margherita Di Lorena, Monaca professa Francescana, chiamata Beata. 3) Riassunzione della causa di canonizzazione del Beato Pietro Canisio,
Sacerdote professo della Compagnia di Gesù.
4) Intorno alla revisione dei nuovi scritti del Servo di Dio Giovanni
Merlini, sacerdote della Congregazione dei Missionarii del Preziosissino Sangue
di N. S. G. C.
5) Intorno agli scritti del Servo di Dio Contardo Ferrini, laico, profes" sore nell'Ateneo di Pavia ed in altri.
6) Approvazione e concessione dell'Officio e Messa, e dell'elogio da inserire nel Martirologio, per la festa dei beati Carlo Luanga, Mattia Murumba
e Compagni Martiri dell'Uganda.
SEGRETERIA DI STATO
NOMINE
Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre si è degnato di
nominare:
15, marzo 1921. L'Emo sig. Card. Oreste Giorgi, Protettore dell'Arciconfraternita di S. Giuseppe dei falegnami.
21
»
»
L'Emo sig. Card. Augusto Sili, Protettore dell'Arciconfraternita dei SS. Angeli Custodi.
31
»
»
Mons. Federico Tedeschini, sostituto della Segreteria di
Stato, Nunzio Apostolico in Spagna.
Diarium Romanae Curiae.
205
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare:
Protonotari apostolici ad instar participantium:
15 marzo
16
»
1921. Mons. Gaetano Audino, della diocesi di Gerace.
»
Mons. Michele Buchberger, dell'archidiocesi di Monaco e
Frisinga.
Prelati Domestici di S. S.:
8 gennaio 1921. Mons.
13 febbraio
»
Mons.
Mons.
Mons.
Mons.
Mons.
Mons.
12
18
marzo
»
Mons.
Mons.
21
»
Mons.
Eugenio Geoffroy, della diocesi di Haileybury.
Giorgio Tommaso Doulin, delFarchid. di New York.
Guglielmo Livingston, della medesima archidiocesi.
Giuseppe Francesco Smith, della medesima archidiocesi.
Giuseppe Enrico Me Mahon, della medesima archidiocesi.
Daniele Burke, della medesima archidiocesi.
Giuseppe Francesco Sheahan, della medesima archidiocesi.
Luigi Grassia, della diocesi di Aversa.
Giacomo Kallarakal, del Vicariato apostolico di
Changanachery.
Pietro Sinelli, della diocesi di Cremona.
ONORIFICENZE
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti
onorificenze :
La Gran Croce dell'Ordine Piano:
11
marzo
1921. Al sig. principe don Camillo Francesco Massimo, di Roma.
La Gran Croce dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civfye:
15
18
marzo
»
1921. Al sig. Carlo Iaroszinski, della diocesi di Zytomierz.
*
Al sig. Emanuele De Peralta, inviato straordinario e ministro plenipotenziario di Costarica presso la
Santa Sede.
La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
8
»
marzo
»
1921. Al sig. Salvatore Cattali, dell'archidiocesi di Messina.
»
Al sig. Pietro Ciccolo Centurrino, della medesima archidiocesi.
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
206
16
marzo
21
»
1921. Al sig. barone Federico de Geier, dell'archidiocesi di Monaco e Frisinga.
»
Al sig. Domenico Galli, dell'archidiocesi di Aquila.
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
13 febbraio 1921. Al sig. Giorgio I. Gillispie, dell'archidiocesi di, New York.
»
»
» Al sig. Giorgio Mac Donald, della medesima archidiocesi.
»
»
» Al sig. Tommaso F. Farell, della medesima archidiocesi.
»
»
» Al sig. Giovanni T. Smith, della medesima archidiocesi.
12 marzo
»
Al sig. barone Guglielmo Van Voorst tot Voorst, della
diocesi di Harlem.
16
»
»
Al sig. Giuseppe Rendina, della diocesi di Porto e S. Rufina.
18
»
»
Al sig. Eugenio Schmits, dell'archidiocesi di Malines.
22
»
»
Al sig. Angelo Santagostino, dell'archidiocesi di Milano.
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe militare.
13 marzo
1921. Al sig. luogotenente Michele Moscicki, aiutante di campo
del Presidente della repubblica di Polonia.
La Commenda con Placca dell'Ordine di S. Silvestro Papa:
lo
marzo
1921. Al sig. prof. Costantino Chylinski, dell'archidiocesi di Mohilew.
La Commenda dell'Ordine di S. Silvestro Papa:
12
16
marzo
»
1921. Al sig. prof. Mario Roccatagliata, dell'archid. di Napoli.
»
Al sig. Enrico Held, dell'archidiocesi di Monaco e Frisinga.
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa:
5
marzo
9
15
»
16
»
»
»
»
1920. Al sig. Giovanni Battista M. Leone Carlo Michel de Trétaigne, della diocesi di Soissons.
»
Al sig. Arturo Meschini, dell'archidiocesi di Westminster.
»
Al sig. Edmondo Wallman, della medesima archidiocesi.
»
Al sig. Giuseppe Stocker, di Roma.
»
Al sig. dott. Roberto Liebel, dell'archidiocesi di Monaco e
Frisinga.
Diarium Romanae Curiae
207
MAGGIORDOMATO DI SUA SANTITÀ
NOMINE
Con Biglietti di S. E. Rma Mons. Maggiordomo, il Santo Padre si è degnato
di nominare:
Camerieri Segreti soprannumerari di S. S. :
23 dicembre 1918. Mons. Eugenio Platzner, del Vicariato Castrense di Vienna.
19 maggio 1919. Mons. Francesco Reyl, della diocesi di Königgrätz.
»
»
»
Mons. Antonio Hruby, della medesima diocesi.
»
»
» Mons. Gustavo Domabyl, della medesima diocesi.
»
»
» Mons. Giovanni Veverka, della medesima diocesi.
»
»
» Mons. Antonio Schreiber, della medesima diocesi.
»
>>
» Mons. Giuseppe Kaplan, della medesima diocesi.
»
»
» Mons. Giovanni Kobr, della medesima diocesi.
»
»
» Mons. Antonio Nyvet, della medesima diocesi.
»
»
» Mons. Francesco Tomicëk, della medesima diocesi.
»
»
» Mons. Giovanni Letosnik, della medesima diocesi.
»
»
» Mons. Antonio Kaska, della medesima diocesi.
»
»
» Mons. Adolfo Brix, della medesima diocesi.
3 marzo 1921. Mons. Felice Camponovo, della Internunziatura Apostolica
di Bolivia.
7
»
» Mons. Michele Pianese, della diocesi di Aversa.
»
»
» Mons. Domenico de Rosa, della medesima diocesi.
15
»
» Mons. Luigi Pepe, dell'archid. di Castellani are di Stabia.
21
»
» Mons. Ercole De Bernardi, dell'archidiocesi di Biella.
Camerieri Segreti di Spada e Cappa soprannumerari di S. S.:
20 febbraio 1921. Il sig. Stanislao Godlewski, della diocesi di Luceoria e
Zytomierz.
3 marzo
»
Il sig. Ramón de Páramo y Jemenez, della dioc. di Orihuela15
»
»
II sig. Giovanni Coyle, dell'archidiocesi di Filadelfia.
»
»
» 11 sig. Giuseppe Gallagher, della medesima archidiocesi.
»
»
»
Il sig. Guglielmo Long, della medesima archidiocesi.
17
»
»
Il sig. Murtha Quina, dell'archidiocesi di Filadelfia.
21
»
» 11 sig. conte Emanuele De Rougé, dell'archidioc. di Parigi.
»
»
' »
Il sig. Ermanno de Greve-Dierfeld, della diocesi di Treviri.
22
»
»
Il sig. barone Federico de Vittinghoff, dell'archidiocesi di
Colonia.
»
»
»
Il sig. conte Prospero Balbo di Vinadio, dell'archidiocesi
di Torino.
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiate
§08
Camerieri d'onore in abito paonazzo di S. S.:
18 dicembre 1920. Mons. Tihamér Tóth, dell'archidiocesi di Agria.
»
»
» Mons. Garlo Subik, della medesima archidiocesi.
28 febbraio 1921. Mons. Adalberto Wich, della diocesi di Cassovia.
*
»
» Mons. Michele Palyò, della medesima diocesi.
»
. »
» Mons. Alberto Valverde Alonso, dell'archid. di Valladolid.
2 marzo
»
Mons. Antonio Carestia, della diocesi di Ascoli Piceno.
»
»
» Möns. Giovanni Di Benedetto, della medesima diocesi.
7
»
» Mons. Francesco Varano, della diocesi di Aversa.
Cameriere d'onore di Spada e Cappa soprannumerario di S. S. :
28 febbraio 1921. Il sig. Emanuele Raventós y Noguer, della dioc. di Madrid
»
»
»
Il sig. Giuseppe Raventós y Noguer, della med. diocesi.
»
»
»
Il sig. Dionisio Garcia-Pelayo et Cordoncillo, dell'archidiocesi di Siviglia.
»
»
»
Il sig. Enrico Martínez y Martínez, della dioc. di Madrid.
5 marzo
»
Il sig. Luigi Codini, della diocesi di Montefìascone.
Cappellani d'onore extra Urbem di S. S:
15 marzo
>>
»
1921. Mons. Alessandro Costantini, della dioc. di Nocera e Gualdo.
» Mons. Giuseppe Massei, della medesima diocesi.
NECROLOGIO
19 marzo
20
»
24
»
25
»
1921. Mons. Pietro Maria Belmont, vescovo di Clermond-Ferrand.
»
Mons. Timoteo Hernández, > ululas, vescovo di Guadix.
»
L'Emo sig. card. Giacomo Gibbons, arciv. di Baltimora.
»
Mons. Giuseppe Müller, vescovo titolare di Sarepta, suffraganeo dell'archidiocesi di Colonia.
Num. 6
6 Maii 1921
Annus XIII - Vol. XIII
ACTA APOSTOLICAE
COMMENTARIUM OFFICIALE
EPISTOLA ENCYCLICA
DILECTIS
FILIIS
ORBIS
DOCTORIBUS ET ALUMNIS LITTERARUM ARTIUMQUE OPTIMARUM
CATHOLICI, SAECULO
SEXTO
EXEUNTE AB OBITU
D A N T I S AL1GHERII.
B E N E D I C T U S P P . XV
DILECTI
FILII,
SALUTEM
ET
APOSTOLICAM
BENEDICTIONEM
In praeclara summorum copia hominum, suo splendore et gloria fidem catholicam illustrandum, qui cum in
omni genere, tum praesertim in litteris diseiplinisque optimis ita sunt versati ut, immortalibus facultatis suae editis
fructibus, de civili societate aeque ac de Ecclesia bene meruerint, singularem plane Dantes Aligherius locum obtinet,
cuius ab obitu plenus mox erit annus sexcentésHíms. Profecto huius viri praestantia excellens num quam fartasse alias
testatior fuit quam hoc tempore; nam ad eius ornandam
memoriam non modo sese alacris comparat Italia, cui de tali
sobole gloriar! licet, sed apud omnes, quotquot sunt, excultas
ad humanitatem gentes novimus propria quaedam constituta esse eruditorum consilia ob eam causam:, ut hoc humani
generis insigne decus communi orbis terrarum praeconio celebretur.
ACTA, vol. XIII, a. 6. — 6-5-921.
15
210
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Iamvero tam mirifico quasi choro bonorum omnium non
solum non deesse Nos decet, sed quodammodo praeesse;
quandoquidem Aligherium in primis et maxime Ecclesia parens agnoscit suum. Cum igitur sub exordium Pontificatus
epistolam ad Archiepiscopum Ravennatium dederimus de
templo in Aligherii saecularia decorando, quocum monumentum sepulcri eius continens est, nunc, ea ipsa sollemnia tamquam: auspicantibus, visum est Nobis, dilecti filii, qui, Ecclesia advigilante, in litterarum studiis versamini, vos alioqui
universos, quo faciamus vel planius, quanta intercedat Aligherio cum hac Petri Cathedra coniunctio, quamque sit necesse laudes, tanto tributas nomini, in fidem catholicam
haud exigua ex parte redundare.
Ac primum, quoniam hic noster in omni vita catholicam
religionem in exemplum est professus, ipsius votis consentaneum videtur, quod intelligimus futurum, ut, religione
auspice, sollemnis eius commemoratio fiat, et ea exitum quidem Ravennae habeat ad Sancti Francisci, sed initium capiat
Florentia^ ad Sancti Ioannis, de qua aede pulcherrima ipse,
prope iam acta aetate, acri cum desiderio recogitabat exui,
optans scilicet et cupiens ibidem poeticam lauream de salutaris lavacri fonte suscipere, ubi infans, rite fuisset ablutus.— Cum in eam incidisset aetatem, quae philosophiae divinarumque rerum studiis floreret, doctorum scholasticorum
opera,, qui lectissima quaeque a maioribus accepta collig*erent, subtilitefque ad suam rationem revocata posteris traderent, is, in magna varietate disciplinarum, secutus est
maxime Thomam Aquinatem, Scholae principem ; eoque magistro, cuius angelica mentis indoles nobilitata est, fere didicit quidquid philosophando ac de divinis rebus disputando
didicit, cum quidem nullum cognitionis scientiaeque genus
negligeret, multusque esset in Sacris Scripturis atque in
P a t r u m libris pervolutandis. I t a quavis a doctrina instructissimus, in primis autem christianae sapientiae consultus,.
Acta Benedicti PP. XV
cum mentem appulisset ad scribendum, ex ipso religionis
regno materiam versibus tractandam paene immensam planeque gravissimam sumpsit. In quo quidem huius incredi
bilem magnitudinem et vim ingenii mirari licet ; sedi simul
est ante oculos, multum ei roboris a divinae fidei afflatu accessisse, eoque factum esse, ut suum ipse opus maximum
traditae divinitus veritatis splendore multiplici non minus,
quam omnibus artis luminibus distingueret. Etenim haec,
quae merito appellatur divina, Comoedia omnis, in iis ipsis
quas habet multis locis vel fictas res et commenticias, vel
recordationes mortalis vitae, eo demum spectat, ad iustitiam
efferendam providentiamque Dei, mundum et in cursu temporum et in aeternitate gubernantia, hominibusque tum singulis t u m consociatis aut praemia tribuentis aut poenas,
quas meruerint. Quare, congruenter admodum iis quae catholica fide creduntur, in hoc nitet poemate et unius Dei augusta Trinitas, et humani generis ab Incarnato Dei Verbo
facta Redemptio, et Mariae Virginis Deiparae, caelorum Reginae, benignitas summa ac liberalitas, et sanctorum angelorum hominumque beatitudo superna ; cui quidem e regione
opponuntur apud inferos supplicia impiis constituta, interiecta inter utrumque locum- sede animarum, quibus, suo
tempore expiatis, aditus in caelos patefiat. Atque horum ceterorumque catholicorum dogmatum in toto carmine sapientissimus quidam contextus apparet. - Quod si de caelestibus
rebus scientiae pervestigatio progrediens aperuit deinceps
eam mundi compositionem sphaerasque illas, quae veterum
doctrina ponerentur, nullas esse, naturamque et numerum,
et cursum stellarum et siderum alia esse prorsus atque illi
iudicavissent, manet tamen hanc rerum universitatem,, quoquo eius partes regantur ordine, eodem administrari nutu,
quo est condita, Dei omnipotentis, qui omnia, quaecumque
sunt, moveat et cuius gioria plus minus usquequaque eluceat : hanc autem terram, quam nos homines incolimus, licet
ad universi caeli complexum iam non quasi centrum, ut opi-
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
nio fuit, obtinere dicenda sit, ipsam tamen et sedem beatae
nostrorum progenitorum vitae fuisse, et testem deinde tum
eius, quam illi fecerunt ex eo statu, prolapsionis miserrimiae,
t u m restitutae, Iesu Christi sanguine, hominum salutis sempiternae. - Ergo triplicem animarum vitam, quam cogitatione finxerat, sic explicavit, ut declarandae, ante extremum divini iudicii diem», vel damnation! reproborum vel piorum, manium purgationi vel beatorum felicitati clarissimum
lumen ab intima fidei doctrina petere videatur.
Iam vero ex iis quae cum in ceteris scriptis, t u m praesertim in tripartito tradit carmine, haec potissimum putamus bono esse posse hominibus nostris documento. Primum
Scripturae Sanctae summam deberi a christianorum quoque
reverentiam, summoque cum obsequio oportere accipi quidquid ea contineatur, ex eo confirmat quia quamquam
scribae divini eloquii multi sint, unicus tamen dictator
est Deus, qui beneplacitum suum nobis per multorum calamos explicare dignatus est . Quod sane pulcre est verisslmeque dictum. Itemque illud, vetus et novum, Testamentum,
quod in aeternum mandatum est, ut ait Propheta, habent
spiritualia documenta quae humanam rationem transcendunt, tradita a Spiritu Sancto, qui per Prophetas et Hagio
graphos, qui per coaeternum sibi D ei Filium Iesum Christum
et per eius discipulos, supernaturalem veritatem ac nobis necessariam revelavit \ Rectissime igitur de eo quod mortalis
vitae cursum sequetur, aevo sempiterno « nos certum habe<( mus, ait, ex doctrina Christi veracissima, quae Via, Veritas
(( et Lux est : Via quidem, nam ea ipsa ad immortalitatis
(( beatitudinem nulla re impediti contendimus ; Veritas, quia
« omnis est erroris expers ; Lux, quia nos in mundanis insci(( tiae tenebris illuminat » . - Neque is minus colit atque
observat veneranda illa Concilia principalia, quibus Chri1
3
1
2
3
Mon. III, 4.
Mon. iii, 3, 16.
Conv. II, 9.
Acta Benedicti PP. XV
213
slum interfuisse nemo fidelis dubitat. Ad haec, magni etiam
ab eo fiunt scripturae doctorum Augustini et aliorum, quos,
inquit, a Spiritu Sancto adiutos qui dubitat, fructus eorum vel omnino non vidit, vel, si vidit, minime degustavit .
Ecclesiae vero Catholicae auctoritati mirum quantum
tribuit Aligherius, quantum Romani Pontificis potestati,
utpote ex qua quaevis Ecclesiae ipsius leges et instituta valeant. Quare nervose illud christianos admonet, cum utrumque Testamentum habeant simulque Pastorem Ecclesiae a
quo ducantur his ad salutem adiumentis contenti sint. Ecclesiae igitur malis sic affectus, ut suis, omnemque christianorum a summo antistite defectionem deplorans et exse crans, Cardinales Italos, post Apostolicam Sedem Roma
translatam, ita alloquitur : Nos quoque eundem Patrem et
Filium, eundem Deum et hominem, nec non eandem Matrem et Virginem profitentes, propter quos et propter quorum salutem ter de caritate interrogato, dictum est; Petre,
pasce sacrosanctum ovile; Römern, cui post tot triumphorum pompas et verbo et opere Christus orbis confirmavit imperium; quam etiam ille Petrus et Paulus, gentium praedicator, in Apostolicam Sedem aspergine proprii sanguinis
consecrarunt ; quam nunc cum leremia non lugendo post venientes, sed post ipsum dolentes, viduam et desertam lugere
compellimur; piget, heu, non minus quam plagam lamentabilem cernere haeresum ! . I t a q u e Ecclesiam Romanan vel
matrem piissimam, vel Sponsam Crucifixi nominat, P e t r u m
autem, traditae a Deo veritatis iudicem falli neseium, cui
de rebus, aeternae salutis causa, credendis agendisve, ab
omnibus sit obedientisisime obtemperandum. Quapropter,
quamvis Imperatoris dignitatem ab ipso Deo proficisci existimet, haec tamen veritas^ inquit, non sic stricte recipienda
est, ut Romanus Princeps in aliquo Romano Pontifici non
1
2
1
2
Mon. m, 3.
Epist. VIII.
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
214
subiaceat; quum mortalis ista felicitas quodammodo ad immortalem felicitatem ordinetur . - Optima enimvero plenaque sapientiae ratio, quae quidem si hodie sancte servetur,
fructus sane rebus publicis afferat prosperitatis uberrimos.
At in Summos Pontifices sui temporis perquam acerbe
et contumeliose est invectus. - Scilicet in eos, a quibus de
re publica dissentiebat, cum ea parte, ut opinabatur, facientibus, quae se domo patriaque expulisset, Atqui ignoscendum est viro tantis iactato fortunae fluctibus, si exulcerato
animo quicquam fudit, quod transisse videtur modum : eo
vel magis quod ad iram eius infiammandam non est dubium
quin hominum, ut assolet, male de adversariis omnia interpretan tium, rumores accesserint. Ceterum, quoniam» - quae
est mortalium infirmitas - « necesse est de mundano pulvere etiam religiosa corda sordescere » , quis neget nonnulla
eo tempore fuisse in hominibus sacri ordinis haud probanda,
quae animum eius, Ecclesiae dediti s simuim, aegritudine
molestiaque afficereiit, cum eadem viris, vitae sanctimonia
praestantibus, graves, ut accepimus, querimonias express e r a t ? Sed enim, quicquid in sacro ordine, seu recte seu
perperam, reprehendit indigliabundus ac vituperavit, nihil
umquam tamen detractum voluit de honore Ecclesiae debito, nihil de Summarum Clavium observantia : quamobrem
in politicis suam propriam tueri sententiam instituit illa reverentia fretus, quam pius filius debet patri, quam pius filius
matri, pius in Christum, pius in Ecclesiam, pius in Pastorem, pius in omnes Christianam religionem, profitentes, pro
salute
veritatis .
His igitur religionis fundamentis cum omnem sui poematis tamquam fabricam excitaverit, mirum non est, si quasi
quendam catholicae doctrinae thesaurum in eo conditum reperias, id est cum philosophiae theologiaeque christianae
1
2
3
1
2
3
Mon. Iii, 16.
S. Leo M. Serm. 4 de Quadrag.
Mon. HI, 3.
Acta Benedicti PP. XV
S15
sucum, t u m etiam divinarum summam legum de ordinandis
administrandisve rebus publicis : neque enim is erat Aligherius, qui, patriam amplificandi causa vel principibus gratificando negligi posse diceret publice iustitiam Deique ius,
cuius in conservatione probe sciret' civitates niti maxime et
consistere.
Quare ab" hoc Poeta mirificara quidem, pro eius excellentia, licet oblectationem petere, at non minorem fructum
et eum ad eruditionem simul artis atque ad disciplinam virtutis aptissimum ; modo, qui eum adierit, vacuo sit praeiudicatis opinionibus anime studiosoque veritatis. Quin, cum e
nostris non pauci numerentur boni poetae qui omne ferre
punctum, ut dicitur, videantur, miscentes utile dulci, habet
hoc Dantes, ut singulari lectorem et imaginum varietate et
colorum pulcritudine et sententiarum ac verborum granditate capiens, ad christianae sapientiae amorem alliciat atque
excitet : ipsumque neiao ignorat aperte professum, ea se
mente hoc carmen composuisse, ut aliquod praeberet omnibus vitale nutrimentum. Itaque scimus nonnullos, vel recenti memoria, qui remoti a Christo, non aversi essent, cum
huius praecipue lectione studioque tenerentur, divino munere, veritatem primo suspexisse catholicae fidei, ac subinde
se in Ecclesiae sinum libentissime recepisse.
Quae hactenus memorata sunt, satis ostendunt quam
sit opportunum per haec saecularia toto orbe catholico optimum quemque eo fieri alacriorem ad retinendam, fautrioem bonarum artium, Fidem, cuius haec ipsa virtus egregie,
si unquam alias, in Aligherio spectata est. Etenim in eo non
modo summa ingenii facultas efficit admirationem:, verum
etiam immensa quaedam magnitudo argumenti, quod divina
ei religio ministravit ad canendum ; et is quod habuerat a
natura t a n t u m acuminis, diu quidem multumque exemplarium veterum contemplatione limavit, sed eo magis exacuit
Ecclesiae Doctorum et P a t r u m disciplinis, ut diximus ; quae
res ei tribuit, ut cogitatione et mente multo evolare altius la-
216
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
tiusque posset, quam si naturae finibus, exiguis sane, se continuisset. Itaque eum, quamquam a nobis tanto saeculorum
intervallo seiungitur, huius paene aetatis dixeris esse, certe
longe recentiorem quam quemquam' ex his, qui nunc sunt,
cantoribus vetustatis eius quam Christus e Cruce victor de
medio pepulit. Eadem omnino spirat in Aligherio, atque in
nobis pietas ; eosdem habet sensus religio; iisdem tamquam
velaminibus utitur « allata nobis de caelo veritas, qua tam
sublime evecti sumus ». Haec eius nobilissima laus est, christianum esse poetam, id est christiana instituta, quorum
contemplaretur toto animo speciem ac formam, de quibus
mirabiliter sentiret, quibus ipse viveret, divino quodam eecinisse cantu ; quam laudem qui inficiali non dubitant,
omnem Comoediae religiosam, rationem commenticiae cuidam fabulae comparantes, nulla veritate subiecta, ii profecto id inficiantur quod est in Poeta nostro praecipuum, et
ceterarum eius laudum fundamentum.
Ergo, si t a m magnam honestatis amplitudinisque suae
partem debet catholicae fidei Dantes, iam, ut alia omittamus, vel hoc uno exemplo illud confirmare licet, tantum
abesse ut obsequium mentis animique in Deum ingeniorum
cursum retardet, ut incitet etiam et promoveat : item iure
colligitur, quam male consulant progressioni studiorum et
humanitatis, qui nullum in iuventutis institutione patiunt u r esse Religioni locum. Dolendum est enim disciplinam,
qua publice studiosa iuventus instituitur, eiusmodi esse solere, quasi nulla sit Dei habenda homini ratio, nulla earum
omnium, quae supra naturam sunt, rerum maximam m.
Nam, sicubi « poema sacrum » non habetur scholis publicis
alienum, quin etiam in libris numeratur qui sunt studiosius
perlegendi, at vitale illud nutrimentum, cui ferendo natum
est, plerumque minime affert adolescentibus, utpote, disciplinae vitio, non sic animatis erga ea quae sunt divinae fidei,
quemadmodum oportet. Quod utinam haec sollemnia saecularia id efficiant, ut, ubicumque datur opera erudiendae in
1
1
Acta Benedicti PP. XV
217
litteris iuventuti, debito sit in honore Dantes, alumnosque
christiana doctrina ipse imbuat ; cui quidem in poemate condendo nihil aliud fuit propositum, nisi vemovere viventes in
hac vita de statu miseriae, id est peccati, et perducere ad
statum felicitatis, id est divinae gratiae \
Vos vero, dilecti filii, quibus auspicato contingit, ut
litterarum artiumque optimarum studia, Ecclesia magistra,
exerceatis, diligite earumque habete/ ut facitis, hunc Poetam, quem appellare christianae sapientiae laudatorem et
praeconem unum omnium eloquentissimum non dubitamus.
Huius enim in amore quo plus profeceritis, eo vos et perfectius ad veritatis splendorem vestros excoletis animos, , t in
Fidei sanctae obsequio studioque constantius permanebitis.
Atque auspicem divinorum munerum paternaeque benevolentiae Nostrae testem, apostolicam benedictionem vobis omnibus, dilecti filii, amantissime impertimus.
Datum Romae apud Sanctum Petrum, die xxx mensis
aprilis MCMxxi, Pontificatus Nostri anno septimo.
e
B E N E D I C T U S P P . XV
1
Epist. X, § 15.
218
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
EPISTOLAE
1
AD R. P. D. ANDREAM DE SZEPTYCKI, ARCHIEPISCOPUM LEOPOLIENSIUM ; DE
RUTHENORUM COLLEGIO ITERUM IN URBE A PRETENDO AC DE CONDITIONE
RERUM ILLIUS POPULI RESCRIBENS.
Venerabile fratello, salute ed apostolica benedizione. — Il dolore
che Noi p r o v a m m o nel maggio 1915 allorché da questa alma città
vedemmo partire i diletti figli del Collegio Ruteno che all'ombra della
s a n t a Regina di Zyrovice (del Pascolo), così cara al popolo di Rutenia,
si p r e p a r a v a n o a divenire degni ministri dell'altare, è ora alfine lenito
dalla preghiera che ella, nella sua qualità di Metropolita, Ci rivolge, di
riaprire il Collegio s t e s s o ; e Noi che a b b i a m o avuto la soddisfazione di
vedere nuovamente a d u n a r s i intorno alla Cattedra Apostolica i giovani
chierici dei vari, paesi fino a ieri belligeranti, siamo ben felici di dare
il Nostro consenso alla sua o p p o r t u n a richiesta. Se non che, avendo il
Collegio R u t e n o più degli altri risentito i tristi effetti della mondiale
conflagrazione, perchè in conseguenza della medesima rimase privo di
gran, parte delle sue rendite, le quali gli venivano somministrate dal
cessato impero Austro-Ungarico, Noi abbiamo procurato di assicurarne
anche d'ora innanzi l'esistenza, assegnandogli u n a congrua somma,
mercè la quale possa il Collegio m a n t e n e r e tanti alunni, q u a n t i essi
erano prima della guerra. Ben vengano d u n q u e i Nostri diletti figli del
Collegio R u t e n o , ora che la Provvidenza fa suonare anche per essi l'ora
del salutare ritorno; e Noi stessi di b u o n grado rivedremo i rappresentanti di quel caro popolo, che forse più di ogni altro ha conosciuto gli
orrori dell'immane conflitto. Ed è v e r a m e n t e con anima affranta che
Noi, pensando ai Ruteni, ricordiamo le belle città saccheggiate, i tranquilli villaggi incendiati, le ubertose campagne corse e ricorse da eserciti sterminati. E col pensiero del popolo, sono t u t t o r a presenti ai Nostro
spirito le loro chiese devastate, le immagini sacre infrante, i sacri paramenti fatti s t r u m e n t o di ludibrio, e più di ogni altra cosa, ciò che Ci
riempie di raccapriccio, le Specie Eucaristiche calpestate da incoscienti
fanatici. Gli orrori della fame, delle crude stagioni, delle ferali malattie,
delle atroci sevizie, le prigionie di cui ella stessa, venerabile fratello,
Acta Benedicti PP. XT
S19
porta t u t t o r a le stigmate, le uccisioni di venerandi sacerdoti, di vecchi
imbelli, di deboli donne, di t a n t a fiorente gioventù, tutti rei di m o s t r a r e
a t t a c c a m e n t o al proprio r i t o ; tutto ciò è b e n dipinto al Nostro sguardo,
ed insieme ad un senso profondo di p a t e r n a pietà Ci ispira di innalzare
a Dio u n a speciale preghiera, onde ottenere che dopo t a n t e prove degnisi
la divina Clemenza di r i g u a r d a r e benigna un popolo valoroso, che t a n t o
ha s a p u t o soffrire per la conservazione del suo rito, palladio della s u a
nazionalità. Che se dobbiamo r i a n d a r e con la memoria le paterne prem u r e di q u e s t a Sede Apostolica ed il Nostro personale interessamento
per il diletto popolo Ruteno, Ci è caro ricordare che u n a tangibile prova
fummo lieti di d a r n e non a p p e n a da alcuni rappresentanti dei popolo
R u t e n o venimmo a conoscere lo strazio di quelle misere popolazioni.
Fu allora che Noi Ci affrettammo n o n solo a spedire soccorsi, ma anche
ad istituire e ad inviare sul posto un Nostro speciale Delegato che portasse
a tutti, da parte Nostra ed in Nostro nome, parole di conforto ed aiuti di
c a r i t à ; e q u a n t u n q u e circostanze indipendenti dal voler Nostro e dallo
zelo del Pontifìcio Visitatore abbiano impedito al diletto figlio, il P. Giovanni Genocchi dei Missionari del Sacro Cuore, di portarsi fino fra gli
Ukraini, pure dalle relazioni che egli Ci ha inviato, a b b i a m o avuta, non
disgiunta p u r t r o p p o dalla dolorosa conferma del martirio di quel popolo
generoso, la b r a m a t a dolce consolazione di essere assicurati come nella
g u e r r a m o s s a alla s u a fede e specialmente nelle insidie tese al suo clero
ben pochi siano stati quelli che miserevolmente defezionarono. Mentre
piangiamo sulla c a d u t a di questi s v e n t u r a t i figli Nostri, Ci è tuttavia di
g r a n conforto il sentire che n e s s u n séguito abbia trovato presso il popolo
la loro apostasia, e che anzi, di t a n t o disprezzo siano stati fatti oggetto
per il loro sacrilego passo, da dovere a b b a n d o n a r e i loro paesi e cercare altrove rifugio. Per questo a p p u n t o Noi, che a b b i a m o s o m m a m e n t e
a cuore il ritorno all'unità della fede dei popoli orientali, nei quali è
così vivo il sentimento religioso, a b b i a m o ferma fiducia che per mezzo
dei Ruteni, sempre stretti alla Cattedra R o m a n a , ma ora vieppiù fortificati nella fede dalle recenti calamità, possa presto t r a d u r s i in atto il
pio voto del Nostro illustre predecessore U r b a n o VIII con quelle memor a n d e p a r o l e : « Per vos, mei R u t h e n i , Orientem c o n v e r t e n d u m spero ».
Vengano d u n q u e e vengano senza "indugio i diletti chierici R u t e n i ;
Noi li a t t e n d i a m o con a m o r o s a sollecitudine e preghiamo caldamente
il Signore che ai Nostri amati figli della t e r r a di R u t e n i a riservi la
grazia di formarsi pienamente, all'ombra della Cattedra di Pietro, a quel
santo apostolato che d a r à a Cristo ed al suo Vicario la gioia di veder
t o r n a r e all'unico ovile tanti milioni di cristiani che ora ne vivono sepa-
no
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
rati. Con questo augurio Noi impartiamo di g r a n cuore a lei, .venerar
bile fratello, ai suoi colleghi nell'episcopato ed ai dilettissimi fedeli della
terra Ukraina, l'apostolica benedizione.
Dal Vaticano, li 24 febbraio .192.1.
B E N E D I C T U S P P . XV.
II
AD R. P. D. MARIUM BBSSON, EPISCOPUM LAUSANENSIUM ET GENEVENSIUM
CETEROSQUE HELVETIORUM EPISCOPOS; PROPOSITUM LAUDANS CELEBRANDI
QUARTUM CENTENARIUM AB ORTU BEATI PETRI CAN [SIL
Venerabiles fratres, salutem et apostolicam benedictionem. — Officii
Nostri vestra Nos a d m o n e n t studia, in id, ut accepimus, collata, ut beati
Petri Canisii m e m o r i a m debito cum h o n o r e recolatis, ad exitum vertente saeculo q u a r t o ab eius ortu. Pie id vos a d m o d u m et. grati cum
animi laude. Si enim t e m p o r i b u s religioni maxime infensis, cum late
obtinentes r e r u m n o v a r u m cupidines o b s c u r a r e n t a u r u m catholicae
doctrinae, m u t a r e n t colorem optimum c h r i s t i a n o r u m m or uni, catholicam Helvetii r e t i n u e r u n t fidem, id, s e c u n d u m Deum, t r i b u e n d u m in
primis est vigilantiae s o l e r t i a e q u e religiosi h u i u s viri. Persequi v i r t u t e s
eius, celebrare labores q u i b u s n o n Helvetiis solum profuit, sed et Austriae
et Germaniae populis bene multis, illustrare copiam doctrinae a t q u e eruditionis, q u a m in c o m m u n e m attulit salutem docendo in scholis, concion a n d o , scribendo, cum adversariis d i s p u t a n d o , l u m e n consilii hortation e m q u e sanctam o m n i b u s impertiendo, propositum Nobis h a u d est. R e m
attigit Decessor Noster f. r. Leo XIII in encyclica epistola « Militantis
Ecclesiae » d a t a p e r sollemnia, q u a e celebrata sunt expleto saeculo tertio
ab obitu Canisii. P r a e s t a t n u n c hortari vos ut, q u a s h o n o r i s significationes tribuetis viro de sacra civilique re optime merito, eae n o n m i n u s
decori p a r e a n t q u a m utilitati Ecclesiarum v e s t r a r u m . Velimus n i m i r u m
Petri memoria ita i n s t a u r e t u r , ut ex eius vitae exemplis apte propositis christifideles vestri s e n t i a n t q u a n t i sibi faciendum sit divinum illud
fidei m u n u s p r o q u o P e t r u s t a m acriter, t a m diu d e c e r t a v i t : et viri e
clero discant q u i b u s pietatis doctrinaeque a r m i s veritatis ac religionis
patrocinium suscipiendum sit. T e m p o r a , ut videtis, e l a b u n t u r in q u i b u s
et a doctrinarum venenis et a multiplicatis vitiorum illecebris cotidiana
Acta Benedicti PP. XV
fidei ac m o r u m i m p e n d e n t christifidelibus detrimenta cotidianaeque s u n t
dimicationes, q u a e m a n e n t viros sacri ordinis, si, suae m e m o r e s vocationis, suo rite fungi m u n e r e velint. U t r o s q u e ita m u n i r e oportet, ut
alii stent fortes in fide, laborent alii uti boni milites Christi Iesu. Q u a m
igitur dies affert ad id opportunitatem, ea sapienter u t e n d u m , ita n e m p e
ut cooperetur in b o n u m . Nos quidem et h o r t a m u r fideles vestros, ut
vestris ne desint studiis a t q u e optatis, et vobis, Venerabiles fratres,
quos suscepti laboris a t q u e i n d u s t r i a e , u b e r e s fructus l a t u r o s confidimus, vestrisque dioecesibus, q u a s cupimus crescere in dies in ostensione spiritus ac virtutis, caelestium auspicem g r a t i a r u m Nostraeque
testem benevolentiae, apostolicam benedictionem p e r a m a n t e r in Domino
impertimus.
D a t u m R o m a e a p u d sanctum P e t r u m , die i aprilis MCMXXI, Pontificatus Nostri a n n o septimo.
B E N E D I C T U S P P . XV
.222
Acta Apostolicae Seáis - Commentarium Officiale
ACTA SS. CONGREGATIONUM
SUPREMA SACRA CONGREGATIO S. OFFICII
DECRETUM
DAMNATIO LIBRI: EDMOND CAZAL « SAINTE THERES! »
Emi ac Rmi Dñi Cardinales in r e b u s fidei et morum inquisitores
Generales, in ordinario consessu h a b i t o feria iv, die 20 aprilis 1921,
l i b r u m : E d m o n d Cazal, Sainte Therese, Paris, Librairie P. Ollendorff,
p r a e d a m n a t u m ad praescriptum canonis 1399, in Indicem librorum prohibitorum i n s e r e n d u m esse declararunt, hac praecipue ratione, ne fideles
ex titulo in errorem forte i n d u c a n t u r .
Et insequenti feria v, die 21 eiusdem mensis et anni, Sanctissimus
D. N. Benedictus divina Providentia P a p a XV, in solita audientia R. P.
D. Assessori S. Officii impertita, relatam sibi E m o r u m P P . resolutionem
approbavit et publicandam mandavit.
D a t u m R o m a e , ex aedibus S. 'Officii, die 22 aprilis 1921.
A. Castellano, Supremae S. G. S. Officiis Notarius.
SACRA CONGREGATIO CONSISTORIALIS
I
DECRETUM
CIRCA PROPONENDOS AD EPISCOPALE MINISTERIUM IN BRASILIA
Quae de eligendis Episcopis in America Septentrionali novissime
s t a t u t a sunt, S S m u s D n u s Noster Benedictus P P . XV, habito Ordinar i o r u m voto, ad Brasilianam Rempublicam extendenda, paucis i m m u tatis, decrevit, quippe q u a e praesentis temporis necessitatibus et congrue
respondent, et, q u a n t u m in h u m a n i s fieri potest, o p p o r t u n e c o n s u l u n t .
S. Congregatio Consistorialis
Hoc igitur consistoriali Decreto, hac super re, q u a e s e q u u n t u r idem
S S m u s D n u s praescribit,
1. P r o proponendis sacerdotibus ad episcopale ministerium idoneis
ac dignis, conventus Episcoporum fiet singulis trienniis a u t saltem singulis quinquenniis, tempore infra assignato.
,
2. Conventus e r u n t provinciales, hoc est, omnes et singuli Ordinarii
dioecesum u n i u s c u i u s q u e provinciae convenient simul, nisi forte pro ali
quibus provinciis paucas dioeceses complectentibus d u a s provincias simul
convenire decernatur: quod quidem iidem Episcopi proponere poterunt.
3. Praelati vero nullius conventibus Episcoporum provinciae suae
interesse curabunt, iisdem cum iuribus ac ceteri.
4. Quolibet triennio aut quinquennio, ut s u p r a dictum est, sub initium Quadragesimae, incipiendo ab a n n o 1922, omnes et singuli Episcopi Metropolitano suo vel seniori Archiepiscopo (si duae ecclesiasticae
provinciae simul conveniant) sacerdotum n o m i n a iudicabunt, quos dignos
episcopali ministerio existimabunt. Nil autem vetat quominus, hos inter,
alterius etiam dioecesis vel provinciae sacerdotes p r o p o n a n t u r ; sub gravi
t a m e n exigitur, ut, qui proponitur, personaliter et ex d i u t u r n a conversatione a p r o p o n e n t e cognoscatur.
5. U n a cum nomine, aetatem q u o q u e designabunt candidati, eius
originis et actualis commorationis locum, et officium quo principaliter
fungitur.
6. Antequam determinent quos proponant, tam Archiepiscopi q u a m
Episcopi poterunt a viris ecclesiasticis p r u d e n t i b u s necessarias notitias
inquirere, ita t a m e n ut finis h u i u s inquisitionis o m n i n o lateat. Notitias
vero q u a s receperint nemini patefacient, nisi forte in Episcoporum conventu, de quo inferius.
U1U
7. Nomina quae Episcopi iuxta art. 4
proponent, nulli p r o r s u s
aperiant, -nisi Metropolitano suo vel seniori Archiepiscopo.
8. Metropolitanus vel senior Archiepiscopus habitis a ceteris Praesulibus candidatorum nominibus sua adiiciat: o m n i u m indicem ordine
alphabetico conficiat, et, reticitis p r o p o n e n t i b u s , h a n c notulam transmittat singulis suis Suffraganeis sive Antistitibus, ut hi o p p o r t u n a s
investigationes peragere valeant de qualitatibus eorum quos personaliter
et certa scientia n o n cognoscant.
9. Investigationes huiusmodi, e a r u m q u e causa, m a x i m a secreti cautela peragendae erunt, ut s u p r a n u m . 6 dictum est. Quod si Episcopus
vereatur rem palam evasuram, ab ulterioribus inquisitionibus abstineat.
10. Post Pascha, die et loco a Metropolitano vel a seniore Archiepiscopo determinandis, omnes Episcopi convenient ad seligendos eos qui
224.
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
S. Sedi pro episcopali ministerio proponi debeant. Convenient a u t e m
a b s q u e ulla solemnitate, quasi ad familiarem congressum, lit attentio
quaelibet, p r a e s e r t i m diariorum et e p h e m e r i d u m , et o m n e curiositatis
s t u d i u m vitentur.
11. In conventu, invocato divino auxilio, p r a e s t a n d u m erit a singulis,
Archiepiscopo n o n excepto, factis S S . Evangeliis, i u s i u r a n d u m de secreto
servando, ut sacratius fiat vinculum quo o m n e s a d s t r i n g u n t u r : post hoc
regulae ad electionem faciendam iegendae e r u n t .
12. Deinde u n u s ex Episcopis praesentibus in Secretarium eligetur.
13. His peractis, ad disceptationem P r a e s u l e s venient, ut, inter tot
exhibitos, digniores et aptiores seligant. Id t a m e n veluti Christo praesente fiet et sub Eius obtutu; omni h u m a n a consideratione postposita,
c u m discretione et caritate, s u p r e m o Ecclesiae bono divinaque gloria et
a n i m a r u m salute unice ob oculos habitis.
14. Candidati m a t u r a e , sed n o n nimium provectae aetatis esse debent ;
prudentia; praediti in agendis, q u a e sit ex ministeriorum exercitio comprobata; sanissima et n o n communi doctrina exornati, q u a e cum debita erga
Apostolicam Sedem devotione c o n i u n g a t u r ; maxime vero sint h o n e s t a t e
vitae et pietate insignes. A t t e n d e n d u m insuper erit ad capacitatem candidati q u o a d temporalem b o n o r u m administrationem, ad conditionem eius
familiarem, necnon ad eius indolem et valetudinem. U n o verbo, videndum u t r u m o m n i b u s iis qualitatibus polleat, q u a e in optimo pastore
requiruntur, ut cum fructu et aedificatione p o p u l u m Dei regere queat.
15. Discussione peracta, fiet hac ratione s c r u t i n i u m :
a) Qui o m n i u m Episcoporum sententia, quavis d e m u m de causa,
visi fuerint in disceptatione ex n u m e r o proponendoruni expungendi, ii
in suffragium n o n v o c a b u n t u r ; de ceteris, etiam probatissimus, suffragium
feretur.
b) Candidati singuli ordine alphabetico ad suffragium proponent u r : suffragia secreta erunt.
c) Episcopi omnes, Metropolitano n o n excepto, pro singulis candidatis tribus u t e n t u r taxillis seu calculis, albo scilicet, nigro; tertioque
alterius c u i u s c u m q u e coloris: p r i m u m ad approbandum^ alterum ad
r e p r o b a n d u m , tertium ad abstensionem indicandam.
d) Singuli Antistites, praeeunte Archiepiscopo, in u r n a ad h u n c
finem disposita«taxillum déponent, quo dignum, coram Deo et graviter
onerata conscientia, sacerdotem a e s t i m a b u n t qui in suffragium v o c a t u r :
reliquos taxillos binos in u r n a alia, pariter secreto, déponent.
e) Suffragiis expletis, Archiepiscopus, a d s t a n t e Episcopo Secretario,
taxillos et eorum speciem coram o m n i b u s n u m e r a b i t , s c r i p t o q ü e adnotabit.
225
S. Congregatio Consistorialis
1.6. Scrutinio de o m n i b u s peracto, liberum erit Episcopis, si id ipsis
placeat, a u t aliquis e o r u m postulet, ut inter a p p r o b a t o s plenis aut parib u s suffragiis novo scrutinio designetur quinam sit praeferendus. Ad h u n c
finem singuli suffragatores n o m e n praeferendi in schedula a d n o t a b u n t ,
e a m q u e i n u r n a d é p o n e n t : s c h e d u l a r u m a u t e m examen f i e t , u t s u p r a
n u m . 15, litt. e, decernitur.
17. Quamvis vero S u m m u s Pontifex sibi reservet, dioecesi vel archidioecesi aliqua vacante, per N u n t i u m Apostolicum, aliove modo, opport u n a consilia ab Episcopis vel Archiepiscopis requirere, ut personam eligat
q u a e inter a p p r o b a t a s magis idonea videatur dioecesi illi r e g e n d a e ; nihilominus fas erit Episcopis in eodem conventu indicare, generali saltem
ratione, cuinam dioecesi h u n c aliumve c a n d i d a t u m magis idoneum cens e a n t ; ex. gr. u t r u m exiguae, o r d i n a t a e ac tranquillae dioecesi, an maioris
vel difficilioris momenti, vel in q u a plura sint o r d i n a n d a a u t c r e a n d a ;
u t r u m dioecesi mitioris aëris et facilis <x>mmeatus, et alia huiusmodi.
18. Episcopus a secretis, discussione durante, diligenter a d n o t a b i t
q u a e de singulis candidatis a singulis suffragatoribus e x p o n e n t u r ,
q u a e n a m discussionis fuerit conclusio ; q u i n a m t u m in primo scrutinio,
tum in secundo (si fiat) fuerit exitus, et quidnam specialius iuxta art. 17
fuerit dictum.
19. Antistites a conventu ne discedant, a n t e q u a m ab Episcopo Secretario lecta fuerit relatio ab eodem confecta circa n o m i n a proposita, candidatorum qualitates et obtenta suffragia, e a m q u e probaverint.
20. Actorum exemplar ab Archiepiscopo, a Praesule a secretis et a
ceteris Episcopis praesentibus subsignatum, q u a m tutissime ad Sacram
h a n c Congregationem per Nuntium Apostolicum mittetur. Acta vero ipsa
penes Archiepiscopum in Archivo secretissimo S. Officii s e r v a b u n t u r ,
d e s t r u e n d a t a m e n post a n n u m , vel et am prius, si periculum violationis
secreti i m m i n e a t .
21. Post haec, fas t a m e n semper erit Episcopis, t u m occasione propositionis candidati t u m vacationis alicuius sedis, praesertim maioris
momenti, litteras Sacrae huic Congregationi vel ipsi SSmo Domino conscribere, q u i b u s mentem s u a m circa p e r s o n a r u m qualitates sive absolute, sive relate ad provisionem dictae sedis, patefaciant.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis Consistorialis, die
19 martii 1921.
f$j G. CARD. DE L A I , Ep. Sabinen., Secretarius.
L.
©
S.
Aloisius
ACTA, vol. XIII, n. 6. — 6-5-921.
Sincero, Adsessor.
16
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
II
BRIXINEN.
DECRETUM
QUO DIOECESIS BRIXINENSIS A PROVINCIA ECCLESIASTICA SAL1SBURGENSI SEPARATUR ET APOSTOLICAE SEDI IMMEDIATE SUBIICITUR.
Q u a m iura et officia quibus dioecesis Brixinensis, q u a suffraganea,:
erga metropolitanam sedem Salisburgensem adstringitur, in praesenti
r e r u m conditione nonnullis difficultatibus sint obnoxia, S s m u s D n u s
Noster Benedictus P p . XV, suppleto q u a t e n u s opus sit q u o r u m intersit
consensu, dioecesim Brixinensem a iure metropolitico Archiepiscopi
Salisburgensis absolvendam decrevit.
Quapropter, in exsecutionem apostolici mandati, Saera h a e c Congregatio Consistorialis, vi praesentis decreti, dioecesim Brixinensem k
provincia ecclesiastica Salisburgensi s e p a r a t et Apostolicae Sedi immediate subiectam constituit. Contrariis quibusvis minime obstantibus.
D a t u m R o m a e , ex aedibus S. Congregationis Consistorialis, die
25 aprilis 1921.
•)$( C. CARD. DE L A I , Ep. Sabinen., Secretarius.
L.
g*
s.
Aloisius
Sincero, Adsessor.
III
DECRETUM
CIRCA DEN OMINATIONEM EPISCOPI ET DIOECESIS PRINCIPIS ALBERTI
S s m u s D. N. Benedictus P P . XV, de consulto E m o r u m S . C o n g r e gationis Consistorialis P a t r u m , benigne disposuit, ut Episcopus pro
tempore Principis Alberti posthac d e n o m i n a t u r « E p i s c o p u s Principis
Alberti et Saskatoonensis », quo titulo etiam dioecesis condecoretur.
Datum R o m a e , ex aedibus S. Congregationis Consistorialis, die
30 aprilis 1921.
£g C. CARD. DE L A I , Ep. Sabinen., Secretarius.
L.
© S.
Aloisius
Sincero, Adsessor,
S. Congregatio Consistorialis
.•
¿
*
IV
PROVISIO ECCLESIARUM
Decretis S. Congregatio ois Consistorialis, S s m u s D. N. Benedictus
P P . XV has, q u a e s e q u u n t u r Ecclesias de proprio pastore providit,
nimirum :
9 aprilis 1921. — Titulari episcopali Ecclesiae Clismatensi praefecit
R. D. P a u l u m R é m o n d , presbyterum B i s u n t i n u m ;
30 aprilis. — Cathedrali Ecclesiae Corporis-Christi, R. D. Emman u e l e m Ledwina, u r b a n u m Antistitem.
V
NOMINATIONES
Successivis S. Congregationis Consistorialis decretis S s m u s D. N.
Benedictus P P . XV n o m i n a v i t :
15 ianuarii 1921. — R. P. D. Maximilianum Novelli, Episcopum titularem A n d r a p a n e n s e m , Administratorem Apostolicum dioecesis Collensis;
28 februarii. — R. P. D. A n d r e a m Masera, Episcopum tit. Himeriensem,
Administratorem Apostolicum dioecesis
Liburnensis;
16 martii. — R. P. D. A n t o n i u m Galati, Episcopum
Administratorem
Apostolicum
dioecesis
Hieracensis ;
Oppidensem,
21 martii. — R. P. D. Franciscum Mostyn, Archiepiscopum Cardiffensem, Administratorem Apostolicum
dioecesis Meneviensis, ad nutum
Sanctae
Sedis;
1 aprilis. — R. P. D. Carmelum Pujia, Archiepiscopum Sanctae
Severinae, Administratorem Apostolicum dioecesis Cotronensis ;
2 aprilis. — R. P. D. F o r t u n a t u m Farina, Episcopus T r o i a n u m ,
Administratorem
Apostolicum
dioecesis
Fodianae.
228
' Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
SACRA CONGREGATIO CONCILII
DIOECESIS N.
TRANSLATIONIS
Die 19
MISSARUM
ebruarii 1921
QUAESTIO. - R e v m u s Ordinarius dioecesis N. quaerit u t r u m , post
Codicis can. 838 promulgationem, abrogata censenda sit, ad n o r m a m
<?an. 6 § 1, lex Conciliaris ecclesiasticae provinciae ad q u a m perline
in q u a haec e d i c u n t u r : « Nominatim p r o h i b e m u s Missas celebrandas
« dare extra uniuscuiusque dioecesis a m b i t u m a b s q u e Ordinarii per« missione ». S u n t enim qui o p i n e n t u r - ait O r d i n a r i u s - legem h a n c
Conciliarem potius praeter, q u a m contra can. 838 aliquid statuere, determ i n a n d o videlicet conditiones facultatis can. 838 indeterminate collatae;
verum haec ratio a pluribus reiicitur, nec facile constat quid in hac
re practice t e n e n d u m sit.
ANIMADVERSIONES. - Exploratum hodie a p u d o m n e s est potestatem
legislativam E p i s c o p o r u m h u c pertinere ut legibus suis quasi perficiant quod ius c o m m u n e reliquerit m i n u s definitum et sancitum, ita ut
nihil ab ipsis contra ius c o m m u n e vel eius directionem statui possit.
« I n d e quoque sequitur, - ait Wernz, Ius Decretalium, II, n. 7 5 6 , « Episcopos suis legibus nihil posse prohibere quod iure communi
« expresse et indubitanter est permissum, nisi ipsi sacri c a n o n e s id eis
« aperte concedant ».
Quod valet etiam de decretis Concilii provincialis, q u a e n o n s u n t
nisi leges c o m m u n e s p l u r i u m Episcoporum. N a m q u e approbatio S. Sedis,
q u a e mere condicio est legitimae promulgationis, nullam positivam
S. Sedis auctoritatem ad ista decreta s u p e r a d d i t (cfr. Bened. XIV, de
syn. dioec, 1. III, e. 3, n. 3; Lucidi, Vis. SS. Lim., I, n. 157).
I a m vero can. 838 haec clara verba h a b e t : « Qui h a b e n t Missarum
« n u m e r u m de q u i b u s sibi liceat libere disponere, possunt eas tribuere
« sacerdotibus sibi acceptis, d u m m o d o probe sibi constet eos esse omni
« exceptione maiores, vel testimonio proprii Ordinarii c o m m e n d a t o s ».
Quibus verbis apertissime conceditur facultas t r a d e n d i stipendia etiam
e x t r a dioecesim, si certae condiciones observentur, inter q u a s n o n repe-
S. Congregatio Concilii
ritur permissio Ordinarii proprii transmittentis, sed sola c o m m e n d a t i o
Ordinarii sacerdotum q u i b u s Missae celebrandae t r a d u n t u r , si n o n sint
bene noti t r a n s m i t t e n t i .
Ac verba canonis seu condiciones istas fuisse accurate ponderata,
inde colligere p o s s u m u s , quod, iam ante Codicem, S. Sedes, per h a n c
S. Congregationem, m a t e r i a m istam secundum exigentias boni communis ordinavit. Praecipue alleganda s u n t decr. Ut debita, 11 maii 1904,
5° et 6° et Recenti decreto, °21 maii 1907.. Priore decreto, n. 5°, sancitur
libertas tribuendi stipendia « praeter q u a m proprio Ordinario a u t S. Sedi,
« sacerdotibus quoque sibi benevisis » ; altero decreto, inconsideratis
transmissionibus occurrere volens, S. C. postulavit interventum Ordinarii, n o n t a m e n proprii transmittentis, sed sacerdotis cui Missae comm i t t u n t u r . Dixeris ergo studiose, in istis decretis, vitatam esse necessit a t e m licentiae proprii Ordinarii t r a n s m i t t e n t i s , q u a e t a m e n necessitas
u n o ictu a b u s u s quibus o c c u r r e n d u m erat, semel s t a t u t a p r o r s u s abstulisset.
Cuius praetermissionis ratio haec facile dari potest. P r u d e n t i stipendiorum transmissione opportunissima caritas exerceri potest e r g a
indigentes sacerdotes vel. ecclesias aliarum regionum. In praesenti n o n
d e s u n t dioeceses, ubi, sine subsidio h u i u s generis, n o n pauci ad veram
egestatem redacti forent. P r o p r i u s a u t e m Ordinarius de operibus s u a e
dioecesis fovendis et extendendis ita solet esse sollicitus, ut condicio
eius licentiae prius obtinendae h u i u s m o d i transmissionibus, absque ullo
discrimine constituta et praescripta, n o n parvum rei obstaculum practice opponeret.
Si autem in aliquibus adiunctis, necessitas peculiaris dioecesis exigere videatur ut stipendia extra dioecesim n o n efferantur, poterit p e r
indultum S. Sedis, ad petitionem singulorum Ordinariorum, huic necessitati pro c i r c u m s t a n t i a r u m diversitate provideri.
Haec dicta sint de generali dispositione q u a exigatur condicio licentiae proprii Ordinarii pro transmissione stipendiorum extra dioecesim.
Quae n o n t a n t u m iuri Codicis sed etiam iuri superiori, ut decretis
S. Congregationis initio h u i u s saeculi est sancitum, contradicere, simulque n o n solum praeter sed vere contra canones esse, d e m o n s t r a t u r . - Sed
p r a e t e r e u n d a n o n est specialis auctoritas q u a m in certa stipendia possidet Episcopus ex iurisdictione et alta administratione quae ei competit respectu m u l t a r u m ecclesiarum et locorum piorum. Stipendia
enim dari vel iegari possunt tum personis t u m locis, in priore casu,
sacerdos libere utetur iure sibi concesso can. 838. In altero casu,
rector ecclesiae vel loci pii subiecti Ordinario, loci n o r m a s ab Ordi-
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
<m
nario praescriptas in t r a n s m i t t e n d i s stipendiis q u a e e x u b é r a n t observare debebit.
-
Ad h a n c n o r m a m , responsio d a n d a proposito dubio videtur, salvo etc.
RESOLUTIO. - In plenariis Sacrae Congregationis Concilii comitiis
i n Palatio Apostolico Vaticano habitis die 1 9 februarii 1 9 2 1 , a d propositum d u b i u m videlicet: An et quomodo dispositio Concilii Provincialis N.
sustineatur in casu, Emi ac Rmi P a t r e s r e s p o n d e n d u m c e n s u e r u n t :
« Quoad Missas fundatas, vel ad instar m a n u a l i u m , vel m a n u a l e s
« d a t a s intuitu Causae piae, affirmative; in reliquis servetur can. 838
« Codicis Iuris Canonici ».
Q u a m resolutionem, referente p o s t m o d u m infrascripto S. Congregationis Secretario, S s m u s D n u s Noster Benedictus Div. Prov. P P . XV
approbare et confirmare dignatus est.
I.
MORI,
Secretarius.
SACRA CONGREGATIO DE RELIGIOSIS
APPROBATIO
CONSTITUTIONUM
Decretis Sacrae Congregationis de Religiosis, S S m u s D n u s Noster
Benedictus P P . XV:
10 aprilis 1921. — Instituti S o r o r u m « Figlie della Carità del Preziosissimo S a n g u e » vulgo n u n c u p a t a r u m , cuius d o m u s princeps in dioecesi Nucerina P a g a n o r u m sita est, Constitutiones definitive approbavit;
— Congregationem Filiarum ab I m m a c u l a t a Conceptione B. M. V.,
cuius d o m u s princeps in archidioecesi Rheginensi sita est, approbavit,
itemque eius Constitutiones, experimenti gratia, ad septennium.
S. Congregatio Rituum
Ì31
SACRA CONGREGATIO RITUUM
I
S AGIEN.
DECRETUM CONFIRMATIONIS CULTUS AB IMMEMORABILI TEMPORE PRAESTITI MARGARITAE A LOTHARINGIA MONIALI PROFESSAE SECUNDT ORDINIS S. FRANCISCI BEATAE NUNCUPATAE.
Regali ex progenie piisque parentibus Friderico de Lotharingia, Valdemontii comite, et Iolanda, R e n a t i Andegavensis, Siciliae regis, filia,
-ortum duxit, a n n o 1463, Margarita de Lotharingia, Alenconii ducissa,
vidua et monialis professa Ordinis Sanctae Clarae. Ab infantia religione
bonisque moribus imbuta, tredecim vix a n n o s agens, modestiam, obedientiam, ad ea quae Dei s u n t amorem, aliasque dotes super aetatem
ostendit. Valde delectabatur lectione de, vitis Sanctorum, ut a terrenis
et caducis ad caelestia et aeterna a n i m u m elevaret, simulque ut sanctitatis et iustitiae vias rectas, o m n i b u s vitae suae diebus t e n e n d a s ,
addiscere et sequi valeret ad scholam sanctae Elisabeth a Turingia, sibi
consanguineae, de quo gloriabatur, cuius ideo in omnibus exempla plene
i m i t a r i sibi proposuerat. R e n a t o Valesio, Alenconii duci, n u p t u i data,
pristinam vivendi rationem servavit. A m u n d a n i s vanitatibus et a
muliebri o r n a t u m i n u s modesto aliena, divino cultui assidue vacans,
'pietatem Coluit ad o m n i a utilem, suo insimul sponso fide et a m o r e
•coniunctissima. Quapropter in Annalibus perpetuis Tertii Ordinis S. Francisci, in eius laudem legitur: « Sponso g a u d e n t e t a m eximiam nactam
« esse sponsam, populi l a e t a b a n t u r praeclarum adeo virtutis exemplum
« ipsis exhiberi ». Q u a t u o r vero post a n n o s totidemque menses, q u u m
suo fuerit viduata sponso, duo difficilia eaque-gravia, mulier fortis ac
d i v i n a e sapientiae documentis plena, r e s u m e r e , ex seipsa, debuit m u n i a ,
educationem, nempe, filiorum suorum Caroli, Franciscae et Annae, et
ipsius d u c a t u s regimen, q u o a d u s q u e filius eius pupillares transiisset
-annos. Filios enim, in fidem et tutelam Deiparae I m m a c u l a t a e iam
commissos, sub h u i u s potenti patrocinio, sanctis suis exemplis religion i s q u e regulis plene informavit, q u o d m a t e r n e ^studioseque perfecit
optima mater familias, u s q u e d u m eos in nobilem sibique condecentem
collocasset s t a t u m . Carolum revera, quem rex Galliae suis exercitibus
p r a e p o s u i t , functiones et r e m supremi militiae praefecti gerentem. Marg a r i t a e Valesiae, Francisci I sorori, in sponsum tradidit: Franciscam in
<m
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
m a t r i m o n i u m collocavit cum Francisco Aurelianensi, duce Longavillaeo,
quo defuncto a b s q u e prole, in secundis nuptiis tradidit Carolo Borbonio,
duci Vindocinensi, ex quo coniugio prodiit Antonius Borbonius, rex
N a v a r r a e et Henrici Magni pater; Annam vero, n a t u minorem, coniugem
dedit Guilelmo Palaeologo, Montisferrati Marchioni, cuius filia in uxorem
transiit Friderici, Mantuae Ducis. Placet hic referre u n u m ex monitis,
q u a e scripto dedit Margarita filio Carolo: « Deum ama, carissime, super
« o m n i a , nec t a n t u m cupias cum illo vivere, sed etiam mori pro illo:
« gloria P r i n c i p u m n o n consistit in eo quod populis imperent, sed in
« divinae v o l u n t a t i s executione ». in obeundo t a m e n d u c a t u s regimine,
quod per viginti et amplius tenuit a n n o s , singularem in o m n i b u s r e b u s
p r u d e n t i a m , religionem eximiam, eminentem iustitiam demonstravit,
m a x i m a m q u e pariter caritatem ad aegrotos quoslibet, eos suis m a n i b u s
et flexis genibus c u r a n s et ad p a u p e r e s , q u o s « dominos suos » peram a n t e r vocabat, in q u o r u m etiam beneficium, tertiam suorum b o n o r u m
partem dispensabat. Publicis q u o q u e et operibus m e m o r a n d i s , in b o n u m
s u o r u m populorum, g u b e r n i u m s u u m ditavit, q u u m , aliam s u o r u m bonor u m tertiam p a r t e m in iis quae Dei sunt i m p e n d e n s , plurima monasteria,
nosocomia, capellas et ecclesias erexerit ac dotaverit. Vere post tanta,
£[uae gloriose gessit, facinora, perfectum p o p u l o r u m rectoribus exemplar
praebuit. A regendo principatu tandem libera, p r i m u m Tertio Ordini
S. Francisci n o m e n dat, deinde m o n a s t e r i u m Sanctae Clarae Argentomagi ab ipsa conditum et reditibus ditatum, p r o m p t o laetoque animo
ingreditur, ubi, tyrocinio rite peracto, solemnia n u n c u p a t vota. Quae
s u n t exposita, ex actis processualibus e r u u n t u r : in q u i b u s mirifice eius
virtutes fusiori calamo descriptae exhibentur, fides, spes, caritas, humilitas et obedientia, continentia et castitas a t q u e corporis ieiuniis, vigiliis
aliisque castigationibus maceratio. Unde m e m o r a t a Annalia franciscana
s u m m a t i m haec d o c e n t : « B. Margarita de Lotharingia, eo nobilior fuit,
« quo splendorem maiorum amplificavit; n o n eluxit luce aliena, sed pro« p r i a ; quin imo, consanguineos et aniñes illustriores effecit suis eximiis
« virtutibus ». T a n d e m Dei F a m u l a lethali morbo afflicta et ad e x t r e m u m
redacta, voce et fletu, a sororibus religiosis aliisque c i r c u m s t a n t i b u s
petita venia, sanctisque morientium sacramentis refecta, in osculo crucis
Domini a n i m a m exhalavit, in nocte diei 2 novembris, a n n o 1521, aetatis
quinquagesimo octavo. P o s t solemnes exsequias, eius corpus t u m u l a t u m
fuit in ecclesia eiusdem monasterii Clarissarum Argentomagi quod Margarita aedificaverat. Interim fama sanctitatis suae vitae, virtutum et
miraculorum Servae Dei in vita et post obitum diffusa et p r o p a g a t a ,
potissimum cum cultu publico et ecclesiastico eidem exhibito coniuncta,
S. Congregatio 'Rituum
233
ita constans et fulgida apparuit, ut super ea et speciatim super cultu
ab immemorabili tempore praestito, seu casu excepto a decretis urbanianis, P r o c e s s u s Informativus, ordinaria auctoritate, in ecclesiastica
curia Sagiensi confectus sit, compluribus documentis, m o n u m e n t i s et
testimoniis communitus. Quo u n a cum sententia favorabili, die vigesima
sexta martii a n n o millesimo nongentesimo n o n o , absoluto et R o m a m
ad sacram R i t u u m Congregationem delato, revisis etiam scriptis Servae
Dei ad n o r m a m decretorum diei 11 novembris 1912 et 31 ianuarii 1913,
instante R m o P. Francisco Maria Paolini, Ord. Fr. Minorum t u n c causae
Postulatore, ab eadem Congregatione rescriptum fuit die 23 decembris 1914: Nihil obstare, quominus ad ulteriora procedi possit Attamen
disceptatio ipsius causae, ob calamitosum bellum h u c u s q u e p r o t r a c t a
est. Nunc, amotis impedimentis, h o d i e r n o Ordinis Fr. Minorum Postulatore generali R m o P. Antonio Maria Santarelli deprecante, attentis
litteris postulatoriis q u o r u m d a m E m o r u m S. R. E. Cardinalium, plurium
Archiepiscoporum et Episcoporum Galliae, p r a e e u n t e R m o D E O Claudio
Bardel, Episcopo Sagiensi, in cuius dioecesi vixit et obiit Serva Dei,
necnon Capitulorum atque Ordinum regularium, speciatim universae
familiae Franciscanae u t r i u s q u e sexus, et imprimis Monialium Clariss a r u m Alenconiensis Conventus, per beatam Margaritam fundati, E m u s
et R m u s D n u s Cardinalis I a n u a r i u s Granito Pignatelli di Belmonte,
Episcopus Albanensis et huius causae P o n e n s seu Relator, in ordinario
sacrorum R i t u u m Congregationis coetu, subsignata die ad Vaticanas
Aedes coadunato, sequens dubium discutiendum proposuit : An sententia
a Rmo Iudice, ab Episcopo Sagiensi delegato, lata super cultu ab immemorabili tempore praestito praedictae Margaritae a Lotharingia, seu super
casu excepto a decretis sa. me. Urbani VIII, sit confirmanda, in casu
et ad effectum de quo agitur? Et Emi ac Rmi P a t r e s , sacris t u e n d i s
ritibus praepositi, post relationem ipsius Emi Ponentis, audito etiam
R. P. D. Angelo Mariani, Fidei P r o m o t o r e generali, o m n i b u s accurate
discussis et perpensis, rescribere rati s u n t : Affirmative, seu sententiam
esse confirmandam. Die 15 martii 1921.
Q u i b u s o m n i b u s Sanctissimo Domino n o s t r o Benedicto P a p a e XV
per subscriptum Sacrae Rituum Congregationis Secretarium relatis, Sanctitas Sua rescriptum eiusdem Sacrae Congregationis r a t u m h a b u i t et
confirmavit, die 20, eisdem mense et a n n o .
A. CARD. VICO, E p . P o r t u e n . et S. Rufinae,
S. R. C. Praefectus.
L. © S.
Alexander
Verde,
Secretarius.
Acta Apostolicae Sudi* - Commentarium Officiale
II
Ü U B L 1 N E N . SEU ACH AD EN.
BEATIFICATIONIS ET CANONIZATIONIS SERVAE DEI MARIAE AIKENHEAD FUNDATRICIS INSTITUTI SORORUM A CARITATE IN HIBERNIA.
Nobilis haec causa orietur t a n q u a m a u r o r a et auspicium illius regni
iustitiae et pacis, quod, in h u m a n a societate longe lateque p e r t u r b a t u m ,
nonnisi in Christo recte et ordine instaurari potest, ipsius lege servata
qui dixit discipulis s u i s : « Mandatum n o v u m do vobis: Ut diligatis invi« cem, sicut dilexi vos, ut et vos diligatis invicem. In hoc cognoscent
« omnes, quia discipuli mei estis, si dilectionem habueritis ad invicem »
(Ioan., XIII, 34-35). « Nec dubitare d e b e m u s - ut ait sanctus Leo Papa « h a n c vocem non solum ad discipulos Christi, sed ad cunctos fideles
« t o t a m q u e Ecclesiam pertinere, quae salutare s u u m in his qui aderant,
« universaliter audiebat » (Sermo 9 de Quadragesima). Memorati vero
regni christianam instaurationem aliquantum fovere ac exorare videtur
mulier, h u i u s causae subiectum, quae, evangelica doctrina et caritate
lucens et ardens, per se perque Institutum S o r o r u m caritatis a se fund a t u m , religioni et patriae egregiam navavit ac n a v a t operam. Corca gii,
vulgo Cork, in u r b e Hiberniae, die 19 ianuarii, anno 1787, ex mixtis
nuptiis coniugum Davidis Aikenhead, natione Scoti, religione anglicani,
et Mariae, gentis Stackpole, fidem catholicam profitentis, n a t a est infant i l a cui n o m e n Maria. Haec mox piae nutrici Mariae Rorke tradita,
huius cura, in apposito sacello et ritu catholico, sacro abluta est lavacro. Licet pater, ex pacto impqsito nuptiisque adiecto, filios suos i u x t a
religionem anglicanam instrui atque educari voluisset, severe vetito quolibet ad sacra catholica eorum accessu, t a m e n Maria, succrescens apud
nutricem u s q u e ad sextum aetatis a n n u m , catholicis i m b u e b a t u r Fidei
mysteriis m o r u m q u e praeceptis. Q u a m institutionem, ut in posterum
prosequeretur, cum d o m u m redire debuit, eandem nutrix comitata est;
a t q u e in a s s u m p t o m u n e r e pias foeminas, n e m p e puellae avam et
cohabitantem a m i t a m O'Gorman h a b u i t adiutrices. Quapropter Maria
ecclesiam frequentare, verbum Dei audire, incruento sacrificio Missae
aliisque sacris ritibus ac supplicationibus adesse potuit. A catholica
S. Congregatio Rituum
235
fide palam profitenda puellam v e h e m e n t e r deterrebat patris dilectissimi a m o r et reverentia; qui, haeresi firmiter addictus, eidem filiam
adversari minime patiebatur. Tnde puellae acerba interior luctatio, q u a m
nihilominus, Deo iuvante, felici successu superavit Maria, t u m audito
Evangelio super diversa sorte divitis Epulonis et p a u p e r i s Lazari, t u m
ex libris catholicis ab amita acceptis et avide lectis, t u m a magistris
et sacerdotibus eam de vera religione docentibus, t u m d e m u m e ritibus
et caeremoniis, q u i b u s intererat, sacrosancti Missae sacrificii. Hisce omnib u s intime perculsa, paternis erroribus abiuratis, fidem et religionem
catholicam, apostolicam, r o m a n a m , de q u a scriptum est: « Ubi P e t r u s ,
ibi E c c l e s i a » , constanter sequi u s q u e ad obitum statuit ac deliberavit,
e a m q u e solemni ritu professa est, die 6 iunii anni 1802, coram idoneis
probatisque viris testimonium ferentibus. Die 29 iunii eiusdem anni
ad sacram synaxim accessit, et die 2 iulii a R m o D. Francisco Moylan
Episcopo Gorcagiensi sacro chrismate confirmata fuit. Anno superiori
David pater eius, uxoris pietatis exemplis p e r m o t u s , eiusdemque conquerentis afflictionibus, eo q u o d se videret divisam fore a dilecto coniuge
separatione perpetua ob diversam religionem, divina opitulante gratia
et morte a p p r o p i n q u a n t e , sacerdotem catholicum acciri iusserat, a quo
de vera Christi fide ac lege convenienter i n s t r u c t u s , haeresi rite abiur a t a sanctisque sacramentis recreatus, in obedientia Sedis Apostolicae,
in a m p l e x u matris Ecclesiae et in osculo Domini quieverat in pace.
Tnde a p p a r u i t Mariae industria, pietas, diligentia et fratrum n a t u
m i n o r u m cura, assidua oratio ac meditatio, q u o t i d i a n a rosarii m a r i a n i
recitatio a t q u e ad sacram synaxim frequentia. In p a u p e r i b u s autem
sublevandis eius caritas eluxit: sibi enim adscitis in socias piis foeminis, domina Caecilia Lynch et postea divite et nobili m a t r o n a A n n a
Maria O'Brien, per q u a d r i e n n i u m , ab a n n o 1808 ad a n n u m 1812,
Dublini et Corcagii, u n a cum illis d o m u s et nosocomia aegrotantium
a t q u e hospitia puellarum et o r p h a n o r u m perlustrabat atque cibos,
vestes, medicinas aliaque subsidia et solatia suppeditabat in salutem
corporis et animae, s u b moderatoribus R m o D. Francisco Moylan Episcopo Corcagiensi, R m o D. Florentio Mae Carthy, eiusdem coadiutore
et R m o D. Daniele Murray, postea Dublinensi archiepiscopo; quos
etiam adhibuit consiliarios et duces in p a r a n d a via Domini ad vitam
et perfectionem religiosam amplectendam. Anno 1810 Dei F a m u l a ,
Clarissarum sanctimonialium in sacello, adstitit religiosae professioni
dominae Caeciliae Lynch. T u n c p r a e l a u d a t u s R m u s Daniel Murray
m e n t e m suam aperuit de domo Dublini instituenda religiosarum a
caritate a t q u e , accedente consona sententia R. D. Patricii Everard, col-
£36
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
legio u r b i s Maynooth praepositi, postea Cassiliensis archiepiscopi, Maria,
horum consiliis plenissime a d h a e r e n s , adiuncta sibi socia Alicia Walsh,
a m b a e E b o r a c u m petierunt, ut ad religiosam vitam in domo sodalitatis
Virginum Anglicarum illic fiorente instituerentur. Per triennium, s u b
directione t y r o n u m magistrae et praepositae, regulas religiosae familiae
laudabili diligentia et fervore observarunt. Interim F a m u l a Dei, caelesti
ope implorata, novae sodalitatis condendae appositisque regulis m uniendae, curam et operam primo suscepit. In Hiberniam reversae ipsa Maria
Aikenhead et eius socia Alicia Walsh, tria religiosa vota paupertatis,
castitatis et obedientiae prius ad a n n u m , die 1 septembris a n n i 1815,
dein a n n o sequenti, die 9 decembris, in p e r p e t u u m ediderunt coram
R m o D. Daniele Murray, qui a Sancta Sede rescriptum ad hoc impetraverat, simul indito nascenti sodalitati n o m i n e : « Sororum Hibern e n s i u m a caritate ». Regulis deinde plurium institutorum iam approb a t o r u m examinatis, ac t a n q u a m m i n u s fini sibi proposito convenientibus reiectis, quod diu frustra quaesivit, anno 1821 invenit in iis regulis
q u a s R. P. R o b e r t u s Salingerus S. I. opere triennali m i r a q u e p r u d e n t i a
ex eiusdem Societatis Constitutionibus elaboraverat. H a s enim regulas,
utpote formam illam q u a m perfectissime exprimentes, q u a m ipsa ianiT
pridem mente conceperat, F a m u l a Dei enixe S o r o r i b u s ac filiabus suis
commendavit o b s e r v a n d a s . P r i m a eiusdem sodalitatis d o m u s , s u a d e n t e
ipso R m o D. Daniele Murray, Dublini, in via dicta North William Street
est constituta cum asylo puellarum periclitantium, Dei F a m u l a praeside.
Exinde, auctis in sustentationem Sororum et p a u p e r u m subsidiis, plures d o m u s , nosocomia atque hospitia S o r o r u m curis commissa s u n t
in u r b i b u s ac locis t u m insulae Hiberniae tum proximae Angliae. In
his infirmi, orphani, pueri a t q u e puellae eximiam S o r o r u m experti
sunt utilitatem et caritatem, p r a e e u n t e ipsarum moderatrice Dei F a m u l a ,
q u a e prudentia, fortitudine et suavitate, n o n n u l l a h u m a n a e invidiae
et malitiae obstacula invicte superavit. Totis enim viribus adlaboravit,
ut Sororum ac d o m o r u m necessitatibus, iuribus ac bonis t a m temporalibus quam spiritualibus, prospiceret, sive per praesentiam sive per
epistolam agens cum magistratibus, cum sacrorum Antistitibus, cum
ipsis consodalibus d o m o r u m praepositis. Gravi et chronico morbo u s q u e
ab a n n o 1831 correpta, in cubiculo, in lecto, in subsellio (ut plurimum)
quiescere coacta, q u a n t u m potuit, optima m a t e r filias suas e a r u m q u e
officia et ad virtutem progressus, affectu et opere constanter proseq u u t a est. Inter a e r u m n a s et afflictationes, Maria Aikenhead g r a t a consolatione et laetitia fuit recreata per decreta, quibus S u m m u s Pontifex
Gregorius XVI fel. rec. a n n o 1833 regulas Instituti definitive probavit,
7
S. Congregatio Rituum
<
237
a t q u e a n n o 1836 benigne concessit ac statuit, ut simplicia Sororum vota
vim obtinerent p e r p e t u a m . T a n d e m , virtutibus clara et peculiari devotione in I e s u m Christum Crucifixum a t q u e in Deiparam Virginem Mariani
fervens, diuturno morbo ingravescente, o m n i b u s decedentium Ecclesiae
sacramentis roborata, inter Sorores et filias sibi carissimas piissime obiit
die 22 iulii a n n o 1858, aetatis septuagesimo secundo, religionis q u a d r a gesimo sexto, regiminis q u a d r a g e s i m o tertio. Postera die, Dei F a m u l a e
corpus e domo S o r o r u m ad templum in Donnybrook delatum est; a t q u e
exsequiis solemniter persolutis, in crypta coemeterii conditum quiescit,
m a r m o r e a inscriptione apposita sepulcro, in m e m o r i a m et laudem defunctae. Sacra funebria Mariae Aikenhead a testibus oculatis a e q u i p a r a t a
fuerunt, ob solemnitatem et concursum populi, illis celeberrimis Danielis
O'Connell: a m b o sic honorati quia filii, amici et benefactores Hiberniae! Interim fama sanctitatis vitae, virtutum et miraculorum in genere, in
vita et post obitum Servae Dei diffusa per Hiberniam, Angliam, Australiani aliasque regiones, adeo in dies u s q u e in praesens increvit, ut P r o cessus Informativi ordinaria auctoritate super ea confecti sint et R o m a m
ad s a c r a m R i t u u m Congregationem transmissi. Quum vero, iuris ordine
servato, revisis etiam scriptis Servae Dei, nihil obstet q u o m i n u s ad ulteriora procedi valeat et o m n i a in p r o m p t u sint, instante R m o Dno H u g o n e
Descufii, e pontificii sacelli capellanis, causae postulatore, qui in hoc
m u n e r e n u p e r suffectus est R. P. D. Alfonso Carinci, Patriarchalis
Basilicae Liberianae Canonico et S. R. C. Protonotario Apostolico de
n u m e r o participantium, attentis litteris postulatoriis q u o r u n d a m S. R. E.
Cardinalium ac plurium Archiepiscoporum et E p i s c o p o r u m Hiberniae,
Angliae, Americae Septentrionalis et Centralis, Asiae et Africae, alior u m q u e virorum ecclesiastica vel civili dignitate p r a e s t a n t i u m , infrascriptus Cardinalis A n t o n i u s Vico, Episcopus P o r t u e n s i s et S. Rufinae,
h u i u s causae P o n e n s seu Relator, in Ordinariis sacrorum R i t u u m Congregationis comitiis subsignata die ad Vaticanas aedes coactis, sequens
d u b i u m discutiendum proposuit: An signanda sit Commissio introductionis causae in casu et ad effectum de quo agitur? Et Emi ac R m i P a t r e s ,
post relationem eiusdem Cardinalis P o n e n t i s , audito voce et scripto
R. P. D. Angelo Mariani, Fidei promotore generali, o m n i b u s sedulo
discussis et perpensis, rescribendum c e n s u e r u n t : Signandam esse Commissionem introductionis causae, si Sanctissimo placuerit. Die 15 martii 1921.
Facta p o s t m o d u m de his Sanctissimo Domino nostro Benedicto
P a p a e XV per subscriptum Sacrae R i t u u m Congregationis Secretarium
relatione, Sanctitas Sua rescriptum eiusdem Sacri Consilii r a t u m h a b e n s ,
238
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
propria m a n u signare dignata est Commissionem introductionis causae
Servae Dei Mariae Aikenhead, F u n d a t r i c i s Instituti Sororum a caritate
in Hibernia, die 20, eisdem mense et a n n o .
£B A. CARD. VICO, E p . P o r t u e n . et S. Rufinae,
S. R.
O. Praefectus.
L. * S.
Alexander
Verde,
Secretarius.
SACRA CONGREGATIO
PRO ECCLESIA ORIENTALI
NOMINATIO
Brevi apostolico n o m i n a t u s e s t :
5 aprilis 1921. —
scus Vazhapilly.
Vicarius
apostolicus
Trichurensis
R. D. Franci-
S. Poenitentiaria Apostolica
ACTA
TRIBUNALIUM
SACRA. POENITENTIARIA APOSTOLICA
DUBIUM
CIRCA FACULTATEM ABSOLVENDI CENSURAS RESERVATAS IUXTA TENOREM BULLAE CRUCIATAE PRO LUSITANIA.
Episcopus Egitaniensis sequens dubium p r o p o s u i t :
«
«
«
«
«
« Vi Bullae Cruciatae, die 31 decembris 1914 nationi Lusitanae concessae, indulgetur " u t omnes absolvi in foro conscientiae possint a
quovis contessano a peccatis et censuris q u i b u s c u m q u e et quocumque modo etiam speciali reservatis a iure vel ab homine, ita ut sic
absoluti n o n t e n e a n t u r deinde recurrere ad alium q u e m c u m q u e superiorem. „
« Quaeritur u t r u m tale indultum, post promulgationem Codicis Iuris
« Canonici, facultatem faciat absolvendi etiam a censuris specialissimo
«modo Sedi Apostolicae r e s e r v a t i s ? »
Sacra Poenitentiaria, re m a t u r e perpensa, r e s p o n d e n d u m censuit:
Ad dubium prout proponitur, negative; posse tamen etiam in hisce
casibus absolutionem, ceteris paribus, peti atque impertiri vi et ad praescriptum can. 2254.
Q u a m responsionem ab infrascripto Cardinali Poenitentiario Maiore
in audientia diei 15 aprilis 1921 Sanctissimo Domino Nostro Benedicto divina Providentia P a p a e XV relatam, Sanctitas S u a a p p r o b a r e
dignata est.
Datum R o m a e , in Sacra Poenitentiaria, die 21 mensis aprilis 1921.
O.
CARD.
GIORGI,
Poenitentiarius Maior.
L. ^ S.
F.
Borgongini Duca, Secretarius.
§40
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
SACRA ROMANA ROTA
Citatio
edictalis
BOGOTEN.
NULLITATIS
MATRIMONII
(SUARBZ-EDMUNDSON)
Die 5 aprilis 1921
Cum constet Dnum Georgium E d m u n d s o n , in h a c causa conventum,
reperiri n o n posse, per praesens edictum e u n d e m citamus ad comp a r e n d u m die septima iulii 1921, h o r a decima, in sede Tribunalis
S. R. Rotae (Roma, Palazzo Dataria) coram Nobis ad depositionem
faciendam iuxta interrogatoria eidem p r o p o n e n d a in causa nullitatis
matrimonii a D. l o s e p h a Suarez i n t r o d u c t a a p u d H. S. T.
Quod nisi compareat die et h o r a designatis, c o n t u m a x h a b e b i t u r et
in causa hac, eo absente, procedetur ad ulteriora.
Ordinarii locorum, parochi, sacerdotes et fideles q u i c u m q u e notitiam h a b e n t e s de domicilio a u t commorationis loco Domini praefati,
curare debent, si et q u a t e n u s fieri possit, ut de h a c edictali citatione
p a r s conventa m o n e a t u r .
F r a n c i s c u s Solieri, Ponens.
Ex Cancellaria Tribunalis S. R. Rotae, die 13 aprilis 1921.
T.
Tani, Notarius.
Mí
S. Romana Rota
Traduction.
TRIBUNAL DE LA SACRÉE ROTE ROMAINE
Citation
par
édit
BOGOTEN.
NULLITATIS
MATRIMONII
(SUAREZ-EDMUNDSON)
Le 5 avril 1921
Puisqu'il conste que Monsieur George E d m u n d s o n défendeur eii
cette cause, ne peut être trouvé, Nous citons, par le présent édit, le
même défendeur à comparaître par propre p e r s o n n e devant Nous, au
siège du T r i b u n a l de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Dataria,
Via della Dataria, num. 94) le 7 juillet 1921, à 10 h e u r e s du matin,
pour faire sa déposition sur les questions qui lui seront posées d a n s
la cause en nullité de mariage, introduite par Mad. Josephine Suarez.
Si Mr E d m u n d s o n ne paraîtra pas le j o u r et à l'heure indiqués, on
le considérera comme contumace, et on p o u r s u i v r a le procès en son
absence.
Les Ordinaires des lieux, et les fidèles, ayant connaissance du domic i l e ' o u de la residence du dit défendeur, doivent, d a n s la mesure du
possible, l'avertir de la présente citation.
François Solieri, Portent.
Donné à Rome, le 13 avril 1921.
T. Tani, Notaire.
ACTA,
vol..
XIII,
n. 6. - 6-5-Ö21.
17
242
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
DIARIUM ROMANAE CURIAE
S. CONGREGAZIONE DEI RITI
Martedì 5 aprile 1921, nel Palazzo Apostolico Vaticano, con l'intervento
degli Emi e Revmi Signori Cardinali e col voto dei Rmi Prelati e dei Consultori teologi componenti la Sacra Congregazione dei Riti, si è tenuta la
Congregazione Preparatoria per discutere sopra l'eroismo delle virtù esercitate dal Ven. Servo di Dio Francesco da Camporosso, laico professo dell'Ordine dei Frati Minori Cappuccini.
Martedì 26 aprile 1921, nel Palazzo Apostolico Vaticano, dinanzi all'augusta presenza del S. Padre, si è tenuta la Congregazione Generale dei Sacri
Riti, nella quale gli Emi e Rmi Signori Cardinali, i Rmi Prelati ed i Consultori teologi, componenti la medesima, hanno discusso e dato il loro voto sul
dubbio intorno all'eroismo delle virtù esercitate dalla Ven. Serva di Dio Maria
Michela del Santissimo Sacramento, Fondatrice dell'Istituto delle Ancelle del
SSmo Sacramento e della Carità, di Valencia.
S. CONGREGAZIONE « PRO ECCLESIA ORIENTALI »
AVVISO DI CONCORSO
È aperto presso la S. C. pro Ecclesia Orientali il concorso per la provvista
di un ufficio di minutante.
I sacerdoti che desiderassero prendervi parte dovranno esibire alla Segreteria della medesima S. C, entro un mese dalla data del presente avviso, la
domanda corredata delle opportune generalità e del « nulla osta » del rispettivo
Ordinario.
È richiesta per l'ammissione al detto concorso la laurea in S. Teologia e
in Diritto Canonico.
È poi in facoltà dei concorrenti presentare quei titoli che possono comprovare la loro capacità all'ufficio in parola.
A suo tempo verranno stabiliti i giorni in cui avrà luogo il concorso.
A titolo d'informazione per i sacerdoti che volessero concorrere, si avverte:
1) che il concorso consisterà in due prove scritte, delle quali una in
lingua latina, l'altra in italiano;
Diarium "Romanae Curiae
243
2) che i temi verseranno specialmente sulla Teologia Morale e sul
Diritto Canonico;,
3) che si terrà in particolare considerazione la conoscenza delle lingue
estere;
4) che i concorrenti non dovranno eccedere l'età di 35 anni compiuti.
Roma, dalla S. C. pro Ecclesia Orientali, 18 aprile 1921.
SEGRETERIA DI STATO
NOMINE
Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre si è degnato di
nominare:
8
aprile
12
»
13
»
15
»
21 » »
27
»
1921. L'Emo sig. Card. Teodoro Valfré di Bonzo,• Membro della
Sacra" Congregazione dei Bili.
»
Mons. Francesco Morano, Prelato Referendario del Supremo
Tribunale della Segnatura Apostolica.
»
L'Eolo sig. Card. Guglielmo Van Rossum, Protettore dell'Opera del Santuario di Patrasso.
»
L'Erao sig. Card. Oreste Giorgi, Protettore della Congregazione delle Suore della Natività di Nostra Signora
del Terz'Ordine Regolare di S. Francesco, di Barcellona.
L'Emo sig. Card. Augusto Sil.j, Pro lettore delle Suore delle
Pie Operaie Concezioniste, di Ascoli Piceno.
»
Mons. Giovanni Battista M. Menghini, Maestro delle Cerimonie Pontificie; il Rmo P. Arturo Vermeersch,
della Compagnia di Gesù; il Rev. D. Andrea
Jullien, della Procura di S. Sulpizio, Consultori
della Sacra Congregazione del Concilio.
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare:
Assistenti al Soglio
19
»
aprile
»
Pontificio:
1921. Mons.
»
Mons.
Protonota', apostolici ad instar participantium :
Protonotari
4
11
aprile
»
1921. Mons.
»
Mons.
Prelati Domestici di S. S.
8
9
16
17
marzo
»
»
*
»
»
»
»
»
»
»
»
30
»
»
»
4
aprile
»
»
»
23
»
»
»
»
»
»
14
19
»
»
1921. Mons.
»
Mons.
»
Mons.
»
Mons.
Mons.
»
Mons.
Mons.
»
Mons.
»
Mons.
»
Mons.
»
Mons.
»
Mons.
»
Mons.
»
Mons.
»
Mons.
»
Mons.
»
Mons.
»
Mons.
»
Mons.
»
Mons.
Mons.
Antonio Antonelli, dell'archidiocesi di Amalfi.
Giovanni M. Martin, dell'archidiocesi di Rennes.
Pietro M. Sourdin, della medesima archidiocesi.
Francesco P. Me Hugh, della medesima diocesi.
lentino.
20
22
»
»
Mons.
Mons.
Diarium Romanae Curiae
245
ONORIFICENZE
COQ Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti
onorificenze :
La Gran Croce dell'Ordine Piano:
3
aprile
1921. Al sig. Emilio Reuter, presidente del Governo del Lussemburgo.
La Commenda con Placca dell'Ordine Piano:
3
aprile
8
»
1921. Al sig. Augusto Lisch, direttore generale della Giustizia e
dei Lavori Pubblici nel Lussemburgo.
»
Al sig. conte Carlo De Germiny, dell'archidiocesi di Parigi.
Il Cavalierato dell'Ordine Piano :
30
5
8
marzo
aprile
»
1921. Al sig. Alfonso N. Bourget, della diocesi di Fall-River.
»
Al sig. Elia Sacazan, della diocesi Melchita di Tiro.
»
Al sig. Carlo Erix, dell'archidiocesi di Malines.
La Gran Croce dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
8
aprile
1921. Al sig. barone Gastone Van de Werve et de Schilde, dell'archidiocesi di Malines.
12 » » Al sig. barone Enrico Del vaux de Fenffe, della diocesi di
Liegi.
La Gran Croce dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe militare:
3
aprile
1921. Al sig. Gianfrancesco Colnet D'Huart, maresciallo di Corte
nel Lussemburgo.
La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
22 febbraio 1921. Al sig. ing. Dionisio Velasco y Castilla, dell'archidiocesi
di Avana.
15 marzo
»
Al sig. conte Emiliano Avogadro di Collobiano e Della Motta,
della diocesi di Biella.
29
»
»
Al sig. Giovanni Francesco Simeone Dugal, dell'archidiocesi di Québec.
31
»
•» Al sig. cav. Giuseppe Alessandri, di Roma.
1 aprile
»
Al sig. Giuseppe Mercier, dell'archidiocesi di Québec.
»
»
, » Al sig. Beniamino I. Bennet, della medesima archidiocesi.
2
»
»
Al sig. Adolfo Seelisch, dell'archidiocesi di Colonia.
5
»
»
Al sig. dott. Alfredo Eid, della diocesi melchita di Tiro.
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
246
La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe militare:
3
aprile
1921. Al sig. capitano Emilio Speller, aiutante di campo della
Corte del Lussemburgo.
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
1
»
»
aprile
»
»
8
»
15
16
»
»
*
»
»
»
21
»
»
»
1921. Al sig. Giuseppe Narciso Miller, dell'archidiocesi di Québec.
»
Al sig. Carlo Achille Langlois, della medesima archidiocesi.
»
Al sig. Giuseppe Napoleone Gastonquai, della medesima
archidiocesi.
»
Al sig. Francesco Giuseppe Ludovico M. van Waesberghe,
della diocesi di Breda.
»
Al sig. Pietro Van der Putt, della diocesi di Bois-le-Duc.
»
Al sig. Gaspare Enrico Vroom, dell'archidiocesi di Utrecht.
»
Al sig. Pietro Sweens, della diocesi di Bois-le-Duc.
»
Al sig. Ludovico Giovanni Giuseppe Foissin, dell'archidiocesi di Algeri.
» Al sig. Giuseppe Travaglio, della diocesi di Fossano.
»
Al sig. Pietro Domenico Chiappella, della medesima diocesi.
Il Cavalierato dell' Ordine di S. Gregorio Magno, classe militare :
3
aprile
1921. Al sig. tenente Edmondo Miller, aiutante di campo della
Corte di Lussemburgo.
La Commenda dell'Ordine di S. Silvestro Papa:
2
8
aprile
»
18
»
1921. Al sig. Giuseppe Napolitano, dell'archidiocesi di Napoli.
»
Al sig. Secondo Dutari Rodríguez, della diocesi di Cordoba
nella Republica Argentina.
»
Al sig. lad Allah Iacir, di Betlemme.
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa:
10
16
aprile
»
1921. Al sig. Giuseppe Malipiero, della diocesi di Padova.
»
Al sig. avv. Paolo Lancellotti, di Roma.
«
247
Diarium Romanae Curiae
MAGGIORDOMATO DI SUA SANTITÀ
NOMINE
Con Biglietti di S. E. Rma Mons. Maggiordomo, il Santo Padre si è degnato
di nominare:
Camerieri Segreti soprannumerari di S
1
5
6
»
»
»
11
»
12
»
»
»
»
13
19
aprile
»
»
»
»
»
»
»
»
»
»
»
»
»
»
S. •
1921. Mons. Sante Peviani, della diocesi di Lodi.
»
Mons. Raffaele Baralli dell'archidiocesi di Lucca.
»
Mons. Francesco Cancio, della diocesi di Portalegre (Portogallo).
» Mons. Francesco Arturo Corvalho (Indie Orientali).
»
Mons. Giuseppe Debevee, della diocesi di Lubiana.
»
Mons. Giuseppe Dostal, della medesima diocesi.
»
Mons. Nicodemo Cento, della diocesi di Gerace.
»
Mons. Liberato Tosti, di Roma.
»
Mons. Carlo Alessandro Leimbach, della diocesi di Fulda.
»
Mons. Emilio Festädt, della medesima diocesi.
»
Mons. Emilio Atzert, della medesima diocesi.
»
Mons. Vittorio Thielemann, della medesima diocesi.
»
Mons. Giuseppe Grivetti, di Roma.
»
Mons. Vittorio Belleno, dell'archidiocesi di Genova.
»
Mons. Emmanuele Carrera Sanabria, dell' archidiocesi di
Siviglia.
Camerieri Segreti di Spada e Cappa soprannumerari di S. S. :
1
11
19
aprile
»
»
1921. Il sig. Alfredo de' conti Lazzarini, della dioc. di Macerata.
»
Il sig. Adolfo Wesmael, della diocesi di Namur.
»
Il sig. marchese Giovanni Siciliano di Rende, (Roma).
Camerieri d'onore in abito paonazzo di S. S.:
21 febbraio 1921. Mons. Jodocus Verdurmen, della diocesi di Breda.
5 aprile
»
Mons. Emanuele Emiliano Dupraz (Svizzera).
6
»
»
Mons. A. lohn, dell'archidiocesi di Madras (Indie Orientali).
9
»
»
Mons. Augusto Ranieri, della diocesi di Porto e S. Rufina.
19
»
»
Mons. Fourier Bonnard, (Roma).
Camerieri d'onore extra Urbem di S. S.:
12 novembre 1920. Mons. Giovanni Simatovió, dell' archidiocesi di Zagabria.
Il aprile 1921. Mons. Pio Bianco, della diocesi di Lecce.
248
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Cappellani Segreti d'onore di S. S.:
4
6
aprile
»
1921. Mons. Giuseppe Frañzoni, della diocesi di Caserta.
»
Mons. Francesco Cersosimo, dell'archidiocesi di Conza e
Campagna.
Cappellano d'onore extra Urbem di S. S:
11
aprile
1921. Mons. Vincenzo Riezzo, della diocesi di Lecce.
NECROLOGIO
8
»
Id
17
23,
aprile
»
»
»
»
1921.
»
»
»
»
Mons.
Mons.
Mons.
Mons.
Mons.
Pietro Berruti, vescovo di Vigevano.
Guglielmo Giuseppe Walsh, arcivescovo di Dublino.
Giorgio Enrico Kirstein, vescovo di Magonza.
Willibrordo Benzler, arcivescovo tit. di Attalia.
Enrico Gabriels, vescovo di Ogdensburg.
Num. 7
1 Iunii 1921
Annus XIII « Vol. XIII
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
COMMENTARIUM OFFICIALE
ACTA BENEDICTI PP. XV
CONSTITUTIONES APOSTOLICAE
.1
VARSAVIENSIS
DIVISIONIS
ET C R E A T I O N I S
NOVAE
BENEDICTUS
SERVUS
AD
DIOECESIS
EPISCOPUS
SERVORUM
PERPETUAM
« LODZBNS1S »
REI
DEI
MEMORIAM
Christi Domini, qui sese bonum Pastorem appellavit, vestigia sect a n t e s , semper Pontifices R o m a n i spirituali catholici gregis b o n o consulere sedulo curaverunt. Quum vero ad id a s s e q u e n d u m nihil magis
proficiat, q u a m recta catholici orbis dioecesum distributio, Praedecessores Nostri operam dederunt ut novae erigerentur dioeceses iis in locis,
in q u i b u s , vel ob auctum fidelium n u m e r u m , vel quia regiones ipsae
longe lateque patebant, u n u s t a n t u m Episcopus m u n u s sibi commiss u m utiliter explere n o n poterat.
Q u u m autem archidioecesis Varsaviensis catholicorum n u m e r o fre^
quentissima sit et territoriali circumscriptione latissime pateat, expostulatum est ab Apostolica Sede ut q u a e d a m sui territorii partes ab
eadem s e p a r a r e n t u r et in novam dioecesim erigerentur. Quibus precibus, pro opportunitate aptius consulendi christifidelium regimini,
a n n u e n d u m censuimus.
Q u a m o b r e m , praehabitis omnibus q u a e ad rem necessaria erant,
et suppleto, q u a t e n u s o p u s sit, q u o r u m intersit vel sua interesse praeAC-TA, vol. XIII, n. 7. — 1-6-921.
-
18
250
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
s u m a n t , consensu, de Apostolicae potestatis plenitudine, per p r a e s e n t e s
litteras, ab archidioecesi Varsaviensi eam p a r t e m , q u a e ad occidentem
vergit et dioecesim Wladislaviensem seu Cassiliensem attingit, q u a e q u e
tribus constat decanatibus, videlicet Lodzensi, Lanciciensi et Klodaviensi,
in p e r p e t u u m avellimus et s e p a r a m u s , a t q u e in n o v a m dioecesim erigim u s « Lodzensem » n u n c u p a n d a m , cuius sedem et cathedram episcopalem in u r b e Lodz, a q u a dioecesis ipsa n o m e n m u t u a t u r , constituim u s ; e a m q u e idcirco ad civitatis episcopalis g r a d u m et fastigium
extollimus, eidem t r i b u e n t e s omnia privilegia ac iura, q u i b u s ceterae
civitates episcopales iure c o m m u n i fruuntur. Ecclesiam vero paroecialem s. Stanislai Kostka, ibidem exstantem, ad statum et dignitatem
Cathedralis evehimus, simulque ipsi eiusque pro tempore Episcopis trib u i m u s h o n o r e s , insignia, favores, gratias, privilegia et iura, q u i b u s
aliae cathedrales Ecclesiae ac e a r u m Antistites iure c o m m u n i , vel
legitima consuetudine gaudent. Quam cathedralem Ecclesiam suffragan e a m constituimus metropolitanae Ecclesiae Varsaviensis, illiusque pro
tempore Episcopum iuri metropolitico Archiepiscopi Varsaviensis subiicimus.
I u b e m u s insuper ut quod attinet ad Capituli cathedralis, vel consultorum coetus erectionem, ad Seminarii dioecesani institutionem, ad
Vicarii Capitularis, sede vacante, electionem, ad ipsorum clericorum et
fidelium iura ac onera, aliaque huiusmodi, rite serventur q u a e sacri
canones praescribunt.
M a n d a m u s q u o q u e ut omnia documenta et acta, q u a e n o v a m dioecesim eiusque clericos et fideles respiciunt, q u a m p r i m u m fieri poterit,
a cancellaria archidioecesis Varsaviensis t r a d a n t u r Curiae novae dioecesis Lodzensis, ut in eius archivo asserventur.
Q u o u s q u e autem haec nova dioecesis de proprio pastore provideatur, eiusdem regimen dilecto filio Nostro Alexandro, tituli sancti Augustini, S. R. E. Presbytero Cardinali Kakowski, hodierno, ex dispensatione Apostolica, Archiepiscopo Varsaviensi, t a m q u a m Administratori
Apostolico, committimus, ipsi t r i b u e n t e s facultates ac i u r a o m n i a q u a e
huic m u n e r i competunt.
P r a e s e n t e s a u t e m Litteras et in eis contenta q u a e c u m q u e , etiam
si quilibet, q u o r u m interest, vel s u a interesse p r a e s u m a n t , auditi n o n
fuerint, etiam si expressa, specifica, vel individua mentione digni sint,
nullo u n q u a m t e m p o r e de subreptionis, vel obreptionis, a u t nullitatis
vitio, seu intentionis Nostrae, vel quolibet alio licet substantiali et
inexcogitato defectu, notari, impugnari, vel in controversiam vocari
posse; sed eas, t a m q u a m ex certa scientia ac potestatis plenitudine factas
251
Acta Benedicti PP. XV
et e m a n a t a s , perpetuo validas exsistere et fore, suosque plenarios et
integros effectus sortiri et obtinere, a t q u e ab o m n i b u s ad q u o s spectat
inviolabiliter observari debere, et si secus s u p e r his a q u o c u m q u e , quavis auctoritate, scienter, vel ignoranter contigerit a t t e n t a r i , irritum
p r o r s u s et i n a n e esse et fore v o l u m u s et decernimus.
Non o b s t a n t i b u s regulis in synodalibus, provincialibus, generalibus,
universalibusque Conciliis editis, specialibus, vel generalibus constitutionibus et ordinationibus Apostolicis, et quibusvis aliis R o m a n o r u m
Pontificum Praedecessorum Nostrorum dispositionibus, ceterisque contrariis q u i b u s c u m q u e .
Volumus a u t e m e t m a n d a m u s u t h a r u m Litterarum t r a n s u m p t i s ,
etiam impressis, m a n u t a m e n alicuius notarii publici subscriptis, ac
sigillo viri in ecclesiastica dignitate constituti munitis, eadem p r o r s u s
fides h a b e a t u r , q u a e hisce Litteris Nostris haberetur, si exhibitae, vel
ostensae forent.
Nemini, ergo, q u a e hisce Nostris Litteris dismembrationis, erectionis,
decreti, m a n d a t i et derogationis s t a t u t a sunt, infringere, vel contraire
liceat.
Si quis vero, temerario ausu, hoc a t t e n t a r e praesumpserit, indignationem omnipotentis Dei ac b e a t o r u m Petri et Pauli, Apostolorum Eius,
se noverit i n c u r s u r u m .
D a t u m R o m a e a p u d s a n c t u m P e t r u m , a n n o Domini millesimo nongentesimo vigesimo, die decima mensis decembris, Pontificatus Nostri
a n n o septimo.
©• C. CARD. DE LAI, Episc. Sabinen.
P.
S. C. Gonsist. Secretarius.
. Iulius
Raphael
LOGO ^ plumbi
Beg. in Cane. Ap., vol. XXII, n. 66.
CARD. G A S P A R R I
a Secretis Status.
Campori, Protonotarius Apostolicus.
Virili,
Protonotarius
Apostolicus.
25Î-
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
II
'
'
SANCTI I O S E P H I C O S T A R I C E N S I S
ERECTIONIS NOVAE PROVINCIAE ECCLESIASTICAE EIUSDEM NOMINIS, NOVAE
DIOECESIS ALAJÜELENSIS, NOVIQUE VICARIATUS APOSTOLICI LIMONENSIS.
BENEDICTUS EPISCOPUS
SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
P r a e d e c e s s o r u m Nostrorum vestigiis inhaerentes, in exercendo maximi Pontificatus officio, Nobis, meritis licet imparibus, divina Providentia commisso, diligentissime curare d e b e m u s ut in orbe catholico
novae erigantur dioeceses, vel provinciae ecclesiasticae, quum, vel öb
a u c t u m in aliqua regione fidelium n u m e r u m , vel ob alias iustas causas
id expedire in Domino visum fuerit.
Cum itaque bo. me. I o a n n e s Gaspar Stork, q u o n d a m Episcopus
Sancti Iosephi Costaricensis, ab Apostolica Sede postulasset ut nova ecclesiastica provincia in Republica Costaricensi erigeretur, q u u m q u e vota
haec suffragio venerabilis fratris Ioannis Maren eo, Archiepiscopi Edesseni et Apostolici in America Centrali Internuntii, fulcita essent, a t q u e
novae provinciae ecclesiasticae erectio rei catholicae in ditione illa perutilis videretur, Nos oblatis precibus a n n u e n d u m censuimus.
Quapropter, suppleto, q u a t e n u s opus sit, q u o r u m intersit vel sua
interesse p r a e s u m a n t , consensu, de venerabilium fratrum Nostrorum
S. R. E. C a r d i n a l i u m consilio, Apostolicae potestatis plenitudine, q u a e
s e q u u n t u r decernimus^
In primis h o d i e r n a m dioecesim Sancti Iosephi de Costarica, u n i v e r s a m R e m p u b l i c a m Costaricensem complectentem, a metropolitico
iure archiepiscopalis Ecclesiae Guatimalensis absolvimus et eximimus,
Dein totum territorium ad eandem dioecesim Sancti Iosephi spectant e m in tres distinctas p a r t e s dividimus, in q u a r u m prima, quae tres civiles
provincias vulgo S. José, Cartago et Heredia n u n c u p a t a s complectitur,
a n t i q u a Sancti Iosephi de Costarica dioecesis coarctata m a n e b i t ; e a m q u e
Apostolica auctoritate ad metropolitanae sedis fastigium et dignitatem
u n a cum eius canonicorum Capitulo, idcirco metropolitano n u n c u p a n d o ,
p e r p e t u o evehimus et extollimus. In altera a u t e m parte, quae complectitur tres civiles provincias vulgo Alajuela, Puntarenas et Guanacaste,
Acta Benedicti PP. XV
253
novam dioecesim^ Alajuelensem n u n c u p a n d a m , erigimus, e r e c t a m q u e
declaramus. In tertia denique parte vicariatum apostolicum, a nomine
civilis provinciae, quam ipse complectitur, Limonensem n u n c u p a n d u m ,
pariter erigimus erectumque declaramus. Hinc civitates Sancti Iosephi et
Alajuelae, e quibus archidioecesis et dioecesis n o m e n m u t u a n t u r , ad
civitatis archiepiscopalis et episcopalis fastigium respective extollimus,
eisque pleno iure a t t r i b u i m u s et a s s i g n a m u s o m n i a et singula iura, privilegia et praerogativas, q u i b u s ceterae civitates archiepiscopales et episcopales iure communi fruuntur et gaudent.
H a r u m autem Ecclesiarum pro tempore Antistitibus tribuimus pariter
honores, insignia, favores, gratias, privilegia et iura, q u i b u s ceterarum
archiepiscopalium et episcopalium Ecclesiarum Praesules iure c o m m u n i
vel legitima consuetudine pollent. Antistitibus igitur Sancti Iosephi
Costaricensis ius erit ante se crucem deferendi atque pallio u t e n d i ,
p o s t q u a m t a m e n hoc ab Apostolica Sede in sacro Consistorio rite postulatum et impetratum fuerit.
Quod vero attinet ad dioecesim Alajuelensem, ea omnia quae ad
eius regimen et administrationem, ad illius Capituli cathedralis, a u t
c o n s u l t o r u m collegii et Seminarii minoris institutionem ac dotationem,
ad clericorum et fidelium iura et onera, aliaque id genus pertinent,
s e r v a n d a iubemus, quae in hac re sacri canones s t a t u u n t .
Ut insuper dioecesis Alajuelensis P r a e s u l e s dignitatis suae decorem
tueri, divini cultus expensis, piis operibus aliisque necessitatibus occurrere valeant, in eorum dotem a s s i g n a m u s et a t t r i b u i m u s taxam, quam
vocant « quartam episcopalem », vulgo arbitrios, suetas eleemosynas
a t q u e alias fidelium oblationes.
Ceterum spem fovemus fideles, in quorum bonum haec dioecesis
erecta est, ipsa civili auctoritate praeeunte, subsidia, quae sacrorum
Antistiti substentationi et decori necessaria sunt, copiose suppeditaturos.
Volumus vero ut bini delecti iuvenes h u i u s novae dioecesis, pietate ac ingenio praestantes, in Pontificium Collegium Pium Latinum
A m e r i c a n u m de Urbe, q u a m p r i m u m fieri poterit, non intermissa vice
m i t t a n t u r , dioecesis s u m p t i b u s alendi.
Ad vicariatum a u t e m L i m o n e n s e m q u o d attinet, m a n d a m u s ut dependentiae et iurisdictioni S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide, uti p a r
est, subiiciatur, itemque decernimus ut tum dioecesis Alajuelensis, tum
vicariatus apostolicus Limonensis suffraganei sint metropolitanae Ecclesiae Sancti Iosephi de Costarica, in o m n i b u s ad tramitem iuris communis.
254
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Nobis insuper et Apostolicae Sedi facultatem r e s e r v a m u s libere
ineundi novam in h a c ecclesiastica provincia dismembrationem, quoties
id in Domino expedire visum fuerit.
Denique, ad c o n s u l e n d u m rectae administrationi novae dioecesis
Alajuelensis et vicariatus apostolici Limonensis, praecipimus ut docum e n t a omnia, iura a t q u e acta, q u a e praefatam dioecesim et vicariatum
apostolicum, et clericos ac fideles e o r u m respiciunt, a cancellaria archidioecesis Sancti Iosephi de Costarica, q u a m p r i m u m fieri poterit, t r a d a n t u r
respective cancellariae dioecesis Alajuelensis et vicariatus apostolici
Limonensis, ut in propriis archivis religiose custodiantur.
P r a e s e n t e s a u t e m Litteras et in eis contenta q u a e c u m q u e , nullo
u n q u a m t e m p o r e de subreptionis, vel obreptionis, a u t nullitatis vitio, seu
intentionis Nostrae, vel quolibet alio substantiali et inexcogitato defectu
notari, impugnari, vel in controversiam vocari p o s s e ; sed eas, t a m q u a m
ex certa scientia ac potestatis plenitudine factas et e m a n a t a s , perpetuo
validas exsistere et fore, suosque plenarios et integros effectus sortiri
et obtinere, a t q u e ab omnibus, ad quos spectat, inviolabiliter observari
debere, et si secus super his a q u o c u m q u e , q u a v i s auctoritate, scienter
vel ignoranter contigerit attentari, irritum p r o r s u s et inane esse et fore
v o l u m u s et decernimus.
Hisce itaque ut supra constitutis, ad eadem Omnia exsecutioni mand a n d a d e p u t a m u s venerabilem fratrem Ioannem Marenco, Archiepiscop u m titularem Edessenum, in America Centrali Apostolicum Internunt i u m , eidem t r i b u e n t e s necessarias et o p p o r t u n a s facultates, etiam
subdelegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate c o n s t i t u t u m , ac definitive p r o n u n t i a n d i s u p e r quavis
difficultate vel oppositione in exsecutionis actu quomodolibet oritura,
facto insuper eidem onere ad Sacram Congregationem Consistorialem
infra sex menses, a d a t a praesentium L i t t e r a r u m c o m p u t a n d o s , transmittendi a u t h e n t i c u m exemplar peractae exsecutionis.
Non obstantibus, q u a t e n u s o p u s sit, regulis in synodalibus, provincialibus u n i v e r s a l i b u s q u e Conciliis editis, specialibus, vel generalibus
constitutionibus et ordinationibus Apostolicis et quibusvis aliis Roman o r u m Pontificum P r a e d e c e s s o r u m Nostrorum dispositionibus ceterisque
contrariis q u i b u s c u m q u e .
Volumus a u t e m u t h a r u m L i t t e r a r u m t r a n s u m p t i s , etiam impressis,
m a n u t a m e n alicuius notarii publici subscriptis, ac sigillo alicuius in
ecclesiastica dignitate constituti munitis, adhibeatur, in iudicio et extra
illud, e a d e m p r o r s u s fides, q u a e eisdem praesentibus adhiberetur, si originaliter forent exhibitae vel ostensae.
255
Acta Benedicti PP. XV
Nemini ergo liceat, q u a e hisce Litteris Nostris dismembrationis, evectionis, erectionis, subiectionis, decreti, commissionis, mandati, derogationis et voluntatis Nostrae s t a t u t a s u n t infringere,, vel eis a u s u temerario contraire. Si quis autem hoc attentare praesumpserit, indignationem
o m n i p o t e n t i s Dei ac b e a t o r u m Petri et Pauli, Apostolorum Eius, se
noverit i n c u r s u r u m .
Datum R o m a e a p u d s a n c t u m P e t r u m , anni) Domini millesimo
nongentesimo vigesimo primo, die decima sexta mensis februarii, Pontificatus Nostri a n n o septimo.
% C. CARD. DE LAI, Episc. Sabinen.
S. C. Consisi. Secretarius
O. CARD. CAGIANO
S. R. E. Cancellarius.
Iulius Campori, Protonotarius Apostolicus.
Leopoldus Capitani, Reg. subst. ex spec. deleg.
Loco >$i plumbi
Reg. in Cane. Ap., vol. XXII, n. 32.
III
CAIETANA ET VERULANA.
DISMEMBRATIONIS ET AGGREGATIÒNIS
BENEDICTUS
EPISCOPUS
SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Sedis Apostolicae semper cura fuit pro meliori christifidelium regimine et commodo nonnulla circa dioecesum limites innovare, seu melius
o r d i n a r e , prout, habita locorum et aliarum circumstantiarum ratione,
melius in Domino expedire visum est.
Q u u m itaque oppidum Valliscursa, olim ad dioecesim F u n d a n a m
pertinens, elapso vero saeculo, suppressa h a c dioecesi, ad Caietanam
• a d i u n c t u m , iterum i t e r u m q u e usque ab initio petierit ab ea seiungi et
alicui dioecesi in civili R o m a n a provincia uniri, eo quod oppidum ipsum
in h a c provincia situm sit, et preces s u a s iustis gravibusque rationibus
vallaverit, Nos, auditis interesse habentibus, et omnibus accurate perpensis, de consulto venerabilium fratrum Nostrorum S. R. E. Cardinalium Sacrae Congregationis Consistorialis, deque Apostolicae potes t a t i s plenitudine, suppleto, q u a t e n u s opus sit, q u o r u m intersit vel s u a
256
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
interesse p r a e s u m a n t , consensu, s t a t u i m u s ut- oppidum Valliscursa ab
archidioecesi Caietana dividatur et separetur simulque t r i b u a t u r et incorporetur finitimae dioecesi Verulanae, cum o m n i b u s iuribus et obligation i b u s h u i u s dioecesis propriis.
Quae a u t e m hisce Litteris, Apostolica auctoritate, a Nobis decreta
sunt, nulli h o m i n u m , ullo u n q u a m tempore, infringere, aut iis repugnare, vel quomodolibet contraire liceat. Si quis, quod Deus avertat,
hoc a t t e n t a r e praesumpserit, sciat se obnoxium e v a s u r u m esse poenis
a sacris canonibus contra obsistentes exercitio ecclesiasticae iurisdictionis statutis.
Ad haec omnia exsecutioni m a n d a n d a d e p u t a m u s dilectum filium
Anselmum Gécere, h o d i e r n u m Gaietanae archidioecesis Vicarium Capitularem, eique necessarias huic negotio facultates t r i b u i m u s , etiam subdelegandi alium virum in ecclesiastica dignitate constitutum, ac definitive sententiam dicendi de quavis occurrente difficultate vel oppositione,
facta eidem obligatione q u a m p r i m u m mittendi ad eandem S a c r a m Congregationem Consistorialem a u t h e n t i c u m exemplar peractae exsecutionis.
Decernimus denique h a s praesentes Litteras valituras contrariis quibuslibet, etiam peculiari et expressa mentione dignis, minime obstantibus.
D a t u m R o m a e a p u d sanctum P e t r u m , a n n o Domini millesimo nongentesimo vigesimo primo, die vigesima prima mensis martii, Pontificatus
Nostri a n n o septimo.
% C. CARD. DE LAI, Episc. Sabinen.
S. C. Consist. Secretarius.
Iulius
Raphael
O. CARD. CAGIANO
S. B. B. Cancellarius.
Cam pori,
Virili,
Protonotarius Apostolicus.
Protonotarius
Apostolicus.
Loco >ït Plumbi.
Reg. in Cane. Ap., vol. XXII, n. 52.
EPISTOLA
AD MICHAELEM S. R. E. CARD. LOGUE, ARCHIEPISCOPUM ARMACHANUM: DE NECES-*
SITATE ET RATIONE PACIS INTRA FINES HIBERNIAE RECONCILIANDAE.
Dilecte fili Noster, salutem et apostolicam benedictionem. — Ubi
p r i m u m , cum arderet E u r o p a bello, ad h a n c Petri Cathedram, a r c a n o
Dei consilio, evecti s u m u s , n o n ignoras, s u m m a virium contentione id
Nos, pro apostolici officii conscientia, persecutus, ut, q u o a d p o s s e m u s ,
Acta Benedicti PP. XV
257
maximis plurimisque m e d e r e m u r malis, q u a e t a m atrox conflictatio peperisset, et pacem inter h o m i n e s denuo c o n c i l i a r e m u s ^ Q u o d s i ad pacem
r e s t i t u e n d a m nihil i n t e n t a t u m reliquimus, hortationes Nostras d o l e m u s
irritas h a u d semel cecidisse. Atqui, ut saepe iam diximus, civitates nec
domi nec foris m a n s u r a tranquillitate fruentur u n q u a m , nisi ad ea redierint christiana principia quae deseruerunt, q u a e q u e instituto suo tradit
Ecclesia. Interea v e h e m e n t e r angimur cum cogitamus, gentes a d h u c n o n
p a u c a s e a r u m premi mole miseriarum q u a e bellum sunt consecutae.
Etsi enim a r m a fere ubique conquievere, ob extremam t a m e n p e n u r i a m
r e r u m , q u a e ad vitam necessariae sunt, multi omnis sexus a t q u e aetatis,
iique innocentes, a b s u m u n t u r ; u s q u e q u a q u e vero, a p u d nationes etiam
q u a e a certamine victrices discesserunt, ea a p p a r e n t sollicitudinis a t q u e
anxietatis indicia q u a e optimum q u e m q u e futuros casus formidare iubent.
In hoc a u t e m aliquantulum consolamur, quod tenuiorum p o p u l o r u m
inopiae, ex stipe t a m liberaliter u n d i q u e ad Nos missa, h a u d semel
opitulari p o t u i m u s .
At cum o m n i u m fere gentium a n g i m u r causa, t u m m a x i m e sollicitamur, dilecte fili Noster, condicione Hiberniae, q u a e , avitae fidei
a t q u e observantiae erga Apostolicam Sedem, vel impendio sanguinis,
retinentissima, vastitatis hodie et caedium indignitatem patitur. Neque
est profecto d u b i t a n d u m , quin acerbissimi eiusmodi eventus sint magnani
p a r t e m recenti bello tribuendi, u n d e nec p o p u l o r u m optatis factum est
satis, n e q u e ii pacificationis fructus exstiterunt q u o s populi sibi quisque
erant polliciti. Ceterum in publica contentione, quae a p u d vos agitur,
Apostolicae Sedi, uti in ceteris eiusdem generis, deliberatum est n e u t r i
parti studere, q u e m a d m o d u m , pro sua prudentia, fecit a n t e h a c cons t a n t e r ; q u a t a m e n agendi ratione n e u t i q u a m prohibemur, q u o m i n u s
illud o m i n e m u r o p t e m u s q u e , atque etiam adversas imploremus atque
o b t e s t e m u r partes, ut contentionis istius furor quam primum considat,
t a m q u e m a g n a m invidiae flarnmam stabilis pax sinceraque animorum
excipiat necessitudo. Neque enim perspicimus, quid sit acerrima dimicatio u t r i q u e partium profutura, q u a n d o possessiones et praedia teterrime foedissimeque vastantur, vici, r u r a incenduntur, sacris nec locis
nec hominibus parcitur, et u t r i n q u e ad internecionem, inermium s a e p e
ac mulierum p u e r o r u m q u e , d e p u g n a t u r .
Nos igitur, apostolici memores officii, eaque caritate permoti q u a e
h o m i n e s universos complectitur, Anglos H i b e r n o s q u e cohortamur, ut
velint a e q u o a n i m o perpendere, sitne t e m p u s ab inferenda vi desistere
deque aliqua compositione agere. Qua in re o p p o r t u n u m fore p u t a m u s ,
si, quod insignes viri, iidemque r e r u m civilium peritissimi, n u p e r excbgi-
258
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
t a r a n t effectum d e t u r : id est ut quaestio ab omni Hibernorum. gente
delecto c u i d a m h o m i n u m Consilio deferatur disceptanda; quod Consilium p o s t q u a m s u a m aperuerit sententiam, viri u t r i u s q u e partis auctoritate graviores in u n u m conveniant, et, rationibus iudiciisque suis ultro
citroque propositis, aliquid c o m m u n i consensu constituant ad rem, sincero reconciliationis pacisque sensu, dirimendam.
Interea, p e r m a g n a cum animi voluptate accepimus, te, dilecte fili
Noster, caritatis stimulis i m p u l s u m quae m o r a s n o n patitur i u b e t q u e ,
omni p a r t i u m o p i n i o n u m q u e remoto discrimine, affectis egenisque homin i b u s opem ferri, consociationem q u a n d a m , a Cruce alba n u n c u p a t a m ,
constituendam curasse seduloque provehere, cuius est stipem iis iuvandis
colligere qui vastationibus et violentiae motibus sint in angustias adducti.
Neque minus laetamur, complures alios viros, etsi in religione et re
publica dissidentes, tecum praeclara in hac amoris conspiratione consensisse, et c o m m u n i impiorationi vestrae generosos magno n u m e r o
homines, n o n m o d o ex Hibernia, verum etiam ex aliis nationibus, miro
a n i m o r u m ardore esse obsecutos. Quibus quidem, ceterisque q u i c u m q u e
in hoc sanctissimum caritatis opus vel de s u a re contulerint vel pecuniam conrogarint, optima q u a e q u e a Domino precantes, ut p a t e r n a m
v o l u n t a t e m Nostram erga p o p u l a r e s tuos t a m miseros testificemur, ad
te, dilecte fili Noster, perferri v o l u m u s d u c e n t a millia libellarum italicarum, q u a m s u m m a m angustiis eorum nonnihil levamenti allaturam
confidimus. Oculis vero in caelum conversis, omnipotentem Deum, qui
nullas miserabilium filiorum lacrimas sinit sine solacio esse, cum gemitibus imploramus, ut pax vobis placidissima t a n d e m aliquando affulgeat. Cuius quidem auspicem, itemque p a t e r n a e caritatis Nostrae testem,
tibi, dilecte fili Noster, universoque gregi tibi commisso, apostolicam
benedictionem p e r a m a n t e r impertimus.
Datum R o m a e a p u d s a n c t u m P e t r u m , die x x v n aprilis a n n o
Pontificatus Nostri septimo.
B E N E D I C T U S P P . XV.
MCMXXI,
S. Congregatio Consistorialis
259
ACTA SS. CONGREGATIONUM
SACRA CONGREGATIO CONSISTORIALIS
1
RESOLUTIO
SUPER PRIVILEGIO ORDINANDI ABSQUE LITTERIS DIMISSORIALIBUS NONNULLIS
SEMINARIIS SEU COLLEGIIS ECCLESIASTICIS IAMPRIDEM CONCESSO.
Q u u m nonnulla ecclesiastica collegia seu Seminaria, q u a e a l u m n o s
ex dissitis civitatibus colligunt, anteactis t e m p o r i b u s privilegio d o n a t a
fuerint promovendi ad ordines a l u m n o s sine litteris dimissorialibus
s u o r u m Ordinariorum, d u m t a x a t de consensu Superiorum ipsius collegii,
vel de licentia Cardinalis Protectoris collegii et de consensu Rectoris,
vel etiam cum litteris testimonialibus Rectoris, quaesitum est, u t r u m in
praesenti, mutatis t e m p o r u m et locorum adiunctis et Codice iuris canonici promulgato, m e m o r a t a privilegia a d h u c perseverent.
Quaestione de m a n d a t o SSmi Domini Nostri penes S. Congregationem Consistorialem pertractata, E m i P a t r e s , in plenario consessu diei
8 ianuarii h u i u s anni, r e b u s o m n i b u s perpensis, censuerunt : m e m o r a t u m
privilegium, cessatis causis ob q u a s concessum est, cessare debere, et
ius c o m m u n e esse restituendum, incolumi t a m e n iure collegii S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide ab U r b a n o VIII brevi Ad uberes, diei
18 maii 1638 concesso, aliorumque Seminariorum seu collegiorum pro
missionibus, a S. C. de P r o p a g a n d a Fide dependentium.
S s m u s Dominus Noster Benedictus P p . XV in audientia diei 5 n o vembris 1920 h a n c resolutionem r a t a m h a b u i t et confirmavit, e a m q u e
publici iuris fieri mandavit, contrariis quibuslibet minime obstantibus.
D a t u m R o m a e , ex aedibus S. Congregationis Consistorialis, die
6 novembris 1920.
}$¡ C. CARD. DE L A I , Episc. Sabinen., Secretarius.
L.
gii S.
Aloisius
Sincero, Adsessor.
MO
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
II
P R O V I S I O ECCLESIARUM
S s m u s D. N. Benedictus P p . XV, decretis S. Congregationis Consistorialis, h a s q u a e s e q u u n t u r Ecclesias de proprio pastore providit,
nimirum :
18 martii 1921. — Cathedrali Ecclesiae Calatanisiadensi praefecit
R. P. D. Ioannem Iacono, h a c t e n u s Episcopum Melphictensium et l u v e nacensium.
7 aprilis. — Titulari episcopali Ecclesiae Philadelphiensi, R. D.
Franciscum Vazhapilly, Vicarium Apostolicum Trichurensem.
11 aprilis. — Cathedrali nuper erectae Ecclesiae Lodzensi, R. D.
Vincentium Tymieniecki, hactenus praepositum p a r o c h u m ecclesiae
s. Stanislai Kostka in civitate Lodzensi.
13 aprilis. — Metropolitanae Ecclesiae Syracusanae, R. D. Iacob u m Carabelli, h a c t e n u s Administratorem Apostolicum eiusdem archidioecesis.
19 aprilis. — Titulari archiepiscopali Ecclesiae Adanensi, R. P. D,
Achillem Ratti, Nuncium Apostolicum in Polonia, h a c t e n u s Archiepiscop u m titularem Naupactensem.
21 aprilis. — Cathedrali archiepiscopali Ecclesiae Caietanae, R. P.
D. Paschalem Berardi, h a c t e n u s Episcopum Rubensium et B i t u n t i n o r u m .
23 aprilis. — Titulari episcopali Ecclesiae Bitanae, R. D. Rodulp h u m Bornewasser, praepositum Capituli collegiatae Aquisgranensis,
q u e m deputavit in Auxiliarem Emi Card. Caroli iosephi Schulte, Archiepiscopi Coloniensis.
28 aprilis. — Cathedrali Ecclesiae Brixinensi, R. D. Ioannem Raffi,
cubicularium honoris Sanctitatis Suae.
30 aprilis. — Titulari archiepiscopali Ecclesiae Naupactensi, R. D.
Fridericum Tedeschini, Nuncium Apostolicum apud Serenissimum
H i s p a n i a r u m Regem Catholicum.
19 maii. — Titulari archiepiscopali Ecclesiae Helenopolitanae, R. D.
R o b e r t u m Vicentini, I n t e r n u n t i u m Apostolicum in Hollandia.
S. Congregatio Consistorialis
III
NOMINATIONES
S s m u s D. Noster Benedictus P p . XV decretis S. C. Consistorialis
n o m i n a r e dignatus est:
19 maii 1921. — R. P. D. Aloisium Zaffarami, Episcopum Tudertinum,
Administratorem
Apostolicum
dioecesis
Interamnensis ;
•— R. P. D. Franciscum M. Berti, Episcopum Amerinum, Administratorem
Apostolicum
dioecesis
Narniensis.
iv
DESIGNATIO ORDINARII PRO APPELLATIONE ET METROPOLITANI PRO CONCILIO
PROVINCIALI.
I u x t a can. 1594 § 2 Codicis iuris canonici, pro appellatione, et
iuxta can. 285 eiusdem Codicis, pro Concilio provinciali, R m u s Episcopus Monoecensis, immediate Apostolicae Sedi subiectus, designavit
R m u m Archiepiscopum Aquensem.
Q u a m designationem S s m u s D. N. Benedictus Pp. XV a p p r o b a r e
dignatus est.
R o m a e , ex aedibus S. Congregationis Consistorialis, die 6 maii 1921.
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
SACRA CONGREGATIO CONCILII
P A D E R B ORNEN.
COMPETENTIAE
Die 11 decembris 1920
SPECIES PACTI.
- R m u s O r d i n a r i u s P a d e r b o r n e n s i s H. S . G. s e q u e n s
dubium proposuit:
< In variis dioecesibus meae peramplae regionis variae vigebant
« consuetudines, q u o m o d o , in ecclesiis, loci seu s c a m n a fidelium distrib u e r e n t u r . Hic sedes certis domibus incolarum a n n e x a e erant, ibi
« hereditarie t r a d e b a n t u r et pecunia venibant, alibi pretio locabantur,
« qui mos, ut ecclesiarum p a u p e r t a t i consulatur, in nonnullis c o m m u « nitatibus a d h u c retinetur. In paucis q u o q u e ecclesiis, praeter p a t r o « nos, q u a e d a m dignitate, gradu, divitiis eminentiores p e r s o n a e vel fami« liae sedes honoratiores h a b e b a n t easque, contra sacros canones, etiam
« in presbyteriis ecclesiarum. Rixáe et lites et dissidia iterum a t q u e
« iterum oriebantur t u m inter possessores sedilium, t u m inter privile« giatos ex u n a et rectores ecclesiarum ex altera p a r t e . Q u a s ut de
« m e d i o tollerent, et praedecessores mei o p e r a m dabant, et ipse, cum
« n o v a ecclesia aedificatur, maximopere studeo, ut, o m n i b u s privilegiis
« sublatis et scamnis propriis remotis, loci omnes in ecclesia christifi« delibus o m n i b u s pateant. Quibus ordinationibus (can. 1263 § 3) o m n e s
« fere acquiescunt; raro t a m e n u n u s vel alter, ut sibi sedes propria a u t
« honoratior in nova ecclesia restituatur, postulat.
«
«
«
«
«
«
«
«
«
« P r o decidendis h u i u s m o d i aliisque de propriis sedilibus causis,
fideles adire solent iudicem civilem, qui cognoscit secundum legem
civilem Preussisches Allgemeines Landrecht dictam; q u a e lex in omnib u s constitutionibus conformis est iuri canonico. Decisiones enim
s u p r e m o r u m t r i b u n a l i u m civilium u n a n i m i t e r Ordinario ius vindicant
pro suo p r u d e n t i arbitrio ordinandi, ut sedilia p r o p r i a in ecclesiis de
suo loco in alium t r a n s f e r a n t u r a u t ex eisdem a m o v e a n t u r ; sed possessores sedilium hoc in casu solummodo p o s t u l a r e possunt, ut p r o
d a m n o emergente sibi ab ecclesiis aliquid erogetur. H a n c consuetudinem centenariam a d e u n d i civiles iudices, hisce in rebus, q u a s potius
S. Congregatio Concilii
263
« mixti fori esse dicas q u a m res spirituali a n n e x a s , etiam pro futuro
« s e c u n d u m c a n o n e m 5 retinere velim, ut odia exinde exsurgentia a
« iudicibus meis ecclesiasticis avertam. Ne a u t e m i u r a Ecclesiae parvi
« facere videar, quaero, an consuetudo illa approbari vel saltem tolerari
« possit, imprimis cum litigans q u i d a m ab ordinatione mea, in via adimat nistrativa data, ad iudicium m e u m ecclesiasticum expresse provocaverit,
«c Quare, ne Sanctitas Vestra d u b i u m m e u m benigne solvere dedigne« tur, devotissime rogo ».
- I. P r o sustinenda consuetudine de q u a
in dubio agitur haec r a t i o n u m m o m e n t a in iure et in facto afferebantur.
SYNOPSIS DISCEPTATIONIS.
A) In facto. - Dioecesis P a d e r b o r n e n s i s , exeunte saec. octavo erecta,
ac per Bullam De salute animarum a. 1821 multis amplisque terris aucta,
n u n c per d u a s provincias, Westphaliam n e m p e et Saxoniam, se extendit.
Ante eversionem illam a n t i q u a r u m dioecesum p r i n c i p a t u u m q u e episcopalium, quae dicitur « saecularizatio », a n n o 1803, in diversis provinciis
n u n c in dioecesi Paderbornensi unitis, diversae vigebant consuetudines,
quo iure christifideles sedilibus in ecclesiis positis uterentur. Sed locor u m Ordinarii p e r m u l t a praecepta id assequi s t u d e b a n t : 1) ut feminae
a viris seiuncta h a b e r e n t sedilia; 2) ne sedilia inscio parocho v e n u m d a r e n t u r vel alio modo possessorem m u t a r e n t ; 3) ut ius ad sedilia
propria vel ad certos in ecclesiis locos singulis domibus villarum comm u n i t a t u m v e assignaretur.
Praedicto a n n o 1803, vel paulo post, territorium hodiernae dioecesis P a d e r b o r n e n s i s a Rege Borussico occupatum est statimque post
occupationem introductum est « I u s C o m m u n e Terrae Borussicae »
(Preussisches Allgemeines Landrecht). Quae lex consuetudines provinciarum de r e b u s ecclesiasticis vigentes n o n abrogavit, sed, cum in nulla
provincia in o m n i b u s parochiis certa consuetudo vigeret, codex ille
u b i q u e unicam vim obtinuit o m n e s q u e incolas, etiam catholicos, obligabat, a d h u c obligat atque obligabit. Nam lex introductoria novi Codicis Legis* Civilis Germaniae (Das Bürgerliche Gesetzbuch des Deutschen
Reiches) art. 133, praedicto Iuri Communi q u o a d sedilia in ecclesiis
expresse vim reservat. Cuius Iuris singulae n o r m a e iuri canonico totaliter quidem n o n consonant, n e q u e vero adeo r e p u g n a n t , ut tolerari
n o n possint. Quippe praxis t r i b u n a l i u m civilium, q u a e s e c u n d u m legem
illam iudicant, auctoritatem ecclesiasticam satis tuetur, ita ut can. 1263
§ 3 Cod. Iur. Can. r e s p o n d e a t . Contra praecepta a competente auctorit a t e ecclesiastica edita ius provocandi n e q u e in possessorio n e q u e in
264
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
petitorio conceditur. Si Ordinarius mandaverit, ut sedile p r o p r i u m , quod
cultui obest, verbi gratia processiones impedit, vel alio m o d o propter
angustiam loci vel propter m u t a t a s prioris concessionis conditiones, a
loco suo ad alium transferatur a u t omnino removeatur ex ecclesia, iudex
civilis c a u s a m contra tales ordinationes non admittit, declarans solius
auctoritatis ecclesiasticae ius esse m a n d a t a edere ad o r d i n a n d u m in
ecclesiis cultum divinum. Quae praxis iudiciaria ex multis sententiis
a p p a r e t cum « Tribunalis ad decidendas lites competentiae » {Gerischtshof
zur Entscheidung der Kompetenzkonflikte), t u m hodierni supremi « T r i b u n a l i s in Germania » [Reichsgericht).
In ceteris autem iudices civiles o m n e s lites de sediiibus admittunt,
si fideles inter se litigant a u t si fideles contra p a r o c h u m vel Consilium
fabricae litem introducunt. Fideles sine ulla conscientiae anxietate iudicem civilem his in rebus a d v o c a b a n t et a d h u c advocant.
B) In iure. - De retinendis consuetudinibus can. 5 perspicue t r a c t a t :
consuetudines n e m p e a c a n o n i b u s expresse reprobatae, sive universales
sive particulares, t a m q u a m iuris corruptelae corrigendae et a b r o g a n d a e
sunt. Aliae pro prudenti Ordinariorum locorum iudicio tolerari possunt
s u b certis conditionibus, n e m p e - s i centenariae et immemorabiles sint,
et porro si facile, pro locorum ac p e r s o n a r u m adiunctis, submoveri n o n
possint. P r i m o itaque quaeritur n u m consuetudo, de q u a agitur, centenaria sit vel immemorialis. S u p r a iam dictum est, consuetudinem inde
ab a n n o 1803 vel paulo post, cum introductione Iuris C o m m u n i s Terrae Borussicae, inolevisse. Cum lex praedicta n o r m a s de sediiibus in
ecclesiis speciales contineret, iudices civiles causas desuper exortas ad
forum s u u m t r a x e r u n t et fideles iudices civiles ad c o n t e s t a n d a s lites
a d i e r u n t . Quare consuetudo centenaria dici posse videtur.
Secundo q u a e r e n d u m est n u m c o n s u e t u d o illa corruptela iuris sit
a p p e l l a n d a vel saltem facile submoveri possit. - Dubitari quidem n o n
potest, quin Ecclesiae omnino ius competat de locis vel sediiibus in
ecclesiis iudicandi. Sed res haec ecclesiastica cohaeret cum iuribus quib u s d a m civilibus. Incolae vicorum sedilia propria re&nent, iure hereditario accepta a maioribus, qui ecclesiam d o t a v e r u n t ; vel possessores
sedilium propriorum a d h u c omnia vel saltem maiora o n e r a parochiae
ferunt. I u s ad locos certos vel ad sedilia propria d o m i b u s , praediis, hereditatibus a d h a e r e t et cum r e b u s istis t a m q u a m pertinens c o m p a r a t u r ;
alii ius illud ad sedile proprium s e c u n d u m c o n s u e t u d i n e m n u m e r a t a
p e c u n i a acquisiverunt. P a r o c h i a e q u a e d a m sedilia publice locant, ut
s u m p t u s necessarios facere valeant. Ecclesiae igitur reservato iure libere
o m n i a p r a e c e p t a pro o r d i n a n d o cultu divino, etiam quoad sedilia, edendi,
S.. Congregatio Concilii
265;
ceteras de sedilibus his causas rem mixti fori esse dicas; n e q u e praxis
iuri alicui nativo Ecclesiae obest. Quare consuetudo in dioecesi Paderbornensi vigens corruptela iuris appellari nequit.
Neque facile submoveri potest. Constitutio Germaniae n u p e r edita
o m n i b u s societatibus ecclesiasticis ius quidem attribuit res s u a s proprias ordinandi, sed intra fines d u m t a x a t pro o m n i b u s assignatos
(art. 137). Neque lex de constituendis iudiciis in Germania (Gerichtsverfassungsgesetz des Deutschen Reiches) d. d. 27 ian. 1877, § 16, aliud
forum competens admittit praeter civile. I t a q u e Ordinarius Paderbornensis fideles prohibere nequit, quin iudicem civilem in causis praedictis
a d e a n t ; sed etiam si fideles sponte forum ecclesiasticum adirent, prudentius equidem ad forum civile remitterentur, ne odium ex huiusmodi
decisionibus facile excitandum ecclesiastica auctoritas in se suscipiat.
Quare u t a t u r Ordinarius iure sibi in Codice (can. 1263) concesso in via
a d m i n i s t r a t i v a ; quotiescumque autem fideles tali administrationi n o n
acquiescant et coram iudice litigare velint, iudicem civilem adire libere
posse videntur i m m m o consultius ad eumHem remitti.
II. Ex adverso super his plura deducebantur. In primis d u b i u m
n o n esse quin Codex aperte distinguat inter res spiritualibus adnexas,
de q u i b u s in n. 1, § 1, can. 1553 statuitur causas cognoscendas iure
proprio et exclusivo ab Ecclesia, et causas mixti fori, « in quibus t u m
« Ecclesia t u m civilis potestas aeque competentes sunt » ad n o r m a m § 2
eiusdem canonis. Verum, q u u m nulla nova occurrat in Codice definitio
vel descriptio c a u s a r u m circa res spiritualibus adnexas, etiam stand u m est veteri receptae doctrinae, iuxta q u a m minime ambigendum
videtur causas super iure s c a m n o r u m in sacris aedibus h a b e n d o r u m
a c c e n s e n d a s esse causis de rebus t e m p o r a l i b u s quidem, sed spirituali,
i. e. cultus divini exercitio, adnexis. Sive enim quaestio fiat de privilegio concesso, vel de iure acquisito, vel de contractu, v. g. locationis,
s e r v a n d o , semper agitur de iure exercendo in aliquam sacrarum aedium
p a r t e m , intra e a r u m d e m a m b i t u m , e u m d e m q u e finem spiritualem, i. e.
cultus peragendi, spectante. Q u a m o b r e m in Codice q u o q u e explicite
p r o h i b e t u r q u o m i n u s laici, etiamsi ad fabricam ecclesiae c u r a n d a m peculiariter addicti, « ullatenus sese- ingerant in ea omnia quae ad spiri« tuale munus pertinent, praesertim... 4) in dispositionem materialem ...
« sedilium, s c a m n o r u m ... a l i a r u m q u e r e r u m quae ad exercitium religiosi
« cultus spectant » (can. 1184). Ceterum concessio huiuscemodi iuris in
can., 1263 omnino reservatur auctoritati Ordinarii loci, sine cuius expresso
c o n s e n s u nemini fidelium licet locum h a b e r e in ecclesia sibi suisque
ACTA, vol. X I I I , a. 7. — 1 - 6 - 9 2 1 .
19
266
Acia Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
r e s e r v a t u m ; immo facta concessio ex iusta causa potest, n o n o b s t a n t e
quolibet decursu temporis, revocari ab eodem O r d i n a r i o : c o n s e q u e n s
igitur est ut q u a e c u m q u e controversia circa factae concessionis exercitium, m o d u m , cessationem, ipso iure eidem Ordinario reservetur, u t p o t e
causa de re spirituali a d n e x a .
Sed dato etiam, n o n concesso, c a u s a m h a b e r i mixti fori t a n t u m ,
ac propterea t u m Ecclesiam t u m civilem potestatem aeque competentes esse in casu, plane liquet saltem s e r v a n d u m esse praescriptum
can. 1553 § 2, i. e. « esse in hisce causis locum praeventioni ». Q u u m
igitur ipsi christifideles sponte p r o v o c a n t ad t r i b u n a l ecclesiasticum,
quod (in hypothesi semper loquendo) aeque competens est, iniuria quidem
remitterentur ad t r i b u n a l laicale, quia ecclesiasticus iudex nequit profecto « legitime requirenti s u u m ministerium recusare » (can. 1608).
Multo etiam m i n u s t o l e r a n d u m id foret in casu in precibus Episcopi
expresso « cum litigans q u i d a m ab o r d i n a t i o n e mea in via administra« tiva data, ad iudicium meum ecclesiasticum expresse provocaverit »;
etenim, d u m christifideles Cuicumque a d v e r s u s talia decreta administrativa ad tribunalia laicalia recurrentes, severissima p o e n a p l e c t u n t u r
(can. 2334 n. 2), s c a n d a l u m profecto saperet si ipse iudex ecclesiasticus
ad civile t r i b u n a l a d v e r s u s sua ipsius decreta r e c u r r e n t e s rem itteret.
Verum quidem est Sedem Apostolicam h a u d r a r o permisisse, sive
per tacitam tolerantiam, sive per explicitam concessionem, v. g. pactis
cum civili societate concordatis, ut q u a e d a m causae ad forum ecclesiasticum per se spectantes, i n t r a certos definitosque limites, a foro
laicali p e r t r a c t a r e n t u r , n o n exclusis q u a e super iure p a t r o n a t u s v e t a b a n t u r (cfr. Wernz, Ius decr., V, p. 222 s.; Raccolta di Concordati, 1919,
p. 766, 768, 824, 856, 883): i. e. permisisse, quod ius p a t r o n a t u s attinet,
ut tribunalia civilia agerent de iuribus et oneribus civilibus eidem
adnexis, vel de controversiis super successione in iure p r a e s e n t a n d i .
Quo vero ad i u r a s c a m n o r u m in templis h a b e n d o r u m , non constat de
h u i u s m o d i explicita concessione, sed d u m t a x a t , q u o a d loca Germaniae,
de q u o d a m u s u per tacitam Ordinariorum tolerantiam, post leges civiles
id iubentes inolito, ut n i m i r u m super h a c re iudices civiles, in iisdem
casibus in q u i b u s super iure p a t r o n a t u s cognoscendi competentes s u n t ,
propter q u a m d a m r e r u m analogiam - ut b e n e docet F e r r a r i s , (s. v. Ecclesia, art. V, n. 26) - iudicarent. Sed, in primis, non videtur plene constare de centenaria consuetudine q u a e ex adverso a s s u m i t u r ad n o r m a m
can. 5 sustinenda. Id enim solum constat, a centum n i m i r u m et ultra
a n n o s in ditione P a d e r b o r n e n s i vigere I u s c o m m u n e Terrae Borussicae
(Preussisches allg. Landrecht) de quo s u p r a ; n o n t a m e n constat u t r u m
s- S,. Congregatio, Concilii
267
ex t u n c , videlicet ab initio centenarii, christifideles omnes, praesertim
e o r u m d e m s a n i o r p a r s , libere consueverint c a u s a s de q u i b u s agitur, ad
laicalia tribunalia deferre; potissimum vero, u t r u m in casu intercesserit
competentis ecclesiastici Superioris consensus (non m e r a p r u d e n s dissimulatio) a quo s o l u m m o d o vis consuetudinis iuridica dependet.
Nec iuvat q u o d oggeritur, legem Imperii fundamentalem d. 27 ianuarii 1877, § 16, constituisse « nullis fieri locum tribunalibus exceptiona« libus : n e m i n i q u e licere q u e m q u a m a competenti suo iudice s u b t r a h e r e »:
n o n enim h a c lege abolita fuere ecclesiastica tribunalia q u o a d causas
q u i b u s competentia sunt. Quod si per iniuriam fecisset, etiam in a r g u mento de quo agimus, iniuriam pati quidem liceret, n o n t a m e n ei
consentire. Ceterum etiam ubi leges Ecclesiae manifeste hostiles, o m n e m
veram iurisdictionem eidem auferre conantur, efficere t a m e n n e q u e u n t
ut, si p a r t e s libere ad ecclesiasticam potestatem provocent, h u i u s potestatis sententia, vel in re m e r e civili lata, t a m q u a m legitimum arbitrium
n o n s u s t i n e a t u r (cfr. Kaas, Die geistl. Gerichtsbarkeit der kath. Kirche
in Preussen, 1916, II, 281; Harburger, Das privilegium fori im deutschen
Recht, 1915, p. 55 ss.).
Multo m i n u s officit ratio utilitatis p r o u t in adversa sententia praetenditur arcendi ab ecclesiastico iudice odium et invidiam q u a e decisionibus in re latis facile p a r a n t u r : haec enim ratio nimis generalis est
et adversus quamlibet legitimam iurisdictionem facile converteretur :
n u l l u m quippe iudicium perficitur, ubi pars vieta non se g r a v a t a m
sentiat; huic vero gravamini p r o m p t u m d a t u r in iure remedium per
legitimam appellationem seu recursum.
His sane consideratis, attento etiam q u o d s u m m o p e r e expedit ut
Ecclesia, q u a n t u m fieri possit, s u a m servet libertatem et independentiam, m a x i m e q u u m in casu nova Constitutio germanici Imperii, art. 137,
iam generatim agnoscat cuilibet ecclesiasticae societati « ius ordinandi
« et a d m i n i s t r a n d i sua, independenter, intra fines t a n t u m m o d o iuris
« c o m m u n i s », concludendum videtur propositum dubium nonnisi negativa responsione, in casu, dimitti oportere.
Q u a r e etc.
R E S O L U T I O . - Sacra Congregatio Concilii, in plenariis E m o r u m ac
R e v m o r u m P a t r u m comitiis, die il decembris 1920 in Palatio Ap. Vaticano habitis, o m n i b u s attente perpensis, super Ordinarii P a d e r b o r n e n s i s
expostulatione rescribendum c e n s u i t :
Ad mentem. Mens est: « T o l e r a r i n o n posse ut, si partes libere
« recurrerint ad Ordinarium, r e m i t t a n t u r ad tribunal laicale; eo vel
268
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
« m a g i s si a g a t u r de lite intentata adversus Ordinarii praescriptum.« C u r a n d u m a u t e m ut mos de quo in casu, r e m o v e a t u r » .
F a c t a a u t e m de praemissis Ssmo Dno Nostro Benedicto Div. Prov.
P P . XV relatione in audientia insequenti die infrascripto Secretario
concessa, Sanctitas Sua d a t a m resolutionem a p p r o b a r e et confirmare
dignata est.
I.
MORI,
Secretarius.
SACRA CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE
NOMINATIO
S s m u s D n u s Noster Benedictus P p . XV, decreto h u i u s S. Congr.
de P r o p a g a n d a Fide, nominavit:
17
martii
1921.
—
Administratorem
Apostolicum
vicariatus
Finlan-
diae,R.D. Michaelem I o a n n e m Buckx, e Congregatione Presbyterorum
Ssmi Cordis Iesu.
SACRA CONGREGATIO
PRO ECCLESIA ORIENTALI
MONITUM
Rev. Cyprianus Chéhab, m o n a c h u s graeco-melchitici ritus, Ordinis
S. Basilii Magni, Congregationis Soaritae, p e r a g r a t u r per diversas Galliae
u r b e s ad eleemosynas colligendas dictitans se Episcopum esse. Cum
vero ipse, nolente E x m o Dno Demetrio Cadi, P a t r i a r c h a Alexandrino
Graeco-Melchitarum ac inscia hac S. Congregatione, m o n a s t e r i u m s u u m
reliquerit, o m n i b u s n o t u m facimus Rev.dum Cyprianum Chéhab suspensum esse et nullam h a b e r e facultatem eleemosynas colligendi; ac R m i s
Ordinariis locorum, ad q u a e ipse diversurus erit, m a n d a m u s , ut eidem
iniungant a d s u u m m o n a s t e r i u m q u a n t o c i u s redire.
D a t u m R o m a e , ex aedibus dictae S. Congregationis, die 2 maii 1921.
N. ' C A R D . MARINI, a Secretis.
L. « S.
269
Supremum Signaturae Apostolicae Tribunal
ACTA
TRIBUNALIUM
SUPREMUM
SIGNATURAE APOSTOLICAE TRIBUNAL
TERGESTINA
RECURSUS
SEU
PROVENTUS
ET
EMOLUMENTORUM
In ordinario Congressu hábito in aedibus
S.
R.
E.
rii
1921,
Card. Silj
ad
Supremi
examen inter
Emi
ac
Rmi D.D.
Tribunalis Praefecti die 26
alia revocatus est recursus
tiae in Curia Tergestina adversus decreta
Augusti
mensis februa-
promotoris
Ponentis in Turno
S.
iusti-
R. Rotae
edita dd. 13 decembris 1920 et 19 ianuarii 1921 in causa de qua agitur;
..qui
recursus
interpositus
praefatorum decretorum,
. grum.
Quum
fundamento
sin
fuerat
obtinendam declarationem
minus adversus
autem, omnibus
destitutus
ad
appareret,
attente
eadem
restitutionem
perpensis, recursus
rescriptum
est
ab
idem
nullitatis
in
inte-
boni
iuris
Emo Card. Praefecto
ad normam can. 30 Legis Propriae, « Negative » addito mandato ut extenderetur
decisio.
Decisio autem sequentis tenoris'est:
1. Quaestio principalis vertitur inter sac. Dominicum Linardic excooperatorem, actorem et sac. i u s t u m Filiplió parochum ecclesiae Geminiensis, conventum, circa fructus mansionariae a fundatore Marincich
n u n c u p a t a e , et circa proventus locationis d o m u s cuiusdam, quos fructus et proventus, pro tempore quo fuerat cooperator in praefata paroecia, i. e. a mense octobri 1905 ad diem 31 ianuarii 1907, ad se
spectare contendebat actor, in s u m m a totali coronarum, salvo e r r o r e ,
circiter q u i n g e n t a r u m . Res administrativa prius ratione in Curia Tergestina acta est et decisa per decretum episcopale diei 25 maii 1908,
quo oratoris postulatio exclusa fuit; inde provocatum ad tribunal dioecesanum Tergestinum, q u o d sententia d. 30 decembris 1909 pariter intentionem actoris exclusit. Sed, appellante sac. Linardié ad tribunal metrop o l i t a n u m Goritiense, causa in eius favorem quoad u t r u m q u e p u n c t u m
decisa est per sententiam d. 22 maii 1912.
P o s t m o d u m promotor iustitiae in Curia Tergestina ad tribunal Tridentinum, t a n q u a m delegatum pro III instantia ex decreto S. C. Consi-
270
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
storialis, d. d. 4 iun. 1910, provocavit; sed appellatio, q u u m t e m p o r e utili
interposita n o n fuisset, reiecta e s t ; ad postulationem a u t e m pro restitutione in i n t e g r u m recipiendam i d e m t r i b u n a l T r i d e n t i n u m ad n o r m a m
praefati decreti sese incompetens d. 14 novembris 1913 d e c l a r a v i t ;
q u a m o b r e m l a u d a t u s p r o m o t o r iustitiae Curiae Tergestinae r e c u r s u m
pro restitutione in i n t e g r u m obtulit S. R. R o t a e die 10 augusti 1916,
p o s t u l a n s ut, attenta c a u s a ordinis publici, actio a p r o m o t o r e iustitiae
S. R. R o t a e sustineretur.
Hic autem institit ut in c a u s a m interveniret et citaretur p a r o c h u s
I u s t u s Filiplié, t a n q u a m p a r s in c a u s a principalis, q u a e petitio, admissa
a P o n e n t e diei 16 martii 1918 et illico Curiae Tergestinae communicata,
n u l l u m subinde, vel sublatis belli difficultatibus, consecuta est effectum;
exindeque, die 23 iulii 1920, instante promotore iustitiae in S. R. Rota,
m a n d a t u m est, ut, nisi intra diem 12 augusti 1920, constitutus legitimus
p r o c u r a t o r interveniret ad dubia concordanda, lis declararetur deserta
ad n o r m a m § 222 R e g u l a r u m . Quum itaque die 13 decembris 1920 nonnisi depositum fuisset in actis m a n d a t u m procuratorium ex p a r t e promotoris iustitiae Curiae Tergestinae, n o n a u t e m ex parte parochi ecclesiae Geminiensis, editum est P o n e n t i s decretum de peremptione instantiae, « ita ut i m p u g n a t a Goritiensis sententia exsecutioni sit deman« d a n d a ». Adversus hoc decretum sive p r o m o t o r iustitiae Tergestinus
sive, per s u u m ad hoc constitutum procuratorem, p a r o c h u s I u s t u s Filiplié, ad t u r n u m , die 14 ianuarii 1921, a p p e l l a r u n t ; verum, fatalibus inutiliter praeterlapsis, appellatio reiecta est per decretum diei 19 eiusdem
mensis. Ut a u t e m contra u t r u m q u e decretum sive diei 13 decembris 1920,
sive diei 19 ianuarii 1921, per remedium querelae nullitatis vel restitutionis in integrum sibi consuleret, r e c u r s u m interposuit a p u d hoc
S u p r e m u m T r i b u n a l iterum solus p r o m o t o r iustitiae Curiae Tergestinae.
2. Ex parte sac. LinardiC ex adverso insistitur ut r e c u r s u s iam ex
eo reiiciatur, quod restitutio in integrum contra sententiam Goritiensem
postulata in S. R. Rotae Tribunali fuerit post lapsum legitimi temporis
q u a d r i e n n a l i s (cf. can. 1688 cum suis fontibus) : sententia enim edita et
publicata, ut in ipsa significatur, d. 22 maii 1912; r e c u r s u s a u t e m signat u s a p p a r e t d. 10 augusti 1916. Verum de h a c ratione intempestivitatis
minime constat ex a c t i s : immo p r o m o t o r iustitiae Tergestinus asserit
sententiam nonnisi mense septembri 1912 Curiae notificatami fuisse, ac
reapse exemplari sententiae Curiae Tergestinae transmisso dies appositus a Cancellario tribunalis Goritiensis legitur 3 septembris 1912;
qui dies legitime, deficiente q u a c u m q u e in contrarium probatione, accipitur pro die notificationis sententiae, ante quem, profecto, decurrere
Supremum Signaturae.Apostolicae, Tribunal
271
dicenda n o n est dierum fatalium series : (arg. ex can. 1881 ibi : « a
notitia publicationis sententiae »).
Nec etiam per se sola sufficere visa est causa reiectionis q u a e
o b t e n d e b a t u r ex absentia partis principalis, seu, in casu, parochi ecclesiae Geminiensis, p r o u t deducebatur ex his verbis adhibitis a promotore iustitiae in S. R o m a n a R o t a : « Attento quod P r o m o t o r Iustitiae,
« q u a m v i s interesse debeat in causis contentiosis, in q u i b u s b o n u m publi« cum in discrimen vocari potest (can. 1586), n u m q u a m t a m e n h a b e n d u s
« est ut p r o c u r a t o r seu advocatus alterutrius partis contendentis, ne in
« casu quidem, quo alterutra p a r s contendens sit p e r s o n a moralis, col*« legialis vel n o n collegialis ; attento quod pro iuribus alicuius personae
« moralis, stat in iudicio eiusdem rector vel administrator (can. 1649);
« attento quod interest boni publici, ne rectores vel administratores
« m a n e a n t extranei, d u m in iudicio agitur de iuribus pertinentibus ad
« p e r s o n a s morales q u a s tueri debent », etc. Verum haec a r g u m e n t a t i o ,
si e x t e n d e r e t u r ad inde concludendum, quod m u n u s promotoris iustitiae
n u m q u a m esse possit aut debeat partis principalis in causa, sed semper
et unice collaterale officium, adeo ut Iis deserta et instantia p e r e m p t a
esset declaranda, quoties, vocato administratore a u t rectore p e r s o n a e
moralis, ille comparere renuerit, licet actio per se ad b o n u m publicum
spectet, ea deductio profecto n o n posset einigere gravem iuris legisque
censuram ; quia manifesto contraria esset ipsis boni publici rationibus,
q u a s p r o m o t o r perbelle adduxit, q u a e q u e f u n d a m e n t u m p r a e s t i t e r u n t
explicito praescripto legis in can. 1850 contento : « Actoris contumacia
« a iudice declarata perimit eiusdem actoris ius ad s u a m instantiam
« prosequendam.
Permittitur
tamen
promotori
iustitiae...
instantiam
« facere suam eamque prosequi, quoties publicum bonum id postulare
« videatur ».
3. Sed ratio sufficiens ad excludendam in S. R. Rota petitionem
promotoris iustitiae Curiae Tergestinae interpositam adversus sententiam tribunalis Goritiensis, recte p r o r s u s d e d u c e b a t u r ex carentia legitimae personae in postulante ad effectum de quo agebatur. Munus
enim promotoris iustitiae officium publicum est, quod, licet in se u n u m
idemque, r e p r a e s e n t a t u r in singulis iudicii gradibus per peculiarem
p e r s o n a m publicam ad hoc c o n s t i t u t a m ; adeo ut non liceat promotori
iustitiae u n i u s tribunalis gerere p e r s o n a m actoris vel conventi in aula
alterius tribunalis ; sed haec actio solum et o m n i n o a promotore iustitiae
eiusdem tribunalis sustinenda sit. In casu, itaque, ad appellationem vel
r e c u r s u m i n t e r p o n e n d u m adversus sententiam tribunalis Goritiensis in
S. R. Rota, competens erat, praeter p a r t e m victam, u n u s promotor iusti-
Acta Apostolicae Seáis - Commentarium Officiale
tiae tribunalis Goritiensis, qui actionem semel i n t r o d u c t a m cedere debuisset promotori iustitiae in S. R. Rota. Secus enim a b s u r d i s s i m a ea sequela
h a b e r e t u r , ut in eadem a u l a duo p r o m o t o r e s iustitiae, u t e r q u e u n o
eodemque titulo in eadem causa intervenirent. Hinc explicite in art. 39
R e g u l a r u m in S. R. R o t a s e r v a n d a r u m , p r a e s c r i b i t u r : « I n causis......
« q u a e n a t u r a s u a ordinem et b o n u m publicum respiciunt, tribunal p r i m a e
« instantiae, quoad ordinem stricte iudicialem, nequit r e p r a e s e n t a r i a
« procuratore seu advocato proprio, sed ordinem et b o n u m publicum
« defendet Promotor Iustitiae a p u d S. Rotam. Pariter, si iudicium secun« dae instantiae a u t ulterioris instituatur a P r o m o t o r e Iustitiae... Curiae
« sententiam proferentis, istud a P r o m o t o r e iustitiae S. R. Rotae tribunalis
« continuabitur ». Et consonat communis iurisprudentia, tum civilis, t u m
canonica, interprete E m o Card. Lega, de iudiciis, I, p. 147 cfr. 546: « sen« tentiam appellatam defendet promotor fiscalis Curiae apud quam est
« appellatum, prae oculis h a b e n s a n i m a d v e r s i o n e s promotoris fiscalis
« Curiae a qua ».
Nec prodest opponere, cum promotore iustitiae Curiae Tergestinae,
sese gerere, vi officii quo fungitur, etiam independenter a iure a p p e l l a n d i ,
legitimam p e r s o n a m ad repraesentandam causas pias, aliasque p e r s o n a s
morales, beneficia et ecclesias, q u a r u m iura tueri debet ubique ; n a m ex
adverso haec universalis repraesentatio, etiam titulo devolutivo, e x t r a
Curiam gerenda, n o n agnoscitur a iure promotori iustitiae, sed s o l u m modo Ordinario (can. 1653 § 5): « In casu vero defectus vel negligentiae
« illius qui administratoris m u n e r e fungitur, potest ipse loci O r d i n a r i u s
« per se vel per alium stare in iudicio nomine p e r s o n a r u m moralium
« q u a e sub eius iurisdictione s u n t » . Itaque vel hoc titulo p e r s o n a promotoris iustitiae Curiae Tergestinae ad c a u s a m R o m a e s u s t i n e n d a m
loco et vice paroeciae Geminiensis in casu, legitima non est, donec
ostendat se agere n o n in p e r s o n a sua, sed nomine et m a n d a t o Ordinarii, quod ex actis, in casu, minime constat.
D e m u m consideratum est n o n satis p r o b a t u m fuisse intercedere in
casu rationem boni publici, ne sententia Curiae Goritiensis ad exsecutionem m a n d a r e t u r : etenim pars dispositiva huiusce sententiae t a n t u m modo praecipit ut sacerdoti Linardic" solvantur pro r a t a temporis fructus
mansionariae et proventus locationis in casu, in s u m m a q u a e vix q u i n gentas libellas attingit; si p a r o c h u s Filiplió sententiae acquiescere
Censuerit, et praefatam s u m m a m solvere, potius q u a m ulterioris litis
expensas subire, non inde profecto ratio boni publici periclitatur. Nec
dicas in parte motiva decidendi afferente edici expresse et generatim
coadiutori parochi Geminiensi enunciatos fructus et proventus deberi,
Supremum Signaturae Apostolicae Tribunal
a r g u m e n t i s ad rem a d d u c t i s : id a u t e m n o n t a n t u m partium, sed b o n i
publici interesse, ne firmitatem iudicatae rei acquirat. Non enim, ut
pluries observatum est ab hoc Supremo Tribunali, in rem iudicatam
t r a n s e u n t motiva decidendi, sed solae partes dispositivae sententiae
(Cfr. decis. Signat., in Manilen., 6 mart. 1920 [A. A. S., XII, p. 265 s.]).
Ceterum neque id fuit n e q u e esse potuit proprium sententiae proposit u m ut de iure percipiendi praefatos fructus, inter p e r s o n a m m o r a l e m
seu officium parochi et personam moralem seu officium vicarii cooperatoris generatim decerneret: quia, ut alia omittantur, q u u m sac. L i n a r dió, q u a n d o c a u s a m instituit, officium illud iampridem dimisisset, n o n
poterat profecto r e s p o n d e n t e m personam moralem in iure repraesentare, neque aliter agere nisi in persona propria, privata, adeo ut h a e c
actio potius m e r a crediti q u a m iurium actio denominan da sit. I t a q u e
nihil obstat q u o m i n u s p a r o c h u s actualis ecclesiae Geminiensis, resistere
possit et valeat intentioni sui novi cooperatoris, si iste controversa iura
fructuum et p r o v e n t u u m sibi vindicet, adeoque causa inter eos noviter
r e t r a c t e t u r ; multo magis si u t e r q u e in iudicio, n o n p e r s o n a m p r i v a t a m ,
sed definite personam moralem q u a m regit vel administrat, repraesentet,
nec causa circa certam s u m m a m solummodo, sed circa ius p r o v e n t u s
et e m o l u m e n t o r u m percipiendi in casu instauretur. Hinc etiam a p e r t o
liquet, iure renuisse p r o m o t o r e m iustitiae in S. R o m a n a Rota, ne causam ab actore principali desertam in casu ipse sustineret.
4. Quibus o m n i b u s consideratis constabat evidenter non esse recip i e n d u m recursum promotoris iustitiae Curiae Tergestinae a d v e r s u s
decretum P o n e n t i s d. 13 decembris 1920, quo, ad n o r m a m § 222 Regular u m , declaratum est instantiam fuisse p e r e m p t a m ; sed neque a d v e r s u s
decretum d. 19 ianuarii 1921, quo simpliciter reiecta fuit appellatio seu
r e c u r s u s ad T u r n u m a d v e r s u s praefatum d e c r e t u m , lapsis inutiliter
fatalibus. Quod enim die 14 ianuarii 1921, q u a n d o memoriale pro recursu
est exhibitum, decendii fatalia § 82 R e g u l a r u m praefinita, iam fuissent
absoluta, cuiuscumque oculos ferit.
Atque ita editum est, etc.; n o n solum, etc., sed et omni, etc.
Ex aedibus Supremi Tribunalis,-die 15 martii 1921.
Ubaldus
Manmicci,
Signaturae
Votans.
VISA
Evaristus Lucidi, S. A. S. T. a Secretis.
Aloisius
Scialdoni,
Notarius.
S74
Acta Apostolicae Sedis- Commentarium Officiale
ACTA OFFICIORUM
DATARIA A P O S T O L I C A
NIVERNEN.
ERECTIONIS DIGNITATIS SEU DECANATUS
S s m u s D n u s Noster Benedictus Div. Prov. P P . XV per Litteras
Apostolicas a Dataria expeditas, die 12 martii 1921, in cathedrali Capitulo Nivernensi, Dignitatem unicam, cui D e c a n a t u s n o m e n inhaerat,
q u a e q u e per u n u m ex canonicis u n a cum suis canonicatu et p r a e b e n d a
a b s q u e dispensatione Apostolica retineri possit, in p e r p e t u u m erigere
et constituere d i g n a t u s est. Decanatum vero praefatum, cuius fructus
ad praesens nulli sunt, q u a n d o c u m q u e et q u o m o d o c u m q u e vacare contigerit, collationi et dispositioni Sedis Apostolicae r e s e r v a t u m declaravit;
p r i m a q u e vice contulit R. D. Augusto Eugenio Dumasdier, ex Canonicis
antiquiori, Aulae episcopalis Cancellario.
275
Diarium 'Romanae Curiae
D I A R I U M
R O M A N A E
C U R I A E
S. CONGREGAZIONE DEI RITI
Martedì 10 maggio 1921, presso l'Emo e Revmo signor Cardinale Antonio
Vico, Prefetto della S. Congregazione dei Riti, Ponente della Causa di beatificazione e canonizzazione del Ven. Giovanni Battista Trona, Sacerdote della
Congregazione dell'Oratorio di Mondovì, si è tenuta la Congregazione Antipreparatoria, nella quale dai Rmi Prelati Officiali e dai Consultori teologi della
medesima si è discusso il dubbio sopra l'eroismo delle virtù esercitate dallo
stesso Ven. Servo di Dio.
Martedì 24 maggio 1921, nel Palazzo Apostolico Vaticano si è tenuta la
Congregazione Ordinaria dei sacri Riti, nella quale al giudizio degli Emi e Rmi
signori Cardinali componenti la medesima sono state sottoposte le seguenti
materie:
1) Introduzione della Causa di beatificazione e canonizzazione della
Serva di Dio Maria di Gesù Deluil Martiny, Fondatrice della Congregazione
delle Figlie del Cuore di Gesù.
2) Introduzione della Causa di beatificazione, ossia dichiarazione del
martirio della Serva di Dio Dan o Gian, fanciulla di 13 anni, uccisa dagli
idolatri, in odio alla Fede, come si asserisce, nella Cocincina Orientale.
3) Intorno alla concessione ed approvazione dell'Officio e Messa e dell'Elogio da inserire nel Martirologio dell'Ordine dei Predicatori in onore del
Beato Domenico Spatafora, sacerdote professo dello stesso Ordine.
4) Intorno alla concessione ed approvazione dell'Officio e Messa nella
festa del Patrocinio di Maria Vergine Madre degli orfani, per i Chierici Regolari Somaschi.
SACRA CONGREGAZIONE DEI SEMINARI
E DELLE UNIVERSITÀ DEGLI STUDI
AVVISO DI CONCORSO
È indetto per i giorni 14 e 15 luglio prossimo, alle ore 8, il concorso per
un posto di Aiutante di Studio nella Segreteria della Sacra Congregazione dei
Seminari e delle Università degli Studi.
Gli ecclesiastici che volessero prendervi parte, dovranno rivolgere, entro
il 30 giugno prossimo, la relativa domanda all'Emo signor Cardinale Prefetto,
Acia Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
276
corredata dalle opportune generalità e dal nulla osta della rispettiva Curia
diocesana e dell'Emo signor Cardinale Vicario di Sua Santità.
Presenteranno inoltre i documenti degli studi ecclesiastici compiuti e dei
gradi accademici conseguiti.
Il concorso consisterà in prove scritte su temi di teologia e diritto canonico specialmente attinenti all'ordinamento dei Seminari e delle Università
cattoliche. Si terrà in particolare considerazione la perizia nell'uso delle lingue
latina ed italiana.
Dalla Segreteria della Sacra Congregazione dei: Seminàri e delle Università
degli Studi, 30 maggio 1921.
DATARIA
APOSTOLICA
il Santo Padre, con biglietto dell'Emo signor Cardinale Datario, del
14 marzo 1921, si è benignamente degnato di nominare il Revmo Fr. Domenico Buonpensiere, dei Predicatori, Teologo della Dataria Apostolica.
SEGRETERIA DI STATO
NOMINE
Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre si è degnato di
nominare:
17
3
6
7
11
14
20
aprile
1921. Monsig. Ubaldo Mannucci, Direttore del Bollettino Ufficiale
«Acta Apostolicae Sedis».
maggio
»
Monsig. Roberto Vicentini, Internuncio Apostolico in Olanda.
»
»
Il Rmo P. Giorgio Michele Sauvage, della Congregazione
della Ssma Croce, Consultore della S. Congregazione dei Religiosi.
»
»
Monsig. Giuseppe Pizzardo, Sostituto della Segreteria di Stato
e Segretario della Cifra.
»
»
Il Rev. Can. Giuseppe Cesarini, Minutante nella Segreteria
di Stato di S. S.
»
»
Monsig. Pietro Ciriaci, Sotto-Segretario della S. Congregazione degli Affari Ecclesiastici Straordinari.
»
» Monsig. Bonaventura Cerretti, Arciv. di Corinto, Segretario
della S. C. degli Affari Ecclesiastici Straordinari,
Nunzio Apostolico a Parigi.
Diarium Romanae Curiae
277
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare:
Assistente al Soglio
16
aprile
Pontificio:
1921. Monsig. Francesco Alessandro Maillet, Vesc. di Saint Claude.
Protonotari apostolici ad instar participantium:
21 marzo 1921. Mònsig. Benedetto Santarelli, della diocesi di Ascoli Piceno.
30 aprile
»
Monsig. Michele Guarini, dell'archidiocesi di- Taranto.
3 maggio
»
Monsig. Giovanni T. 0' Connel, della diocesi di Toledo in
America.
8
-»
»
Monsig. Lorenzo Coonan, dell'archidiocesi di Sidney.
»
»
»
Monsig. Giovanni Patrizio Moynagh, della medesima archidiocesi.
Prelati Domestici di S. S.:
4
10
25
marzo
aprile
»
1921. Monsig. Alberto Petrasch, della diocesi di Lincoln.
»
Monsig. Achille Grimaldi, dell'archidiocesi di Capua.
»
Monsig. Matteo Filippucci, dell'archidiocesi di Nasso, Tine
e Micone.
»
»
»
Monsig. Giovanni M. Owens, della diocesi di Superior.
27
»
»
Monsig. Cesare Pecorari, di Róma.
»
»
»
Monsig. Gustavo Adolfo Carling, di Wiborg in Finlandia.
28
»
»
Monsig. Isidoro Marcu, dell'archidiocesi di Fogaras.
»
»
»
Monsig. Simeone Popu Matein, della medesima archidiocesi.
»
»
»
Monsig. Antonio T. Teixeira, della diocesi di S. Tommaso
di Meliapor.
29
»
»
Monsig. Domenico Spada, di Roma.
»
»
»
Monsig. Carlo Grossauer, della diocesi di Seckau.
2 maggio
»
Monsig. Benedetto Rosinski, della diocesi di Toledo in
America.
4
»
»
Mönsig. Giuseppe Pizzardo, di Roma.
7
»
»
Monsig. Angelo Roncalli, della diocesi di Bergamo.
10
»
»
Monsig. Samuele A. Stritch, della diocesi di Nashville.
ONORIFICENZE
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti
onorificenze :
La Gran Croce dell'Ordine Piano:
13 maggio 1921. Al sig. Pietro Guglielmo Cort Van der Linden, già Presidente del Consiglio dei Ministri in Olanda.
Acta Apostolicae Sedis -r Commentarium Officiale
278
La Commenda con Placca dell'Ordine Piano:
2 maggio 1921. Al sig. Adriano De Montpellier, della diocesi di Namur.
13
»
»
Al sig. Enrico Esders, dell'archidiocesi di Malines.
La Oran Croce dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
13 maggio 1921, Al sig. Giovanni Loudon, già ministro degli Esteri in Olanda.
La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
25 aprile 1921. Al sig. Alberico Gibault, della diocesi di Séez.
28
»
»
Al sig. dott. Pietro Spaapen, della diocesi di Harlem.
29
»
»
Al sig. Camillo Joset, della diocesi di Namur.
30
»
» Al sig. cav. Ettore Sasselli, di Roma.
»
»
» Al sig. Emilio Attout, della diocesi di Namur.
15 maggio
»
Al sig. Edmondo Wibaut, della diocesi di Tournai.
20
»
»
Al sig. Vincenzo Desclée, della medesima diocesi.
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
26 aprile 1921. Al sig. Eugenio Théodore, dell'archidiocesi di Madras.
» » i
»
» Al sig. Luigi Rozarlo, della medesima archidiocesi.
»
» .
»
Al sig. Felice Alessandro De Cruz, della diocesi di S. Tommaso di Meliapor.
29
»
»
Al sig. Giuseppe Lucet, della diocesi di Orléans.
»
»
»
Al sig. Paolo Chartier, dell'archidiocesi di Lione.
31
» » Al sig. Maurizio Panart, della diocesi di Beau vais.
»
»
»
Al sig. Renato Simon, della medesima diocesi.
»
»
» Al sig. rag. Luigi Bersi, della diocesi di Bergamo.
»
»
» Al sig. Paolo Paturle, della diocesi di Grenoble.
4 maggio
» Al sig. Alfonso Gregori, dell'archidiocesi di Milano.
11
»
» Al sig. Giovanni Belardo, di Roma.
18
»
»
Al sig. Odoardo Palma, di Roma.
La Commenda dell'Ordine di S. Silvestro Papa:
23 aprile
9 maggio
11
»
20
»
1921.
»
»
»
Al
Al
Al
Al
sig.
sig.
sig.
sig.
Alessandro bey de Chedid.
Enrico Ermanno Richter, della diocesi di Harlem.
Ludovico Alfrego Pagès, dell'archidiocesi di Tolosa.
cav. Francesco Donati, di Roma.
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa:
23
»
aprile
»
1921. Al sig. Giuseppe Azar.
»
Al sig. Riscallah Azar.
Diarium Romanae Curiae
26
27
30
279
aprile
»
»
1921. Al sig. Achille Costantini, di Roma.
»
Al sig. Settimio Sogliera, di Roma.
»
Al sig. conte Alberto Bardi Serzeìli, dell'archidiocesi di
Firenze.
6 maggio
»
Al sig. Ferruccio Guggerotti, della diocesi di Vicenza.
M AGGIORDOMATO DI SUA SANTITÀ
NOMINE
Con Biglietti di S. E. Rma Mons. Maggiordomo, il Santo Padre si è degnato
di nominare:
Camerieri Segreti soprannumerari di S. S. :
2
23
26
»
marzo
aprile
»
27
29
»
»
»
»
»
»
30
3
4
6
»
maggio
»
»
12
»
»
13
»
»
1S
20
»
1921.
»
»
»
»
»
»
»
»
»
»
»
»
»
»
»
»
»
»
»
»
»
Monsig. Giovanni Liebner de Kakucs, della diocesi di Vacz.
Monsig. B. Rass, della diocesi di S. Gallo.
Monsig. Domenico Belli, della diocesi di Fabriano e Matelica.
Monsig. Federico Pietro Leonardo Flooren, della diocesi
di Breda.
Monsig. Corrado Seling, della diocesi di Osnabrück.
Monsig. Giuseppe Consoli, della diocesi di Anglona e Tursi.
Monsig. Stefano Rosianu, dell'archidiocesi di Fogaras e
Alba Giulia.
Monsig*. Giorgio Simu, della medesima archidiocesi.
Monsig. Sebastiano Pio Gaido, dell'archidiocesi di Torino.
MOD sig. Giovanni Battista Ruggeri, della dioc. di Bergamo.
Monsig. Nazareno Orlandi, dell'archidiocesi di Siena.
Monsig. Giuseppe Magri, dell' archidiocesi di Milano.
Monsig. Giacomo Ubaudi, dell'archidiocesi di Torino.
Monsig. Alfonso Toda y Ñuño de la Rosa, della diocesi di
Madrid e Alcalá.
Monsig. Pietro Borgia, di Roma.
Monsig. Pio Cenci, di Roma.
Monsig. Eugenio Tisserant, della diocesi di Nancy (Roma).
Monsig. Federico Beelert, della diocesi di Munster.
Monsig. Giorgio Périès, dell'archidiocesi di Parigi.
Monsig. Giovanni Litsehauer, della diocesi di S. Ippolito.
Monsig. Vincenzo Marucco, della diocesi di Novara.
Monsig. Giuseppe Zaccarella, di Roma.
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
•280
Camerieri Segreti di Spada e Cappa soprannumerari di S. S.:
27
aprile
1921. Il sig. libero barone Sigfrido de Hobe-Gelting, della diocesi di Osnabrück.
6 maggio
»
Il sig. barone Pompilio Berlingeri, di Roma.
7
»
»
Il sig. conte Alfonso Crespo y Martin-Romero Galvez del
Postigo y Godoy, della diocesi di Madrid.
Camerieri d'onore in abito paonazzo di S. S.:
26
29
»
aprile
»
»
1921. Monsig. Francesco Gambelli, della diocesi di Iesi.
»
Monsig. Hariton M. Popa, dell'archidiocesi di Fogaras e
Alba Giulia.
»
Monsig. Alessandro Russu, della medesima archidiocesi.
Cameriere d'onore extra Urbem di S. S.:
4 maggio 1921. Monsig. Ruggero Lovazzano, della diocesi di Tortona.
NECROLOGIO
9 maggio
17
»
21
»
26
»
1921.
»
»
»
Monsig. Filippo Neri Sendrea, Vescovo di Calabozo.
Monsig. Giorgio Carié, Véscovo di Spalato.
Monsig. Michele Claro Vasquez, Vescovo tit. di Legione.
Monsig. Matteo Harkins, Vescovo di Providence.
18 Iunii 1921
Annus XIII - Yol. XIII
Num.
8
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
COMMENTARIUM OFFICIALE
ACTA BENEDICTI PP. XV
SACRUM CONSISTORIUM
i
Die 13 iunii 1921, in Palatio Apostolico Vaticano, h a b i t u m est Consistorium secretum, cuius acta ex ordine referuntur:
I. - ALLOCUTIO SS. D. N. BENEDICTI PP. XV
CREATIO ET PUBLICATIO S. R. E. CARDINALIUM
VENERABILES FRATRES
Causa Nobis quidem vos hodierno die, iterum anno
vertente, congregandi ea duplex fuit, ut amplissimum Collegium vestrum suppleremus, rituque solemni complurium
Ecclesiarum mederemur viduitati; sed antequam ad ea quae
proposita sunt, veniamus, placet, veteri consuetudine institutoque maiorum, nonnulla de maximis Ecclesiae catholicae
negotiis vobiscum! communicare.
Meministis profecto, cum orationem hoc ipso loco ad vos
haberemus abhinc duobus annis die x mensis martii, valde
sollicitos Nos fuisse, quinam ex bello futurus esset in Palaestina rerum cursus in ea, inquiratis, regione Nobis et chrij
ACTA, vol.. XIII, n. 8. — 1 8 - 6 - 9 2 1 .
20
Acta Apostolicae Sedù - Commentarium Officiale
stianorum cuique carissima, quam ipse divinus hominum
Redemptor suae vitae mortalis actione consecravit. I a m v e r o
illa animi Nostri cura tantum abest ut allevata sit, ut etiam
in dies ingravescat.
Nam, quod conquerebamur a peregrinis acatholicorum
sectis, christianam appellationem prae se ferentibus, ibi nefarie effici, id ipsum conqueri etiam nunc debemus, videntes
ut alacriores quotidie illae in incepto perseverent, opibus
abundantes, callideque usae incolarum, ex maximo bello,
summa inopia et egestate. Nos quamquam Palaestinorum
rebus t a m egenis opitulari, plura beneficentiae instituta
fovendo novaque excitando, non praetermisimus, nec quoad
licuerit, desistimus, tamen opem eorumdem necessitati parem afferre non possumus, praesertim quia ex iis facultatibus,
quibus, Dei providentis munere, instruimur, calamitosis undique benignitatem' Sedis Apostolicae implorantibus succurrendum est. Itaque magno cogimur cum dolore conspicere sensim ruentes in interitum animas, Nobis penitus
dilectas, pro quarum salute tot apostolici homines, in primisque Patriarchae Assisiensis alumni, tam diu multumque
laboraverunt.
Praeterea, cum foederatorum copiis christiani denuo
Loca Sancta in suam potestatem redegissent, Nos communem bonorum laetitiam participavimus ex animo; sed ei gratulationi timor ille suberat, quemi in eadem vobis oratione
aperuimus, ne ex facto per se praeclaro et laetabili id consequeretur, ut in Palaestina hebraei iam praevalerent praecipueque quodam iure fruerentur. Non inanem eum fuisse
timorem res ipsa ostendit. Christianorum enim in Terra Sancta non modo non meliorem factam esse condicionem apparet,
verum deteriorem etiam, quam antea, scilicet propter novas
civitatis leges et instituta, quae - non dicimus, voluntate auctorum, sed certe re - huc pertinent, ut christianum; nomen
de eo statu, quem semper usque adhuc ibi obtinuit, deiiciant,
in gratiam hebraeorum. Ad haec multam videmus a multis
' Acta Benedicti PP. XV
x
283
dari operam, ut Loca Sancta profanentur, atque in voluptarios quosdam secessus convertantur, importandis illuc deliciarum illecebris omnisque generis invitamentis ad luxur i a m ; quae quidem probari nusquam alibi possunt, nedum
ubi passim augusta religionis exstant monumenta. - Quoniam vero res Palaestinenses nondum ad perpetuitatem constitutae sunt, iam nunc edicimus, Nos velle ut, cum maturitas Palaestinae ordinandae venerit, Ecclesiae catholicae
christianisque universis sua ibi salva et incolumia iura sint;
de iuribus quidem hebraei generis quicquam deminui Nos
sane nolumus, sed iidem contendimus sacrosancta christianorum iura iis opprimi omnino non debere. Eaque de re
omnes, quicumque christianos populos, vel ipsos acatholicos,
gubernant, vehementer rogamus, ut apud illam Nationum
Societatem, cui dicitur mandati Anglici de Palaestina esse
ratio expendenda, instare ne graventur.
Quod si a Terra Sancta oculos in Europam convertimus,
hinc quoque magnae moles molestiarum Nobis obversantur.
Ex iis enim quae scitis proxime evenisse, Venerabiles Fratres, plane perspicuum est populorum inter ipsos simultates et iras nondum resedi sse, bellique fere incendio restincto,
bellicos tamen spiritus vivere. Ergo, quotquot ubique ad
gubernacula rerum publicarum sedent homines bonae voluntatis, omnes etiam) atque etiam appellamus, petimusque
ut, iis auctoribus atque auspicibus, populi mutuas inimicitias ultro citroque communi saluti iam condonent, et, quae
resident adhuc inter se controversiae, eas, iustitia duce, caritate comite, disceptando dirimant ; itaque miserami Europam pacis t a m diu desideratae demum compotem! faciant.
In his .autem acerbitatibus voluit Dominus Iesus Sponsam suam Ecclesiam suumque in terris Vicarium aliquo solatio benignus consolari. Huiusmodi esse illud intelligitis,
quod Civitates paene omnes quibus publice nulla Nobiscum
ratio intercedebat, vixdum confecto bello, maturarint, prorsus sua sponte, significare Nobis studium, quo tenerentur,
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
1
coniunctionis amicitiaeque cum hac Apostolica Sede conciliandae, persuasum habentes id, si ex sententia sibi successisset, non vacuum fore fructibus publicae utilitatis. Nos
solemnem morem retinentes huius Apostolicae Sedis, et illud
catholicae doctrinae observantes caput de utriusque potestatis consensione ad commune Civitatis et Ecclesiae bonum,
libenter talibus postulationibus concessimus, nulla sane
cum iactura eorum quae in hoc genere sunt Nobis principia sanctissima. Ipsa quoque Gallia, cum publice se de
complexu matris abstraxisset, nuper eum locum, quem apud
Iesu, Christi Vicarium iam complura saecula obtinuerat,
rursus, sexdecim annorum intervallo, occupavit ; cuius quidem tam iucundus Nobis atque optimo cuique fuit reditus,
quam acerbus discessus fuerat. Quod igitur haud ita pridem
difficillimum factu in hac tristitia temporum videbatur, id
nunc, Dei providentis nutu, est, ut - ubi improbanda non
adsit rerum condicio, Romani Pontificatus impediens libertatem - cultarum gentium respublicae fere universae
cum hac Sede Apostolica societatem habeant : quae societas, enixe precamur a Deo, ut, quemadmodum debet esse,
sic Ecclesiae singulisque Civitatibus vere exsistat salutaris.
Iam, ut propositum exsequantur, sacrae honore Purpura«, honestare tres viros decrevimus, animi laudibus ingeniique egregios, qui, operam Ecclesiae navando, admodum se
Nobis probaverunt. Hi sunt :
IOANNES
TACCI,
Archiepiscopus tit. Nicaenus, Domui
Pontificiae
Praepositus;
ACHILLES R A T T I ,
Archiepiscopus Adanensis, N u n t i u s Apostolicus
in P o l o n i a ;
CAMILLUS LAURENTI,
Adiutor Sacri Consilii christiano nomini pro-
pagando.
Quid vobis videtur?
285
Acta Benedicti PP. XV
Itaque auctoritate omnipotentis Dei, sanctorum Apostolorum Petri et Pauli, et Nostra, creamus et publicamus
S. R. E. Cardinales
Ex ORDINE
PRESBYTERORUM
IOANNEM TACCI,
ACHILLEM R A T T I ,
Ex
ORDINE
DIACONORUM
CAMILLUM LAURENTI.
Cum dispensationibus, derogationibus et clausulis necessariis et opportunis. In nomine Patris £ß et Filii £g et Spiritus ffi Sancti. Amen.
Sequitur ut Venerabilium F r a t r u m Episcoporum: ordinem suppleamus.
II. - PROVISIO ECCLESIARUM
T u m Beatissimus P a t e r h a s , q u a e s e q u u n t u r , Ecclesias de proprio
singulas pastore providit, scilicet:
Metropolitanae Ecclesiae Mediolanensi praefecit E m u m
P.
D.
Achil-
lem S. R. E. Cardinalem Ratti.
Patriarchali Sedi Alexandrinae latinorum, E x m u m P. D.
De H u y n , hactenus Archiepiscopum titularem Sardicensem.
Archiepiscopali
titulari
Ecclesiae
Macrehensi,
R.
Paulum
P. D. E d u a r d u m
Ilsley, h a c t e n u s Archiepiscopum Birmingamiensem.
Metropolitanae Ecclesiae Liverpolitanae, R. P. D. Fridericum
lelmum Keating, h a c t e n u s Episcopum N o r t h a n t o n i e n s e m .
Archiepiscopali titulari
Ecclesiae Attaliensi,
Gui-
R. P. D. Antonium Lega,
h a c t e n u s Episcopum T r i v e n t i n u m , d e p u t a t u m in Coadiutorem cum iure
futurae successionis R. P. D. Paschalis Morganti, Archiepiscopi Ravenn a t e n s i s et Episcopi Cerviensis.
Archiepiscopali
titulari
Ecclesiae Siracensi, R. D.
Philippum Cortesi,
Nuntium Apostolicum a p u d Rempublicam de Venezuela.
286
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Cathedrali Ecclesiae Collensi, R. P. D. I o a n n e m Andream Masera,
h a c t e n u s Episcopum titularem Himeriensem, suffraganeum Sabinensem
et Administratorem Apostolicum dioecesis Liburnensis.
Cathedralibus Ecclesiis Fabrianensi et Mathelicensi,
invicem
perpetuo
canonice unitis, R. P. D. Aloisium Ermini, h a c t e n u s Episcopum Caiacensem.
Cathedrali Ecclesiae Reginae-Qradicensi,
R.
P.
D.
Carolum
Kaspar,
Henricum
Lauren-
h a c t e n u s Episcopum titularem ß e t h s a i d e n s e m .
Episcopali
titulari Ecclesiae Bethsaidensi,
R. D.
tium J a n s s e n s , A b b a t e m tit. Montis Blandini O. S. B., secretarium pontificiae Commissionis de re Biblica, Collegii sancti Anselmi de Urbe
rectorem emeritum.
Cathedralibus Ecclesiis Interamnensi et Narniensi, invicem perpetuo
canonice unitis, R. D. Caesarem Boccoleri, P r o t o n o t a r i u m apostolicum
ad instar, loci « Rapallo » in Clavarensi dioecesi Archipresbyterum.
Episcopali
titulari
Ecclesiae
Diocaesariensem, R. D. I o s e p h u m Pran-
zini, Vicarium generalem Bononiensem, d e p u t a t u m in Auxiliarem Emi
P. D. Georgii S. R. E. Card. Gusmini, Archiepiscopi Bononiensis.
Cathedrali Ecclesiae Liburnensi, R. D. I o a n n e m
generalem Pistoriensem.
Piccioni, Vicarium
Cathedrali Ecclesiae Segusiensi, R. D. H u m b e r t u m Rossi, canonicum
cathedralis ecclesiae Casalensis.
Episcopali titulari Ecclesiae
Lamiensi,
R. D. T h o m a m
Shine,
depu-
t a t u m in Coadiutorem cum iure futurae successionis R. P. D. Richardi
Lacy, Episcopi Medioburgensis.
I n s u p e r S S m u s Dominus Noster alios etiam per Apostolicas sub
p l u m b o Litteras iam r e n u n c i a t o s s a c r o r u m Antistites publicavit, scilicet:
ARCHIEPISCOPOS :
Pharsalensem, S e b a s t i a n u m Lerne a Silveira Cintra, iam Archiepis c o p u m Olindensem et Reeifensem.
Syracusanum,
Caietanum,
iacobum
Paschalem
Carabelli.
Berardi,
iam
Episcopum
Rubensem
et
Bituntinum.
Adanensem, Achillem Ratti, iam
Archiepiscopum titularem Naupa-
ctensem.
Naupactensem,
Helenopolitanum,
Fridericum
Robertum
Tedesçhini.
Vicentini.
Acta Benedicti PP. XV
287
EPISCOPOS :
Flaviopolitanum,
Paulum
Albera, iam
Episcopum
Bovensem.
Pelotensem, Ioachim F e r r e i r a de Mello.
Galatanisiadensem, Ioannem Iacono, iam Episcopum Melphictensem,
Iuvenacensem et Terlitiensem.
Philadelphiensem,
Olismatensem,
Lodzensem,
Franciscum
Paulum
Vazhapilly.
Rémond.
Vincentium
Tymieniecki.
Bitensem, F r a n c i s c u m Rudolph um
Brixinensem,
Ioannem
Bornewasser.
Raffi.
Corporis Christi,
E m m a n u e l e m Ledwina.
Nicoteriensem et
Tropiensem, Felicem
Gribellati.
ARGHIABBATEMI
S.
Martini in- Monte Pannoniae, Remigium
Bardos.
ABBATEM:
S. Petri apud Muenster, Michaelem
Ott.
II
I.
- TRADITIO
RUBRI GALERI EÄIS CARDINALIBUS
Die 16 iunii 1921, in Palatio Apostolico Vaticano, h a b i t u m est Consistorium publicum, in quo S s m u s D n u s Noster P u r p u r a t o r u m P a t r u m
galerum sollemniter tradidit Cardinalibus iam creatis et publicatis in
Consistorio diei 7 martii 1921, n i m i r u m :
Emo
FRANCISCO
RAGONESI,
Emo
IOANNI
Emo
FRANCISCO ASSISIENSI
BENLLOCH Y VIVÓ,
VIDAL
Y BARRAQUER;
i t e m q u e Cardinalibus n u p e r creatis et publicatis in Consistorio diei
13 iunii, n e m p e :
Emo
IOANNI
TACCI,
Emo
ACHILLI
Emo
CAMILLO
RATTI,
LAURENTI.
288
Acta Apostolicae Sedis -, Commentarium Officiale
Interea, per Advocatum S. Consistorii A u g u s t u m Milani, peroraba-
t u r pro tertia vice Causa beatificationis et canonizationis ven. Iustini de
lacobis, Sacerdotis e Congregatione Missionis.
n.
- PROVISIO
ECCLESIARUM
E a d e m die, in Consistorio secreto, Beatissimus Pater, postquam, consueto ritu, sex praelaudatis E m i s P P . Cardinalibus os clausisset, h a s
quoque, q u a e s e q u u n t u r , Ecclesias de proprio singulas pastore providit,
nimirum :
Metropolitanae Ecclesiae Birmingamiensi
praefecit
R. P.
D. I o a n n e m
Mae Intyre, hactenus Archiepiscopum titularem Oxyrynchiensem.
Archiepiscopali
Le Roy, h a c t e n u s
titulari
Ecclesiae
Episcopum
Gariacensi,
R.
P.
D.
Alexandrum
Olindensem, Moderatorem
generalem
Congregationis a Spiritu Sancto.
Archiepiscopali titulari Ecclesiae Grainensi, R. P. D. I o a n n e m Mariam
Mérel, h a c t e n u s E p i s c o p u m titularem Orcistiensem.
Archiepiscopali
titulari
Ecclesiae
Maditensi,
R.
P.
D.
Henricum
R. P. D. I o s e p h u m
Schrembs,
Döring, h a c t e n u s Episcopum P o o n e n s e m .
Cathedrali
Ecclesiae
Clevelandensi,
h a c t e n u s Episcopum T o l e t a n u m in America.
Cathedrali
Ecclesiae
Campifontensi,
R.
P.
D. T h o m a m
O' Reilly,
Vicarium generalem Manchesteriensem.
Episcopali titulari Ecclesiae
Germaniciensi,
R.
D.
Aloisium
Harthl,
q u e m deputavit in Auxiliarem Emi P. D. Michaelis Card. De F a u l h a b e r ,
Archiepiscopi Monacensis et Frisingensis.
Cathedrali
Ecclesiae
Principis Alberti
et
Saskatoonensi, R. D. Ioseph
P r u d ' h o m m e , Vicarium generalem dioecesis S. Bonifacii.
Cathedrali Ecclesiae Pittsburgensi, R. D.
Hugonem
Episcopali
R. D.
y Gaspar,
titulari Ecclesiae
Tricomiensi,
d e p u t a t u m i n Auxiliarem Emi
Boyle.
Iacobum
Viladrich
P. D.
Ioannis
S. R. E.
D.
Eduardum
Card. Benlloch y Vivó.
Titulari
episcopali
Ecclesiae
Alindensi,
R.
Komar,
p a r o c h u m loci Sucha, d e p u t a t u m in Auxiliarem R. P. D. Leonis Wadega,
Episcopi Tarnoviensis.
289*
Acta Benedicti PP. XV
Episcopali
titulari
Ecclesiae
Aucandensi,
R.
D.
Soterem
Redondo
Herrero, ex Ordine Erem. S. Augustini, Vicarium Apostolicum S. Leonis
de Amazonas.
Episcopali
titulari Ecclesiae
Verinopolitanae,
R. D.
Silvinum
Ramí-
rez, Vicarium Apostolicum Galiforniae Inferioris.
Episcopali titulari Ecclesiae Doberensi,
R. D. A u g u s t i n u m
Gauthier,,
e Societate Parisiensi Missionum ad exteros, Vicarium Apostolicum de
Q u a n g - T o n g Occidentali et H a i n a n .
III. - TITULI E M I S
P P . CARDINALIBUS ASSIGNATI
P o s t h a e c os aperuit Beatissimus P a t e r sex Emis novis Cardinalibus,,
quorum singulis assignavit :
Emo RAGONESI, titulum S. Marcelli,
E m o BENLLOCH Y VIVÓ, titulum S. Mariae in Aracaeli,
E m o VIDAL Y BARRAQUER, titulum S. Sabinae,
E m o TACCI, titulum S. Mariae t r a n s Tiberim,
E m o R A T T I , titulum S. Martini in Montibus.
Enio LAURENTI, diaconiam S. Mariae Scalaris.
IV. - POSTULATIO SACRI PALLII
Tum E m u s P. D. Achilles Card. Ratti, sistens coram Ssmo et p r a e stito p r i u s iuramento, institit pro pallio suae Metropolitanae Ecclesiae
Mediolanensis; et post eum institerunt pro pallio Pastores dati Ecclesiis
Metropolitanis
Liverpolitanae,
siae Archiepiscopali
Ecclesiae
Cathedrali
Birmingamiensi, Syracusanae et
Eccle-
Gaietanae; itemque, ex privilegio et successione,
Claromontanae.
1
Q u o r u m postulationibus Beatissimus P a t e r benigne a d n u e r e d i g n a t u s est.
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
CONSTITUTIO
APOSTOLICA
SANCTI P E T R I APUD MUENSTER
DISMEMBRATIONIS ET ERECTIONIS IN ABBATIAM NULLIUS
BENEDICTUS
EPISCOPUS
SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Eximia Benedictini Ordinis tum in Ecclesiam t u m in civilem societatem gesta n e m o est qui ignoret. In plerasque enim regiones sancti
Benedicti filii u n a cum Christi religione civilem cultum i n t r o d u x e r u n t .
Ex quo evenit ut aliquae orbis catholici partes m o n a c h o r u m sancti
Benedicti curis, vel ab Episcopis, vel ab ipsa Apostolica Sede c o n c e d e r e n t u r , ibique, temporis progressu, p r o u t occasio postulabat, abbatiae
nullius dioeceseos a Praedecessoribus Nostris erectae essent. H u i u s Benedictinorum sollicitudinis in religione christiana dilatanda mirum etiam
n u n c h a b e m u s exemplum in C a n a d e n s i ditione.
Ad excolendam enim regionem illam Canadensem a p u d Muenster,
in provincia civili, cui n o m e n Saskatchewan, q u a e inculta erat, et vix
t a n t u m ab Indis aborigenis h a b i t a b a t u r , bo. me. Albertus Pascal, illius
regionis Ordinarius, p r i m u m q u a Vicarius Apostolicus, dein q u a Episcopus Principis Alberti, libenter excepit q u o s d a m m o n a c h o s Cluniacenses e monasterio Wetang, provinciae Illinois in Foederatis Statibus
Americae Septentrionalis; qui quidem sibi proposuerunt evangelica praedicatione et civilibus institutionibus locum illum ad meliorem condition e m evehere. Et, Dei adiuvante gratia, m o n a c h o r u m studia et labores
prospere cesserunt. Nam catholici, m a g n a ex parte germanicae originis,
ex Foederatis Statibus, et ex Germania, Austria, Helvetia ac Russia
illuc convenerunt, et coloniam q u a m d a m a S. P e t r o a p u d Muenster
n u n c u p a t a m sub directione et spirituali cura m o n a c h o r u m illic condid e r u n t ; et inter eosdem m o n a c h o s et p r a e d i c t u m Albertum Pascal, loci
Ordinarium, conventio circa c u r a m a n i m a r u m inita est, q u a m haec Apostolica Sedes r a t a m h a b u i t , et quidem p r i o r a t u s Benedictinus S. Petri,
plures paroecias complectens, die decimaquinta mensis augusti anni
millesimi nongentesimi decimi primi in abbatiam evehebatur. Territo-
Acta Benedicti PP. XV
291
rium huic abbatiae assignatum ad q u i n q u a g i n t a q u a t t u o r milliaria in
longitudinem et triginta tria in latitudinem patet, et centum duodecim
milia q u a d r a t a iugera, seu q u i n q u a g i n t a townships, extenditur, et paroecias Muenster, Humboldt, Annaheim, Dead Moose Lake, Fulda St Benedikt, Leofeld, Bruno, Engelfeld et Watson hodie complectitur.
P r o s p e r u m h u i u s coloniae statum p e r p e n d e n s Albertus Pascal, Praesul, ac secum r e p u t a n s valde ad eiusdem coloniae conservationem expedire ut ipsa sub directione et cura m o n a c h o r u m Benedictinorum absolute
et in p e r p e t u u m maneret, a n t e q u a m moreretur supplices enixasque Nobis
exhibuit preces, ut a b b a t i a Sancti Petri cum paroeciis ex ea dependentibus in a b b a t i a m nullius dioeceseos, a S. Petro pariter n u n c u p a n d a m ,
a p u d Muenster erigeretur.
Nos a u t e m , h a s preces ac memorati prioratus religiosa incrementa
considerantes, de consilio dilectarum filiorum Nostrorum S. R. E. Cardinalium, qui Sacrae Congregationi Consistoriali s u n t praepositi, suppleto,
q u a t e n u s o p u s sit, q u o r u m intersit vel s u a interesse p r a e s u m a n t , consensu, de Apostolicae potestatis plenitudine, m e m o r a t a m regionem, q u a e
n o m e n cepit Colonia Sancti Petri a dioecesi Principis Alberti et Saskatoonensi, ad quam h a c t e n u s pertinebat, dividimus ac seiungimus, a t q u e
in abbatiam nullius, Sancti Petri apud Muenster d e n o m i n a n d a m , s u b
regimine et iurisdictione Abbatis pro t e m p o r e eiusdem abbatiae, erigimus
et constituimus, eam Apostolicae Sedi immediate subiicientes.
Ecclesiam vero S. Petri h u i u s abbatiae in abbatialem ecclesiam
n u p e r erectae abbatiae nullius, iisdem servatis invocatione ac titulo, cons t i t u i m u s ; item in ea sedem et dignitatem abbatialem ad instar episcopalis dignitatis erigimus et constituimus pro u n o Abbate, ab ipsius
abbatiae titulo designando, qui ecclesiae, abbatiae ac regioni, ut s u p r a
definitae, praesit, ac iura omnia, officia, m u n i a h a b e a t et exerceat ad
t r a m i t e m Codicis iuris canonici, praesertim circa ea quae ad cap. X,
tit. VII, lib. II, « D e Praelatis inferioribus» s t a t u u n t u r , cetera q u o q u e
iura et privilegia, q u a e Abbatibus nullius dioecesis ex Ordine Sancti
Benedicti s u n t communia, quibusve Apostolico indulto frui s o l e n t ;
citra ea, q u a e propria s u n t Praesulibus cathedralium Ecclesiarum
in Canadensi dominio.
Capitulo a u t e m abbatiali, ex m o n a c h i s m e m o r a t a e abbatiae, q u u m
fieri poterit, constituendo, onera imponimus, ac iura et privilegia largimur, ad q u a e t e n e n t u r et q u i b u s fruuntur monachi capitulorum aliar u m a b b a t i a r u m nullius dioeceseos ex Ordine Sancti Benedicti.
P r o Abbatis insuper m e n s a , Capituli et Seminarii dote, divini cultus
p i a r u m ve o p e r u m expensis a t t r i b u i m u s reditus et bona, q u i b u s abbatia
292
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ipsa S. Petri a p u d Muenster modo potitur et gaudet, q u a e q u e in poster u m obtinebit.
Nobis vero et Apostolicae Sedi facultatem expresse r e s e r v a m u s
quamlibet dismembrationem, seu n o v a m ipsius a b b a t i a e circumscription e m libere decernendi.
Volumus praeterea ut dilectus filius Michael Ott, hodiernus A b b a s
coenobii S. Petri a p u d Muenster, sit et m a n e a t p r i m u s Abbas noviter
erectae abbatiae nullius.
Volumus vero et m a n d a m u s ut ipse, a n t e q u a m praefatae a b b a t i a e
nullius possessionem capiat, in m a n i b u s cuiuscumque, q u e m maluerit,
catholici Antistitis, gratiam et c o m m u n i o n e m Sedis Apostolicae h a b e n tis, fidei catholicae professionem emittere ac sueta i u r a m e n t a p r a e s t a r e ,
iuxta formulas p r a e s e n t i b u s Literis a d n e x a s , et illas, vel e a r u m exemplaria, ipsius Abbatis ac praedicti Antistitis subscriptione ac sigillo
munita, ad Cancellariam Apostolicam infra sex m e n s e s t r a n s m i t t e r e
omnino teneatur. Ad hoc, Antistiti, quem Abbas elegerit, professionem
ac i u r a m e n t a p r a e d i c t a ' N o s t r o et R o m a n a e Ecclesiae n o m i n e recipiendi
m u n u s e t m a n d a t u m per praesentes c o m m i t t i m u s .
P r a e s e n t e s a u t e m Litteras et in eis contenta q u a e c u m q u e , etiam si
quilibet q u o r u m interest vel sua interesse p r a e s u m a n t , auditi n o n fuerint ac praemissis n o n consenserint, etiam si expressa, specifica et individua mentione digni sint, nullo u n q u a m tempore de subreptionis, a u t
obreptionis, a u t nullitatis vitio, seu intentionis Nostrae, vel quolibet
alio, licet substantiali et inexcogitato defectu notari, impugnari, vel in
controversiam vocari p o s s e ; sed eas, t a m q u a m ex certa scientia ac potestatis plenitudine factas et e m a n a t a s , perpetuo validas exsistere et fore,
suosque plenarios et integros effectus sortiri et obtinere, a t q u e ab omnib u s , ad quos spectat, inviolabiliter observari d e b e r e ; et si secus s u p e r
his a q u o c u m q u e , quavis auctoritate, s c i e n t e r vel ignoranter contigerit
attentari, irritum p r o r s u s et inane esse et fore v o l u m u s et d e c e r n i m u s .
R e b u s , itaque, ut s u p r a dispositis, ad eadem omnia e x s e q u e n d a ,
d e p u t a m u s venerabilem fratrem P e t r u m De Maria, Archiepiscopum titularem Iconiensem a t q u e in ditione Canadensi et Terrae Novae Apostolicum Delegatum, eique tribuimus necessarias et o p p o r t u n a s facultates,
etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet virum in
ecclesiastica dignitate constitutum, itemque definitive p r o n u n c i a n d i s u p e r
quavis difficultate vel oppositione in exsecutionis actu oritura, iniuncto
t a m e n eidem onere ad S a c r a m Congregationem Consistorialem i n t r a
sex menses mittendi exemplar, authentica forma e x a r a t u m , exsecutionis
peractae, ut in eiusdem Sacrae Congregationis archivo servari possit.
293
Acta Benedicti PP. XV
Non o b s t a n t i b u s regulis in synodalibus, provincialibus, generalibus,
universalibusque Conciliis editis, specialibus, vel generalibus constitution i b u s et ordinationibus Apostolicis, et quibusvis aliis R o m a n o r u m Pontificum praedecessorum Nostrorum dispositionibus, ceterisque contrariis
quibuscumque.
Volumus a u t e m et m a n d a m u s ut, h a r u m Litterarum t r a n s u m p t i s ,
e t i a m impressis, m a n u tamen alicuius notarii publici subscriptis ac
sigillo viri in ecclesiastica dignitate constituti munitis, eadem p r o r s u s
fides h a b e a t u r , q u a e hisce Nostris Litteris h a b e r e t u r , si exhibitae vel
o s t e n s a e forent.
Nemini ergo h a s Litteras Nostras dismembrationis, erectionis, decreti, m a n d a t i , derogationis et voluntatis infringere, vel contraire liceat.
Si quis, vero, temerario a u s u , hoc a t t e n t a r e praesumpserit, indignation e m omnipotentis Dei, ac beatorum Petri et Pauli, Apostolorum Eius,
se noverit i n c u r s u r u m .
D a t u m R o m a e a p u d S a n c t u m P e t r u m , a n n o Domini millesimo nongentesimo vigesimo primo, die sexta mensis maii, Pontificatus Nostri
a n n o septimo.
%
C. CARD. DE LAI, Episc. Sabinen.,
O. CARD. CAGIANO
S. Congreg. Consistorialis Secretarius.
S. B. E. Cancellarius.
Raphaël
Ludovicus
Loco
Plumbi.
Reg. in Cane. Ap., vol. XX1Ï, n. 59.
Virili,
Protonotarius
Schüller,
Apostolicus.
Protonotarius
Apostolicus.
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
LITTERAE APOSTOLICAE
;
i
PRAEFECTURA APOSTOLICA S. LEONIS DE AMAZONAS IN VICARIATUM APOSTOLICUM MUTATIS FINIBUS ERIGITUR.
BENEDICTUS P P , XV
Ad futuram rei memoriam. — Quae catholico nomini a e t e r n a e q u e
fidelium saluti bene, prospere ac féliciter eveniant, ea ut m a t u r e praestemus Nos a d m o n e t supremi apostolatus m u n u s , quo in terris, licet
immeriti, divinitus fungimur. Iamvero cum Praefecturam Apostolicam
S. Leonis de A m a z o n a s n o n multo a n t e h a c a Sede Apostolica erectam
iam felicia a d m o d u m catholicae rei incrementa collustrent, ipsaque
u r b s caput vulgo Iquitos n o n modo civium frequentia atque opulentia
r e r u m praestet, sed etiam catholicorum n u m e r o ac fervore laudabilis
exsistat; visum idcirco Nobis est decori eiusdem missionis ampliori p r o spicere per eiusdem in Vicariatum Apostolicum erectionem, d a t o q u e
eidem Pastore episcopali caractère aucto. Quare, collatis consiliis cum
VV. F F . NN. S. R. E. Cardinalibus negotiis P r o p a g a n d a e Fidei p r a e p o sitis, o m n i b u s q u e rei m o m e n t i s attento ac sedulo studio perpensis, enunciatam Praefecturam Apostolicam S. Leonis de Amazonas in Vicariatum
Apostolicum erigimus. H u i u s a u t e m novi Apostolici Vicariatus, cui n o m e n
S. Leonis de A m a z o n a s servamus, ita fines i m m u t a m u s , ut hi ex u n a
parte amplificentur adiecto Praefecturae P u t u m a y e n s i s integro territorio,
ex altera a u t e m parte restringantur, detractis ex ipsa missione S. Leonis
iis regionibus q u a e circum flumen Marañon eiusque directos et indirectos aifiuentes e x t e n d u n t u r intra Reipublicae P e r u a n a e fines a t q u e
u s q u e ad rivos H u n c w a y et Ancutiyo, ex q u i b u s regionibus novam Apostolicam Praefecturam constitui voluimus. Haec s t a t u i m u s decernentes
praesentes Litteras firmas, validas a t q u e efficaces semper exstare ac perm a n e r e , s u o s q u e plenos a t q u e integros effectus sortiri a t q u e obtinere,
illisque ad q u o s pertinent sive pertinere poterunt, n u n c et in p o s t e r u m
amplissime suffragari; sicque rite i u d i c a n d u m ac definiendum esse, irrit u m q u e ex n u n c et inane fieri si q u i d q u a m secus s u p e r his, a quovis,
auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter attentari contigerit. Non
o b s t a n t i b u s , q u a t e n u s o p u s sit, Nostra et Cancellariae Apostolicae regula
Acta Benedicti PP. XV
295
de iure quaesito n o n tollendo, aliisque constitutionibus et ordinationibus
Apostolicis ceterisque o m n i b u s in c o n t r a r i u m facientibus q u i b u s c u m q u e .
Datum R o m a e a p u d S a n c t u m P e t r u m , sub anulo Piscatoris,-di&
x x u februarii MCMXXI, Pontificatus Nostri a n n o septimo.
P.
•
CARD.
GASPARRI,
a Secretis Status.
n
NOVA PRAEFECTURA APOSTOLICA A S. GABRIELE A VIRGiNE PERDOLENTE DE
MA RA ÑON ERIGITUR.
BENEDICTUS P P . XV
Ad futuram rei memoriam. — In sublimi Principis Apostolorum
cathedra collocati, t a m q u a m e specula procerissima, in omnes catholici
orbis partes oculos Nostrae mentis convertimus, et potissimum ad illasregiones prospicimus, quae, longo t e r r a r u m marisque tractu ab hae alma.
Urbe seiunctae, fidei Christi praeconum opera indigeant. Hoc ducti
consilio, quo efficacius auxilium p r a e b e r e m u s Indicis tribubus, q u a e
in amplissimis superioribus regionibus Amazonum fidei a t q u e h u m a n i tatis optatissima b o n a in sua miserrima nocte expetunt, in sententiam
v e n i m u s n o v a m ibidem Apostolicam Praefecturam erigendi aliosque
Evangelii nuncios illuc mittendi, iuxta m a n d a t u m Domini praecipientis:
« E u n t e s docete omnes gentes ». Quare, collatis consiliis cum VV. F F .
NN. S. R. E. Cardinalibus negotiis P r o p a g a n d a e Fidei praepositis, omnib u s q u e rei momentis attento ac sedulo studio perpensis, Apostolica
Nostra auctoritate, praesentium tenore, a n t i q u a m Praefecturam S. Leonis
de Amazonas d i s m e m b r a m u s a t q u e ex ea d e t r a h i m u s regiones quae circum flumen Marañon, seu Amazonas superiores, eiusque afïïuentes t u m
directos t u m indirectos e x t e n d u n t u r , intra limites Reipublicae P e r u a n a e
a t q u e u s q u e ad rivos H u n c w a y et Aneutiyo. Ex his regionibus ita d e t r a ctis sive separatis, novam efformamus a t q u e instituimus Praefecturam
Apostolicam a S. Gabriele a Virgine Perdoiente de Marañon n u n c u p a n dam, e a n d e m q u e Congregationi a Passione D. N. Iesu Christi committim u s . Decernentes praesentes Litteras firmas, validas atque efficaces
semper exstare ac p e r m a n e r e , suosque plenos a t q u e integros effectus
sortiri a t q u e obtinere, illisque ad quos pertinent sive pertinere p o t e r u n t
n u n c et in p o s t e r u m amplissime suffragari; sicque rite iudicandum e s s e
ac definiendum, i r r i t u m q u e ex n u n c et i n a n e fieri si q u i d q u a m s e c u s
"296
A.cta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
super his, a quovis, auctoritate quavis, scienter sive ignoranter attentari
•eontigerit. Non obstantibus, q u a t e n u s o p u s sit, N o s t r a et Cancellariae
Apostolicae regula de iure quaesito n o n tollendo, aliisque constitutionib u s et ordinationibus Apostolicis, ceterisque o m n i b u s in contrarium
facientibus q u i b u s c u m q u e .
D a t u m R o m a e a p u d S a n c t u m P e t r u m , sub anulo Piscatoris, die
XXVII februarii MCMXXI, Pontificatus Nostri a n n o septimo.
P. CARD. GASPARRI, a Secretis Status.
III
MISSIONES DUCATUS ANHALTINI
.
INCORPORANTUR IN
DIOECESIM PADERBOR-
NENSEM.
BENEDICTUS P P . XV
A d f u t u r a m rei memoriam. — Commissum Nobis divinitus supremi
a p o s t o l a t u s officium id postulat, ut sedulo studio ea praestemus, q u a e
religionis bono fideique incremento conducant. Iamvero D u c a t u s Anhaltini missionum spirituali incremento prospicere volentes, q u a e in praes e n t i a r u m s u b administratione Episcopi P a d e r b o r n e n s i s p r o tempore
e x s t a b a n t , p r a e oculis h a b i t a relatione venerabilis fratris Caroli. Iosephi Schulte, iam Episcopi Paderbornensis, ceterisque adiunctis m a t u r e
perpensis cum VV. F F . NN. S. R. E. Cardinalibus negotiis Propag a n d a e Fidei praepositis, ut rei sacrae procurationi ijlis in regionib u s satius consultum sit, h a e c , q u a e infrascripta s u n t , decernenda
existimavimus. Nimirum auctoritate Nostra Apostolica, praesentium
tenore, D u c a t u s Anhaltini missiones in dioecesim P a d e r b o r n e n s e m ita
i n c o r p o r a m u s , ut deinceps p a r s fiant eiusdem dioecesis, sub Paderborn e n s i s Ordinarii iurisdictione. Haec statuimus, decernentes praesentes
Literas firmas, validas a t q u e efficaces semper exstare ac p e r m a n e r e ,
s u o s q u e plenarios a t q u e integros effectus sortiri et obtinere: illisque
ad quos pertinent, sive pertinere p o t e r u n t n u n c et in p o s t e r u m amplissime suffragari; sicque rite iudicandum esse ac definiendum, irritumque
ex n u n c et inane fieri, si q u i d q u a m secus super his a quovis, auctoritate
qualibet, scienter sive ignoranter, attentari contigerit. Non obstantibus
contrariis q u i b u s c u m q u e .
Datum R o m a e a p u d Sanctum P e t r u m , sub anulo Piscatoris, die
i martii MCMXXI, Pontificatus Nostri a n n o septimo.
P. CARD, GASPARRI, a Secretis Status.
Acta Benedicti PP. XV
297
IV
A VICARIATU APOSTOLICO DE KASSAI SUPERIORE PARS TERRITORII SEPARATUR ET FINITIMAE PRAEFECTURAE APOSTOLICAE DE KOANGO ADIICITUR.
BENEDICTUS P P . XV
Ad futuram rei m e m o r i a m . — In h a c sublimi Principis Apostolorum
cathedra, nullis quidem meritis Nostris, divinitus collocati, in o m n e s
orbis catholici p a r t e s oculos mentis Nostrae convertimus, et q u a e christiani n o m i n i s incremento a t q u e a n i m a r u m saluti p r o c u r a n d a e conducant, sollicito studio decernere m a t u r a m u s . Idcirco cum venerabilis
frater A u g u s t i n u s Declerq, Vicarius Apostolicus de Kassai Superiore,
Nos postulaverit ut territorii p a r s suae missionis, ad sinistram fluminis
Loango sita, finitimae Praefecturae Apostolicae de Koango cederetur,
ultro ad id a n n u e n t e dilecto fìlio Stanislao de Vos, Praefecto Apostolico, Nos, collatis consiliis cum VV. F F . NN. S. R. E. Cardinalibus negotiis P r o p a g a n d a e Fidei praepositis, q u o fidei christianae progressui in
praedicto territorio aptius provideatur, votis his a n n u e n d u m ultro libent e r q u e existimavimus. Quae cum ita sint, Apostolica Nostra auctoritate,
p r a e s e n t i u m tenore, a Vicariatu Apostolico de Kassai Superiore territorii p a r t e m ad sinistram fluminis Loango sitam s e p a r a m u s , e a m d e m q u e
c e d i m u s finitimae Praefecturae Apostolicae de Koango. Decernentes praesentes Literas firmas, validas a t q u e efficaces semper exstare ac perm a n e r e , suosque plenos a t q u e integros effectus sortiri atque obtinere,
illisque ad q u o s spectant, sive in p o s t e r u m spectare poterunt, n u n c et
p r o t e m p o r e amplissime suffragari; sicque rite iudicandum esse ac defin i e n d u m , irritumque ex n u n c et i n a n e fieri si q u i d q u a m secus super
his, a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter attentari
contigerit. Non o b s t a n t i b u s contrariis q u i b u s c u m q u e .
D a t u m R o m a e a p u d S a n c t u m Petrum, sub a n u l o
n martii MCMXXI, Pontificatus Nostri a n n o septimo.
Piscatoris, die
P. CARD. GASPARRI, a Secretis Status.
ACTA, vol. XIII, n. 8. — 18-6-921.
298
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
V
INDULGENTIA PLENARIA TOTIES QUOTIES IN SACELLO PORTIUNCULAE PROPE ASISIUM LUCRANDA AD OMNES ET SINGULOS ANNI DIES EXTENDITUR.
BENEDICTUS P P . XV
Ad perpetuam rei memoriam. — Constat apprime, ecclesiam Sanctae
Mariae Angelorum prope Asisium, q u a m Decessor Noster P i u s P P . X
ad Patriarchalis Basilicae dignitatem provexit, iure meritoque accenseri
posse inter potiora n o n solum Italiae, sed universi catholici orbis sanctuaria. Ut enim fertur, iv saeculo, h a n c Petri Cathedram obtinente Liberio, erecta primum fuit a quibusdam piis peregrinis, qui Deiparae Virginis sepulchri fragmentum, a Palaestina t r a n s l a t u m , ibi d e p o s u e r ä n t ,
parva aedes, quae, in honorem Assumptionis Virginis Deiparae, Sanctae
Mariae ab Angelis n o m e n habuit. P o s t q u a m autem m o n a c h o r u m occidentalium patriarcha Benedictus p a r v u m continentis agri modum d o n o
obtulit sacrae aediculae, haec ab exigua portione Portiuncula dicta est.
H a n c sacram cappellani iii vicinitate degentes agri colae et p a g o r u m
finitimorum incolae et Asisienses potissimum cives a n t i q u a religione
per saecula venerati sunt, g r a t i a r u m a p u d Deum sequestrami Virginem
experti. Pica, divi Francisci genetrix, ibi maternitatis gratiam obtinuisse
dicitur. Q u a r e Franciscus ab ineunte aetate singulari pietate Portiunculae aediculam coluit, et postea, p a u p e r pro Christo factus, p a u p e r e m
a e d e m illam adamavit, ibique Minoritici Ordinis fundamenta posuit,
r e g u l a m q u e illam conscripsit, q u a m Innocentius III cl. me. Praedecessor
Noster, divina m o n i t u s visione, probavit. Hic Clara, nobilis Asisiensis
virgo, m u n d o valedicens, p a u p e r e m Franeiscalem induit vestem, monial i u m q u e secundi Ordinis familiam instituit. Inde etiam tertius ille F r a n ciscalis Ordo originem duxit, cui Nos quidem n o m e n dedimus. P e n e s
ecclesiam Sanctae Mariae Angelorum, sive de Portiuncula, primi Franciscalis Ordinis capitulares coetus h a b i t i : inde etiam m a n a v i t celeberrima
indulgentia de Portiuncula, q u a m ab ipso Christo Domino, per Deiparae
Virginis intercessionem, Franciscus pro spirituali christiani populi salute
obtinuit a n n o Domini MCCXVI. Etenim, ut traditur et Franciscalis Ordinis
historici n a r r a n t , idem S a n c t u s , a d i u t u s patrocinio Matris, cuius opem
supplex implöraverat, enixis precibus petiit a Christo Iesu, ut o m n i b u s
ecclesiam illam i n t r o e u n t i b u s concederet veniam et indulgentiam omnium
peccatorum, q u o r u m confessionem sacerdoti fecissent. Respondit ei
Acta Benedicti PP. XV
299
D o m i n u s id sibi placere, praeeepitque ut Vicarium suum adiret et ab
eo suo n o m i n e indulgentiam illam postularet. Dicto audiens se contulit P e r u s i a m Franciscus, et Honorio III, qui per illud temporis Ecclesiae sanctae regimen gerebat, divinum aperuit m a n d a t u m , haec a d d e n s
verba,: « Placeat Sanctitati Vestrae n o n d a r e a n n o s , sed a n i m a s ». Perc u n c t a r i H o n o r i o : « Quid ergo petis, Francisée? ». R e s p o n d i t : « Volo, si
« placeat Sanctitati Vestrae, quod q u i c u m q u e venerint ad istam ecclesiam
« confessi et contriti, et, sicut expedit, per sacerdotem absoluti, absolvan« t u r a p o e n a et culpa a die baptismatis u s q u e ad diem et horam introi« t u s ecclesiae supradictae ». T u n c Pontifex: « Multa petis, Francisée »,
et, rei novitate perculsus, subdidit, huiusmodi indulgentiae l u c r a n d a s
modum n o n esse R o m a n a e Curiae consuetudini c o n s e n t a n e u m . At Sanc t u s : « Domine, quod peto, non ex p a r t e mea, sed illius peto, qui misit m e ,
« D o m i n u s Iesus Christus ». Et P a p a extemplo annuit, ter dicens: « Placet
« mihi q u o d tu h a b e a s ». - Haec indulgentiae origo, a t q u e e miranda narratione patet amplissimam fuisse primam illam Nostri Praedecessoris concessionem, liberam idest, perpetuam, nullo temporis limite circumscriptam. Attamen^ sicuti ipsi docent historici, postea, gravibus id s u a d e n t i b u s
causis, praecipue promulgatione Cruciatae, idem H o n o r i u s t e m p u s lucrandi
e a m d e m indulgentiam q u o t a n n i s ad u n i u s diei n a t u r a l i s spatium coarctavi!, n e m p e a primis vesperis Kalendarum augusti mensis ad occasum
u s q u e solis diei sequentis. Haec vero temporis limitatio h a u d semper
tot per saecula i m m u t a t a permansit. A n t e q u a m enim R o m a n i Pontifices
Nostri Decessores dignati sunt plenariam indulgentiam, quotannis, in
ecclesia Portiunculae d u m t a x a t , l u c r a n d a m die secunda mensis augusti,
extendere p r i m u m ad o m n e s ecclesias primi Ordinis, deinde ad illas
Ordinis secundi, nempe monialium, t a n d e m ad eas q u o q u e tertii Franciscalis Ordinis, ubique t e r r a r u m sitas, n o n defuerunt exempla, eiusdem
Sanctae Sedis gratia, in nonnullis aliis ecclesiis hasce indulgentias ad
instar P o r t i u n c u l a e n u n c u p a t a s ad totam octavam alicuius festi fuisse
p r o d u c t a s . P o t e r a t n e stricta ad u n u m diem limitatio servari t a n t u m m o d o
in templo Sanctae Mariae Angelorum, u n d e indulgentia ipsa m a n a v e r a t
in u n i v e r s u m orbem c h r i s t i a n u m ? Quare factum est, ut vetustissima
inibi consuetudo, iam inde a saeculo x n i et praesertim exeunte xv ac
XVI ineunte saeculo, invaluerit in populo, ingrediendi et egrediendi ex
aedicula P o r t i u n c u l a e pluries eodem die, pro l u c r a n d a indulgentia plenaria ac potissimum die commemorationis o m n i u m fidelium defunctor u m , pro rite piandis tam salutari indulgentia in P u r g a t o r i o igne detentis
a n i m a b u s . Inde ingens populi concursus o m n i b u s potioribus anni festivitatibus ad indulgentias acquirendas, et peramplum ac celeberrimum
300
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
t e m p l u m , P o r t i u n c u l a e aediculae super impositum, saepe impar visum
peregre confluentium fidelium multitudini continendae. P o r r o de Honorii limitatione stricto sensu servanda, deque validitate indulgentiae de*
Portiuncula pro interiori sacello templi Deiparae Angelorum, a n n e ipsa
etiam aliis a n n i diebus, praeter u n i c u m ut s u p r a designatum diem, foret
ibi rite acquirenda, in R o m a n a q u o q u e Curia diu et ancipiti quidem
sententia ad nostra u s q u e t e m p o r a disceptatum est. Verum R o m a n i
Pontifices Nostri Praedecessores, qui, s a e p e n u m e r o , pietate ducti, ad
s a n c t u a r i u m de P o r t i u n c u l a accesserunt, Franciscalis familiae votis benig n a s a u r e s praebere n o n dubitarunt. Ipsi enim ecclesiam illam quasi
cërtatim novis i t e m q u e singularibus privilegiis a u x e r u n t ; praesertim
P a u l u s III Farnesius, qui a n n o MDXXXXIV, d u m in coenobio Perúsino
prope puteal beati Aegydii cum Minoribus fratribus colloqueretur, a
coenobii ipsius Vicario r o g a t u s , quid sentiret de consuetudine, q u a e invaluerat ab immemorabili, l u c r a n d i de P o r t i u n c u l a indulgentias in aedicula
templi Angelorum singulis anni diebus et n o n semel in a n n o , respondit,
se ita esse credere, et ad o m n e dubium p e n i t u s tollendum se consuetudinem ipsam piam p r o b a r e , et s u p r e m a auctoritate Apostolica, quat e n u s opus esset, de integro sancire. H u i u s concessionis vivae vocis
oraculo factae, certa s u p e r s u n t , q u a e in tabulariis Franciscalibus asservantur, testimonia; haec inter gravis depositio Massei Bardi, religiosi
ex Ordine Minorum, dein Episcopi Clusini, qui se colloquio adfuisse et
Decessoris Nostri verba audivisse sub sacramenti religione asseruit. Iuvat
etiam hic, quod historici referunt, m e m o r a r e , Clementem P a p a m XII, qui,
licet in Pontificatu constitutus, Franciscalis Ordinis p a t r o n a t u m retinere
dignatus est, ad anxietates omnes delendas, audito favorabili suffragio
Cardinalium Pico et Passeri, in sententiam venisse confirmandi, datis
s u b p l u m b o Litteris, veniam fidelibus, ad aedem Angelorum concurrentibus, lucrandi singulis q u i b u s c u m q u e anni diebus de P o r t i u n c u l a indulg e n t i a m ; sed, ob s e q u u t a m brevi Pontificis mortem, r e m infectam m a n sisse. Innocentius q u o q u e X I I Sanctae Mariae Angelorum templo indulgentiam plenariam q u o t i d i a n a m p e r p e t u a m largitus est a n n o MDGVC. N O S
etiam, a n n o MCMXVI, septimo exeunte saeculo a publicatione eiusdem
indulgentiae plenariae in aedicula Asisiensi Sanctae Mariae Angelorum
de Portiuncula, cum Minister generalis Ordinis Minorum supplices preces
adhibuisset ut traditionem recognoscere dignaremur, quae iam; uti memor a v i m u s , in suo Ordine invaluerat de privilegio lucrandi in eadem aedicula praedictam indulgentiam singulis diebus per a n n u m toties quoties,
piis votis a n n u e r e n o n dubitavimus, et donec nova super h a c re studia
inirentur, ad a n n u m eiusdem indulgentiae concessionem interim fecimus.
Acta Benedicti PP. XV
301
Nunc a u t e m , o m n i b u s rei momentis attento ac sedulo studio perpensis,
cum generalis Minister, auspicatali! occasionem n a c t u s septimi saeculi
feliciter elapsi a m e m o r a t a indulgentiae publicatione, iterata prece Nos
adierit instanter, ut enunciatam singulis anni diebus indulgentiam pro
sacello de Portiuncula s u p r e m a Apostolica auctoritate recognoscere et
in p e r p e t u u m sancire v e l i m u s ; Nos, animo repetentes per Portiunculae
indulgentiam, sicuti scripsit Venerabilis Cardinalis R o b e r t u s Bellarmino,
tria catholica dogmata confirmari, u n u m de indulgentiis, alterum de Pontifice Maximo, tertium de Confessione, votis his a n n u e n d u m , q u a n t u m
in Domino p o s s u m u s , existimavimus. Et quia, ad preces sancti Francisci,
Christus ipse plenariam indulgentiam dedit, sed nonnisi per ministerium
Vicarii sui Pontificis Maximi dedit, nec nisi per contritionem et confessionem a culpa expiatis et eam ecclesiam visitantibus dedit, cum H o n o rianae limitationis causae iamdiu fuerint sublatae, o m n i b u s disiectis
difficultatibus et dubiis, Nos, omni temporis coarctatione abrogata, quod
p r i m u m Christo et Francisco placuit, in p r a e s e n s exsequi laetamur. Quae
cum ita sint, audito et favente dilecto filio Nostro Oreste S. R. E. diacono Cardinali Giorgi, Poenitentiario Maiore, F r a t r u m Minorum Ordinis
P a t r o n o et Legato Nostro pro Patriarchali Basilica Sanctae Mariae ab
Angelis in Portiuncula, de omnipotentis Dei misericordia ac B B. Petri
et Pauli Apostolorum Eius auctoritate confisi, consuetudinem, q u a e ab
immemorabili t e m p o r e , uti iam diximus, in templo de P o r t i u n c u l a invaluit, lucrandi indulgentiam eamdem etiam aliis a n n i diebus, praeter unicum designatum ab Honorio P a p a , omni limitatione sublata, confirmam u s et s a n c i m u s , vel, q u a t e n u s opus sit, veniam de integro concedimus,
ut in p o s t e r u m fideles ex u t r o q u e sexu, n o n t a n t u m m o d o altera die
mensis augusti, sed singulis q u i b u s q u e anni diebus, quibus, a d m i s s o r u m
t a n t u m m o d o sacramentali confessione rite expiati, non Basilicam Patriarchalem S a n c t a e Mariae Angelorum, in q u a ne die q u i d e m augusti mensis
altera talis indulgentia viget, sed in ipsa situm sacellum de P o r t i u n c u l a
visitent, quoties idem sacellum contrito saltem corde ingredientur, toties
plenariam o m n i u m peccatorum suorum indulgentiam consequi valeant.
A t t a m e n , ut haec gratia o m n i n o singularis p e r m a n e a t , et locum o m n i u m
s a n c t i s s i m u m d u m t a x a t illustret, v o l u m u s expresse ac 'praecipimus, ut
h a e c indulgentiae de P o r t i u n c u l a ad singulos a n n i dies amplificatio
minime pertineat sive extendi queat, quavis de c a u s a , ad alias etiam
Minorum Ordinis ecclesias. Ad p e r e n n a n d a m denique auspicati eventus
m e m o r i a m , v o l u m u s ut in Breviario R o m a n o - S e r a p h i c o in Lectione VI
Dedicationis templi de P o r t i u n c u l a recognitionis h u i u s sive novae concessionis expressa mentio fiat.
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Decernentes p r a e s e n t e s Litteras Nostras firmas, validas a t q u e efficaces semper exstare ac p e r m a n e r e , suosque plenos a t q u e integros effectus sortiri a t q u e obtinere, illisque ad quos pertinent sive pertinere p o t e r u n t , n u n c et in p o s t e r u m plenissime p e r p e t u o q u e suffragari, sicque
rite iudicandum esse ac definiendum, irritum que ex n u n c et inane fieri,
si q u i d q u a m secus super his a quovis, auctoritate quavis, scienter sive
ignoranter, attentari contigerit. Non o b s t a n t i b u s constitutionibus et ordinationibus Apostolicis, ceterisque o m n i b u s , etiam speciali a t q u e individua
mentione ac derogatione dignis, in contrarium facientibus q u i b u s c u m q u e .
D a t u m R o m a e a p u d Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die
XVI mensis aprilis a n n o MCMXXI, Pontificatus Nostri septimo.
P. CARD. GASPARRI, a Secretis Status.
Vi
UNIO APOSTOLICA SACERDOTUM PARISIIS INSTITUTA IN PRIMARIAM ERIGITUR
SEU
CONFIRMATUR,
ATQUE
INDULGENTIIS
ET
GRATIIS
SPIRITUALIBUS
DITATUR.
BENEDICTUS P P . XV
Ad p e r p e t u a m rei m e m o r i a m . —- R o m a n o r u m Pontificum Decessorum Nostrorum vestigiis insistentes pias Societates ad pietatis et caritatis o p e r a exercenda institutas, ex q u i b u s u b e r e s percipit christiana
res fructus spirituales, peculiaribus h o n o r i b u s , privilegiis et gratiis
augere ac locupletare pro re ac t e m p o r e satagimus. H a r u m in n u m e r u m e x p l o r a t u m plane Nobis est iure meritoque esse accensendam
U n i o n e m Apostolicam s a c e r d o t u m saecularium, q u a e a Ssmo Corde Iesu
audit. Haec enim Societas, p r i m u m a n n o 1862 in Gallia instituta frugiferum ad finem firmandae ac t u e n d a e cleri unitatis, proposita universis
sociis, per o p p o r t u n a caritatis officia, uniformi vitae ratione ita ut sparsi
per christianum orbem levitae fraternae dilectionis vinculo inter se
devincirentur, a n n u e n t i b u s , i m m o et faventibus locorum Ordinariis, brevi
sexaginta a n n o r u m intervallo, t a n t a , favente Deo, i n c r e m e n t a percepit,
ut in p r a e s e n s p l u r i m a s totius christiani orbis dioeceses pervaserit et
in E u r o p a n o n m i n u s q u a m in America t a m Septentrionali, q u a m Meridionali, Australasia, Cocincina, Indiis Orientalibus et longinquis aliis
regionibus mirifice floreat u b e r r i m o s q u e pietatis ac sanctitatis fructus
edat. R o m a n i Pontifices Nostri Decessores P i u s IX; Leo X I I I et rec. me.
Decessor Noster P i u s P p . X Unionem e n u n c i a t a m pluries publicis docu-
Acta Benedicti PP. XV
303
m e n t i s l a u d a r e et c o m m e n d a r e plurimisque indulgentiis ac privilegiis
a u g e r e et locupletare non d u b i t a r u n t . Nunc vero cum h o d i e r n u s ipsius
Unionis Moderator generalis dilectus filius Aloisius L a m e r a n d , ut ipsa
Associatio Matrix eiusque filiales magis magisque in dies promoveantur,
eaeque, ad n o r m a m Codicis iuris canonici n u p e r editi, opportunis legibus
regantur, Nos supplicibus votis flagitaverit, ut suppleto, q u a t e n u s o p u s
sit, quolibet sive erectionis sive associationis filialium defectu h u c u s q u e
forsan incurso, e a m d e m Associationem Matricem ad P r i m a r i a e gradum
pro universo catholico orbe erigere d i g n e m u r ; Nos, animo repetentes
singularia in rem sacram merita q u i b u s Unio ipsa c o m m e n d a t u r , optatis
his a n n u e n d u m ultro libenterque existimavimus. Quae cum ita sint, collatis consiliis cum VV. FF.. NN. S. R. E. Cardinalibus Congregationi
praepositis pro Tridentini Concilii decretis interpretandis, sanatis auctoritate Apostolica (ut o m n e s ambigen di causae p e n i t u s tollantur) o m n i b u s
defectibus fortasse ad h u n c u s q u e diem incursis circa erectionem, aggregationes et adscriptiones, U n i o n e m Apostolicam sacerdotum, p e r p e t u o
s t a t u t a eius sede in sacello Sancti Dionysii Basilicae Ssmi Cordis Iesu
in Monte Martyrum Lutetiae P a r i s i o r u m , item Apostolica Nostra auctoritate, p r a e s e n t i u m vi p e r p e t u u m q u e in m o d u m , in P r i m a r i a m pro u n i verso orbe catholico constituimus, ita ut sit revera et h a b e a t u r Unio
Matrix ac p e r s o n a iuridica, ad tramitem iuris, u n a cum adnexis iuribus
ac privilegiis propriis. Unionis a u t e m m e m o r a t a e sic per Nos in Matricem, sive Primariam, erectae Moderatori atque Officialibus p r a e s e n t i b u s
ac futuris largimur, auctoritate Nostra Apostolica, praesentium tenore,
ut ipsi alias quaslibet eiusdem nominis a t q u e instituti Uniones, ubique
t e r r a r u m t a m actu erectas q u a m erigendas in posterum, sibi aggregare
legitime queant, servata forma constitutionis Clementis P P . VIII Praedecessoris Nostri rec. me. aliisque Apostolicis constitutionibus desuper
editis, et cum illis communicare licite possint indulgentias o m n e s ac
spirituales gratias ipsi P r i m a r i a e Unioni a Sede Apostolica concessas,
q u a e t a m e n cum aliis communicari valeant. Praeterea, cum eiusdem
Unionis Moderator generalis Nos q u o q u e humili prece adierit, ut de
indulgentiis q u a s rec. me. Decessor Noster P i u s P P . X eidem Unioni
largitus est per similes Apostolicas Literas die 28 mensis decembris
a n n o 1903 Piscatoris a n u l o o b s i g n a t a s , q u a s d a m i m m u t a r e velimus,
n o n n u l l i s etiam additis privilegiis et gratiis spiritualibus; Nos, audito
Cardinali S. R. E. Poenitentiario Maiori, h a e c q u a e infrascripta s u n t
decrevimus. Nimirum, de omnipotentis Dei misericordia ac B B . P e t r i et
P a u l i Apostolorum Eius auctoritate confisi, o m n i b u s et singulis sacerd o t i b u s qui dictam piam U n i o n e m in p o s t e r u m ingredientur, die q u o
304
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ipsi p r i m u m eidem Sodalitio n o m e n dederint, et die similiter q u o tyrocinio expleto professionem emiserint, simulque vere poenitentes et confessi sacrosanctum Missae Sacrificium celebraverint et aliquo temporis
spatio pro christianorum Principum concordia, haeresum extirpatione,
peccatorum conversione ac sanctae Matris Ecclesiae exaltatione pias ad
Deum preces effuderint, respective plenariam; ac t a m inscriptis quam in
posterum inscribendis in eadem Unione sacerdotibus, qui in quolibet
a n n u o conventu, sive generali, sive nationali, sive dioecesano, iuxta
Unionis tabulas celebrando, a c t u m consecrationis Ssmo Cordi I e s u :
« D o m i n e Iesu R e d e m p t o r », u n a cum acto consecrationis Beatae Virgini: « Ad te u n o animo » pie recitent, aliaque iniuncta pietatis opera
impleant, etiam plenariam o m n i u m peccatorum s u o r u m indulgentiam
et remissionem misericorditer in Domino concedimus. Quoties vero in
spiritualibus dictae Unionis conventibus, qui solent h a b e r i intra mensem, inscripti sacerdotes eosdem actus contrito saltem corde recitent,
septem a n n o s totidemque q u a d r a g e n a s ; quoties a u t e m item contrito
corde actum consecrationis Virgini recitent, de n u m e r o poenalium t r e
centos iis dies in forma Ecclesiae solita e x p u n g i m u s . Die etiam q u o
Ssmi Cordis Iesu, Unionis ipsius titularis, festum q u o t a n n i s agitur, sacerdotibus Unionis sociis, qui iniuncta pietatis opera rite impleverint, plenariam largimur i n d u l g e n t i a m ; et partialem centum dierum relaxationem, iisdem sociis a Pio P P . X per Literas Apostolicas, de q u i b u s
habita s u p r a mentio est, t r i b u t a m , quoties m e n s t r u o secessui o p e r a m
navent, t a m pro sodalibus, q u a m pro aliis sacerdotibus ad idem pium
opus incumbentibus, in plenariam indulgentiam de Nostra benignitate
c o m m u t a m u s , d u m m o d o hi t a m e n q u a e iniuncta s u n t pro plenariis indulgentiis lucrandis pietatis opera rite adimpleant. Similiter volumus, ut
iam ter in h e b d o m a d a ab ipso Decessore Nostro concessum personalis
altaris privilegium, ad q u a t u o r dies in h e b d o m a d a pro sociis e x t e n d a t u r .
I n s u p e r Unionis Apostolicae sociis p r a e s e n t i b u s ac futuris facultatem
impertimur adnectendi Crucifixis indulgentiam dictam « t o t i e s q u o t i e s »
et adnectendi Rosariis indulgentias P a t r u m Ordinis P r a e d i c a t o r u m
(exclusis indulgentiis propriis pro fidelibus Confraternitati Rosarii inscriptis), nec non applicationem Rosariis indulgentiarum, q u a e a P a t r i b u s
Crucigeris appellantur, in p e r p e t u u m similiter p r o r o g a m u s . T a n d e m cum
idem generalis Moderator pro universis Unionis Apostolicae sacerdotibus
sociis facultatem rogaverit benedicendi a t q u e i m p o n e n d i sub unica formula q u i n q u e Scapularia; Nos preces ipsas exhibitas Nobis a S S . R i t u u m
Congregationi Cardinali Praefecto p e r a m a n t e r excipientes, dictae Apostolicae Unionis sacerdotibus sociis praesentibus ac futuris, d u m m o d o
Acta Benedicti BP. XV
305
singulis facultatibus rite sint muniti, veniam perpetuo facimus q u i n q u e
Scapularia rite benedicendi a t q u e imponendi unica sub formula, facta
insuper potestate, occasione magni fidelium concursus, t e m p o r e vel peregrinationum vel missionum, eadem Scapularia eonglobatim benedicendi,
cum dispensatione tradendi n o m i n a singulorum inscriptorum, quoties
id praescriptum sit pro quibusdam Scapularibus. P o r r o m a n d a m u s ut
sociis supradictis, si malint, liceat plenariis his ac partialibus indulgentiis
functorum vita labes p o e n a s q u e expiare.
Decernentes praesentes Literas firmas, validas a t q u e efficaces semper exstare ac p e r m a n e r e , s u o s q u e plenos a t q u e integros effectos sortiri
a t q u e obtinere, ipsique piae Unioni sic in P r i m a r i a m a Nobis erectae
n u n c et in p o s t e r u m plene suffragari; sicque rite iudicandum esse. ac
definiendum, i r r i t u m q u e ex n u n c et inane fieri si q u i d q u a m secus s u p e r
his a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter a t t e n t a r i contigerit. D e c e r n i m u s etiam ut in reliquis s|¡ggentur religiose conditiones
omnes praecedentibus Nostri Decessoris Literis adiectae. Volumus a u t e m
ut N o s t r a r u m p r a e s e n t i u m Literarum t r a n s u m p t i s , seu exemplis, etiam
impressis, m a n u alicuius notarii publici subscriptis et sigillo p e r s o n a e
in ecclesiastica dignitate vel officio constitutae munitis, eadem p r o r s u s
fides a d h i b e a t u r , quae adhiberetur ipsis p r a e s e n t i b u s si forent exhibitae
vel ostensae. Non o b s t a n t i b u s contrariis q u i b u s c u m q u e .
D a t u m R o m a e a p u d Sanctum P e t r u m , s u b anulo Piscatoris, die
XVII aprilis MCMXXI, Pontificatus Nostri a n n o septimo.
P . CARD. GASPARRI, a Secretis Status.
VII
SANCTUARIUM BEATAE MARIAE VIRGINIS DE MISERICORDIA IN DIOECESI MACER A T E C I TITULO AC PRIVILEGIIS BASILICAE MINORIS HONESTATUR.
B E N E D I C T U S P P . XV.
Ad p e r p e t u a m rei memoriam. — Anno Domini 1447, mortifera grass a n t e pestilentia, Maceratensis urbis cives Virginem Mariam, sub titulo
Misericordiae, civitatis P a t r o n a m v o c a r u n t et in illius honorem, ex
voto et pro g r a t i a r u m actione ob servatam a contagio u r b e m , p a r v a e
molis aedem condiderunt, q u a e postea, labentibus saeculis amplificata,
a n n o 1742, Aloisio Van vitelli architecto, de integro a fundamentis, praenobili s t r u c t u r a a t q u e amplitudine n o n m i n u s q u a m mirificis artis ope-
306
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ribus decora, surrexit. Praediviti super altari, q u o d in h o n o r e m B e a t a e
Mariae Virginis a Misericordia Deo dicatum est, eminet inclyta miraculis
ipsius Deiparae Virginis imago, q u a e sub enunciato titulo a civibus
a t q u e advenis et peregre confluentibus fidelibus religiosissime colitur.
Sacrae huic imagini a n n o 1496 a r g e n t e a m coronam municipes obtuler u n t ; eidemque die 24 mensis augusti a n n o 1721, ex decreto Capituli
Patriarchalis Vaticanae Basilicae, a u r e u m diadema d o n a t u m impositumq u e fuit. Electionem Beatissimae Virginis a Misericordia in praecipuam
Maceratensis dioecesis et civitatis P a t r o n a m a n n o 1852 r a t a m h a b u i t
rec. me. P i u s P P . IX Praedecessor Noster, e a n d e m q u e s u p r e m a Apostolica auctoritate sanxit et privilegiis o m n i b u s adnexis de more cumulavit.
Eodem in sanctuario divini cultus decori et frequentiae fidelium satis
s u p e r q u e perspectum est, t u m copiosa et locuplete supellectili, q u i b u s
a b u n d e sacra ipsa aedes praedita est, t u m sacris ritibus ac caeremoniis,
nec n o n privilegiis a t q u e indulgentiis a Decessoribus Nostris R o m a n i s
Pontificibus illi concessis. E x s t a n t ibidem p e r m u l t a e sacrae Relliquiae
et corpus sancti Prosperi martyris, q u o d s u b t u s altare Beatae Mariae
Virginis a Misericordia conditum est. Haec animo repetentes, cum hodierni
Priores et sodales Confraternitatis a S s m a Trinitate, canonice erectae in
enunciato templo sive s a n c t u a r i o Virginis a Misericordia, Nos flagitaverint
enixis precibus, Ä etiam exprimentes u t r i u s q u e Capituli Maceratensis,
ecclesiarum n e m p e cathedralis et conlegiatae, ut, propediem vertente
a n n o bis saeculari ab inclytae imaginis coronatione, m e m o r a t u m sanctuarium ad Basilicae minoris h o n o r e m evehere d i g n e m u r ; hisque precibus et votis accedant amplissima suffragia venerabilium fratrum Ioannis Tacci, Archiepiscopi titularis Nicaeni et Praefecti Palatii Nostri
Apostolici, ac Dominici Pasi, Episcopi Maceratensis et Tolentini, Nos
optatis his a n n u e n d u m ultro libenterque" existimavimus. Quae cum ita
sint, collatis consiliis cum VV. F F . NN. S. R. E. Cardinalibus Congregationi praepositis Ss. R i t u u m , Apostolica Nostra auctoritate, praesentium
vi p e r p e t u u m q u e in m o d u m ecclesiam sive sanctuarium Beatae Mariae
Virginis de Misericordia, civitatis et dioecesis Maceratensis P a t r o n a e
principalis, ad titulum et dignitatem Basilicae minoris evehimus, cum
o m n i b u s honorificentiis ac privilegiis q u a e h a c de causa almae h u i u s
Urbis Basilicis minoribus competunt.
Decernentes praesentes Literas firmas, validas a t q u e efficaces semper exstare et p e r m a n e r e , s u o s q u e plenos a t q u e integros effectus sortiri
et obtinere, illisque ad q u o s spectant, sive spectare poterunt, n u n c et
in p o s t e r u m amplissime suffragari; sicque rite i u d i c a n d u m esse ac defin i e n d u m , i r r i t u m q u e ex n u n c et i n a n e fieri si q u i d q u a m secus super
Acta Benedicti PP. XV
307
his a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter attentari contigerit. Non obstantibus contrariis q u i b u s c u m q u e .
Datum R o m a e a p u d S a n c t u m P e t r u m , sub anulo Piscatoris die
XXI aprilis MCMXXI, Pontificatus Nostri a n n o septimo.
P . CARD. GASPARRI, a Secretis Status.
EPISTOLA
AD BMOS P P . DD. IOSEPHUM CARD. FRANCICA NAVA, ARCHIEPISCOPUM CATANENSEM, ET ALEXANDRUM CARD. LUALDT, ARCHIEPISCOPUM PANORMITANUM,
CETEROSQUE ARCHIEPISCOPOS ET EPISCOPOS SICILIAE: DE FELICI EXITU
CONCILII PLENARII GRATULATIONES.
Dilecti filii Nostri et venerabiles fratres, salutem et apostolicam
benedictionem. — Dignum plane pietate vestra Nobisque peracceptum
fuit officium q u o vos, a n t e q u a m e Plenario Siciliae Concilio d i s c e d e n t i s ,
coniunctim ad Nos animos per a m a n t i s s i m a s litteras intendistis ut cum
fidem erga Iesu Christi Vicarium tum a n i m a r u m studium, quo flagratis,
reverenter profiteremini. Cum enim grex u n i v e r s u s , pro apostolico
m u n e r e , curae Nostrae demandatum sit, nihil magis optare d e b e m u s
q u a m quidquid ad singularum dioecesium b o n u m conferre potest. Nec
d u b i u m s a n e est quin congressio vestra laetos sit salutis fructus allat u r a ; n o n m o d o quia aptius ita sapientissimae Ecclesiae leges mutatis
t e m p o r u m rationibus a c c o m m o d a n t u r , sed etiam quia semper Sicanus
populus, clero quidem praeeunte, sollertiae sacrorum Antistitum egregie
r e s p o n d e r e consuevit. Nos vero, q u e m a d m o d u m per Legatum Nostrum,
Cardinalem C a i e t a n u m De Lai, adesse vobis voluimus d u m c o n s u l t a r e i s ,
ita n u n c , Concilio acto, libenter q u a e c o m m u n i t e r scivistis auctoritate
Nostra p r o b a m u s , ac fore confidimus ut, religione aucta in augusta Iesu et
Mariae Corda, q u i b u s quidem auspicato greges vestros d u d u m consecravistis, christianae vitae sanctitas istic revirescat, cum q u a regionis cuiusvis
p r o s p e r i t a s feliciter coniuncta est. Caelestium a u t e m concitiatrix m u n e r u m p r a e c i p u a e q u e benevolentiae Nostrae pignus Apostolica sit benedictio, q u a m vobis, dilecti filii Nostri et venerabiles fratres, u n i v e r s o q u e
clero ac populo unicuique vestrum concredito, effuso animo impertimus.
D a t u m R o m a e a p u d Sanctum P e t r u m , die xx mensis ianuarii MCMXXI,
Pontificatus Nostri a n n o septimo.
BENEDICTUS P P . XV
308
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ACTA SS. CONGREGATIONUM
SACKA CONGREGATIO CONSISTORIALIS
I
PAGENSIS-DE
BENI
DE FINIUM COMMUTATIONE
DECRETUM
Commissarius provincialis et P a t r e s Franciscani civitatis La Pas
n u p e r ab Apostolica Sede p o s t u l a r u n t , ut Vicariatui Apostolico de
Beni u n i r e n t u r duae missiones vulgo Covendo et S. Anna, q u a e in
praesenti ad dioecesim P a c e n s e m pertinent. Cum petitionis causae ex
legitimo processu iustae inventae essent, ipseque Vicarius Capitularis
Pacensis id expediens pro a n i m a r u m cura censuisset et Delegatus ad
negotia Sanctae Sedis gerenda in Republica Boliviana rem commendasse!,
S S m u s D n u s Noster Benedictus P P . X V o r a t o r u m precibus b e n i g n e
a n n u i t . Snppleto igitur, q u a t e n u s opus sit, q u o r u m c u m q u e h a c in re
interesse h a b e n t i u m vel h a b e r e p r a e s u m e n t i u m , consensu, de Apostolicae potestatis plenitudine, missiones vulgo Covendo et S. Anna e a r u m q u e
territorium, cum o m n i b u s et singulis in eis exsistentibus et commorantibus, a dioecesi Pacensi s e p a r a t et avellit, easque Vicariatui Apostolico
de Beni aggregat et addicit. Ad haec a u t e m exsecutioni m a n d a n d a d e p u t a t
R. P. D. Titum Trocchi, Archiepiscopum titularem Lacedaemoniensem,
in Boliviana Republica Apostolicum I n t e r n u n t i u m , eique tribuit necessarias et o p p o r t u n a s facultates, etiam subdelegandi ad effectum de q u o
agitur, quemlibet v i r u m in ecclesiastica dignitate c o n s t i t u t u m , onere
eidem imposito ad h a n c S a c r a m Congregationem mittendi, i n t r a sex
menses, a d a t a p r a e s e n t i u m c o m p u t a n d o s , a u t h e n t i c u m exemplar exsecutionis peractae.
309
S. Congregatio Consistorialis
Hisce super r e b u s idem S S m u s D n u s praesens edi iussit consistoriale decretum perinde v a l i t u r u m àc si Apostolicae sub plumbo Litterae
expeditae fuissent. Contrariis q u i b u s c u m q u e n o n obstantibus.
D a t u m Romae, ex aedibus Sacrae Congregationis Consistorialis, die
20 maii 1921.
£g G. CARD. DE L A I , Episc. Sabinen., Secretarius.
L. © S.
Aloisius Sincero, Adsessor.
II
DI PONTIFICIO
COLLEGIO
SACERDOTUM
PRO
ITALIS
AD
EXTERNA EMIGRAN-
TIBUS.
NOTIFICATIO
Sacerdotum
Collegium, quod Motu proprio
diei
13
martii
1914
P i u s X instituit, SSnius D. N. Benedictus XV, instauratis magna cum
munificentia aedibus « Via della Scrofa, n. 70 », hisce diebus aperuit ad
instituendos italos sacerdotes qui se dare i n t e n d u n t ministerio spiritualis
adsistentiae Italis ad exteras regiones e m i g r a n t i b u s p r a e s t a n d a e .
*
**
P r a e c i p u a e Collegii leges h a e s u n t :
1. Collegii finis est ut p r a e p a r e t iuniores sacerdotes, ad Italos in
peregrinas regiones migrantes honeste* et religiose excolendos et iuvandos. In Collegio itaque n o n recipientur nisi sacerdotes qui animi mentisque virtutibus, a e t a t e , prospera valetudine, aliisque dotibus huic fini
a s s e q u e n d o sint pares.
2. S u p r e m u s Collegii P r a e s e s erit P r a e l a t u s pro Italis ad externa
emigrantibus.
T r e s sacerdotes singulatim electi, u n u s ab E m o Cardinali a Secretis S. G« Consistorialis, alter ab E m o Cardinali Urbis Vicario, tertius a
Praelato pro Italis ad e x t e r n a e m i g r a n t i b u s , eodem m u n e r e fungentur ac
Deputati pro Seminariis.
3.
dinalis
eliget,
ipsum
Praelatus, supremus
S. C. Consistorialis
qui Rectoris Collegii
moderari p r o u t iuris
Collegii moderator, cum a p p r o b a t i o n e CarSecretarii et E m i Urbis Vicarii, sacerdotem
m u n e r e fungatur: eiusque erit Collegium
et officii est R e c t o r u m Seminariorum.
310
Acta Apostolicae. Sedis - Commentarium Officiale
4. Acceptatio u n i u s c u i u s q u e sacerdotis pertinebit ad P r a e l a t u m p r o
Italis ad externa emigrantibus, qui, a n t e omnia, notitias de vita et
moribus praesertim ab Ordinario eiusdem sacerdotis q u a e r a t ; et eos
t a n t u m in Collegio recipiat, qui conditionibus praediti sint in art. 1
recensitis.
5. Sacerdotes qui
Praelato pro Italis ad
centur u n i u s c u i u s q u e
munia quibus quisque
in Collegio recipi c u p i u n t petitionem scriptam
e x t e r n a emigrantibus exhibere debent, q u a indip a t r i a , dioecesis, a e t a s , curriculus studiorum,
in dioecesi functus sit aliaque requisita.
6. Statim ac aliquis sacerdos ingressus fuerit,
faciet E m u m Cardinalem Urbis Vicarium.
Rector certiorem
7. Significare p o t e r u n t alumni regionem, nifi m a l i n t m u n e r e fungi
pro emigrantibus. Morem t a m e n gerent m o d e r a t o r i b u s , qui aliter, iustis
de causis, s t a t u e n d u m censuerint.
8. Ordinaria mansio in Collegio erit u n i u s a n n i , a medio octobri
ad m e n s e m iulium anni insequentis. Quod temporis s p a t i u m iustis de
causis in singulis casibus poterit prorogari.
9. Alumni q u a r t o q u o q u e m e n s e periculum studiorum facient intus
domique, quo s u u m in disciplinis progressum ostendant, et si quis
deficiens inveniatur, poterit ad propriam dioecesim remitti.
10. Alumni qui, quavis de causa, e x i s t i m a b u n t u r n o n idonei ad
m u n u s emigrantes adiuvandi, p o t e r u n t a P r a e l a t o s u p r e m o Collegii
moderatore dimitti, iique dimissi R o m a e consistere prohibentur, sed in
dioecesim s u a m redire debebunt.
11. Disciplinae institutionis et studii e r u n t :
a) linguae exterae: anglica, hispanica, lusitana, teutonica, iuxta
regiones ad q u a s potissimum a l u m n u s d e s t i n a t u r ;
b) iurisprudentia civilis, mores et consuetudines locorum iuxta idem
criterium ;
c) disciplina apologetica et p a s t o r a l i s ;
d) sacra liturgia et c a n t u s ecclesiasticus;
e) elementa habendi et reddendi rationes;
f) elementa hygienis et medicinae.
12. Sacerdotes, Collegii alumni, d u m in Urbe m a n e n t , subiecti e r u n t
E m o Cardinali Vicario; et, quoad interiorem disciplinam, Praelato et
Rectori.
13. Exacto tirocinio, mittentur ad exteras regiones ad Italos emigratos aliosque, si opus sit, iuvandos, initis prius tractationibus inter
locorum Ordinarios et P r a e l a t u m Collegii Praesidem, et cum debito
Sacrae Congregationis Consistorialis rescripto.
Sil
S. Congregatio Consistorialis
14. Missio decem a n n o s regulariter p e r d u r a v i t : eaque p e r d u r a n t e
sacerdotes, tum quoad disciplinam ecclesiasticam et m o r u m correctionem, tum q u o a d a n i m a r u m curam, subiecti e r u n t Ordinario loci ad t r a mitem c o m m u n i s iuris. Q u o t a n n i s t a m e n de se et de suis r e b u s d o c e b u n t
P r a e l a t u m pro Italis ad e x t e r n a emigrantibus.
15. Sacerdotes, sive d u m in Collegio in Urbe m a n e n t , sive d u m in
missione in extera regione v e r s a n t u r , O r d i n a r i u m s u u m in Italia n o n
a m i t t u n t ; nisi forte per incardinationem, servatis de iure servandis, exterae dioecesi cooptentur.
16. Expletis decem missionis annis, sacerdotes redire p o t e r u n t ad
s u a m dioecesim in Italia; aut, obtentis a Sacra Congregatione Consistoriali o p p o r t u n i s facultatibus, ubi degunt p e r m a n e r e . Eos vero r e d e u n t e s
Ordinarii n o n recipiant uti alienos, sed uti proprios ac beneméritos,
qui in exteris locis fidem et pietatem in italica gente servare studuerunt, quique idcirco saltem indirecte, sed i n t e r d u m etiam directe, s u a e
originis dioecesi profuerunt. Itaque iusta ratio de iisdem h a b e n d a erit
quoties de m u n e r i b u s et officiis seu beneficiis conferendis agetur.
P r a e l a t u s pro Italis ad externa emigrantibus constitutus est R. P.
D. Michael Gerrati, Episcopus tit. Lyddensis.
4
*
* *
Collegium aliquot iam n u m e r a t a l u m n o s , q u a m v i s nonnisi paucos
a n t e m e n s e s aedes instrui potuerint. Qui itaque Ordinarii, u t r i u s q u e
praesertim Americae, ope indigeant aliquot sacerdotum in b o n u m Italorum a p u d se c o m m o r a n t i u m , eos postulare p o t e r u n t sive a Sacra Congregatione Consistoriali, sive directe ab ipso Praelato huic Collegio
praeposito.
Datum R o m a e , ex aedibus Sacrae Congregationis Consistorialis,
die 26 maii 1921.
£g C. CARD. DB L A I , Episc. Sabinen., Secretarius.
L.
#i S.
Aloisius
Sincero, Adsessor.
312
Aeta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
III
PROVISIO ECCLESIAE
S S m u s D n u s Noster Benedictus P P . XV per decretum S. C. Consistorialis d a t u m die 9 iunii 1921 cathedralibus Ecclesiis Nicoteriensi
et Tropiensi invicem perpetuo canonice unitis praefecit Episcopum
R. D. Felicem Cribellati, presbyterum dioecesis Derthonensis, e Congregatione Filiorum Divinae Providentiae.
SACRA CONGREGATIO DE RELIGIOSIS
NORMAE
SECUNDUM QUAS SACRA CONGREGATIO DE RELIGIOSIS IN NOVIS RELIGIOSIS
CONGREGATIONIBUS APPROBANDIS PROCEDERE SOLET. *
PROOEMIUM
1. P a r v u s hic N o r m a r u m codex nihil aliud est q u a m sectio prior
Normarum pro a p p r o b a n d i s religiosis Institutis v o t o r u m simplicium,
q u a e auctoritate Sacrae Congregationis E E . et RR., a n n o 1901, in lucem
prodierunt, n o v o ' t a m e n Codici universali iuris canonici accommodata.
S e c u n d a enim sectio N o r m a r u m , post Codicis promulgationem, iam
n o n videtur necessaria, cum constitutionum scriptores et p r a e oculis
h a b e r e debeant canones, qui religiosos respiciunt, et consulere possint
p r o b a t o s auctores, qui de religiosis, post editas praefatas Sacrae Congregationis E E . et RR. Normas, scripserunt.
% Sicut vero novae Normae a n t i q u a r u m titulum a d a m u s s i m retinent,
ita et e u n d e m duplicem finem. H u c enim s p e c t a n t :
a) ut in novis religiosis Congregationibus e a r u m q u e constitutionibus a p p r o b a n d i s stabilis q u a e d a m praxis s e r v e t u r ;
b) ut, t a m locorum Ordinariis, q u a m i p s a r u m Congregationum
Superioribus, d o c u m e n t a et informationes, ad Sacram Congregationem
transmittenda, in prospectu sint, q u o huiusmodi a p p r o b a t i o n u m negotia
facilius et celerius expediantur.
* Nemini liceat sine venia Sanctae Sedis harum Normarum versiones in alias
linguas edere.
313
S. Congregatio de Religiosis
CAPUT
De
diversis
gradibus
approbationis
I
religiosarum
Congregationum
3. Quoties aliquis Episcopus, i u x t a canonem 492 § 1, novam aliquam
religiosam votorum simplicium Congregationem condere o p p o r t u n u m
iudicaverit, re a d h u c integra, Sacram Congregationem de Religiosis adeat,
e a m distincte docendo de iis, q u a e necessaria sunt, ut ipsa S a c r a Congregatio de o p p o r t u n i t a t e n o v a e fundationis m a t u r e iudicare possit.
4. Docebit praesertim, quis qualisque sit novae Congregationis
a u c t o r et q u a is causa ad eam instituendam d u c a t u r ; q u i b u s verbis
conceptum sit Congregationis condendae n o m e n seu t i t u l u s ; q u a e sit
forma, color, materia h a b i t u s a novitiis et professis g e s t a n d i ; quot et
q u a e n a m sibi opera Congregatio a s s u m p t u r a sit; quibus opibus tuitio
eiusdem c o n t i n e a t u r ; an similes in dioecesi sint Congregationes, et
q u i b u s illae operibus insistant.
5. Licentia vero obtenta, iam nihil obstabit, q u o m i n u s n o v a m Congregationem condat. Congregatio t a m e n ita condita iuris erit dioecesani;
ac propterea, etiam post suam fundationem, quamvis decursu t e m p o r i s
in plures dioeceses diffusa, u s q u e t a m e n d u m pontificiae approbationis
a u t laudis testimonio caruerit, vi canonis 492 § 2, r e m a n e t dioecesana,
O r d i n a r i o r u m iurisdictioni, ad n o r m a m iuris, plane subiecta.
6. Decretum laudis. Est p r i m u s actus q u o S. Sedes ad novae Congregationis opus m a n u m ita admovet, ut desinat esse simpliciter dioecesana. P e r h u n c actum, Sacra Congregatio Religiosorum Sodalium
negotiis praeposita, praemissa n a r r a t i o n e prooemiali fundationis novae
Religionis, eius tituli, finis, votorum, formae regiminis ac auctoritatis
supremi Moderatoris, concludit: « S S m u s D o m i n u s Noster N..., attentis
« litteris commendatitiis Antistitum, q u o r u m in dioecesibus Instituti, de
« quo agitur, d o m u s r e p e r i u n t u r , I n s t i t u t u m ipsum, uti Congregationem
« religiosam sub regimine Moderatoris G e n e r a l i s p r a e s e n t i s Decreti
« tenore, amplissimis verbis laudat ac c o m m e n d a t ; salva O r d i n a r i o r u m
« iurisdictione ad n o r m a m s a c r o r u m c a n o n u m ».
7. Hoc decretum laudis conceditur si, post elapsum a p r i m a fund a t i o n e c o n g r u u m t e m p u s , n o v a Congregatio satis diffusa fuerit et dederit
fructus pietatis, observantiae religiosae et spiritualis e m o l u m e n t i ; de
q u i b u s constare debet per litteras testimoniales Antistitis vel Antistitum
O r d i n a r i o r u m , in cuius vel in q u o r u m dioecesibus, seu territoriis, Con^
gregatio h a b e t domos vel d o m u m .
ACTA,
vol. XIII, n. 8. — 18-6-911.
22
314
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
8. Ad obtinendum decretum laudis exhiberi debent Sacrae Congregationi:
\
a) supplex libellus ad S u m m u m Pontificem, subsignatus a s u p r e m o
Moderatore et a suis Assistentibus seu Consiliariis;
b) litterae testimoniales O r d i n a r i o r u m de q u i b u s s u p r a (cf. art. 7);
q u a e litterae obsignatae et s u b secreto mitti d e b e n t ;
c) relatio a Moderatore s u p r e m o et a suis Assistentibus seu Consiliariis subscripta, ac ut authentica et veridica ab Episcopo d o m u s p r i n cipis Congregationis l a u d a n d a e confirmata, q u a exponatur, non m o d o
ipsius Congregationis origo cum nomine fundatoris eiusque praecipuis
qualitatibus, sed etiam eius status personalis, disciplinaris, materialis et
oeconomicus, addita p r a e t e r e a notitia de novitiatus institutione, de novitiorum et postulantium n u m e r o ac disciplina;
d) Constitutiones ab Episcopo recognitae et a p p r o b a t a e , l i n g u a
vel latina, vel italica, vel gallica conscriptae et typis impressae;
e) denique, si agatur de aliqua Congregatione tertiariorum in comm u n i viventium, etiam testimonium Moderatoris generalis primi Ordinis,
quo constet eam eidem primo Ordini fuisse aggregatam, iuxta c a n o n e m 492 § 1.
9. Decretum, approbationis. Conceditur decretum approbationis n o v a e
Congregationi, si, post d a t u m decretum laudis, per satis diuturni temporis experimentum p r o b a t u r eius firma compago, constitutionum accommodatio et vigens observantia, regiminis recta ratio, religiosorum studium
s e r v a n d a e disciplinae in vinculo caritatis ad intra, et zelus in adimplendis
operibus suae Religionis propriis ad extra.
10. De praedictis conditionibus constet oportet t u m ex relatione
s t a t u s Congregationis, q u a m iterum, p r o u t s u p r a in art. 8 c) describitur,
s u p r e m u s Moderator exhibere debet, cum supplicem libellum porrigit
ad obtinendam approbationem ; t u m etiam ex c o m m e n d a t i o n i s litteris,
iterum dandis, ut supra clausis, ab o m n i b u s Ordinariis, in q u o r u m territoriis aliqua novae Religionis d o m u s sita est, t u m demum ex constit u t i o n u m codice, iterum S. Congregationi exhibendo.
11. Per hoc alterum decretum, de quo sermo est: « S a n c t i s s i m u s
« D n u s Noster Nattenta u b e r t a t e s a l u t a r i u m fructuum, quos tulit
« Congregatio religiosa N..., attentisque..., eam a p p r o b a t et confirmat
« sub regimine Moderatoris Generalis; salva O r d i n a r i o r u m iurisdictione
<< ad n o r m a m sacrorum c a n o n u m ».
12. Quamvis inter decretum laudis et decretum a p p r o b a t i o n i s congrui
temporis decursus, ut s u p r a dictum est (cf. art. 9), p l e r u m q u e exigatur,
n o n n u m q u a m tamen, licet raro, decretum definitivae approbationis con-
S. Congregatio de Religiosis
315
«editur, quin huic decretum laudis praecurrerit. Quod quidem fit, si
conditiones in favorem novae Religionis, cum p r i m u m se sistit coram
Sacram Congregationem, ita s u n t n u m e r i s o m n i b u s absolutae, ut nulla
videatur ratio ulterius differendi definitivam approbationem.
CAPUT
De
Congregationibus
caute
tantum, aut
II
nullo
modo
laudandis
et appro-
bandis.
13. Nullae fere, ni forte in missionum regionibus, l a u d a n d a e approbandaeve e r u n t Congregationes, q u a e certo proprioque fine non praestit u t o , quaevis universae pietatis ac beneficentiae opera, etiamsi p e n i t u s
inter se disiuncta, exercenda amplectuntur.
14. Cautissime procedendum est in a p p r o b a n d i s novis Congregationibus, q u a e n o n vivunt nisi ex eleemosynis atque stipe ostiatim collecta. Approbatis inculcanda est fidelis observantia canonum 622, 623
et 624.
i 5. Nec facile a p p r o b a n d a e sunt, praecipue cum votis perpetuis,
novae S o r o r u m religiosae Congregationes, q u a e sibi p r o p o n u n t finem
in privatorum domiciliis infirmos u t r i u s q u e sexus d i u r n a a t q u e n o c t u r n a
cura iuvandi, vel domesticum servitium quotidianum in familiis p a u p e r u m et o p e r a r i o r u m exercendi. Si vero approbatio aliquando et ob
iustas causas concedenda videatur, in constitutionibus p r u d e n t e r praescribantur conditiones et cautelae, q u i b u s Sorores a periculis liberentur.
16. Item n o n facile conceditur approbatio Sororum Sodalitiis, q u a e
sibi constituant scopum specialem :
a) instituendi in suis d o m i b u s valetudinaria a u t diversoria pro
personis u t r i u s q u e s e x u s ;
b) instituendi hospitia pro sacerdotibus suscipiendis;
c) docendi in scholis adulescentulorum, aut in iis, quae mixtae
dicuntur, in q u i b u s scilicet pueri et puellae simul congregantur.
17. Multo m i n u s a p p r o b a n t u r Congregationes q u a e sibi assumend u m p r o p o n e r e n t curam i m m e d i a t a m p u e r u l o r u m in cunis vagientium,
vel m u l i e r u m p a r t u r i e n t i u m in domibus, vulgo dictis Maternitatis, vel
alia h u i u s m o d i caritatis opera, quae virgines, Deo dicatas et habitu religioso indutas, dedecere videantur.
18. 'Demum a n i m a d v e r t e n d u m est, nullam virorum Religionem, ad
n o r m a m caii. 500 § 3, sine speciali privilegio, posse sibi subditas h a b e r e
religiosas Congregationes mulierum, a u t e a r u m curam et directionem
retinere sibi specialiter c o m m e n d a t a m .
316
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
CAPUT
De
approbatione
III
constitutionum
19. Pro o b t i n e n d a constitutionum approbatione supplex libellus, subsignatus a Moderatore s u p r e m o cum suis Assistentibus seu Consiliariis, Sacrae Congregationi Religiosorum Sodalium negotiis praepositae
porrigendus est, u n a cum c o n s t i t u t i o n u m codice, relatione et commendationis litteris, p r o u t supra, in art. 8 b), c), d) et 10.
20. In a p p r o b a n d i s vero constitutionibus
h o s fere g r a d u s procedit:
Sacra Congregatio per
a) Dilatio cum animadversionibus. Nimirum si, instituto examine,
constat multis correctionibus constitutiones indigere, differtur ad opport u n i u s t e m p u s petita approbatio, atque interim c o m m u n i c a n t u r animadversiones, q u i b u s ea indicantur, q u a e praecipue in exhibitis constitutionibus corrigenda, reformanda, a d d e n d a vel d e m e n d a sint.
b) Approbatio ad experimentum. Si exhibitae constitutiones tempore et u s u non satis comprobatae videantur, et ceteroquin nec plurimis
nec gravibus animadversionibus obnoxiae sint, fit ex officio p r i m a correctio in t e x t u ; et datur decretum quo S S m u s constitutiones, prout in
correcto exemplari continentur, ad certum t e m p u s , ex. gr. ad septennium, per m o d u m experimenti, a p p r o b a t a t q u e confirmat.
c) Approbatio definitiva. Cum denique sufficiens praecesserit experimentum, constitutionum codex, in paucis iam e m e n d a n d u s , absolute
corrigitur, et datur decretum quo S S m u s constitutiones definitive approbat a t q u e confirmat.
21. Quae vero de approbatione constitutionum disiuncte h u c u s q u e
descripta sunt, coniunctim saepissime cum a p p r o b a t i o n e Congregationis
hac ratione p r o c e d u n t :
a) cum decreto laudis Congregationis d a n t u r interdum o p p o r t u n a e
animadversiones in folio super constitutionibus, termino praestituto,
intra q u e m constitutiones ipsae e m e n d a t a e Sacrae Congregationi iterum
exhibendae sunt ; q u a e t a m e n , si multis indigeant e m e n d a t i o n i b u s , comm u n i c a n t u r Congregationi, a n t e q u a m concedatur decretum laudis; ita ut,
in u t r o q u e casu, omne ius constitutiones p r o p r i a auctoritate i m m u t a n d i ,
vel e m e n d a n d i , a d e m p t u m censeatur, post o b t e n t u m decretum l a u d i s ;
b) regulariter approbatio Congregationis conceditur, u n a cum
decreto, quo constitutiones in textu e m e n d a t a e a p p r o b a n t u r , saltem
e x p e r i m e n t i gratia a d certum t e m p u s .
S. Congregatio de Religiosis
CAPUT
De
excludendis
a
317
IV
textu
constitutionum
22. E x c l u d e n d a s u n t a textu constitutionum :
a) praefationes, introductiones, prooemia, notitiae historicae, litterae hortatoriae vel laudatoriae, exceptis decretis laudis et a p p r o b a t i o n i s
a Sancta Sede concessis;
b) citationes textuum Sacrae Scripturae, Conciliorum, sanctorum
P a t r u m , theologorum et q u o r u m v i s librorum vel auctorum ;
c) citationes dispositionum, sive peculiaris directorii, sive privati
caeremonialis a u t m a n u a l i s , sive cuiuscumque codicis c o n s u e t u d i n u m
vel u s u u m Congregationis, ne forte praefati libri aut codices approbati
v i d e a n t u r ; q u a m q u a m h u i u s m o d i libros ad S a c r a m Congregationem mittere oportet, ut de eis o p p o r t u n e cognoscere possit;
d) quaevis mentio de legibus civilibus, de ordinationibus magis t r a r u m civilium, d e a p p r o b a t i o n e gubernii e t similibus;
e) o m n i a ea quae respiciunt m u n e r a et officia Episcoporum et
confessariorum: cum pro his n o n s c r i b a n t u r constitutiones, sed pro
religiosis;
/) ordo s t u d i o r u m et n o r m a e vivendi pro alumnis ac m i n u t e
descripta h o r a r i a a c t u u m diei pro domibus et operibus Congregationis;
g) quaestiones theologiae dogmaticae vel moralis, decisiones doctrin a r u m controversarum, praesertim in materia v o t o r u m ;
h) termini iuris canonici qui Congregationibus religiosis applicari
non p o s s u n t ; verbi gratia, Regula, Ordo, Monasterium, Moniales, etc.;
q u o r u m loco respective d i c e n d u m est: Constitutiones, Congregatio religiosa, seu Religio votorum simplicium, Domus, Sorores, etc.
i) licet brevia spiritualis et religiosae vitae documenta sint opport u n a , excludendae t a m e n s u n t prolixiores instructiones asceticae, exhortationes spirituales ex professo, et mysticae considerationes, quae omnia
aptius p e r t r a c t a n t u r in libris asceticis: cum constitutiones continere
debeant t a n t u m leges constitutivas Congregationis et directivas actuum
communitatis, sive q u o d ad g u b e r n i u m attinet, sive quod ad disciplin a m et normam vitae;
k) minutissimae quaelibet praescriptiones circa secundaria et infima
officia, q u a e respiciunt c u l i n a m , v a l e t u d i n a r i u m , vestimentorum cu-
318
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ram, etc.: cum istae gravitatem textus constitutionum a Sancta Sede
Apostolica a p p r o b a n d a r u m , minime d e c e a n t ;
I) dispositiones denique cuiusvis generis, quae, sive explicite sive
implicite, aliquid contra ius contineant.
CAPUT
Generalia
in
V
constitutionibus
requisita
23. Constitutionum codex continere debet ea q u a e respiciunt notion e s et dispositiones:
a) de religiosae Congregationis n a t u r a , votis, membris et modo
vivendi ;
b) de Congregationis gubernio, administratione et officiis.
24. Haec vero omnia distribui possunt in duas, tres vel q u a t u o r
partes, sed s u m m o p e r e c o m m e n d a t u r brevitas, claritas et optimus ordo.
25. Constitutiones dividantur in partes, partes in capita, capita in
articulos seu p a r a g r a p h o s ; hisce p r a e p o n a n t u r n u m e r i ab initio ad finem
progredientes.
CAPUT
Specialia
de
VI
titulo
26. Titulus seu n o m e n Congregationis religiosae desumi potest vel
a Dei attributis, vel a Sanctae n o s t r a e Religionis mysteriis, vel a festis
Domini et Beatissimae Virginis Mariae, vel a Sanctis, vel a fine speciali ipsius Congregationis.
27. Ne n o m e n seu titulus Religionis iam constitutae u s u r p e n t novae
Congregationes, iam cautum est in canone 492 § 3. Ut igitur huic
dispositioni satisfiat, d e b e n t novae religiosae Congregationes aliquid
saltem titulo iam a p p r o b a t a r u m addere, quo distinctio inter singulas
satis a p p a r e a t .
28. Cavendum insuper, ne tituli religiosarum Congregationum vel
nimis artificiose compositi sint, vel q u a m p i a m devotionis speciem, a
Sancta Sede Apostolica n o n p r o b a t a m , e x p r i m a n t a u t i n n u a n t .
DECRETUM
Sanctissimus D n u s Noster Benedictus divina Providentia P P . XV,
in audientia concessa die 6 martii 1921 R. P. D. Secretario Sacrae Congregationis de Religiosis, audito suffragio E m i n e n t i s s i m o r u m ac Reve-
319
S. Congregatio de Religiosis
r e n d i s s i m o r u n r P a t r u m Cardinalium eidem Sacrae Congregationi praepositorum, s u p r a s c r i p t a s Normas, ab eadem Sacra Congregatione serv a n d a s , approbavit.
D a t u m R o m a e ex Secretaria Sacrae Congregationis negotiis Religiosorum S o d a l i u m praepositae, die 6 martii 1921.
TH.
CARD.
VALERE
DI
BONZO,
Praefectus.
L. © S.
Maurus M. Serafini, Ab. O. S. B., Secretarius.
S. CONGREGATIO DE SEMINARIIS
ET DE STUDIORUM UNIVERSITATIBUS
I
VARSAVIEN.
FACULTAS
CATHOLICA
SAVIENSI
SCIENTIARUM ECCLESIASTICARUM
CANONICE
ERIGITUR
CUM
IURE
IN UNIVERSITATE
CONFERENDI
TRIPLICEM
VARLAU-
REAM.
DECRETUM
Academia ecclesiastica Varsaviensi, abhinc plures annos, ob tempor u m iniuriam abrogata, Archiepiscopus a t q u e Episcopi eiusdem provinciae hoc praecipuis in votis h a b u e r u n t ut, ubi p r i m u m liceret, a t h e n a e u m
scientiis ecclesiasticis tradendis in ipsa Varsaviae civitate institueretur.
In conventu, igitur, diebus x n et x m ianuarii a n n o M C M X V I habito, Facultatem theologicam in civili Universitate Varsaviensi, tunc erecta, ex
c o m m u n i consilio c o n d e n d a m ip§i c e n s u e r e ; deinceps, Polonia suo iuri
restituta, in coetu dierum xi et x n mensis decembris a n n o M C M X V I I
eadem de re e g e r u n t ; ac tandem, a n n o M C M X I X , a b Apostolica Sede
p o s t u l a r u n t ut praedicta Facultas, complectens sacram Theologiam, I u s
canonicum et Philosophiam c h r i s t i a n a m canonice erigeretur, iisque gauderet privilegiis, quibus eiusmodi I n s t i t u t a iure fruuntur. Quod quidem
Sacra Congregatio Seminariis ac Studiorum Universitatibus praeposita,
q u o par erat studio perpendit, a t q u e Emi eiusdem S. C. P a t r e s Cardinales, in plenario coetu diei xxx martii M C M X X , Facultatem theologicam,
320
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
cui n o m e n esset Facultas catholica scientiarum ecclesiasticarum in Uni"
versitate Varsaviensi canonice erigendam decrevere. Postridie a u t e m
h a n c E m o r u m P a t r u m sententiam, referente infrascripto Sacrae Congregationis a secretis, S S m u s D. N. Benedictus P P . XV a p p r o b a v i t et exsecutioni m a n d a r i praecepit. Q u a m o b r e m praedicta F a c u l t a s catholica
scientiarum ecclesiasticarum in Universitate Varsaviensi canonice, p r a e senti decreto, erigitur a t q u e erecta declaratur, eiusque Decano in perp e t u u m tribuitur ius conferendi triplicem l a u r e a m , in sacra Theologia
scilicet, in i u r e canonico et in Philosophia christiana, ea lege ut doctor a t u n e q u e a n t donari nisi qui praevios g r a d u s , doctrina legitimis experimentis periclitata, a n t e a fuerint assecuti. Servatis omnino n o r m i s et
praescriptionibus Sedis Apostolicae, q u i b u s o b t e m p e r a n d u m Archiepiscopus Varsaviensis curabit.
Datum Romae, e Secretaria Sacrae Congregationis de Seminariis
et Studiorum Universitatibus, die iv aprilis, in festo R e s u r r e c t i o n i s
Dominicae, anno M C M X X .
C.
L.
%
CARD.
BFSLETI,
Praefectus.
S.
f I. Sinibaldi E p . Tiberien., a secretis.
II
LUBLINEN.
CATHOLICA
AD
UNIVERSITAS
TRIENNIUM
LUBLINI
CANONICE
ERIGITUR
EIUSDEMQUE
EXPERIMENTO
ADHIBERI
PERMITTUNTUR.
STATUTA
DECRETUM
Poloniae Episcopi omnes in conventibus dierum xxvi et x x v n iulii
a n n i M C M X V I H catholicam Universitatem scientiis ecclesiasticis pereolendis, statim ac r e r u m adiuncta permitterent, Lublini excitandam constituere. I t a q u e ab Apostolica Sede p o s t u l a r u n t ut Universitas catholica
erigi posset, quae interea d u a b u s exsisteret Facultatibus, sacrae Theologiae scilicet et Iuris canonici, eiusque scholae q u a m p r i m u m a l u m n i s
paterent.
Re autem delata Sacrae Congregationi de Seminariis et S t u d i o r u m
Universitatibus, Emi P a t r e s Cardinales, in conventu habito die p r i m a
aprilis a n n o M C M X F X Universitatem catholicam erigendam censuere, q u a e
8. Congregatio de Seminariis et de Studiorum Universitatibus
321
d u a b u s Facultatibus supradictis statim exsisteret, praeseribentes ut apta
s t a t u t a cum ratione studiorum exararentur.
Quae quidem s t a t u t a Sacrae de Seminariis Congregationi nuperrime missa sunt, adiunctis precibus, ut Universitas catholica Lublinensis
canonice erigeretur: atque in plenario conventu habito die xv iunii
labentis anni M C M X X , iidem Emi P a t r e s Universitatem catholicam Lublin e n s e m canonice erigendam decrevere cum facultate g r a d u s conferendi
ad t r i e n n i u m : quoad s t a t u t a vero nihil obesse q u o m i n u s , cum opportunis emendationibus, ad triennium et ad experimentum a d h i b e r e n t u r ,
constituerunt.
Q u a m E m o r u m P a t r u m sententiam, referente infrascripto S. Congregationis a secretis, S S m u s D. N. Benedictus P P . XV approbavit et
exsecutioni m a n d a r i iussit. Q u a m o b r e m Universitas catholica Lublinensis, d u a b u s Facultatibus, sacrae Theologiae scilicet et Iuris canonici
interim constans, praesenti decreto erigitur et erecta declaratur, cum
o m n i b u s privilegiis, q u i b u s h u i u s m o d i Instituta ab Apostolica Sede
dependentia iure fruuntur, eiusque Cancellario tribuitur ius conferendi
g r a d u s et lauream sive in sacra Theologia, sive in Iure canonico, ea
lege, ut doctoratu n e q u e a n t donari nisi qui praevios gradus, doctrina
legitimis experimentis periclitata, antea fuerint assecuti. Servatis o m n i n o
n o r m i s et praescriptionibus Sedis Apostolicae.
D a t u m R o m a e , ex Secretaria Sacrae Congregationis de Seminariis et
S t u d i o r u m Universitatibus, die xxv iulii, in festo S. Iacobi, anno M C M X X .
C.
CARD.
BISLBTI,
Praefectus.
L. © S.
f I. Sinibaldi, E p . Tiberien., a secretis.
III
MEDIOLANEN.
UNIVERSITAS
CANONICE
CATHOLICA QUAE
A SS.MO CORDE
IESU
DENOMINATUR, MEDIOLANI
ERIGITUR.
DECRETUM
Mediolanensis archidioeceseos Antistes Andreas S. R. E. Card. Ferrari, litteris diei x x x mensis maii h u i u s exeuntis anni, Sacram h a n c de
Seminariis et Universitatibus Congregationem certiorem reddidit, delec t o r u m virorum coetum, Universitatis Catholicae excitandae causa, Me-
322
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium'Officiale
diolani constitutum fuisse, p o s t u l a n s ut Sedes Apostolica s u a i n c o e p t u m
auctoritate probaret. Q u a m o b r e m , in plenario conventu habito die iv augusti, E m i Sacrae h u i u s Congregationis P a t r e s Cardinales, et nobilissimum
consilium merita prosecuti s u n t laude, et d e c r e v e r u n t ut s t a t u t a ac
regulae eidem Sacrae Congregationi p r o b a n d a subiicerentur. Quod praestitit idem E m u s Archiepiscopus Mediolanensis litteris datis die xvi
proxime elapsi n o v e m b r i s . Deinde vero S S m u s D. N. Benedictus P P . XV,
re p e n i t u s cognita et m a t u r e perpensa, decretum erectionis iussit ab h a c
S. Congregatione edi q u a m p r i m u m , ne piissimo Antistiti hoc s u p r e m u m
solatium deesset. Q u a m o b r e m Universitas catholica q u a e a Ssmo Corde
Iesu auspicium sumit et nomen, et d u a b u s F a c u l t a t i b u s modo constat,
philosophica scilicet et iuridica, hoc decreto Mediolani erigitur et erecta
declaratur, cum omnibus privilegiis quibus h u i u s m o d i Instituta ab Apostolica Sede dependentia iure fruuntur. Servatis normis et praescription i b u s Sedis Apostolicae.
Datum Romae, e Secretaria Sacrae Congregationis de Seminariis
et Studiorum Universitatibus, die xxv decembris, in festo Nativitatis
Domini, a n n o M C M X X .
C.
L.
CARD.
BISLETI,
Praefectus.
% S.
f I. Sinibaldi, E p . Tiberien., a secretis.
Diarium Romanae Curiae
DIARIUM ROMANAE CURIAE
S. CONGREGAZIONE DEI RELIGIOSI
AVVISO DI CONCORSO
Nella Segreteria della Sacra Congregazione dei Religiosi avrà luogo il
giorno 21 luglio prossimo, alle ore 8 antimeridiane, un concorso per esame
scritto a due posti di ufficiali minori.
Coloro che volessero prendervi parte dovranno, entro un mese dalla data
del presente avviso, esibire all'Emo sig. Cardinale Prefetto la domanda corredata dal nulla osta del proprio Ordinario e dell'Emo sig. Card. Vicario di
Sua Santità, e inoltre dai documenti degli studi ecclesiastici compiuti e dei
gradi accademici conseguiti, nonché di altri titoli.
Si terrà speciale conto della conoscenza delle lìngue straniere.
Roma, dalla Segreteria della Sacra Congregazione dei Religiosi, 13 giugno 1921.
L. & S.
Mauro M. Serafini, Ab. O. S. B., Segretario.
S. CONGREGAZIONE DEI RITI
Martedì 31 maggio 1921 nel Palazzo Apostolico Vaticano, con l'intervento
degli Emi e Rmi signori Cardinali e col voto dei Rmi Prelati e Consultori
Teologi, componenti la S. Congregazione dei Riti, si è tenuta la Congregazione Preparatoria per discutere il dubbio sopra l'eroismo delle virtù esercitate
dalla Ven. Serva di Dio Giovanna Antida Thouret, fondatrice dell'Istituto
delle Suore della Carità.
su
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
SEGRETERIA DI STATO
NOMINE
Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre si è degnato di
nominare:
25
>>
»
27
30
»
31
4
9
»
il
15
maggio 1921. Monsig. Lorenzo Lauri, Arcivescovo titolare di Efeso, finora
Nunzio Apostolico nel Perù, Nunzio Apostolico
in Polonia.
»
» Monsig. Tito Trocchi, Arcivescovo titolare di Lacedemonia,
finora Delegato Apostolico di Cuba e Portorico,
Internuncio Apostolico in Bolivia.
»
»
Monsig. Francesco Moretti, Arcivescovo titolare di Laodicea,
Uditore della Rev. Camera Apostolica, Consultore della S. Congregazione del Concilio e della
S. C. dei Seminari e delle Università degli Studi.
»
»
Monsig. Giuseppe Petrelli, Arcivescovo titolare di Nisibi,
finora Delegato Apostolico nelle Isole Filippine,
Nunzio Apostolico nel Perù.
»
»
L'Emo sig. Card. Gennaro Granito Pignatelli di Belmonte,
Protettore delle Clarisse di Versailles (attualmente a Spy, in diocesi di Namur).
»
»
Monsig. Filippo Cortesi, Nunzio Apostolico presso gli Stati
Uniti del Venezuela.
»
»
L'Emo sig. Card. Oreste Giorgi, Protettore dell'Istituto delle
Hermanas Terciarias
Misioneras Franciscanas
di Cordoba (Argentina).
giugno
»
I RRmi PP. Edoardo Schröder S. I., Doroteo Gornelisse,
0. F. M., e Filippo Maroto dei Figli del Cuore
Immacolato di Maria, Consultori della S. Congregazione di Propaganda Fide.
»
»
L'Emo sig. Card. Basilio Pompilj, Protettore dell'Istituto
delle Suore della Misericordia.
»
»
Monsig. Aldo Laghi, Segretario di Nunziatura di prima
classe.
»
»
Monsig. Francesco Bracci, Promotore di giustizia presso
il Tribunale della S. B. Bota.
»
»
L'Emo sig. Card. Vittorio Amedeo Ranuzzi de Bianchi, Protettore dell'Istituto delle Dame Orsoline del Sacro
Cuore.
Diarium Romanae Curiae
325
16 giugno 1921. Monsig. Pietro Fumasoni-Bioiidi, Areiv. tit. di Dioclea, Segre*
tario della S. Congregazione di Propaganda Fide.
» » » Monsig. Riccardo Sanz de Sam per, Maggiordomo di Sua
Santità e Prefetto dei SacH Palazzi Apostolici.
»
»
»
Monsig. Gamillo Caccia-Dominioni, Maestro di Camera di
Sua Santità.
SS. CONGREGAZIONI ASSEGNATE AGLI EMI CARDINALI
Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre si è degnato di assegnare ai nuovi Emi e Rmi signori Cardinali, che nel Concistoro pubblico del
16 corrente hanno ricevuto il cappello cardinalizio, le seguenti Sacre Congregazioni:
All'Emo sig. Cardinale Francesco Ragonesi, le Sacre Congregazioni: del
Concilio, dei Religiosi, degli Affari Ecclesiastici Straordinari e della Rev. Fabbrica di S. Pietro.
All'Eolo sig. Cardinale Giacomo Benlloch y Vivó,'le Sacre Congregazioni:
dei Sacramenti, di Propaganda Fide, Cerimoniale e dei Seminari e delle Università degli Studi.
All'Emo sig. Cardinale Francesco Vidal y Barraquer, le Sacre Congregazioni: del Concilio, dei Religiosi, dei Seminari e delle Università degli Studi
e della Rev. Fabbrica di S. Pietro.
All'Emo sig. Cardinale Giovanni Tacci, le Sacre Congregazioni: del Concilio, Cerimoniale, degli Affari Ecclesiastici Straordinari e per la Chiesa
Orientale.
All'Emo sig. Cardinale Achille Ratti, le Sacre Congregazioni: dei Sacramenti, del Concilio, degli Affari Ecclesiastici Straordinari e dei Seminari e
delle Università degli Studi.
All' Eöio sig. Cardinale Camillo Laurenti, le Sacre Congregazioni : dei Religiósi, di Propaganda Fide, dei Riti e dei Seminari e delle Università dei Studi.
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare :
Assistenti al Soglio
Pontificio:
22 maggio 1921. Monsig. Paolo Iacuzio, Arcivescovo di Sorrento.
24
»
»
Monsig. Gustavo Carlo Mutel, Vicario apostolico di Seoul
in Corea.
8 giugno
»
Monsig. Pietro Luigi Muldoon, Vescovo di Rockford.
326
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Protonotari apostolici ad instar participantium:
18
marzo
30 aprile
17 maggio
»
»
22
22
26
»
»
»
»
»
30
2 giugno
Monsig. Francesco Saverio De La Durantaye, dell'archidiocesi di Montréal.
Monsig. Angelo Ferrari, dell'archidiocesi di Ferrara.
Monsig. Augusto Leweille, della diocesi di Meaux.
Monsig. Maurizio Alfonso Bléry, della medesima diocesi.
Monsig. Ubaldo Marchand, della diocesi di Trois-Rivières.
Monsig. Ludovico Chartier, della medesima diocesi.
Monsig. Emerico Pisapia, della diocesi di Ariano.
Monsig. Armando Mignon, della diocesi di Le Mans.
Monsig. Augusto Boudinhon, di Roma.
Monsig. Giovanni Meizlik, dell'archidiocesi di Gorizia.
Prelati Domestici di S. S. :
17 febbraio ¡1921. Monsig. Patrizio Francesco Farrelly, della diocesi di SiouxCity.
2 maggio
»
Monsig. Giuseppe Efrem Paquin, della diocesi di TroisRivières.
»
»
»
Monsig. Giulio Massicatte, della medesima diocesi.
24
»
»
Monsig. Antonio Pudichery, del Vicariato apostolico di
Trichur.
27
»
»
Monsig. Bernardo Giuseppe Eras, di Roma.
1 giugno
»
Monsig. Ermete Gini, della diocesi di Acquapendente.
2
»
»
Monsig. Antonio H. Stein, della diocesi di Newark.
8
»
»
Monsig. Nicola Santopaolo, di Roma.
9
»
»
Monsig. Enrico Ashmole, della diocesi di Northampton.
ONORIFICENZE
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti
onorificenze:
La Placca dell'Ordine Piano:
12 maggio 1921. Al sig. conte Cesare Caterini, di Roma.
La
Commenda dell'Ordine Piano :
1 giugno 1921. Al sig. conte Carlo Fiacchi, esente delle Guardie Nobili.
»
»
» Al sig. Francesco nob. Alessandroni Cermatori, esente delieGuardie Nobili.
Diarium Romanae Curiae
327
La Gran Croce dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
30 maggio 1921. Al sig. Giovanni Doulcet, Ministro plenipotenziario, incaricato di affari della Francia* presso la S. Sede.
10
»
»
Al sig. marchese Carlo Maria Pagani Planea Incoronati,
di Roma.
La Placca dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
7
giugno
1921. Al sig. senatore Armando Casier, della diocesi di Gand.
La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
15 maggio 1921. Al sig. Ermanno Tibertelli, dell'archidiocesi di Ferrara.
18
»
»
Al sig. cav. Vittorio Scabbia, della medesima archidiocesi.
»
»
»
Al sig. Ludovico Filippo Normand, della diocesi di TroisRivières.
»
»
»
Al sig. Carlo Numa De Blois, della medesima diocesi.
7 giugno
»
Al sig. Antonio Larue, dell'archidiocesi di Québec.
10
»
»
Al sig. Giovanni Battista Vigna, dell'archidiocesi di Genova.
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile.
22 maggio 1921. Al sig. Giuseppe Barnard, della diocesi di Trois-Rivières.
25
»
»
Al sig. Ludovico Antonio Eguiguren, dell'archidiocesi di
Lima.
26
»
»
Al sig. Massimo Reymond, della dioc. di Ginevra e Losanna.
»
»
»
Al sig. Gaetano Ceola, della diocesi di Vicenza.
29
»
»
Al sig. Carlo Frencken, della diocesi di Breda.
2 giugno
»
Al sig. Enrico Goubet, dell'archidiocesi di Avignone.
»
»
»
Al sig. Pietro Roux, della medesima archidiocesi.
»
»
»
Al sig. Federico de Bonnet d'Oléon, della medesima archidiocesi.
6
»
»
Al sig. Pietro Jamin, della diocesi di Harlem.
8
»
»
Al sig. Francesco Piatti, della diocesi di Ripatransone.
10
»
»
Al sig. avv. Giovanni Battista Borachià, della diocesi di
Luni-Sarzana.
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe militare:
7 giugno 1921. Al sig. capitano Patrizio Ugo Rice, della dioc. di Savannah.
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa:
25
aprile
1921. Al sig. Angelo Bottazzi, della diocesi di Padova.
328
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
MAGGIORDOMATO DI SUA SANTITÀ
NOMINE
Con. Biglietti di S. E. Rma Mons. Maggiordomo, il Santo Padre si è degnato
di nominare :
Camerieri Segreti soprannumerari di S
S. :
18 maggio 1921. Monsig. Aurelio Motta, dell'archidiocesi di Vercelli.
25
»
»
Monsig. Angelo Piana, dell'archidiocesi di Genova.
30
»
» Monsig. Raffaele Aubray Navarro, della diocesi di Cadice.
»
»
» Monsig. Giovanni Tolosano, dell'archidiocesi di Torino.
1 giugno
»
Monsig. Anselmo Rotzinger, del Vicariato Apostolico di
Sassonia.
2
»
»
Monsig. Raffaello Maestrini, dell'archidiocesi di Firenze.
8
»
»
Monsig. Antonio da Rosa Marques, dell'archid, di Evora.
Camerieri Segreti di Spada e Cappa soprannumerari di S. S. :
12 aprile 1921. Il sig. conte Giovanni de Praschma, della dioc. di Breslavia.
»
»
» Il sig. Antonio de Magnis, della medesima diocesi.
3 maggio
»
Il sig. Cesareo Alvarez de la Rivera, della diocesi di Madrid.
9 giugno
»
11 sig. conte Enrico Gurties, della diocesi di Northampton.
11
»
»
il sig. Ugo Herman, dell'archidiocesi di Colonia.
Camerieri d'onore in abito paonazzo di S. S.:
31 maggio 1921. Monsig. Domenico Tardini, di Roma:
2 giugno
»
Monsig. Filippo De Giorgi, dell'archidiocesi di Milano.
Cappellano Segreto d'onore di S. S. :
31 maggio 1921. Monsig. Luigi Capossela (Roma).
NECROLOGIO
3 giugno 1921. Monsig. Emanuele Giulio M. Marbeau, Vescovo di Meaux,
6
»
»
Monsig. Giacomo Schwebach, Vescovo di La Crosse.
7 Iulii 1921
Annus XIII - Vol. XIII
Num. 9
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
COMMENTARIUM OFFICIALE
ACTA BENEDICTI PP. XV
EPISTOLA ENCYCLICA
AD PATRIARCHAS, PRIMATES, ARCHIEPISCOPOS, EPISCOPOS ALIOSQUE LOCORUM
ORDINARIOS, PACEM ET COMMUNIONEM CUM APOSTOLICA SEDE HABENTES I
DE DCC NATALI SANCTI DOMINICI CELEBRANDO.
BENEDICTUS PP. XV
VENERABILES FRATRES, SALUTEM ET APOSTOLICAM BENEDICTIONEM
Fausto appetente die, cum, abhinc septingentis annis,
illud sanctitatis lumen, Dominicus, ex his miseriis excessit ad sedes beatorum, Nobis, qui iamdiu s u m u s i n e g e n tibus ipsius perstudiosis, maxime ex quo Ecclesiae Bononiensis, quae eius religiosissime custodit cineres, inivimus
gubernationem, Nobis, inquimus, valde Libentibus contingit
posse ex hac Cathedra Apostolica christianum populum
hortari ad memoriam viri sanctissimi celebrandam : quo
ipso non solium pietati Nostrae satisfacimus, verum etiam
magno quodam grati animi officio erga et P a t r e m legiferum
et inclytam eius familiam perfungi videmur.
Etenim ut is plane homo Dei verissimeque Dominicus,
sic totus Ecclesiae sanctae fuit, quae invictissimum fidei
propugnatorem ipsum habet : qui autem ab eo conditus est
Ordo Praedicatorum, praeclarum semper Romanae Ecclesiae praesidium exstitit. Quamobrem non modo in diebus
ACTA, vol. XIII, n. 9. — 7-7-921.
23
330
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
1
suis corroborami templum , sed defensionis eius perpetuit a t i Dominicus consuluit : ut, quae Honorius I I I , r a t u m
habens Ordinem, edixit : « ... attendentes fratres ordinis t u i
futuros púgiles fidei et vera mundi lumina », ea ut vates
cecinisse videatur.
Profecto, ut omnes norunt, ad propagandum Dei regnum nullo alio instrumento usus est Iesus Christus, nisi
praedicatione Evangelii, id est viva suorum voce praeconum, qui caelestem doctrinam usquequaque difunderen t :
Docete, inquit, omnes gentes . — Praedicare Evangelium
omni creaturae . Itaque ex Apostolorum, maximeque
S. Pauli, praedicatione, quam P a t r u m deinceps Dootorumque institutio et disciplina est subsecuta, factum est, ut hominum mentes veritatis lumine illustrarentur animique
virtutum omnium amorem conciperent. Hanc ipsam omnino
rationem adhibens ad animarum salutem Dominicus, id sibi
suisque proposuit, tradere aliis contemplata; ob eamque
rem, una cum officio et paupertatem et vitae innocentiam
et religiosam disciplinam colendi, sanctum et sollemne iussit esse suo Ordini, sedulo incumbere in studia doctrinae et
in praedicationem veritatis.
I a m vero in dominicana praedicatione haec tria, tamquam insignia, eluxerunt : magna quaedam doctrinae soliditas, plenum fidelitatis erga Sedem Apostolicam obsequium, pietas in Virginem Matrem eximia.
Quamvis enim mature se Dominicus n a t u m sentiret ad
praedicandum, tamen non id muneris suscepit, nisi cum in
Palentino Athenaeo philosophiae ac theologiae multam dedisset operam, diuque in sanctorum P a t r u m studio versatus, iis ducibus atque magistris, Scripturae sacrae divitias,
praecipueque Pauli, in suum tamquam succum et sanguinem convertisset.
2
3
1
2
3
Eccli. L, t.
Matth. XXVIII, Í9.
Marc. XVI, 15.
Acta Benedicti PP. XV
331
Quantum is rerum divinarum scientia valeret, non
multo post perspici licuit, in eius disputationibus adversus
haereticos ; quos quidem, ad oppugnanda Fidei dogmata
omnibus artibus et falläeiis armatos, tamen mirabilie erat
quam strenue convinceret ac refutaret. Idque Tolosae maxime apparuit, in urbe scilicet quae tum princeps et caput
haeresum habebatur, quo doctissimus quisque adversariorum convenerat. Memoriae proditum est, ipsum cum primis
sodalibus, opere atque sermone petentibus, insolentiae haereticorum invictum restitisse : quin eorum non solum cohibuisse vim, sed animos etiam eloquentia et caritate sic mitigasse, ut ingentem numerum in sinum Ecclesiae matris
revocaret. Cui, pro Fide dimicanti, Deus ipse praesentissimus aderat ; ut cum, accepta, quam haeretici dederant, condicione ut suum quisque librum igni traderet, combustis
ceteris, unus ipsius liber intactus a flamma i n v i o l a t e q u e
permansit. Ita, Dominici virtute, Europa Albigensium haeresis periculo liberata est.
Hac autem solidae doctrinae laude ipsos suos filios ornatos esse iussit. Etenim, vixdum approbato ab Apostolica
Sede suo Ordine, ac nobili Praedicatorum appellatione
eidem confirmata, is religiosas suas domos quam próximas
celeberrimis studiorum Universitatibus condere instituit,
quo et facilius eius alumni se omni disciplinarum genere
excolerent, et plures ex bonarum artium studiosis novae
huic familiae sese adiungerent. Itaque dominicanum instit u t u m iam inde ab initio tamquam insignitam doctrinae
notam praesetulit : eiusque hoc velut proprium opus munusque semper fuit variis errorum malis mederi et christianae fidei lumen diffundere, quandoquidem nihil tam
obstat sempiternae saluti quam veritatis ignoratio opinionumque perversitas. Non mirum est' igitur, si omnium
oculos animosque ad se convertit huius nova vis apostolatus, quae quum Evangelio doctrinisque P a t r u m niteretur,
tum cognitionum omnis generis copia commendabatur.
332
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Atque ipsa quidem Dei sapientia per dominicanos
sodales loqui visa est, cum in eis magni illi christianae sapientiae praecones et defensores eminebant, Hyacinthus
Polonus, Petrus Martyr, Vincentius Ferrerius, item homines
ingeniis praestantes disciplinisque optimis eruditissimi, ut
Albertus Magnus, ut Raymundus de Peñafort, ut Thomas
Aquinas, quo maxime Dominici alumno vere Deus Ecclesiam suam illuminare dignatus est. Quare hic Ordo cum
permiagni semper sit habitus ob magisterium veritatis, t u m
vero egregiam laudem adeptus est, cum Thomae doctrinam
Ecclesia suam propriam edixit esse, eumdemque Doctorem,
singularibus Pontificum praeconiis honestatum, magistrum
scholis catholicis dedit et patronum.
Cum hoc autem tanto studio retinendae tuendaeque
Fidei summum in Dominico cohaerebat obsequium erga
Apostolicam Sedem. Sic enim accepimus provolutum ad pedes Innocentii I I I , eum se defensioni Romani Pontificatus
devovisse, eidemque decessori Nostro, postera nocte, in
somnis visum esse inclinatam Basilicae Lateranensis molem suis humeris animo sum sustinere. — Illud etiam, historia
teste, scimus, cum primos disciplinae suae alumnos ad christianam perfectionem.informaret, cogitasse Dominicum de
colligenda ex piis religiosisque laicis quadam sacra militia,
quae simul Ecclesiae iura defenderet, simul haeresibus fortiter r e p u g n a r e ! Hinc ille profectus est dominicanorum
Ordo Tertius, qui quidem, perfectioris vitae institutum in
saecularibus vulgando, permagna paraturus erat Ecclesiae
matri et ornamenta et praesidia.
Tradita autem a legifero Patre, venit ad filios tantae
cum hac Cathedra coniunctionis hereditas. Quotiescumque igitur ob infatuatas erroribus mentes hominum factum
est, ut vel populorum motibus vel principum iniuriis laboraret Ecclesia, habuit haec Apostolica Sedes in dominicanis sodalibus, qui, patrocinium et veritatis et iustitiae suscipientis, peropportuno sibi adiumento essent ad
Acta Benedicti PP. XV
333
suae conservandum splendorem auctoritatis. Nam quis ignor a t quam se praeclare gesserit in hoc geneare dominicana illa
virgo, Catharina Senensis, quae, urgente caritate Iesu Christi, difficultates incredibiles eluctata, Summo Pontifici persuasit - quod nemo alius potuerat - ut ad suam Romanam
Sedem, LXX annorum intervallo, reverteretur ; quaeque
deinde, dum Occidentalis Ecclesia diro schismate lacerabatur, magnum christifidelium numerum in fide et obsequio
legitimi Pontificis retinuit ?
Atque, ut cetera omittamus, non est praetereundum ex
dominicanis sodalibus Pontifices Romanos magni nominis
exstitisse quattuor ; quorum postremus, sanctus Pius V,
immortaliter de re christiana civilique meritus est; qui cum,
magna instantia atque hortatu, catholicorum, principum
arma sibi societate adiunxisset, apud Echinadas insulas.
Turcarum opes in perpetuum profliga vit, auspice atque
adiutrice Virgine Deipara, quam propterea Auxilium Christianorum deinceps salutari iussit.
In quo luculenter id etiam ostenditur, quod diximus
exstare tertium in praedicatione dominicanorum : pietas
erga magnam Dei Matrem! studiosissima. Naupactensem
enim victoriam divinitus cognovisse Pontifex perhibetur eo
temporis articulo fieri, dum per orbem catholicum pior u m sodalitates Mariam sanctissimi Rosarii implorabant
formlula, quam ipse Praedicatorum Parens invenerat, per
suosque alumnos deinceps longe lateque propagandam curaverat. Etenim Virginem beatissimam cum matris loco
diligeret, eius maxime patrocinio confisus, Dominicus ad
Fidei causam agendam aggressus est. Itaque, adversus Albigenses haereticos, qui cum alia Fidei capita, tum divinam
maternitatem virginitatemque Mariae omnibus contumeliis insequebantur, ille, horum dogmatum sanctitatem pro
viribus tuendo, auxilium ipsius Virginis Matris invocabat,
ea saepissime verba usurpans : « Dignare me laudare te,
Virgo sacrata ; da mihi virtutem contra hostes tuos ».
334
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Quam grate autem complexa sit caelorum Regina pientissimum servum, ex eo facile colligitur, quod huius ministerio usa est, ut sanctissimum Rosarium Ecclesiam, Filii
sui Sponsam, edoceret : illam precationem scilicet quae cum
simul voce et mente fiat - mysteriis religionis potissimis contemplandis, dum oratio dominica quindecies totidemque
decades salutationum Mariae iterantur - accommodatissima
est ad pietatem omnemque virtutem vulgo alendam et excitandam. Iure igitur suis alumnis praecepit Dominicus ut,
Dei verbum populis tradentes, in hac orandi forma audientium animis inculcanda saepe studioseque versarentur,
cuius exploratissimam haberet utilitatem. Probe enim noverat Mariam ex una parte quidem t a n t u m auctoritate apud
Filium divinum posse, ut is, quidquid gratiarum hominibus
confert, illa semper administra et arbitra conferat, ex altera
autem tam benignae clementisque esse naturae ut, cum
ultro solita sit miseris succurrere, omnino nequeat opem
postulantibus recusare. I t a q u e eam, qualem consuevit Ecclesia salutare matrem gratiae matremque misericordiae, talem semper, Rosario praesertim adhibito, experta est; qua re
Romani Pontifices nullam umquam.occasionem usque adhuc
omiserunt, quin Mariale Rosarium summis laudibus efferrent, atque Apostolicae Indulgentiae muneribus locupletarent.
I a m vero dominicam instituti - ut ipsi intelligitis,
venerabiles fratres, - non minor est hoc tempore quam
ipsius Auctoris aetate opportunitas. — Quam multi hodie
sunt, qui pane vitae, id est caelesti doctrina, destituti,
tamquam inedia consumuntur ; quam multi, quos, veri
specie deceptos, magna errorum varietas avertit a Fide :
quorum omnium necessitatibus ut congruenter sacerdotes,
verbum Dei ministrando, subveniant, quantopere ipsos t u m
alienae salutis cupidos, t u m vero solida rerum divinarum
scientia instructos esse oportet. Quot etiam ingrati et immemores Ecclesiae filii, a Iesu Christi Vicario vel rerum
ignoratione vel mala voluntate aversi sunt, quos ad com-
Acta Benedicti PP. XV
33*
munis Parentis sinum opus est adduci. Ad ista vero aliaque omne genus mala huius saeculi sananda quantum materno Mariae patrocinio indigemus !
Habent igitur dominicam sodales paene immensum
sibi campum, in quo utilissime pro communi salute contendant. Quare omnibus, quotquot huius disciplinae sunt, magnopere auctores sumus, ut in his sollemnibus saecularibus
suos animos quodammodo renovent ad sanctissimi Conditoris exemplum, seque tali p a t r e praestare instituant cotidie
digniore». Ceteris nimirum in hoc antécédent, ut est consentaneum, filii eius ex primo Ordine, iique posthac vel alacriorem dabunt operam eiusmodi praedicationi divini verbi,
unde in hominibus, cum obsequio erga beati Petri successorem ac pietate in Virginem Matrem, cognitio crescat tuitio que veritatis Sed a Tertiariis quoque sodalibus dominicanis
plurimum utilitatis exspectat Ecclesia, si quidem ad Patriarchae sui spiritum sese diligentius accommodare studuerunt, rudes videlicet imperitosque de plebe christianae
doctrinae praeceptis instruendo. In quo ut multi illi assiduique sint, cupimus et optamus : res enim agitur maximi
ad animarum bonum momenti. Denique universis Dominici
Patris alumnis hoc volumus peculiari esse curae, ut usquequaque Mariali Rosario populus christianus assuescat ;
quod quidem eum Nos, decessorum Nostrorum, in primisque
fel. rec. Leonis X I I I , vestigia persecuti, per occasionem hort a t i sumus, vehementerque, in his temporum acerbitatibus,
hortamur : idque si feliciter evenerit, huius saecularis memoriae celebritatem satis fructuosam fuisse putabimus.
Auspicem interim divinorum munerum ac benevolentiae Nostrae testem, Apostolicam benedictionem vobis, venerabiles fratres, vestroque clero ac populo amantissime in
Domino impertimus.
D a t u m Romae apud Sanctum Petrum, die xxix iunii,
i n festo Apostolorum Principum, anno M C M X X I , Pontificat u s Nostri septimo.
BENEDICTUS
PP. XT
336
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
CONSTITUTIO
APOSTOLICA
MARIANNENSIS
DISMEMBRATIONIS ET ERECTIONIS DIOECESIS BELLOHORIZONTJNAE
BENEDICTUS
EPISCOPUS
SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Pastoralis sollicitudo o n u s Nobis imponit diligentissime curandi ut
catholici orbis regiminis distributio t e m p o r u m et locorum necessitatibus
apte respondeat. Nobis est propterea vigilandum ut variis in regionibus
circumscriptionum ecclesiasticarum n u m e r u s a u g e a t u r , p r o u t opportunitas ac praesertim spirituale christifidelium b o n u m exposcit.
: Cum itaque Mariannensem archidioecesim, q u a e extensione territorii
et populorum frequentia inter maiores est c o n n u m e r a n d a , partiri animar u m b o n u m et regiminis ratio consulat, Nos id faciendum s t a t u i m u s .
Quapropter, de consulto dilectarum liliorum Nostrorum S . R . E . Cardinalium, qui S. Congregationi Consistoriali praepositi sunt, peractis
omnibus, quae scitu ad rem necessaria erant, suppleto, q u a t e n u s opus
sit, q u o r u m intersit vel sua interesse p r a e s u m a n t , consensu, facultate
q u o q u e u t e n t e s Nobis et S. Sedi reservata in Apostolicis sub p l u m b o
Litteris q u a r u m initium « Ad universas orbis Ecclesias » datis R o m a e
die vigesima septima mensis aprilis anni millesimi octingentesimi nonagesimi secundi, libere novam ineundi in Brasiliana Republica dioecesum
dismembrationem, quoties id expedire videretur, de Apostolicae potestatis plenitudine, praedictam archidioecesim Mariannensem bifariam
dividimus, e a m q u e ad orientem versus coarctamus, et in occidentali
parte n o v a m dioecesim, Bellohorizontinam n u n c u p a n d a m , erigimus.
Hisce autem novae dioecesi a s s i g n a m u s et a t t r i b u i m u s municipia
vulgo Prefectura de Bello Horizonte, Contagem,
Santa Luzia, Sabara,
Gaeté, Siete Lagoâs, Bomfim, Entre Bios, Santa Quiteria, Itauna, Para,
Pequy, Pitanguy, Divinopolis, Itapecerica, Oliveira,
Passatiempo, CampoBello, Perdoès, Boni Succeso cum paroecia Hitiruna n u n c u p a t a .
Bellohorizontinae dioecesis ita limitibus definitae sedem et c a t h e d r a m episcopalem in urbe « Bello-Horizonte », a q u a dioecesis ipsa
n o m e n m u t u a t u r , erigimus ac instituimus, e a m q u e idcirco ad civitatis
episcopalis fastigium evehimus, u n a cum o m n i b u s iuribus ac privilegiis,
q u i b u s ceterae civitates episcopales iure c o m m u n i fruuntur et g a u d e n t .
Acta Benedicti EP, XV
337
Ecclesiam a u t e m ibidem exstantem et Beatae Mariae Virgini in caelum
A s s u m p t a e dicatam ad Cathedralis statum et dignitatem evehimus et
extollimus ; simulque ipsi eiusque pro t e m p o r e Episcopis t r i b u i m u s honores, insignia, favores, gratias, privilegia et iura, q u i b u s aliae cathedrales
Ecclesiae ac eorum Antistites iure communi, vel legitima consuetudine,
pollent ac fruuntur.
Q u a m cathedralem Ecclesiam suffraganeam constituimus m e t r o p ö itanae Ecclesiae Mariannensis, illiusque pro tempore Episcopos iuri
metropolitico praefati Mariannensis Archiepiscopi subiicimus ; Nobis
t a m e n et Apostolicae Sedi reservata facultate libere n o v a m decernendi
istius dioecesis dismembrationem, quoties o p p o r t u n u m in D o m i n o
videatur.
Quod vero attinet ad h u i u s dioecesis administrationem et regimen,
ad Capituli cathedralis vel consultorum collegii institutionem, ad Seminarii dioecesani erectionem, ad Vicarii Capitularis, seu Administratoris
sede vacante, electionem, ad ipsorum clericorum et fidelium iura et
onera, aliaque huiusmodi, servanda i u b e m u s quae sacri c a n o n e s decernunt.
Quod vero ad clerum spectat, s t a t u i m u s ut, statim ac dismembratio archidioecesis Mariannensis, n o v a e q u e dioecesis Bellohorizontinae
erectio effecta sit, eo ipso presbyteri illi Ecclesiae adscripti censeantur,
in cuius territorio legitime exstant, vel a n i m a r u m cura, vel aliquo ecclesiastico officio detenti.
Episcopalem autem m e n s a m constituent Curiae episcopalis taxae
aliaeque fidelium oblationes, in q u o r u m b o n u m nova haec dioecesis
erecta est.
Volumus praeterea ut h u i u s dioecesis s u m p t i b u s duo delecti iuvenes
bonae spei in Pontificium Collegium P i u m L a t i n u m Americanum de
Urbe n o n intermissa vice mittantur, ut ibi, s u b ipsis fere oculis Roman o r u m Pontificum, ecclesiasticis disciplinis i n c u m b a n t .
M a n d a m u s insuper ut o m n i a d o c u m e n t a et acta, quae h a n c dioecesim eiusque clericos et fideles respiciunt, q u a m p r i m u m fieri poterit, a
cancellaria archidioecesis Mariannensis t r a d a n t u r cancellariae dioecesis
Bellohorizontinae, ut in eius archivo custodiantur.
P r a e s e n t e s a u t e m Litteras et in eis contenta q u a e c u m q u e , etiam si
quilibet, q u o r u m interest vel s u a interesse p r a e s u m a n t , auditi n o n fuerint ac praemissis n o n consenserint, etiam si expressa specifica et individua mentione digni sint, nullo u n q u a m t e m p o r e de subreptionis, vel
obreptionis, a u t nullitatis vitio, seu intentionis Nostrae, vel quolibet
alio, licet substantiali et inexcogitato defectu notari, impugnari, vel in
338
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
controversiam vocari p o s s e ; sed eas, t a m q u a m ex certa scientia ac potestatis plenitudine factas et e m a n a t a s , perpetuo validas exsistere et fore,
s u o s q u e plenarios et integros effectus sortiri et obtinere, a t q u e ab o m n i b u s
ad q u o s spectat inviolabiliter observari debere, et si secus s u p e r his a
q u o c u m q u e , quavis auctoritate, scienter vel ignoranter contigerit attentari, irritum p r o r s u s et i n a n e esse et fore v o l u m u s et decernimus.
Ad h a e c omnia, ut s u p r a , exsecutioni m a n d a n d a deputa m u s venerabilem fratrem Henricum Gasparri, Archiepiscopum titularem Sebastensem, in Brasiliana Republica Apostolicum N u n t i u m , eidemque trib u i m u s necessarias et o p p o r t u n a s facultates, etiam subdelegandi, ad
effectum de quo agitur, quemlibet v i r u m in ecclesiastica, dignitate cons t i t u t u m , et definitive p r o n u n t i a n d i super quavis difficultate vel oppositione in exsecutionis actu quomodolibet oritura ; facto insuper eidem
onere ad Sacram Congregationem Consistorialem mittendi, infra sex
menses, a data praesentium litterarum c o m p u t a n d o s , a u t h e n t i c u m exemplar exsecutionis peractae.
M a n d a m u s denique ut h a r u m Litterarum t r a n s u m p t i s , etiam impressis, m a n u t a m e n alicuius notarii publici subscriptis ac sigillo alicuius
in ecclesiastica dignitate constituti munitis, eadem p r o r s u s fides tribuatur,
q u a e hisce Nostris Litteris tribueretur, si exhibitae vel ostensae forent.
Non obstantibus, q u a t e n u s opus sit, regulis in synodalibus, provincialibus, generalibus, universalibusque Conciliis editis, specialibus,
vel generalibus constitutionibus et ordinationibus Apostolicis, et quibusvis aliis R o m a n o r u m Pontificum, praedecessorum Nostrorum dispositionibus, ceterisque contrariis q u i b u s c u m q u e .
Nemini ergo h a s Litteras Nostras dismembrationis, erectionis, decreti,
m a n d a t i , derogationis et voluntatis infringere vel contraire liceat. Si
quis vero, temerario a u s u , hoc a t t e n t a r e praesumpserit, indignationem
omnipotentis Dei, ac b e a t o r u m Petri et Pauli Apostolorum Eius se
noverit i n c u r s u r u m .
D a t u m R o m a e a p u d S a n c t u m P e t r u m , a n n o Domini millesimo nongentesimo vigesimo primo, die decima prima mensis februarii, Pontificatus Nostri a n n o septimo.
£g
DE LAI, Episc. Sabinen.
S. Congr. Consist. Secretarius.
O. C A R D . CAGIANO
S. R. E. Cancellarius.
C. C A R D .
Raphaël
Ludovicus
Loco £fa Plumbi.
Reg. in Cane. Ap., vol. XXIII, n. 5.
Virili,
Protonotarius
Schüller,
Apostolicus.
Protonotarius
Apostolicus.
Acta Benedicti PP. XV
339
LITTERAE APOSTOLICAE
1
CATHEDRALE TEMPLUM SAMOGITIENSE TITULO AC PRIVILEGIIS BASILICAE MINORIS ORNATUR.
BENEDICTUS
PP. XV
Ad p e r p e t u a m rei memoriam. — Cathedralis ecclesia Samogitiensis
Deo sacra in h o n o r e m Ss. Petri et Pauli Apostolorum q u a e « Caünae »
in Lituania exstat, tum antiquitate, t u m structura, t u m artis m o n u m e n t i s ,
t u m g e r m a n a populi religione praefulgens, iure meritoque inter potiora
totius Lituaniae templa accensetur. Et re quidem vera sacra haec aedes
ineunte saeculo xv cura Vytauti, Magni Ducis Lituaniae, gothico stylo
exstructa, tanta molis amplitudine eminet, ut o m n i b u s regionis ecclesiis
antecellat. I p s a m postea P a t r i b u s A u g u s t i n i a n i s d o n a t a m , per longam
saeculorum seriem Lituaniae Antistites, proceres, nobiles et fideles novis
continuo operibus a u x e r u n t ac singularibus privilegiis o r n a r u n t . Illud
quidem m e m o r a r e iuvat, ecclesiam ipsam, licet gravissimas iacturas perpessam, hostili m a n u a Suedis a n n o 1655 vastatam, et a n n o 1733 igni
c o n s u m p t a m , nihilominus n u n q u a m fuisse funditus deletam, sed brevi,
favente Deo, ad pristinum decus rediisse. Singularibus artis m o n u m e n t i s
et picturis potissimum ornata, et pretiosa quidem supellectili refecta,
sacra eadem aedes pluribus b e a t o r u m Caelitum relliquiis nobilitatur.
Adsunt in ea recentiorum Samogitiensium Antistitum sepulcra, n e m p e
Matthiae III Valancius Episcopi de religione ac de re literaria in Lituania
optime meriti, Pastoris et scriptoris eximia a p u d p o p u l u m L i t u a n u m
fama florentis; Miecislai I Pallulon, fidei et libertatis ecclesiasticae intrepidi vindicis adversus impetus schismatici R u s s o r u m gubernii ac dioecesis egregii a d m i n i s t r a t o r i s ; et pii Antistitis Casparis Cirtautas, quo
auspice, conrogata a civibus universis stipe, ecclesia cathedralis praeclare instructa est a t q u e ornata. I a m v e r o hoc a n n o adventante mense
septembri, venerabilis frater Franciscus Karevicius, Episcopus Samogitiensis retulit ad nos, occasione auspicatissima quinti iam elapsi saeculi
ex quo, auctoritate et gratia Sanctae h u i u s Sedis, condita p r i m u m est
dioecesis Samogitiensis, sollemnia esse celebranda festa, sibique et clero
populoque suo in votis a d m o d u m esse, ut ad maiorem Dei gloriam, ad
pietatis christianae i n c r e m e n t u m a t q u e ad dioecesis eiusdem suae decus
a u g e n d u m , cathedrale templum ad Basilicae minoris dignitatem prove-
340
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
h e r e d i g n e m u r : Nos autem, a n i m o repetentes veteres praenobilis illius
templi memorias, p r o b e simul noscentes p r o t e m p o r e u r b e m « Gaunam »
factam esse civitatem principem et caput universae Lituaniae feliciter
resurgentis, ibique constitutum fuisse s u p r e m i Reipublicae m a g i s t r a t u s
sedem, ideoque in ecclesia cathedrali etiam praecipuos civiles e v e n t u s
fore sollemni religiosa p o m p a recolendos, votis his a n n u e n d u m p r o p e n s a
voluntate existimavimus. Quae cum ita sint, Apostolica Nostra auctoritate, praesentium vi p e r p e t u u m q u e in m o d u m , cathedrale t e m p l u m Samogitiense Deo sacrum in h o n o r e m Ss. P r i n c i p u m Apostolorum Petri et
Pauli, ad Basilicae minoris gradum p r o m o v e m u s , illique privilegia o m n i a
tribuimus q u a e minoribus almae h u i u s Urbis Basilicis de iure competunt.
Haec concedimus, decernentes praesentes Litteras firmas, validas et
efficaces semper exstare ac p e r m a n e r e , s u o s q u e plenos atque integros
effectus sortiri atque obtinere, illisque ad q u o s pertinent, sive pertinere
poterunt, n u n c et in p o s t e r u m amplissime suffragari, sicque rite iudicandum esse ac definiendum, irritumque ex n u n c et i n a n e fieri, si quidq u a m secus super his, a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignor a n t e r attentari contigerit. Non obstantibus contrariis q u i b u s c u m q u e .
D a t u m Romae a p u d Sanctum P e t r u m , sub anulo Piscatoris, die
X X V I aprilis M C M X X I , Pontificatus Nostri a n n o septimo.
P.
CARD.
GASPARRI,
a secretis Status.
II
PIA
ASSOCIATIO
SUB TITULO
;
« EUCHARISTICI FOEDERIS »
ARCHICONFRATERNITATEM
SEU
PRIMARIAM
*
MEDIOLANI ERECTA, IN
ASSOCIATIONEM
PROMOVETUR.
BENEDICTUS P P . XV
Ad p e r p e t u a m rei m e m o r i a m . —- P r o c u r a t o r generalis Ordinis Carmelitarum Excalceatorum refert ad Nos iam inde a b a n n o
MDCCCLXXXXVI
in ecclesia sub titulo « Corporis Domini » Ordinis ipsius Mediolanensi
coenobio adnexa, Piam Associationem sub titulo « Eucharistici Foederis »
fuisse rite institutam, ad finem praecipuum ut fideles prope s a c r u m
T a b e r n a c u l u m in sacram militiam coirent et Christi Iesu r e g n u m in
familiis et in universa civili societate promoverent, simulque per Sacram e n t u m amoris a Deo i m p e t r a r e n t sanctae Matris Ecclesiae e x a r a t i o n e m ,
dissidentium et schismaticorum ad veram fidem conversionem, ut u n u m
fiat sub unico Pastore ovile. Addidit idem P r o c u r a t o r frugiferam h a n c
Societatem, ab Archiepiscopo Mediolanensi et a p l u r i b u s Antistitibus
Acta Benedicti PP. XV
34 L
probatam, favente Deo, brevi se effudisse et per Italiam et e x t r a per universum fere orbem catholicum, et modo ingenti sodalium n u m e r o florere. E d o c e m u r quidem h a n c Associationem a Decessore Nostro Leone
P P . X I I I rec. me. pluribus fuisse indulgentiis et privilegiis auctam.
N u n c a u t e m cum m e m o r a t u s P r o c u r a t o r supplici prece Nos flagitet, ut
ipsam ad P r i m a r i a e Associationis g r a d u m , de Apostolica benignitate,
evehere d i g n e m u r ; Nos, id in Foederis ipsius, tot ac tantis n o m i n i b u s
optime de religione merentis, incrementum et b o n u m maxime c e s s u r u m
rati, votis his a n n u e n d u m ultro libenterque existimavimus. Quae cum
ita sint, collatis consiliis cum VV. F F . NN. S. R. E. Cardinalibus praepositis Congregationi pro Tridentini Concilii decretis interpretandis,
Apostolica Nostra auctoritate, p r a e s e n t i u m vi p e r p e t u u m q u e in m o d u m ,
Associationem sub titulo Foederis Eucharistici, canonice erectam Mediolani in ecclesia Ssmi Corporis Christi penes coenobium Carmelitarum
Excalceatorum, in Archiconfraternitatem cum solitis privilegiis, sive in
P r i m a r i a m Associationem erigimus a t q u e promovemus. Associationis
a u t e m enunciatae sic in Archisodalitatem sive P r i m a r i a m per Nos erectae
Moderatori generali et officialibus praesentibus et futuris, Apostolica
Nostra auctoritate itemque perpetuo, veniam concedimus, ut ipsi, servatis forma constitutionis Clementis P P . VIII, Praedecessoris Nostri
rec. me., aliisque Apostolicis ordinationibus desuper editis, omnes et
singulas eiusdem tituli atque instituti Associationes, t a m in Italia, q u a m
e x t r a per u n i v e r s u m t e r r a r u m orbem erectas in praesens, sive erigendas
in posterum, sibi aggregare possint, et cum illis indulgentias ac spirit u a l e s gratias communicare licite valeant ipsi Associationi sic in Prim a r i a m p r o m o t a e a S. Sede concessas, q u a e t a m e n cum aliis communicari possint. ,
•
•
P r a e t e r e a Foederis eiusdem s t a t u t u m , ad finem e x a r a t u m definiendi
et a p t a n d i p r a e s e n t i u m t e m p o r u m adiunctis a sociis implenda pietatis
opera, a bo. me. Cardinali Ferrari et ab aliis Italiae Ordinariis revisum
et p r o b a t u m , pro o m n i b u s dioecesibus in quibus dictum F o e d u s exsistat,
s u p r e m a Nostra auctoritate r a t u m h a b e m u s et sancimus.
P o r r o haec concedimus, decernentes praesentes Litteras firmas, valid a s atque efficaces semper exstare ac permanere, suosque plenos a t q u e
integros effectus sortiri a t q u e obtinere, dictaeque Associationi modo ad
P r i m a r i a e g r a d u m evectae, n u n c et in posterum perpetuo suffragari,
sicque rite iudicandum esse ac definiendum, irritumque ex n u n c et
inane fieri, si q u i d q u a m secus super his, a quovis, auctoritate qualibet,
scienter sive" ignoranter attentari contigerit. Non obstantibus constitutionibus et ordinationibus Apostolicis, ceterisque o m n i b u s , speciali licet
342
Acta Apostolicae Sedis - Gç-mmentarium Officiale
a t q u e individua mentione ac derogatione dignis, in contrarium facientibus q u i b u s c u m q u e . Volumus a u t e m - u t p r a e s e n t i u m L i t t e r a r u m transumptis, seu exemplis, etiam impressis, m a n u alicuius notarii publici
subscriptis et sigillo personae in ecclesiastica dignitate vel officio constitutae, munitis, eadem p r o r s u s fides a d h i b e a t u r , q u a e a d h i b e r e t u r ipsis
praesentibus si forent exhibitae vel ostensae.
D a t u m R o m a e a p u d S a n c t u m P e t r u m , s u b a n u l o Piscatoris, die
X X V I I ^aprilis M C M X X I , Pontificatus Nostri a n n o septimo.
P.
CARD.
a Secretis Status.
GASPARRI,
III
SODALIBUS
LAM
NOSTRAE
ET
ALIISVE
SACRUM
DOMINAE
A
LITANDUM
IMPETRANDAM,
BONA
MORTE QUANDAM RECITANTIBUS
CURANTIBUS
INDULGENTIAE
AD
GRATIAM
PLENARIAE
ET
PII
PRECU-
OBITUS
PARTIALES
SIBI
CONCE-
DUNTUR.
BENEDICTUS P P . XV
Ad perpetuam rei memoriam. — Sodalitatem Nostrae Dominae a
Bona Morte n u n c u p a t a m , iam, a n n o M C M X V I I I , Litteris Apostolicis die
X X I I mensis martii Piscatoris anulo obsignatis, vehementer commendav i m u s ; at vero, quod ea sibi consilium proponit effectumque d a r e contendit, tanti momenti est, ut illud, et Apostolicae auctoritatis p o n d e r e
firmare ac r o b o r a r e denuo, et ampliore g r a t i a r u m concessione de caelesti
Ecclesiae t h e s a u r o provehere n o n dubitemus. Q u o t q u o t enim in sodalium n u m e r u m adsciscuntur, e o r u m est veluti peculiare ac p r o p r i u m ,
n o n modo cum sibi, tum ceteris, pretiosam in conspectu Domini mortem
impetrare, sed etiam de ipsa morte, q u a e unicuique impendeat, assidue
commentari, e a m q u e cum p r e c u m b o n o r u m q u e o p e r u m praesidio opperiri, s e c u n d u m illud Imitationis Christi: « Sic te in omni facto et cogit a t o tenere deberes, quasi statim esses m o r i t u r u s » ; q u a profecto re n u m
aliquam aliam graviorem magisque necessariam persequi liceat? H o c
sane salutis aeternae adipiscendae negotium, t a n q u a m si christiano
homini u n u m incumbat, P a u l u s Apostolus a g e n d u m inculcat, nec quisq u a m feliciter gerat ac perficiat, nisi et in vita sancte degenda perseveraverit et sancte de vita decesserit. Id u t i n a m alte in christifidelium
animis insideat, quod solet, proximo cum animae periculo, m i s e r a n d u m
in m o d u m oblitterari, hac praesertim aetate, cum videntur homines,,
p e c u d u m more, in t e r r a m confixos h a b e r e oculos, eosque, c o n t e m platione caelestium posthabita ac despecta, unice ex fluxis pascere^
Acta Benedicti PP. XY
343
i n a n i b u s q u e rebus. Q u a m o b r e m Sodalitati Nostrae Dominae a B o n a
Morte h a e c h a u d mediocris, praeter alias, t r i b u e n d a laus est, quod,
instituto ipsa suo, e x t r e m u m illud temporis m o m e n t u m , quo aeterna
a n i m a e sors periclitatur, in memoriam h o m i n u m redigat, iisque continenter suadeat, m a g n u m opus esse a t q u e a r d u u m in Dei gratia ad obitum
u s q u e perseverare, eaque de re, q u e m a d m o d u m Tridentinum docet, tametsi in Dei auxilio
firmissimum
spem collocare et reponere omnes debent,
neminem sibi certi aliquid absoluta certitudine polliceri posse; propterea
P a u l u m Apostolum edixisse, cum timore et tremore salutem esse n o b i s
o p e r a n d a m . Quamvis autem magnum perseverantiae et sanctae in osculo
Christi mortis donum iusto iure mereri n e q u e a m u s , cum gratuito detur,
suppliciter t a m e n , teste Augustino, illud emereri potest, modo ut a P a t r e
in n o m i n e Christi talibus exposcatur obsecrationibus, quales Christus
ipse certe a u d i t u m iri promisit. Quas quidem preces si, cum vitae christianae exercitatione coniunctas, sine ulla temporis intermissione feramus, consecuturura sine dubio, Dei misericordia, est, ut in fide stabiles
et in opere efficaces inveniri, ac demum post vitae huius varietates ad
salutis portum pervenire m e r e a m u r ; cum facienti quod in se est, Deus
non deneget gratiam. Interea sic dolemus, ut nihil supra, ex ingenti filior u m n u m e r o , quos, ob collatum Nobis divinitus Apostolicum m u n u s , ad
beatitatem sempiternam dirigendos a d i u v a n d o s q u e suscepimus, nimis
paucos esse, qui de salute s u a vivant solliciti et sic se, q u e m a d m o d u m
diximus, ad pie m o n e n d u m parent. Verum ad gratiam eiusmodi asse
q u e n d a m cum preces eo plus valeant, quo excellentiores sunt, liquet,
q u a s Christus ipse, Mediator ac Sacerdos, in augusto Missae sacrificio,
P a t r i obsecrationes adhibet, eas esse p r o r s u s perfectas et gratas, ideoque
o m n i u m efficacissima s. Fideles igitur, qui pretiosum sibi spondere decessum t u t u m q u e reddere velint, quidni Sacrum ad h a n c mentem fieri
iubeant, cum in altari Christus sit semper vivens ad interpellandi^ pro
nobis, ibique thronum gratiae constituerit, ad q u e m adeamus cum fiducia
ut misericordiam consequamur et gratiam inveniamus in auxilio opportuno? P r a e t e r q u a m enim quod, ut Tridentini verbis u t a m u r , sacrificii
oblatione placatus Dominus, gratiam et donum poenitentiae concedens, crimina et peccata etiam ingentia dimittit, p o e n a s q u e culpae expiandae
debitas condonai, solutionis pretium ex i m m e n s o satisfactionum Christi
cumulo depromens, per ipsam praeterea Sacri litationem subsidia ea
o m n i a impetrare licet necessaria a t q u e opportuna, quibus n o n modo
m a c u l a s devitemus conceptasque eruamus, sed etiam in Dei gratia amicitiaque sic p e r s t e m u s ut m o r t e m iustorum obeamus. In quo consider a n d u m praecipue est, fructus, qui ex Sacro percipiuntur, h o m i n i b u s
344
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
longe uberius vivis prodesse q u a m vita functis, cum iis, bene animatis
ac dispositis, magis directo, certius a t q u e a b u n d a n t i u s , q u a m h i s , applic e n t u r : u n d e efficitur, ut, cum perseverantiae dono, q u e a m u s nobis facultatem a d h u c vivis comparare cum placandae Dei iustitiae, t u m poenae,
q u a e nos in Purgatorio igni maneret, vel tollendae o m n i n o vel valde
saltem i m m i n u e n d a e . Quodsi satis multi, obliviosi a t q u e ingrati homines,
id committere consueverunt, ut ad a n i m a s eorum piandas, q u o s h a b e r e
carissimos videbantur, a u g u s t u m offerri Sacrificium neglegant, s u n t
quidem maiore n u m e r o , qui, gravi cum spiritualium utiiitatum iactura,
illud ignorent, profuturum sibi multo magis Missae sacrificium quod,
se vivis, ipsimet, quam quod in ipsorum levamen defunctorum heredes,
propinqui vel amici perlitari iusserint. Q u a m tot christifidelium ignor a n t i a m cum dilectus filius Aristides Guibert, P r e s b y t e r o r u m a Sancta
Maria vulgo de Tinchébray s u m m u s moderator, Nobiscum conquereretur
die octavo superioris mensis, quo die e u m coram a d m i s i m u s , simulque
Nobis aperiret, velle se, si quidem id p r o b a t u r i essemus, sanctam quasi
q u a n d a m Gruciatam inter sodales Nostrae Dominae a Bona Morte excitare, ut hi Sacra q u a m plurima c u r a r e n t p e r a g e n d a ad gratiam pii
decessus sibi aliisque omnibus, si iiceret, i m p e t r a n d a m , n o n modo propositum Nobis perplacere diximus, sed etiam t a m praeclarum eiusmodi
studiosae caritatis opus Nosmet ipsos caelestium dispensatione thesaur o r u m esse locupletaturos. Quibus Nostris i m p u l s u s incitamentis,- h a u d
ita multo post, idem dilectus filius supplicem ad Nos dedit libellum,
dilecti filii Nostri Petri S. R. E. P r e s b . Card. Gasparri, Sodalitatis
N. D. a Bona Morte Protectoris, amplissimo suffragio c o m m e n d a t u m ,
quo certa q u a e d a m precandi formula continebatur, flagitàvitque ut,
qui eam recitarent sodales et ad eandem mentem Sacrum litari iuberent, iis plenarias ac partiales indulgentias largiremur. Quibus piis
votis perlibenter obsecundantes, de omnipotentis Dei misericordia et beatorum Petri et Pauli Apostolorum Eius auctoritate confisi, audito dilecto
filio Nostro Cardinali Poenitentiario Maiore, o m n i b u s ac singulis fidelibus Sodalitati Nostrae Dominae a Bona Morte t a m adscriptis q u a m in
posterum adscribendis, qui preculam Pater Sancte, ad exemplar Litteris
hisce Nostris subiectum et in tabulario Cancellariae Brevium Apostolicorum a s s e r v a n d u m , quovis idiomate, d u m m o d o versio sit fidelis, recitaverint, indulgentiam q u i n g e n t o r u m dierum toties quoties l u c r a n d a m
concedimus; septem vero a n n o r u m totidemque q u a d r a g e n a r u m , quotiescumque, Sacrum audiendo, e a n d e m preculam effuderint; plenariam semel
in h e b d o m a d a lucrandam, si, e a d e m oblationis formula cotidie recitata,
sacramentis refecti Missae sacrificio semel diebus ferialibus adstiterint;
Acta Benedicti PP. XV
345
item plenariam, usitatis condicionibus, q u o c u m q u e die Sacrum, s e c u n d u m
intentiones in ea ipsa oblationis formula relatas, perlitandum curaverint.
Praeterea, ut o m n i b u s et singulis fidelibus in eandem Sodalitatem t a m
adscitis q u a m in posterum adsciscendis indulgentiam plenariam usitatis
condicionibus, quovis a n n o , die xxxi mensis maii* festo beatae Mariae Virginis Mediatricis o m n i u m gratiarum, et sabbato post festum Ssmi Cordis
Iesu, quo sabbato festum peragitur Purissimi Cordis B. M. V., lucrari
liceat, misericorditer d a m u s . Denique iisdem o m n i b u s sodalibus fas esto
plenariis ac partialibus indulgentiis, q u a s largiti s u m u s , vita functorum
labes p o e n a s q u e expiare. Interea in spem b o n a m l a e t a m q u e erigimur
fore, ut in Sodalitatem istam, per t e r r a r u m orbem late p r o p a g a t a m ,
christifideles cotidie plures cooptari se velint, n o n solum ut gratiis ab
Apostolica Sede conlatis fruantur, v e r u m etiam ut bonae mortis apostolatum ad Sodalitatis leges exerceant, id omni virium contentione
efficiendo, ut qui in discrimine ultimo versantur, sacri Viatici et extremae
Unctionis susceptionem ne eo usque r e m o r e n t u r cum sensum amissuri
iam sunt, sed, contra, q u e m a d m o d u m Ecclesia docet ac praecipit, iis
r o b o r e n t u r Sacramentis vixdum, ingravescente morbo, p r u d e n s fiat de
periculo mortis iudicium: qui ceterum apostolatus, sodalibus ipsis proximisque t a m fructuosus, n o n sine peculiari divinae Providentiae consilio,
videtur hisce t e m p o r i b u s eo celerius copiosiusque florescere ac vigere,
q u o magis oportet homines m a n s u r a s animi utilitates quaerere a t q u e impensius s a l u b e r r i m a m mortis cogitationem secum agitare. Quo in genere
sodales rem facturi sunt omni laude et caelesti r e m u n e r a t i o n e dignam, si,
ad propositum quod s u p r a dicendo a d u m b r a v i m u s , i n c r u e n t u m altaris
Sacrificium creberrime curent p e r a g e n d u m , ut Redemptionis opus in soc o r d i b u s vel impiis h o m i n i b u s efficienter perpetuoque compleatur, aetern a m q u e omnes, quoad fieri potest, salutem a s s e q u a n t u r , cum pro omnib u s divinum Iesus Christus sanguinem, a n i m a e s u a e prodigus, effuderit/
P o r r o decernimus praesentes Litteras firmas, validas et efficaces
s e m p e r exstare ac p e r m a n e r e , s u o s q u e plenarios et integros effectus
sortiri a t q u e obtinere, et illis ad quos spectant vel spectare p o t e r u n t in
o m n i b u s plenissime suffragari, sicque in praemissis definiri ac iudicari debere, atque irritum et i n a n e fore si q u i d q u a m secus super his a q u o q u a m ,
q u a v i s auctoritate, scienter a u t ignoranter attentari contigerit. Praesentibus in p e r p e t u u m valituris, contrariis non o b s t a n t i b u s quibuslibet.
D a t u m R o m a e a p u d S a n c t u m P e t r u m sub anulo Piscatoris die xxxi
mensis maii, B. M. V. Mediatricis omnium g r a t i a r u m festo, a n n o M C M X X I ,
Pontificatus Nostri septimo.
P r o D n o Card. P E T R O G A S P A R R I
N. Sebastiani, a Brevibus Apostolicis.
ACTA, vol. X l l l , n. 9. — 7-7-921.
24
346
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Precula
et
oblationis
formula
ad gratiam bonae mortis impetrandam.
-
P a t e r sancte, o m n e s et singulas Missas in universa Ecclesia hodie
celebratas a u t celebrandas tibi offero, ut per Iesu Filii t u i sanguinem,
beatae Mariae Virginis s u b Cruce Perdolentis intercessione, iustis
m a g n u m perseverantiae d o n u m , peccatoribus perfectae conversionis gratiam, et o m n i b u s christifidelibus, praesertim mihi, propinquis et piae
Sodalitati adscriptis, e x t r e m o vitae t e m p o r e , sacri Viatici refectionem,
sancti olei Unctionem et pretiosam in conspectu tuo mortem elargiri
digneris. P e r eundem Christum D o m i n u m n o s t r u m . Amen.
EPISTOLAE
I
AD
R. P.
ALEXIUM
DUOS
LIBROS
MARIAM
NUPER
LÉPICIER, EX
EDITOS
ORDINE
SERVORUM
DE NOVISSIMIS AC
DE
B.
M.
V., Q U E M
OB
SPIRITISMO DILAUDAT.
Dilecte fili, salutem et apostolicam b e n e d i c t i o n e m . — Q u o d christianae
professionis vigor vulgo sensim languescit, q u o d in c o m m u n i vita a t q u e
in h u m a n i generis societate iustitiae leges violantur t a m facile, q u o d
h o m i n e s fluxa bona sic a p p e t u n t ut nihil pensi h a b e a n t quin iis potiantur, haec et talia palam est n o n aliunde nasci, nisi ex oblivione eorum,
q u a e o m n i b u s m o r t a l i b u s s u n t post h u m a n u m exitum a iudice Deo
vel speranda vel m e t u e n d a in sempiternum. Q u o n i a m a u t e m p l e r u m q u e
solet sanctissimae religionis negligentiam vel c o n t e m p t u m vanitas excipere superstitionum, videre licet n o n p a u c o s iam esse qui temere cum
arcanis spiritibus commercium habeant, s e q u e i m p r u d e n t e r in laqueos
i n d u a n t diaboli. I t a q u e praeclarae cuiusdam opportunitatis s u n t duo
illi a te n u p e r editi libri: q u o r u m in altero fuse de novissimis doctrin a m catholicam, scholasticorum more institutoque, explicas, u b e r r i m a m
p r a e b e n s materiam concionatoribus sacris ad fidelium a n i m o s p e r m o v e n d o s ; in altero autem de spiritismo q u a e perhibentur, accurate theologiae t a m q u a m t r u t i n a e x a m i n a s , egregieque disputans, ex fidei principiis, q u a sint condicione q u i d q u e a g a n t a n i m a e corporum solutae
vinculis, falladas inimici hominis convincis, t a m hodie multis exitiosas.
Quos equidem libros - ut cetera t u a scripta, q u i b u s et fidem tueri et
pietatem in populo fovere iam pridem s t u d e s - accepimus p e r l i b e n t e r ;
eo magis q u o d in utroque, ut videmus, religiose, q u e m a d m o d u m con-
Acta Benedicti PP. XV
347
suevisti, ducem et magistrum s e q u e n s Aquinatem. Quare de hoc duplici
doctrinae sollertiae pietatisque t u a e m u n e r e meritis te laudibus prosequimur^ a t q u e ut inde optati fructus salutis a n i m a r u m exsistant, auspicem caelestium b o n o r u m ac testem p a t e r n a e benevolentiae Nostrae,
tibi, dilecte fili, apostolicam benedictionem amantissime i m p e r t i m u s .
D a t u m R o m a e a p u d S a n c t u m P e t r u m , die xxx mensis aprilis
MCMXXI,
Pontificatus Nostri a n n o septimo.
BENEDICTUS P P . XV
II
AD
R.
P.
CAESARIUM
LATORUM,
CUIUS
SÉRAPHIQUE
A
TURONIBUS,
LIBRUM
D'APRÈS
SACERDOTEM
COMMENDAT,
SAINT
FRANÇOIS
EX
ORDINE
QUI INSCRIBITUR
MINORUM CAPU«
LA
PERFECTION
».
Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. — Quo Nos
m u n e r e affecisti, illo oblato tuo libro qui inscribitur La Perfection Séraphique d'après saint François, id profecto Nobis n o n potuit non g r a t u m
acceptumque esse. Nam, cum praecipue h a b e a m u s propositum, h o m i n e s
ad christiana instituta vulgo revocare ut h u m a n a e societati salutem
q u a e r a m u s , percommode accidit hoc volumen, mirificam vitam exhibens
P a t r i a r c h a e Assisiensis, ad o m n e s virtutum eius g r a d u s exactam, cui
quidem t a n t a est t a m q u e expressa cum ipso Iesu Christo similitudo.
Etsi enim m a x i m e t u o r u m sodalium causa, q u o s , religione votorum
obstrictos, decet in primis legiferi P a t r i s imitationi studere, is tibi suscep t u s est labor, t a m e n n o n est d u b i u m q u i n idem o m n i b u s Francisci
alumnis, Tertiariis q u o q u e , sit profuturus. Iam vero, ut in Encyclicis
litteris « Sacra propediem » n u p e r declaravimus, ad excitandos privatim
publice christianos spiritus videtur Nobis T e r t i u s F r a n c i s c a n u m Ordo
egregie posse valere, si quidem i m p r e s s a m ei a sanctissimo conditore
formam studiose retineat. Quare, u t q u a m plurimis reapse t u u m o p u s
sit a d i u m e n t o ad seraphicam animi perfectionem a s s e q u e n d a m , cum
vehementer o p t a m u s , t u m enixe a Deo p e t i m u s . Tibi a u t e m g r a t u l a n t e s
q u o d r e m fecisti n o n solum o p p o r t u n i t a t e , sed etiam doctrina, pietate
studioque commendabilem, dilecte fili, auspicem divinorum m u n e r u m
ac p a t e r n a e Nostrae benevolentiae testem, apostolicam benedictionem
amantissime impertimus.
Datum R o m a e a p u d Sanctum P e t r u m , die i n mensis maii
Pontificatus Nostri a n n o septimo.
BENEDICTUS P P . XV
MCMXXI,
348
Acta Apostolicae Sedis, - Commentarium, Officiale
ACTA SS. CONGREGATIONUM
SACRA CONGREGATIO
DE DISCIPLINA SACRAMENTORUM
INSTRUCTIO AD REV.MOS ORDINARIOS LOCORUM SUPER PROBATIONE STATUS
LIBERI AC DENUNTIATIONE INITI MATRIMONII.
Iterum conquesti s u n t h a u d pauci Ordinarii locorum q u o d parochi,
praesertim in exteris dissitisque regionibus ad q u a s frequentes demigrant
ex E u r o p a opifices, h o r u m aliquando matrimoniis assistant, quin praescripta iuris t u m de statu libertatis tum de initi matrimonii denuntiatione rite s e r v e n t u r ; ex quo fit ut n o n raro n o v u m contra fas a t t e n t e t u r
m a t r i m o n i u m ab iis qui a d h u c priore vinculo a d s t r i n g u n t u r .
Ad h u i u s m o d i m a l u m praecavendum, quo sacra familiae christianae
iura p e s s u m d a n t u r , p a r e n t e s vinculis damnationis illaqueantur, et filii
perversionis periculo facile obiiciuntur, haec Sacra Congregatio de Disciplina S a c r a m e n t o r u m die 6 mensis martii anni 1911 Instructionem Ordinariis dedit, q u a e in Commentario Officiali Acta Apostolicae Sedis, vol. III,
pag. 102, sub die 15 eiusdem mensis evulgata est.
Verum ne quis, in negotio t a m gravi, huic Instructioni aliquid a
Codice iuris canonici derogatum esse putet, E m i P a t r e s h u i u s Sacrae
Congregationis in generali conventu die 26 mensis iunii currentis a n n i
habito, eam, ipsius Codicis praescriptionibus suffultam, Ordinariis iterum
sequentis tenoris d a n d a m censuerunt.
T. Ordinarii in p a r o c h o r u m m e m o r i a m revocare s a t a g a n t h a u d licere
ipsis adstare matrimonio, ne p r a e t e x t u quidem et intentione avertendi
fideles a turpi concubinatu, a u t praecavendi s c a n d a l u m coniugii, q u o d
vocant, civilis, nisi constito sibi legitime de libero statu c o n t r a h e n t i u m ,
servatis de iure servandis (can. 1020 et 1097 § 1, n. 1. Cod. iur. can.),
iidemque m o n e a n t u r ne omittant, ad n o r m a m can. 1021, baptismi testimonium a c o n t r a h e n t i b u s exigere, si hic in alia paroecia fuerit illis
collatus.
2. Vi can. 1103 § 2 p a r o c h u s qui matrimonio interfuit, ad p a r o c h u m
baptismi t r a n s m i t t e r e festinet initi contractus d e n u n t i a t i o n e m , quae, ut
S. Congregatio de disciplina Sacramentorum
349
praescripta eiusdem canonis rite serventur, contineat oportet coniugum
e o r u m q u e p a r e n t u m n o m i n a et agnomina, aetatem contrahentium, locum
diemque n u p t i a r u m , testium pariter n o m i n a et agnomina, denique
ipsum parochi n o m e n et a g n o m e n u n a cum parochiali sigillo.
Accurate a u t e m edoceatur de paroecia, de dioecesi, ac de baptismi
coniugum loco; ceteraque alia serventur, q u a e ad scripta per publicos
portitores tuto t r a n s m i t t e n d a pertinent.
3. Quo securius sive testimonium de s t a t u libero a p a r o c h o n u p t u rientium h a b e a t u r , sive denuntiatio de secuto m a t r i m o n i o ad p a r o c h u m
baptismi perveniat, parochi haec d o c u m e n t a p e t a n t vel t r a n s m i t t a n t
per cancellariam Ordinarii loci.
4. Id a u t e m p e r p e n d a n t parochi oportet, aliqua huiusmodi opificum emigrantium matrimonia, quasi v a g o r u m matrimonia h a b e n d a
esse, q u i b u s , iuxta can. 1032, parochus assistere non debet nisi debitam
licentiam assistendi ab Ordinario loci obtinuerit. Quod si de vagis n o n
agatur, t a m e n difficulter q u o a d alios emigrantes abest dubium de existentia impedimenti, ideoque, iuxta can. 1031 § 1 n. 3, p a r o c h u s eorum
matrimonio assistere nequit inconsulto Ordinario ; habito etiam p r a e
oculis praescripto can. 1023 *§ 2. Hisce de causis haec Sacra Congregatio iubet et m a n d a t ut parochi matrimoniis fidelium de q u i b u s
agitur in hac Instructione n o n assistant, excepto casu necessitatis seu
potissimum periculo mortis, inconsulto Ordinario loci.
5. Si forte accidat ut, adhibitis etiam cautelis de q u i b u s in n. 1,
baptismi p a r o c h u s in recipienda denuntiatione matrimonii comperiat
a l t e r u t r u m c o n t r a h e n t i u m aliis nuptiis i a m esse alligatum, rem q u a n tocius significabit, per cancellariam Ordinarii, parocho contra fas attentati matrimonii.
6. Ordinarii sedulo advigilent ut haec p r a e s c r i p t a religiose serventur, h o r u m q u e violatores, si q u o s repererint, curent ad officium revocare, adhibitis etiam, si o p u s sit, canonicis s a n c t i o n i b u s .
S S m u s D o m i n u s Noster Benedictus P P . XV in audientia h a b i t a ab
infrascripto Secretario h u i u s Sacrae Congregationis die 26 iunii 1921
h a n c Instructionem approbavit et confirmavit, e a m q u e ab o m n i b u s
q u i b u s spectat servari mandavit.
D a t u m R o m a e , ex aedibus S. C. de Sacramentis, die 4 iulii 1921.
M.
L.
CARD.
LEGA,
Praefectus.
« S.
t A. Capotosti, E p . Thermen., Secretarius.
350
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Oficíale
SACEA CONGREGATIO CONCILII
• i
DIOECESIS iii. ET ALIARUM
TAXARUM
CURIAE
Die 11 decembris 1920
S P E C I E S F A C T I , - O r d i n a r i u s M. a d h a n c S. G . t r a n s m i t t e n s , a d n o r m a m
can. 1507, pro necessaria recognitione indicem t a x a r u m in singulis dioecesibus provinciae ecclesiasticae N. ad q u a m pertinet a d h i b e n d a r u m ,
p r o u t confectus et a p p r o b a t u s fuerat in novissimo conventu Episcoporum
eiusdem regionis, a n i m a d v e r t e b a t m i r u m esse n o n debere si, p r o quolibet titulo, duplex p r o p o n e b a t u r taxa, altera n e m p e m a x i m a , altera
m i n i m a ; q u u m , ob nimiam discrepantiam q u a e in h a c re viget in singulis dioecesibus praefatae regionis, satius visum esset in c o m m u n i taxat i o approbando assumere tum minimam tum maximam taxam quae in
propositis indicibus occurrebat, idcirco postulabat, n o m i n e s u o r u m suffraganeorum, ut singulis Curiis liceret q u a e opportunior censéretur
t a x a m eligere, d u m m o d o inter u t r o s q u e terminos, a tax ario praefinitas,
contineretur. - T u m ob rei novitatem, t u m quia vel prima facie a p p a r e b a t
q u a s d a m t a x a s s u p p r i m e n d a s vel saltem m i n u e n d a s esse, visum est univ e r s u m negotium subiicere E m o r u m P a t r u m iudicio, proposito d u b i o :
An et quomodo approbandae sint taxae
Curiarum regionis N. in casu.
- I. Enimvero n o t u m cuique est u n i v e r s u m hoc
de taxis curialibus negotium n o r m a m sumpsisse ex litteris Innocentii XI,
Essendosi avuto d. 8 oct. 1678 (cfr. t e x t u m in extenso a p . Ferraris, s. v.
Taxa) q u a r u m plures dispositiones decreto h u i u s Sacrae Congregationis
d. d. iunii 1896 iterum inculcatae fuere, ad hoc definite propositum « ut
« n o r m a h a b e r e t u r uniformis in exactionibus pro variis actibus iuris« dictionis ecclesiasticae non contentiosae, ac i m m o d i c a r u m t a x a r u m
« onus, p l u r i u m q u e controversiarum occasio tolleretur ». H a n c vero uniformitatem, n o n t a n t u m in eadem dioecesi, sed in universa provincia
seu regione esse s t a t u e n d a m , conceptis verbis edicit eiusdem S. Congregationis praescriptum, ubi, ad II q u a e s i t u m : « An generalibus editis
« normis, specifica taxatio in singulis dioecesibus, Ordinariorum arbitrio
ANIMADVERSIONES.
S. Congregatio Concilii
351
« sit r e l i n q u e n d a ; an potius praescribendum ut h a c de re a g a t u r in synodis
« provincialibus... s u b lege n e m p e ni uniformis taxa in singulis pro«vinciisseu regionibus, q u o a d fieri possit, s t a t u a t u r » responsum est:
Negative ad p r i m a m p a r t e m , affirmative ad secundam. - Hinc etiam
liquet idem praescriptum contineri can. 1507
1 Codicis iuris canonici,
ubi pariter s t a t u i t u r praefinitionem t a x a r u m fieri debere in Concilio provinciali, vel in conventu Episcoporum provinciae. Ceterum per se clara
s u n t v e r b a Codicis: « Praefinire t a x a s pro variis actibus iurisdictionis
« voluntariae, vel pro exsecutione rescriptorum Sedis Apostolicae, vel
« occasione ministrationis S a c r a m e n t o r u m vel S a c r a m e n t a l i u m in tota
« ecclesiastica provincia solvendas, est Concilii provincialis, a u t convenís t u s Episcoporum p r o v i n c i a e » ; q u a e verba etiam magis palmaria, si
fieri potest, efficiuntur comparatione can. 1234 (qui explicite a limine
reservatur v e r b i s : « s a l v o can. 1234» ubi ex adverso legitur: « Locorum
« O r d i n a r i i indicem funeralium t a x a r u m seu eleemosynarum, si n o n
«existat, pro suo territorio, de consensu Capituli cathedralis
confi-
« ciant ». Quibus consideratis satis s u p e r q u e elucet contrarium esse legi
d a t a e t a x a s ita praefinire, ut liceat in u n a dioecesi diversas ab iis q u a e
in altera vigent constituere, etsi intra m a x i m u m et m i n i m u m praefinitum
t e r m i n u m contineatur: quia n i m i r u m ita evanescit causa uniformitatis
q u a m legislator prudentissime quidem prae oculis habuit. - Nec ceterum
ulla subesse videtur ratio ita s t a t u e n d i : enimvero si o p e r a m et e x p e n s a s
cancellariae his taxis c o m p e n s a n d a s attendis, n o n facile dixeris cur h a e
in eodem negotio in tali civitate aestimari debeant v. g. libellarum quinque, in finitima vero viginti; immo h a c ratione admiratio et scandalum
fidelium, q u o d legislator s u m m o p e r e cavere contendit (cfr. v. g. can. 1234,
§ 1), incaute fovetur; n o n enim facile v . g . s p o n s u s sibi explicabit cur
pro s t a t u s liberi attestatione solvere debeat quindecim libellas, d u m
sponsa, ex finitima dioecesi, d u a s t a n t u m rependit. - Idcirco concludend u m est duplicem q u a n t i t a t e m t a x a e pro quovis titulo, ut in schemate
proponitur, a p p r o b a n d a m n o n videri.
II. Ad singulos a u t e m titulos deveniendo, haec a n i m a d v e r t e n d a vident u r . Q u u m litteris Innocentianis et consecutivis declarationibus S. Sedis
vetitum sit q u i d q u a m accipere sive ratione scripturae, sive laboris pro
facultate exercendi Ordines sive maiores, sive minores, sive sacros in
q u o c u m q u e loco; pro licentia administrandi Sacramenta et deserviendi
beneficiis, m u l t o q u e m i n u s pro r e n u n c i a t i o n e ; pro potestate concionandi;
pro licentia transferendi et sepeliendi defunctorum corpora; pro licentia
colligendi e l e e m o s y n a s ; pro m a n d a t o publicationum ad ordines, etc.;
sequitur in h i s o m n i b u s nonnisi licere exigere quidquid pro expensis
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ratione materiae c o m p a r a n d a e erogatum e s t : ideo n o n explicatur cur in
singulis hisce vocibus in taxario proposito t a n t a comperiatur differentia;
Nec etiam rectum sapere videtur, q u o d pro sacerdotibus extradioecesanis gravior in casu t a x a semper adhibeatur.
Delenda praeterea s u n t q u a e in collatione beneficiorum titulo
« m a n c e » pro « sala » seu familia Episcopi, l e g u n t u r exigenda, utpote
q u a e e regione a d v e r s e n t u r explicitae prohibitioni pluries in litteris
Innocentianis contentae. Esto quod i m p r o b a m consuetudinem in praxi
eradicare facile n o n d e t u r : nulla t a m e n s u b e s t ratio eamdem veluti
edictali lege consecrandi!
Quod d e m u m attinet ad dispensationes matrimoniales, constat iam
ex can. 1056 nullum e m o l u m e n t u m pro his exigi debere, « nisi h a e c facult a s a S. Sede eis (Episcopis) expresse data f u e r i t » ; itaque e schemate
voces h u c attinentes delendae sunt, a t q u e in peculiarem ad Apostolicam
Sedem postulationem, si casus ferat, transferendae.
Quare, etc.
- S. Congregatio Concilii in plenario E m o r u m a c R e v e - ,
rendissimorum P a t r u m conventu diei 11 decembris 1920 rescribendum
censuit: Dilata et ad mentem. Mens est: « Che, escluso il doppio t a s s a n o ,
« in u n a prossima conferenza si faccia u n a t a s s a unica, tenendo conto,
« o l t r e che della Bolla Innocenziana, delle prescrizioni del Codice e d e l
« decreto di q u e s t a Sacra Congregazione, 10 giugno 1896; e che nell'im« posizione delle tasse si osservi u n a certa discrezione ».
RESOLUTIO.
Quam resolutionem, referente postridie infrascripto S. C. Secretario,
S s m u s D n u s Noster Benedictus P p . XV a p p r o b a r e et confirmare dignat u s est.
i. M O R I , Secretarius.
II
GATANEN., PANORMITANO ET ALIARUM
IN SICILIA
AD
E.MUM
TUM A
P. D.
CAIETANUM
LATERE
S. R. E. CARD. DE
LAI, EPISCOPUM SABINEN., LEGA-
SS.MI, LITTERAE RECOGNITIONIS
CONCILII PLENARII
SICULI.
Eminentissime ac Revme Domine Mi Obsme. — Q u u m Concilium
plenarium Siculum, cui E m i n e n t i a Vestra t a m q u a m Legatum a latere
Sanctitatis Suae scite ac sollerter praefuit, ad felicem exitum, Deo favente,
p e r d u c t u m fuerit a n n o
MCMXX
exeunte, idemque pro canonica revisione
353
S. Congregatio Concilii
ac recognitione iuxta praescriptum can. 291 § t Codicis iuris canonici
ipsa E m i n e n t i a Vestra iudicio h u i u s S. Congregationis Concilii submiserit, eiusdem Concilii plenarii acta et decreta ab Emis h u i u s S. C. Patribus, diligenti quo par erat instituto examine, p e r p e n s a fuerunt ; atque,
nonnullis h a u d magni m o m e n t i t a n t u m m o d o exceptis, n o n solum ad norm a m vigentis Codicis iuris canonici reperta et recognita sunt, sed etiam
digna h a b i t a q u a e promeritis l a u d i b u s h o n e s t a r e n t u r . Opus quidem valde
i a u d a n d u m et c o m m e n d a n d u m , quod Emi Archiepiscopi Catanensis et
P a n o r m i t a n u s aliique Episcopi et Ordinarii Siciliae, E m i n e n t i a Vestra
praeside, primi inter o m n e s post ecclesiasticum p r o m u l g a t u m Codicem
a lacri libentique animo aggressi sunt, q u o d q u e constitutionibus, q u a e
fidei catholicae provehendae, m o r u m disciplinae firmandae, cultui divino
augendo bonisque ecclesiasticis tuendis, q u a m maxime conferunt, salutis
a n i m a r u m zelo n o n m i n u s ac sacrorum c a n o n u m peritia perfecerunt.
Faxit itaque Deus omnipotens ut acta et decreta h u i u s Concilii plenarii,
q u a e peculiaribus Siciliae necessitatibus a c c o m m o d a t a praeterea videntur, in m a i u s cleri populique ipsius regionis b o n u m ac profectum sint
cessura !
v
Q u u m vero haec S s m u s D. N. Benedictus div. Prov. P p . XV, cui
relata sunt, confirmare et a p p r o b a r e dignatus sit atque de iisdem vehem e n t e r sit gavisus, a e q u u m sane est ut E m i n e n t i a Vestra m e m o r a t o s
s a c r o r u m Antistites Siculos de o m n i b u s certiores reddat, insimulque acta
laudati Concilii plenarii Siculi, habita ratione a n i m a d v e r s i o n u m q u a e
adnectuntur, ad n o r m a m can. 291 in vulgus edenda ac p r o m u l g a n d a
curet.
D u m interim Eminentiae Vestrae m a n u s humillime deosculor, impenso animi studio et obsequio me profiteor
E m i n e n t i a e Vestrae
D a t u m R o m a e , die 9 maii 1921.
H u m i l l i m u m a d d m u m famulum verum
D.
CARD.
SBARRETTI,
Praef.
354
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
SACEA CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE
1
DECRETUM
QUO
CONGREGATIO
OBNOXIA
MISSIONARIORUM
FIT IURISDICTIONI
IMM. CORDIS
B. MARIAE VIRG. DE SCHEUT
S. CONGREGATIONIS
DE
PROPAGANDA
FIDE.
Quo expeditius Congregatio Religiosa Missionariorum Immaculati
Cordis Beatae Mariae Virginis de Scheut ad fidem a p u d p a g a n o s populos p r o p a g a n d a m instituta, finem s u u m consequi valeat, o p p o r t u n u m
visum est ut idem I n s t i t u t u m obnoxium fiat, etiam in iis q u a e spectant
ad i n t e r n a m religiosam disciplinam, iurisdictioni h u i u s S. C. de Propag a n d a Fide.
Qua de re ab infrascripto eiusdem S. C. de P r o p a g a n d a Fide Cardinali Praefecto, facta relatione Ssrño Dno Nostro Benedicto P P . XV,
die 17 vertentis mensis, Sanctitas Sua, o m n i b u s perpensis, benigne
adnuit, ac p r a e s e n s decretum edii u s s i t ; contrariis q u i b u s c u m q u e n o n
obstantibus.
Datum R o m a e , ex aedibus Sacrae Congregationis de P r o p a g a n d a
Fide, die 18 martii 1921.
G.
CARD.
VAN
ROSSUM,
Praefectus.
S.
C.
Laurenti,
Secretarius.
II
DECRETUM
E.MUS
P. D. LUDOVICUS
PRAESES
PRO
NAZARIUS CARD. BÉGIN, ARCHIEPISCOPUS QUEBECENSIS,
CANADENSI
DITIONE
CONSTITUITUR
PIAE
UNIONIS
CLERI
A
MISSIONIBUS.
Optimo sane consilio Canadensis nationis sollertissimi Antistites,
desideriis S u m m i Pontificis, ut opera pro missionibus exteris magis
magisque u b i q u e foveantur, obsecundare cupientes, illud sibi c u r a n d u m
c e n s u e r u n t ut Piae Unionis Cleri a Missionibus, q u a e in pluribus iam
355
S. Congregatio de Propaganda Fide
n a t i o n i b u s u b e r r i m o r u m fructuum foecunditate m a x i m e floret, sodalit a t e s instituerentur etiam in e a d e m Canadensi regione.
Q u a p r o p t e r Sacra haec Congregatio Christiano Nomini P r o p a g a n d o ,
ut praedictae Piae Consociationis felicia sint exordia a t q u e amplissima
h a b e a n t u r q u a m p r i m u m , i n b o n u m missionum, incrementa, per p r a e sens decretum Praesidem eiusdem generalem pro universa regione Canadensi E m u m ac R m u m D. Card. Ludovicum Nazarium Bégin, Archiepiscopum Quebecensem, constituit a t q u e nominat, cum o m n i b u s iuribus
ac privilegiis tali m u n e r i adnexis.
Contrariis q u i b u s c u m q u e n o n obstantibus.
D a t u m R o m a e , ex aedibus Sacrae Congregationis de P r o p a g a n d a
Fide, die 31 martii 1921.
G.
M.
CARD.
VAN
ROSSUM,
Praefectus.
L. © S.
C.
Laurenti,
Secretarius,
III
DECRETUM
A
VICARIATU
ET
APOSTOLICO
PINITIMAE
LEOPOLDOPOLITANO
PRAEFECTURAE
APOSTOLICAE
PARS
DE
TERRITORII
MATADI
SEPARATUR
ADIICITUR.
Cum Apostolica Praefectura de Matadi in colonia Congi Belgici
decem fere a b h i n c annis erecta, laetos, favente Deo, progressus habuerit,
o p p o r t u n u m visum est, eius territorium, n u n c plus aequo a n g u s t u m , ad
maiorem amplitudinem extenderé, ut operariis evangelicis uberior et
largior apostolicorum l a b o r u m c a m p u s pateret.
Q u a p r o p t e r in plenariis comitiis diei 23 vertentis mensis habitis
E m i P a t r e s h u i u s Sacri Consilii Christiano Nomini P r o p a g a n d o decern e n d u m c e n s u e r u n t ut p a r s septentrip-orientalis regionis de Mayomba
a Vicariatu Apostolico Leopoldopolitano, ad q u e m n u n c pertinet, separ a r e t u r a t q u e praedictae Praefecturae Apostolicae de Matadi adnecteretur, ita ut m e m o r a t u m Vicariatum et Praefecturam novus limes dividat,
qui proficiscendo a flumine Congo intra Borna et Kionzo u s q u e ad finem
Congi Gallici procedat, salvis ulterioribus magis specificis determination i b u s ab hac S. C. a d p r o b a n d i s .
H a n c vero E m o r u m P a t r u m sententiam Ssmo D. N. Benedicto div.
Prov. P p . XV in audientia eiusdem diei et a n n i ab infrascripto Sacrae
356
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
h u i u s Congregationis Secretario relatam, Sanctitas S u a benigne adprob a r e r a t a m q u e habere dignata est, et p r a e s e n s in re decretum expediri
iussit.
Datum R o m a e , ex a e d i b u s Sacrae Congregationis de P r o p a g a n d a
Fide, die 31 maii a n n i 1921.
G.
M.
CARD.
VAN
ROSSUM,
Praefectus.
L . © S.
C.
Laurenti,
Secretarius.
IV
NOMINATIONES
Brevibus Apostolicis nominati s u n t :
26 maii 1921. — Vicarius Apostolicus Galiforniae Inferioris in Mexico,
R. D. Silvinus Ramírez, e clero Mexicano.
— Vicarius Apostolicus S. Leonis de Amazonis, R. P. Söterns R e d o n d o
Herrero, ex Ordine E r e m i t a r u m S. Augustini.
V
DESIGNATIONES
ORDINARIORUM
PRO
APPELLATIONE
I u x t a can. 1594 § 3, Codicis iuris canonici:
Vicarius Apostolicus de Antofogasta designavit pro appellatione
Archiepiscopum S. Iacobi de Chile.
Item Vicarius Apostolicus de T a r a p a c à e u n d e m Archiepiscopum
S. Iacobi de Chile.
Q u a s designationes S s m u s D. N. Benedictus P p . XV, die 2 iunii 1921,
a d p r o b a r e dignatus est.
S. Congregatio Bituum
357
SACRA CONGREGATIO RITUUM
I
MECHLINIEN, SEU MASSILIEN.
BEATIFICATIONIS ET CANONIZATIONIS SERVAE DEI MARIAE A IESU DELUIL-MART1NY, FUNDATRICIS CONGREGATIONIS FILIARUM CORDIS IESU.
Inter subsidia q u i b u s providentissimus Deus Ecclesiam catholicam
exaltat et roborat, illi Servi eius recensentur, viri ac mulieres, fortes et
misericordes, q u o r u m egregiae virtutes, in Dei gloriam et salutem anim a r u m exercitae, fama et l a u d e perenni celebrantur. Saeculo proxime
elapso inter h u i u s m o d i mulieres emicuit Maria a Iesu Deluil-Martiny,
fundatrix Societatis Filiarum Cordis Iesu. H u i u s Instituti d o m u s in loco
Berchem, prope Antuerpiam, intra fines Mechliniensis archidioeceseos,
ab ipsa pia muliere fuit exstructa, u n a cum a d n e x a ecclesia, quae, ipsi
Sanctissimo Cordi Iesu dicata, Basilicae minoris titulo ac dignitate condecoratur. Massiliae, e coniugibus nobili genere et christiana pietate
claris, P a u l o advocato Deluil-Martiny et A n n a Maria Francisca de Solliers, p r i m a ex q u i n q u e filiis, die 28 maii 1841 ortum duxit infantula,
cui in sacro baptismi lavacro imposita fuerunt n o m i n a Maria, Carola,
P h i l u m e n a . Octennis in p r i m o Màssiliensi coenobio Ordinis Visitationis
Beatae Mariae Virginis instituenda collocatur, ibique p a r e n t u m ac monialium votis et curis perfecte respondit atque o p t i m u m ingenii ac studii
specimen dedit. Triennio post, die n e m p e 22 decembris anni 1852, ad
m e n s a m Eucharisticam admitti meruit, b e n e disposita ad hoc sacrum
Convivium et valde propensa ad religionis et pietatis exercitia. Quum
eius soror Amelia in L u g d u n e n s e m o n a s t e r i u m Sororum a Sacro Corde
Iesu deduceretur a p a r e n t i b u s , et ipsa petiit a t q u e obtinuit aliquo tempore ibidem c o m m o r a r i ad suam institutionem p r o s e q u e n d a m , q u a m
post duos a n n o s absolvit cum scientiae et virtutis profectu atque Soror u m et aequalium aedificatione. Massiliam reversura, prius oppidum Ars
petiit, vehementer cupiens s a n c t u m p a r o c h u m I o a n n e m Baptistam Vianney invisere, eiusque consilium de suo statu ad s u p e r n a vocatione quaerere, audire et exsequi. Voti compos effecta sanctisque viri monitis recreata,
in p a t e r n a m d o m u m regreditur, ubi, rei familiari addicta, d u m paren-
358
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
tibus adiutricem operam praebet, fratrem et sorores, ipsa maior et
magistra, custodit et instruit ad bonos m o r e s c o n g r u a s q u e disciplinas,
eisque praelucet exemplo. Hisce occupationibus intenta, ob s u a s corporis animique dotes et progeniem a t q u e cerisum, ad h o n e s t a s nobilesque
n u p t i a s c o n t r a h e n d a s videbatur destinata. Sed q u u m intimo sensu ad
religiosam vitam a m p l e c t e n d a m a t t r a h e r e t u r , ab aliorum consilio, hort a t a et auctoritate secedens, orationi instabat, ut clara lux et t u t a via
ad voluntatem Dei e x s e q u e n d a m appareret. I n s i m u l sancto studio et
zelo instituere ac propagare sategit O p u s quod ab excubiis ad h o n o r e m
Christi Iesu Garde d'honneur n u n c u p a t u r . De h u i u s m o d i fiorente associatione, Dei F a m u l a per epistolam refert q u o d primo triennio Opus
ita a u c t u m et e x t e n s u m fuit, ut plus q u a m septuaginta Episcopi eidem
adscripti exstiterint et plures indulgentiae ad fovendam diffusionem elargitae. P r a e t e r e a erectiones canonicae in vigintiquinque dioecesibus et
sodales nonaginta et octo millia e n u m e r a b a n t u r , a t q u e fructus salutares
et consolatorii in permultis paroeciis et c o m m u n i t a t i b u s religiosis percipiebantur. U n d e ipsa relationem concludit: « Haec omnia t e s t a n t u r
« D e u m benedicere h a s Excubias honoris, i p s u m q u e Cor Iesu e a r u m « dem progressus dirigere ». P e r s e n t i e n s autem se ad s t a t u m religiosum
vocari suaviterque trahi, alteri ex p a t r i b u s Societatis Iesu, Ioanni Calage,
rem aperuit, eiusque directioni et obedientiae se t o t a m subiecit. T u n c
temporis, nec ulli religiosae familiae n o m e n dedit, a t q u e anceps a d h u c
exstitit de speciali s u a vocatione et electione; p r o m p t u m t a m e n et ala-r
crem servavit a n i m u m ad caeleste l u m e n i m p e t r a n d u m et recipiendum.
Anno a u t e m 1867 in finem vergente, die festo I m m a c u l a t a e Mariae Virginis Conceptioni sacro, s u p e r n a q u a d a m luce ac vi illustrata et mota,
p r a e h a b i t o sui moderatoris consensu, p e r p e t u a e castitatis Toto se obstrinxit. Deinceps, divina voluntate magis in dies clarescente et ipso moder a t o r e s u a d e n t e , Dei F a m u l a n o v u m O p u s i n s t i t u e n d u m sibi p r o p o s u i t ;
ideoque A n t u e r p i a m petiit, ut a Mechliniensi Archiepiscopo obedientiam
reciperet. O p u s erat fundatio instituti s o r o r u m virginum q u a e ad culpas
a fidelibus, et ab iis praecipue qui sal t e r r a e esse debent, Deo illatas
r e p a r a n d a s , continua immolatione victimas caelesti Sponso se offerrent.
I n s t i t u t u m feliciter e x o r t u m sub t i t u l o : « Congregatio Filiarum Cordis
« Iesu » ab eodem Archiepiscopo Mechliniensi auctoritate ordinaria fuit
a p p r o b a t u m , die 9 decembris a n n i 1872. P r i m a eiusdem d o m u s in pago
Berchem-les-Anvers erecta fuit, altera in civitate Aquensi, tertia p r o p e
Massiliam in vico La Servianne, in q u a m Sorores Aquenses, ob religiosam persecutionem, a n n o 1882 se confugerunt. Deinde aliae d o m u s ,
post obitum fundatricis, constitutae sunt, potissimum R o m a n a q u a e
•S. Congregatio Rituum
359
sedes ac domicilium princeps Instituti legitime recognoscitur. Definitiva r e g u l a r u m approbatio, superatis h a u d levibus obstaculis, ab Apostolica Sede felici successu o b t e n t a et sancita est, die 2 februarii
a n n i 1902. Ab E m o Archiepiscopo Mechliniensi n o v a e Societati regendae
praeposita fuit Dei F a m u l a , reluctans simul et obediens, q u a e prudentiam et caritatem suam ostendit in negotiis t e m p o r a l i b u s et spiritual
libus Instituti expediendis, d u m sodales ac filias s u a s ad r e g u l a r u m
observantiam et ad vitae perfectionem t a m verbo et exemplo quam
timore et a m o r e solerter excitabat. Contigit autem, ut Ludo vicus q u i d a m
Chave in Massiliensi domo ab a n n o 1883 in finem vergente ad agri cult u r a m a s s u m p t u s , ob eius socordiam et pertinaciam pluries dimitti
deberet. Q u u m vero veniam peteret et e m e n d a t i o n e m promitteret, ex
benigna indulgentia et tolerantia in auxilio cultoris viridarii retinebatur.
Verum a n n o 1884 die 27 februarii ipse r e p e n t i n u s irrupit in a g r u m ubi
Sorores post meridiem d e a m b u l a b a n t et, duplici ictu globi ab ignea
balista explosi, Mariam a Iesu antistitam crudeliter percussit et ob copios a m sanguinis effusionem ad i m m i n e n s mortis periculum r e d u x i t ; d u m
furorem s u u m successive in assistentem generalem convertit e a m q u e
s e m i m o r t u a m relinquit. Confessarius P a t e r Calage statim accitus et
occurrens, Dei F a m u l a e morienti s a c r a m e n t a ministravit, eique adstitit
u s q u e ad obitum, excipiens postrema victimae verba divinae voluntati
perfectae submissionis et plenae homicidae criminis remissionis. Quae
immolatio a fundatrice Deo oblata fuit etiam ad utilitatem et increment u m sui Operis et Instituti Filiarum Cordis Iesu. In ecclesia parochiali
funere solemniter absoluto, cum ingenti concursu et devotione fidelium,
corpus Servae Dei t u m u l a t u m fuit a p u d coemeterium S. Petri, in sepulcreto familiae Deluil-Martiny et die 11 n o v e m b r i s 1899 in novo sepulcreto Filiarum Cordis Iesu. Q u u m vero Communitates religiosae in
Gallia s u p p r e s s a e fuissent, pretiosae exuviae Servae Dei in Belgium
t r a n s l a t a e et die 29 augusti a n n i 1907 rite recognitae et integrae repertae
in oppido Berchem, sub u m b r a Basilicae Sanctissimi Cordi Iesu, in pace
quiescunt. Interim fama sanctitatis, speciatim pietatis in Deum, caritatis
in p r o x i m u m , poenitentiae et satisfactionis reparatricis, Mariae a Iesu
Deluil-Martiny, in vita et post obitum magis in dies ciarescens et perseverans ad haec u s q u e tempora, viam aperuit Processui Informativo
Mechliniensi, aliisque Rogatorialibus Inquisitionibus, Massiliensi, Taurinensi, Lugdunensi, s u p e r eadem fama conficiendis. Quibus expletis
et R o m a m ad Sacram R i t u u m Congregationem transmissis, q u u m , serv a t o iuris ordine, omnia in p r o m p t u sint, ut ad ulteriora procedi possit,
instante R m o P. Iulio Saubat, e presbyteris Sacri Cordis Iesu de Bethar-
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
360
ram, h u i u s Causae postulatore, attentisque litteris, pro s i g n a t u r a Commissionis introductionis eiusdem Causae, postulatoriis Regalium Celsit u d i n u m , E m o r u m S. R. E. Cardinalium, Archiepiscoporum et Episcop o r u m , n e c n o n S u p e r i o r u m Ordinum, Congregationum ac Societatum
u t r i u s q u e sexus, p r a e e u n t e Instituto Filiarum Cordis Iesu, a l i o r u m q u e
illustrium virorum ac mulierum, E m u s et Rfîius D n u s Cardinalis Vincentius Vannutelli, Episcopus Ostiensis et P r a e n e s t i n u s , Sacri Collegii
Decanus et huiusce Causae P o n e n s seu Relator, in ordinariis S a c r o r u m
R i t u u m Congregationis comitiis, subsignata die ad Vaticanas aedes coad u n a t i s , sequens d u b i u m discutiendum p r o p o s u i t : An signanda sit Commissio introductionis
Causae, in casu
et ad effectum,
de quo agitur? Et
E m i ac Rmi P a t r e s Sacris tuendis Ritibus praepositi, post relationem
eiusdem Emi Ponentis, audito voce et scripto R. P. D. Angelo Mariani,
fidei P r o m o t o r e generali, o m n i b u s diligenter discussis ac perpensis,
rescribere
rati
sunt:
Signandam esse Commissionem introductionis Causae,
si Sanctissimo placuerit. Die 24 maii a n n o 1921.
F a c t a p o s t m o d u m de his Sanctissimo Domino nostro Benedicto
P a p a e XV per infrascriptum Cardinalem Sacrae R i t u u m Congregationi
Praefectum relatione, Sanctitas Sua rescriptum eiusdem Sacrae Congregationis r a t u m h a b e n s , propria m a n u signare d i g n a t a est Commissionem introductionis Causae Servae Dei Mariae a Iesu Deluih-Martiny,
fundatricis Congregationis Filiarum Cordis Iesu. Die 25, eisdem mense
et a n n o .
* A.
CARD.
E p . P o r t u e n . et S. Rufinae,
VICO,
S. B.
C. Praefectus.
L. © S.
Alexander
Verde,
Secretarius.
II
COCINCINEN.
BEATIFICATIONIS
ODIUM
FIDEI,
SEU
UTI
DECLARATIONIS
FERTUR,
MARTYRII
SERVAE
D E I D A N S E U GTAN
IN
INTEREMPTAE.
Medio saeculo elapso, in oppido Binh-Cang, provinciae meridionalis Khanh-hoa regni Annamitici, e regione Nha-Trang Cocincinae Orientalis, ex honestis et christianis coniugibus valde p a u p e r i b u s , o r t a est
Dei F a m u l a Dan seu Gian, cuius obedientia, respectus et a m o r in
S. Congregatio Rituum
361
p a r e n t e s n o n m i n u s q u a m indoles suavis et fortis a testibus oculatis
maxime l a u d a n t u r . In impia et crudeli persecutione q u a Tu-duc rex
ab a n n o 1858 ad a n n u m 1862 illam provinciam devastavi!, admirabilis
a p p a r u i t ista puella, t u n c tredecim a n n o s agens, quae, in carcerem
coniecta, ceteris concaptivis ipsiusque p a r e n t i b u s fidem catholicam
deserentibus, mansit invicta et in sancta religione constans. P e r duos
a n n o s et ultra t e n t a t a ut ab instituto descisceret, sed in religioso proposito firmissima, plura et longa sustinere debuit tormenta, carcerem,
vincula, famem, opprobria et flagella, quae, semel a u t bis in h e b d o m a d a
novata et iterata, eius corpus effecerunt u n a m t o t a m q u e plagam sanguinolentam v e r m i b u s q u e scatentem. Ethnicis a t q u e amicis et parentib u s , desertoribus apostasiam suadentibus, ipsa, forti et christiano more,
r e s p o n d e b a t se fidem Christo d a t a m n u m q u a m esse deserturam. Quid a m laicus christianus et christianorum loci de Cho-moi caput, u n a
cum aliis eiusdem confessionis, admiratione et commiseratione obstupefactus, quaesivit a Dei F a m u l a q u o m o d o tot tantisque virgarum i d i bus, qui eius carnem dilaniabant, in tenera aetate, in fragili sexu et in
corpúsculo a e r u m n i s exhausto cruciatibusque debilitato posset resistere ?
Puella Dan r e s p o n s u m dedit, se per assiduam orationem et Christi
gratiam omnia sibi adversantia s u p e r a r e : haec verba illi suggerente
eodem Sancto Spiritu qui in p e r s o n a et per vocem Pauli Apostoli dixit:
« Omnia possum in eo qui me confortât ». Oratio autem, q u a m Dei
Ancilla eo tempore et certamine frequenter a d h i b e b a t et a persecutione
n u n c u p a b a t , iuxta versionem gallicam textus originalis continet symbolum et actus Fidei, Spei et Caritatis in Deum u n u m et trinum, creatorem caeli et t e r r a e et in Unigenitum Dei Filium Iesum Christum
R e d e m p t o r e m n o s t r u m , cuius sanctissima merita et mysteria grato
animo et prolata voce o r a n s recolit et ab eo peccatorum remissionem
p l e n a m q u e misericordiam implorat. T a n d e m a divina Maiestate suppliciter efflagitat vim n a t u r a e et gratiae, firmumque r o b u r in illo discrimine, ut, fidelis et constans u s q u e ad mortem inventa et iudicata, h a n c
vitam brevem et a m a r a m , apostasia n u n q u a m contaminatam, cum sempiterna et beata commutet. Quod nec mora nec tarditas diutius distulit :
puella enim omni supplicio excruciata, innocentem et religiosum spirit u m reddidit Deo copiosa mercede in caelis eius m e r i t a r e m u n e r a n t i .
Corpus a u t e m Servae Dei, post exequias m a g n o fidelium concursu et
devotione rite celebratas, n o n statim dignum h a b u i t sepulcrum, sed
nonnullis post a n n i s a sacerdote indigena Vân eius ossa collecta et
coniuncta cum aliis octo h e r o u m , qui in eadem persecutione occubuerant, in coemeterio de Cho-moi h o n o r a t e sepulta sunt. Ex his erat Ioseph
ACTA,
vol.
XIII,
n. 9. — 7-7-921.
25
362
Acta Apostolicae Sedis ^ Commentarium Officiale
'
Huu, cuius causa penes Sacram R i t u u m Congregationem n u p e r introducta est. Neque hic silentio p r a e t e r e u n d a est divina ulti o in persecut o r u m castigationem. P r a e c i p u u s enim ac crudelis t y r a n n u s , nomine
A n - T h u o n g , impio regi Antiocho in sacra Macchabaeorum historia
descripto e o m p a r a t u s , h a u d multo post, repentino gravique morbo perculsus, ob m e m b r a et viscera corrupta, putida ac verminosa, a familiaribus segregatus, m o r t e m oppetiit ignominiosam. Eius corpus, etsi sericis
p a n n i s involutum et nobili solidaque capsa custoditum, cunctos t a m e n
p r o p i n q u o s et extraneos odoris intolerabili foeditate depellebat. In navi
depositum fuit, ut ad locum H u é deferretur et in sepulcreto familiae
t u m u l a r e t u r , sed accidit, ut navis a p o r t u discesserit, sed n e q u e redierit,
neque appulerit ad litus et locum d e s t i n a t u m : n a m in medio mari naufragium fecit cum corpore defuncti ceterisque personis et r e b u s navigationis. Spectaculum, m o n i t u m et exemplum divinae indignationis et
vindictae in impios et crudeles t y r a n n o s ac persecutores verae religionis .et sanctae Ecclesiae! Interim fama sanctitatis et martyrii, magis
in dies clara et per illam provinciam et regionem diffusa, excitavit Vicarium Apostolicum Cocincinae Orientalis ad P r o c e s s u m informativum
super ea conficiendum, tum ad s u p p l e n d a m omissionem q u a e in praecedenti Processu evenerat super Causa Coreana et Cocincinensi Servor u m Dei Simeonis Berneux, episcopi Capsensis et Vicarii Apostolici
Coreae, Pauli Chau, e o r u m q u e Sociorum, q u a e iam introducta fuit, per
decretum Sacrae R i t u u m Congregationis, die 13 novembris 1918, t u m ad
obtinendum, s u m m a r i o iuris ordine, aggregationem puellae D a n ceteris
viginti heroibus Cocincinensibus, q u i - a d praefatam Causam pertinent.
Itaque, actis processualibus informativis, vigore decreti Sacrae R i t u u m
Congregationis diei 6 martii 1920, in forma s u m m a r i a et servata instructione P r o m o t o r i s generalis fidei, in vicariatu apostolico Cocincinae
Orientalis confectis et ad ipsam Sacram Congregationem transmissis,
ex his documentis authenticis notitiae praemissae de ortu, vita et gestis
Servae Dei d e s u m p t a e sunt. Quum vero o m n i a in p r o m p t u sint ut ad
ulteriora procedatur, instante R m o P. Eugenio Garnier, Causae postulatore et universae Societatis Parisiensis missionum ad exteros vota
depromente, attentisque litteris postulatoriis n o n n u l l o r u m E m o r u m
S. R. E. Cardinalium, R m o r u m Archiepiscoporum et Episcoporum necn o n Superiorum generalium Congregationis Missionis, Societatis Mariae,
Presbyterorum sancti Sulpitii ac Moderatorum Seminarii Parisiensis
missionum ad exteros, E m u s et R m u s D n u s Cardinalis I a n u a r i u s Granito-Pignatelli di Belmonte, Episcopus Albanensis et eiusdem Causae
P o n e n s seu Relator, in ordinario S a c r o r u m R i t u u m Congregationis coetu,
S. Congregatio Rituum
363
s u b s i g n a t a die ad Vaticanas aedes coacto, sequens dubium discutiendum proposuit: An signanda sit
Commissio introductionis Causae, in
casu et ad effectum de quo agitur? Et Emi ac Rmi P a t r e s Sacris tuendis Ritibus praepositis post relationem ipsius Emi Ponentis, audito voce
et scripto R. P. D. Angelo Mariani, fidei P r o m o t o r e generali, o m n i b u s
sedulo perpensis, rescribendum c e n s u e r u n t : Signandam esse Commissionem introductionis Causae beatificationis
seu
declarationis
martyrii,
si Sanctissimo placuerit. Die 24 maii 1921.
Quibus o m n i b u s Sanctissimo Domino nostro Benedicto P a p a e XV
per infrascriptum Cardinalem Sacrorum R i t u u m Congregationi Praefectum relatis, Sanctitas S u a rescriptum eiusdem Sacri Consilii r a t u m
h a b e n s , propria m a n u signare dignata est Commissionem introductionis
Causae beatificationis seu declarationis martyrii Servae Dei Dan seu
Gian, in odium fidei ab idololatris, uti fertur, interemptae. Die 25,
eisdem m e n s e et a n n o .
A.
CARD.
VICO,
S. R.
Ep. P o r t u e n . et S. Rufinae,
C. Praefectus.
L. © S.
Alexander
Verde,
Secretarius.
III
ROMANA
PATRIARCHALIS
RUM
PETRI
BASILICAE VATICANAE
ET
PAULI
PRIVILEGIUM
DE
MISSIS
SS.
APOSTOLO-
EXTENDITUR.
Ad humillimas preces R m i Capituli Vaticanae Basilicae Sancti
Petri de Urbe, amplissimo Emi Dñi Cardinalis Archipresbyteri consensu
communitas, et ab infrascripto Cardinali Sacrae R i t u u m Congregationi
Praefecto relatas, Sanctissimus Dominus noster Benedictus P a p a XV,
eximiam antecessorum Pontificum munificentiam a e m u l a t u s et pietatem
in Beatissimum P e t r u m Apostolorum Principem et Christi Vicarium,
per quem pastorem ovium eiusque successores Pontifices et Sanctam
Sedem R o m a caput orbis effecta, religione divina latissime patet et
praesidet, singulare privilegium ex litteris in forma Brevis datis 17 iunii 1836 et decreto S. R. C. diei 9 februarii 1838 elargitum Missae de
Ss. Apostolis P e t r o et P a u l o eidem Basilicae ad ipsorum Altare in
364
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
hypogeo erectum quod Maiori Pontificio Altari subest, p r o p e n s a voluntate et Apostolica auctoritate ita moderari et amplificare dignatus e s t ;
nimirum :
I. Ut in Missis de Ss. Apostolis Petro et P a u l o q u a e in supradicto
Altari cryptae celebrantur, non solum eorum die festo et per octavam,
sed etiam in aliis Missis, q u a e de die octava vi iulii ibi p e r m i t t u n t u r
toto a n n i tempore, exceptis diebus Epiphaniae, Dominica P a l m a r u m ,
Maioris H e b d o m a d a e , P a s c h a t i s Resurrectionis, Ascensionis, Pentecostes
Ssmae Trinitatis, Ssmi Corporis Christi, Nativitatis D. N. I. C. et Assumptionis B. M. V., o m n i b u s et singulis sacerdotibus celebrantibus liceat
addere Gloria et Credo.
II. Ut privilegium h u i u s m o d i Missae de Ss. Apostolis Petro et P a u l o
cum Gloria et Credo e x t e n d a t u r ad tria Altaria eiusdem Basilicae, n e m p e
Cathedrae S. Petri Ap., Ss. Simonis et I u d a e App. et Ss. Processi et
Martiniani Mm., ita t a m e n ut eo frui valeant t a n t u m : 1) Emi S. R. E.
Cardinales ; 2) Archiepiscopi et Episcopi aliique Ordinarii locorum qui,
iuxta c a n o n u m Codicis iuris canonici praescripta, ad Urbem, SS. Apostolorum Petri et Pauli sepulcra veneraturi, accedunt et R o m a n o Pontifici
se sistunt; 3) Sacerdotes peregrini in ecclesiastica dignitate constituti,
et duces p e r e g r i n o r u m ad Basilicam visitandam t u r m a t i m confluentium
et 4) Neopresbyteri intra quindecim dies a sacra ordinatione suscepta
computandos.
III. Quod extensionis privilegium adhiberi poterit singulis a n n i
diebus, exceptis t a m e n festis duplicibus I et II classis, Dominicis aliisque
Festis de praecepto servandis, necnon Feriis, Vigiliis et Octavis I et II
ordinis, q u a e sint ex privilegiatis. Servatis d e m u m Rubricis aliisque
servandis.
Praesenti decreto in p e r p e t u u m valituro. Contrariis non o b s t a n t i b u s
quibuscumque, etiam speciali mentione dignis. Die 22 iunii 1921.
* A.
CARD.
VICO,
S. B.
Ep. Portuen. et S. Rufinae,
C. Praefectus.
L. * S.
Alexander
Verde,
Secretarius.
Diarium Romanae Curiae
365
DIARIUM ROMANAE CURIAE
S. CONGREGAZIONE DEI RITI
Martedì 21 giugno 1921, nel Palazzo Apostolico Vaticano, dinanzi alla
augusta presenza del Santo Padre, si è tenuta la Congregazione Generale dei
Sacri Riti, nella quale gli Eoli e Rmi signori Cardinali, i Rmi Prelati ed i
Consultori teologi, componenti la medesima, hanno discusso e dato il loro
voto sul dubbio intorno all'eroismo delle virtù esercitate dal Ven. Servo di Dio
Andrea Uberto Fournet, Sacerdote secolare, Fondatore della Congregazione
delle Figlie della Croce, dette volgarmente «Sorelle di S. Andrea ».
Martedì 28 giugno 1921, nel Palazzo Apostolico Vaticano, si è tenuta la
Congregazione Particolare dei Sacri Riti, nella quale gli Emi signori Cardinali
ed i Rmi Prelati Officiali, componenti la medesima, hanno discusso e dato il
loro voto sopra le seguenti materie :
1) intorno alla validità del Processo Apostolico costruito nella Curia
di Torino sopra tre miracoli, che si asseriscono da Dio operati per intercessione del Ven. Giuseppe Cafasso, Sacerdote secolare, direttore del Collegio
Ecclesiastico di Torino;
2) intorno alla validità di tutti i Processi Apostolici ed Ordinari della
Causa di Beatificazione e Canonizzazione della Ven. Filippina Duchesne, della
Società delle Suore del Sacro Cuore di Gesù;
3) intorno alla validità di tutti i Processi Apostolici ed Ordinarii della
Causa di Beatificazione e Canonizzazione della Serva di Dio Maria Bernarda
Soubirous, delle Suore della Carità ed Istruzione Cristiana di Né vers;
4) intorno alla validità ed al rilievo del Processo Apostolico costruito
nella Curia di Verona sopra la fama di santità in genere del Ven. Gaspare
Bertoni, Sacerdote secolare, Fondatore della Congregazione dei Preti delle
Sacre Stimmate di N. S. Gesù Cristo;
5) intorno alla validità ed al rilievo del Processo Apostolico costruito
nella Curia di Aix sopra la fama di santità in genere della Serva di Dio Paolina Luisa De Pinczon, Fondatrice delia Congregazione delle Suore di Nostra
Signora della grazia, dette di S. Tommaso di Villanova;
6) intorno alla validità dei tre Processi Apostolici costruiti, l'uno nella
Curia di Arras, l'altro in quella di Parigi ed il terzo in quella di Bajona,
sopra miracoli che si asseriscono operati da Dio per intercessione della Serva
di Dio Teresa del Bambin Gesù, delle Carmelitane scalze del Monastero di
Lisieux;
366
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
7) intorno al culto, in ossequio ai decreti di Urbano VIII non mai prestato al Servo di Dio Andrea Filomeno Garcia Acosta, Laico professo dell'Ordine dei Frati Minori; e finalmente
8) intorno al culto, come sopra, non mai prestato alla Serva di Dio
Gioacchina De Vedruna De Mas, Fondatrice della Congregazione delle Suore
Carmelitane della Carità.
DATARIA APOSTOLICA*
U S . Padre, con Biglietto dell' Emo Suo Cardinale Datario, del 14 marzo 1921,
si è benignamente degnato di nominare il Revmo Prof. P. M. Enrico Buonpensiere, 0. P., Teologo della Dataria Apostolica.
SEGRETERIA DI STATO
NOMINE
Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre si è degnato di
nominare:
20
giugno
24
»
25
»
26
»
28
»
5
luglio
>
»
192Î. Il Rev. P. Luigi Copéré, della Società di Maria, Consultore
della S. Congregazione Concistoriale.
L'Errio
sig.
Card. Aidano Gasquet, Protettore delle Suore dei
»
Sacri Cuori di Gesù e Maria, di Chigweil.
Monsig. Pietro FumasonirBiondi, Arcivescovo tit. di Dioclea
»
e Segretario della S. Congregazione di Propaganda
Fide, e Monsig. Giuseppe Pizzardo, Sostituto della
Segreteria di Stato, Consultori della Suprema
S. Congregazione del S. Offizio.
» L'Emo sig. Card. Camillo Laurenti, Protettore della Società
delle Missioni Africane di Lione.
Monsig. Francesco Borgongini-Duca, Pro-Segretario della
»
S. Congregazione degli Affari Ecclesiastici Straordinari.
» V Emo sig. Card. Giovanni Tacci, Protettore delle Suore delle
Scuole Cristiane della Misericordia di Saint-Sauveur-le-Vicomte
(Coutances).
Il Rev. P. Giacomo Garcia, dell'Ordine degli Agostiniani,
»
Consultore della S. Congregazione dei Sacramenti.
* Da sostituire al relativo tratto della pag. 276.
367
Diarium Romanae Curiae
C O D , Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare :
Prelati Domestici di S. S.:
1 giugno
6
»
7
»
9
»
1921. Monsig. Giuseppe di Biase, della diocesi di Boiano.
»
Monsig. Amedeo Bussi, della diocesi di Tivoli.
»
Monsig. Carlo Parozzi, della diocesi di Massa Carrara.
»
Monsig. Giuseppe M. da Cruz Simeäo, dell'archidiocesi di
Evora.
»
Monsig. Francesco Hilber, della diocesi di Bressanone.
A
j(5
»
ONORIFICENZE
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti
onorificenze :
fi Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
30 aprile
15
»
18
»
21
»22 giugno
1921.
»
»
»
»
Al
Al
Al
Al
Al
sig. Ernesto Cartiaux, della diocesi di Namur.
sig. Nicola Perrano, della diocesi di Chiavari.
sig. dott. Carlo Carletti, di Roma.
sig. Bernardo Me. Poland, della diocesi di Liverpool.
sig. Enrico Kuijpers, della diocesi di Harlem.
La Commenda dell'Ordine di S. Silvestro Papa:
14 giugno
1921. Al sig. cav. Vincenzo Antonelli, di Roma.
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa:
14 giugno
15
»
1921. Al sig. Francesco Quadrani, di Roma.
»
Al sig. Giovanni Daverio, dell'archidiocesi di Milano.
MAGGIORDOMATO DI SUA SANTITÀ
NOMINE
Con Biglietti di S. E. Rina Mons. Maggiordomo, il Santo Padre si è degnato
di nominare:
Camerieri Segreti soprannumerari di
S. S.:
19 ottobre 1920. Monsig. Emeterio Arratia, Pro-Vicario generale Castrense
' della Repubblica del Chili.
2 giugno 1921. Monsig. Emilio'Valeri, della diocesi di Tivoli.
368
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
11 giugno 1921. Monsig. Guido Poletti, dell'archidiocesi di Torino.
»
»
» Monsig. Amedeo Bernardini, di Roma.
»
»
» Monsig. Giuseppe Massari-Elia, dell'archidiocesi di Bari.
»
»
» Monsig. Giuseppe Mutschlechner, della dioc. di Bressanone.
»
»
» Monsig. Francesco Tschann, della medesima diocesi.
23
»
» Monsig. Pietro Weber, della diocesi di Treviri.
»
»
» Monsig. Giulio Chiavom* (Roma).
»
»
> Monsig. Costantino Aiuti (Roma).
Camerieri Segreti di Spada e Cappa soprannumerari di S. S. :
6 maggio 1921. Il sig. barone Camillo de Warenghien, dell'archidiocesi di
Parigi.
11 giugno
»
Il sig. comm. Domenico Silvestri, dell'archid. di Perugia.
»
»
»
Il sig. conte Fabio Carducci Artenisio, dell'archidiocesi di
Taranto.
»
»
»
Il sig. Luigi M. Gabello Lapiedra, della diocesi di Madrid.
»
»
»
Il sig. conte Bandino Ugurgieri della Berardenga, dell'archidiocesi di Siena.
Cameriere d'onore di Spada e Cappa soprannumerario di S. S.:
11 giugno
»
»
»
»
1921. Il sig. cav. Francesco Zonghi Lotti, della dioc. di Fabriano.
»
Il sig. Leone Klecki, dell'archidiocesi di Varsavia.
» 11 sig. Tullio Gualdi, di Roma.
NECROLOGIO
17 giugno
18
»
1921. Monsig. Gaetano Pizzi, Vescovo di S. Severo.
»
Monsig. Anselmo Evangelista Sansoni, Vescovo di Cefalù.
Attnus XIII - Vol. XIII
1 Augusti 1921
Num. 10
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
COMMENTARIUM OFFICIALE
ACTA BENEDICTI PR XV
CHIROGRAPHUS
EXHIBENS
GENTI
ET
INDULGENTIIS
PAGIS
ET
D1TANS
CONCORDIAE
PRECULAM
AD
IMPETRANDAM ITALORUM
RECONCILIATIONEM.
PREGHIERA
O Dio di b o n t à e di perdono, col cuore trafitto ci stringiamo intorno
ai vostri altari ed imploriamo misericordia.
Dopo gli orrori della guerra, il flagello più g r a n d e è quest'odio
feroce per cui gli uomini di u n a stessa famiglia s'inseguono e si uccidono per fazioni di parte. La terra, in cui più ha sorriso la pietà cris t i a n a e che è s t a t a la culla di ogni gentilezza, sta per divenire un
c a m p o cruento di lotte civili.
Misericordia, o Signore! Voi, che avete rivelato nella legge n u o v a
il p e r d o n o delle offese e l'amore dei nemici, fate che si riabbraccino
coloro che n o n sono nemici ma fratelli; fate che, deposte le armi che
s a n g u i n a n o , tutti possano ripetere nella dolce lingua comune la preg h i e r a che ci avete i n s e g n a t o : Padre nostro, che sei ne' cieli, e che,
vedendo il vostro Figlio aprire il cuore e le braccia ai suoi crocifissori,
sentano inondarsi l'anima della carità più viva per ripetere con umile
confidenza : Rimetti a noi i nostri débiti, come noi U rimettiamo ai
nostri
debitori.
Vergine I m m a c o l a t a , Regina dei cuori, scendete in mezzo ai vostri
figli e fate sentire la vostra voce di Madre: Voi sola potete, con la
ACTA, vol. XIII, n. 10. — 1-8-921.
26
370
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
vostra intercessione, riconciliarli con Dio e riconciliarli t r a loro : Voi
sola potete far loro gustare la dolcezza di quella pace, che è preludio
della vita eterna, e così sia.
Concediamo a tutti i fedeli, per ogni volta che reciteranno la presente preghiera,
l'indulgensa di 300 giorni, e a quelli che l'avranno recitata ogni giorno, la plenaria
una volta al mese alle consuete condizioni.
Dal Vaticano, nel giorno del Nostro onomastico, 25 luglio 1921.
BENEDICTUS P P . XV
CONSTITUTIO
APOSTOLICA
BEATAE MARIAE VIRGINIS DE M O N T E S E R R A T O
FLUMINIS IANUARII
PRAELATURA NULLIUS DE RIO BRANCO ABBATIAE BEATAE MARIAE VIRGINIS DE
MONTESERRATO FLUMINIS IANUARII AGGREGATUR.
BENEDICTUS
EPISCOPUS
SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
R o m a n i Pontifices praedecessores Nostri precibus a Sancti Benedicti
Ordine sibi delatis b e n i g n a s semper p o r r e x e r u n t aures, cum p r o certo
h a b e r e n t m o n a c h o r u m Benedictinorum o p t a t a et Ecclesiae gloriae et
civilis societatis bono profutura.
Cum autem Administrator Apostolicus Congregationis Brasiliensis
Ordinis Sancti Benedicti, ab h a c Apostolica Sede n u p e r postulasset ut
p r a e l a t u r a nullius de Rio Branco t r i b u e r e t u r abbatiae Beatae Mariae
Virginis de Monteserrato in civitate Fluminis Ianuarii, ita ut Abbas pro
tempore eiusdem abbatiae administrationem m e m o r a t a e p r a e l a t u r a e
susciperet, quin ad ibidem residendum obstringeretur, ea t a m e n lege
ut per Vicarium aliosque idoneos religiosos viros illius loci regimen et
c u r a m a n i m a r u m assumeret, Nos, praedecessorum Nostrorum vestigiis
Acta Benedicti PP. XV
371
inhaerentes, r e b u s o m n i b u s m a t u r e perpensis et attento favorabili voto
Apostolici Nuntii in Brasiliana ditione ac Abbatis P r i m a t i s Ordinis
Sancti Benedicti, oblatis precibus a n n u e n d u m „censuimus.
Suppleto igitur, q u a t e n u s o p u s sit, q u o r u m intersit vel s u a interesse
p r a e s u m a n t , consensu, p r a e l a t u r a m , seu territorium nullius de Rio
Branco n u n c u p a t u m , cum o m n i b u s et singulis ibi exsistentibus et comm o r a n t i b u s , abbatiae Beatae Mariae Virginis de Monteserrato Fluminis
Ianuarii aggregamus et addicimus.
P r a e s e n t e s autem Litteras et in eis contenta q u a e c u m q u e , etiam ex
eo q u o d quilibet, q u o r u m interest vel s u a interesse p r a e s u m a n t , auditi
n o n fuerint, ac praemissis n o n consenserint, etiam si expressa, specifica
et individua mentione digni sint, nullo u n q u a m t e m p o r e de subreptionis,
vel obreptionis, a u t nullitatis vitio, seu intentionis Nostrae, vel quolibet
alio, licet substantiali et inexcogitato, defectu, notari, impugnari vel in
controversiam vocari posse; sed eas, t a m q u a m ex certa scientia ac potestatis plenitudine factas et e m a n a t a s , perpetuo validas exsistere et fore,
s u o s q u e plenarios et integros effectus sortiri et obtinere, atque ab omnib u s , ad q u o s spectat, inviolabiliter observari d e b e r e ; et si secus super
his, a q u o c u m q u e , quavis auctoritate, scienter vel ignoranter contigerit
attentari, irritum p r o r s u s et i n a n e esse et fore v o l u m u s et decernimus.
Hisce itaque ut s u p r a constitutis, ad eadem omnia exsecutioni mand a n d a d e p u t a m u s venerabilem fratrem Henricum Gasparri, Archiepiscop u m titularem Sebastensem, in Brasiliana Republica Apostolicum Nuntium, eique tribuimus necessarias et o p p o r t u n a s facultates, etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica
dignitate constitutum, onere eidem imposito infra sex menses, a d a t a
praesentium Litterarum c o m p u t a n d o s , ad Sacram Congregationem Consistorialem mittendi authenticum exemplar peractae exsecutionis.
Non o b s t a n t i b u s regulis in synodalibus, provincialibus, generalibus
universalibusque Conciliis editis, specialibus vel generalibus constitutionibus Apostolicis et quibusvis aliis R o m a n o r u m Pontificum praedecessorum Nostrorum dispositionibus, ceterisque contrariis q u i b u s c u m q u e .
Volumus a u t e m ut h a r u m Litterarum t r a n s u m p t i s , etiam impressis,
m a n u t a m e n notarii publici subscriptis ac sigillo alicuius in ecclesiastica
dignitate constituti munitis, adhibeatur, in iudicio et extra illud, eadem
p r o r s u s fides, q u a e eisdem p r a e s e n t i b u s adhiberetur, si originaliter forent
exhibitae vel ostensae.
Nemini ergo liceat q u a e hisce Litteris Nostris aggregationis, decreti,
commissionis, mandati, derogationis et voluntatis Nostrae statuta sunt
infringere vel eis a u s u temerario c o n t r a i r e ; si quis a u t e m hoc attentare
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
praesumpserit indignationem omnipotentis Dei ac b e a t o r u m Petri et
Pauli, Apostolorum Eius, se noverit i n c u r s u r u m .
D a t u m R o m a e a p u d S a n c t u m Petrum, a n n o Domini millesimo n o n gentesimo vigesimo primo, die decima tertia mensis maii, Pontificatus
Nostri a n n o septimo.
* C.
CARD.
DE LAI, Episc. Sabinen.
O.
S. Congreg. Consistorialis Secretarius.
Raphaël
CARD.
CAGIANO
S. R. E. Cancellarius.
Virili,
Ludovicus
Protonotarius
Schüller,
Apostolicus.
Protonotarius
Apostolicus.
Loco >$< plumbi
Reg. in Cane. Ap., vol. XXIII, n. 31.
LITTERAE APOSTOLICAE
1
ÒPERA APOSTOLICA A IESU CHRISTO OPERARIO, GENEVAE INSTITUTA, ERIGITUR
IN PERPETUUM IN PRIMARIAM SIVE CENTRALEM, CUM FACULTATE AGGREGANDI EIUSDEM NOMfNIS SOCIETATES UBIQUE TERRARUM.
B E N E D I C T U S P P . XV
Ad futuram rei m e m o r i a m . — R o m a n o r u m Pontificum decessorum
Nostrorum u s u institutoque r e c e p t u m est ut piae societates ad pietatis
et caritatis opera exercenda institutae, quo p r o p o s i t u m sibi finem uberius consequi valeant, singularibus decorentur h o n o r i b u s et privilegiis
o p p o r t u n i s m u n i a n t u r . Iam vero perspectum .Nobis est frugiferas h a s
inter societates merito accensendam esse illam a dilecto filio Iulio Schuh,
presbytero parocho, fundatam in curiali aede ad Sanctae Clotildis,
Genevensis urbis, sub titulo « Operae apostolicae a Iesu Christo Operario ». Hoc p i u m opus, a n n o M C M X V I , p r o b a n t e Ordinario, conditum est
pro salute et sanctificatione operariorum c u r a n d a et provehenda potiss i m u m per merita et exempla absconditae vitae D. N. Iesu Christi in
oppido Nazareth. Nosque, q u i b u s nihil a n t i q u i u s est, q u a m ut opificum,
qui m a n u u m labore victum sibi comparant, etiam spiritualibus necessitatibus consultum sit, operis eiusdem coeptis favendum ultro existimavimus. Idcirco n o n sine laetitia comperimus apostolicam ipsam Ope-
Acta Benedicti PP. XV
373
iram, a pluribus Episcopis amplissimis verbis l a u d a t a m , brevi in universam
E u r o p a m sese effudisse et longinquas q u o q u e Americae regiones perv a s i s s e ; c u m q u e in p r a e s e n s Moderator dictae Operae enixis Nos precibus flagitaverit,"ut ipsam ad Primariae g r a d u m evehere dignemur,
Nos votis b i s a n n u e n d u m libenti quidem animo censuimus. Quare, omni-»
b u s rei m o m e n t i s attento ac sedulo studio perpensis cum VV. F F . NN.
S. R. E. Cardinalibus Congregationi praepositis pro Tridentini Concilii
decretis interpretandis, Apostolica Nostra auctoritate, praesentium tenore,
Operam apostolicam a Iesu Christo Operario, canonice institutam in
ecclesia paroeciali ad Sanctae Clotildis in u r b e Genevensi, in P r i m a r i a m sive Centralem cum consuetis privilegiis, p e r p e t u u m in m o d u m ,
erigimus a t q u e instituimus. Operae a u t e m enunciatae, sic in Primariam
sive Centralem, per Nos erectae Moderatori a t q u e officialibus hodiernis
ac futuris, Apostolica pariter auctoritate, largimur ut ipsi, servata forma
constitutionis rec. mem. Clementis P p . VIII Nostri praedecessoris, aliisque Apostolicis ordinationibus desuper editis, alia eiusdem nominis
a t q u e instituti opera u b i q u e t e r r a r u m , tam erecta q u a m erigenda, sibi
aggregare possint et cum illis communicare valeant indulgentias et spirituales gratias o m n e s et singulas, eidem apostolicae Operae ab h a c
Sede concessas, quae t a m e n cum aliis communicari queant.
Decernentes praesentes Literas firmas, validas et efficaces semper
exstare ac permanere, suosque plenos atque integros effectus sortiri
a t q u e obtinere, eidemque Operae apostolicae, sic in P r i m a r i a m seu Centralem per Nos erectae, n u n c et in posterum perpetuo suffragari; sicque
rite iudicandum esse ac definiendum, irritumque ex n u n c et inane fieri,
si q u i d q u a m secus super his, a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive
ignoranter attentari contigerit. Non obstantibus constitutionibus et ordin a t i o n i b u s Apostolicis, ceterisque o m n i b u s , licet speciali a t q u e individuali mentione ac derogatione dignis, in contrarium facientibus quibusc u m q u e . Volumus a u t e m ut p r a e s e n t i u m L i t e r a r u m t r a n s u m p t i s seu
exemplis, etiam impressis, m a n u alicuius notarii publici subscriptis et
sigillo personae in ecclesiastica dignitate vel officio constitutae munitis,
e a d e m p r o r s u s fides adhibeatur, quae a d h i b e r e t u r ipsis praesentibus si
forent exhibitae vel ostensae.
VIII
Datum R o m a e a p u d S a n c t u m P e t r u m , sub anulo Piscatoris, die
aprilis M C M X X I , Pontificatus Nostri a n n o septimo.
P.
CARD.
GASPARRI,
a Secretis Status.
374
.Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
II
^ERIGITUR NOVA PRAEFECTURA APOSTOLICA « DE TIERRADENTRO », IN COLUMBIA,
PARTE TERRITORII DISTRACTA EX ARCHIDIOECESI POPAYANENSI.
BENEDICTUS P P . XV
Ad futuram rei m e m o r i a m . — Cum in archidioecesi Popayanensi, Reipublicae Columbianae in America meridionali, p a r s vulgo Tierradentro
n u n c u p a t a ac sodalibus Congregationis Missionis ad populos indigenas
spirituali ope destitutos excolendos commissa, peculiari indigeat itemque sollicita cura, ut suscepti iam fructus a u g e a n t u r feliciter, opportun u m visum est consilium eandem praedictae archidioecesis p a r t e m in
distinctam missionem erigere. Quare, o m n i b u s rei momentis attento
ac sedulo studio perpensis cum VV. F F . NN. S. R. E. Cardinalibus
negotiis P r o p a g a n d a e Fidei praepositis, haec q u a e infrascripta s u n t
s t a t u e n d a existimavimus. Nimirum Apostolica Nostra auctoritate, praes e n t i u m vi, ab archidioecesi P o p a y a n e n s i territorium de Tierradentro
n u n c u p a t u m s e p a r a m u s sive d i s t r a h i m u s ; a t q u e in eo i n d e p e n d e n t e m
erigimus Apostolicam Praefecturam, q u a m de Tierradentro appellari
v o l u m u s , q u a m q u e sodalibus Congregationis Missionis commissam
p e r m a n e r e edicimus. Novae a u t e m Praefecturae confinia haec s u n t o :
ducendo initium a confluvio fluminis Paez cum Rio Negro de Narvaez
(apud 2° 44' latitudinis borealis et I 2 8 ' longitudinis occidentalis a m e ridiano de Bogota) limes c u r s u m h u i u s fluminis sequatur, u s q u e eo ubi
septentrionalis p a r s incipit montium q u i b u s n o m e n Cordillera Central:
hinc, per h a n c lineam montium, limes ad a u s t r u m dirigatur, u s q u e ad
p u n c t u m ubi Cordillera Centralis dirimitur ab ea q u a e orientem v e r s u s
procedit; inde confinia sectentur m o n t i u m seriem qui divortium aquar u m constituunt inter annuentes fluminis de Piata et afluientes fluminis
Paez (2° 3' latitudinis borealis et 3° longitudinis occidentalis) a t q u e per
h a n c montium c a t e n a m limes procedat u s q u e ad scaturigines torrentis
Quebrada de Buenos aires; inde per cursum eiusdem torrentis procedat
u s q u e ad eius confluvium in flumen Paez exindeque cursum h u i u s fluminis descendat u s q u e ad eius ostium in Rio Negro de Narvaez, u n d e
initium est d u c t u m .
o
Haec praecipimus et statuimus, decernentes praesentes Literas firm a s , validas a t q u e efficaces semper exstare ac p e r m a n e r e , t u o s q u e
plenos a t q u e integros effectus sortiri et obtinere, illisque ad quos per-
375
Acta Benedicti PP. XV
tinent, sive pertinere poterunt, n u n c et p r o tempore amplissime suffragari; sicque rite-iudicandum esse ac definiendum, irritumque ex n u n c
« t i n a n e fieri, si q u i d q u a m secus super his, a quovis, auctoritate qualibet,
scienter sive ignoranter, attentari contigerit. Non obstantibus contrariis
quibuscumque.
XIII
D a t u m R o m a e a p u d S a n c t u m P e t r u m , sub anulo Piscatoris, die
maii M C M X X I , Pontificatus Nostri a n n o septimo.
P.
CARD.
GASPARRI,
a Secretis Status.
III
ECCLESIA
ET
SANCTI
DOMINICI,
HONORIBUS
VULGO
BASILICAE
«
MAGGIORE
MINORIS
», NEAPOLI
EXSTANS,
TITULO
COHONESTATUR.
B E N E D I C T U S P P . XV
Ad perpetuam rei m e m o r i a m . — Vetustissima ecclesia cum a d n e x o
coenobio Ordinis P r a e d i c a t o r u m Neapoli erecta in h o n o r e m sancti Patriarchae Dominici Confessoris, a decessore nostro Alexandro P p . IV p r i m u m
consecrata, molis amplitudine p r a e s t a n s simulque egregiis artis operibus
et Regum nobiliumque familiarum mausolaeis decora, iure meritoque
inter sacras aedes ad Ordinem P r a e d i c a t o r u m pertinentes excellit. Freq u e n s eiusdem Ordinis familia, t u m chorali officio, t u m Missa conventuali, tum sacris ritibus et pompis in eodem templo divini cultus decori
piissime consulit. Insignes ibidem relliquiae a n t i q u a populi christiani
religione a s s e r v a n t u r ; duo praesertim corpora, alterum sancti Tarcisii
Martyris Christi sive S s m a e Eucharistiae, alterum beati R a y m u n d i a
Gapua Confessoris, nec n o n brachium divi T h o m a e Aquinatis Confessoris
et Ecclesiae Doctoris, qui plures per a n n o s continenti in coenobio et in
cella, dein in sacellum conversa, c o m m o r a t u s est, sifisque confratribus pretiosa suae doctrinae et sanctimoniae pignora reliquit, i p s u m q u e S s m u m
Crucifixum, qui eum prodigiose a l l o q u u t u s est. Hisce perpensis, cum
dilecti filii Dominicus Ruggiero, religiosae provinciae Neapolitanae Praepositus, et Pius Ciuti, coenobiticae familiae Prior, s u o r u m q u o q u e sodalium ferventia vota depromentes, ad p e r e n n a n d a m etiam memoriam
septimi centenarii a beato t r a n s i t u sancti P a t r i a r c h a e fundatoris Ordinis
P r a e d i c a t o r u m a t q u e enunciatae ecclesiae titularis, Nos suppliciter deprecati sint ut praefatam s a c r a m aedem titulo ac dignitate Basilicae minoris
cohonestare dignaremur, h a s q u e preces cumulet et ornet t u m Archie-
376
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
piscopi Neapolitani, t u m Procuratoris generalis Ordinis P r a e d i c a t o r u m
gravissimum suffragium, votis his a n n u e n d u m ultro libenterque existimavimus. Q u a m ob rem, collatis consiliis cum VV. F F . NN. S. R. E. Cardinalibus S a c r o r u m R i t u u m Congregationi praepositis, Apostolica Nostra
auctoritate, p r a e s e n t i u m vi p e r p e t u u m q u e in m o d u m , ecclesiam Sancti
Dominici, vulgo « S a n Domenico Maggiore » n u n c u p a t a m , in civitate
Neapolitana erectam, ad titulum et dignitatem Basilicae minoris evehim u s , cum o m n i b u s et singulis honorificentiis et privilegiis q u a e minoribus almae h u i u s Urbis Basilicis de iure c o m p e t u n t .
Haec concedimus, decernentes praesentes Literas Nostras firmas,
validas et efficaces semper exstare ac p e r m a n e r e , suosque plenos a t q u e
integros effectus sortiri a t q u e obtinere, illisque ad q u o s spectant sive
spectare p o t e r u n t n u n c et in posterum plenissime suffragari, sicque rite
i u d i c a n d u m esse ac definiendum, i r r i t u m q u e ex n u n c et inane fieri, si
q u i d q u a m secus super his, a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive
ignoranter attentari contigerit. Non o b s t a n t i b u s contrariis q u i b u s c u m q u e .
Datum R o m a e a p u d Sanctum P e t r u m , sub anulo Piscatoris, die
xjrv maii M C M X X I , Pontificatus Nostri a n n o septimo.
P.
CARD.
GASPARRI,
a Secretis Status,
IV
VICARIATUS
ET
DE
APOSTOLICUS
SAHARENSIS
OUAGHADOUGOU,
UTERQUE
IN
IN
DUPLICEM
SUDAN
VICARIATUM
GALLICO,
DE
BAMAKO
DIVIDITUR.
B E N E D I C T U S P P . XV
Ad perpetuam rei m e m o r i a m . — Ex officio supremi Apostolatus, q u o
divinitus in terris fungimur, in o m n e s catholici orbis regiones oculos
mentis Nostrae convertimus et q u a e christiano nomini provehendo aetern a e q u e fidelium saluti p r o c u r a n d a e conducant, sollicito quidem studio
decernere satagimus. Iamvero cum dilectus filius Leo Livinhac, Superior
generalis Societatis Missionariorum Africae, q u i b u s spiritualis c u r a Vicariatus Apostolici S a h a r e n s i s commissa est, instanter Nos flagitaverit, ut
idem Vicariatus, magnitudine amplissimus et ob locorum distantias
imperviasque semitas nimis difficilis, in duplicem missionem divideretur,
Nos, collatis consiliis cum VV. F F . NN. S. R. E. Cardinalibus negotiis
P r o p a g a n d a e Fidei praepositis, o m n i b u s q u e rei m o m e n t i s m a t u r e perpensis, ut, aucto p a s t o r u m n u m e r o , gregis dominici securitate satius
377
Acta Benedicti PP. XV
consultum sit, praelaudata Superioris generalis vota benigne excipienda
existimavimus. Quae cum ita sint, Apostolica Nostra auctoritate, p r a e sentium tenore, Vicariatum S a h a r e n s e m in d u a s distinctas regiones dividentes, per lineam q u a e incipiendo a septentrionali parte a meridiano
quinto ad occidentem Lutetiae Parisiorum, prosequitur u s q u e ad lacus,
qui ad meridiem fluminis Niger et civitatis Tombouctou sunt, et ab hoc
loco, a limite administrativo civili Bandiagara, Dedougou et Bobodioulasso, decernimus ut territorium ad occidentem praedictae lineae constituat novum Vicariatum Apostolicum « de Bamako in S u d a n Gallico »
appellandum, territorium vero ad orientem ipsius lineae constituat alium
n o v u m Vicariatum Apostolicum « de O u a g h a d o u g o u in S u d a n Gallico »
^nominandum, inclusis t a m e n in hoc secundo Vicariatu territoriis t r i u m
provinciarum civilis administrationis de Bandiagara, Dedougou et Bobodioulasso. U t r u m q u e autem Vicariatum curis committimus Instituti Missionariorum Africae.
Haec s t a t u i m u s , decernentes praesentes Litteras firmas, validas
a t q u e efficaces semper exstare et permanere, suosque plenos atque
integros effectus sortiri a t q u e obtinere, illisque ad q u o s spectant vel
spectare poterunt, n u n c et in posterum plenissime suffragari; sicque
rite iudicandum esse et definiendum, irritumque ex n u n c et inane fieri si
q u i d q u a m secus super his, a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive
ignoranter attentari contigerit. Non o b s t a n t i b u s contrariis q u i b u s c u m q u e .
D a t u m R o m a e a p u d S a n c t u m P e t r u m , sub anulo Piscatoris, die
n iulii M C M X X I , Pontificatus Nostri a n n o septimo.
P.
CARD.
GASPARRI,
a Secretis Status.
EPISTOLA
AD
R. P. BEDAM
SODALIUM
TANDO
JARRETT,
ORDINIS
O.
ET
P., P R A E P O S I T U M
STUDIORUM
ANGLIAE
DOMICILIO
PROVINCIAE,
OXONIAE
DE
NOVO
PROPEDIEM
EXCI-
GRATULATUR
Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. — Aedificandi
novi Oxoniensis monasterii, q u o d in veteris memoriam spemque fructuum d u d u m cogitas, iam te prope esse in limine non mediocri cum
laetitia accepimus. Ad Angliae enim populos praecipua q u a d a m caritate ac desiderio respicimus et ea est dominicana familia, quae ad conciliandos catholicae veritati animos possit plurimum simul exemplo
378
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
disciplinae sanctae, simul studio divinae gloriae. A m p l i s s i m i q u e utilitatis facis spem s p e d a n d o in nova domo n o n perfectionem solum religiosae vitae, q u a dominicani sodales Christi bonus odor sint, sed etiam
eorum operam agitationemque proximis fructuosiorem excolendis vulgandisque h u m a n i s divinisque doctrinis. Hoc proposito consilium iniisti
addendi monasterio scholas, in q u i b u s cum domesticis t u m externis
auditoribus t r a d a n t u r , principio quidem, philosophia ac theologia, Aquinate, ut sollemne vobis est, d u c e ; tum dein, cum facultas tulerit, ea
varietas et copia disciplinarum, q u i b u s p a r v a initia in m a g n a m efflorescant s t u d i o r u m universitatem.
Quid postulent tempora, quid a religiosis viris, n u n c m a x i m e , Ecclesia
desideret, ©ptime nosti. Et est cur confidamus, te auspice, vetus illud
pietatis doctrinaeque domicilium, quod Oxoniae flebilium casuum vis
iamdiu sustulit, esse brevi ad vitam r e v o c a n d u m et ad decus pristin u m , m a g n o cum emolumento Ecclesiae ac civitatis. Bonum interim
omen vel ex hoc s u m e r e licet quod, ut n u n t i a t u m est, novae d o m u s
excitandae initium incidet die xv proximi a u g u s t i ; q u a e dies, sacra Virgini, in caelum a s s u m p t a e , septem abhinc saecula, dominicanis sodalibus
initium fuit Oxoniensis commorationis.
Nos, ut par erat, et gratulati tibi i a m a n i m o s u m u s operis consilium, cum illud significatum p r i m u m Nobis est, et hisce n u n c litteris
iterum vehementiusque g r a t u l a m u r opus idem iam prope effectum redd e n d u m , p r o b a n t i b u s , imo etiam h o r t a n t i b u s civibus ex omni ordine
iisque liberalitate p r a e e u n t i b u s n o n exigua. Libet his o m n i b u s testari
benevolentiam Nostram, laudes impertiri, auctores esse ut coepta optima
omni studio p r o s e q u a n t u r . Et ut coepta eadem felicem ad exitum deducantur, tibi, dilecte fili, viris illis q u o s s u p r a m e m o r a v i m u s , religiosis
sodalibus tuis iisque o m n i b u s qui operi a u s p i c a n d o intererunt, caelestium conciliatricem m u n e r u m , apostolicam benedictionem p e r a m a n t e r
in Domino impertimus.
D a t u m R o m a e a p u d S a n c t u m P e t r u m , die x iunii
catus Nostri a n n o septimo.
B E N E D I C T U S P P . XV
MCMXXI,
Pontifi-
-S. Congregatio Consistorialis
379
ACTA SS. CONGREGATIONUM
SACRA CONGREGATIO CONSISTORIALIS
I
DECRETUM
CIRCA PROPONENDOS AD EPISCOPALE MINISTERIUM IN MEXICANA REPUBLICA
Quo expeditiori utiliorique Ecclesiarum vacantium pro visioni consuleretur, Mexicanae Reipublicae Ordinarii n u p e r ab Apostolica Sede
petierunt, ut, q u a e de eligendis Episcopis in Canadensi dominio et
Terrae Novae insulis s t a t u t a sunt, ad ipsorum q u o q u e Ecclesiam extend e r e n t u r . Q u o r u m vota benigne excipiens S S m u s D n u s Noster Benedictus P P . XV, hoc consistoriali decreto quae sequuntur, h a c super re,
praescribit.
1. P r o proponendis sacerdotibus ad episcopale ministerium idoneis
ac dignis, conventus Episcoporum fiet singulis trienniis aut saltem singulis quinquenniis, t e m p o r e infra assignato.
2. Conventus erunt provinciales, hoc est, o m n e s et singuli Ordinarii
dioecesium u n i u s c u i u s q u e provinciae convenient simul, nisi forte pro aliquibus provinciis paucas dioeceses complectentibus d u a s provincias simul
convenire decernatur: q u o d quidem iidem Episcopi proponere p o t e r u n t .
3. Vicarii vero Apostolici, si t e m p u s et negotia permiserint, conv e n t i b u s Episcoporum provinciae suae interesse curabunt, iisdem cum
iuribus ac ceteri.
4
Quolibet triennio aut quinquennio, ut s u p r a dictum est, s u b init i u m Quadragesimae, incipiendo ab a n n o 1922, omnes et singuli Episcopi Metropolitano suo vel seniori Archiepiscopo (si d u a e ecclesiasticae
provinciae simul conveniant) s a c e r d o t u m n o m i n a iudicabunt, quos dignos
episcopali ministerio existimabunt. Nil autem vetat quominus, hos inter,
alterius etiam dioecesis vel provinciae sacerdotes p r o p o n a n t u r ; sub gravi
t a m e n exigitur, ut, qui proponitur, personaliter et ex d i u t u r n a conversatione a p r o p o n e n t e cognoscatur.
380
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
5. U n a cum nomine, aetatem q u o q u e d e s i g n a b u n t candidati, eius
originis et actualis commorationis locum, et officium quo principaliter
fungitur.
6. Antequam determinent q u o s p r o p o n a n t , t a m Archiepiscopi q u a m
Episcopi p o t e r u n t a viris ecclesiasticis p r u d e n t i b u s necessarias notitias
inquirere, ita t a m e n ut finis h u i u s inquisitionis o m n i n o lateat. Notitias
vero q u a s receperint nemini patefacient, nisi forte in Episcoporum conventu, de quo inferius.
u m
7 . Nomina q u a e Episcopi iuxta art. 4 proponent, nemini p r o r s u s
aperiant, nisi Metropolitano suo vel seniori Archiepiscopo.
8. Metropolitanus vel senior Archiepiscopus habitis a ceteris Praesulibus candidatorum nominibus sua adiiciat: o m n i u m indicem ordine
alphabetico conficiat, et, reticitis proponentibus, h a n c notulam transmittat singulis suis Suffraganeis sive Antistitibus, ut hi o p p o r t u n a s
investigationes peragere valeant de qualitatibus eorum quos personaliter
et certa scientia n o n cognoscant.
9. Investigationes huiusmodi, e a r u m q u e causa, m a x i m a secreti cautela peragendae erunt, ut supra, n u m . 6, dictum est. Quod si Episcopus
vereatur rem palam evasuram, ab ulterioribus inquisitionibus abstineat.
.10. Post Pascha, die et loco a Metropolitano vel a seniore Archiepiscopo determinandis, q u a e coincidere p o t e r u n t etiam cum loco et dieb u s assignatis pro ordinariis conferentiis episcopalibus, o m n e s Episcopi
convenient ad seligendos eos qui S. Sedi pro episcopali ministerio proponi debeant. Convenient a u t e m a b s q u e ulla solemnitate, quasi ad
familiarem congressum, ut attentio quaelibet, praesertim diariorum et
ephemeridum, et omne c u r i o s i t a t e studium vitentur.
11. In conventu, invocato divino auxilio, p r a e s t a n d u m erit a singulis,
Archiepiscopo n o n excepto, tactis SS. Evangeliis, i u s i u r a n d u m de secreto
servando, ut sacratius fiat vinculum quo omnes a d s t r i n g u n t u r : post hoc
regulae ad electionem faciendam legendae e r u n t .
12. Deinde u n u s ex Episcopis praesentibus in secretarium eligetur.
13. His peractis, ad disceptationem P r a e s u l e s venient, ut, inter tot
exhibitos, digniores et aptiores seligant, id t a m e n veluti Christo praesente fiet et s u b Eius^obtutu, omni h u m a n a consideratione postposita,
cum discretione et caritate, supremo Ecclesiae bono divinaque gloria et
a n i m a r u m salute unice ob oculos habitis.
14. Candidati m a t u r a e , sed n o n nimium provectae aetatis esse d e b e n t ;
prudentia praediti in agendis, quae sit ex ministeriorum exercitio comprob a t a ; sanissima et n o n c o m m u n i doctrina exornati, quae cum debita erga
Apostolicam Sedem devotione c o n i u n g a t u r ; m a x i m e vero sint honestate
S. Congregatio Consistorialis
381
vitae et pietate insignes. A t t e n d e n d u m insuper erit ad capacitatem candidati q u o a d temporalem b o n o r u m administrationem, ad conditionem eius
familiarem, necnon ad eius indolem et valetudinem. U n o verbo, videndum u t r u m o m n i b u s iis qualitatibus polleat, q u a e in optimo pastore
requiruntur, ut cum fructu et aedificatione populum Dei regere queat.
15. Discussione peracta, fiet h a c ratione s c r u t i n i u m :
••a) Qui o m n i u m Episcoporum sententia, quavis demum de causa,
visi fuerint in disceptatione ex n u m e r o p r o p o n e n d o r u m expungendi, ii
in suffragium n o n v o c a b u n t u r ; de ceteris, etiam probatissimis, suffragium
feretur.
b) Candidati singuli ordine alphabetico ad suffragium p r o p o n e n t u r : suffragia secreta erunt.
c) Episcopi omnes, Metropolitano n o n excepto, pro singulis candidatis tribus u t e n t u r taxillis seu calculis, albo scilicet, nigro, t e r t i o q u e
alterius cuiuscumque coloris: p r i m u m ad a p p r o b a n d u m , a l t e r u m ad
r e p r o b a n d u m , tertium ad abstensionem indicandam.
..ii)-Singuli Antistites, p r a e e u n t e Archiepiscopo, in u r n a ad h u n c
finem disposita taxillum déponent, q u o dignum, coram Deo et graviter
onerata conscientia, sacerdotem a e s t i m a r u n t qui in suffragium v o c a t u r :
reliquos taxillos binos in u r n a alia, pariter secreto, déponent.
e) Suffragiis expletis, Archiepiscopus,_adstante Episcopo secretario,
taxillos et e o r u m speciem coram o m n i b u s n u m e r a b i t , s c r i p t o q u e adnotabit.
16. Scrutinio de o m n i b u s peracto, liberum erit Episcopis, si id ipsis
placeat, aut aliquis eorum postulet, ut inter a p p r o b a t o s plenis aut parib u s suffragiis novo scrutinio designetur quinam sit praeferendus. Ad h u n c
finem singuli suffragatores nomen praeferendi in schedula a d n o t a b u n t ,
e a m q u e i n u r n a d é p o n e n t : s c h e d u l a r u m a u t e m examen f i e t , u t s u p r a
n u m . 15, litt. e, decernitur.
17. Quamvis vero S u m m u s Pontifex sibi reservet, dioecesi vel archidioecesi aliqua vacante, per Delegatum Apostolicum, aliove modo, opport u n a consilia ab Episcopis vel Archiepiscopis requirere, ut personam eligat
q u a e inter a p p r o b a t a s magis idonea videatur dioecesi illi r e g e n d a e ; nihil o m i n u s fas erit Episcopis in eodem conventu indicare, generali saltem
ratione, c u i n a m dioecesi h u n c aliumve candidatum magis idoneum cens e a n t ; ex. gr. u t r u m exiguae, ordinatae ac tranquillae dioecesi, an maioris
vel difficilioris momenti, vel in q u a plura sint o r d i n a n d a aut c r e a n d a ;
u t r u m dioecesi mitioris aëris et facilis commeatus, et alia huiusmodi.
;
18. Episcopus a secretis, discussione durante, diligenter a d n o t a b i t
q u a e de singulis candidatis a singulis suffragatoribus exponentur,
q u a e n a m discussionis fuerit conclusio; q u i n a m t u m in primo scrutinio
382
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
t u m in secundo (si fiat) fuerit exitus, et quidnam specialius iuxta art. 17
fuerit dictum.
19. Antistites a conventu ne discedant, a n t e q u a m ab Episcopo secretario lecta fuerit relatio ab eodem confecta circa n o m i n a proposita, candidatorum qualitates et obtenta suffragia, e a m q u e probaverint.
20. Actorum exemplar ab Archiepiscopo, a Praesule a secretis et a
ceteris Episcopis praesentibus subsignatum, q u a m tutissime ad Sacram
hanc Congregationem per Delegatum Apostolicum mittetur. Acta vero
ipsa penes Archiepiscopum in archivo secretissimo S. Officii servab u n t u r , d e s t r u e n d a t a m e n post a n n u m , vel etiam prius, si periculum
violationis secreti immineat.
21.JDenique, fas semper erit Episcopis, t u m occasione propositionis
candidati t u m vacationis alicuius sedis, praesertim maioris momenti,
litteras Sacrae huic Congregationi vel ipsi S S m o Domino conscribere,,
q u i b u s mentem s u a m circa p e r s o n a r u m qualitates sive absolute, sive
relate ad provisionem dictae sedis, patefaciant.
D a t u m Romae, ex aedibus Sacrae Congregationis Consistorialis, die
30 aprilis 1921.
'Çg C.
CARD.
DE
LAI,
E p . Sabinen., Secretarius.
L. | J | S.
Aloisius
Sincero, Adsessor.
II
I N S U L E N S I S ET A T R E B A T E N S I S
DE
COMMUTATIONE
PARTICULAE
TERRITORII
IN
CONFINIIS
DIOECESUM
DECRETUM
Postulantibus Episcopis Insulensi et Atrebatensi ut respectivis
dioecesibus perpetuo aggregaretur q u a e d a m territorii particula, q u a m
inde ab anno 1809 p a r o c h u s de Fromelles, modo Insulensis dioecesis, et
p a r o c h u s de Fleurbaix, Atrebatensis dioecesis, sibi invicem com m u t a r u n t
in eaque u s q u e ad praesens, consentientibus Ordinariis, c u r a m animar u m e x e r c u e r u n t ; S s m u s D. N. Benedictus P p . XV oblatis precibus
a n n u e n d u m esse censuit. Q u a m o b r e m de Apostolicae potestatis plenitudine ac suppleto, q u a t e n u s o p u s sit, q u o r u m intersit vel sua interesse
p r a e s u m a n t , consensu, per p r a e s e n s Consistoriale decretum statuit ut
m e m o r a t a territorii particula ita iam distracta cuique dioecesi I n s u lensi et Atrebatensi respective u n i t a atque aggregata in p e r p e t u u m
maneat. Atque ad haec exsecutioni m a n d a n d a deputavit R. P. D. Raphaë-
383
S. Congregatio Consistorialis
lem Quilliet, E p i s c o p u m Insulensem, eidem t r i b u e n s necessarias et opport u n a s facultates etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate c o n s t i t u t u m ; facto eidem onere
intra tres menses a d a t a p r a e s e n t i u m c o m p u t a n d o s , ad h a n c S. G. mittendi a u t h e n t i c u m exemplar exsecutionis p e r a c t a e ; contrariis quibuslibet
minime o b s t a n t i b u s .
D a t u m R o m a e , ex aedibus Sacrae Congregationis Concistorialis, die
8 iulii 1921.
ffc C.
CARD.
DE
LAI,
Episc. Sabinen., Secretarius.
L. © S .
Aloisius
Sincero, Adsessor.
III
PROVISIO ECCLESIARUM
S s m u s D. N. Benedictus P p . XV, decretis S. Congregationis Consistorialis, h a s q u a e s e q u u n t u r Ecclesias de proprio singulas pastore
providit, n i m i r u m :
28 iunii 1921. — Cathedrali Ecclesiae Alexandrinae in Ontario praefecit R. P. D. Felicem Couturier, h a c t e n u s Episcopum titularem Myriophytensem.
8 iulii. — Titulari episcopali Ecclesiae
Girard, Vicarium Apostolicum Deltae Nili.
Bullensi, R. D. Iulium
— Titulari episcopali Ecclesiae Uticensi, R. D. Aemilium F e r n a n d u m
Sauvant, Vicarium Apostolicum de B a m a k o in S u d a n Gallico.
— Titulari episcopali Ecclesiae Sitifensi, R. D. I o a n n e m Thevenoud,
Vicarium. Apostolicum de O u a g h a d o u g o u in S u d a n Gallico.
18 iulii. — Cathedrali Ecclesiae Almeriensi, R. P. B e r n a r d u m Martínez Noval, Ordinis E r e m i t a r u m Sancti Augustini, Magistrum in sacra
theologia.
22 iulii. — Titulari archiepiscopali Ecclesiae Sardicensi, R. D. Ern e s t u m Filippi, d e p u t a t u m in Delegatum Apostolicum in Republica
Mexicana.
— Titulari episcopali Ecclesiae Caesareensi, R. D. A n t o n i u m Micozzi,
d e p u t a t u m in suffraganeum Emi ac Revmi P. D. Caietani S. R. E. Card.
De Lai, Episcopi Sabinensis.
— Titulari episcopali Ecclesiae Hieropolitanae, R. D. Celsum Costantini, Administratorem Apostolicum civitatis Fiume et suburbiorum.
384
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
iv .....
D E P U T A T I O IN AUXILIAREM
item S s m u s D n u s Noster Benedictus P p . XV, decreto S. C. Consistorialis diei 22 iunii 1921, deputavit in Auxiliarem R. P. D. Crescentis
Errázuriz y Valdivieso, Archiepiscopi Sancti iacobi de Chile, R. P. D.
Raphaelem E d w a r d s Salas, Episcopum titularem Dodonensem et Vicarium generalem castrensem Reipublicae Chilenae.
SACRA CONGREGATIO DE RELIGIOSIS
APPROBATIONES
Decretis Sacrae Congregationis de Religiosis, Ssrnus D n u s Noster
Benedictus P P . X V :
8 maii 1921. — Instituti Sororum a Sancto Ioseph n u n c u p a t i , cuius
d o m u s princeps Augustae T a u r i n o r u m sita est, Constitutiones definitive
approbavit.
17 iulii. — Institutum S o r o r u m vulgo « Missionarie Zelatrici dei
Sacro Cuore » n u n c u p a t u m , cuius d o m u s princeps in Urbe sita est,
laudavit.
S. CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE
I
DECRETUM
NOVA APPROBATIONE DEFINITIVE CONFIRMANTUR CONSTITUTIONES CONGREGATIONIS FILIORUM SS. CORDIS IESU PRO AFRICANIS MISSIONIBUS, VERONAE
INSTITUTAE.
Cum J nstitutum opera illustris Praesulis Danielis Comboni olim Veronae p r o Africanis Missionibus p r i m u m erectum ac postea in religiosam familiam a n n o 1885 a d u n a t u m sub n o m i n e Congregationis Filior u m Ss. Cordis Iesu, uberes protulisset in missionibus sibi commissis
salutis fructus a t q u e t u m a l u m n o r u m n u m e r o , t u m regulari disciplina
S. Congregatio de Propaganda Fide
floreat, o p p o r t u n u m visum est eius constitutiones, q u a m v i s iam inde
ab a n n o 1910 definitive a d p r o b a t a s , ad tramitem Codicis iuris canonici n u p e r promulgati d e n u o expendere, ut eae i n d u c e r e n t u r modificationes, q u a e praedicto Codici aptius responderent, a t q u e ad finem praeclari Instituti melius conducerent.
Q u a p r o p t e r in plenaria Congregatione diei 20 decembris 1920 Emi
P a t r e s h u i u s Sacri Consilii christiano nomini p r o p a g a n d o , praefatis
constitutionibus in examen adductis, easdem cum modificationibus in
adnexo exemplari exhibitis nova a p p r o b a t i o n e confirmare definitive
censuerunt.
Q u a m E m o r u m P a t r u m sententiam Ssmo D. N. Benedicto Div.
P r o v . P P . XV in audientia diei 21 eiusdem mensis ab infrascripto Sac r a e Congregationis Secretario relatam, eadem Sanctitas Sua adprobare
r a t a m q u e h a b e r e dignata est, ac praesens h a c super re decretum confici iussit.
D a t u m R o m a e ex aedibus S. C. de P r o p a g a n d a Fide, die 6 ianuarii, in festo E p i p h a n i a e D. N. I. C, a n n o 1921.
G. M.
CARD.
VAN
ROSSUM,
Praefectus.
L. © S.
C.
Laurenti, Secretarius.
II
DECRETUM
APPROBANTUR
CAE
AD
DEFINITIVE
NORMAM
CONSTITUTIONES
CODICIS
SOCIETATIS
MISSIONARIORUM AFRI-
REVISAE.
Cum Societas missionariorum Africae ab E m o Cardinali Carolo
Martiali Lavigerie ad fidem in Africa p r o p a g a n d a m a n n o 1868 p r i m i t u s
fundata u b e r e s protulisset salutis fructus, iam inde ab a n n o 1908 per
decretum Sacrae h u i u s Congregationis definitive suas constitutiones
a p p r o b a t a s habuit.
P o s t r e m i s a u t e m annis actuosa eiusdem Instituti opera adeo impense in missionibus per Africani provehendis incubuit, ut novis erga
Ecclesiam meritis fulserit. Ut igitur praedictae constitutiones, ad missionarios efformandos a t q u e in b o n o continendos sapientissime excogitatae, ad Codicis iuris canonici n u p e r promulgati praescripta a d a m u s sim r e s p o n d e r e n t , o p p o r t u n u m visum est n o n n u l l a s modificationes
inducere* ut in aliis etiam Institutis passim factum est.
ACTA, vol. XIII, n. 10. — 1-8-921.
27
386
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Q u a p r o p t e r in plenario h o r u m E m o r u m P a t r u m conventu die 4 vertentis aprilis habito, r e s in e x a m e n a d d u c t a fuit, iidemque E E . P P . dictas
constitutiones, c u m modificationibus in a d n e x o exemplari exhibitis, n o v a
ac definitiva a p p r o b a t i o n e confirmandas c e n s u e r u n t .
Q u a m E m o r u m P a t r u m sententiam Ssmo D. N. Benedicto Div. P r o v .
P P . XV ab infrascripto eiusdem S. Congregationis Secretario in a u d i e n t i a
diei 11 eiusdem mensis relatam, Sanctitas Sua benigne a p p r o b a r e d i g n a t a
est ac p r a e s e n s ea super re decretum confici a t q u e expediri iussit.
Datum Romae, ex a e d i b u s Sacrae Congregationis de P r o p a g a n d a
Fide, die 21 aprilis 1921.
Gr.
M.
CARD.
VAN
ROSSUM,
Praefectus.
L. £B S.
C.
Laurenti,
Secretarius.
III
DECRETUM
INSTITUTUM A
BETHLEHEM
RIENSIS, IN
NUNCUPATUM
PROPE
SEMINARIUM HELVETICUM PRO
« IMMENSEE
EXTERIS
», DIOECESIS
CU-
MISSIONIBUS ERIGITUR.
Ut ad fidem per orbem latius p r o p a g a n d a m etiam ex nobilissima
Helvetiorum gente idonei missionarii mitti possint, o p p o r t u n u m visum
est Institutum quod a Bethlehem n u n c u p a t u r in loco vulgo Imrnensee,
dioecesis Curiae R h a e t o r u m exsistens, quod iam p l u r i b u s abhinc a n n i s
a l u m n i s atque disciplina floret, in Seminarium Helveticum pro exteris
missionibus erigere s u b iurisdictione h u i u s Sacrae Congregationis christiano nomini et fidei propagandae.
Quo quidem super consilio, cui Episcopi Curiensis a l i o r u m q u e in
Helvetia Antistitum sententia enixe favet, ab infrascripto Sacrae Congregationis de P r o p a g a n d a Fide Praefecto, facta relatione Sanctissimo
Domino Nostro divina Providentia P a p a e Benedicto X V , i n audientia
diei 19 h u i u s mensis, Sanctitas Sua rem magnopere adprobavit, praedic t a m q u e erectionem r a t a m h a b u i t et confirmavit, a t q u e p r a e s e n s ea s u p e r
re decretum edi iussit, u n a s t a t u e n s ut praedictum Seminarium peculiari
statuto ac legibus ab hac S. C. a d p r o b a n d i s , in futurum regatur.
D a t u m R o m a e , ex aedibus Sacrae Congregationis de P r o p a g a n d a
Fide, die 30 maii 1921.
G.
M.
CARD.
VAN
ROSSUM,
Praefectus.
C. Laurenti, Secretarius..
387
S. Congregatio de Propaganda Fide
IV
NOMINATIONES
Brevibus Apostolicis nominati s u n t :
1 iunii 1921. — Vicarius Apostolicus de Kuang-tong Occidentali et
Hainan, R. D. A u g u s t u s Gauthier, e Societate Parisiensi pro Exteris
Missionibus.
28 iunii. — Vicarius Apostolicus Deltae Nili, R. D. Iulius Girard, e
Societate L u g d u n e n s i Missionum ad Afros.
5 iulii. — Vicarius Apostolicus de Bamako in Sudan Gallico, R. D.
Aemilius F e r n a n d u s S a u v a n t , ex Instituto Missionariorum Africae.
— Vicarius Apostolicus de Quaghadougou in Sudan Gallico, R.
I o a n n e s Thevenoud, ex eodem Instituto Missionariorum Africae.
D.
10 iulii. — Episcopus Coadiutor cum iure futurae successionis Archiepiscopi Calcuttensis in Indiis Orientalibus, R. D. F e r d i n a n d u s Perier, e Societate Iesu.
SACRA CONGREGATIO RITUUM
I
PICTA VIEN.
BEATIFICATIONIS
NET,
S.
ET
CANONIZATIONIS VEN.
FUNDATORIS
CONGREGATIONIS
SERVI DEI ANDREAE HÜBERTI
FILIARUM
CRUCIS,
VULGO
FOUR-
SORORUM
ANDREAE.
SUPER
DUBIO
An constet de virtutibus theologalibus, Fide, Spe et Caritate in Deum et
proximum, nec non de cardinalibus, Prudentia, Iustitia, Fortitudine
et Temperantia earumque adnexis, in gradu heroico, in casu et ad
effectum, de quo agitur?
Vixdum venerabilis Dei Servus Andreas H u b e r t u s Fournet, operum
n o n m i n u s q u a m dierum plenus, a n n o millesimo octingentesimo trigesimo q u a r t o , qui suae aetatis s e c u n d u s s u p r a octogesimum a n n u s erat,
a mortali h a c statione recessit, q u o t q u o t praefatum p e r n o v e r a n t Dei
388
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
P a m u l u m sanctaeque eiusdem conversationis exstiterant testes, o m n e s
heroicarum ab eo exercitarum v i r t u t u m perinsignes facti s u n t praecones,
ipsomet p r a e e u n t e Pictaviensis ecclesiae p a s t o r e . Nihilominus, cum, iam
p l e n u m abhinc decennium, eisdem s u p e r virtutibus inita fuit disceptatio,
multis variisque eadem obnoxia facta est animadversionibus, q u a e exinde
potissimum d u c e b a n t u r , q u o d n o n solum e superiore vitae Servi Dei
parte, q u a e priores triginta complectitur a n n o s , aliquid a d i u m e n t i capere
nequiret necessaria de virtutum heroicitate a p p a r a n d a et a c c u r a n d a probatio, v e r u m et n e q u e ad hoc satis fructuosum illud adinveniretur, quod
q u i n q u a g i n t a circiter a n n o r u m , ad obitum u s q u e , p r o x i m e s u b s e c u t u m
est reliquum vitae spatium, utpote quod a e q u e et ipsum n e q u e defectibus v a c u u m maculisque omnino expers. Quae quidem semel oppositae q u u m u r g e r e n t u r a n i m a d v e r s i o n e s grave in discrimen c a u s a m
adducere s u n t minitatae, donec ex angustiis, q u i b u s v e r s a b a t u r , eam
eripere, industri experrectaque sui P a t r o n i opera, pro viribus connisi
s u n t a c t o r e s ; q u o d q u e acri a d s i d u o q u e studio p r o p o s u e r a n t sibi, prospero assecuti s u n t successu, ad q u a e d a m capita scite a p t e q u e redigendo et colligando q u a e c u m q u e illuc u s q u e obiecta ex adverso fuer a n t ; ista siquidem n u m e r o multa, genere et gravitate disparia a r d u a m
sane p l a n e q u e i n c o m m o d a m propositam r e d d i d e r a n t quaestionem.
In primis n a m q u e , singulae, per ista continentia capita, ex ordine
r e s u m u n t u r difficultates ; m o x facta, u n d e obiiciendi p r o m p t a fuerat materies, naviter studioseque investigantur et p e r p e n d u n t u r , u n a cum peculiaribus suis adiunctis, prout reapse acciderunt; q u e m a d m o d u m scilicet
sacramenti religione obstricti m a x i m i q u e m o m e n t i oculari scientia persaepe instructi e n a r r a r u n t et descripserunt testes. Ita, positis prius certoque firmatis q u a e in facto consistunt, q u o n a m in censu ipsa h a b e n d a
essent facta, seu quanti existimanda essent quae, d u m vixit, egit oper a t u s q u e fuit venerabilis Dei F a m u l u s , id p r o b e addiscere iustaque
lance p e n s i t a r e ex eis necesse fuit, q u a e iuris sunt, q u a e q u e interdum
nonnisi s a n a e critices recteque disserendi praecepta exstiterunt, ut plur i m u m a u t e m , principia et doctrinae, q u o r u m ope de bonitate a u t
malitia actúe, nec n o n de v i r t u t u m heroicitate deque diverso heroicitátis g r a d u discernere licuit atque diiudicare. H a n c c o m p l a n a t a m satis
s i m u l q u e c e r t a m a t q u e t u t a m ingressi emensique q u u m fuerint v i a m ,
quo constituerant sibi, eo advenisse dicendi s u n t actores; q u a e n a m que sive in facto sive in iure, iuste copioseque p r o l a t a fuerunt in
iudicio, eiusmodi profecto s u n t a p e r t e q u e se p r o b a n t , q u i b u s vir prudens a e q u u s q u e r e r u m aestimator assentiri ferme cogitur eisque subscribere.
1
S. Congregatio Rituum
389
Constitit s a n e , si quid in priore aetatis s u a e periodo, q u o a d honestae vitae commoda, domesticae supellectilis i n s t r u c t u m ^aliaque generis
eiusdem, sibi indulgere visus fuerit venerabilis Andreas, hoc o m n e plene
c u m u l a t e q u e redemisse illum a t q u e expiasse vivendi agendique s u i m e t
ratione, q u a m iugiter costanterque eum postea servasse liquet in altero, q u o d successit, vitae stadio, potiori quidem a t q u e diuturniori, q u u m
dimidium aequaverit saeculum. Illuc procul dubio illae spectarunt,
m a x i m e erga seipsum, austeritates, q u i b u s , post suipsius, uti vocant,
ad D e u m conversionem, nimis deditus venerabilis Dei F a m u l u s a d p a ruit; eisque q u i n eximiarum virtutum, q u i b u s o r n a t u s ille fuit, a p p a r a t u s ,
q u e m d a m veluti per excessum, nonnihil detrimenti acciperet, inde potius
maiorem ipse n a c t u s est firmitatem atque pulchritudinem ; q u a n d o q u i d e m
ita se gerens venerabilis Andreas, eo m a i u s generosae virtutis sibi adep t u s fuit m e r i t u m , quo ad semetipsum t r a h e r e sibique accommodare
fuit sollicitus hoc t a m sapiens t a m q u e providum sancti Gregorii Magni
m o n i t u m : « P e r hoc ergo - facite dignos fructus poenitentiae - unius« cuiusque conscientia convenitur, ut t a n t o m a i o r a q u a e r a t b o n o r u m
« operum lucra per poenitentiam, q u a n t o graviora sibi intulit d a m n a per
« culpam » (Honiil. 20 in Evangel.).
Neque ex eo quod universa, q u a longe lateque patuit, series vitae
Servi Dei n o n aeque renideat sanctitate, ullum sumere fas est, quod
c o n t r a faciat, a r g u m e n t u m ; idque si quis fortasse a u t u m a r e t , hic profecto, q u a e proprie vereque sit virtus heroica, quibusque elementis constet et conficiatur, se probe n o n tenere ostenderet. Nam, si q u a n d o de
Servis Dei praesertim agitur in ultima senectute defunctis, insigniter
opinione s u a falleretur, qui in praedictis Dei F a m u l i s o m n i a heroica
qualitate praedita vellet i n v e n i r e ; o b s t a t enim, quod, u n a d u m t a x a t
excepta b e a t a Virgine Maria, a u g u s t a Dei Genitrice, quot s u n t ex A d a m o
progeniti, nascendo, c o n t r a h u n t peccatum, quodque, etsi sacro baptismate deletum, Stirpes t a m e n post se relinquit p r a v a s a t q u e distortas,
infecto t a m q u a m semine inclusas. Ex quo fit, ut, cum Servorum Dei
p e r q u i r a n t u r virtutes, e o r u m quidem integra pervestiganda erit vita
singulaeque explorandae e r u n t a c t i o n e s ; ast, si de iis praecipue res
est, qui grandiori obierint aetate, contentos esse oportet, si virtutum,
q u a e ipsorum Dei Servorum conditioni seu statui consentaneae s u n t ,
heroicus praesto sit solideque d e m o n s t r e t u r ascensus, isque maxime
nîtescat eo potissimum tempore, q u o d vitae fuit e x t r e m u m , q u i n t a m e n ,
generali q u a d a m n o r m a , statui ac definiri queat, hoc e x t r e m u m vitae
t e m p u s q u o t a n n o r u m a m b i t u c o m p r e h e n s u m et circumscriptum esse
debeat, sicut h a n c magni momenti m a g n i q u e ponderis quaestionem e
390
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
proposito expendit, e a m q u e , s u a m i n t e r p o n e n s auctoritatem atque diut u r n u m , q u e m adquisierat, u s u m , dirimit absolvitque Benedictus XIV.
Cunctis quippe, q u a e ad r e m facere valuissent, in m e d i u m allatis, sententiae, q u a m professus n o n ita pridem fuerat, firmius adhaerescit, ab
eaque se n o n discedere gravibus hisce declarat verbis : « A p r o p o s i t a
« sententia n o n recedo, q u a e d i u t u r n a m exposcit q u i d e m heroicitatem^
« a b s q u e ulla t a m e n temporis definitione : ideoque, ubi casus contingat,
« u n u s q u i s q u e in causa suffragaturus, perpenso antecedentis vitae Servi
« Dei cursu, videre debebit, an vel d i u t u r n i r a t i o n e temporis, q u o heroice
« vixit, vel ratione qualitatis a c t u u m , q u o s breviori t e m p o r e exercuit,
« ille inter h e r o a s possit adscribi et inter sanctos in Ecclesia colendos
« recenseri » (lib. III, cap. XXXIX, n. 5).
Quae sane o m n i a ad h a n c transferre causam eique c o n g r u e n t e r
a p t a r e idem profecto fuit a t q u e facilem expeditamque causae ipsius
efficere diiudicationem, q u e m a d m o d u m in altera, q u a e a n n o elapso
h a b i t a est, p r a e p a r a t o r i a Congregatione dignosci potuit ita, ut ad ulteriora p o s t m o d u m progredi licuerit, ad generalem n e m p e Congregation e m , quae, die vigesima p r i m a superioris mensis iunii, coram Sanctissimo Domino n o s t r o Benedicto P a p a XV coacta fuit. Ih q u a a Reverendissimo Cardinali Vincentio Vannutelli, causae Relatore, sequens ad
discutiendum propositum est Dubium : An constet de virtutibus theolo
gatibus, Fide, Spe et Caritate in Deum et proximum, nec non de cardinalibus, Prudentia, Iustitia, Fortitudine et Temperantia earumque adnexis
venerabilis Servi Bei Andreae Huberti Fournet, in gradu heroico, in casu
et ad effectum, de quo agitur? Reverendissimi Cardinales et P a t r e s Consultores s u a quisque suffragia ediderunt, q u a e t a m e n Sanctissimus
D o m i n u s noster intento a d m o d u m persecutus q u u m fuisset animo, suprem u m iudicium S u u m de more p r o r o g a n d u m duxit, praesidium et l u m e n
a P a t r e l u m i n u m , fervidis interea c o m m u n i b u s q u e fusis precibus, enixe
e x o r a t u r u s . Q u u m a u t e m m e n t e m S u a m patefacere statuisset, hodiernam
designavit diem Dominicam octavam post Pentecosten ; ideoque, sacris
Mysteriis devotissime celebratis, ad Vaticanas Aedes arcessiri iussit Reverendissimos Cardinales Antonium Vico, Episcopum Portuensem et S. Rufinae, Sacrae R i t u u m Congregationi Praefectum, et Vincentium Vannutelli, Episcopum Ostiensem et P r a e n e s t i n u m , Sacri Collegii D e c a n u m
c a u s a e q u e Relatorem, u n a cum R. P. Angelo Mariani, Fidei P r o m o t o r e
generali, m e q u e insimul infrascripto S e c r e t a r i o , eisque a d s t a n t i b u s ,
solemniter pronuntiavit : Constare de virtutibus theologalibus, Fide, Spe
et Caritate in Deum et proximum, nec non de cardinalibus, Prudentia,
Iustitia,
Fortitudine et Temperantia earumque adnexis venerabilis Servi
m
S. Congregatio Rituum
Dei Andreae Huberti Fournet,
de quo agitur.
in gradu heroico, in casu
et ad effectum,
Hoc Decretum publici iuris fieri, et in acta Sacrae R i t u u m Congregationis referri m a n d a v i t sexto idus iulias a n n o M C M X X I .
A.
CARD.
E p . P o r t u e n . et S. Rufinae,
VICO,
S. B.
G. Praefectus.
L , © S.
Alexander
Verde,
Secretarius.
/
II
DUBIUM
CIRCA
MISSAM VOTIVAM
SACRATISSIMI
CORDIS
IESU
PRIMA
FERIA VI
MENSIS
Sacrorum R i t u u m Congregationi propositum est d u b i u m : « An feria
« s e x t a post Octavam Ascensionis, si iuxta Rubricas fiat Officium et
« Missa de ea, et simul occurrat p r i m a feria sexta mensis, celebrari
« valeat u n a Missa Sacratissimo Cordis Iesu, t a m q u a m votiva solemnis,
« iis in ecclesiis in q u i b u s m a n e p e r a g u n t u r devota exercitia in hono« r e m eiusdem Sacratissimi Cordis Iesu? ».
Et Sacra e a d e m R i t u u m Congregatio, audito specialis Commissionis
suffragio, re sedulo perpensa, ita rescribendum censuit:
« Attentis Rubricis Missalis n u p e r editi tit. II, n. 8, a t q u e Decretis
« S. R. C. 4084 Vallisvidonis diei 29 novembris 1901 et 4093 R o m a n a
« diei 26 martii 1902 ad 3, Missa in casu erit dicenda de feria sexta
« post Octavam Ascensionis, q u a e a e q u i p a r a t u r Festo Christi Domini,
« cum iisdem t a m e n privilegiis Missae votivae solemnis, cum cantu vel
« lectae, de Sacratissimo Corde Iesu, pro re gravi, iuxta declarationem
« seu Decretum S. R. C. 4271 Baionen, diei 8 iunii 1911, ad II ». Atque
ita rescripsit ac declaravit.
Die 8 iulii 1921.
© A.
CARD.
VICO,
E p . P o r t u e n . et S. Rufinae,
S. E. G. Praefectus.
L. « S.
Alexander
Verde,
Secretarius.
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ACTA
TRIBUNALIUM
SACKA ROMANA ROTA
SANCTI ANGELI DE LOMBARDIS
IURIUM
Benedicto Pp. XV feliciter regnante, Pontificatus dominationis suae
anno sexto, die 16 iulii 1920, BR. PP. DB. Ioannes Prior, P o n e n s , Iulius
Grazioli et Franciscus Parrillo, Auditores de Turno, in causa S. Angeli
de L o m b a r d i s - Iurium, inter Archipresbyterum Victorium Novia, actorem
appellantem, repraesentatum per legitimum procuratorem Thomam Ambrosetti, advocatum, et Clerum ecclesiae receptitiae oppidi « Vallata », repraesentatum per
legitimum
procuratorem
Vincentium
Sacconi
advocatum,
interveniente et disceptante in causa Promotore iustitiae huius S. Tribunalis, sequentem tulerunt in gradu appellationis definitivam sententiam^
In oppido Vallata dioecesis S. Angeli de L o m b a r d i s exstat ecclesia
c u r a t a receptitia, quae c o m m u n e m subiit s o r t e m aliarum h u i u s generis
ecclesiarum, in Neapolitano Regno u s q u e ad s e c u n d a m m e d i e t a t e m
elapsi saeculi florentium: si quidem, lege gubernii italici diei 15 augusti 1867 omnia b o n a praefatarum ecclesiarum, reservata unica q u o t a
e a r u m d e m parochis, compilata fuerunt a t q u e t r a d i t a administrationi
vulgo dictae Fondo pél Culto per legem superioris a n n i institutae. Ex
facta spoliatione, r e d i t u s defecerant p r o divini cultus expensis, et cum
ad eosdem r e c u p e r a n d o s r e c u r s u s parocho pateret p e n e s civilia tribunalia contra praedictam administrationem, t a m q u a m heredem b o n o r u m
praefatis ecclesiis s u b t r a c t o r u m , h a n c viam delegit h o d i e r n u s p a r o c h u s
loci Vallata, sac. Victorius Novia, a t q u e duplici s e n t e n t i a conformi
eadem administratio del Fondo Culto d a m n a t a fuit ad q u o t a n n i s r e p e n d e n d a m p a r o c h o eiusdem ecclesiae s u m m a m libell. 1482,75 pro cultus
expensis, u n a c u m a n n u a s u m m a lib. 300 pro ecclesiae m a n u t e n t i o n e ,
nec n o n ad eidem parocho reiiciendas s u m m a s in eadem m e n s u r a
a n n u a l i p r o cultu iam e x p e n s a s a die possessionis beneficii u s q u e ad
litis initium, sexdecim videlicet a n n i s : et libell. 2000 p r o u n a tantum,
vice, titulo factarum e x p e n s a r u m pro sacris utensilibus.
m
S. Romana Rota
S u p e r s u m m a pro retroactö tempore percepta a parocho Novia, in
libell. 27.809,80, lis o r t a est inter praefatum p a r o c h u m et clerum receptitium p r a e t e n d e n t e m p a r t e m sibi deberi, sive quia et ipse in cultus
expensas pro r a t a contribuii, sive quia pecunia vindicata, ex bonis sibi
a fisco arreptis proveniebat.
Vicarius generalis de Episcopi m a n d a t o , s t u d u i t r e m de bono et
a e q u o componere inter partes, schemate q u o d a m compositionis proposito ; at, refragante Archipresbytero, controversia per Episcopi decretum
diei 21 iulii 1912 fuit dirempta, cuius vi Clero concessae fuerunt lib. 6000,
Episcopo pro cathedratico et t a x a Seminarii libell. 1000, et reliqua
s u m m a lib. 20.809,80, Archipresbytero adiudicata fuit.
Archipresbyter Ordinarii decreto n o n acquievit, sed r e c u r s u m fecit
ad S. Sedem, a t q u e , obtenta commissione pontificia, causa delata fuit
ad h. S. Ordinem in p r i m a instantia iudicanda. Duo dubia ad rem proposita fuerunt n e m p e :
1. An et quae reparatio facienda sit summae lib. 27.809,80 quam
Arch. Novia percepit ab Administratione, vulgo F o n d o per il culto.
2. Quomodo erogari et a quo administrari débeat annua assignatio
ab eadem Administratione in posterum solvenda in casu.
R e s p o n d e r u n t iudices rotales primi gradus, p r o u t constat ex decisione relata in Comm. Off. Acta Ap. Sedis, vol. XII, p. 9 4 :
Ad I. Affirmative quoad p r i m a m p a r t e m ; q u o a d alteram p a r t e m
v e r o : Repartitio fiat ut in decreto Episcopi diei 21 iulii 1912, detractis
t a m e n de p a r t e assignata clero, libellis mille septingentis q u i n q u a n ginta d u a b u s (L. 1752), Archipresbytero adiudicandis.
Ad II. S t a n d u m decreto Episcopi.
Appellante a u t e m Archipresbytero Novia ad alium t u r n u m rotalem,
quaestio nobis dirimenda p r o p o n i t u r s u b dubio c o n s u e t o : An sententia
rotalis
diei
28
februarii 1919 sit
confirmanda
vel
infirmanda, in
casu.
I N I U R E . - Ante omnia d e t e r m i n a n d a est conditio iuridica p a r t i u m .
I u x t a s t a t u t a capitularia ecclesiae receptitiae oppidi Vallata, ab Ordinario
dioecesis S. Angeli de Lombardis et Bisacien. Revmo D. Antonio Manerba,
a n n o 1749, approbata, Clerus receptitius c u r a m habitualem habet, Archipresbyter a u t e m curam actualem. Ita legitur cap. 2: « Ad esso Arciprete
« appartiene la c u r a delle anime, all'aiuto delle quali sono t e n u t e le altre
« Dignità e i P a r t e c i p a n t i : alla cura attuale, però è t e n u t o detto Arci« prete, e gli altri alla c u r a abituale ». U n d e clerus receptitius, qui
c u r a m habitualem habet, ad n o r m a m iuris communis, rector est ecclesiae : ad illum itaque, spectat illius administratio, defensio iurium ipsius,
394
Acta Apostolicae Sedis C'omm&ntarium Officiale
o n u s r e p a r a n d i eamdem, etc. Ait P i g n a t e l l u s , C o n s u l t 150, n. 8, tom. I X :
« Quod vero ad regimen et administrationem ecclesiae, Capitulum pariter
« fundat s u a m intentionem in eo q u o d est rector sive p a r o c h u s , et sic
« r e g e n d i et administrandi c u r a ad ipsum de iure pertinet, ut p e r
« R o t a m etc.... q u a m sequitur Lotterius ». Qui curam actualem t a n t u m modo habet, n o n est rector ecclesiae, sed, uti tenet R o t a , decis. 316,
n. 2, par. 4, tom. 2. inter Recentior., est rector curae a n i m a r u m , vel, ut
ait Pichler in tit. De Off. Vic, n. 15, est rector a n i m a r u m . Iuri c o m m u n i
in casu c o n s o n a n t s t a t u t a generalia ecclesiarum receptitiarum ad norm a m exemplaris a congregatione Episcoporum regni Neapolitani redacta,
et iussu regis F e r d i n a n d i 1 ad o m n e s Ordinarios eiusdem regni missa
a n n o 1824, p r o u t ex auctore Salzano (Lezioni di Diritto Canonico, vol. 2,
p. 232 seq.) n o t a t u r in sententia appellata. I u x t a eadem statuta partes
etiam s u a s h a b e t Ordinarius in administratione r e d i t u u m ecclesiae. Sub
n u m . 2 legitur: « Il Clero a m m i n i s t r e r à in m a s s a c o m u n e e n o n già divi« sámente le rendite di q u a l u n q u e n a t u r a esse siano per mezzo di un
« Partecipante eletto dal Clero istesso, che eserciterà t u t t e le funzioni di
« Procuratore, e ne a s s u m e r à il titolo ». S e q u u n t u r aliae dispositiones
ad rem n o s t r a m spectantes, n. 5: « Se poi vi s a r à accidentale accrescile mento di rendita, anche per causa di porzioni vuote, alla fine dell'anno,
« s e c o n d o il Reale Rescritto del 19 nov. 1823, il P r o c u r a t o r e ne d a r à
« piena cognizione all'Ordinario, il quale ordinerà u n a eguale partizione
« t r a tutti i partecipanti; oppure, richiedendolo il bisogno, disporrà che
« t u t t i o p a r t e degli avanzi, si applichino a beneficio della Chiesa, o
« riparazioni di fabbriche, o migliorie dei fondi o sacri arredi, o altro
« secondo il bisogno di essa... 8. Al P r o c u r a t o r e s a r à permesso di ero« gare tutte le somme, che bisognano, senz'altra autorizzazione p e r
« soddisfare ai pesi pubblici m a t u r a t i , o alle porzioni dei partecipanti.
« Per le spese poi di Chiesa... come anche per l'introduzione delle liti,
« debba esserne autorizzato dal Clero per mezzo di regolare commis« sione... 9. Ogni introito s a r à percepito dal solo P r o c u r a t o r e ; c h i u n q u e
« dei partecipanti introiterà s o m m a q u a l u n q u e a p p a r t e n e n t e alla s o m m a
« comune, col suo ricevo n o n sarà liberato il debitore ».
Hisce n o r m i s generalibus conformia sunt s t a t u t a particularia ecclesiae receptitiae S. Bartholomaei, q u i b u s o r d i n a t u r ut quovis a n n o e
gremio cleri receptitii eligantur duo p r o c u r a t o r e s , u n u s Capituli, alter
ecclesiae, qui ex m a n d a t o eiusdem cleri b o n a respective Capituli et
ecclesiae a d m i n i s t r a r e d e b e a n t et i u r a tueri.
Ecclesiae receptitiae bonis fuerunt ditatae q u o r u m reditus m a s s a m
c o m m u n e m confiaban t, et ex iis congrua portio c u r a t a praelevari debe-
S. Homana Bota
395
bat, Archipresbytero tribuenda, nisi aliunde ipse eam haberet, et ex
reliqua s u m m a tot portiones faciendae, quot Episcopus sufficientes exis t i m a n t p r o a n i m a r u m c u r a e a d i u m e n t o a c cultus servitio. E x p e n s a e
cultui necessariae ex eadem m a s s a ut p l u r i m u m d e s u m e b a n t u r , nisi
peculiares essent reditus, qui licet a m a s s a distincti, u n a t a m e n cum
m a s s a ecclesiae p a t r i m o n i u m constituebant.
Haec vero i u r a i m m u t a t a m a n e n t etiam post leges eversivas a n n i 1867,
q u i b u s bona ecclesiae et Capituli ad d o m i n i u m S t a t u s devoluta sunt.
Civilis enim potestas legem ecclesiasticam abrogare nequit. In facto,
utique, evenit m u t a t i o , cum, deficientibus bonis ecclesiae p a t r i m o n i u m
constituentibus, administratio Capituli ut p l u r i m u m ad b o n a adventicia
restringitur. N u m q u a m t a m e n cessavit ecclesiastica auctoritas ius Capit u l o r u m vindicare ad illa bona q u a e fiscus sibi iniuste adscivit, ceu
videre est in litteris S. C. Concilii Ad dirimendas, et in Instructionibus
S. Poenitentiariae De compositionibus faciendis ab illis qui proprietatem
h u i u s m o d i b o n o r u m a fisco acquisierint. Suppressio ab auctoritate civili
decreta, facta videlicet mutavit, n o n iura.
Vi legis italicae diei 15 augusti 1867 art. 1 s u p p r e s s a f u e r u n t : « I
« Capitoli delle Chiese Collegiate, le chiese ricettizie, le communie, ecc.
« salvo per quelle t r a esse che a b b i a n o cura di anime, un solo benefició
« curato, od u n a quota curata di m a s s a per congrua parrocchiale ». In
sequelam vero decretae suppressionis omnia b o n a a fisco compilata
s u n t : art. 2. « Tutti i beni di q u a l u n q u e specie, a p p a r t e n e n t i agli anzi« detti enti morali soppressi, sono devoluti al demanio dello Stato »;
e a d e m q u e , eiusdem eversivae legis dispositione, Administrationi vulgo
dictae Fondoper il Culto, d e m a n d a t a . Heres igitur talium bonorum facta
fuit praedicta civilis administratio, quae, p r o u t in iuribus praefatarum
ecclesiarum successit, sic et onera iis inhaerentia hereditavit. Verum,
cum onera q u a e collegio vel communitati incumbebant, simul cum ipsa
c o m m u n i t a t u m suppressione, iuxta legem civilem, cessaverint, nihil pro
his dicta civilis administratio refundere statuit, exceptione facta, ad effectum pensionis, pro his, qui t e m p o r e legis p r o m u l g a t a e beneficio vel
portione legitime e r a n t investiti.
At pro cultus expensis et m a n u t e n t i o n e ecclesiarum, quae u n a cum
indole receptitia c u r a m a n i m a r u m adnexam retinebant, etiam civiliter
t e n e t u r Administratio « del Fondo Culto », easdem rependere, ex illarum
ecclesiarum patrimonio sibi in hereditatem obvento, et iuxta ipsius patrimonii vires. In art. 30 legis 7 iulii 1861 haec ad r e m h a b e n t u r . « Pei
« p a g a m e n t i dei debiti, degli oneri e di qualsiasi altra passività degli
« enti o corpi morali soppressi, il F o n d o per il Culto n o n sarà t e n u t o
Acta Apostolicae Seáis - Commentarium Officiale
396
« ad un a m m o n t a r e maggiore di quello risultante o dalla r e n d i t a n e t t a
« accertata definitivamente nella presa di possesso, o dal capitale for*
« m a i o dal cento per cinque della r e n d i t a m e d e s i m a » .
Ex iuridica p a r t i u m conditione, ad n o r m a m iuris ecclesiastici, sequitur
primo, quod Archipresbyter nonnisi de m a n d a t o cleri receptitii actionem
i n t e n t a r e potuit contra civilem administrationem, q u a e « F o n d o per il
« culto » vulgo audit, ad expensas cultus et reparationis ecclesiae recup e r a n d a s . H u i u s m o d i m a n d a t u m generale a clero tacite illi collatum
f u i t ut rite concludit sententia appellata, et ad omnes expensas necessarias et ordinarias in lite p r o m o v e n d a sufficiebat: n o n a u t e m ad extraordinarias, ad q u a s faciendas requirebatur, iuxta Capituli statuta, speciale
m a n d a t u m . Sequitur, in secundo loco, quod, quidquid ex actione intent a t a obtinuerit, n o n sibi sed ecclesiae acquisivit, a cuius rectore, seu
a clero receptitio, a d m i n i s t r a n d u m erat, interveniente q u o q u e Ordinario
in iis, q u a e ipsi, iuxta statuta, competunt.
Imprimis n o t a n d u m est q u o d in dubiis
concordatis nulla fit quaestio de pecunia a tribunali concessa pro expensis
toleratis vel in posterum tolerandis in ecclesia r e p a r a n d a : de illa igitur
n o b i s n o n erit a g e n d u m .
AD
FACTUM
QUOD
SPECTAT.
Quod ad repartitionem spectat s u m m a e libellarum 27.809,80 de q u o
agitur sub p r i m o dubio, ex illa imprimis refundendae s u n t Archipresbytero Novia expensae litis in foro civili motae. Ipse contendit se dimidiam p a r t e m integrae s u m m a e vindicatae, c u m u l a t e pro honorariis et
expensis in lite p r o m o v e n d a , ex pacto inito advocato civili solvisse, cui
nihil solvere deberet si ipsum in lite s u c c u m b e r e contigisset. H a e c conventio vero admitti nequit. H u i u s m o d i conclusionem a u t e m DD. Auditores n o n fundant in ratione ab appellata sententia allegata, n e m p e
q u o d obligatio impendendi expensas nullimode, ne indirecte quidem,
oriri potest ex emptione litis, utpote r e p r o b a t a a lege positiva, sive
canonica (can. 1615 Cod. I. C), sive civili, t u m m o d e r n a (Cod. Civ. It.,
art. 1458) tum R o m a n a (1. Sumptus, ff. de pactis et 1. Solarium ff. mandati), quia c o m m u n i o r Doctorum opinio, tenet quod, licet p a c t u m n o n
solum extrinsece, seu vi legis positivae, sed etiam intrinsece t u r p e sit,
ac proin de iure n a t u r a e nullum, tamen, si p a r s c o n t r a h e n s actionem
illicitam vel t u r p e m in pactum d e d u c t a m vere praestiterit, pretium conv e n t u m solvendum est: quia, n i m i r u m , ex actione illicita vel turpi completa, oritur n o v u s contractus i n n o m i n a t u s « facio ut des » qui a priori
conventione pendet, n o n s e c u n d u m speciem s u a m essentialem, sed tant u m m o d o s e c u n d u m pretii determinationem : q u a e pretii determinatio
S. Romana Bota
397
in se non erat invalida nec peccaminosa. Cf. Lehmkuhl, vol. I, n. 1248 sq.,
ed. 12; Génicot, vol. I, n. 584, ed. 7 et alios ab hisce a u c t o r i b u s citatos.
Defensionis o p e r a ab advocato praestita n o n erat in se illicita, sed a
lege prohibita t a n t u m m o d o uti p a r s integra contractus vetiti: opera
a u t e m feliciter completa, n o n iniuste exigere potuit laboris simul ac
periculi p r a e m i u m a n t e a d e t e r m i n a t u m , licet ad illud r e p e t e n d u m nulla
ipsi concessa sit actio civilis. P r a e t e r e a dubitari licet n u m iura q u a e
p r o h i b e n t q u o m i n u s patroni litem e m a n t vel de immodica rei litigiosae
parte sibi r e p e n d e n d a paciscantur, in peculiaribus causae actualis adiunctis locum h a b e a n t : n a m a g e b a t u r de re q u a e sua indole aleae plena
erat, de actione n i m i r u m contra p o t e n t e m Administrationem, q u a e vel
sola sui opinione valet parochos a suis iuribus prosequendis deterrere,
ita ut, excluso eiusmodi pacto, fere nulla spes parocho r e m a n e r e t vel
p a r t e m b o n o r u m suae ecclesiae pertinentium vindicanda
Unde, si, in facto, Archipresbyter Novia sufficienti m a n d a t o Cleri
receptitii i n s t r u c t u s fuisset ad hoc medium extraordinarium adhibend u m , et medietatem pecuniae recuperatae advocato revera se rependisse
probasset, haec inter expensas Archipresbytero refundendas procul dubio
e n u m e r a n d a esset.
At Archipresbyter Novia id n o n probavit. Imprimis de tali pacto
inito ex actis n o n constat. Actor epistolam exhibet advocati, in q u a
emptio litis in dictis terminis proponitur, sed ex nullo d o c u m e n t o constat i p s u m Archipresbyterum proposito adhaesisse. P o r r o , etiamsi exstiterit p a c t u m , n u l l a t e n u s constat Archipresbyterum pacto stetisse et
dimidiam p a r t e m pecuniae o b t e n t a e advocato reapse solvisse: rogatus
enim per decretum D. P o n e n t i s in p r i m a instantia diei 18 iunii anni 1918,
ut p r o b a t i o n e s solutionis tribunali exhiberet, per q u i n q u e h e b d o m a d a s
n u l l u m dedit r e s p o n s u m : edito autem altero decreto P o n e n t i s peremptorio, die 27 iulii 1918, ut dictas probationes intra quindecim dierum
s p a t i u m afferret, pariter nihil respondit. Reiecta itaque infundata contentione actoris, r e m a n e t ut s u m m a ex aequo d e t e r m i n e t u r pro expensis
litis et occasione litis ab ipso t o l e r a t i s : et DD. Auditores talem summ a m rite definitam esse censuerunt a Pro-Vicario Episcopi in m e n s u r a
q u a r t a e partis integrae s u m m a e de m a n u Administrationis vulgo « F o n d o
per il Culto » recuperatae.
Secundo loco r e p e n d e n d a e sunt expensae sive ab Archipresbytero
sive a clero ab a n n o 1895 factae pro supellectili ecclesiae et divino
cultu. H u i u s m o d i s u m m a e , allegatis o m n i b u s perpensis, in a e q u a mens u r a d e t e r m i n a t a e s u n t in s c h e m a t e Pro-Vicarii Episcopi in decreto ab
Ordinario a p p r o b a t o . Neque de aliqua possibili iniuria sibi facta Archi-
398
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
presbyter queri potest, ex eo q u o d infundatae eius computationes reiectae fuerunt, cum, ut ait De Luca, De tutoribus et curatoribus, n. 55,
« a d m i n i s t r a t o r nec debitor nec creditor dici possit a n t e r e d d i t a m rei
« g e s t a e r a t i o n e m » . Archipresbyter Novia a u t e m d e administratione
b o n o r u m ecclesiae ab ipso gesta a d a e q u a t a m r a t i o n e m n o n reddidit, sive
Ordinario dioecesis, sive in duplici iudicio causae c o r a m N. S. Tribunali agitatae.
Tertio loco a s s i g n a n d a e s u n t Ordinario s u m m a e pro t a x a Seminarii
et cathedratico, q u a s ad mille libellas r e d u c t a s , ipse acceptavit: siquidem
n u m e r a t a e fuerunt inter e x p e n s a s divini cultus in sententia tribunalis
civilis et ceteroquin O r d i n a r i u s ius h a b e t easdem ab ecclesiis suae dioecesis exigendi.
Quaestio dein oritur an clero assignari possit compensatio pro servitio ecclesiae per sexdecim a n n o s praecedentes gratis peracto. - DD. Auditores affirmative respondent, quia, solutis o m n i b u s expensis, id q u o d
r e m a n e t indolem h a b e t reditus adventicia de quo est sermo in q u i n t o
articulo s t a t u t o r u m , q u a e s u p r a citata sunt. Assignatio videlicet, iuxta
dictum articulum, p e n d e t a prudenti arbitrio Episcopi. Id eo magis in
casti dicendum est, q u o d reapse agitur de partiali restitutione b o n o r u m ,
q u a e ad collegium receptitium pertinent (ut patet ex art. 30, Leg. it.,
7 iulii 1866 s u p r a citato), q u o r u m p a r s olim d e s t i n a t a fuit ad servitium
a clero praestitum c o m p e n s a n d u m : in portione, nimirum, cuique ex
m a s s a c o m m u n i proveniente. Gerte n o n obstat factum, q u o d in sententia iudicis civilis nihil pro servitio a clero praestito assignatum fuit:
n a m sive p a r o c h u s actor requirere, et vicissim civilis iudex d a m n a r e
n o n p o t e r a t administrationem « del F o n d o Culto » nisi ad eas t a n t u m
expensas reiiciendas vel s u b m i n i s t r a n d a s , q u a e cultui ecclesiae e r a n t
necessariae. Nulla etenim actio a d v e r s u s talem administrationem concessa est ad ea b o n a r e c u p e r a n d a , q u a e ecclesiae servitium a clero
receptitio praestitum directe respiciunt, q u u m h u i u s m o d i b o n a in S t a t u s
dominium t r a n s l a t a fuerunt. Exinde nec iudex civilis sententia s u a
d a m n a r e , nec administratio restituere p o t e r a t aliquid q u o d praefatum
ecclesiae servitium respiceret; u n d e immerito ex sententiae civilis t e n o r e
et ex rei restitutae indole, ea s u m m a a priori sententia rotali clero
abiudicata fuit, q u a m pro tali ecclesiae servitio Episcopus adiudicavit.
R e s enim non ad s e n t e n t i a r u m civilium tramitem dirimenda est, sed
ad iuris generalis n o r m a m nec n o n particularis ecclesiarum receptitiar u m . Siquidem qui plus ab aliquo accepit, q u o d sibi non est debitum,
t e n e t u r domino suo r e s t i t u e r e : cum n e m o possit alterius iactura locupletare At d o m i n u s in casu certe n o n est administratio civilis « dei
S. Romana Boia
399
F o n d o Culto » èuius p a t r i m o n i u m ex bonis ab Ecclesia arreptis constat,
et in s u m m i s pro cultu erogandis h a u d e a m m e n s u r a m s u p e r a r e potest,
q u a e vires hereditatis sibi delatae excedit. D o m i n u s igitur est ipsa
ecclesia receptitia, cuius p a t r i m o n i u m lege eversiva fuit compilatum, et
ipsi consequenter restituendus est s u m m a e excessus, qui, expensis p r o
cultu solutis, manet, arbitrio Episcopi applicandus ad n o r m a m art. 5
exemplaris statuti a n n o 1824 confecti. Episcopus vero talem s u m m a e
excessum clero pro praedicto servitio adiudicavit, et cum iure suo sit
u s u s , eius agendi ratio etiam in h a c p a r t e p r o b a n d a est.
Simili modo, pro arbitrio Episcopi, vi articuli quinti citati s t a t u t i
exemplaris, determinari potest compensatio Archipresbytero t r i b u e n d a
pro laboribus in beneficium ecclesiae S. Bartholomaei t a m feliciter expletis. I u r e suo, videlicet, u t e b a t u r Ordinarius in decreto 21 iulii 1912,
q u o , o m n i b u s hinc inde perpensis, s u m m a e libellarum 20.809,80 et libellarum 6000 respective Archipresbytero Novia et clero receptitio assig n a t a e fuerunt.
Quoad erogationem et administrationem pecuniae q u o t a n n i s in poster u m ab administratione, vulgo « F o n d o per il Culto » solvendae de q u o
s u b dubio secundo agitur, eadem criteria adhiberi debent ac illa q u a e
applicata s u n t respectu s u m m a e liquidae, q u a e pro retroacto t e m p o r e ,
vi sententiae civilis, Archipresbytero soluta fuit: eadem enim est indoles
pecuniae, ad e u m d e m scopum destinatae, sive p r o t e m p o r e praeterito
sive pro futuro collata fuerit. R e d i t u s enim adventicius est Ecclesiae
receptitiae, qui proinde, ad n o r m a m quinti articuli statuti exemplaris
s u p e r i u s citati, pro arbitrio Episcopi h o c vel illo m o d o erogandus est
et a d m i n i s t r a n d u s . Ideoque, q u o d ad s e c u n d u m dubium spectat, cens u e r u n t DD. Auditores decreto Ordinarii esse s t a n d u m .
Quibus o m n i b u s in iure et in facto perpensis, Nos infrascripti Auditores de t u r n o pro tribunali sedentes et solum Deum prae oculis h a b e n tes decernimus, declaramus et definitive s e n t e n t i a m u s , ad p r o p o s i t u m
d u b i u m r e s p o n d e n t e s : «Affirmative, iuxta m o d u m , ad p r i m a m p a r t e m :
Negative ad s e c u n d a m » seu « sententiam rotalem diei 28 februarii esse
confirmandam iuxta m o d u m qui s e q u i t u r :
« A d I: Affirmative: q u o a d p r i m a m partem. Q u o a d alteram v e r o :
repartitionem controversae s u m m a e faciendam esse in o m n i b u s ut in
decreto Episcopi diei 21 iulii 1912 ».
« Ad II. S t a n d u m esse eidem decreto Episcopi »; statuentes praeterea, e x p e n s a s omnes iudiciales ab actore Archipresbytero Novia esse
solvendas.
400
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Quare m a n d a m u s Ordinariis locorum e t ministris t r i b u n a l i u m a d
q u o s spectat ut exsecutioni m a n d e n t h a n c n o s t r a m definitivam sententiam ad t r a m i t e m tituli XVII Cod. iur. can., et adversus reluctantes
procedant ad n o r m a m ss. c a n o n u m et p r a e s e r t i m cap. 3, sess. XXV,
Conc. Trid. et can. 1924 Cod. I . C , iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis q u a e magis o p p o r t u n a et efficacia pro r e r u m adiunctis esse
iudicaverint.
R o m a e in sede T r i b u n a l i s S. R. R o t a e die 16 iulii 1920.
Ioannes
Prior, Ponens.
Iulius Grazioli.
Franciscus Parrillo.
Ex Cancellaria 12 octobris 1920.
Sac. T. Tani, Notarius.
Diarium Romanae Öufiae
mi
DIARIUM ROMANAE CURIAE
S. CONGREGAZIONE DEI RITI
Martedì 12 luglio 1921, nel Palazzo Apostolico Vaticano, con l'intervento
degli Emi e Rmi signori Cardinali e con il voto dei Rmi Prelati e Consultori teologi, si è tenuta la Congregazione Preparatoria dei Sacri Riti, per
discutere il dubbio sopra due miracoli che si asseriscono operati da Dio per
intercessione della Beata Maria Maddalena Postel, Vergine, Fondatrice dell'Istituto delle Suore delle Scuole Cristiane della Misericordia; i quali miracoli vengono proposti per la sua Canonizzazione.
Martedì 19 luglio 1921, nei Palazzo Apostolico Vaticano, si è tenuta la
Congregazione Ordinaria dei Sacri Riti, nella quale al giudizio degli Emi e
Rmi signori Cardinali, componenti la medesima, sono state sottoposte le seguenti materie:
1) Introduzione della Causa di Beatificazione e Canonizzazione della
Serva di Dio Anna Maria Antigo, Monaca professa delle Clarisse, in Perpignano.
2) Conferma del culto da tempo immemorabile prestato al Servo di Dio
Angelo de Scarpetti, dei Romitani di Sant'Agostino, chiamato Beato.
3) Concessione ed approvazione dell'Officio e Messa e dell'Elogio da inserire nel Martirologio dei Frati Minori, in onore della Beata Margherita di
Lorena, Monaca professa del II Ordine di San Francesco, nella diocesi di Séez.
4) Infine intorno alla revisione degli scritti della Serva di Dio Suor Maria
della Passione di Nostro Signore Gesù Cristo, dell'Istituto delle Crocefisse
Adoratrici del Ssmo Sacramento della Eucarestia.
S. CONGREGAZIONE « P R O ECCLESIA ORIENTALI»
NOTIFICAZIONE
Si notifica che il signor Malik Pira, originario caldeo della Persia, è un
semplice laico e non un Missionario Cattolico. Egli non deve ritenersi facoltizzato dall'autorità della Chiesa Cattolica a questuare per i suoi connazionali.
Gli Eccmi Ordinari e i Revmi Superiori Religiosi, tanto in riguardo al
signor Malik Pira, quanto in riguardo di altri questuanti, dovranno attenersi
alle disposizioni della Circolare N. 29642, emanata dalla Sacra Congregazione
de Propaganda Fide per gli Affari di Rito Orientale, il I gennaio 1912 (Acta
Apostolicae Sedis, IV, 1912, p. 532).
f i . P A P A D OPOULOS, Assessore.
o
ACTA, vol. XIII, n. 10. — 1-8-921.
28
40â
Acta Apostolicae Seáis - Commentarium Officiale
S. PENITENZIERIA APOSTOLICA
Con Biglietto dell'Emo signor Cardinale Penitenziere Maggiore, in data
I luglio 1921, il Santo Padre si è degnato nominare Monsig. Silvio Fagiolo,
Segretario della Penitenzieria Apostolica.
o
SEGRETERIA DI STATO
NOMINE
Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre si è degnato di
nominare:
14
luglio
1921.
20
»
»
»
»
»
22
»
»
»
»
»
25
»
»
27
»
»
»
»
»
L'Eflio sig. Card. Giovanni Tacci, Protettore dell'Istituto
delle Suore dell'Educazione Cristiana.
Monsig. Francesco Guglielmi, Prelato Referendario del Supremo Tribunale della Segnatura Apostolica.
Il Rev. Sac. Umberto Kaldewey, Segretario di Nunziatura
di seconda classe.
Monsig. Pietro Bene4etti, Arcivescovo tit. di Tiro, Delegato
Apostolico di Cuba e Portorico.
Monsig. Ernesto Filippi, Arcivescovo tit. eletto di Sardica,
Delegato Apostolico del Messico.
Monsig. Francesco Borgongini-Duca, Pro-Segretario della
Sacra Congregazione degli Affari Ecclesiastici
Straordinari, Consultore della Suprema Congregazione del S. Officio.
Monsig. Pietro Fumasoni Biondi, Arcivescovo tit. di Dioclea
e Segretario della Sacra Congregazione di Propaganda Fide, Consultore della Sacra Congregazione degli Affari Ecclesiastici Straordinari.
Monsig. Francesco Borgongini-Duca, Consultore della Sacra
Congregazione di Propaganda Fide.
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare:
Assistenti al
Soglio
Pontifìcio:
7 maggio 1921. Monsig. Francesco Maria Kersuzan, Vesc. di Capo Haitiano.
9 luglio
»
Monsig. Giorgio Schmid de Grüneck, Vescovo di Coirà.
22
»
»
Monsig. Giuseppe Francesco Re, Vescovo di Alba.
Diarium Romanae Curiae
403
Protonotari apostolici ad instar participantium :
3
»
»
6
9
18
22
luglio
»
»
»
»
»
»
1921.
»
»
»
»
»
»
Monsig.
Monsig.
Monsig.
Monsig.
Monsig.
Monsig.
Monsig.
Enrico Luigi Odelin, dell'archidiocesi di Parigi.
Giulio Lapalme, della medesima archidiocesi.
Gustavo Pietro Lefebre, della medesima archid.
Massimino Lillo, della diocesi di Monopoli.
Enrico I. Grosch, della diocesi di Nottingham.
Gaetano Grimaldi, dell'archidiocesi di Bari.
Ferdinando Paulikowski, Cappellano maggiore nell'esercito Austriaco.
Prelati Domestici di S. S. :
20 febbraio 1918. Monsig. Giovanni Jeremicli, del Patriarcato di Venezia.
6 aprile 1921. Monsig. Almas Larouche, della diocesi di Chicoutimi.
10 giugno
»
Monsig. Giuseppe Luyo, dell'archidiocesi di Lima.
23
»
»
Monsig. Leonardo Sion, dell'archidiocesi di Gorizia.
25
»
»
Monsig. Paolo Borroni, dell'archidiocesi di Milano.
29
»
»
Monsig. Emanuele Vassallo, della diocesi di Malta.
30
»
»
Monsig. Ermenegildo Martínez y Marco, dell'archidiocesi
di Burgos.
2 luglio
» Monsig. Francesco Petich, del Patriarcato di Venezia.
6
»
» Monsig. Ugo Descuffi., di Roma.
7
-»
» Monsig. Francesco Borgongini-Duca, di Roma.
8
»
» Monsig. Raffaele Caserta, dell'archidiocesi di Napoli.
»
»
» Monsig. Cipriano Dousset, della diocesi di Cahors.
13
»
» Monsig. Paolo Velia Mangion, della diocesi di Malta.
»
»
» Monsig. Michele Hourigan, dell'archidiocesi di Adelaide.
»
»
» Monsig. Michele Maher, della medesima archidiocesi.
22
»
» S. A. R. Monsig. Massimiliano di Sassonia.
»
»
» Monsig. Luigi Lauletta, dell'archidiocesi di Santa Sevèrina.
ONORIFICENZE
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti
onorificenze :
La Gran Croce dell'Ordine Piano:
16
luglio
1921. Al sig. conte Sutemi Chinda, membro del Consiglio Privato di S. M. l'Imperatore del Giappone.
La Commenda con Placca dell'Ordine Piano:
26 giugno
1921. Al sig. colonnello Giulio Répond, già comandante della
Guardia Svizzera Pontificia.
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
404
La Commenda dell' Ordine Piano :
29 giugno
1921. Al sig. conte Paolo d'Artet, della diocesi di Liegi.
Il
13 giugno
Cavalierato
dell'Ordine Piano:
1921, Al sig. dott. Costantino Madias, di Chio.
La Gran Croce dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
25 giugno
15
luglio
.»
»
»
»
16
»
»
»
1921. Al sig. marchese Claudio Lagergreen del Vicariato Apostolico di Svezia.
»
Al sig. Alberto Salomon, Ministro degli Affari Esteri dèi
Perù.
»
Al sig. Oscar Barros, Ministro del Culto nel Perù.
»
Al sig. Pedro Iosè Rada y Gamio, Ministro del Fomento
nel Perù.
»
Al sig. prof. Kinnosuke Murra, della Università di Tokio.
»
Al sig. visconte Tamemori Iriye, Gran Ciambellano di Sua ¡
Altezza imperiale il Principe Ereditario del Giappone.
La Gran Croce dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe militare:
16
luglio
»
»
20
»
- 25
»
1921. Al sig. Isam Takeshita, Vice Ammiraglio della Marina Giapponese.
»
Al sig. Takeji Nara, Generale di Divisione, Primo Aiutante
di campo di S. A. I. il Principe Ereditario del
Giappone.
»
Al sig. generale Enrico Gouraud, Alto Commissario della
, Repubblica Francese in Siria.
»
A S. E. il sig. Giuseppe Wierusz Kowalski, Inviato Straordinario e Ministro Plenipotenziario della Polonia
presso la Santa Sede.
La Commenda con placca dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
15 luglio
16
»
»
»
1921. Al sig. Guglielmo Olaechea, dell' archidiocesi di Lima.
» Al sig. Shutoku Matsui, Maestro di Corte di S. A. I. il Principe Kan-in.
»
Al sig. Hachiro Saionji, Maestro di Cérémonie di S. M.
T Imperatore del Giappone.
La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
27 giugno
2 luglio
1921. Al sig. Francesco Van Gardinge, della dioc. di Bois-le-Duc.
»
Al sig. Giovanni Me Cormack, dell'archid. di Nuova York.
Diarium Romanae Curiae
16
luglio
»
»
»
»
19
»
»
»
»
»
28
»
4Ö5
1921. Al sig. visconte Masanao Tsuchiya, Ciambellano di S. A. I.
il Principe Ereditario del Giappone.
»
Al sig. Ujihide Toda, Segretario della Casa di S, A. I. il
Principe Ereditario del Giappone^
»
Al sig. Setsuzp Sawada, Segretario nel Ministero degli Affari
Esteri del Giappone.
»
Al sig. Giacomo Curreno, dell'archidiocesi di Torino.
»
Al sig. Gian Luigi Andreis, della medesima archidiocesi.
»
Al sig. Fernando Roca de Togores y Caballero, marchese
de TorneroSj Cavallerizzo di Campo di Sua Maestà
Cattolica.
»
Al sig. Riccardo Rey y Boza, Incaricato di Affari del Perù
presso la Santa Sede.
La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe militare:
22 giugno 1921. Al sig. Edoardo F. Benedetto Charlton, Vice-Am miraglio
della Marina Britannica.
6 luglio
»
Al sig. Luigi Hirschbühl,« Comandante della Guardia Svizzera Pontificia.
16
»
»
Al sig. colonnello Yoshiya Fukuda, Aiutante di Campo di
S. A. 1. il Principe Kan-in.
»
»
»
Al sig. capitano Koshiro Oikawa, Aiutante di Campo di
S. A. I. il Principe Ereditario del Giappone.
»
»
»
Al sig. Giulio Cesare Carletti, già Tenente dell'Esercito
Pontificio.
25
»
»
Al sig. Conte Paolo Datti, aiutante della Guardia Nobile
Pontificia.
»
»
»
Al sig. conte Francesco Antamoro, cadetto della Guardia
Nobile Pontificia.
»
»
»
Al sig. marchese Alfonso Serlupi, cadetto della Guardia
Nobile Pontifìcia.
»
»
»
Al sig. marchese Giuseppe Nannerini, cadetto della Guardia
Nobile .Pontificia.
»
»
»
Al sig. conte Odoardo Aluffi, cadetto della Guardia Nobile
Pontificia.
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
6 giugno
2 luglio
8
»
»
»
1921.
»
»
»
Al sig. Sebastiano Fernando, dell'archidiocesi di Colombo.
Al sig. Paolo C. Luiz, dell'archidiocesi di Verapoli.
Al sig. Annibale Viti Mariani, di Roma.
Al sig. Emmanuele Andrea Giulio de Martineng, della diocesi di Fréjus.
» » » Al sig. Onorato Luigi Francesco Si van, della medesima dioc.
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
406
15
16
luglio
»
1921. Al sig. H. Ludovico Huvey, della diocesi di Chartres.
» Al sig. dott. Zennoshin Hatta, medico di S. A. I. il Principe Ereditario del Giappone.
>
Al sig. conte Yoshinori Futara, segretario del Ministero
della Casa Imperiale del Giappone.
?
»
»
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe militare:
8
luglio
13
»
»
»
16
»
1921. Al sig. Alfonso Renaud, già Zuavo Pontificio, dell'archidiocesi di Montreal.
»
Al sig. Lesmes Dehesa Abriat, Alfiere del R. Corpo degli
Alabardieri di Spagna.
»
Al sig. Gioacchino Cabeza de Vaca y Santos Suarez, Alfiere della Scorta Reale di Spagna.
»
Al sig. Comandante Toyoki Hamada, Aiutante di Campo
di S. A. I. il Principe Ereditario del Giappone.
La Gran Croce dell'Ordine di S. Silvestro Papa:
19
luglio
1921. Al sig. Emanuele Perez-Seoane y Roca De Togores, Conte
de Velie, Primo introduttore degli Ambasciatori
presso la R. Corte di Spagna.
La Commenda dell'Ordine di S. Silvestro Papa:
5
13
»
luglio
»
»
1921. Al sig. Fortunato Federici, dell'archidiocesi di Aquila.
» AI sig. Acacio Moscoso Alhado, Comandante del R. Corpo
degli Alabardieri di Spagna.
»
Al sig. Carlo Nieulant y Erro, Comandante della Scorta
Reale di Spagna.
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa:
5
luglio
7
9
13
»
>
»
15
»
»
»
»
»
19
20
»
»
»
»
1921. Al sig. Giovanni Hallenbarten, della Guardia Svizzera Pontificia.
»
Al sig. dott. Giuseppe Mueller, della diocesi di Losanna.
»
Al sig. Giovanni Herbaut, dell'archidiocesi di Parigi.
»
Al sig. Giuseppe Morales Correa, Corriere di Gabinetto di
S. M. Cattolica.
»
Al sig. Teodoro Favre, già Ufficiale nell'Esercito Pontificio.
»
Al sig. Alfonso Gualtieri, già Ufficiale nell'Esercito Pontificio.
»
Al sig. avv. Lizardo Velazco, dell'archidiocesi di Lima.
»
Al sig. avv. Gonzalo Herrera, della medesima archidiocesi.
»
AI sig. Nicola Massaruti (Roma).
» Al sig. avv. Angelo Cassinis (Roma).
UÈ
Diarium Êomanae Òurìaè
MAGGIORDOMATO DI SUA SANTITÀ
NOMINE
Con Biglietti di S. E. Rma Mons. Maggiordomo, il Santo Padre si è degnato
di nominare:
Camerieri Segreti soprannumerari di
S. S.:
14 febbraio 1921. Monsig. Giacomo Giuseppe Redmond, della diocesi di Liverpool.
11 giugno
»
Monsig. Abdon Melibeu de Lima, dell'archid. di Parahiba.
»
»
»
Monsig. Emidio Gardoso, della medesima archidiocesi.
»
»
»
Monsig. Francesco Vitelli, dell'archidiocesi di Napoli.
»
»
»
Monsig. Salvatore Raia, della medesima archidiocesi.
»
»
»
Monsig. Teodoro Innitzer, dell'archidiocesi di Vienna.
1 luglio - »
Monsig. Chiaffredo Gosso, della diocesi di Saluzzo.
4
»
»
Monsig. Giovanni Romagnoli (Roma).
6
»
»
Monsig. Valerio Valeri (Roma).
8
»
»
Monsig. Francesco Fornara, della diocesi di Novara.
12
»
»
Monsig. Asdrubale Betti, della diocesi di Osimo e Cingoli.
»
»
»
Monsig. Oddone Sabbatini, della medesima diocesi.
15
»
»
Monsig. Alessandro Sobaux, della diocesi di Luçon.
Camerieri Segreti di Spada e Cappa soprannumerari di S. S.:
11
6
»
22
giugno 1921. Il sig. conte Arbeno Attems, dell'archidiocesi di Gorizia.
luglio
>v II sig. Giuseppe M Gamazo y Garcia de los Rios, della
diocesi di Madrid.
»
»
Il sig. conte Cristiano D'Elbee, della diocesi di Rayonne.
»
»
Il sig. conte Leone Colonna Czosnowski (Roma).
a
Camerieri d'onore in abito paonazzo di S. S.:
11 giugno 1921. Monsig. Antonio Vecchi, della diocesi di Nusco.
18
»
» Monsig. Giuseppe Pagella, della diocesi di Alessandria.
1 luglio
» Monsig. Enrico Perez Capetillo, dell'archidiocesi di Yucatán
(Messico).
4
»
» Monsig. Alessandro Evreinow (Roma).
12
»
» Monsig. Giuseppe Trikál, dell' archidiocesi di Strigonia.
»
»
» Monsig. Cristiano Gohr, della diocesi di Breslavia.
15
»
» Monsig. Francesco Bayer, della diocesi di Seckau.
26
»
» Monsig. Umberto Kaldewey (Roma);
408
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Camerieri d'onore di Spada e Cappa soprannumerari di S. S. :
4
8
luglio
»
1921. Il sig. Valeriano Stawiarski, della diocesi di Premislia.
»
Il sig. Giuseppe Casanova Dalfó, delParchid. di Valencia.
Cappellano Segreto d'onore di S. S. :
19
luglio
1921. Monsig. Licinio Refice (Roma).
NECROLOGIO
12
lo
luglio
»
1921. Monsig. Giuseppe Maria Koudelka, Vescovo di Superior.
»
Monsig. Paolo Soninosi, Arcivescovo tit. di Marcianopoli.
Annus XIII - Vol. XIII
1 Septembris 1921
Num. 11
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
COMMENTARIUM OFFICIALE
ACTA BENEDICTI PP. XV
CONSTITUTIO APOSTOLICA
SUPPRESSIS VICARIATU APOSTOLICO SAXONIAE ET PRAEFECTURA APOSTOLICA
LUSATIAJB, EORUM TERRITORIO RESTITUITUR DIOECESIS MISNENSIS.
BENEDICTUS
EPISCOPUS
SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Sollicitudo omnium Ecclesiarum, q u a e R o m a n o Pontifici incumbit,
id exigit, ut quae ad religionis i n c r e m e n t u m et ad meliorem fidelium
g u b e r n a t i o n e m m a x i m e conducunt, sedulo p r a e s t e n t u r .
Cum itaque canonici ecclesiae collegiatae Sancti Petri in Bautzen,
septimo i a m exeunte centenario ab eiusdem Capituli canonica constitutione, supplices preces Apostolicae Sedi porrexerint, ut ex territorio
t a m praefecturae apostolicae de Lusatia, q u a m vicariatus apostolici
Saxoniae a n t i q u a dioecesis Misnensis, aliquot abhinc saeculis exstincta,
r e s t i t u e r e t u r ; Nos, in propagationem christiani nominis et in b o n u m
ecclesiastici regiminis id cessurum c e m e n t e s , a t q u e prae oculis h a b e n tes praelaudati Capituli tum singularem erga Sedem Apostolicam fidelitatem ac devotionem, t u m eximia in catholicam religionem merita,
p r a e h a b i t o voto dilectorum filiorum Nostrorum S. R. E. Cardinalium
S. Congregationi de P r o p a g a n d a Fide praepositorum, benigne libenterq u e oblatis precibus a n n u e n d u m censuimus.
Q u a m ob causam, Apostolicae potestatis plenitudine, et suppleto
q u o r u m interest vel s u a interesse p r a e s u m a n t consensu, per p r a e s e n t e s
Litteras s t a t u i m u s , ut territorium m e m o r a t a e praefecturae apostolicae
ACTA, vol. XIII, n. 11. — 1-9-921.
29
410
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
L u s a t i a ë et vicariatus apostolici Saxoniae, suppressis in p e r p e t u u m
praefectura et vicariatu, in dioecesim erigatur Misnensem n u n c u p a n dam, quae Sanctae Sedi immediate erit subiecta et S. Congregationis
Consistorialis iurisdictioni submissa.
H u i u s dioecesis sedem et cathedram episcopalem in urbe Bautzen
in Lusatia constituimus, q u a m proinde ad civitatis episcopalis g r a d u m
et honorem extollimus cum o m n i b u s privilegiis et iuribus, q u i b u s ceterae
civitates episcopales iure c o m m u n i fruuntur. Ecclesia vero collegiata
Sancti Petri loci Bautzen ad s t a t u m et dignitatem Cathedralis evehim u s , simulque ipsi eiusque pro tempore Episcopis t r i b u i m u s h o n o r e s ,
insignia, favores, gratias, privilegia et iura, q u i b u s aliae cathedrales ac
e a r u m pro tempore Antistites iure, vel legitima consuetudine g a u d e n t .
M a n d a m u s insuper ut Capitulum collegiale a S. Petro in Bautzen
in Capitulum cathedrale dioecesis Misnensis e r i g a t u r ; in eiusque gratiam et favorem v o l u m u s ut firma m a n e a n t et confirmentur, iuxta novissima Codicis iuris canonici decreta, p r o p r i a s t a t u t a capitularia, nec
n o n o m n i a privilegia et iura, q u a e h a c t e n u s legitime obtinuit, firma
t a m e n electione canonicorum et Dignitatum Capituli ad t r a m i t e m iuris
communis, atque a d e m p t a in posterum Decano eiusdem Capituli qualibet in fideles ecclesiastica iurisdictione.
I u b e m u s quoque ut, q u o d attinet ad Seminarii dioecesani institutionem, ad Vicarii Capitularis sede vacante electionem, ad ipsorum
clericorum et fidelium iura et onera, aliaque huiusmodi, rite serventur
q u a e sacri canones de his r e b u s praescribunt.
Q u o u s q u e a u t e m haec nova dioecesis de proprio pastore provideatur, eiusdem regimen dilecto filio Iacobo Skala, hodierno Decano capitulari, t a m q u a m Administratori Apostolico, committimus, ipsi tribuentes
facultates ac i u r a omnia, q u a e huic -muneri competunt.
P r a e s e n t e s a u t e m Litteras et in eis contenta q u a e c u m q u e , etiam si
quilibet, q u o r u m i n t e r e s t vel s u a interesse p r a e s u m a n t , auditi n o n fuerint ac praemissis n o n consenserint, etiam si expressa, specifica et individua mentione digni sint, nullo u n q u a m tempore de subreptionis, vel
obreptionis, aut nullitatis vitio, seu intentionis Nostrae, vel quolibet alio,
•s,
licet substantiali et inexcogitato defectu, notari, impugnari, vel in controversiam vocari p o s s e ; sed eas, t a m q u a m ex certa scientia ac potestatis plenitudine factas et e m a n a t a s , perpetuo validas exsistere et fore,
suosque plenarios et integros effectus sortiri et obtinere, a t q u e ab omnib u s ad q u o s spectat inviolabiliter observari debere, et si secus super
his a q u o c u m q u e , quavis auctoritate, scienter vel ignoranter, contigerit
attentari, irritum p r o r s u s et inane esse et fore v o l u m u s et decernimus.
411
Acta Benedicti PP. XV
Hisce itaque ut s u p r a constitutis, ad eadem omnia exsecutioni
m a n d a n d a , d e p u t a m u s venerabilem fratrem Eugenium Pacelli, Archiepiscopum titularem S a r d i a n u m , N u n t i u m Apostolicum in Germania, eidem
tribuentes necessarias et o p p o r t u n a s facultates, etiam subdelegandi, ad
effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, facto eidem onere ad S a c r a m Congregationem Consistorialem
mittendi, infra sex menses a praesentibus Litteris datis, authenticum
exemplar peractae exsecutionis.
Mandamus denique ut h a r u m Litterarum t r a n s u m p t i s , etiam impressis, m a n u t a m e n alicuius notarii publici subscriptis, ac sigillo alicuius in ecclesiastica dignitate constituti munitis, eadem prorsus adhib e a t u r fides, q u a e hisce Nostris Litteris tribueretur, si exhibitae vel
ostensae forent.
Non obstantibus, q u a t e n u s o p u s sit, regulis in synodalibus, provincialibus, generalibus, universalibusque Conciliis editis; specialibus, vel
generalibus constitutionibus et ordinationibus Apostolicis, et quibusvis
aliis R o m a n o r u m Pontificum praedecessorum Nostrorum dispositionibus, ceterisque contrariis q u i b u s c u m q u e .
Nemini ergo h a s Litteras Nostras suppressionis, electionis, seu
restitutionis, decreti, m a n d a t i , derogationis et voluntatis infringere, vel
contraire liceat. Si quis vero, temerario ausu, hoc attentare praesumpserit, indignationem omnipotentis Dei, ac beatorum Petri et Pauli
Apostolorum Eius, se noverit i n c u r s u r u m .
D a t u m R o m a e a p u d Sanctum P e t r u m , anno Domini millesimo nongentesimo vigesimo primo, die vigesima q u a r t a mensis iunii, Pontificatus Nostri a n n o septimo.
j$l C.
DE LAI, Episc. Sabinen.
S. C. Cornisi. Secretarius.
CARD.
O. C A R D . CAGIANO
S. B. E. Cancellarius.
Ludovicus Schüller, Protonotarius
Apostolicus.
Leopoldus Capitani, Subst. Reg. ex spec. deleg.
Loco ^ plumbi
Beg. in Cane. Ap., vol. XXIII, n. 50.
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
LITTERAE APOSTOLICAE
1
TITULUS
BASILICAE
ECCLESIAE
MINORIS
SANCTI
CONFERTUR
STEPHANI
ARCHIPRESBYTERALI
CIVITATÍS
LAVANIENSIS,
IN
ET
COLLEGIATAE
DIOECESI
CLAVA-
RENSI.
B E N E D I C T U S P P . XV
Ad perpetuam rei m e m o r i a m . — Inter sacras aedes q u i b u s Lavania
civitas, Clavarensis dioecesis intra fines posita, nobilitatur, antiquitate
ac molis amplitudine p r a e s t a t collegiata ac paroecialis ecclesia Sancti
Stephani, q u a e mirificis artis operibus, pictis tabulis, affabre sculptis
statuis et marmoreis m o n u m e n t i s renidet, simulque praedivite et copiosa
sacra supellectili pollet, atque etiam s a c e r d o t u m ministerio, t a m sacris
caeremoniis et divino cultui, q u a m fidelium pietati digne satisfacere n o n
desinit. Nec praeteriri potest ecclesiam e a n d e m paucis abhinc a n n i s
splendide i n s t a u r a t a m et o r n a t a m fuisse, conlata stipe canonicorum et
cleri, civium divitiis a b u n d a n t i u m , c e t e r o r u m q u e fidelium, praesertim
Lavaniensium, qui omnes et singuli ecclesiae suae matricis decorem
pio ac munifico studio certatim dilexerunt. Illustrant q u o q u e civitatem
Lavaniam m o n u m e n t a sacra et civilia, vetusta quidem ac recentiora,
potissimum avita virtus ac religio civium, q u o s inter viri ac mulieres
exstiterunt armis, scientiis, Uteris, dignitate ac vitae sanctimonia praestantes. In primis recensentur I n n o c e n t i u s IV et Adrianus IV S u m m i
Pontifices praedecessores Nostri, septuaginta duo p u r p u r a t i P a t r e s Cardinales, et t r e c e n t u m sexaginta circiter Dignitates a t q u e infulati e l o v a niensi clero s a c e r d o t e s : nec o m i t t e n d a est sancta illa m a t r o n a Catharina F ü s c a A d u r n a c o n t e m p t u m u n d i et caritate in Deum insignis.
Quae cum ita sint, cum Capitulum, clerus et aediles eiusdem ecclesiae
archipresbyteralis et collegiatae. Sancti Stephani, n e c n o n municipii
Rector et municipes a t q u e optimates Lavaniensis civitatis enixas Nobis
preces humiliter a d h i b u e r i n t ut p r a e d i c t a m ecclesiam titulo et dignitate Basilicae minoris cohonestare velimus; Nos, animo repetentes inclytas
t u m templi illius, t u m civitatis m e m o r i a s , c u m q u e preces easdem cumulet
a t q u e ornet a m p l i s s i m u m suffragium Episcopi Clavarensis, votis his
a n n u e n d u m libenti quidem animo existimavimus. Quare, collatis etiam
consiliis cum VV. F F . NN. S. R, E. Cardinalibus S a c r o r u m R i t u u m Con-
413
Acta Benedicti PP. XV
gregationi praepositis, Apostolica Nostra auctoritate, praesentium vi perp e t u u m q u e in m o d u m , archipresbyteralem et collegiatam ecclesiam Deo
s a c r a m in h o n o r e m sancti Stephani, civitatis Lavaniensis, Clavarensis
dioecesis, provinciae Genuensis, ad titulum et dignitatem Basilicae
minoris evehimus, cum o m n i b u s honorificentiis et privilegiis, q u a e minoribus almae h u i u s Urbis Basilicis de iure competunt.
Haec concedimus, decernentes praesentes Literas Nostras firmas,
validas a t q u e efficaces semper exstare ac p e r m a n e r e , suosque plenos
a t q u e integros effectus sortiri a t q u e obtinere, illisque ad quos spectant,
sive spectare poterunt, n u n c et in posterum plenissime suffragari ; sicque
rite iudicandum esse ac definiendum, irritumque ex n u n c et i n a n e fieri
si q u i d q u a m secus super his a quovis, auctoritate qualibet, scienter
sive ignoranter attentari contigerit. Non o b s t a n t i b u s contrariis quibuscumque.
XVI
Datum R o m a e a p u d S a n c t u m Petrum, sub a n u l o
maii M C M X X I , Pontificatus Nostri a n n o septimo.
P.
CARD.
GASPARRI,
Piscatoris, die
a Secretis Status.
II
METROPOLITANUM
TEMPLUM
LIMANUM
AD
BASILICAE
MINORIS
DIGNITATEM
PROMOVETUR.
B E N E D I C T U S P P . XV
Ad perpetuam rei m e m o r i a m . — Constat Nobis metropolitanum temp l u m L i m a n u m universae P e r u v i a n a e regionis primatiale, antiquitate,
molis amplitudine et artis operum magnificentia, ceteris sacris aedibus
Americae Meridionalis antecellere. Traditum enim memoriae est Franciscum P i z a r r o , qui P e r u v i a n a s oras p r i m u s invisit, L i m a m q u e u r b e m
fundavit, p r i m u m quidem posuisse illius templi lapidem, quod a n n o M D X L I
P a u l u s P p . III rec. mem. praedecessor Noster ad cathedralis p r i m u m ,
dein, a n n o M D X L V , ad metropolitani decus provexit; cuiusque P a t r o n u m
d i v u m I o a n n e m Evangelistam designavit. P r i m i s illis annis L i m a n a
Ecclesia amplissimas complexa est regiones, et Nicaraguae, Columbiae,
Aequatorii, Cilae, Boliviaeque sedes episcopales illi fuerunt suffragan e a e ; ideoque eam iure meritoque s a n c t u s praedecessor Noster P i u s V
a n n o M D L X X I Primatialis Ecclesiae titulo decoravit. In P e r u v i a n a e autem
regionis u r b e principe Lima christiana res continuo eonvaluit; Religio-
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
414
sae ad eam quasi certatim familiae confluxerunt: Praedicatores, F r a t r e s
Minores, Mercedarii, Eremitae Augustiniani, clerici regulares Societatis
Iesu, Minimi, infirmis Ministrantes, Benedictini Ordinis monachi, plur i b u s itemque celeberrimis coenobiis ac templis urbem ditarunt. Ecclesia
a u t e m Limana, quae, ex vetustissima traditione a priscis aborigenis
recepta, p r i m u m Evangelii p r a e c o n e m T h o m a m apostolum habuit, piis
semper floruit P a s t o r i b u s , quos inter divum Torribium m e m o r a r e iuvat,
qui Concilia provincialia instituit decimo sexto saeculo labente, et territorii amplitudine catholici orbis per illud temporis m a x i m a m archidioecesim sanctissime m o d e r a t u s est. P e r u v i a n a etiam regio, unica in
America universa, viros ac mulieres edidit caelitum honore insignes,
n i m i r u m s a n c t a m Rosam a Lima, s a n c t u m F r a n c i s c u m Solano, beatum
Martinum de P o r r e s , beatum I o a n n e m Macias, aliosque venerabiles, qui
sanctimonia vitae et heroicarum virtutum exemplo patriam terram illus t r a r u n t . Quocirca R o m a n i Pontifices P e r u v i a n a m nationem et metropolitanam potissimum L i m a n a m Ecclesiam singulari iugiter dilectione
prosecuti s u n t ; c u m q u e praesens L i m a n u s Archiepiscopus, suo et Capit u l a r i u m clerique nomine, enixis Nos votis flagitaverit ut metropolitanam
ipsam sedem ad Basilicae dignitatem provehere dignaremur, Nos votis
his a n n u e n d u m ultro libenterque existimavimus. Ut igitur hoc anno,
quo p r i m u m sese vertit saeculum ex quo P e r u v i a n a natio se in libert a t e m vindicavit, a u s p i c a t u m eventum peculiari Pontificiae voluntatis
significatione c u m u l e m u s , Apostolica Nostra auctoritate, praesentium vi
p e r p e t u u m q u e in modum, metropolitanam ecclesiam L i m a n a m , Deo
sacram in h o n o r e m sancti I o a n n i s Evangelistae, ad Basilicae minoris
dignitatem promovemus, cum omnibus et singulis h o n o r i b u s ac privilegiis, q u a e minoribus almae h u i u s Urbis Basilicis de iure competunt.
Decernentes praesentes Literas firmas, validas atque efficaces semper exstare ac p e r m a n e r e , suosque integros effectus sortiri et obtinere,
illisque ad quos spectant sive spectare p o t e r u n t plenissime suffragari;
sicque rite iudicandum esse ac definiendum, irritumque ex n u n c et inane
fieri, si q u i d q u a m secus super his a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter contigerit attentari. Non o b s t a n t i b u s contrariis quibuscumque.
D a t u m R o m a e a p u d Sanctum P e t r u m , s u b anulo Piscatoris, die
maii M C M X X I , Pontificatus Nostri a n n o septimo.
XXVIII
P.
CARD.
GASPARRI,
a Secretis Status.
Acta Benedicti PP. XV
III
PARS
TERRITORII
ORIENTEM
TUI
VICARIATUS
FLUMINIS
APOSTOLICO
DE
APOSTOLICI
HOANG-HO
SITA,
SCIAM-TOM
DE
CE-LI
SEPARATUR
MERIDIO-ORIENTALI,
ET
AD1ICITUR
AD
VICARIA-
MERIDIONALI.
B E N E D I C T U S P P . XV
Ad futuram rei memoriam. — Ex officio supremi apostolatus q u o
in terris divinitus fungimur, ea sollicito studio decernere satagimus
q u a e in exploratam christiani populi utilitatem cedant. Iamvero cum
venerabilis frater Henricus Lecroart, Vicarius Apostolicus de Ce-li meridio-orientali in Sinis, ob difficultatem flumen Flavum (Hoang-Ho) transfretandi ad pastoralia m u n i a implenda, instanter flagitaverit ut finitimo
vicariatui apostolico de Sciam-tom meridionali u n i r e t u r territorii suae
iurisdictionis p a r s ad orientem fluminis ipsius sita, Nos, collatis consiliis c u m VV. F F . NN. S. R. E. Cardinalibus negotiis P r o p a g a n d a e Fidei
praepositis, o m n i b u s q u e rei m o m e n t i s attente perpensis, enunciati P r a e sulis votis benigne concedendum existimavimus. Idcirco Apostolica Nostra
auctoritate, p r a e s e n t i u m tenore, territorium situm ad orientem fluminis
Flavi, Hoang-ho vulgo appellati, complectens sub-praefecturam de TungMing et p a r t e m meridionalem sub-praefecturae de Ghang-Yuan, a vicariatu apostolico de Ce-li meridio-orientali seiungimus, illudque t r i b u i m u s ,
eadem Nostra auctoritate, vicariatui apostolico de Sciam-tom meridionali.
Haec s t a t u i m u s decernentes p r a e s e n t e s Literas firmas, validas a t q u e
efficaces semper exstare ac p e r m a n e r e , s u o s q u e plenos a t q u e integros
effectus sortiri et obtinere, illisque ad quos spectat sive spectare p o t e r u n t
plenissime suffragari; sicque rite iudicandum esse ac definiendum, irrit u m q u e ex n u n c et inane fieri, si quidquam secus super his a quovis,
auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter contigerit attentari. Non
o b s t a n t i b u s contrariis q u i b u s c u m q u e .
D a t u m R o m a e a p u d S a n c t u m P e t r u m , s u b anulo Piscatoris, die
i n iunii M C M X X I , Pontificatus Nostri a n n o septimo.
P.
CARD.
GASPARRI,
a Secretis Status.
416
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
IV
GENERALE SEU COMMUNE MANDATUM APOSTOLICUM FIT SEMEL PRO SEMPER
LOCORUM ORDINARIIS PRO BENEDICTIONE ABBATUM ORDINIS SANCTI BENEDICTI.
B E N E D I C T U S P P . XV
Ad p e r p e t u a m rei memoriam. — P r o benedictione Abbatum duplex
in R o m a n o Pontificali formula h a b e t u r : altera pro benedictione auctoritate Apostolica, altera a u t e m pro benedictione Ordinarii a u c t o r i t a t e
*P peragenda. P o s t r e m a a d h i b e n d a erat in benedictione A b b a t u m , qui ab
Ordinarii loci iurisdictione exempti non erant, quique proinde proprio
Ordinario loci subiectionem et obedientiam in ipsa benedictionis eae
r e m o n i a promittere t e n e b a n t u r . Prior vero formula a s s u m e b a t u r , prouti
a d h u c in praesens assumitur, in benedictione A b b a t u m e x e m p t o r u m ,
quorum quidem benedictio vel in Curia R o m a n a fit, vel de m a n d a t o
Apostolico extra R o m a n a m Curiam peragitur, quin loci Ordinario, de
cuius potestate exempti sunt, subiectionem et obedientiam promittere
debeant. Q u o n i a m vero o m n e s Ordinis Sancti Benedicti confoederati
Abbates palmario exemptionis privilegio gaudent, quod, praeter innumer a s antiquas leges identidem editas, etiam n u p e r p r o m u l g a t u s iuris
canonici Codex confirmat (can. 615), h o r u m A b b a t u m benedictio semper
auctoritate Apostolica peragitur. Sed cum ipsa benedictio saepius extra
R o m a n a m Curiam sit impertienda, peculiare in singulis casibus Apostolicum m a n d a t u m debet exquiri, quod generaliter dirigitur ad Episcopum,
cuius in dioecesi futurum benedicendi Abbatis coenobium reperitur, nisi
a g a t u r de Abbate nullius dioecesis benedicendo, a u t peculiare privilegium
adfuerit a quolibet Episcopo benedictionem recipiendi. Codex enim, cum
hac in re integre ius a n t i q u u m referat, a m a n d a t o Apostolico i m p e t r a n d o
n o n eximit, n e q u e illud de iure confert Episcopo dioecesano, sed e n u n ciati m a n d a t i necessitas, sicuti antea, p e r m a n e t . Considerata vero Ordinis
Sancti Benedicti ubique t e r r a r u m propagatione, cum in p l u r i b u s casibus
et a longinquis etiam regionibus ad S a n c t a m h a n c Sedem recursus pro
m a n d a t o Apostolico fieri, a t q u e interea benedictio longum per t e m p u s
differri debeat, dilectus filius Fidelis de Stotzingen, Abbas P r i m a s Ordinis Sancti Benedicti, totius Ordinis Benedictini confoederati exprimens
vota, pro benedictione o m n i u m A b b a t u m Ordinis eiusdem extra Roman a m Curiam impertienda, generale seu c o m m u n e m a n d a t u m Apostolicum,
semel pro semper, enixis precibus Nos flagitavit. Nos autem, o m n i b u s
Acta Benedicti PP. XV
417
rei m o m e n t i s attento seduloque studio perpensis, ut inclytus et vetu"
stissimus Ordo, a m o n a c h o r u m occidentalium P a t r i a r c h a in Ecclesiae
b o n u m et columen constitutus, n o v u m nanciscatur Pontificiae benevolentiae pignus, enunciati Abbatis votis a n n u e n t e s , Apostolica Nostra
auctoritate, p r a e s e n t i u m vi, p e r p e t u u m q u e in m o d u m , pro o m n i b u s Ordinis Sancti Benedicti confoederati Abbatibus, in posterum, extra R o m a nam Curiam benedicendis, ubique t e r r a r u m , generale seu c o m m u n e m a n d a t u m Apostolicum ad Episcopum dioecesanum respectivum directum,
semel pro semper, largimur, quod ad ritualem Pontificalis interrogationem « habetis m a n d a t u m Apostolicum? » legi possit. Ad haec, quoniam
dioecesani Episcopi n o n n u m q u a m impediti sunt, q u o m i n u s benediction e m abbatialem opportuno t e m p o r e impertiant, concedimus ut, firmis
peculiaribus privilegiis, non solum Abbates nullius, de quibus mentio
fit in can. 322 § 2; 323 § 1, nec n o n Abbates q u o r u m monasteria reper i a n t u r i n t r a fines alicuius dioecesis nullius, sed etiam ceteri Abbates
Ordinis Sancti Benedicti confoederati praefatam benedictionem recipere
valeant a quolibet Episcopo cum hac Sancta Sede Apostolica communionem h a b e n t e , quoties sedes episcopalis vacaverit, vel quoties in scriptis
constiterit, Episcopum dioecesanum a u t legitime impeditum esse, quom i n u s eam ipse conferat, a u t consensum s u u m ad hoc dedisse. Praecipimus vero, ut in sollemni benedictionis caeremonia Abbas benedic e n d a debitae f i d e l i t a t i s iugiter s e r v a n d a e consueto iureiurando s e
adstringat.
Haec s t a t u i m u s , decernentes p r a e s e n t e s Literas firmas, validas atque
efficaces semper exstare ac p e r m a n e r e , suosque plenos a t q u e integros
effectus sortiri a t q u e obtinere, illisque ad quos pertinent sive pertinere
poterunt, n u n c et in p o s t e r u m amplissime suffragari; sicque rite iudic a n d u m esse ac definiendum, i r r i t u m q u e ex n u n c et inane fieri, si quidq u a m secus super his a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignor a n t e r a t t e n t a r i contigerit. Non o b s t a n t i b u s contrariis q u i b u s c u m q u e .
Volumus autem, ut praesentium L i t e r a r u m t r a n s u m p t i s seu exemplis, etiam impressis, m a n u alicuius notarii publici subscriptis, ac sigillo
personae in ecclesiastica dignitate constitutae munitis, eadem p r o r s u s
fides a d h i b e a t u r q u a e adhiberetur ipsis praesentibus, si forent exhibitae vel ostensae.
D a t u m R o m a e a p u d S a n c t u m P e t r u m , s u b anulo Piscatoris, die
xix iunii M C M X X I , Pontificatus Nostri a n n o septimo.
P.
CARD.
GASPARRI,
a Secretis Status.
418
V
ECCLESIA
CATHEDRALIS
TITULO
AC
BURGENSIS
DIGNITATE
BASILICAE
B.
M.
V.
MINORIS
SIDERIBUS
RECEPTAE
DICATA,
HONESTATUR.
BENEDICTUS P P . XV
Ad perpetuam rei m e m o r i a m . — Decessorum Nostrorum insistentes
vestigiis, q u a e in orbe catholico templa antiquitate, dignitate, artium
m o n u m e n t i s excellere videantur, ea consuevimus peculiaribus honoris
titulis ac privilegiis locupletare, ut ea populares continentium regionum,
q u a maiore fieri potest, et reverentia colant, et a n i m o r u m a r d o r e Deum
precaturi invisant. Quam ob rem cum dilectus filius Noster i o a n n e s
S. R. E. Cardinalis Benlloch y Vivó, ex Apostolica dispensatione Burgensium Archiepiscopus, qui n u n c in R o m a n a Curia adest, enixas ad
•" Nos preces a d m o v e n t , ut ecclesiae cathedrali Burgensi dignitatem, titulum ac privilegia Basilicae minoris, pro Nostra benignitate, impertiri
dignaremur, Nos p u r p u r a t i P a t r i s ipsius optatis a n n u e n d u m ultro libenterque existimavimus. Et revera optime novimus cathedralem eandem,
quo est mirabili artificio exstructa, principem obtinere locum inter aedes
sacras, q u a e H i s p a n i a r u m regiones nobiiitant a t q u e insigne catholici
populi hispanici studium religionis t e s t a n t u r ; n a m templum ipsum iam
a n n o M C C X X I inchoatum a B u r g e n s i u m Episcopo Mauritio, auspice a t q u e
a d i u v a n t e sancto H i s p a n i a r u m rege F e r d i n a n d o , amplitudine, o p e r u m
artis, q u a m gothicam vocant, mirificis lineamentis, altarium et sacrae
supellectilis copia et magnificentia inter cetera totius regionis hispanicae
praecellit. Neque Nos latet hoc ipso a n n o , proximo mense iulio, septingentesimum celebrandum fore anniversarium, ex quo auspicalis lapis
sacri aedificii iactus est, ac p r o p t e r e a Nos q u o q u e volumus eum faustissimum eventum efficere laetiorem, itemque christifidelibus archidioecesis Burgensis stimulos addere, ut maiore in dies p r o s e q u a n t u r veneratione b e a t a m Mariam Virginem in caelos A s s u m p t a m , cui eadem
cathedralis ecclesia dedicata est. Qua re, conlatis consiliis cum VV. F F .
„NN. S. R. E. Cardinalibus Congregationi SS. R i t u u m praepositis, motu
proprio ac de certa scientia et m a t u r a deliberatione Nostris, deque Apostolicae potestatis plenitudine, praesentium L i t e r a r u m t e n o r e p e r p e t u u m que in modum, enunciatam cathedralem ecclesiam archidioecesis Burgensium, dignitate ac titulo Basilicae minoris h o n e s t a m u s , cum o m n i b u s
Acia Benedicti PP. XV
419
et singulis honoribus, praerogativis, privilegiis, indultis, q u a e aliis minor i b u s almae h u i u s Urbis Basilicis de iure competunt.
Decernentes p r a e s e n t e s Literas firmas, validas a t q u e efficaces semper
exstare ac p e r m a n e r e , s u o s q u e plenos a t q u e integros effectus iugiter
sortiri et obtinere, illisque ad q u o s pertinent n u n c et in posterum plenissime suffragari; sicque rite iudicandum esse ac definiendum, irrit u m q u e ex n u n c et inane fieri, si q u i d q u a m secus super his a quovis;
auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter contigerit attentari. Non
o b s t a n t i b u s contrariis q u i b u s c u m q u e .
Ï
D a t u m R o m a e a p u d S a n c t u m P e t r u m , s u b a n u l o Piscatoris, die
iulii M C M X X I , Pontificatus Nostri a n n o septimo.
P.
CARD.
GASPARRI,
a Secretis Status.
VI
3RIGITUR
IN
VULGO
TUTA,
PRIMARIAM
«ŒUVRE
CUM
GENTIIS
AC
DE
ASSOCIATIO
PROPAGANDE
FACULTATE
A TER REPETITA ANGELICA
DES
AGGREGANDI
TROIS
UBIQUE
AVE
MARÍA »,
TERRARUM,
SALUTATIONE
BLESII
ADDITIS
INSTIINDUL-
PRIVILEGIIS.
B E N E D I C T U S P P . XV
Ad p e r p e t u a m rei memoriam. - Nihil magis acceptum Nobis est
q u a m ut in christiano populo erga g r a t i a r u m a p u d Deum conciliatricem Virginem Mariam pietas excitetur. Frugiferum h u n c ad finem obtin e n d u m p l u r i m u m valet repetita Angelicae salutationis recitatio, q u a m
et a priscis t e m p o r i b u s sancti viri p r a e d i c a r u n t et R o m a n i Pontifices
Nostri praedecessores, peculiaribus etiam de t h e s a u r o Ecclesiae additis
gratiis, provexerunt. Quare n o n sine laetitia c o m p e r i m u s q u a e retulit
ad Nos dilectus filius Chlodoveus a Provin, ex Ordine F r a t r u m Minorum
C a p u l a t o r u m a l u m n u s , nimirum in civitate Blesensi in sacello B. M. V.
I m m a c u l a t a e dicato, piam canonice institutam fuisse societatem sive
confraternitatem sub titulo « Salutationis Angelicae ter repetitae » ad
potentiam, sapientiam et misericordiam Dei Matris recolendas. Comper i m u s quidem h a n c societatem brevi, favente Deo, u b e r r i m a n a c t a m
fuisse i n c r e m e n t a et a multis sacrorum Antistitibus p r o b a t a m , n o n m o d o
in universam Galliam se effudisse, sed, nationis illius fines praeter
gressam, n u n c in Italiam, L u s i t a n i a m et ad exteras q u o q u e catholicas
missiones migrasse, et n o n m i n u s sociorum n u m e r o q u a m b o n o r u m
MO
Acta Apostolicae Sectis - Commentarium Officiale
o p e r u m exercitatione florere. N u n c a u t e m cum idem P a t e r Chlodoveus
e n u n c i a t a e societatis h o d i e r n u s Moderator enixas Nobis preces humiliter adhibuerit, ut societatem ipsam ad P r i m a r i a e sive ad Archiconfraternitatis gradum promovere dignemur, hisque precibus plurium Episcoporum, Archiepiscoporum atque etiam S. R. E. Cardinalium c o n s e n s u s
et suffragia accedant; Nos votis his a n n u e n d u m ultro libenterque existimavimus. Quae cum ita sint, collatis consiliis cum VV. F F . NN. S . R . E ,
Cardinalibus Congregationi praepositis pro Tridentini Concilii decretis
interpretandis, Associationem titulo « Salutationis Angelicae ter repe« titae », in sacello publico, I m m a c u l a t a e Conceptioni dicato, Ordinis
Minorum Capulatorum civitatis Blesensis canonice exsistentem, Apostolica Nostra auctoritate, p r a e s e n t i u m vi p e r p e t u u m q u e in m o d u m , in
Archisodalitatem sive in Societatem P r i m a r i a m cum solitis privilegiis
erigimus a t q u e instituimus. Ipsius autem Societatis sic in P r i m a r i a m a
Nobis erectae, officialibus et sodalibus p r a e s e n t i b u s et futuris, auctoritate similiter Nostra, praesentium tenore et quidem perpetuo concedim u s ut ipsi, servatis religiose sacrorum c a n o n u m praescriptis, alias eiusdem nominis a t q u e instituti societates u b i q u e t e r r a r u m institutas, sive
instituendas in posterum, sibi aggregare q u e a n t , et cum illis pariter communicare valeant o m n e s et singulas i n d u l g e n t i a r u m relaxationes eidem
P r i m a r i a e Archisodalitati a Sancta hac Sede concessas sive in poster u m concedendas, d u m m o d o h a e t a m e n cum aliis possint communicari.
Sodalium autem Archisodalitatis eiusdem spirituali b o n o consulere
cupientes, audito dilecto filio Nostro S. R. E. Cardinali Poenitentiario
Maiore, de omnipotentis Dei misericordia et b e a t o r u m Petri et Pauli
Apostolorum Eius auctoritate confisi, o m n i b u s et singulis fidelibus ex
utroqme sexu, qui dictam Archisodalitatem « Salutationis Angelicae ter
« repetitae » in posterum ingredientur, die primo e o r u m ingressus, si
sacramentali confessione expiati sacram synaxim s u m p s e r i n t , plenariam
indulgentiam largimur, d u m m o d o quavis in ecclesia pro christianorum
principum concordia, h a e r e s u m exstirpatione, peccatorum conversione
ac sanctae Matris Ecclesiae exaltatione pias ad Deum preces effuderint,
et, si de a b s e n t i b u s sociis agatur, concedimus ut ipsi eam lucrari
valeant, servatis servandis, q u u m diem, q u a adscripti p r i m u m fuerint,
certo modo noverint; ac t a m inscriptis q u a m in p o s t e r u m inscribendis
sociis in cuiuslibet eorum mortis articulo, si vere p o e n i t e n t e s - a c confessi ac Sacra C o m m u n i o n e refecti, vel, q u a t e n u s id agere nequiverint,
n o m e n Iesu ore, si potuerint, sin m i n u s corde, devote invocaverint, et
mortem t a m q u a m peccati stipendium de m a n u Domini patienter susceperint, etiam plenariam indulgentiam t r i b u i m u s . P r a e t e r e a iisdem n u n c
Acta Benedicti PP. XV
421
et in p o s t e r u m ipsam in Archisodalitatem sive P r i m a r i a m Societatem
adlectis fidelibus, qui tribus praecipuis Associationis festis diebus, n e m p e
i m m a c u l a t a e Conceptionis, Annunciationis et Assumptionis B. M. V., et
q u a t u o r p a t r o n a l i b u s festivitatibus Archisodalitatis memoratae, scilicet
sanctae Mechtildis Virginis, sancti Antonii Patavini Confessoris, sancti
Leonardi a P o r t u Mauritio Confessoris et sancti Alfonsi a Ligorio Confessoris et Ecclesiae Doctoris; nec n o n tribus aliis festis sancti Iosephi
B. M. V. Sponsi, saneti Gabrielis Archangeli et sancti Franciscis Assisiensis Confessoris; t a n d e m primo cuiusque per a n n u m mensis s a b b a t o ,
sacramentali a d m i s s o r u m confessione expiati et caelestibus recreati epulis, quotannis, a medietate diei praecedentis ad mediam u s q u e noctem
festi respectivi, p r o p r i a m Associationis cappellani, si exstet in locis ubi
degunt, secus quodvis publicum templum sive sacellum, visitent, ibique,
p r o u t supra, pias preces effundant, quo die iniuncta pietatis opera adimpleant, item plenariam indulgentiam concedimus. Insuper enunciatae
Primariae Associationis sodalibus praesentibus et futuris, quoties per
novem s u b s e q u e n t e s dies m a n e et vespere salutationem Angelicam ter
contrito corde ac devote recitaverint, septem a n n o s totidemque quadragen a s ; quoties vero salutationem ipsam ter, contrito pariter corde et devote,
recitent, trecentos dies; sodalibus a u t e m secundi gradus, sive zelatoribus
appellatis, quoties iuxta Associationis t a b u l a s ad diffundendam piam
c o n s u e t u d i n e m ter salutationem Angelicam recitandi, vel etiam ad
inscribendos eidem societati fidelibus operam dederint, toties iis de
n u m e r o poenalium in forma Ecclesiae consueta centum e x p u n g i m u s
Ad haec, t a m adscriptis q u a m in posterum adscribendis sacerdotibus veniam facimus ex q u a ipsi, tribus per h e b d o m a d a m diebus, Missae q u a m pro defunctis rite celebrabunt, altaris indulgentiam applicare
valeant. Sacerdotibus autem Moderatoribus omnium associationum ipsi
Primariae in posterum aggregandarum facultatem facimus, servandis de
iure servatis, ac d u m m o d o sint ad sacramentales confessiones excipiendas probati, tempore s a c r o r u m missionum publice, aliis vero temporibus privatim, benedicendi iuxta ritum formulamque praescriptam,
c r u c e s , crucifixos, sacra nomismata, coronas precatorias et p a r v a s
D. N. I. C, beatae Mariae Virginis et Sanctorum ex metallo s t a t u a s ,
eisque applicandi indulgentias, quae continentur in elencho per typos
edito die v mensis septembris a. M C M X I V , n o n exclusis, quod ad coronas
precatorias, indulgentiis a sancta Birgitta n u n c u p a t i s , et etiam illis q u a e
a P a t r i b u s Crucigeris vocantur. Praefatis quoque Moderatoribus, d u r a n t e
m u n e r e , privilegium q u a t e r in h e b d o m a d a concedimus, cuius vi Missae
ab iisdem ad quodvis cuiusque ecclesiae altare rite celebratae, illi ani-
4M%
x
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
m a e p r o q u a peractae fuerint perinde suffragentur ac si ad privilegiat u m altare celebratae fuissent.
T a n d e m , cum sodales ipsi P r i m a r i a e Associationi sive Archisodalitati inscripti, ex praescripto eiusdem Associationis persaepe recitare
soleant piam invocationem, iam ab hac Sede Apostolica indulgentiis
d i t a t a m : « O Mater mea, libera me hodie a peccato m o r t a l i » , permittim u s , ut ipsi sodales vocabulo « hodie » substituere possint « d u r a n t e die
hoc », si invocationem recitent m a n e , sive « d u r a n t e h a c nocte » si eam
recitent vespere, idque q u o c u m q u e idiomate d u m m o d o versio fidelis sit,
quin indulgentia invocationi a d i u n c t a d e t r i m e n t u m ullum patiatur.
Haec concedimus, decernentes praesentes Litteras firmas, validas
a t q u e efficaces semper exstare ac p e r m a n e r e , suosque plenos a t q u e integros effectus sortiri a t q u e obtinere, ipsique Sodalitati, sic in P r i m a r i a m
a Nobis evectae, n u n c et in p o s t e r u m perpetuo suffragari; sicque rite
iudicandum esse ac definiendum, irritumque ex n u n c et inane fieri, si
q u i d q u a m secus super his, a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive
ignoranter attentari contigerit. Largimur simul ipsis sociis praesentib u s et futuris m e m o r a t a e P r i m a r i a e societatis, si malint, liceat indulgentiis o m n i b u s , t a m plenariis q u a m partialibus, q u a s s u p r a numeravimus, exclusa plenaria in mortis articulo l u c r a n d a indulgentia, functorum
vita labes p o e n a s q u e expiare. Non o b s t a n t i b u s constitutionibus et ordinationibus Apostolicis, ceterisque o m n i b u s , speciali licet atque individua
mentione ac derogatione dignis, in c o n t r a r i u m facientibus quibuscumque. Volumus a u t e m ut praesentium L i t t e r a r u m t r a n s u m p t i s , seu exemplis, etiam impressis, m a n u alicuius notarii publici subscriptis et sigillo
personae in ecclesiastica dignitate vel officio constitutae munitis, eadem
prorsus fides adhibeatur, q u a e adhiberetur ipsis praesentibus si forent
exhibitae vel ostensae.
XXX
Datum R o m a e a p u d Sanctum P e t r u m , s u b anulo Piscatoris, die
iulii MCMxxi, Pontificatus Nostri a n n o septimo.
P.
CARD.
GASPARRI,
a Secretis Status.
m
EPISTOLAE
I
AD EM.UM P. D. CAROLUM IOSEPHUM S. R. E. PRESB. CARD. SCHULTE, ARCHIEPISCOPUM COLONIENSEM: DE CATHOLICO PHILOSOPHIAE INSTITUTO COLONIAE AGRIPPINAE CONDENDO.
Dilecte fili noster, salutem et apostolicam benedictionem. — Optim u m sane consilium, uti accepimus ex tuis officiosis litteris, n u p e r
iniisti, comprobante F u l d e n s i Episcoporum conventu, Catholicum videlicet I n s t i t u t u m Coloniae Agrippinae condendi ut philosophia altius
excolatur. Profecto nihil esse potest salubrius a u t o p p o r t u n i u s q u a m
ut I n s t i t u t a v e r a e scientiae, idest philosophiae, condantur, ubi n o n
modo solida a t q u e t u t a t r a d a t u r doctrina, sed etiam ea omnia dilucide explicentur, q u a e pertinent ad s u p r e m a s veri et boni rationes,
ut quaestiones variae aeque solvantur, q u a e sint p e r p e t u a vice exoriturae. Iamvero philosophia, q u a e merito principem locum a p u d catholicos obtinet, illa est q u a m scholasticam v o c a n t ; q u a e q u e , a sanctis
Doctoribus exculta, ad e u m perfectionis apicem Aquinatis ingenio evecta
est, ut fere n e q u e a t sublimius assurgere. Q u a m quidem ad rem explor a t a e plane s u n t praescriptiones R o m a n o r u m Pontificum, q u a s d u d u m
r a t a s h a b u i t Codex iuris canonici. Non pauci q u i d e m , uti novimus,
etiam ex lectissimis Germaniae viris, iam diu censent scholasticam, quae
iure philosophia sensus communis appellata est, in dignitatem pristin a m restituendam esse, ut ea tandem, ex oblivione contemptuque emergens, n o n modo clericorum mentes, sed etiam e o r u m qui civilia m u n i a
obibunt recte fingat atque conformet, id est sane verissime d i c t u m ;
scholasticae enim studium cum sit theologiae sacrae quasi aditus, t u m
valde confert ad h u m a n a s scientias omne genus p r o v e h e n d a s : principia,
quibus regantur, eisdem praebendo, ac fundamenta suppeditando quibus
nitantur. Nos igitur, praeclaram dilaudantes Episcopatus istius sollertiam, id magnopere o p t a m u s ut q u a m citius Catholicum philosophiae
I n s t i t u t u m excitetur idemque ad splendorem revirescat veteris studior u m Universitatis, cum duo illa doctrinae l u m i n a Coloniae philosophiam
t r a d e b a n t , Albertus m a g n u s et s u m m u s Aquinas. In h a n c rem Ipsimet
certam pecuniae vim libenter d e s t i n a m u s ; ac fore confidimus ut boni
omnes in Germania, qui optime semper de Ecclesia mereri soliti sunt,
424
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
n u n c etiam opus istud munifice iuvare velint, cum quo t a n t u m coniungitur catholicae civilisque rei e m o l u m e n t u m . Auspicemque divinorum
m u n e r u m et p a t e r n a e benevolentiae Nostrae testem, tibi, dilecte fili
Noster, singulis Germaniae Episcopis, iisque o m n i b u s qui quomodocumque perficiendae rei operam d a b u n t , apostolicam benedictionem effuso
animo impertimus.
Datum R o m a e a p u d S a n c t u m P e t r u m , die xxix mensis iunii, in
festo Apostolorum Principum, M C M X X I , Pontificatus Nostri a n n o septimo.
B E N E D I C T U S P P . XV
II
AD
E.MOS
PP.
DD.
ALEXANDRUM
S.
R.
E.
PRESB.
CARD. KAKOWSKI,
SCOPUM VARSAVIENSEM, EDMUNDUM S. R. E. PRESB.
PISCOPUM
POS :
GNESNENSEM
ARCHIEPI-
CARD. DALBOR, ARCHIE-
ET PÓSNANIENSEM, CETEROSQUE POLONIAE EPISCO-
DE RATIONE A CLERO S E R V A N D A IN PRAESENTI POLONIAE CONDITIONE.
Dilecti filii Nostri et .venerabiles fratres, salutem et apostolicam
benedictionem. •— Ex iis litteris, q u a s , a Vobis datas, dilectus filius
Noster Alexander Kakowski, Cardinalis Archiepiscopus Varsaviensis,
Nobis reddidit, perlibentes cognovimus de fraterno conventu vestro ad
sepulcrum sancti Stanislai, Polonorum patroni caelestis, n u p e r h a b i t o ;
et quae pro vestro pastorali m u n e r e c o m m u n i t e r ceperitis consilia, ea
reapse ad b o n u m a n i m a r u m , vestris m a n d a t a r u m curis, velit Deus suae
gratiae virtute valere, enixe p r e c a m u r .
In iisdem litteris nonnulla Vos commemoratis ex iis beneficiis, q u a e
Nos in p o p u l u m polonum conferre s t u d u i m u s . Verum multo maiora
m u l t o q u e illustriora ex historia s u p p e t u n t testimonia peculiaris illius
caritatis, q u a semper haec Apostolica Sedes nationem vestram prosecuta
est: quae q u i d e m caritas t a n t o impensior esse consuevit, q u a n t o deteriore condicione Polonia utebatur. Nam, cum a civitatum rectoribus
potior iure h a b e r e t u r vis, o m n e s q u e taciti politicam civitatis polonae
p e r s o n a m deleri sinerent, u n a reclamavit Apostolica S e d e s ; cum polon o r u m sanctissima iura superbo d o m i n a t u p r e m e r e n t u r , u n a eorum
defensionem e t p a i a m et secreto suscepit Apostolica Sedes; cum, recenti
m a x i m o bello, essent qui a u t u m a r e n t satis bene provisum iri Poloniae,
si ei q u o d d a m autonomiae g e n u s quod promittebatur, tribueretur, u n a
Acta Benedicti PP. XV
425
haec eadem Apostolica Sedes pluries affirmateque contendit, plenam
perfectamque libertatem, id est independentiam q u a m vocant, opus esse
Poloniae, o m n i n o q u e c u r a n d u m , ut ad pristinam reviresceret p e r s o n a e
moralis dignitatem.
Noster hic a m o r N o s t r u m q u e s t u d i u m erga nationem vestram, dilecti
filii Nostri et venerabiles fratres, u n o definitur termino, quem scilicet
officium iustitiaque indicat. Etenim ubi de suis quisque rationibus populi
inter se pugnant, R o m a n i Pontificis, c o m m u n i s o m n i u m parentis, est
n e u t r i favere parti, seque integrum ad u t r o s q u e servare. H a n c agendi
rationem R o m a n i Pontifices semper secuti s u n t ; e a m d e m q u e Nos d u m
i m m a n e bellum gerebatur a t q u e etiam proximo t e m p o r e ante Silesiae
Superioris plebiscitum r e t i n u i m u s , q u a e c u m q u e dictitarint vel dictitent
homines malevoli aut certe h u i u s Apostolicae Sedis parum observantes.
Si autem incensis h o m i n u m cupiditatibus fiat, quod non r a r o evenire
experimentis compertum est, ut alienum ius violetur, eadem officii sanctitate a d d u c i m u r ad eiusdem violationem improban dam atque d a m n a n dam, u n d e c u m q u e illa exstiterit.
Cum igitur erga patriam vestram hoc affecti simus animo, Nos vehementer o p t a m u s cupimusque ut difficultates q u a e sibi ad vitam politicam
n u n c resurgenti deesse n o n poterant, celeriter feliciterque Polonia évinçât, brevique ac facile possit eam cum finitimis n a t i o n i b u s pacificam
compositionem assequi, cuius plane indiget ad s u a m ipsius conservationem et incrementum. H u c enimvero a d m o d u m potest vestra, dilecti
filii Nostri ac venerabiles fratres, vestrique cleri opera et industria valere,
si quidem in sacri ministerii finibus, amplissimis sane, se contineat.
Quo autem modo clerici, praecipueque Episcopi sese gerere in politicis
debeant, declarat epistola, q u a m Nos die x mensis februarii proxime
elapsi ad Episcopos Belgarum d e d i m u s , cuius hoc caput e s t : cum ex
u n a parte g u b e r n a r e rem publicam legitimae potestatis, q u a e civitati
praeest, proprium m u n u s officiumque sit, ex altera debent sacrorum
Antistites illud semper meminisse Pauli ad H e b r a e o s (V, 1): Omnis
Pontifex ex hominibus assumptus pro hominibus constituitur in iis, quae
sunt ad Deum. Ita d u a r u m potestatum unicuique sua est definita regio,
in q u a versetur. Quare, sicut potestas civilis polona in ipsam rei publicae
utilitatem clero debet, sacra munia obeunti, favere, ac perverse suo
officio a b u t e r e t u r , si ipsorum perfunctioni m u n e r u m i m p e d i m e n t u m
afferre a u d e r e t et q u a s h a b e n t rationes cum Deo cives, eas vellet ipsa
m o d e r a r i ; sic Episcopi ceterique de clero polonorum, ut cives quidem
liberam h a b e n t potestatem suis iuribus civilibus recte utendi, ut ministri
a u t e m s u n t Christi et dispensatores mysteriorum Dei (I Cor., IV, 1), n o n
ACTA, vol. XIII, n. 11. — 1-9-921.
30
426
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
d e b e n t politicis implicari negotiis, sed civitatis legibus et politicae g u b e r nationi potestatis civilis, voce exemploque, obtemperationem suadentes,
in primis id agere, ut ad religionem b o n o s q u e m o r e s civium a n i m o s
conforment. Maxime vero ad sectas P r o t e s t a n t i u m itemque ad consilia
h o m i n u m turbolentissimorum, istius q u o q u e nationis pestem molientium,
vigilanter attendant, n e q u e latius ea diffundi patiantur, sed s a n a s u s q u e q u a q u e disseminent doctrinas, diaria praesertim ac periodica scripta
scriptis eorum contraria typis edendo. Denique - quod unicuique de
sacro Ordine sollemne debet s a n c t u m q u e esse - s t u d e a n t oportet,
m u t u a e caritatis officia tribuere suis in sacerdotio fratribus, q u a m v i s
s e c u m in re publica dissideant, aliove sint genere vel ritu.
Ista d u a r u m p o t e s t a t u m distinctio simul et conspiratio, q u a e quidem
Ecclesiae doctrina praecipitur, semper et civibus et civitatibus salutaris
exstitit. Talem nationi P o l o n a e futuram confisi, auspicem divinorum
m u n e r u m ac testem praecipuae benevolentiae Nostrae, vobis, dilecti filii
Nostri et venerabiles fratres, vestroque clero ac populo apostolicam
benedictionem a m a n t i s s i m e impertimus.
D a t u m R o m a e a p u d S a n c t u m P e t r u m , die xvi mensis iulii, in commemoratione Ssmae Mariae Virginis de Monte Carmelo, a n n o M C M X X I ,
Pontificatus Nostri septimo.
B E N E D I C T U S P P . XV
III
AD
R.
P.
PATRITIUM
MURRAY,
RATOREM
GENERALEM,
ALFONSUS
M.
DE
CONGREGATIONIS
ANNO
LIGORIO
EXEUNTE
INTER
A
S S M O
REDEMPTORE
QUINQUAGESIMO
ECCLESIAE
DOCTORES
CUM
MODE-
SANCTUS
ADSCRIPTUS
EST.
Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. — Quinquagesimo exeunte a n n o cum sanctissimus Congregationis istius P a t e r legifer, Alfonsus Maria de Ligorio, inter Ecclesiae Doctores sollemni ritu
adscriptus est, equidem g r a t u l a m u r vobis ex animo quod t a m sedulam
dedistis operam ut scripta eius saluberrima u s q u e q u a q u e propagarentur. Ita, ex q u o ille hoc novo decore a decessore Nostro f. r. Pio IX
insignitus est, clarius latiusque per christianum orbem universum caelestis eius sapientia d u c e r e coepit, idque m a g n a a d m o d u m cum studiosorum et a n i m a r u m utilitate. Etenim, d u m p l e r u m q u e accidit ut optimi
quoque libri decursu temporis oblitterentur, maior quidem in dies a p p a
Acta Benedicti PP. XV
ret Alfonsianae doctrinae praestantia a t q u e o p p o r t u n i t a s ; ut nulla paene
sit aetatis h u i u s errorum fallacia, q u a m , m a x i m a saltem ex parte, s a n ctus Doctor invicte iam n o n refutarit. Verum hoc est praecipue in
eius laude p o n e n d u m quod fidei principia ita r o b o r a r e studet ut eadem
ad recte a g e n d u m efficaciter c o n d u c a n t ; ob e a m q u e c a u s a m n o n modo
studiosis ac doctoribus is est a d i u m e n t o , sed etiam fidelibus o m n i s
ordinis, q u i b u s ad solidas virtutes et perfectionis christianae apicem
a s s e q u e n d u m viam ostendit atque complanat. Iamvero in ceteris q u o q u e
disciplinis sanctus Alfonsus praeclare enituit, praesertim in re dogmatica, quaestiones difficillimas et maxime controversas perspicue a d m o d u m eruditeque p e r t r a c t a n d o . Haec autem documenta sacra, a Christo
Domino tradita, in u s u m is deducere contendit, non modo de iis egregie
scribendo, sed potius de iis sancte vivendo, ut mirificum pastoralis
doctrinae exemplar in se ipse pastoribus o m n i b u s exhibuerit. H u c accedit quod cum probe novisset vir pientissimus Dei amorem, et p e r e n n e m
esse omnis virtutis fontem, et vinculum quo fides cum christiana vita
coniungitur, idcirco in dilectione divina is posuit sanctitudinis fundam e n t u m ; q u a m quidem caritatem excitandi causa, in eo t o t u s fuit ut
hominibus s u m m a m Iesu Christi amabilitatem repraesentaret, Passionem
eius praesertim sanctaeque Eucharistiae institutionem recolendo: his enim
a n t e omnia h o m i n e s mira vi amoris alliciuntur. Hoc flagrans caritatis
spiritu, innumerabiles fere precationes confecit, seraphicum redolentes
ardorem, quae m u l t a s in linguas conversae, ubique in fidelium ore versantur, ut vere dici queat, plurima catholicorum centena millia ipsis
Alfonsi verbis s u a m erga Deum et Virginem Matrem patefacere fiduciam, suas fundere preces, s u u m q u e a m o r e m profiteri. Quare libenti
sane animo Nos istam p a r t i c i p a m u s laetitiam, q u a e non solum domestica est, sed ad Ecclesiam universam q u o d a m m o d o pertinens. A t q u e
h o r t a m e n t u m in laudem vertentes, id fore omnino confidimus ut, t a n t i
P a t r i s exemplo, ad Dei gloriam a n i m a r u m q u e salutem alacritate n o v a
allaboretis; qui certe fructus erit istius commemorationis p u l c h e r r i m u s .
Caelestium a u t e m m u n e r u m auspicem ac p a t e r n a e benevolentiae Nostrae
testem, tibi, dilecte fili, singulisque religiosae familiae alumnis, cui tu
praees diligenter, apostolicam benedictionem amantissime in Domino
impertimus.
D a t u m R o m a e a p u d S a n c t u m P e t r u m , die xx mensis iulii
Pontificatus Nostri a n n o septimo.
B E N E D I C T U S P P . XV
MCMXXI,
428
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
IV
AD EM.UM P. D. PETRUM S. R. E. CARD. GASPARRI, A SECRETIS STATUS: DE
MISERRIMA RUSSIACI POPULI. CONDITIONE LE VANDA.
Signor
Gardinale,
Le notizie che in questi giorni Ci pervengono intorno alle condizioni del popolo russo, sono, come Ella, signor Cardinale, ben sa, particolarmente gravi. A q u a n t o si può giudicare dalla laconica sobrietà
di queste prime informazioni, noi ci troviamo di fronte ad u n a delle
più spaventose catastrofi della storia. Masse s t e r m i n a t e di creature
u m a n e , colpite dalla fame, falciate dal tifo e dal colera, ondeggiano
disperatamente sopra u n a terra inaridita e si riversano su i centri più
popolosi, dove sperano di trovare il p a n e e donde vengono ricacciate
con la forza delle armi. Dal bacino del Volga molti milioni di uomini
invocano, dinanzi alla morte più terribile, il soccorso dell'umanità.
Questo grido di dolore, signor Cardinale, Ci ha ferito profondamente. Si t r a t t a di un popolo già s o m m a m e n t e provato dal flagello
della g u e r r a ; >di un popolo, su cui brilla il carattere di Cristo e che ha
sempre fortemente voluto a p p a r t e n e r e alla g r a n d e famiglia cristiana.
P e r q u a n t o separato da Noi da barriere che lunghi secoli h a n n o innalzato, esso è t a n t o più vicino al Nostro cuore di P a d r e , q u a n t o è più
g r a n d e la sua sventura.
Signor Cardinale, Noi sentiamo il dovere di fare tutto il possibile
nella Nostra povertà per soccorrere i figli lontani. Ma la vastità della
rovina è tale che tutti i popoli d e b b o n o unirsi per provvedere; e ness u n o sforzo, per q u a n t o g r a n d e , riuscirà di troppo dinanzi all'immensità del disastro. Perciò La invitiamo, signor Cardinale, a mettere in
opera i mezzi che sono a s u a disposizione per far presente ai Governi
delle varie Nazioni la necessità di u n a p r o n t a ed efficace azione comune.
Il Nostro appello innanzi t u t t o va ai popoli cristiani, i quali conoscono l'infinita carità del divin Redentore, che ha dato il sangue per
renderci tutti fratelli ; e poi va a tutti gli altri popoli civili, perchè ogni
uomo, degno di questo nome, deve sentire il dovere di accorrere dove
m u o r e u n altro u o m o .
P i ù di u n a volta, ii questi a n n i calamitosi che traversiamo, la Sede
Apostolica ha levato la voce in mezzo alle Nazioni, memore dell'alta e
Acta Benedicti PP. XV
429
dolce missione che Iddio le ha affidato. Se la Nostra parola oggi t o r n a
ad implorare la carità, q u a n d o a n c o r a n o n è s p e n t a l'ultima eco delle
Nostre passate esortazioni e delle Nostre suppliche, ciò è solamente
perchè i nuovi dolori uguagliano e forse s u p e r a n o le p a s s a t e sciagure.
I n t a n t o tutti i figli della Chiesa di Cristo, sparsi per il mondo,
ricchi e poveri, m e n t r e depongono il loro obolo a favore dei fratelli
che m u o i o n o di fame, innalzino a Dio con fiducia le loro preghiere,
perchè si degni di soccorrerci con la s u a infinita Provvidenza ed affrettare la fine di un così t r e m e n d o flagello.
Con questo voto, signor Cardinale, Ci è grato impartirle l'Apostolica
Benedizione.
Dal Vaticano, il 5 di agosto 1921.
B E N E D I C T U S P P . XV
430
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ACTA 88. CONGREGATIONTJM
SACKA CONGREGATIO CONSISTORIALIS
I
DECRETUM
CfRGA PROPONENDOS AD EPISCOPALE MINISTERIUM PRO DIOECESIBUS RITUS
LATINI IN POLONIA.
1. Ad proponendos Apostolicae Sedi sacerdotes ad episcopale ministerium idoneos ac dignos, conventus Episcoporum ritus latini in Polonia
fient tempore et modo infra assignatis.
2. Quolibet triennio, sub initium Quadragesimae, incipiendo ab an, 1922,
omnes et singuli residentiales Episcopi Poloniae, iuxta m o d u m infra stat u t u m , Metropolitano seniori, qui P r a e s e s erit conventus, sacerdotum
n o m i n a indicabunt, quos dignos episcopali ministerio existimabunt.
Nil a u t e m vetat quominus, hos inter, alterius etiam dioecesis vel p r o vinciae sacerdotes p r o p o n a n t u r ; sub gravi t a m e n exigitur ut, qui proponitur, personaliter et ex d i u t u r n a conversatione a p r o p o n e n t e cognoscatur.
3. U n a cum nomine candidati, aetatem q u o q u e , q u a n d o fieri potest,
designabunt, eius originis et actualis commorationis locum, atque officium quo principaliter fungitur.
4. Antequam determinent q u e m proponant, Episcopi p o t e r u n t a proprio Auxiliari seu Suffraganeo, si q u e m habeant, et ab aliis viris ecclesiasticis prudentioribus, etiam cleri regularis, necessarias notitias exquirere, ita t a m e n ut finis h u i u s inquisitionis omnino lateat. Notitias vero
q u a s seu viva voce seu scriptis receperint, nemini patefaciant, nisi forte
in Episcoporum conventu, de quo inferius.
5. Nomina q u a e Episcopi iuxta art. 2 proponent, nulli alii praeterq u a m conferentiae Praesidi manifestent.
6. Praeses, habitis ab Episcopis candidatorum propositionibus, suas
adiiciat: omnium indicem ordine alphabetico conficiat et, reticitis pro-
S. Congregatio Consistorialis
431
ponentibus, h a n c notulam t r a n s m i t t a t singulis Antistitibus, ut hi opport u n a s investigationes peragere valeant de qualitatibus e o r u m q u o s personaliter et certa scientia n o n cognoscant.
7. investigationes eiusmodi m a x i m a secreti cautela peragendae
e r u n t , ut s u p r a n u m . 4 dictum est. Quod si v e r e a n t u r rem palam evas u r a m , ab ulterioribus inquisitionibus abstineant.
8. Die et loco a Praeside determinandis, omnes memorati Episcopi
convenient ad seligendos eos qui Sanctae Sedi ad episcopale ministerium
proponi debeant. Convenient autem absque ulla solemnitate, quasi ad
familiarem congressum, ut attentio quaelibet, praesertim diariorum et
e p h e m e r i d u m , et omne curiositatis studium vitetur.
9. In conventu, invocato divino auxilio, p r a e s t a n d u m erit a singulis,
Praeside n o n excepto, factis Ss. Evangeliis, i u s i u r a n d u m de secreto servando, ut sacratius fiat vinculum quo omnes a d s t r i n g u n t u r : post hoc
regulae ad electionem faciendam legendae erunt.
10. Deinde u n u s ex Episcopis praesentibus in Secretarium eligetur.
11. His peractis, ad disceptationem venietur ut, inter tot exhibitas,
digniores et aptiores seligantur. Id t a m e n veluti Christo praesente et
s u b Eius o b t u t u fiet, omni h u m a n a consideratione postposita, cum
discretione et caritate, s u p r e m o Ecclesiae bono divinaque gloria et anim a r u m salute unice ob oculos habitis.
12. Candidati m a t u r a e sed non nimium provectae aetatis esse
d e b e n t ; prudentia praediti in agendis, q u a e sit ex ministeriorum exercitio c o m p r o b a t a ; sanissima et non communi doctrina exornati, et cum
debita erga Apostolicam Sedem devotione c o n i u n c t a ; maxime autem
honestate vitae et pietate insignes. A t t e n d e n d u m insuper erit ad capacitatem candidatorum q u o a d temporalem b o n o r u m administrationem,
ad conditionem eorum familiarem, ad indolem et valetudinem. U n o
verbo, videndum u t r u m o m n i b u s iis qualitatibus polleant, q u a e in optimo
pastore requiruntur, ut cum fructu et aedificatione p o p u l u m Dei regere
queant.
13. Discussione peracta, fiet hac ratione scrutinium :
a) Qui o m n i u m Episcoporum sententia, quavis demum de causa,
visi fuerint in disceptatione ex n u m e r o p r o p o n e n d o r u m expungendi, ii
in suffragium non v o c a b u n t u r ; de ceteris, etiam probatissimis, suffragium feretur.
6) Candidati singuli ordine alphabetico ad suffragium proponent u r : suffragia secreta erunt.
c) Episcopi omnes, Praeside n o n excepto, pro singulis candidatis
t r i b u s u t e n t u r taxillis seu calculis, albo scilicet, nigro, tertioque alte-
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
m
r i u s c u i u s c u m q u e coloris: p r i m o ad a p p r o b a n d u m , altero ad reproband u m , tertio ad abstensionem indicandam.
d) Singuli Antistites, p r a e e u n t e Praeside, in u r n a ad h u n c finem
disposita taxillum déponent, quo dignum, coram Deo et graviter onerata
conscientia, sacerdotem a e s t i m a b u n t qui in suffragium v o c a t u r ; reliquos
taxillos binos in u r n a alia, pariter secreto, déponent.
e) Suffragiis expletis, Praeses, a d s t a n t e Episcopo Secretario, taxillos in p r i m a u r n a depósitos extrahet, et eorum speciem coram o m n i b u s
n u m e r a b i t scriptoque adnotabit.
14. Quamvis vero S u m m u s Pontifex sibi reservet, dioecesi vel archidioecesi aliqua v a c a n t e , opportunis modis consilia ab Episcopis vel
Archiepiscopis requirere, ut p e r s o n a m eligat quae inter a p p r o b a t a s magis
idonea videatur dioecesi illi regendae, nihilominus fas erit Episcopis in
eodem conventu indicare, generali saltem ratione, cuinam dioecesi, maiori
vel minori, tranquillae et ordinatae, an etiam multis subsidiis indigenti,
candidatos magis idoneos censeant, et quibus de causis.
15. Episcopus a secretis, discussione d u r a n t e , diligenter adnotabit
quae de singulis candidatis a singulis suffragatoribus dicta fuerint ; quae*
n a m discussionis fuerit conclusio; denique q u i n a m tum in primo scrutinio, tum in secundo (si fiat) fuerit exitus, et quidnam specialius iuxta
art. 14 fuerit dictum.
16. Antistites a conventu ne discedant, a n t e q u a m ab Episcopo Secretario lecta fuerit relatio ab eodem confecta circa n o m i n a proposita, candidatorum qualitates et obtenta suffragia, e a m q u e probaverint.
17. Actorum exemplar a Praeside, a P r a e s u l e a secretis et a ceteris
Episcopis praesentibus subsignatum, q u a m tutissime ad Sacram h a n c
Congregationem mittetur. Acta vero ipsa penes ipsum Praesidem in
archivo secretissimo Sancti Officii s e r v a b u n t u r , d e s t r u e n d a t a m e n post
a n n u m , vel etiam prius, si periculum violationis secreti immineat.
18. De cetero fas semper erit Episcopis, t u m occasione propositionis
candidati t u m vacationis alicuius sedis, praesertim maioris momenti, litt e r a s Sacrae huic Congregationi vel ipsi Ssmo Domino conscribere, q u i b u s
m e n t e m s u a m circa p e r s o n a r u m qualitates sive absolute, sive relate ad
provisionem dictae sedis, patefaciant.
D a t u m R o m a e , ex aedibus S. Congregationis Consistorialis, die
20 augusti 1921.
ffa C.
L.
CARD.
DE L A I ,
Ep. Sabinen., Secretarius.
© S.
Aloisius
Sincero, Adsessor.
S. Congregatio Consistorialis
433
II
PRAGENSIS-BUDVICENSIS
D E
F I N I U M
D I O E C E S U M
C O M M U T A T I O N E
DECRETUM
Incolae cuiusdam vici apud Unterkamemen, pertinentes ad paroeciam Stankau, dioecesis Budvicensis, Ordinarium P r a g e n s e m instanter
s u p p l i c a r u n t ut, ob m a g n a m a praedicta paroecia distantiam, viciniori
ecclesiae paroeciali Holleischen, archidioecesis Pragensis, incorporarentur. P o r r o oblatis in h u n c finem precibus Apostolicae Sedi a R m o Archiepiscopo Pragensi, S S m u s D. N. Benedictus P P . XV, attento favorabili
voto R. P. D. Clementis Micara, Archiepiscopi tit. Apamen. et Nuntii
Apostolici a p u d rempublicam Czecho-Slovacam, necnon habito R m i Ordinarii Budvicensis, aliorumque, q u o r u m interesse poterat, consensu, benigne a n n u e n d u m censuit. Q u a m o b r e m de Apostolicae potestatis plenitudine,
vi praesentis consistorialis decreti, statuit ut vicus a p u d Unterkamenzen
e i u s d e m q u e incolae a paroecia Sfankoviensi dioecesis Budvicensis separ e n t u r , et ecclesiae paroeciali Holleischensi, in archidioecesi Pragensi,
perpetuo u n i a n t u r .
Ad p r a e m i s s a a u t e m exsecutioni m a n d a n d a , S S m u s D n u s deputavit
R. P. D. Clementem Micara, N u n t i u m Apostolicum, eidem t r i b u e n s facultates o m n e s ad id necessarias et o p p o r t u n a s , etiam subdelegandi ad effectum de quo agitur quemlibet in ecclesiastica dignitate c o n s t i t u t u m ; cum
onere intra sex menses mittendi a u t h e n t i c u m exemplar peractae exsecutionis.
Contrariis quibusvis n o n o b s t a n t i b u s .
Datum Romae, ex
die 28 iulii 1921.
Q3
L.
©
C.
CARD.
aedibus Sacrae
DE
LAI,
Congregationis Consistorialis,
E p . Sabinen., Secretarius.
S.
Aloisius
Sincero, Adsessor.
434
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
III
TIRASP0LENSIS-IASSIENSI8
DISMEMBRATIONIS
ET
UNIONIS
DECRETUM
Q u u m nonnullae dioecesis Tiraspolensis paroeciae, in Bessarabia
sitae, modo in finibus regni R o m a n i a e fuerint inclusae, Episcopus Tiraspolensis postulavit, ut eaedem paroeciae a territorio suae dioecesis
d i s m e m b r a r e n t u r et finitimae dioecesi Iassiensi aggregarentur. Quam
petitionem SSfñus D. N. Benedictus P P . XV, ut facilior et expeditior
r e d d e r e t u r a n i m a r u m cura, attenta q u o q u e latissima dioecesis Tiraspolensis extensione, auditis R. P. D. Francisco Marmaggi, Archiepiscopo
tit. Adrianopolitano et Nuntio Apostolico in Romania, nec n o n R. P. D.
Alexandro Cisar, Episcopo Iassiensi, benigne excipiendam censuit. Quapropter, de Apostolicae potestatis plenitudine et suppleto, q u a t e n u s opus
sit, q u o r u m intersit vel sua interesse p r a e s u m a n t consensu, per praesens decretum consistoriale statuit, ut sequentes paroeciae Kischineff,
Bender, Bieley, Chotin et Krassna, quae h u c u s q u e ad dioecesim Tiraspolensem pertinuerunt, ab eadem dioecesi aveilantur et dioecesi Iassiensi perpetuo ac cum o m n i b u s iuribus et obligationibus huic dioecesi
propriis a d i u v a n t u r atque u n i a n t u r .
Ad haec omnia exsecutioni d e m a n d a n d a , Sanctitas Sua deputavit
m e m o r a t u m R. P. D. F r a n c i s c u m Marmaggi, Nuntium Apostolicum, eidem
t r i b u e n s facultates o m n e s ad id necessarias et o p p o r t u n a s , etiam subdelegandi ad effectum de quo agitur quemlibet in ecclesiastica dignitate
c o n s t i t u t u m : facto onere intra sex m e n s e s mittendi ad S a c r a m h a n c
Congregationem a u t h e n t i c u m exemplar peractae exsecutionis.
Contrariis q u i b u s c u m q u e minime o b s t a n t i b u s .
Datum R o m a e , ex aedibus Sacrae Congregationis
die 2 augusti 1921.
C.
CARD.
DE
LAI,
Consistorialis,
E p . Sabinen., Secretarius.
h. © S.
Aloisius
Sincero, Adsessor.
S. Congregatio Consistorialis
435
IV
PROVISIO ECCLESIARUM
S s m u s D. N. Benedictus P p . XV, decretis S. Congregationis Consistorialis, h a s q u a e s e q u u n t u r Ecclesias de proprio singulas pastore
providit, nimirum :
13 iulii 1921. — Cathedrali Ecclesiae de Piata, in Republica Argentina, praefecit R. P. D. Franciscum Alberti, h a c t e n u s Episcopum titularem Siuniensem.
29 iulii. — Titulari episcopali Ecclesiae Himeriensi, R. P. Alfridum
Baudrillard Rectorem Instituti Catholici Parisiensis et Antistitem Urbanum.
— Titulari episcopali Ecclesiae Andrapanensi, R. P. Matthaeum Colón
Canals, quem constituit Auxiliarem Emi ac Rmi P. D. Henrici S. R. E.
P r e s b . Card. Almaràz et Santos, Archiepiscopi Toletani.
30 iulii. — Metropolitanae Ecclesiae Guatimalensi, R. P. Aloysium
Muñoz, presbyterum Societatis Iesu.
4 augusti. — Titulari episcopali Ecclesiae Huarensi, R. D. Augus t i n u m De Iesus et Souza, Canonicum theologum Bracharensis cathedralis, q u e m deputavit in Coadiutorem cum iure futurae successionis
Rmi Episcopi Lamacensis.
5 augusti. — Cathedrali Ecclesiae Portoricensi, R. D. Georgium
I o s e p h u m Garuana, e dioecesi Bruklyniensi p r e s b y t e r u m .
10 augusti. — Metropolitanae Ecclesiae Baltimorensi, R. P. D. Michaelem Iosephum Curley, h a c t e n u s Episcopum S. Augustini.
— Cathedrali Ecclesiae Toletanae in America, R. D.
Stritch, Cancellarium Curiae dioecesanae Nashvillensis.
Samuelem
— Titulari episcopali Ecclesiae P l a t e a r u m , R. D. F e r d i n a n d u m
Périer, S. L, deputatum in Coadiutorem cum iure futurae successionis
Archiepiscopi Calcuttensis.
12 augusti. — Cathedrali Ecclesiae Misnensi, n u p e r r i m e restitutae,
R. D. Christianum Schreiber, rectorem Seminarii dioecesis Fuldensis.
19 augusti. — Titulari episcopali Ecclesiae Camulianensi, R. D. Ioann e m Dunn, q u e m deputavit in Auxiliarem R. P. D. Patritii Iosephi Hayes,
Archiepiscopi Neo-Eboracensis.
20 augusti. — Titulari episcopali Ecclesiae Curiensi, R. D. Michaelem
Crane, quem deputavit in Auxiliarem Emi ac Rmi P. D. Dionysii S. R. E.
Presbyteri Card. Dougherty, Archiepiscopi Philadelphiensis.
436
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
SACEA CONGREGATIO
DE DISCIPLINA SACRAMENTORUM
DIOECESIS L.
IRREGULARITATIS EX DEFECTU CORPORIS
1 iulii 1918
Ordinarius L., datis ad h a n c Sacram Congregationem de disciplina
S a c r a m e n t o r u m litteris, die 22 mensis octobris, a n n i 1917, ab eadem
g r a t i a m dispensationis expetiit ab impedimento irregularitatis ex defectu
corporis pro clerico suae dioecesis A. F., qui, ob vulnus in bello acceptum,
integrae m a n u s dexterae cum arteriis (de la main droite et du poignet
droit) rescissionem pati coactus fuerat, ut exinde ad sacros Ordines
promoveri posset.
R m u s Ordinarius his rationibus instanter porrectas preces communire sategit: 1) Agitur in casu de iuvene ingenii animique dotibus praestantiam a n t e q u a m immanis belli incendium oriretur, iam ecclesiasticis
incumbere coeperat studiis, vocationisque ad sacerdotium i n e u n d u m
perspicua ostenderat signa. - 2) Ad a r m a vocatus, toto tempore quo
stipendia facere coactus fuit, nullam p r a e b u i t reprehensionis a n s a m ,
i m m o multa exstitit laude dignus. Vulnere in bello accepto, maxime perdoluit q u o d ei i m p e d i m e n t u m obiiceretur, q u o m i n u s s u a o p t a t a recipiendi sacerdotium explerentur. - 3) In dioecesi valde sacerdotibus o p u s
est, propterea quod plurimi in bello morti occubuere. - 4) Cum m o d o
scientia, q u a m orihopaedicam vocant, m u l t u m profecerit, ac plurima excogitaverit inventa, m u t u u s iuvenis arte quaesita m a n u uti poterit, cuius
ope q u a e ad sacra exercenda pertinent p r o r s u s sibi fas erit peragere.
Verum, cum ageretur de dispensatione impertienda ab irregularitate
m a x i m i quidem momenti ac de promovendo ad sacros Ordines, pro quo
n u l l u m simile e x e m p l u m superioribus temporibus exstare videretur a
sacris Congregationibus relatum, q u a e ante P i a n a m Constitutionem
Sapienti consilio de huiusmodi dispensationibus iudicabant, accuratissime de casu exposito disceptatum fuit in plenario h u i u s Sacrae Congregationis conventu ab E E . ac RR. P P . Cardinalibus, mense novembri
a n n i 1917. Atque in primis o p p o r t u n u m visum est a S u p r e m a S. Officii
S. Congregatio de disciplina Sacramentorum
437
Congregatione exquirere « n u m in casu praedicto, ob rescissionem inte« grae m a n u s d externe, aliquod impedimentum h a b e a t u r a quo dispensari
« n e q u e a t ratione collationis sacramenti Ordinis ». Et huic quaestioni in
Congregatione Generali EE. et R R . P a t r u m in r e b u s fidei Inquisitorum
Generalium feria iv die 14 ianuarii 1918 r e s p o n s u m fuit : negative.
Exinde haec Sacra Congregatio de Sacramentis ita eidem R m o Ordinario L. rescripsit: « Orator sibi m a n u m affabre arte elaboratam com« paret, ac medici testimonium exhibeat, qui referat q u a e ipse eadem
« artificiosa m a n u peragere valeat. Experimentis item coram caeremo« n i a m m magistro accuratissime subiiciatur, h u i u s q u e scripta attesta« tione praehabita, iterum h a n c Sacram Congregationem adeat ».
Itaque idem R m u s Ordinarius huic Sacrae Congregationi documenta
mittere curavit, ex quibus patuit oratorem m a n u m exquisitissima arte
confectam sibi aptasse, eiusque ope, eodem fatente medico, ipsum ritus,
qui pro litanda Missa requiruntur, bene explere posse. Caeremoniarum
pariter magister, solertissime experimento habito, plane declaravit enunciatum oratorem m a n u arte elaborata calicem, pixidem, a t q u e osten
sorium valide a p p r e h e n d e r e posse, firmiter tenere ac deferre. Addit
insuper ipsum, eadem artificiosa m a n u utentem atque laeva, calicem
posse abstergeré, aperire ostensorium et claudere, a t q u e in ipsum sacram
Hostiam collocare. Nec omittit dilaudatus caeremoniarum magister haec
omnia eumdem oratorem expedite, magisque in dies quotidiano accedente u s u , securius expleturum.
Hisce o m n i b u s Sanctissimo Domino Nostro Benedicto P a p a e XV,
relatis in audientia ab E m o Card. Praefecto habita die 1 iulii anni 1918,
Sanctitas Sua, cunctis attentis, R m o Ordinario L. d e m a n d a r e dignata
est, ut pro suo prudenti arbitrio et conscientia gratiam impertiatur ad
effectum de quo in precibus, d u m m o d o absit q u o d c u m q u e irreverentiae
periculum erga S S . Eucharistiam, nulla h a b e a t u r fidelium admiratio, et
alia serventur de iure servanda.
f A. Capotosti, Ep. T h e r m e n . , Secretarius.
438
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
SACRA CONGREGATIO CONCILII
DIOECESIS V.
MISSAE
CONVENTUALIS
Die 13 martii 1920 et 12 martii 1921
SPECIES FACTI. - Supplici oblato libello Capitulum cathedrale dioecesis V. huic S. C. exposuit quod octo festis a n n i solemnioribus, q u i b u s
Episcopus pontificaliter vel eius loco u n a ex Dignitatibus capitularibus
solemniter celebrat in cathedrali ecclesia, canonicus hebdomadarius ad
t r a m i t e m iuris (can. 397, n. 1 Cod. iur. can.) Missam conventualem p r o
benefactoribus privatim celebrare et applicare solet. De quo nulla controversia.
Verum quaestio agitatur Dignitates inter et canonicos eiusdem Capituli quoad alios q u a t u o r dies festos m i n u s solemnes, synodales n u n c u patus, idest Circumcisionis et Ascensionis Domini, SSmi Corporis Christi
et beatorum App. Petri et Pauli, q u i b u s c a n t u s Missae conventualis,
cui pontificaliter assistit Episcopus, Dignitatibus ex inolita consuetudine competit. Hisce enim q u a t u o r festis, Dignitates celebrantes canonico h e b d o m a d a r i o , canonici h e b d o m a d a r i i a u t e m Dignitati celebranti
o n u s Missae conventualis pro benefactoribus applicandae i n c u m b e r e
contendunt. Quum de h a c re s t a t u t a p r o r s u s sileant, nec c o n s u e t u d o
q u a e imponit hoc o n u s h e b d o m a d a r i o a d h u c legitime praescripta videatur, quippe q u a e vix a vigesimo a n n o observetur - ex interpretatione
n i m i r u m resolutionis H. S. C. in Sebenicen. datae die 4 martii 1876, q u a e
interpretatio n u p e r in d u b i u m revocatur a compluribus - capitulares,
assentiente ultro Ordinario, sequens d u b i u m huic S. C. solvendum prop o s u e r u n t , n e m p e : « se nelle feste in cui alle Dignità ex consuetudine
« spetti cantare la Messa, spetti p u r e alle medesime l'onere dell'applicale zione, ovvero q u e s t ' o n e r e , come nelle otto feste solenniori, spetti
« sempre all'ebdomadario ».
- Principium generale est in iure, Missam
conventualem in Capitulis quotidie cani debere eamque benefactoribus
in genere esse applicandam. Quod principium etiam in dato Codice
confirmatur can. 413 § 2. P r o n u m a u t e m est, eum applicare Missam
SYNOPSIS DISCEPTATIONIS.
S. Congregatio Concilii
m
debere, qui debet celebrare; s e c u n d u m enim mentem iuris ea Missa
benefactoribus applicanda est, quae et dicitur et est conventualis. Hoc
autem ius praeformatum ab Honorio III in cap. 11 de celebr. Missar., etc.,
X., (III, 41), et postea a n t i q u o iure melius determinatum, confirmatum
est a Benedicto XIV s u a const. « Cum semper oblatas » 19 aug. 1744.
Concordat ius novissimum Codicis in c. 417 § 1, ubi dicitur: « Missa
« conventualis applicanda est pro benefactoribus in genere ». Quibus
ex verbis patet conventualem, et non aliam Missam, benefactoribus esse
applicandam.
Verum quidem est, antiquo pariter ac novo iure s t a t u t u m esse et
praxi confirmatum, ut Episcopus pontificaliter celebrans diebus sollemnioribus in choro, seu canonicis assistentibus, n o n t e n e a t u r ipse applicare Missam pro benefactoribus, imo nec possit; sed iis diebus, qui
generatim festi sunt, t e n e a t u r applicare Missam pro populo. Sed, si quis
bene consideret, haec n o n est exceptio generali regulae ut celebrans
Missam conventualem, applicare eam debeat benefactoribus. Missa enim
illa pontificalis non est in sensu stricto conventualis, sed solum illius
locum tenet. Et re quidem vera c a u t u m semper est a iure et antiquo, et
novo, ut pontificali Episcopi Missae n o n t r i b u e r e t u r character Missae
conventualis. Expresse enim edixit ius a n t i q u u m Missam conventualem
celebrandam esse iis diebus ab hebdomadario vel ab alio capitulari,
cui onus inest Missae conventualis (S. R. C. in u n a Marsorum 12 novembris 1831 ad 20, n. 2682). Idipsum insinuât Codex in can. 413 § 3,
q u a n d o dicit: « Missam conventualem sine cantu celebrare licet hebdo« madario, cum in ecclesia, pontificali ritu, Episcopus vel alius loco
« Episcopi celebrat ». Ex quo canone illud q u o q u e docemur, ne eam
quidem esse Missam conventualem, q u a m Dignitas aut alius loco Episcopi impediti, a u t tempore sedis vacantis, celebrat. Ea tenet quidem
locum Missae conventualis, sed talis proprie n o n est. Conventualis
contra est, q u a m h e b d o m a d a r i u s iis diebus celebrat et applicat.
Ex q u i b u s d e d u c e n d u m est, minime p u n c t u m tulisse De Herdt,
q u a n d o ad explicandam rationem, cur ea die Episcopus non t e n e a t u r
applicare pro benefactoribus, asserit id accidere ex eo quod Episcopus
« eam diebus festis pro ovibus suis applicare debeat ». Quae ratio non
deducitur ex decreto S. R. C. ab eo citato, in u n a Marsorum 12 nov. 1831
ad 20°, de quo supra. Ratio s a n e illa n o n redditur a S. Congregatione
rescribente, sed i n n u i t u r ab oratore. Petitio enim ita proposita fuit :
« Q u u m Episcopus diebus festis applicare debeat pro ovibus suis, quaer i t u r : An, Episcopo hisce diebus pontificaliter celebrante, canonici
« debeant Missam conventualem pro benefactoribus cantare et q u a n d o ».
440
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Cui propositae quaestioni caute respondit S. Congregatio, rationem illam
nec directe nec indirecte a p p r o b a n s : « H e b d o m a d a r i u s vel is cui inest
« o n u s Missae conventualis, illam celebret lectam ante vel post Mis« sam pontificalem ».
Et haec omnia firmantur praescripto ipsius constitutionis Benedicti XIV « C u m s e m p e r oblatas » § 17, ubi Pontifex ait: « Alii a Missa
« pro benefactoribus in genere applicanda se excusatos voluissent ex
« e o q u o d alio q u o p i a m Missarum onere obstricti inveniantur vel ratione
« proprii canonicatus aut alterius beneficii ecclesiastici, vel quia p r a e t e r
« m u n u s canonici... in eadem vel in alia ecclesia parochialem curam
« exerceant.... Sed his q u o q u e obviam itum est, iubendo singulis p r a e d i c t i s ut Missam conventualem, q u a m canunt, pro Ecclesiae benefa« ctoribus in genere applicent; pro aliis vero, pro q u i b u s ipsi peculia« riter Missam applicare tenentur, alterum substituant, qui ipsorum loco
« Missam h u i u s m o d i celebret applicetque ». Q u a m doctrinam apertis
verbis amplectitur Codex, can. 419 § 2/ « Si quis eadem die u r g e a t u r
« onere u t r i u s q u e Missae, et pro populo et conventuali, h a n c ipse celeb r e t applicetque per se, illam per alium vel per se die s e q u e n t i » .
U n d e profluit evidenter, Episcopum n o n excusari iis diebus, quibus,
pontificaliter celebrat, ab applicanda Missa pro benefactoribus ex eo
quod t e n e a t u r iam eam applicare pro populo (secus deberet dici excusatus etiam parochus, qui e contrario est obligatus, ut expresse audivim u s ex Benedicto XIV), sed ex eo quod Missa illa non est conventualis.
Et iure merito ea Missa non h a b e t u r a lege t a m q u a m conventualis.
Conventualis enim Missa ea est, quae a canonicis vel capitularibus cant a n d a et applicanda est, et cui alii capitulares interesse debent nisi a
iure e x c u s e n t u r ; est enim Missa, q u a e p a r s est divini officii, ad quod in
choro p e r s o l v e n d u m Capitulum tenetur. Porro Episcopus, si Capitulum
c o n s i d e r a m u s in q u a n t u m est subiectum istius obligationis, non est de
gremio Capituli. Et re quidem vera, dici nequit Episcopus de gremio,
imo nec caput Capituli, si Capitulum consideretur ut corpus distinctum
h a b e n s propria sua i u r a et officia; tunc enim Episcopus est « contradistinctus et segregatus a Capitulo », ut docet Scarfantonius, lib. IV, tit. 1,
n. 29. In eo t a n t u m sensu Episcopus dici potest caput Capituli et de
eius gremio, in q u a n t u m Capitulum consideratur q u a t e n u s est s e n a t u s
Ecclesiae et consilium n a t u m Episcopi ac praecipua p a r s cleri dioecesani. Sed in hoc sensu Capitulum n o n dicit subiectum obligationum vel
i u r i u m choralium. Q u u m igitur Episcopus n o n sit de Capitulo sensu
n u p e r explicato, n o n potest ipse satisfacere obligationi chorali, qualis
est Missa conventualis.
5. Congregatio Concilii
441
P r o p t e r e a m d e m rationem n o n est conventualis ea Missa, q u a e ab
alio, etiam capitulari, celebratur iis diebus, q u i b u s celebrare deberet
Episcopus. S u b s t i t u t u s enim in casu agit n o m i n e Episcopi e u m q u e supplet et r e p r a e s e n t a t .
Q u a n d o vero agitur de Missa celebranda a capitulari in choro cum
eiusdem chori assistentia, t u n c profecto agitur de Missa vere conventuali. Tales s u n t igitur Missae illae, q u a e in Capitulo Dioecesis V. celeb r a n t u r a Dignitatibus, p r a e s e n t e Episcopo, q u a t u o r illis diebus, qui in
supplicatione e n u m e r a n t u r . Si igitur s u n t Missae conventuales, ab eo
applicandae sunt, qui eas celebrat, s e c u n d u m ordinarium principium
iuris.
Et de facto, si a t t e n d a t u r antiqua consuetudo ipsius Capituli Dioe«esis V., Dignitates, q u a e eas Missas celebrabant, applicabant q u o q u e .
Abhinc t a n t u m viginti fere annis ex erronea interpretatione responsionis,
q u a m Sacra haec Congregatio dedit in Sebenicen., die 4 mart. 1876,
factum est ut hoc o n u s i m p o n e r e t u r h e b d o m a d a r i o . In illa enim causa
ad q u a e s i t u m p r i m u m : « An Episcopo impedito, vel sede vacante, dignior
« Capituli, qui Praeposito demortuo succedit iure devolutionis in cele« oratione Missae in diebus Episcopi, t e n e a t u r ad illam applicandam pro
« benefactoribus in genere in casu », r e s p o n s u m fuit a S. Congregatione:
« Ad p r i m u m negative; et Missam pro benefactoribus applicandam esse
« eo die ab ebdomadario ». Verum responsio haec agit de diebus Episcopi, in q u i b u s , i u x t a praefata, s u b s t i t u t u s locum tenet Episcopi et
proinde n o n celebrat Missam conventualem sensu stricto s u m p t a m . Dig n i t a t e s igitur eam responsionem p e r p e r a m extenderunt ad Missas vere
conventuales, q u a e n o n diebus Episcopi, sed diebus, ut ita dicam, Dignit a t u m , celebrandae s u n t .
Notum equidem est S. h a n c Congr. aliam dedisse responsionem in
Theanen., 17 iun. 1899 et 27 apr. 1901, q u a e prima fronte videri posset
opposita iis, q u a e dicta sunt. Ad q u a e s i t u m enim : « An in diebus sol« lemnioribus (agitur de diebus Episcopi, ut p a t e t ex ipsa facti specie)
« q u i b u s Missam canit Decanus, eidem competat Missam applicare pro
« benefactoribus in genere ; vel hoc competat canonicis h e b d o m a d a r i i s
« in casu » r e s p o n s u m est: « Affirmative ad primam partem; Negative
« ad secundam ». Verum n o t a n d u m est in ea c a u s a allatam fuisse consuetudinem tercentum a n n o r u m eam praxim firmantem ; ratione igitur
contrariae et legitimae consuetudinis ea responsio d a t a est. - Ut itaque
in contraria correlativa specie q u a e n o s occupat, valeret alia ac ea
q u a e iure c o m m u n i praescribitur responsio dari, pariter constare deberet
-de legitime praescripta iuri c o m m u n i contraria consuetudine. Id vero
ACTA, vol. XIII, n. 11. - 1-9-921.
31
442
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
in ipsa facti specie q u a e proponitur, excluditur; itaque n o n restat, nisi
ut, ad n o r m a m iuris c o m m u n i s , proposito dubio r e s p o n d a t u r : « Affir<mative ad p r i m a m p a r t e m , Negative ad s e c u n d a m ».
Quare, etc.
RESOLUTIO.
- Die 13 martii 1920 in plenariis comitiis Sacrae Con-
gregationis Concilii in Palatio Apostolico Vaticano habitis, Emi ac R m i
P a t r e s r e s p o n d e n d u m c e n s u e r u n t : « Dilata, et fiant ulteriores inquisi« tiones circa consuetudinem, si q u a exstet, favore Dignitatum celebran« tium in casu ». H i s autem diligentiis peractis, q u u m nihil novi in lucem
inde prodiisset, r e a s s u m p t a causa die 12 martii 1921, ad p r o p o s i t u m
dubium:
An
suetudine
festis
in factispecie
canunt
Missam
recensitis,
conventualem,
quibus
Dignitates
Capituli ex con-
onus eam applicandi pro benefa-
ctoribus, incumbat Dignitati celebranti vel canonico hebdomadario, in casu ;
iidem Efiii P a t r e s r e s p o n d e r u n t :
Affirmative ad p r i m a m partem, negative ad alteram.
Quam E m o r u m P a t r u m resolutionem Ssmo Dno Nostro Benedicto
Div. Prov. P P . XV ab infrascripto eiusdem S. Congregationis Secret a r i u m relatam in Audientia diei subsequentis, 13 martii 1921, Sanctitas
S u a a p p r o b a r e et confirmare dignata est.
I. M O R I ,
Secretarius.
SACRA CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE
DECRETUM
IMMUTATUR
NOMEN
VICARIATUS
APOSTOLICI
DE
FU-KOW
In comitiis generalibus h u i u s Sacrae Congregationis de P r o p a g a n d a
Fide, die 25 aprilis 1920 habitis, cum novus vicariatus de K a n - k o w
in provincia civili de Kiang-si in Sinis erectus fuerit, etiam aliarum
missionum ipsius provinciae n o m i n a i m m u t a t a sunt, cum Emi P a t r e s
iusserint hos vicariatus a residentiis episcopalibus n u n c u p a r i . Hinc vicariatus apostolicus de Kiang-si orientali n o m i n e Fu-kow d o n a t u s fuit.
Tamen, cum R. P. D. Aloisius Clerc-Renaud petierit ut eadem missio
ab urbe de Yii-kiang, in q u a m residentia n u n c translata est, appellaretur, potius q u a m ab u r b e F u - k o w , quod n o m e n simiilimum aliis urbi-
S. Congregatio de Propaganda Fide
443
b u s sinensibus est, Emi P a t r e s in comitiis generalibus diei 23 maii precibus R. P. D. Aloisii C l e r c - R e n a u d a n n u e n t e s Vicariatum de F u - k o w
a p p e l l a n d u m potius esse censuerunt ab u r b e residentiali de Yii-Mang.
Quam E m o r u m P a t r u m sententiam S s m u s D. N. Benedicto div. P r o v .
P P . XV in a u d e n t i a eiusdem diei 23 mensis maii a Secretario h u i u s
S. C. relatam, Sanctitas S u a a p p r o b a r e r a t a m q u e h a b e r e dignata est, ac
p r a e s e n s in re decretum confici iussit.
Datum R o m a e , ex aedibus Sacrae Congregationis de P r o p a g a n d a
Fide, die 1 iunii 1921.
G. M. CARD. VAN ROSSUM, Praefectus.
L.
S.
C. Laurenti,
Secretarius.
SACRA CONGREGATIO RITUUM
I
BITURGEN.
CONFIRMATIONIS CULTUS AB IMMEMORABILI TEMPORE PRAESTITI SERVO DEI
FR. ANGELO DE SCARPETTIS, ORDINIS EREMITARUM S. AUGUSTINI, BEATO
NUNCUPATO.
in civitate Burgi Sancti Sepulcri, ad radices Alpium Apenninar u m , provinciae Umbriae, e nobili familia de Scarpettis ortus est Servus
Dei Angelus, de cuius cultu immemoriali iuridice agitur. Eius vitam et
gesta Ven. F r . Ioannes de sancto Guilelmo in apposito commentario
descripsit, q u o d tamen, t e m p o r u m iniuria deperditum, ne ab ipso quidem Aloisio Torèllio, Ordinis Augustinianensis solertissimo scriptore,
reperiri potuit. Nihilominus e testium depositionibus, ex documentis
authenticis et ex actis processualibus in hac Causa adornatis, compertum est Angelum de Scarpettis, a d h u c iuvenem, amplis fortunis ac
divitiis m u n d i q u e oblectamentis contemptis, instinctum divinum afiìat u m q u e secutus, inclyto Ordini Augustinianensi n o m e n dedisse circa
a n n u m 1254 a t q u e sodalem et coaevum exstitisse sancto Nicolao Tolentinati. In Angliam missus cum sociis, pari virtute, doctrina et professione claris, suam operam apostolicam illic impendit, novisque conditis
444
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium
Officiale
coenobiis ipsum. Ordinem dilatavit. Singulari splendore effulsit eius virginalis candor, quem, veluti litium, u s q u e ad m o r t e m , integrum et florentem custodivit, aliis q u o q u e v i r t u t u m floribus, maxime innocentiae,
humilitatis et patientiae existimatione decoratum. Q u a m vitae sanctim o n i a m , constanti fama et omnium sermone, praesertim in Umbria,
celebratam, Deus confirmasse fertur variis mirisque portentis, etiam in
vita patratis, ipso sancto viro suffragante. Inter alia prodigia haec duo
r e c e n s e n t u r : primum est hominis, qui, d u m Angelum alapa percusserat,
m a n u t o t o q u e corpore obriguit, nec a n t e a vim et u s u m m e m b r o r u m
recepit, q u a m , malefacti poenitens, ignoscendi veniam demisse petierat
et a Servo Dei plenam u n a cum subita et prodigiosa sanatione obtinuerat. Alterum autem viri, qui, ob falsum crimen in iudicium a d d u c t u s
et, licet innocens, capite d a m n a t u s , obviam habet Angelum eiusque
opem et preces alta voce postulat. Ille miser laqueo suspenditur, et d u m
eius corpus ad sepulcrum defertur, o r a n t e Servo Dei, illico vivus et
s a n u s reperitur, r o g a t u s q u e quid acciderat, respondit ipsum toto tempore, quo s u s p e n s u s manebat, h o m o Dei suis brachiis s u s t e n t a b a t adeo
ut nullum accepisset detrimentum. O m n i b u s a d m i r a n t i b u s , ille vir innocens, liber, s a n u s et incolumis dimissus fuit. Angelus autem, singulari
doctrina et pietate, prodigiisque clarus, obiit in patria circa a n n u m 1306;
eiusque corpus in ecclesia sui conventus honorifice sepultura fuit. Biturgensis civitas s u u m concivem Angelum cultus et pietatis signification i b u s statim ab obitu p r o s e q u u t a est; praesertim in festo O m n i u m
S a n c t o r u m , quo die exuviae Servi Dei publicae fidelium venerationi
m a n e b a n t expositae et cereis accensis illuminatae. Quod pertinet vero
ad quaestionem de cultu immemoriali eiusdem Servi Dei, seu de casu
excepto a decretis Urbanianis, attentis peculiaribus circumstantiis, q u o d
Processus Ordinarius super eodem cultu cum subsequenti Biturgensis
Episcopi seu Ordinarii sententia confectus iam fuerant a n n o 1910, et
ex perquisitione rite peracta nulla scripta Fr. Angeli reperta sunt, Sanctissimus Dominus noster Benedictus P a p a XV, per decretum S a c r o r u m
R i t u u m Congregationis diei 20 martii 1918, ipsam quaestionem esse
agendam et discutiendam indulsit servato iuris ordine et praxi ante
novissima decreta dierum 11 novembris 1912 et 31 ianuarii 1913 vigente.
Quibus praeiactis, a r g u m e n t a praecedentia, comitantia et s u b s e q u e n t i a
aevum U r b a n i a n u m , t a m q u a m valida ab actoribus allata s u n t ad prob a n d u m casum exceptum. Ex his duo e x s t a n t d o c u m e n t a antiquissima
m e m b r a n a c e a in archivo coenobii sancti Augustini, civitatis Biturgensis'
asservata et a peritis palaeographicis rite recognita, q u o r u m p r i m u m
a n n i 1310 et alterum a n n i 1311, ex q u i b u s patet q u o d Biturgiae instituta
S. Congregatio Rituum
445
erat P i a Sodalitas a Beata Maria Virgine et glorioso sancto F r a t r e
Angelo n u n c u p a t a , privilegiis q u o q u e Ordinis Augustinianensis cohonestata « ad ampliandam devotionem felicis recordationis Ven. F r a t r i s
« Angeli nostri Ordinis, quem Deus multis miraculis d e c o r a v i t » . Q u a r e
nil mirum si, a n n o 1555, sodales Augustinianenses, ab aedibus sanctae
Clarae ad n o v u m coenobium sancti Augustini t r a n s m i g r a n t e s , secum
tulerint exuvias Servi Dei q u a s Angelus P e r u s i u s , visitator Apostolicus
Biturgensis dioeceseos, a n n o 1583 sub altari principe ecclesiae collocatas invenit, scripto testificans: « eas esse cuiusdam Beati Angeli, olim
« fratris eiusdem Ordinis, et qui, ut dicitur, decessit ab a n n i s ducentum
« et ultra, et semper in civitate ipsa Sancti Sepulcri habitus, t e n t u s
« et r e p u t a t u s fuit Beatus et pro Beato et pro tali et de praesenti vene« r a t u r ». Subiungit a u t e m corpus ipsius, ut apparuit, a d h u c integrum
et a d h u c eodem habitu vestitum quo et sepultum fuit, ut dixere ipsi
fratres; q u a e conservatio et corporis et h a b i t u s huiusmodi m i r a n d a
quidem est et v e n e r a n d a . Ab eo tempore constans et perseverans exhi
betur ipsius Servi Dei eiusque corporis publicus et ecclesiasticus cultus,
per seriem scriptorum ab a n n o 1590 ad a n n u m 1890, per antiquam traditionem et ecclesiae visitationes pastorales et iudiciales, a t q u e per imagines F r a t r i s Angeli pietas vel cusas cum appellatione Beati, et laureola
seu radiis a t q u e candido lilio, insignibus beatitatis et castitatis, exornatas, d e m u m in anteriore parte u r n a e ligneae, quae custodit corpus
beati Angeli, legitur ANNO MDCXX IX. R., et in posteriori parte altaris
maioris super lapide fixa h a b e t u r inscriptio: « Hic B. Angeli de Scar« pettis a Burgo S. Sepulcri Ord. Fr. S. Aug. Corpus iacet, Viri san« ctitate perspicui, pietate insignis miraculisque d a r i ». Visis o m n i b u s
et singulis Processus actis consideratis, R m u s Episcopus Biturgensis
suam protulit sententiam de cultu immemoriali seu «casu excepto. Quibus
actis u n a cum sententia R o m a m ad sacrorum Rituum Congregationem
transmissis servatisque servandis, instante R m o P. Eustasio Esteban,
Ordinis E r e m i t a r u m sancti Augustini postulatore generali, infrascriptus
Cardinalis Antonius Vico, Episcopus P o r t u e n . et Sanctae Rufinae, h u i u s
Causae P o n e n s seu Relator, in Ordinario eiusdem sacrae Congregationis
coetu subsignata die ad Vaticanas aedes coadunato, sequens dubium
discutiendum proposuit: An sententia ab lllmo et Rmo Dno Episcopo
Biturgensi lata super cultu ab immemorabili tempore exhibito praefato
Servo Dei, seu super casu excepto a decretis sa. me. Urbani Papae VIII,
sit confirmanda in casu et ad effectum, de quo agitur? Et E m i ac R m i
P a t r e s sacris tuendis ritibus praepositi, post relationem ipsius Cardinalis Ponentis, audito R. P. D. Angelo Mariani, Fidei P r o m o t o r e gene-
464
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
rali, o m n i b u s diligenter perpensis, rescribendum c e n s u e r u n t : Affirmative,
seu sententiam esse confirmandam. Die 19 iulii 1921.
Quibus o m n i b u s Sanctissimo Domino nostro Benedicto P a p a e XV
per infrascriptum Cardinalem sacrae R i t u u m Congregationi Praefectum
relatis, Sanctitas S u a rescriptum eiusdem sacrae Congregationis ratum
h a b u i t et confirmavit, die 27 eisdem mense et a n n o .
£B A. CARD. VICO, E p . P o r t u e n . et S. Rufinae,
S. B.
L.
G. Praefectus.
SB S.
Alexander Verde, Se retarius.
II
ELNEN.
* ,
BEATIFICATIONIS ET CANONIZATIONIS SERVAE DEI ANNAE MARIAE ANTIGO, MONIALIS PROFESSAE ORDINIS SANCTAE CLARAE.
Fidelis Iesu Christi discipula et Familiae Clarissarum decus et ornam e n t u m exhibetur Arma Maria Antigo, cuius C a u s a beatificationis et
canonizationis introducenda, iamdiu optata, n u n c t a n t u m , ob varias et
extrínsecas difficultates, in iudicium a d d u c t a est, d o c u m e n t i s historicis,
testium depositionibus et potissimum legitima traditione suffulta. H a e c
Dei ancilla, in civitate Perpiniani a piis honestisque p a r e n t i b u s , ex
H i s p a n a ornandis, Michaele Antigo et Marcella Puyois, in lucem venit
a n n o 1602, et die 19 ianuarii, in parochiali ecclesia sancti Iacobi, sancto
b a p t i s m o regenerata fuit, eique imposita n o m i n a H o n o r a t a , Catharina,
Margarita. Puerilem et adolescentem aetatem transegit domi, ubi, una
cum fratribus et sororibus, christianam recepit instructionem. Novemdecim a n n o s agens, caelesti lumine ducta, de genitorum consensu, regium
monasterium Sanctae Clarae, a Passione n u n c u p a t u m et in eadem civitate erectum, ingreditur die 24 martii 1621 et, tyrocinio laudabiliter
peracto atque h a b i t u religioso suscepto, a s s u m p t o n o m i n e Anna* Maria,
solemnia vota emittit die 26 iulii 1622. Seraphici patris Francisci et
sanctae matris Clarae praecepta et exempla intento animo et studio
sequens, humilitatem, caritatem, mortificationem aliasque virtutes religiosi instituti proprias colere non destitit. Ad novitias dirigendas destinata, officium magistrae tenuit recteque gessit, divinoque a e s t u a n s a m o r e
os s u a s q u e a l u m n a s in sanctitate et iustitia coram Deo perducere sategit,
S. Congregatio Rituum
447
praecipue per sanctissimum Eucharistiae s a c r a m e n t u m , per dominicae
Passionis m e m o r i a m et per filialem pietatis affectum in beatissimam
Virginem Mariam eiusque sanctam genitricem A n n a m , q u a r u m gloriosa
nomina, ad praesidium et exemplum, in religione sanctae Clarae sibi
s u m p s e r a t . U n a n i m i monialium suffragio, die 22 martii a n n i 1639 in
Vicariam, et die 30 martii 1645 in Abbatissam electa et a Superioribus
confirmata fuit. Utroque in m u n e r e n o n tam h o n o r e s q u a m dolores
sustinere debuit, tum ob discordias i n t e r n a s a spiritu malo Suscitatas,
t u m ob publicas perturbationes quae ab a n n o 1640 ad a n n u m 1675
e x a r s e r u n t , p o s t q u a m territorium loci, cui nomen Boussilon, ex h i s p a n a
dominatione in gallicam t r a n s l a t u m fuerat. Siquidem viginti religiosae,
Instituti regulas fideliter observantes, inter q u a s Dei famula integrae
disciplinae custos, a ceteris seiunctae, a monasterio sanctae Clarae, suo
quietis asylo, a g u b e r n a t o r e S a g a r r a expulsae et exsilio mulctatae, ad
Catalauniam missae sunt. Illic t a m e n exsules et in monasterio Barcinonensi sanctae Elisabethae degentes, Deo auxiliante, sub prudenti regimine et s a n c t a conversatione Annae Mariae, in religiosae vitae proposito
constanter p e r m a n s e r u n t . In felici a u t e m adventu Regis Ludovici XIV
eiusque fratris ducis d'Anjou in territorium Boussilon, q u u m Regina
A n n a Austriae, mater Regis cum suo nobili et aulico comitatu, pietatis
et caritatis causa, m o n a s t e r i u m et religiosas sanctae Clarae visitasset
a t q u e ab illis congruos et solemnes h o n o r e s atque grati devotique animi
significationes excepisse t, ac nacta propitia occasione, Abbatissa Ste
p h a n i a d'Arcos a pia Regina veniam enixe petiit, e a m q u e m u t u o solatio
obtinuit cum liberatione monialium ab exsilio et reditu in m o n a s t e r i u m
Perpiniani. Itaque soror A n n a Maria, u n a cum septem et decem sodalibus - d u a e enim in exsilio obierant - in pristinum et dilectum monastesterium Perpiniani redire p o t u i t ; a t q u e in a r d u o sed suavi poenitentiae
et sanctimoniae itinere quotidie proficiens, die 2 aprilis iterum in Abbatissam electa et p r o b a t a fuit. Hac temporis periodo h a u d levibus adv er sitatibus intima monasterii vita exstitit obnoxia, donec S u m m u s Pontifex
Alexander VII, per Breve datum die 17 iulii 1665, etiam confirmatum
die 24 decembris 1666, ipsum m o n a s t e r i u m o m n i m o d a e iurisdictioni
Ordinarii pro tempore Elnensis subiecit. Clemens a u t e m P a p a IX, per
u n u m et alterum Breve d a t a 5 ianuarii 1668 et 5 aprilis 1669 n o n solum
r a t u m habuit q u o d Alexander VII statuerat, sed etiam iniunxit restitutionem o m n i u m b o n o r u m , q u a e ab iniustis detentoribus monasterio
s u b t r a c t a fuerat. F a v e n t e etiam civili auctoritate, animis et r e b u s ita in
pasce compositis, monasterium refloruit atque ipsa regularis disciplina.
T u m Dei famula, sancto fervore ac studio incensa, in exercitio virtutum
448
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
progressa est eo magis' quo suae vitae exitum a p p r o p i n q u a n t e m sciret.
Mense septembri anni 1676, caelesti q u a d a m apparitione, uti fertur,
beatae Mariae Virginis eiusque m a t r i s sanctae A n n a e recreata, et de
proximo decessu praemonita, post tres vel q u a t u o r dies, gravi morbo
correpta, sacramentis Ecclesiae receptis, inter s u a s dilectas et m o e r e n t e s
filias, piissima mater Abbatissa, die 28 eiusdem mensis, obdormivit in
Domino, in aetate q u a t u o r et septuaginta a n n o r u m . Exequiis solemniter
peractis, eius corpus in apposito loculo ad sacellum capitulare depositum fuit, quod posteriori tempore, monialibus enixe rogantibus, pluries
recognitum fuit ab ecclesiastica auctoritate ordinaria, et semper integ r u m et odoriferum repertum. Idem corpus, die 20 iunii 1849, in coenobium loci de l'Impasse des Amandiers t r a n s l a t u m , post triginta circiter
a n n o s , n e m p e a n n o 1878 die 2 aprilis, eius integritate constita et
descripta, die 11 subsequentis maii, u n a cum translatione Clarissarum
ad n o v u m m o n a s t e r i u m loci Vernet, ipsum corpus Annae Mariae elatum,
prius in aula interna, q u a e ad instar oratorii monialibus inserviebat,
depositum, et q u a t u o r post a n n o s die 25 maii 1882 t r a n s l a t u m in sacellum externum, in nobili sarcophago a pia et benefica m a t r o n a d o n a t o
conditum est. Interim fama sanctitatis, v i r t u t u m et m i r a c u l o r u m in
genere Servae Dei, in vita et post obitum magis in dies clarescente,
P r o c e s s u s informativus super ea, in ecclesiastica Curia Elnensi adorn a t u s et absolutus, R o m a m ad s a c r o r u m R i t u u m Congregationem delatus
est. Exinde, servato iuris ordine, instante Riño P. Antonio Maria Santarelli, Ordinis F r a t r u m Minorum et h u i u s Causae postulatore, fervida
etiam Ordinis monialium Sanctae Clarae vota depromente, attentisque
litteris postulatoriis q u o r u n d a m E m o r u m S. R. E. Cardinalium, plurium
Archiepiscoporum et Episcoporum, n e c n o n Capitulorum Ecclesiarum
Cathedralium, O r d i n u m et Congregationum regularium, n o m i n a t i m Abbatissae et Clarissarum monasterii Passionis in u r b e Perpiniani, aliorumque virorum ac m u l i e r u m excelsa q u o q u e nobilitate et dignitate praestantium, E m u s ac R m u s D n u s Cardinalis I a n u a r i u s Granito Pignatelli
di Belmonte, Episcopus Albanen, et eiusdem Causae P o n e n s seu Relator,
in Ordinario sacrorum R i t u u m Congregationis coetu, subsignata die ad
Vaticanas aedes coacto, sequens d u b i u m discutiendum proposuit: An
sit signanda Commissio introductionis Causae in casu et ad effectum de
quo agitur? Et Emi ac Rmi P a t r e s sacris t u e n d i s ritibus praepositi,
post relationem ipsius E m i Ponentis, audito etiam voce et scripto
R. P. D. Angelo Mariani, Fidei P r o m o t o r e generali, o m n i b u s discussis
ac diligenter perpensis, r e s c r i b e n d u m c e n s u e r u n t : Signandam esse Commissionem introductionis Causae, si Sanctissimo placuerit. Die 19 iulii 1921.
449
S. Congregatio Rituum
F a c t a p o s t m o d u m de his Sanctissimo Domino nostro Benedicto Papae XV per infrascriptum Cardinalem sacrae R i t u u m Congregationi P r a e fectum relatione, Sanctitas Sua rescriptum eiusdem Sacri Consilii ratum
h a b e n s propria m a n u signare dignata est Commissionem introductionis
Causae beatificationis et canonizationis Servae Dei Annae Mariae Antigo,
monialis professae Ordinis sanctae Clarae, die 27 eisdem mense et a n n o .
£g A. CARD. VICO, Ep. Portuen. et S. Rufinae,
S. R. C. Praefectus.
L. ©
S.
Alexander
Verde,
Secretarius.
III
BAIOCEN. ET LEXOVIEN.
BEATIFICATIONIS ET CANONIZATIONIS VEN. SERVAE DEI SORORIS THERESIAE A
IESU INFANTE, MONIALIS PROFESSAE ORDINIS CARMELITARUM EXCALCEATORUM, IN MONASTERIO LEXOVIENSL
S U P E R DUBIO
An constet de virtutibus theologalibus, Fide, Spe et Caritate in Deum
et proximum, nec non de cardinalibus, Prudentia, Iustitia, Fortitudine et
Temperantia earumque adnexis, in gradu heroico, in casu et ad effectum
de quo agitur?
Inter Beatificationis et Canonizationis causas, q u a e , recenti h a c
aetate, ad sacrorum R i t u u m Congregationem delatae, o p t a t u m s u u m
adeptae iam s u n t a u t proxime a d e p t u r a e s u n t exitum, aliam facile reperire n o n est, q u a e t a n t u m favoris atque gratiae per u n i v e r s u m paene,
q u a longe lateque patet, c h r i s t i a n u m orbem, excitare valuerit, q u a n t u m
lectissima haec p r o m e r i t a est sibique promereri pergit venerabilis Ancillae Dei, sororis Theresiae a Iesu Infante, Beatificationis causa. Hoc
a u t e m q u e m a d m o d u m causae eiusdem longissime superat indolem humilem s a n e a t q u e m o d e s t a m , sic ipsam valde praetergreditur F a m u l a e
Dei p e r s o n a m ; de puella enim agitur, q u a e brevem vitam in claustro
absconditam egit, paucis cognita, donec vixit; nec e vitae commentario
repeti potest, q u o d de seipsa, s u a iubente Antistita, soror Theresia conscripsit, q u a n d o q u i d e m t a m mirabiles t a m q u e universales, qui e praefati vitae commentarii studiosa simul et iucunda lectione magis magis-
450
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
que in diem p r o m a n a n t , u b e r e s salutis fructus adeo a n g u s t o s ' h u m a n o s q u e
inter limites n e q u e u n t cohiberi. Movere siquidem corda h o m i n u m , voluntates flectere, mores emendare, caritatem accendere aliaque generis eiusdem, quamlibet h u m a n a m effugiunt industriam et in u n a d u m t a x a t divina
gratia praesentique Dei auxilio a d a e q u a t a m sibi n a n c i s c u n t u r explicationem. Ad haec porro o m n i a e o r u m q u e adiuncta tranquillum animum
et praeiudicatae opinionis expertem qui p a r u m p e r attendat, hic facere
procul dubio non potest, quin altius statim a d s u r g e n s suspicere cogatur
atque revereri consilium providentissimi Dei, qui, in sua semper misericordia dives, superbienti huic aetati rationisque h u m a n a e imperium
supra Fidem proclamanti, novissimum hoc in fideli Ancilla sua, sorore
Theresia, praebuerit exemplum, illudque confirmaverit increatae Sapientiae p r a e c e p t u m : Nisi conversi fueritis, et efficiamini sicut parvuli, non
intrabitis in regnum caelorum (Matth., XVIII, 3).
In hoc revera situm esse peculiare sanctitatis g e n u s , ad q u o d sororem Theresiam delegerat Deus, Deoque appellanti s u m m a navitate summ a q u e industria eam paruisse, s u a q u e vivendi agendique ratione propriam alacriter, generose et assidue p e r s e c u t a m esse et explevisse
vocationem, hoc profecto, ubi omnis heroicae virtutis recte consistit
probeque dignoscitur ratio, sedula a c c u r a t a q u e Defensionis opera, evincere pro viribus s t r e n u e q u e a d l a b p r a r u n t actores, ex u t r a q u e , apostolica nempe et ordinaria inquisitione, legitimis, copiosis validisque eductis
probationibus. Qua idcirco, t a m q u a m fundamenti loco, p r a e s t i t u t a cert o q u e firmata positiva heroicarum virtutum d e m o n s t r a t i o n e , ut exspec t a n d u m et consequens omnino erat, n o n difficile eisdem fuit actoribus
ex iis etiam, q u a e oppositae fuerant, sese expedire difficultatibus, suo
p r a e e u n t e sagaci expertoque P a t r o n o .
Factis n a m q u e innixus, satis a r g u m e n t o r u m ex illis ducere ille studuit, q u o r u m pondere ac potestate, quo sibi veniendum erat, eo advenit,
consideratam adhibens et efficacem ratiocinandi m e t h o d u m ; u n a q u e cum
eo advenire q u o q u e fecit, qui facta et rationes intento pariter p a c a t o q u e
perpendit animo m e d i t a t u s q u e fuit. E cunctis sane, q u a e obiecta ex
adverso fuerant, iis i m p u n e praetermissis, q u a e ad h a n c n o n pertinent
iudicii sedem nulloque cum ea iuridico c o n t i n e n t u r nexu, u n u m quidem
exstat, quod peculiari apparet notatione dignum, u t p o t e quod, si q u a
esset opus, communitum fuisset probatione, illuc spectaret, ut totius
afficeret causae substantiam. De illa enim sermo est aegritudine, q u a m
perpessa fuit soror Theresia, q u a e q u e in eam eiusque actiones adeo
maleficam s u a m exercuisse! vim, ut s u s p e c t a m ipsius redderet sanctit a t e m valdeque p e r t u r b a r e t q u o d heroicarum virtutum f u n d a m e n t u m
S. Congregatio Rituum
e s t naturale a t q u e necessarium. Equidem, si concedi omnino debet, sororem Theresiam, q u u m decem suae a e t a t i s n u m e r a r e t a n n o s , incidisse in
m o r b u m , cuius indoles a r c a n a visa fuerat medicis, eadem p r o r s u s ratione
denegari n o n potest, quin, Deiparae. Virginis prodigio, ad pristinam sanit a t e m repente perfecteque illa fuerit restituta. Oculati quippe iuratique
testes, qui l o q u u n t u r de infirmitate, iidem et ipsi sunt, qui illico simul
atque integre secutam esse s a n a t i o n e m edocent: ideoque si illis, cum
p r i m u m ponunt, a c c o m m o d a n d a est fides, haec eisdem abiudicanda n o n
est, cum alterum affirmant, sicut receptissima suadet iubetque iuris
norma.
Quod si nihilominus urgere quis vellet, quo decennis laboraverat
soror Theresia, non o m n i n o evanuisse m o r b u m , quippe cuius reliqua
perstiterant vestigia, ille profecto nequit oblivisci, multoque m i n u s praeterire et posthabere peculiare quoddam adiunctum, quod testatissimum
p r o s t a t in a c t i s ; illudque in eo est situm, quod scilicet, p o s t q u a m praesertim coenobii septa ingressa fuit Theresia, eadem nihil a d m o d u m prae
se tulit, quod vel a longe praegressum recordaretur morbum, cum eoque
aliquid haberet c o m m u n e . Theresiam siquidem mitem, humilem, patientem, hilarem, comem, a e q u a n i m e m exhibent ac describunt eiusdem
sodales, istiusmodi autem, si, cunctis inspicientibus et a d m i r a n t i b u s ,
se gessit soror Theresia, dum, q u a m antea experta fuerat, aegritudini
a d h u c pergebat esse obnoxia, hoc sane idem est ac dicere, eo adauctam
fuisse eoque illustriorem ipsius evasisse virtutem, quo maior eiusdem
contentio esse debuit maiusque suimet imperium, ut t a m acri ex pugna,
q u a e e n o n d u m etiam veteri penitus restincto debellatoque proveniebat
morbo, superior illa discederet a t q u e victrix, p r o u t superiorem et victricem reapse discessisse constat.
Ita in ista t a n t a e c o m m u n i s utilitatis t a n t a e q u e expetitae laetitiae
causa, ea, q u a e super heroicis virtutibus fuerat instituta, absolvi definirique potuit quaestio tribus de more disceptationibus ; post antepraeparatoriam enim et praeparatoriam generalis subsecuta est Congregatio,
q u a e , die secunda h u i u s vertentis mensis, coram Sanctissimo Domino
nostro Benedicto P a p a XV h a b i t a fuit. In q u a a Reverendissimo Cardinali Antonio Vico, causae Relatore, s e q u e n s ad discutiendum propos i t u m est dubium : An constet de virtutibus theologalibus, Fide, Spe et
Caritate in Deum et proximum, nec non de cardinalibus, Prudentia,
Iustitia, Fortitudine et Temperantia earumque adnexis venerabilis Servae Dei sororis Theresiae a Iesu Infante, in gradu heroico, in casu et ad
effectum de quo agitur? Omnes, qui convenerant, t u m Reverendissimi
Cardinales tum P a t r e s Consultores s u a ex ordine suffragia ediderant,
452
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
q u i b u s t a m e n laeto intentoque animo exceptis perpensisque, Sanctissimus Dominus noster s u p r e m u m proferre Sibi reservavit iudicium,,
a d s t a n t e s interim m o n e n s Suffragatores, o r a n d o obsecrandoque oportere
Dei exquirere voluntatem. Q u u m q u e p o s t m o d u m mentem S u a m patefacere statuisset, h o d i e r n a m elegit auspicatissima m diem Dominicam decimam tertiam post Pentecosten, pridie n e m p e festum Assumptionis beatae
Mariae Virginis. Quapropter, sacris religiosissime operatus, ad Vaticanas
Aedes arcessiri iussit Reverendissimum Cardinalem Antonium Vico, Episcopum P o r t u e n s e m et S. Rufinae, sacrae R i t u u m Congregationi P r a e fectum causaeque Relatorem, u n a cum R. P. Angelo Mariani, Fidei Promotore generali, meque insimul infrascripto Secretario, eisque a d s t a n t i b u s ,
solemniter pronuntiavit: Constare de virtutibus theologalibus, Fide, Spe
et Caritate in Deum et proximum, necnon de cardinalibus, Prudentia,
Iustitia, Fortitudine et Temperantia
earumque
adnexis
venerabilis Servae Dei sororis Theresiae a Iesu Infante, in gradu heroico, in casu et
ad effectum, de quo agitur.
Hoc Decretum publici iuris fieri, et in acta sacrae Rituum Congregationis referri mandavit decimo nono calendas septembres a n n o M C M X X I .
A.
C A R D . VICO,
S. R.
E p . P o r t u e n . et S. Rufinae,
C. Praefectus.
L. © S.
Alexander
Verde,
Secretarius.
Diarium Romanae Curiae
453
DIARIUM ROMANAE CURIAE
S. CONGREGAZIONE DEI RITI
Martedì 2 agosto 1921, nel Palazzo Apostolico Vaticano, dinanzi all'augusta
presenza del Santo Padre, si è tenuta la Congregazione Generale dei Sacri
Riti, nella quale gli Emi e Rmi signori Cardinali, i Rmi Prelati ed i Consultori teologi, componenti la medesima, hanno discusso e dato il loro voto sul
dubbio intorno all'eroicità delle virtù esercitate dalla ven. Serva di Dio Teresa
del Bambin Gesù, Monaca professa delle Carmelitane scalze del Monastero di
Lisieux.
Martedì 9 agosto 1921, presso l'Emo signor Card. Vincenzo Vannutelli,
Ponente della Causa di beatificazione e canonizzazione del ven. Vincenzo
Pallotti, Sacerdote secolare romano, Fondatore della Pia Società delle Missioni, si è tenuta la Congregazione dei Sacri Riti Antipreparatoria, nella
quale, dai Rmi Prelati Officiali e dai Consultori teologi della medesima, si è
discusso il dubbio sopra l'eroicità delle virtù esercitate dallo stesso venerabile Servo di Dio.
SEGRETERIA DI STATO
NOMINE
Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre si è degnato di
nominare:
8
agosto
23
»
1921.
L'Emo sig. Card. Giovanni Tacci, Protettore delle Suore
della Provvidenza di Portieux (dioc. di Saint-Die).
»
L'Emo sig. Card. Ludovico Billot, Protettore delle «Sœurs
du Saint Enfant Jésus », di Aurillac (dioc. di
Saint-Flour).
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
454
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare:
Assistenti al Soglio
26
6
12
»
26
Pontificio :
luglio 1921. Monsig. Ferdinando Rodolfi, Vescovo di Vicenza.
agosto
»
Monsig. Enrico Ludovico Chapon, Vescovo di Nizza.
»
»
Monsig. Alfredo Giulio Mélisson, Vescovo di Blois.
»
» Monsig. Giacinto Gaggia, Vescovo di Brescia.
»
» Monsig. Aurelio Bacciarini, Vescovo tit. di Daulia.
Protonotari apostolici ad instar participantium :
2
8
agosto
»
1921. Monsig. Arsenio Lebreton, della diocesi di Lavai.
»
Monsig. Goffredo Räber, della diocesi di Denver.
Prelati Domestici di S. S. :
23 giugno
»
»
27
»
»
»
»
15
2
24
1921.
»
»
»
»
»
»
»
»
»
luglio
»
»
»
agosto
»
Monsig. Carmine Lombardi, dell' archidiocesi di Benevento.
Monsig. Francesco Speranza, della medesima archidiocesi.
Monsig. Giuseppe Byrne, della diocesi di Indianapoli.
Monsig. Francesco Dowd, della medesima dioeesi.
Monsig. Teodoro Mesker, della medesima diocesi.
Monsig. Francesco Roell, della medesima diocesi.
Monsig. Francesco Unterreitmeier, della medesima diocesi.
Monsig. Enrico Monteleone, della diocesi di Sarno.
Monsig. Giuseppe Normandière, della diocesi di Lavai.
Monsig. Giovanni Costantini, del Patriarcato di Venezia.
ONORIFICENZE
Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti
onorificenze:
La Gran Croce dell'Ordine Piano:
11
agosto
1921. A S. E. il sig. Don Diego Emanuele Chamorro, Presidente
della Repubblica di NicaraguaLa Commenda dell' Ordine Piano :
28
luglio
1921. Al sig. Francesco De Justh, Sotto-segretario al Ministero
Ungherese dei Culti.
La Gran Croce dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
Il
24
agosto
»
1921. A S. E. il sig. Massimo Zepeda, Ministro degli Esteri della
Repubblica di Nicaragua.
»
A tí. E. il sig. conte Léo d'Ursel, Ministro del Belgio presso
la Santa Sede.
Diarium Romanae Curiae
45t)
La Placea dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
29
luglio
1921. Al sig. comm. Luigi Grassi, dell'archidiocesi di Torino.
La Commenda con placca dell'Ordirne di S. Gregorio Magno, classe civile:
10
agosto
1921. Al sig. Riccardo Rey y Boza, Incaricato di Affari del Perù
presso la Santa Sede.
La Commenda con Placca dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe militare:
23
3
luglio
1921. Al sig. Natale Garnier Duplessix, Generale delle truppe
francesi in Siria.
agosto
»
Al sig. Luigi Dufieux, Generale delle truppe francesi in
Siria.
La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
20
10
luglio
1921. Al sig. Giov. Battista Rocco Gámbaro, dell'archidiocesi di
Genova,
agosto
»
Al sig. Pietro Gioacchino Chamorro, della Repubblica di
Nicaragua.
La Commenda dell'Ordine di San Gregorio Magno, classe militare:
29
luglio
1921. Al sig. Fernando Cornil, Luogotenente Colonnello nell'Esercito Belga.
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
6 agosto 1921.
9
»
»
10
»
»
11
»
»
13 » » Al sig.
Al sig. Abdallah Kamel.
Al sig. Angelo Toccafondi, di Roma.
Al sig. Giovanni K. Mullen, della diocesi di Denver.
Al sig. Giovanni Zeflrino Baradat, dell'archid. di Bordeaux.
avv. Giuseppe Beslier, della diocesi di Bay eux,
La Commenda dell'Ordine di S. Silvestro Papa:
27
luglio
»
»
1921. Al sig. Luigi Ü' Illiers, Segretario d'Ambasciata, e già
Membro della Missione Straordinaria francese
presso la Santa Sede.
»
Al sig. Ludovico Dietzl, del Dicastero dei Culti in Ungheria.
Il Cavalierato dell' Ordine di S. Silvestro Papa:
20
28
luglio
»
1921. Al sig. Vittorio Ferrazzi, della diocesi di Adria.
»
Al sig. Arpad Siklos, del Dicastero dei Culti nell'Ungheria»
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
456
MAGGIORDOMATO DI SUA SANTITÀ
NOMINE
Con Biglietti di S. E. Rma Mons. Maggiordomo, il Santo Padre si è degnato
di nominare:
Camerieri Segreti soprannumerari di S. S. :
27 ottobre 1917. Monsig. Cesare Cortini, dell'archidiocesi di Firenze.
15 gennaio 1919. Monsig. Liborio Gerstenberger, della diocesi di Erbipoli.
15 luglio 1921. Monsig. Giorgio Moreau, dell'archidiocesi di Tours.
20
»
»
Monsig. Giuseppe Agostini, della diocesi di Treviso.
29
»
»
Monsig. Antonio Auda, della diocesi di Ivrea.
1 ' agosto
»
Monsig. Francesco Porcelli, dell'archidiocesi di Salerno.
»
»
»
Monsig. Stanislao Wisniewski, dell'archidiocesi di Leopoli.
8
»
»
Monsig. Giovanni Battista Camoni, della diocesi di Brescia.
12
»
»
Monsig. Tommaso Carone, dell'archidiocesi di Taranto.
26
»
»
Mons. Filippo Miliozzi, della diocesi di Macereta.
Camerieri Segreti di Spada e Cappa soprannumerari di S. S.:
31 maggio
6 agosto
1921. Il sig. marchese Alberto Ferrari (Roma).
»
il sig. marchese Agostino Fernandez de Peñaranda y de
Angulo, della diocesi di Madrid-Al cala.
Camerieri d'onore in abito paonazzo di S. S.:
6
9
13
16
agosto
»
»
»
1921.
»
»
»
Monsig. Carlo Giuseppe Schmitz, dell'archidiocesi di Colonia.
Monsig. Gaetano Rossi, della diocesi di Larino.
Monsig. Celestino Grossi, dell'archidiocesi di Gaeta.
Monsig. Francesco Cominelli (Roma).
NECROLOGIO
9 agosto
17
»
22
»
24
»
1921.
»
»
»
Monsig. Carlo Edoardo Mac Donnell, Vescovo di Brooklyn.
Monsig. Domenico Ambrosi, Vescovo di Terracina.
Monsig. Luciano Campistron, vescovo di Annecy.
L'Emo sig. Card. Giorgio Gusmini, Arcivescovo di Bologna.
1 Octobris 1921
Annus XIII - Toi. XIII
Num.
12
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
COMMENTARIUM OFFICIALE
ACTA
BENEDICTI
CONSTITUTIONES
PP.
XV
APOSTOLICAE
I
A N T I O Q U I E N S I S ET I E R I G O Ë N S I S
DISMEMBRATO
TERRITORIO EX DIOECESI ANTIOQUIENSI
ET IERICOËNSI, INVI-
CEM AEQUE PRINCIPALITER UNITIS, CREATUR NOVA
DIOECESIS S. ROSAE
DE OSOS, IN COLUMBIA.
BENEDICTUS
EPISCOPUS
SERVUS SERVORUM DEI
AD
PERPETUAM REI MEMORIAM
Quod catholicae religionis b o n u m d u o b u s abhinc annis postulavit,
ut latissima Antioquiensis dioecesis in Columbiana Republica in d u a s
partes divideretur, quo n o v a efformaretur dioecesis Iericoensis, in praesenti exigit ut divisio primitus facta a l i q u a t e n u s i m m u t e t u r .
Multis enim iustisque de causis, Apostolicus penes illam R e m p u blicam I n t e r n u n t i u s rogavit ut in p a r t e septentrionali et orientali dioecesis Antioquiensis, quae oppidu