12 GRISCHUN VENDERDI, ILS 8 DA NOVEMBER 2013 Da vischnancas e regiuns – Roten: La revisiun totala da la planisaziun locala, concludida da la vischnanca da Roten ils 3 da december 2012, vegn approvada cun resalvas. Tras la nova revisiun da la planisaziun locala vegn tranter auter stgaffida ina nova zona d’abitar da circa 2629 meters quadrat en il territori da Rèsch. Betg approvada na vegn ina zona per l’utilisaziun futura da construcziun da 4214 meters quadrat che sa chatta en il medem territori. – Panaduz: La revisiun parziala da la planisaziun locala da la vischnanca da Panaduz dals 11 da settember 2013 vegn approvada. La revisiun cumpiglia ina revisiun parziala da la lescha da construcziun sco er in plan general da furmaziun 1:1000 «Hamilton». – Küblis: La revisiun parziala da la planisaziun locala, concludida da la vischnanca da Küblis ils 14 da zercladur 2013, vegn approvada. Quella cumpiglia in plan da zonas e plan general da furmaziun 1:1000 «Trog, parcella nr. 150» sco er la midada d’ina surfatscha da circa 562 meters quadrat da la zona d’agricultura a la zona d’abitar 2. – Ruschein: La revisiun parziala da la planisaziun locala, concludida da la vischnanca da Ruschein ils 23 d’avrigl 2013, vegn approvada. Tras la planisaziun d’utilisaziun vegn transferida ina part da la parcella nr. 215 da la zona per edifizis e per stabiliments publics a la zona dal center dal vitg. Plinavant vegnan fixads cunfins dal guaud statics en la fracziun Tischinas. – Andeer: Per restaurar totalmain la baselgia evangelica e per transfurmar il santeri ad Andeer vegn garantida ina contribuziun chantunala da maximalmain 210 356 francs en il sectur da la tgira da monuments. Ina restauraziun totala da la baselgia è urgentamain necessaria. Tranter auter ha i sfessas en la miraglia verticala ed en il sectur dal chor, quai ch’è in indizi per moviments en il fundament. Projects da vias Ultra da quai ha la regenza approvà 162 000 francs per lavurs da construcziun sin il suandant traject: – via naziunala Partenz: planisaziun e projectaziun da la construcziun sut tschiel avert/centrala Dalvazza, sviament da Küblis. Anna-Alice Dazzi nova linguista da RTR ■ (rtr) AnnaAlice Dazzi surpiglia a partir da l’entschatta da schaner 2014 il post da la linguista tar Radiotelevisiun Svizra Rumantscha (RTR) en pensum parzial. En questa funcziun è ella responsabla per l’accumpagnament linguistic da collavuraturas e collavuraturs da RTR. Ella succeda a Clau Solèr ch’ha accumplì questa lavur durant ils ultims 12 onns. Anna-Alice Dazzi (*1958) lavura dapi il 1983 tar la Lia Rumantscha. Ella è manadra da la partiziun «Linguistica Applitgada» e commembra da la direcziun da la Lia Rumantscha. Ella ha studegià a l’Universitad da Turitg lingua e litteratura franzosa e rumantscha e linguistica taliana. Ultra da quai presidiescha ella la Fundaziun Premi grischun da litteratura ed è commembra da l’Institut per la perscrutaziun da la cultura grischuna/ikg. Da 1998 fin 2008 è Anna-Alice Dazzi stada represchentanta uffiziala da la Svizra en il Comité d’experts pour la Charte européenne des langues minoritaires ou régionales du Conseil d’Europe. «Exercitar ed anc ina giada exercitar» Brigada d’infantaria da muntogna 12 DA GION NUTEGN STGIER / ANR ■ Il cumandant Franz Nager ha fatg ina bilantscha positiva da l’exercizi «Marmotta». A chaschun da l’ensolver per las medias ha el ditg ch’il stab da la brigada haja fatg l’ultim onn in grond progress. Er il 2014 fan battagliuns da la brigada danovamain servetsch en noss chantun. Ina giada ad onn envida il cumandant da la Brigada d’infantaria da muntogna 12 ils represchentants da las medias ad in ensolver. Quel ha gì lieu ier a Cuira nua che brigadier Franz Nager, il cumandant, è stà ospitant e referent. L’exercizi «Marmotta», che ha gì lieu avant duas emnas en il Grischun central cun passa 2000 schuldads, saja reussì bain cun intginas excepziuns. Fritgaivla saja cunzunt stada la collavuraziun cun la polizia chantunala, ha menziunà Franz Nager. Stab e schuldada hajan lavurà bain, cunzunt il segund e terz di da l’exercizi. Persvadì hajan uffiziers e schuldads en spezial quai che pertutga tactica ed engaschi. Sa cumprovà saja er il biro movibel, ina sort tenda, nua ch’il battagliun 70 aveva ses biro quels trais dis da l’exercizi. Per la brigada saja quel experiment cun il biro movibel stà in novum. En general saja el stà cuntent cun l’exercizi «Marmotta», er sche uffiziers e schuldads meritan «be» il giudicat suffizient fin bun, ha accentuà Franz Nager. Be far cumpliments saja betg adina la via da success, ha ditg il cumandant da la Brigada d’infantaria da muntogna 12. La schuldada è pli u main fita Cuntent è Franz Nager er cun la qualitad da schuldada ed uffiziers. «Savens èsi uschia che la qualitad da la truppa sa lascha cumparegliar cun las persunas che stattan al timun da quella», manegia Franz Nager. La schuldada saja pli u main er fita, quai haja er confermà il marsch da 15 km ch’el haja introducì a l’entschatta da quest onn per tuts ils ra- Il substitut dal cumandant, il cumandant ed il schef da communicaziun da la Brigada d’infantaria da muntogna 12: colonel Lorenzo Rampa, brigadier Franz Nager e chapitani Kaspar Bosshard (da san.). FOTO G. N. STGIER dund 7000 umens da la Brigada d’infantaria da muntogna 12. L’onn proxim vul Franz Nager schizunt introducir per la schuldada da sia brigada in marsch da 20 km. In marsch pli lung saja betg mo bun per la sanadad da la schuldada, mabain saja quel er ina buna chaussa per la collegialitad da la truppa. El saja ventiraivel e losch dad esser cumandant da la Brigada d’infantaria da muntogna 12, ina truppa seriusa e fidada, ha ditg il brigadier. Dad esser al timun da quella brigada saja ina vaira onur. El ha er ditg che ses stab saja sa sviluppà fitg ils davos dus onns, quai er grazia a la scolaziun ed instrucziun supplementara. Fatg haja il stab cunzunt in progress quai che pertu- tga la fasa da planisaziun dad in exercizi, quai che saja dentant er il cas tar la fasa da realisaziun dad in exercizi. Franz Nager ha ditg ch’el vegnia er en il futur a realisar mintg’onn dus exercizis per ses stab. Exercitar ed anc ina giada exercitar, quella devisa vala betg mo per la schuldada, mabain er per ils uffiziers ed il stab da la Brigada d’infantaria da muntogna 12. Anc naginas infurmaziuns pli concretas Er il 2014 fan intgins battagliuns e singulas cumpagnias da la Brigada d’infantaria da muntogna 12 lur servetsch en il Grischun. Quai cunzunt a Cuira, en il Signuradi, en il Grischun central ed en il Partenz. Ultra da quai fan truppas da la brigada er servetsch en la Svizra centrala ed en il Giura. Il mez da mars è ina cumpagnia dal battagliun 85 en funcziun tar il final da la cuppa da skis a Lai. Quai che pertutga l’avegnir da la plazza d’armas Cuira sappia el betg dir bler, ha ditg Franz Nager. «Fin uss avain nus naginas infurmaziuns pli concretas e nus tuts sperain a la fin da november sin buns segns da Berna», manegia Franz Nager. A la fin da quest mais vegnian cusseglier federal Ueli Maurer ed il schef da l’amarda André Blattmann ad infumrar co vinavant cun las plazzas d’armas. Turissem da qualitad ed examen da chatscha ■ (cc) La regenza grischuna ha decidì da cuntinuar cun il program da qualitad dal Grischun per il turissem. Plinavant ha ella concludì ina scolaziun obligatorica d’armas e da tir sco nova premissa per l’admissiun a l’examen da qualificaziun per la chatscha. Cuntinuaziun dal program da qualitad per il turissem Il program da qualitad dal Grischun per il turissem, ch’è vegnì lantschà la fin da l’onn 2011, vegn cuntinuà. Per la fasa da realisaziun 2014 e 2015 ha la regenza approvà ina summa maximala d’in mez milliun francs (mintgamai per la mesadad a quint da la confederaziun e dal chantun sco project da la nova politica regiunala). Resalvada resta la concessiun dals credits necessaris tras il cussegl grond. Il program gida ils acturs turistics en il chantun a meglierar la qualitad per il giast. Realisads vegnan projects da pilot, per exempel en il sectur da la qualitad da l’ambient, che pon avair in effect d’imitaziun en auters lieus dal chantun. Grazia al program po er la qualitad da las aventuras e dals servetschs vegnir meglierada en las destinaziuns turisticas. Controllas secretas (uschenumnads «mystery checks») en las destinaziuns inditgeschan la cuntentientscha dal giast e mussan largias en la chadaina da purschidas turisticas. Il program vegn realisà tras la direcziun da project externa d’enfin ussa. Infurmaziuns impurtantas stattan a disposiziun en furma concisa sin www.qualitaetgr.ch. Scolaziun obligatorica d’armas tar l’examen da chatscha Per pudair far l’examen da qualificaziun per la chatscha grischuna vegn premessa a partir da l’onn 2014 er ina scolaziun obligatorica d’armas e da tir. La regenza ha adattà l’ordinaziun chantunala davart ils examens da chatscha tenor ina incumbensa ch’il cussegl grond aveva acceptà en la sessiun d’avrigl 2013. La revisiun parziala entra en vigur il 1. da december 2013. La scolaziun d’armas e da tir cumpiglia 25 uras. L’uffizi da chatscha e pestga fixescha tge pretensiuns ch’ils purschiders dals curs ston ademplir e designescha quels. Ultra da l’Uniun grischuna da chatschadras e da chatschaders da patenta, che porscha gia oz in curs da teoria da las armas e da tir, pon ils curs er vegnir offrids da varts privatas, en spezial da possessuras e possessurs da fatschentas d’armas. Mo tgi che po cumprovar d’avair fatg la scolaziun d’armas e da tir dastga far l’examen d’armas e da tir sco part da l’examen da qualificaziun per la chatscha. Plinavant ha la regenza adattà levamain la valitaziun da las notas. En ils trais roms centrals «selvaschina ed ambient», «enconuschientschas da la selvaschina» sco er «enconuschientschas da la chatscha e da la tgira» na dastgan las candidatas ed ils candidats da l’examen da chatscha da nov betg avair dapli ch’ina nota sut 4. Per pudair far l’examen da qualificaziun per la chatscha grischuna vegn premessa a partir da l’onn 2014 er ina scolaziun obligatorica FOTO D. SIEBER d’armas e da tir.
Scarica
