¡siqgur pRswid ]
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ
rwis CyvIx Raas 6
Sri Gur Partap Suraj Granth
ikRq:
BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’
By
Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’
sRI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW
aqy mwqw gujrI jI dy
300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
Dedicated to 300th Martyrdom Anniversary of
Guru Gobind Singh ji’s
Four Sahibzadas & Mata Gujri ji
vlox: BweI blijMdr isMG jI (rwVw swihb)
Bhai Baljinder Singh ji
© Baljinder Singh 16914 Lassen Street, Northridge, CA 91343 USA
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
þ
¡siqgur pRswid ]
2
þ
do Sbd
vlox: isrjk ‘eIsr mweIkRo mIfIaw’
Gir Gir aMdir Drmswl
vlox: sMq hrI isMG jI rMDwvw
(jnrl skzqr gurmiq isDWq pRcwrk sMq smwj)
sMdyS
vlox: fw. gurcrn isMG
pRo. (rItwierf) pMjwbI XUnIvristI, pitawlw
(aYks PYlo sRI gurU gRMQ swihb aiDaYn ivBwg)
sMKyp ilûk
kI-stRok sUcI
qqkrw CyvIx rwis
CyvIx rwis
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
3
do Sbd
iksy vI kOm dy ieiqhws dy mUl sRoq Aus kOm vwsqy iezk aijhw
srmwieaw huMdy hn, ijs AuØzqy Auh kOm ãÞr kr skdI hY[ ieh kOmI srmwieaw
hI Aus dy pYrokwrW leI pRyrnw dw sRoq bNdw hY[ iszK ieiqhws nwl sMbMDq aijhy
sRoq swfy pws Bwvyx igNqI ivzc bhuq iZawdw qW nhIx pr ijqny ku vI AuplbD
hn, AunHW L ßnImq smJ ky ijzQy AunHW dw aiDaYn ZrUrI hY, AuQy AunHW dI sMBwl
vI awvzSk hY[
ienHW ivzcox iezk sRoq ‘kiv cUVwmiN’ BweI sMqoK isMG jI duawrw ricq
‘sRI gur pRqwp sUrj’ gRMQwvlI hY[ ‘sRI gur pRqwp sUrj’ gRMQwvlI iszK ieiqhws
dw iezk vfmuzlw sRoq hoN dy nwl nwl BweI sMqoK isMG jI L siqgurU jI vlox
bÞSI adBuq ivzdvqw dw ÞZwnw vI hY[ awkwr aqy guNwqmk idRStI qox ieh sRoq
ieqnw vzfw hY ik iszK ãlsãy aqy ieiqhws dy KojI iesdy aiDaYn qox ibnW
awpNI ivzdvqw aDUrI mMndy hn[ iszK jgq ivzc iesdI hrmnipawrw aqy
pRmwiNkqw dw aMdwZw ies gzl qox lwieaw jw skdw hY ik iZawdwqr ieiqhwsk
aqy hor pRiszD gur-asQwnW qy roZwnw ies gRMQwvlI dI kQw dI prMprw qurI aw
rhI hY[ iksy vI ieiqhwsk rcnw L Bwvyx mukMml qW nhIx ikhw jw skdw pr jo
SrDw, isdk aqy iszKI nwl pRym BweI swihb jI dI rcnw L pVHn AuprMq pRwpq
huMdw hY, Auh szcmuzc byimswl hY[
sUcnw qknwlojI dy nvInqm aqy qyZ qrwr swDnW duawrw iszK ieiqhws
dI mUl swmgRI L dunIaW dy hr kony ivzc vsy gurU nwnk nwm lyvw guriszKW qzk
phuMcwAuN dI syvw inBwAuNw, dws dw AudyS hY[ siqgurU jI dI ikRpw sdkw sRI gurU
gRMQ swihb ivzc drj gurbwNI, vwrW/kibzq BweI gurdws jI dw iezk SkqISwlI
src tUl AuplbD krwAuNw; BweI kwhn isMG ‘nwBw’ jI dI mhwn rcnw ‘gur
Sbd rqwnwkr mhwnkoS’, inrmlw sMpRdwie dy ivdvwn mhWpurKW duawrw iqawr
kIqw sMpRdweI arQW vwlw gurbwNI dw tIkw ijhVw iszK jgq ivzc ‘PrIdkot
vwlw tIkw’ krky pRiszD hY (ikAuxik ies dy tIkwkwrW L Aus smyx PrIdkot
irawsq dy mhwrwjw dI srpRsqI hwisl sI), BweI sMqoK isMG jI duawrw ricq
‘sRI gur pRqwp sUrj’ gRMQwvlI ivzcox sRI ‘nwnk pRkwS’ ifijtl rUp ivzc
AuplbD krvwAuN dI syvw krvw ky ies AudyS L hwisl krn vwsqy iezk pVwa
mukMml ho czukw hY[ aweI. tI. dy mwiDam rwhI iszK ieiqhws aqy gurmiq drSn
dw aiDaYn aqy Koj krn vwly ivdvwnW leI sRI gurpRqwp sUrj gRMQ dIaW 12
rwsW, 6 ruqW aqy 2 aYn ifijtl rUp ivzc AuplbD krvwAuN dI syvw sMpUrn ho
cuzkI hY[ siqgurU jI ny hI mhwn bKiSS krky ieh syvw ies kIt pwsox leI hY[
sRI gurpRqwp sUrj gRMQ dw swrw mUl pwT pwTkW dI suivDw leI pMkqICyd aqy pd-Cyd ivDI anuswr idzqw igaw hY[ keI ku szjNW dI vIcwr sI ik sRI
gurpRqwp sUrj ivzcox kuzJ byloVy aqy mnmzq vwly aMS kzF ky iesdI soD kr
idzqI jwvy pr dws ny awpNI quzC mzq anuswr gRMQ dI mOilkqw brkrwr rzKN
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
4
leI aYsw krnw munwisb nhIx smiJaw[ vYsy vI sRI nwnk pRkwS aqy sRI gur
pRqwp sUrj gRMQwvlI ivzc pMQ rqn fw. BweI vIr isMG jI vlox QW QW idzqIaW
itzpNIaW pwTkW L gurmiq qox dUr nhIx jwN idMdIaW[ ies leI BweI vIr isMG
jI vlox idzqy pRXwX, itzpNIaW, hvwly aqy Puztnot nwl nwl dy ky mUl pwT nwl
koeI CyV CwV nhIx kIqI geI[ BweI swihb vlox bNwieaw qqkrw Ausy qrHW rzK
ky, iksy vI aMsU qzk iszDI phuMc leI awswn ilûk dy idzqy gey hn[
nwl hI Koj kwrj leI s. hrbMs isMG jI aYm.ey. (jMmU) duawrw ricq sRI
gur pRqwp sUrj gRMQ dI ‘sMbMD sUck anukRmiNkw’ (nwvW aqy QwvW dw koS) vI
idzqw jw irhw hY[ ies vwsqy dws vlox ijzQy s. hrbMs isMG jI dw DMnvwd hY,
AuØzQy fw. gurcrn isMG jI (aYks PYlo sRI gurU gRMQ swihb aiDaYn ivBwg,
pMjwbI XUnIvristI pitawlw) dw vI dws irNI hY ijnHW dy sihXog nwl ieh sMBv
ho sikaw hY[ fw. gurcrn isMG jI dw dws ies krky vI ikRqzg hY AunHW ny dws
L ‘srkwrI kwilj krmsr’ ivzc awpNw Swigrd hoN dy nwqy ‘eISr mweIkRo
mIfIaw’ L Koj kwrj leI vzD qox vzD shwiek bNwAuN leI smyx smyx bhuq hI
kImqI suJwa idzqy hn[ nwl hI dws fw. kulbIr isMG jI ‘iQMd’ (sYn mtyE,
kYlyPornIaw) dw DMnvwd kIqy ibnW vI nhIx rih skdw, ijnHW ny jdox vI ZrUrq
peI, awpNy fwktrI ikzqy dy ruJyivaW dy bwvjUd awpNw BrpUr qknIkI sihXog
idzqw[
mMiZl hwlW dUr hY[ ajy qvwrIK gurU Kwlsw pwTkW qzk awAuNw hY[ iPr
BweI nûd lwl rcnwvlI, jnm swKI BweI bwly vwlI, mihmw pRkwS, dovyx
guriblws (pw: 6 aqy pw: 10), gurU kIaW swKIaW, igawn rqnwvlI, iszK
rihqnwmy, gurbwNI dy pRiszD tIky aqy iszK ieiqhws dI hor mUl swmgRI… kwrj
ieqnw vzfw hY, ijhVw siqgurU jI dI bÞSIS aqy swD sMgq dI awsIs nwl hI
nypry cVH skdw hY[
sMpUrn sRI gurpRqwp sUrj gRMQwvlI ieMtrnYØzt AuØzpr AuplbD krwAuN dI
ieh syvw dws vlox sMq ikSn isMG jI mhwrwj rwVw swihb vwilaW dI Xwd ivzc
sRI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw
ShIdI idhwVy L smripq hY[ siqgurU jI bÞiSS krn, kiv cUVwmiN BweI sMqoK
isMG jI dI ieh mhwn rcnw jo ik hwlW qzk isrP kuJ ivdvwnW, lweIbRyrIaW
aqy gurduawiraW qzk hI sIimq hY, huN kMipAUtr aqy ieMtrnYt dy mwiDam
rwhIx dunIaW dI hr nuÜkr ivzc vsdy gurU nwnk nwm lyvw gurisKW dy Gr Gr
qzk phuMc sky aqy ‘hAu mUrK’ iesy qrHW ‘kwry’ lÜigaw rhy:
pUrI SY L fr Gwty dw, fr nhIx azDI qweIx[
rzbw! ipawr myry dI mMiZl, pUrI kdy nw hovy[
dws
blijMdr isMG
gurduawrw krmsr, rwVw swihb[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
5
Gir Gir aMdir Drmswl
swihby kmwl gurU goibMd isMG jI dy ainûn ‘ipawry’ BweI dieaw isMG
jI qox clI aw rhI jgq pRiszD sMpRdwie, ijhVI hoqI mrdwn vwlI sMpRdwie
krky vI pRiszD hY, dy mhWpurK sMq eISr isMG jI aqy sMq ikSn isMG jI
mhwrwj dIaW SKSIaqW iksy jwNkwrI dIaW muQwj nhIx[ ies sMpRdwie dy
mOjUdw muKI, nwm bwNI dy rsIey, sMq bwbw qyjw isMG jI dI awigaw anuswr
bwbw blijMdr isMG jI ny ijs FMg nwl guriszKI dw pRcwr krn vwsqy bIVw
cuzikaw hY, Auh awpNy awp dy ivzc iezk imswl hY[ iszDIaW Dwrnw duawrw
gurbwNI dy kIrqn aqy viKawn duawrw bwbw blijMdr isMG jI ny nw kyvl
sMq eISr isMG jI mhwrwj rwVw swihb vwilaW dI rvwieq L brkrwr rziKaw
hY, blik AunHW ny kMipAUtr aqy ieMtrnYØzt dy mwiDam rwhIx gurbwNI aqy
gurmiq nwl sMbMDq swmzgrI L Gr Gr phuMcw ky ‘Gir Gir aMdir Drmswl’
BweI gurdws jI dy ies vcn L iezk invykly qrIky duawrw sãl krn dI
iezk hor nvIx rIiq clweI hY[
dws dw ipCly keI swlW qox gwhy bgwhy jdox ikqy vI AunHW nwl myl huMdw
irhw hY, dws AunHW L awpNy iesy kwrj ivzc ruziJaw dyKdw irhw hY[ sB qox
pihlW mhwn koS L ieMtrnYØzt qy ilaw ky, iPr ‘eISr mweIkro mIfIaw’
gurbwNI aqy BweI gurdws jI dI rcnw dw src tUl iqawr kr ky ijzQy awp
ny huN qzk ies Kyqr ivzc vzfI sãlqw hwisl kIqI hY, AuØzQy ‘kiv cUVwmiN’
BweI sMqoK isMG jI dI mhwn rcnw ‘sRI gurpRqwp sUrj gRMQ’ ieMtrnYØzt qy
ilaw ky ies Kyqr ivzc iezk hor mwarkw mwiraw hY[
sMn 2004 eI. iszK ieiqhws nwl sMbMDq SqwbdI smwrohW dw swl
irhw hY[ ies swl dOrwn iszK jgq ny gurU aMgd dyv jI dw 500 swlw pRkwS
purb, sRI gurU gRMQ swihb jI dI isrjNw dw 400 swlw smwroh aqy sRI gurU
goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dI Shwdq dw 300
swlw idhwVw mnwieaw hY[ bwbw blijMdr isMG jI ny sRI gurU gRMQ swihb jI dw
sMpRdweI ‘PrIdkot vwlw’ tIkw gurU aMgd dyv jI dy 500 swlw pRkwS purb
L, ‘eISr mweIkRo mIfIaw’ sRI gurU gRMQ swihb jI dI isrjNw dy 400 swlw
purb L aqy ‘sRI gur pRqwp sUrj gRMQ’ sRI gurU goibMd isMG jI dy cwr
swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dI Shwdq dy 300 swlw idhwVy L smripq
krky ijzQy gurU swihbwn dy AupkwrW aqy kurbwnIaW pRqI awpNI SrDw aqy
ikRqzgqw pRgt kIqI hY, AuQy nwl hI kMipAUtr aqy ieMtrnYØzt nwl jwNkwrI
rzKN vwly ‘gurmuK hMsW’ vwsqy awp ny gurU swihbwn dI bwNI aqy Aupmw dw
‘mwn srovr’ AunHW dy iblkul nyVy kr idzqw hY[ Xwd rhy ik BweI kwnH isMG
nwBw jI dI mhwn rcnw ‘mhwnkoS’ awp pihlW hI ieMtrnYØzt qy AuplbD
krvw ky Kwlsy dI isrjnw dy 300 swlw purb L smripq kr cuzky hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
6
bwbw blijMdr isMG jI dI ies GwlNw Aupr isrP rwVw swihb
sMpRdwie hI nhIx, blik smuzcw sMq smwj mwN kr skdw hY[ gurmiq dw
pRMprwgq qrIky duawrw pRcwr krnw, aMimRq CkwAuNw, lûgr clwAuNy, smwj
aqy mwnvqw dI syvw krnw awidk syvwvW qW pihlW hI sMq smwj dy ihzsy aw
cuzkIaW hn, bwbw blijMdr isMG jI ny awDuink FMg duawrw kMipAUtr aqy
ieMtrnYt dy mwiDam rwhIx gurbwNI aqy gurmiq dw pRcwr krn dI syvw awrMB
krky ‘gurmiq isDWq pRcwrk sMq smwj’ dw nW hor AuØzcw kr idzqw hY[ nwl
hI bwbw blijMdr isMG jI ny sMq smwj, iszK ivdvwnW aqy hor iszK sMsQwvW
L ies gzl dw aihsws vI krvwieaw hY ik azj dy kMipAUtr Xug ivzc
gurmiq dy pRcwr aqy Koj kwrj vwsqy jykr ienHW swDnW dI vrqox nw kIqI
geI qW gurU swihbwn dy sMdyS L Gr Gr phuMcwAuN dw sMklp pUrw nhIx ho
skygw[
dws L aws hY ik gurmiq nwl sMbMDq mUl swmgRI kMipAUtr aqy
ieMtrnYØzt rwhIx Gr Gr phuMcwAuN dy ies SuB mnorQ ivzc bwbw blijMdr
isMG jI L pUrn kwmXwbI pRwpq hovygI[ aÞIr ivzc dws awpNy vlox aqy
‘gurmiq isDWq pRcwrk sMq smwj’ vlox bwbw blijMdr isMG jI dy ies
purSwrQ dI BrpUr SwlwGw krdw hoieaw AunHW L huN qzk pRwpq kIqI sãlqw
leI vDweI idMdw hY aqy AunHW dy bwkI rihMdy mhwn kwrj dI sMpUrnqw vwsqy
siqgurU jI dy crnW ivzc ardws krdw hY[
21 jnvrI 2005
rMDwvw
sMq hrI isMG rMDwvw
jnrl skzqr, gurmiq isDWq pRcwrk sMq smwj[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
7
sMdyS
bwbw blijMdr isMG jI sMq smwj nwl sMbMiDq pRcwr dI supRiszD sMsQw
sMq eISr isMG jI qy sMq ikSn isMG jI rwVw swihb vzlox vroswie sQwn dy
pRmuzK pRiqinD hn[ cyqMn qy sUJvwn hoN dy nwqy Auh iszKI dw pRcwr pRMpk qy
awDuink ivigawnk sUJ dw sumyl krky krn dy cwhvwn hn[ ijzQy Auh hoqI
mrdwn vwlI sMpRdwie nwl sMbMiDq sMq eISr isMG jI dy iszDIaW DwrnW
duawrw gurbwNI kIrqn qy viKawn dI pRMprw L agWh qor rhy hn, AuØzQy AunHW
L ivdySW dy rtn qox ieh vI anuBv ho igaw hY ik smuzcy qOr qy, ivSyS krky
ivdySW ivzc vsdI ajokI pIVHI L Drm, aqy ies rwhIx jIvn dIaW AuØzcIaW
suzcIaW kImqW vzl awkrSq krn dy pRmuzK swDn ieMtrnYØzt aqy kMipAUtr hI
hn[ azj dy ies pIVHI dy ivdvwn qy Kojkwr vI gurmiq aiDaYn leI
nvInqm sUcnW qy pRswr dy swDnW dIaW shUlqW dI Gwt L bVy qIbr rUp ivzc
anuBv krky, ies qox dUr huMdy jw rhy hn[ Auh pIVHI ijs ny awpNI swrI
isziKaw hI ies mwiDam rwhIx leI hY, AuhnW L ieh Gwt hor vI iSzdq nwl
mihsUs huMdI hY[
bwbw blijMdr isMG jI akwl purK dI apwr bÞiSS dy pwqr hn ijs
sdky AunHW L siqgurU jI ny ieh syvw bÞSI hY[ keI swlW qox ijzQy Auh
gurmiq dy pRoK qy apRoK soimaW L pRogRwmf rUp ivc sI.fI. aqy vYØzbsweIt qy
ilaw rhy hn, AuØzQy nwl hI Auh ies L inÜq hor suDwrn qy vDyry aiDaYnshwiek bnwAuN ivzc ruzJy hoey hn[ ivakqI rUp ivzc ibnW iksy sMsQwgq
shwieqw dy Auh aYØznw kMm kr cuzky hn ik sMq smwj, vzK-vzK fyry qy vzfIaW
sMsQwvW AunHW dy ies kwrj aqy lgn Aupr mwN kr skdIaW hn[ ‘eISr
mweIkro mIfIaw’ dy nvInqm sMskrn ivzc AunHW ny sRI gurU gRMQ swihb jI,
BweI gurdws jI dIaW vwrW qy svYXy; sRI gurU gRMQ swihb jI dw PrIdkot vwlw
tIkw (4 ijldW); s. mnmohn isMG ricq pMjwbI aMgryjI stIk (8 ijldW);
pRo. swihb isMG jI ricq ‘gurU gRMQ swihb drpn’ (10 ijldW); BweI kwnH
isMG jI dw ‘mhwn koS’ qy pMjwbI XUnIvristI, pitawlw duawrw pRkwSq myrw
‘sRI gurU gRMQ swihb koS’ (2 ijldW) L BweI sMqoK isMG jI dy ‘sRI gurpRqwp
sUrj gRMQ’ (14 ijldW) smyq Br idzqw igaw hY aqy ienHW swiraW L awps
ivzc sMbMiDq kr idzqw igaw hY[ ieh sRI gurU gRMQ swihb ivzc awey iksy vI
Sbd aqy quk dI Bwl leI src ieMjn qW hY hI pr jy Auprokq iksy vI tIky
ivzcox quk-ivSyS dy arQ vyKNy hoN, aijhI suivDw vI ies ivzc AuplbD hY[
iksy ivSyS Sbd dy arQW L loV anuswr mhwn koS aQvw ‘sRI gurU gRMQ koS’
ivzcox vI vyiKaw jw skdw hY[ SbdW dI FUMf sImq rUp ivzc sRI gurU gRMQ swihb
dy iksy vI XogdwnI aQvw rwg ivzcox vI kIqI jw skdI hY[ ieh swrI Bwl iksy
Sbd dy vzK-vzK joVW vwly SbdW dI iekzTI vI ho skdI hY[ swrIaW qukW L
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
8
aglIaW-ipClIaW qukW smyq vzKry vI kziFaw jw skdw hY[ ies qrHW dI Koj
aqy swPtvyar dI isrjnw vfyrIaW ivzidak aqy Dwrimk sMsQwvW leI
anusrn krnXog hY[
siqgurU jI bwbw blijMdr isMG jI qy hor bÞiSSW krn, AunHW L ies
syvw leI hor AuqSwh bÞSN qW jo Auh gurmiq dy sunyhy dy pRswr ivc juty
rihN[ swfI siqgurU jI dy drbwr ivzc ieh hI ardws hY[
pitawlw
28 jnvrI, 2005
fw. gurcrn isMG
pRo. (rItwierf) pMjwbI XUnIvristI, pitawlw
(aYks PYlo sRI gurU gRMQ swihb aiDaYn ivBwg)
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
9
sMKyp ilûk
rwis CyvIx
(ivsQwr ivzc qqkrw dyKN vwsqy qqkrw rwis 6 Aupr kilk kro jI)
1
2
12
22
32
42
3
13
23
33
43
52
4
14
24
34
44
53
5
15
25
35
45
54
6
16
26
36
46
55
7
17
27
37
47
56
8
18
28
38
48
57
9
19
29
39
49
58
10
20
30
40
50
59
11
21
31
41
51
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
10
kI-stRok sUcI
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ ivzcox koeI azKr lÜBN vwsqy gurmuKI PWt
leI inrDwrq kI-stRok dI sUcI
A
a
e
s
h
k
K
g
G
ù
A
a
e
s
h
k
K
g
G
c
C
j
J
ø
t
T
f
F
Alt+
249
N
c
C
j
J
t
T
f
F
N
q
Q
d
D
Alt+
248
n
p
P
b
B
m
q
Q
d
D
n
p
P
b
B
m
X
r
k
v
V
S
Þ
ß
Z
ã
X
r
k
v
V
S
Z
ý
L
Î
ì
w
W
Alt+
227
ü
Alt+
253
U
L
w
W
i
I
u
Y
o
O
x
M
y
Y
o
O
x
M
´
H
ç
Ã
œ
Í
U
z
z
Ø
Á
Alt+ Alt+
206 236
Ø
y
Alt+ Alt+
193 216
Ü
Ä
Alt+ Alt+ Alt+
196 180
æ
Ú
H
Alt+ Alt+
222 223
i
I
u
Alt+ Alt+ Alt+ Alt+
231 195 156 205
Alt+
252
û
Alt+
251
R
R
Alt+ Alt+ Alt+
216 230 218
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
qqkrw rwis 6
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
CyvIx rwis
aMsU 1. [mMgl[ nwrd awgmn]
1. ieSÃ dyv-akwl purK dw-mMgl[
2. ‘kwiv-sMkyq’ imrÄXwdw dw mMgl[
3. ieSÃ gurU-SRI gurU nwnk dyv jI dw-mMgl[
4. ieSÃ gurU-sRI gurU aMgd dyv jI dw-mMgl[
5. ieSÃ gurU-SRI gurU amrdws jI dw-mMgl[
6. ieSÃ gurU-sRI gurU rwm dws jI dw-mMgl[
7. ieSÃ gurU-sRI gurU arjn dyv jI dw-mMgl[
8. ieSÃ gurU-SRI gurU hir goivMd jI dw-mMgl[
9. ieSÃ gurU-SRI gurU hirrwie jI dw-mMgl[
10. ieSÃ gurU-SRI gurU hir ikRSn jI dw-mMgl[
11. ieSÃ gurU-SRI gurU qyg bhwdr jI dw-mMgl[
12. ieSÃ gurU-SRI gurU goibMd isMG jI dw-mMgl[
[kQw mhwqm]
** [mMgl smwpq hoey qy agox kQw turI]
2. [klhw awgmn]
3. [iSkwr]
4. [bwZ gurU jI ny PiVaw]
5. [Swh dI sYnW dI cVHweI]
6. [lohgVH XuzD]
7. [lohgVH XuzD[ bIbI vIro Gr rhI]
8. [bIbI vIro jI L ilaWdw]
9. [lohgVH XuzD]
10. [alI muhMmd, isMGw pRohq bzD]
11. [nûdw imrZwbyg XuzD]
12. [qoqw, iqlokw, anûqw, inhwlU bzD]
13. [lohgVH XuzD-jwrI]
14. [dUq awvn]
15. [muglsKwn XuzD]
16. [gurU jI dI ivjX]
17. [ShIdW dw sskwr[ Jbwl puzjy]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
11
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
18. [bIbI vIro dw ivawh]
19. [Swh jhwn L muÞls KW dy jMg dI hwr dI Þbr]
20. [gurU jI goieMdvwl phuMcy]
21. [goieMdvwl gurdÍwry drSn]
22. [goieMdvwlox krqwr pur]
23. [Syr iSkwr[ kAulW pRiq AupdyS]
24. [kAulW pRlok gmn]
25. [pTwN Aumrwv iszK hoieaw]
26. [krqwr purox kUc]
27. [GyrV (Bgvwn dws)]
28. [GyrV bkbwd]
29. [GyrV imRqU]
30. [rqn cMd qy krm cMd ny sUbw cVÍw ilaWdw]
31. [jMg dI iqawrI]
32. [XuzD[ jztU, muhMmd Kwn bzD]
33. [bYrmKwn, mQurw bzD]
34. [blvMf KW qy klÎwNw bzD]
35. [alI bKS, nwno qy iemwm bKS bzD]
36. [krm cMd PVky Czifaw]
37. [nbIbKS, prsrwm qy SkqU bzD]
38. [krIm bKS hzly leI iqawr hoXw]
39. [krIm bKS bzD]
40. [abdulKW dI cVHweI]
41. [abdul KW vzlox hzlw]
42. [sUby qy KzqRIaW dw gurU jI L vMgwrnw]
43. [abdulKW awid mwry gey[ jMg Pqh]
44. [XuzD Pqh[ loQ dI sMBwl]
45. [BweI suBwgw pMj GoVy Byt ilawieaw]
46. [GoiVaW dI bKiSS[ SuD jpujI pwT]
47. [nvyx ngr dw nwm ‘SRI hir guivMd pur’ Diraw]
48. [KÍwjw qy jwnI szXd, nûd lwl ‘sohNw’]
49. [bwbw buzFw jI qox awid siqgurW dI mihmW suNI]
50. [bwbw ivdw[ kWSI sMgq[ bwj btyr]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
12
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
51
52
53
54
55
56
57
58
59
51. [BweI gVHIaw[ mIaW dOlw]
52. [pMfq inqwnûd dI kQw]
53. [bwbw buzFw pRlok gmn]
54. [mweI dysW jztI L szq puzq bKSy]
55. [gAU dy alûkwr ivc DrqI]
56. [SRI aMimRqsr awAuNw]
57. [DIrml jnm[ bwbw atl Kyf]
58. [SRI atzl rwie jI ny mohn ijvwieaw]
59. [Sok nivrqI, rws smwpiq]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
13
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
14
rwiS CIvIx czlI
@ siqgur pRswid ]
@ sRI vwihgurU jI kI Pqh ]
aQ ÞStm rws pRwrMBqy]
arQ: huN CyvIx rwis dw awrMB kIqw jWdw hY[
aQ juzD pRbMD kQnû*]
[pRbMD = kwvÎ rcnW[ mZmUn]
arQ: huN juzDW dy mZmUn dw kQn krdw hW[
aMsU 1. [mMgl[ nwrd awgmn]
<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>2
1. ieSÃ dyv-akwl purK dw-mMgl[
+
dohrw: siq cyqn awnûd iek asiq BWiq ipRX , pUr]
nB sm siB mihÀ, SuB krn, gn mMgl ko mUr ]1]
siq cyqn awnûd = dyKo SRI gur nwnk pRkwS pUr: aDÎwX 1 aMk 3 dy
pdwrQ[
arQ: iek (akwl purK jo) siq cyqn awnûd (hY ar jo) asiq, BWiq, ipRX
(rUp hoky) sBnW ivc akwS vWùU pUrn ho irhw hY, (AuhI) SuBqw dy
krny vwlw hY, aqy swry mMglW dw mUl hY (ies krky mYx Aus dw ismrn
rUp mMgl krdw hW)[
Bwv: akwS dy do guN hn ivawpkqw qy asMgqw[ ivawpkqw dw iZkr kvI
jI ny spSt kIqw hY ik akwS vWgU Auh sBnW ivc prI pUrn hY,
asMgqw vwly iKawl L awp ny swP nhIx dzisaw, pr gurU awSy vwlI
asMgqw jo mwno hY BI qy nhIx BI agly vwkW ivc drsweI hY, jd ikhw
hY ik Auh SuBqw dy krny vwlw qy mMglW dw mUl hY[ akwS jV hoN
krky jIkuM asMg hY, pRmwqmW cyqn hoN krky Aus qrHW asMg nhIx, pr
ijvyx rwg dÍYK ivc Psy jIv asMg nhIx rih skdy iqvyx pRmwqmw asMg
rihNy ivc asmrQ nhIx, Auh asMg hY, aYAux asMg huMdw hoXw vI Auh
mMglW dw mUl qy nykIaW dw krnhwr hY[ ies ivSy qy ivSyS ivcwr
gurmq anuswr ies pRkwr hY:*
pw:-aQ juzD pRsMg brnnû[
siq cyqn awnûd, asiq BWiq pRyX dy jo arQ kvI jI ny awp kIqy hn Auh ieAux hnsiq cyqn awnûd pRzqC[ asiq BWiq ipRX awqm lÜC[ ieh qInhu ijq ikq idRStwvYx] ien
ibhIn ikq kCu n jnwvY] asqI hY su pdwrQ swcu] icq BWqI prkwS AuØzbwc] pwie
pdwrQ ipRX awnûd] iem qInhuÀ siB mihÀ brqMd]
[ruq 5 aMsU 47 aMk 34]
+
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
15
vydWq ny pRmwqmW L siq, icq, awnûd Xw asiq, BWiq, ipRX awiKaw hY[ ies
nwl Aus dy qzqÍ srUp dw vrNn ho jWdw hY, pr Auh jgq qox alÜg qy
mUlox inrlyp hsqI shI huMdw hY[ mnuÜK dy hrK, Sok, duzK, drd pur
dieaw krn qy qzRüTN awid vlvilaW qox sUMn qy ienswn dIaW loVW qox
byprvwh, AuØzcw qy asMg shI hoN krky iek inrwsqw vwlw vjUd
jwpdw hY qy mnuÜK dy idl L aYsy pRmwqmw nwl koeI rs nhIx rih
skdw[ ieh lok ies aVcn qy ruk gey hn ik jy Auh iksy Purny Xw
soc ivc awAuxdw Xw ikRXw krdw iszD hovy qW Auh anûq qy aivnwSI
nhIx rih skdw, ies krky bRhm L qW AuhnW ny asMg qy inrlyp rUp
idqw[ ies qox hyTW iek rUp hor mMinaW igaw hY, jo SuzD sqoguN
mwieaw ivc bRhm dy pRiqibMb dw rUp hY[ ies L eISÍr ikhw hY[ ies
ivc Cy guN dzsIdy hn:-aYSÍrj, js, vYrwg, Audwrqw, lCmI, gXwn
(dyKo rws 5 aMsU 46 aMk 47 dI tUk pMnw 2695)[ ies L eISÍr L
bRhm qox hyTW qy jIv qy isRStI qox Aupr QW idzqw hY jo aMq L awid rUp
(bRhm) ivc lIn ho jWdw hY[ prMqU gurU Gr ivc Ausy inrlyp, alyp,
alg siq icq awnûd hsqI L hI ikRpwlU, idawlU, Bgq vqsl awid
ipawrW vwlw dzisaw hY[ XQw, ‘sB qyrI kudriq qUM kwidru krqw pwkI
nweI pwkU]’:- Auh krqwr hY, Auho kwidr hY arQwq swrI rcnW L
rcky pwl irhw hY, pRbMD kr irhw hY, iPr alyp hY[ aqy rc, pwl,
pRbMD krky azkRY aibnwSI kIkuN hY? ies dw asl Bwv iek quk ivc
dzsky dwrSnkW dI muSikl bI hzl kr idzqI hY:- ‘hukmu n kihaw
jweI’ ] arQwq, pRmwqmW L qusIx kihÀdy ho ik Auh agm agocr hoN
krky kQn ivc nhIx hY, iqvyx hI smJ lE ik Aus dw ‘hukm’ arQwq
Aus dy ‘bIcwr qy krny’ bI akzQnIX hn, ijhVw Aus ivc ‘Purnw qy
krnw’ arop ky Aus dy ivkwrI ho jwN qox qusIx frdy ho, Auh quswL
qjrbw awpNy ‘Purny qy krny’ dw hY[ Auh awpNw Purnw qusIx ‘anûq qy
aivnwSI’ L aropdy ho, ies krky tplw KWdy ho[ Aus ‘anûq
pRmwqmw’ dy ‘Purny qy krny’ horvyx hn ar asIx AuhnW L smJ nhIx
skdy[ ies krky PurmwAuxdy hn ik ijvyx pRmwqmw dw srUp hY ‘sziq’,
iqvyx Aus dy ‘Purny qy krny’ bI sziq srUpqw vwly hn, XQw:- ‘scy
qyry krNy srb bIcwr[’ ‘scw qyrw hukmu scw PurmwNu[’ idRSÃWq leI
vyKo DrqI pr rihN vwly leI drXw iek pwNI dw rO hY jo ÞuSkI dy do
iknwiraW ivc vgdw hY, ies L Auh drXw smJdw hY[ pr smuMdr ivc
bI drXw vgdy hn, pwNI dy rO pwNI ivc hI vihÀdy pey hn; pwNI ivc
aByd hn pwNI rUp hoky, pr vzKry vihÀdy idzsdy awpNw drXw pNw
vzKrw pey dzsdy hn[ iqvyx swfy ‘Purny qy krny, swfw hukm’ ivkwrI SY
hY, pr Aus ‘anûq’ dy ‘krny’ Purny (= bIcwr) qy ‘hukm’ anûqqweI
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
16
dy ikRSmy hn, AuhnW ivc ivkwrqw dI sMBwvnw krnI awpNy ‘Purny’
‘krny’ L Es akzQ ivc klp lYNw hY[ swfw vjUd qy swfy krny kQnI
dy mMfl ivc awAuxdy hn, Aus dw srUp qy krny akzQnIX hn[ ijvyx
‘hukmI’ akzQ hY iqvyx hI ‘hukmu n kihaw jweI[’ ieh muSikl hzl
krky siqgur jI ny pRmwqmW L rcNhwr (krqwr), pwlNhwr, bKiSMd,
piqq pwvn awid isPqW vwlw dzisaw qy awiKaw hY:inrugunu awip srgunu BI EhI ]
klw Dwir ijin sglI mohI ]
punw: srgun inrgun inrMkwr suMn smwDI awip ]
awpn kIaw nwnkw awpy hI iPir jwip ] [gAu: m: 5
gur iszKI dy ies asUl dI soJI ies dohy qox shI ho rhI hY, pihlW
siq icq awnûd kih ky Aus L SuBqw dw krnhwr dzisaw hY, qy swry mMglW dw
mUl vrNn kIqw hY, nhIx qW inrw ‘siq icq awnûd’ SuBqw qy aSuBqw dohW dw
krnhwr nhIx qy nW mMgl amMgl dw mUl hY, prMqU “qUM kwidru krqw pwkI
nweI pwku” dy srUp vwlw awpy inrguNqw awpy srguNqw dy rMg dzsN vwlw
‘SuBqw dy krny vwlw’ qy mMglW dw mUl qy SuBqw dy krny vwlw hY, ar ZrUr
hY[
vwihgurU dw vjUd ‘nykI kuzl’ hY ‘sMpUrn SuBqw’ hY, ikAuxik ‘SuBqw’
hI szqÎ vsqU hY, aSuBqw dw awpNw vjUd koeI nhIx, Auh qW SuBqw dI kmI
Xw aNhoxd dw nwm hY, so ies vwsqy ik Auh sziq srUp hY, Auh SuBqw srUp bI
hY ikAuxik SuBqw sziq vsqU hY[ iesy qrHW hI Auh mMgl mUl hY[ amMgl Auh ho
hI nhIx skdw, ikAuxik amMgl qW kyvl mMgl dI aNhoxd hY, qy Auh ‘hoxd’ hY
qy ‘mMgl’ hoxd hY, ies vwsqy Auh mMgl hY, sMpUrN mMgl rUp hoN krky mMgl
mUl hY[ XQw: ‘and rUp mMgl sd jwkY ]’ qQw: ‘mMglw hir mMglw myry pRB
kY suNIaY mMglw’ ] Aus dw srUp awnûd hY, Aus dw srUp ipRX hY[ awnûd qy
pRym pUrn rIiq krky mMgl rUp hn, awnûd Xw ipRX pd mMgl dy hI iek qrHW
arQ vwcI pd hn, ies krky ijs dw srUp (awnûd =) mMgl hY, Auh mMgl
mUl suqy iszD hY, mMgl mUl ny mMgl dwn krnw hY, SuBqw dyNI hY[
2. ‘kwiv-sMkyq’ imrÄXwdw dw mMgl[
cMd amMd minûd muK sumiq kinûd iblûd[
pd arivMd anûd dw bMd igrw kr bMid ]2]
amMd = klûk rhq[ sÍzC[
minûd = vrgw[
kuinûd = krny vwlI [Pw: kuinûdh]
igrw = srsÍqI[
arQ: (ijs) igrw dw mUMh sÍzC cMdrmW vrgw hY (qy jo) buzDI L bhuq sRySt
krny vwlI hY (Aus dy) anûd dyN vwly crNW kvlW qy hzQ joVky (myrI)
nmskwr hovy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
17
3. ieSÃ gurU-SRI gurU nwnk dyv jI dw-mMgl[
kibzq: bMdnw ko lyiq hI, abMdqw ko dyiq jn,
pRIiq lyiq, dyiq hYx pRqIq suK syqu hox[
BwAu Aur lyiq hI, pRBwAu bfo dyiq awip,
inRgun pd dyiq, jn gun dyiK lyiq hYx[
QorI jYsI Byt lyiq, jm kI aByt dyiq,
siqgurU nwnk sMqoK isMG cyiq hY[
hMqw lyiq dwsin kI, ahM bRhm diq Aur,
mn lyiq crn mYx, mukiq su dyiq hYx ]3]
bMdnw = nmskwr[
abMdqw = bMDn rhqqw[ suqMqRqw[
pwpW dy bMDnW qy AuhnW dy Pl, duzKW dy bMDnW qox Cutkwrw murwd hY[
suK syqu = suKW dy pul[
BwAu = SrDw, BwAu BgqI[ Aur lyiq = idl ivc lYky Bwv sÍIkwr
krky (a) idl dI SrDw, BgqI[
pRBwAu = pRqwp, mihmw[ mhwqm[
inRgun = guNW qox rhq pd[ iqMnW guNW qox AuØzprlw drjw, XQwrQ
avsQw[
hMqw = hMkwr, dyih aiBmwn[
arQ: (jo siqgur jI) dwsW dIaW nmskwrW lYky (AuhnW L) suqMqRqw (dw dwn)
idMdy hn, pRym lYxdy hn, pr suKW dw pul rUpI Brosw dwn krdy hn[
awp (syvkW dI) idlI SrDw (BgqI) sÍIkwr krky (AuhnW L) bhuq
pRqwp dyxdy hn, (aqy jdox) dwsW (ivc SuB) guN dyK lYxdy hn (AunHW
L) iqRguNwqIq pdvI dwn krdy hn, QoVI jYsI Bytw (dwsW dI) sÍIkwr
krky (AunHW L) jm dy imlwp qox Cutkwrw bKSdy hn[ (aYsy) sRI gurU
nwnk dyv jI L (BweI) sMqoK isMG jI (kihÀdy hn ik mYx) ismrdw hW,
jo (apNy) dwsW dI hMqw lYky (AunHW dy) ihrdy ivKy ahM bRhm (dw dwn)
dyxdy hn (qy AunHW dw) mn (apNy) crnW ivc lY ky mukqI (dw dwn)
idMdy hn[
Bwv: ies kibzq ivc kvI jI ny siqgurU jI dy swfy ‘avguN hrn’ qy ‘guN
dwn krn’ dw twkrw krky dsidaW AunHW dI mhwnqw drsweI hY[ hAumyx
dwsW dI cUr krky jo ahMbRhm dw invws ikhw hY ies qox murwd
‘ahMbRhm’ dy suzky dmgjy mwrn dI nhIx, blky jo mukqI gurU Gr ivc
hY ijs ivc pRIq muzK hY Aus dy qRY aMg dzsy hn1. hAux dw dUr hoNw, 2. bRhm dw aMqr awqmy aivrl imlwp hoNw, qy ies qox
mgrox 3. mn L crnW ivc lYNW (Bwv pRym) hY, arQwq hAumYx dw
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
18
aBwv, pRym dI avDI, bRhm qzq nwl myl, qRYhW dw myl jo mukqI hY so
dwn idMdy hn[ gurU Gr dI mukqI vwlw gÎwnI iSlw quzl akRY nhIx ho
FYxdw[ Auh ‘bRhm igawnI prAupkwr Aumwhw’ dy rMg ivc ‘krm krq
hovY inh krm’ huMdw hY[ Aus dI ibRqI ivc nwm Xw ieAux kho, ik bRhm
arUV rihÀdw hY, Aus dy ieMdRY qk bRhmwkwr rihÀdy hn[ Aus dy vcn qy
krm suK qy Drm dy myG hoky vsdy hn[ iKVy gulwb hwr sugMDI dwqw
huMdy hn[
4. ieSÃ gurU-sRI gurU aMgd dyv jI dw-mMgl[
dohrw: ajr jrn DIrj Drn, dyiq Srn jn dwn]
SRI aMgd suK krn ko, nmskwr gun Kwn ]4]
ajr jrn = awqm szqÎw jo awpNy aMdr jr lYNI kTn hY Aus L jr
lYN vwly[
arQ: SRI (gurU) aMgd dyv jI jo suKW dy krn hwry hn, guNW dI Kwn hn,
ajr L jr lYN vwly hn, DrqI (vq) DIrj (Dwrn vwly hn qy apNy)
dwsW L Srn dwn krdy hn (AunHW) L (myrI) nmskwr hovy[
5. ieSÃ gurU-SRI gurU amrdws jI dw-mMgl[
aiq Audwr bÞSiq pRBU donhuÀ lok anûd]
amrdws SRI siqgurU bMdOx jug kr bMid ]5]
arQ: SRI siqgurU (gurU) amrdws pRBU jI L mYx dovyx hzQ joVky nmskwr
krdw hW jo bVy Audwr hn, dohW lokW (lok pRlok) ivc anûd bKSNy
vwly hn[
Bwv: Audwr qy bKiSMd kihN qox kvI jI dw ieSwrw awp dy nwm dwn dI dyß
aimzq clw dyN qox qy 22, 52, 72 vÎkqIaW aYsIaW pYdw kr dyN qox
hY jo ik gurmuK pd qy arUVH hoky nwm dwn dyN vwly sqpurK hoey[
6. ieSÃ gurU-sRI gurU rwm dws jI dw-mMgl[
qRws ibnwiS AupwSkin, purihÀ aws gn dws]
rwmdws suKrws ko, nmo hulws pRkwS ]6]
AupwSk = syvk, dws, iszK[ AupwSk dw bhu vcn ‘AupwSkin’ (a)
AupwSkW dy[
arQ: (mYx, SRI siqgurU) suKW dI rws (gurU) rwmdws jI L, (jo sdw) hulws dy
pRkwS krn vwly hn, nmskwr krdw hW (ikAux jo awp apNy AupwSkW
dy BY dUr krdy hn qy swry dwsW dIaW awsW pUrn krdy hn[)
7. ieSÃ gurU-sRI gurU arjn dyv jI dw-mMgl[
SRI arjn isrjn anÀd qrjn jnn ibkwr]
brjn durjn qyj ko, iqn pg rj isr Dwir ]7]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
19
isrjn anÀd = anûd dy bnwvN vwly, Bwv suKW dy dwqy[
qrjn = qwVn vwly Bwv dUr krn vwly[
brjn = rokN vwly[
durjn = Koty lok[ vYrI[
pg rj = crNW dI DUVI[
arQ: SRI (siqgurU gurU) arjn dyv jI anûd dy isrjN vwly hn, dwsW dy
ivkwrW L qwVn vwly hn, qy Koty lokW dy qyj L rokN vwly hn, iqnHW
dy crNW (kvlW) dI DUVI (L mYx) isr qy Drdw hW[
8. ieSÃ gurU-SRI gurU hir goivMd jI dw-mMgl[
kibzq: boD mihÀ ibdyh, juzD kRzD mzD rwmcMd,
iszK qwirby ko Bv isMDu qy jhwj hYx[
kruNw inDwn qy ibSnu prmwn mn,
kIriq pRkwSby ko soeI idjrwj hYx[
pRgt pRqwp mYx pRcMf mwrqMf bfy,
SoBw siB lYby kAu suhwieÀ surrwj hYx[
DIrj Drn ko Drin rup bIr br,
SRI hirguivMd suKkMd hÍY ibrwj hYx ]8]
boD = igawn[
ibdyh = jo srIr DwrI nW hovy, jYsy eISÍr[ (a) ivdyh = purwqn
imQulw dw nwm hY ijs L azj kl iqrhuq awKdy hn, ieQox dy rwjy L bI
ivdyh kih lYxdy hn[ ivSyS krky jnk L[ jnk igawnI sI, so igawnI arQ
lwAuxdy hn[
Bv isMDu = sMswr smuMdr[
idjrwj = cMdRmW, bRhmn, bRhmW, ibRhspiq awid[
mwrqMf = sUrj[
surrwj = ieMdR[
arQ: (jo gurU jI) igawn ivc ivdyh (hn,) juzD (ivc qy) kRoD (dy swhmNy)
rwmcMd vq hn, isKW L sMswr swgr qox qwrN leI jhwj (vq) hn[
ikRpw dy KZwny (hoN krky) ivSL vq mn (rKdy hn, vwihgurU jI dI)
isPq slwh dy pRkwSN ivc AuhI cMdRmw vq hn, pRqwp qy pRkwS ivc
jo qyjvwn sUrj vWùU vfy hn (qy) swrIaW SoBw lYN ivc (jo) ieMdR vWùU
suhw rhy hn (aqy) DrIj Dwrn ivc jo DrqI rUp hn Eh sRySt bIr
SRI gurU hir goivMd jI suKW dy myG hoky ibrwj rhy hn (so myry qy bI
ikRpwlU hoN)[
Bwv: gÎwn, XuzD, mukqI dwqw, SkqI, ikRpw, kIrqI, pRqwp, qyj, SoBw,
DIrj, ienHW guNW ivc siqgurW L pRiszD guN DwrIaW nwl SoBw idzqI
hY[ Zwhrw jwpdw hY ik awp ‘gur avqwr’ hn, Aupmw awp qox CoitaW
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
20
nwl dyN ivc kvI jI ny AukweI kIqI hY, pr ieh gzl nhIx, kvI jI
iek iek guNDwrI dI iek iek Aupmw dyky SRI gurU jI L ‘srb guN
inDwn’ kQn kr rhy hn[ swry guNW dw iek vÎkqI ivc iekziTaW
hoNw jo drswieaw hY ieh swry AupmwnW qox AunHW dI aiDkqw drsweI
hY[
9. ieSÃ gurU-SRI gurU hirrwie jI dw-mMgl[
sÍYXw: dyv qrovr hY n iehY,
hirrwie gurU kir dyv qrovr[
so sur Dynu nhI mn jwinXy,
syv gurU sur Dynu lhY nr[
hY n icMqwmiN bUJ ij dyiKXy,
SRI guru ky nK icMqmNI br[
so n suDw mDurwie ko Dwriq,
gÎwn igrw gur kI muDrIqr ]9]
dyv qrovr = klp ibRzC[
kir = kr dyxdy hn, bNw dyxdy hn (a) kr-hQ[
sur Dynu = kwmDynu[
lhY-lY lYxdw hY[ (a) lhYx-smJdy hn[
icMqwmiN = iek mNI, ijs qox icMqn kIqw pRwpiq hovY[
suDw = aMimRq[
mDurI qr = aiqSy krky imzTI[ mDurI qox murwd hY aMimRq qox ivSyS[
arQ: (ieh) klp ibRzC nhIx hY (jo surgW ivc suNIdw hY, sgox) ieho gurU
hirrwie jI hn jo (ieQy hI) klp ibRzC bNw dyxdy hn[ Auh kwmDynu
nhIx hY (jo surgW ivc) mn ivc smJ lE (ik suNIdI hY, sgox gurU
hirrwie jI L) syv ky mwnuK (aslI) kwmDynu lY lYxdw hY[ icMqwmNI
koeI (SY) hY nhIx, puzCky Bwvyx dyK leIey, guru jI dy sRySt nhuM hI
(asl) icMqwmNI hn[ Auh aMimRq nhIx hY jo (sÍwd ivc) imTws Dwrn
kr irhw hY, prMqU igawn (rs nwl BrI) gurU jI dI bwNI vDIk imzTI
hY[
hor arQ: 1. gurU hir rwie jI dy (kr =) hzQ hI klp ibRzC hn[ 2. nr
(AuØzqm lok) gurU (hir rwie jI dI) syvw L hI kwmDynu (lhYx)
smJdy hn[
Bwv: SRI gurU jI ny jo anykW bKiSSW krky gurmuK pYdw kIqy ijnHW ny
siqnwm dI dohI Pyrky jgq bcwieaw, AunHW vzl sYnq krky dzsdy hn
ik Eh jgq L suK dyN hwry klp ibRzC siqgurW ny rcy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
21
dUsrI quk ivc siqgurW dIaW rwjsI brkqW vzl sYnq hY ik syvkW L rwjy;
jwgIrdwr bNw idzqw, so kwmDynu quzl sMswrk suKW dy dwqy bNy[
qIsrI ivc Cuh mwqR nwl jIa dwn dyky jo anûq isK qwry AunHW dI cyqnqw
ivc nwm icMqn dw prvyS hoky rwm rs pRwpq hoN dw Bwv kih rhy
hn[
cOQI quk siqgurU jI dI vwk szqÎw qy vwk dI mDurqw dw pqw dy rhI hY ik
ijs dI imTws aMimRq qox vzD sI qy ijs dI szqÎw nwm qy ‘gÎwn’ dwn
krn ivc pUrn sI[
jy dUsry arQW vzl qzkIey jW gurU jI dy hzQ klp ibRzC, AunHW dI syv kwmDynu,
AunHW dy nKu icMqwmNI qy AunHW dI bwNI L aMimRq qox sRySt dzisaw hY[
10. ieSÃ gurU-SRI gurU hir ikRSn jI dw-mMgl[
dohrw: lwl imRdul suMdr jugl, kml lilq alpwie]
crn gurU hirikRSn ky, ail mn imil suKpwie ]10]
lilq = suMdrqweI, mnmoihNy[
alpwie = quzC ho rhI hY, GtdI hY, nIvIx pYxdI hY, Bwv mwq huMdI hY[
jy pwT-ailpwie-hovy qW arQ lgygw-inrlyp, asMg[
ail-BOry[
arQ: SRI siqgru hir ikRSn jI dy dovyx suhNy crN (aYsy) lwl qy koml hn
ik kml dI suMdrqweI (AunHW agy) nIvIx pYxdI hY, (aYsy crNW L)
imlky (iszKW rUpI) BOiraW dw mn suK L pRwpq huMdw hY[
hor arQ: SRI gurU hirikRSn jI dy dovyx crN lwl hn, koml hn, kml
vq mnmohNy hn, (iszK rUpI) BOry mn ienHW L imlky (sMswr qox
ailpwie =) asMg ho jWdy qy (prmwrQ dw) suK pRwpq krdy
hn[ (a) Auprly arQ ivc-ailpwie-dw arQ crnW nwl hI
lwAuNw ik crN hI kml vq sMswr dy pdwrQW qox alyp hn[
11. ieSÃ gurU-SRI gurU qyg bhwdr jI dw-mMgl[
cwdr By ihMduvwn kI bwdr anÀd Audoiq[
qyg bhwdr gur nmo ismry hwdr hoiq ]11]
bwdr = bzdl[
Audoiq = Auqpiq krn vwly[
arQ: SRI siqgurU qyg bhwdr jI ihMdUaW leI (aOrMgZybI Zulm dI Duzp qox
rKÎw krn vwly) cwdr (smwn) hoey qy awnûd dy bzdl L (AunHW) pRgt
kr idqw, (AuhnW L ijzQy koeI) Xwd kry hwZr huMdy hn (myrI AuhnW
L) nmskwr hovy[
Bwv: aOrMgZybI Zulm dw sUrj ihMdUaW L swV BuMn irhw sI, Aus dI Duzp qy
ihMdUaW dy ivckwr cwdr smwn awp awey qy isr dyky aOrMgy dy qyj L
hiraw, qy anûd dy bdl gurU goibMd isMG jI L awpNw sIs dyN mgrox
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
22
hor TûF vrqwAuN leI jgq ivc CoV gey[ ieh Bwv bI isawNy lYxdy
hn ik ihMdUaW dIaW bhU bytIaW dI prdw drI, Drm icMnH qy mMdrW dw
nwS awid nûgyj FzkN leI gurU jI prdy vq AuhnW dy shweI hoey[
12. ieSÃ gurU-SRI gurU goibMd isMG jI dw-mMgl[
kibzq: iBRgunûd dwn dIin qWhI ky azCq CIin,
jwciq iPriq dIn idzjn ko goq hY[
rwmcMd anÀd sMdoh asumyD ivKY
pwXo dwn, KwXo pUq poqy nwqI poq hY[
pMf pUq, sUr suq, awid jo sMqoK isMG
dIin ijn dwn pun CInqw Audoiq hY[
SRI guibMd isMG mhW dwn dIno ko n sm
idn idn dUno dUno cOnO cOnO hoqhY* ]12 ]
iBRgnûd = prsrwm[
azCq = huMidaW[
anÀd sMdoh = anûd dw puMj[
(awnÀd sÀdoh)[
nwqI poq = poiqRaW dy pRoqy, pVpoqRy[
pMfpUq = XuiDStr[
sUrsuq = krN[ Xm, Sinscr, vruN, azsÍnI kumwr, sugRIv awidk bI
arQ hn, prMqU dwn dw pRkrN cilaw hoN krky ieQy ‘krN’ arQ dw hI
gRhN hY[
dUno dUno cOnO cOnO-dUNy dw dUNw = cOguNW, qy cOguNy dw cOguNW solW guNW,
qy Pyr solW guNy dw cOguNw-cOsT guNw, Bwv idnox idn vwDy ivc hY[ (a) cOsT
ivzdÎw dw dwn idzqw[
arQ: prsrwm ny (ipRQvI dw) dwn (bRwhmNW L) idzqw (jo) Ausdy huMidaW (hI
AunHW qox) Kus igaw (qy huN qweIx AunHW) bRwhmNW dI jwqI dIn ho ky
mMgdI iPrdI hY[ (Pyr) anûd dy puMj rwmcMdr jI qox asumyD jzg ivKy
(bRwhmNW ny jo) dwn pwieaw, (Auh AunHW dy) puqW poiqRaW qy pVpoiqRaW
(ny hI) KwDw (agox muzk igaw)[ kvI sMqoK isMG jI (kihÀdy hn ik)
XuiDStr qy sUrX suq (krN) qox awd lY ky ijs ijs ny dwn idzqw
(Aus dwn dw) nSt ho jwNw pRgt hY[ (prMqU) SRI gurU goibMd isMG jI
dy idqy mhW dwn dI koeI smqw (nhIx kr skdw jo) idn idn dUNy qox
dUNw qy cONy qox cONw huMdw jWdw hY[
Bwv: ies ivc dwnIaW dy dwn dyN dw iZkr krdy hoey Aus dwn dy ibns
jwN dw iZkr hY qy ijnHW L dwn imldw sI AunHW dy Pyr Pyr KwlI ho
jwN dw hwl hY, sBnW dy dwn qox vfw dwn dsmyx pwqSwh dw dzisaw hY[
iezQy pihlI gzl DÎwn Xog hY ik kvI jI hr pihlU ivc qy hr mOky qy
*
ieh CMd azgy ruq 5 aMsU 51 dy aMk 17 ivc bI awvygw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
23
gurU swihbwn L sB qox vfw qy swry ihMdU vfikaW qox iSromNI dzsdy
hn[ dwn dw jo hwl ikhw ny Aus dw vyrvw ieh hY, ik dwn dirzdrIaW
L idzqw muzky hI gw cwho Eh ivdvwn hoN, pUj hoN[ gurU jI ny AunHW dI
lIk qoVky AunHW dwn pwqrW L hI kyvl dwn nw idzqw, jo agy lY lY ky
BuzKy huMdy rhy aqy nW hI aYsw dwn idzqw jo Pyr nwS hI ho jwvy sgox Auh
krqvÎ, Auh ivzdÎw, Auh Xogqw dwn kIqI qy sB jwqIaW L kIqI ik
ijs nwl lYN vwly L dInqw Pyr nw dyKNI pvy[ ihMdI qy ihMdU jo dIn qy
ßrIb qy gulwm ho rhy sy, AunHW L nwm dwn, ivdÎwdwn, bIrqw dwn,
SsqR vrqn dw hunr, jQybMdI qy sWJy kMm leI kurbwnI dw mwdw dwn
kIqw, ijs nwl Auh awp jm dI knyf qox suqMqR, ivzdÎw ivc isawNy,
jgq ivc awZwd, rwjy, jgIrdwr, DrqIaW vwly iZmIdwr qy hr kmwm
ivc kmweI krn vwly bNky dInqw ivcox inkl gey[
kibzq: dl jy idlyS aclyS doAU imil Dwey,
Durvw sy DOxsw kI DuMkwr AuTy Goir Goir[
bWDy bfy TÜt Bzt Gzt ky sMGzt jut,
loh kI cmk Ctw Cib BWq koir koir[
gory pry Ery, DUm aiDk, aMDyro DUr,
hlky hrOl, hlw hlI AuTY TOir TOir[
qO lO hI bnwAu SRI guivMd isMG rwAu jO lO
Cory n smIr qIr jyih mWih joir joir* ]13]
idlyS = idzlI piq, aOrMgZyb qox murwd hY[
aclyS = phwVIey rwjy[
Durvw sy = bzdl vrgI[
DuMkwr = grj[
Goir Goir = jor dI, BÎwnk, “Gurr Gurr”
avwZ jo bzdl krdy hn[
bWDy bfy TÜt Bzt Gzt ky sMGzt jut = bVy TwT bMnH ky bzdlvq
sUrimaW dw dl juVky [TÜt = TwT bMnHky[ BzT = sUrmy[ Gzt = bdlvq[
sMGzt = iezkT[ juzt = juV ky]
loh = SsqR[
koir koir = kRoVW hI kRoVW[ (a) cqurPox[ (x) kony kony qox Bwv ibjlI
kdy iksy pwisEx, kdy iksy pwsy qox cmkdI hY[
Ery = gVy[
hrOl = POj dy azgy clN vwlw dsqw [qur: hrwvl]
hlw-hzlw krnW[ hlI-rOlw mcnw (a) hlw hlI = hlcl, qVQzlI[
*
ieh CMd azgy ruq 6 aMsU 9 aMk 21 ivc QoVy Prk nwl Pyr awvygw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
24
smIr = vwXU, hvw[
jyih = iczlw[ [Pw, iZh]
joir joir = joV joVky[
arQ: aOrMgZyb qy phwVIaW, dohW dy dl imlky (SRI siqgurU gurU goibMd isMG
jI nwl lVweI krn L) Dwey, (Aus vyly AunHW dy) DOxisaW dI gVgj
bdlvq iBawnk AuT rhI sI[ qy sUrimaW ny jo bVy TÜt bMnHy (Eh
ieAux sn ijvyx) Gtw dy sMGtn juVky (cVHdy hn) qy sSqR (aYAux) cmky
mwnox cuqrPox ibjlI dI CbI Cw rhI hY[ goly giVaW vq brsy, (ijnHW
dy) bhuqy DUMey nwl (aqy) DUV (dy AuØzfn nwl) aMDyrw ho igaw, hrOlW
dw azgy vDN (mgr sYnw dw) hzlw (krn dw) QW bW rOlw mc ipaw[
(prMqU) ieh bNwAu (swry dw swrw) qd qk hI sI, jd qk ik SRI
siqgurU gurU goibMd isMG jI (rwijaW dy) rwjy ny apNy iczly ivcox joV
joV ky qIrW (dI bwVH) vwXU vWgU nhIx sI CoV idzqI[
[kQw mhwqm]
dohrw: sunhu kQw gur kI ruicr ijm sMgRwm pRsMg[
mn bWCiq pRwpiq krih puMn mihd aG BMg ] 14 ]
arQ: (hy SRoqwjno!) ijvyx gurU jI dy juzD (hoey iqvyx AunHW dy) pRsMgW dI suMdr
kQw suNo, (ijsdy SrDw nwl suNny krky) pwp dUr hoNgy, puMn bhuq
pRwpiq hoNgy qy mn mMgIaW (murwdW) imlNgIaW[
[mMgl smwpq hoey qy agox kQw turI]
sÍYXw: eyk smyx hirgoibMd jI
inj mMidr suMdr bIc iQry[
kÍY n smIp mhIp jU Qy*
nr aMdir awvn bMd kry1[
2
dyiK Blo aivkwS irdY
liK kwrin myil anûd Dry[
swrd bwrd swrd pwrd
qW sm nwrd mod Bry ]15]
*
pw:-jQw[
koeI pws nhIx sI (ikAux) jy rwjw (qox lY sDwrN) mnuK qIk dw aMdr awAuNw bMd kr
riKaw sI[ (a) mhI+p+ju+Qy+nr = ipRQvI qy riKaw krn vwly sn jo awdmI =
arQwq drbwn pws koeI nhIx sI, (ikAuxik) drbwnW ny aMdr awAuNw (sB dw) bMd kIqw
hoieaw sI[
2
isawly dy bdl vWùU anûd ivc Biraw nwrd (ijsdw rMg) swrdw (ar) pwry vrgw icztw
hY, cMgw smW qwVky, kwrn L lKky anûd nwl myl krn acwnk mMdr ivc pRgitaw, Bwv
awieaw[
1
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
25
sÍYXw: aOck mMdr mYx ibdqÎo,
gur hyir AuTy ihq awdr ky+[
bMdn awps mWih kry,
kih vwk srUp ju kwdr ky1[
‘awvhu dyv munI! Auc bYThu
kIn ikRpw ieq awcrky2[
awvn kwrn kOn kho?
ikm bWCiq kwrj jy Aur ky?’ ]16]
nwrd rUp iblûd inhwriq
suMdr kRWiq Bujw bl BwrI[
dIrG SRI muK mMfl pY
kl kuMfl fol bfI duiqvwrI3[
aMg ivSyS, aSyS ahYx pt,
bys su byS sjY mudkwrI4*[
ibRMd anûd ko pwie rhÎo,
gun kIriq ko qib kIin AucwrI ]17]
BujMg pRXwq CMd:
‘gurU rUp Dwry nmo lyhu mohI[
sdw gÎwn mYx DÎwn mYx bws hohI5[
prMbRhm nwQM, lKY nWih koeI[
+
gurU jI ny-jo sdw aMqr awqmy akwl purK nwl iek sÍr rihÀdy hn-jo kuC krnw hY ßYb
dy ieSwry nwl krnw hY[ awp ny bIr rs dw smwn ricaw hY, ikAuxik awp L juD jMg dw
pqw sI[ iks vyly juzD iCVnw hY? ies hukm dI AufIk hY[ awpUM kuC nhIx krngy: ‘hAu
awphu boil n jwNdw mY kihaw sBu hukmwAu jIAu[’ huN ieSwrw koeI gYb qox hoXw hY ik juD
dw smW aw igaw hY[AusL kvI jI sMsikRq kwvÎ rIiq mUjb nwrd dy sMdysw dyN dy rUpk
ivc vrNn krdy hn, ikAuxik awp iesy swihqÎ dy jwNUM sy[ jy awp pwrsI ivzc ilKdy qW
ho skdw sI ieh ieSwrw iksy PirSqy dy sMdysy dy rUpk ivzc vrNn krdy[ nwrd ikAuxik
‘klhw’ dw pqI mMinaW hY, ies leI lVweI dw dUq hoky awAuNw kwvÎ ivzc iesy L Pbdw
hY[ agly aMsU ivc iesdI vhutI klh awp awvygI[ ieh irvwj awm kvI bI vrqdy rhy
hn[ nwdr Swh dI vwr dw muslmwn FwFI lyKk bI pihlW klhw dw hI iZkr CyVdw hY, so
ieh iezk kwvÎ rIqI ho geI hY sI, ijsL ihMdU muslmwn sB kvI vrqdy sy[
1
vwk khy AunHW ny jo kwdr (rzb) dw srUp hn, Bwv gurU jI boly[
2
clky awey ho[
3
suMdr kuMflW dI fol bVI KUbsUrq (lÜg rhI) hY[
4
vzfy aMg hn, rySmI ilbws hY swrw hI, (ieh) KuSnmw vys bhuq sj irhw hY[
*
pw:—aMg ivsyS ahY pt bys s bys sjY mud suMdrkwrI[
5
sdw gÎwn sÍrUp ho ar (BgqW dy) iDawn ivKy vsdy ho[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
klw1 jwl Dwro, krwmwq goeI2 ]18]
inrwlûb nwQM, inrwlû biczqRM3[
pRBU ho ibBU ho4, aBY ho, pivzqRM[
klI kwl mYx pMQ kIno suKwry[
injM dws dYho pdySM AuDwry5 ]19]
ibnw dMB hÍY kY BjY swc nwmM[
qjY dyih hMqw, lhY awp DwmM6[
mhW moh mwqMg SyrM smwnû7[
ibkwrM qmM dIp jYsy pRhwnû8 ]20]
Bey bMs bydIn ky Bwnu9 joey[
punû qyhNM bMs ky cMd hoey10[
ipqw mohrI ky DrÎo rUp PyrM11[
gurU rwmdwsM pRkwSM GnyrM12 ]21]
Bey SWiq rUpM rcÎo igRMQ bwnI13[
suDw qwl kIno aGM dws hwnI14[
ipqw awp ky DIr DwrI Drw sI15[
gurU pMc dySwin16 iszKI pRkwSI ]22]
DrÎo awp rUpM mhW SsqR DwrI[
gurU pMc qy aOr rIqM suDwrI[
1
SkqIaW[
CpweI hY[
3
awmrw rihq nwQ ho, inrwly qy viczqR ho[
4
sÍwmI ho, ivawpk ho[
5
dYh+AupdyS = AupdS dyky AuDwrdy ho[
6
awpdy lok (guru purI) L pRwpq huMdw hY[
7
mhW moh (rUpI) hwQI L (awp) Syr smwn ho[
8
ivkwrW (rUpI) aMDyry L nwS krn leI dIvy vq ho[
9
bydIaW dI vMS dy sUrj Bwv SRI gurU nwnk dyv jI[
10
Bwv SRI aMgd jI[
11
Bwv SRI amr dws jI[
12
bVy pRkwSvwn hoey[
13
(SRI gurU arjn jI ny) bwNI dw gurU gRMQ swihb ricaw[
14
(iPr) aMmRq srovr isrijaw dwsW dy pwpW L nwS krn leI[
15
DrqI vrgI[
16
pMjy gurW ny hI dySW ivKy[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
26
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
27
DrI qyg pIrI ru mIrI pRkwSI[
kry kÎox n kwjM jQw SzqRü nwSI1 ]23]
dXwisMDu sIlû kucwlû pRNwsI2!
kro awp lIlw jQw mwnvwsI3[
mhWrwj rwjwin rwjw iDrwjM4!
quhI dIn bMDU sjY sMq kwjM5 ]24]
nmo qoih sÍwmI! rsM bIr rwco6[
bno juzD jYqw, mhW ruzdR mwco7[
iesI hyqu jwno aXo8 qIr qyry[
svwDwn hUjM suny bwk myry’ ]25]
dohrw: ieh aStk AucrÎo jbY, bYiT Aucwrn Pyr[
SRI nwnk kI bwrqw, khin lgÎo iqs byir ]26]
cOpeI: ‘modIKwny smyx ibqwXo[
bhuro krqw purK bulwXo[
byeIx ibKY brN jib khÎo[
jwie qhW9 AupdySin lhÎo ]27]
qib qy qij kir skl smwjw[
iszKI ibsqwrin ky kwjw[
dyS ibdyS Drw pr iPry[
suin kir skl lok mg pry ]28]
iqsI rIiq qum bIc kutMb[
juzD krin qy prI iblûb[
so mYx ismrin ko kirvwvo10[
1
ijvyx vYrI nwS hoN[
dXw dy smuMdr. suSIl, KotI cwlI dy nwS krqw ho[
3
(jo Dur qox) mn ivzc vs rhI hY[ (a) (mhW purKW) mnuKW vrgI[
4
rwijaW mhWrwijaW dy sÍwmI[
5
qUM hI dInW dw shwiek qy qUM hI sMqW dy kwj swrdw hYx (Bwv suDwrdw hYx)[ (a) sMqW leI
sjy ho Bwv avqry ho[
6
bIrrs (ivzc huN) rco[
7
bVw BXwnk (jMg) mcwE[
8
(mYx) awXw hW[
9
Bwv szcKMf ivzc (krqw purK kolox)[
10
Xwd krWvdw hW[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
ijs rN ko ipK inq hrKwvO1’ ]29]
suin siqgur bol muskwie[
‘ipKhu juzD aib Bitin aGwie2*[
rhy alp idn3 dyir n koeI[
mcih loh gwVHo idS doeI ]30]
quJ kO rhy AufIkiq awgy[
nwrd awvih klhw jwgy[
klI kwl kO jMg aKwrw[
kir idKrwvox szqRü sMGwrw ]31]
aib qy jwgih juzD bfyrw[
bhur krih rN pOqR ju myrw[
ruMf muMf rN Ql ibQrwvY4[
jogin igRzJn ruDr aGwvYx ]32]
pun bf pMQ Kwlsw grjy[
qyj qurk ko qrjiq brjy5[
dyKiq rhIXih jMg Gnyry[
aib qy iCrihÀ rhYx icr byry6’ ]33]
suin nwrd awnûdiq hovw[
nmo kriq AuiT qbih Krovw[
gmnÎo surpuir surin mJwrw[
gur pRsMg qihÀ srb Aucwrw ]34]
so ins idn siqgurU ibqwey[
suBt hkwry inkit ibTwey[
krI ndr mihÀ sgrI sYnw[
idXy SsqR jo ijs iFg hY nw ]35]
bKSy qygy KVg duDwry[
1
anûd huMdw hW (mYx)[
sUrimaW L rjw dyN vwlw Bwv BÎwnk XuzD[
*
pw:-Btan Gwie[
3
(bwkI) QoVy hI idn rihÀdy hn[
4
Bwv, dmmyS jI ibQwrNgy[
5
qwVky rokygw[
6
icrW qzk[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
28
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
29
drmÎwnI cOry biFvwhy1[
sYP srohI jwiq junÜbI2[
mihd PulwdI qy ju hlÜbI3 ]36]
KMfy bfy pRcMf AuTwey[
gujrwqI sUrq4 smudwey[
krkiq mhW quPMgin gn ko5[
kMcn ilpiq deI suBtn ko ]37]
iek lWbI gulkW ijs kyrI[
aiDk dUr qy mwriq bYrI[
alp mzD kY bif jMjYl6*[
ghy qmwcy rN ky CYl7 ]38]
qomr brCI sWg ibswlw[
iknhu DnuK ly qIrn jwlw8[
gulkW bhu brUd Bir dIin[
gn joDwin jmw kir lIin ]39]
Kry qbylw ibKY qurMg[
kry sjwvin ZInin sMig[
ijis iFig nihÀ iqis ko qib dInw[
Pyriq sUr arUiF pRbInw9 ]40]
krYx iSkwr ibRzq smudwie[
‘rho qÎwr inj swj bnwie[’
ieim siqguru siB sin kih dInw[
-clihÀ dUr ikiq1 suBtn cInw2 ]41]
1
drmÎwny (qy) cOVI Dwr vwly[
junÜbI jwqI dI[ rUm dy ‘jnb’ Sihr dI qlvwr[
3
qy ijhVI hlÜbI (khwAuxdI hY)[ (a) hlÜb (Sihr) dI bVI qyZ (qlvwr)[
4
sUrq Sihr dy (a) sohNI sUrq dy[
5
bVIaW kVkN vwlIaW bMdUkW swiraW L[
6
bhuq lûmI nwlI dy plIqy dwr bMdUk[ iek pRkwr dI qop rihklw[
*
pw:-alp Dmwky bf jMjYl[ bMdUk dI avwZ dy Dzky qox Cut Dmwkw iek pRkwr dI bMdUk dw
bI nwm hY!
7
suhNy[
8
bhuqy qIrW smyq[ (a) BzQy[
9
sUrmy svwr hoky cqurqw nwl Pyrdy hn (GoVy)[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
30
-bÎwih krin kI dyir lKIjY[
gurU cFYx ikiq dUr jnIjY[
qÎwrI krI cmUM kI GnI[
nihÀ awg kibhUM ieim bnI- ]42]
ieim joDw imil awpis mWhI[
mn anumwn krihÀ ibDvwhI3[
hyq bÎwh ky crHy krwhy[
gn pkvwn pkihÀ Gr mWhy ]43]
modk nugdI Kurmy bry[
ibRMd jlyb nIik ibiD kry[
Gyvr Gny iGRzq ko lwie[
kry ibswl isqw bhu pwie ]44]
kOn kOn ignIaih pkvwn[
koST Briq jwiq suc Qwn[
jib kI gMg pRlok pDwrI[
siB dmodrI kwr sMBwrI ]45]
dwsI dws awid nr Gr ky[
iqs anuswir rhihÀ Aur fr ky[
siB pkvwn Drwviq jwqI[
jwnih -KYhY ibRMd brwqI- ]46]
iGRzq isqw an aMn Gnyry[
kmI n kCu vsqU bhuqyry[
iniq sMBwriq aiDk krwvih[
ibRMd mnuj SuB pwk bnwvihÀ ]47]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStim rwsy ‘nwrd’ pRsMg brnnû
nwm pRQmo aMsU ]1]
1
ikqy dUr jwNgy[
sUrimaW ny smiJaw[
3
ies qrHW[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
2. [klhw awgmn]
1<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>3
dohrw: eyk smyx eykil gurU, bYTy aMqir BOn[
iQr pRXMk pr hrK Aur, nhIx smIpI kOn1 ]1]
cOpeI: skl jognI ko isrdwr[
ijis ko rUp mhW ibkrwr[
klhw2 nwm SÎwm qnu Dwrw[
dIrG dWq quMf ibsQwrw3 ]2]
ibRMd jognI jW ky sMig[
dwrun bny ijnhuÀ ky aMg[
lwl bwl Cuit bfy ipCwrI4[
sUky crm idKihÀ gn nwrI5 ]3]
lwl iblocn SRoiNq srsy[
Kzpr Dry KoprI kr sy6[
hwfin mwl ibswl krwlw[
jIrN cIr mlIn kuFwlw7 ]4]
awin BeI guru awgy TWFI[
ruDR mws pÎwsw CuiD bwFI8[
jIh dIh sox ESt cwtiq9[
ijh ipK kwqur ky Aur Pwtiq10 ]5]
nmo krI guru bUJn kInI[
‘kOn ahYx qUM lwj ibhInI?
sMkt bf akwr ky* Dwrw?
1
pws koeI bI nhIx sI[
klhw L nwrd dI iesqRI mMndy hn[
3
mUMh azifaw[
4
lwl (rMg dy) vwl Kuzly ipzCy Czfy hoey[
5
smUh nwVW peIaW idsdIaW hn[ (a) swrIaW iesqRIaW dy suky cMm dIhdy hn[
6
KoprIaW dy Kzpr hzQ ivc Dry[
7
burI qrHW dy[
8
lhU qy mws dI qRyh BuK vDI (hoeI sI ijnHW dI)
9
vfI jbwn nwl buzlH cztdIaW[
10
kwierW dy ihrdy Ptdy sn[
*
pw:-ky[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
31
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
kY kurUp dwird kuirawrw1? ]6]
ikDOx imrqu qurkin kI aweI?
kÎw icq bWCiq? dyhu bqweI[’
suin bolI ‘klhw mm nwm[
CuDw iqRKw mytin ky kwm2 ]7]
cil aweI mYx qIr quhwry[
idhu ahwr myro ihqkwry3[
bhu sMmq bIqy nihÀ KwXo[
CuDw iqRKw qy icq ibkulwXo ]8]
siB kI purhu kwmnw jYsy[
ikRpw krhu mo pir BI qYsy[
skl jognI mm pirvwrw[
CuiDiq cwhqI aiDk ahwrw’ ]9]
suin guru khÎo, ‘aMn mn Bwey[
ilhu hm qy, kir Bojn Kwey[
jyqo lgih ahwr krin ko[
idhu bqwie ilhu Audr Brin ko’ ]10]
4
‘hmry kwm aMn nhIx awvih[
nihÀ sMgRh5 ly kib hUM KwvihÀ[
mws ruiDr ko krihÀ ahwrw[
hoihÀ iqRpiq bhu lyihÀ fkwrw’ ]11]
gurU khÎo ‘dyx mihK6 mMgweI[
BzKhu mws CWg7 smudweI[
jyiqk chhu khhu aib mohI[
dyx anvwie iqRpiq ijim qohI’ ]12]
4
‘as awimK nihÀ kwm hmwry[
1
XW kuiVawr ny dirdR hI rUp Dwiraw hoieaw hY[
vwsqy[(a) cwh krky[
3
myrw ihqkwrI (ankUl) Bojn[
4
klhw ny ikhw[
5
kzTw kIqw hoieaw[
6
mihÀ, sMFw[
7
bzkry[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
32
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
nihÀ kib acihÀ, n CuDw invwry[
mm ahwr qumry kr ahY[
apr ibiDin sox iqRpiq n lhYx ]13]
so mYx khox sunhu guru DIr[
duhidiS dl jUtihÀ br bIr[
krYx hMkwr SsqR prhwrYx[
huie Gwiel pun iqs ko mwrYx ]14]
htihÀ n pwCY snmuK igrYx[
mwir mwir irpu gn rn mrYx[
as joDwin mws hÍY joie[
so hm KYby lwXk hoie ]15]
icrMkwl Bw jMg n BXo[
XW qy nihÀ ahwr ikiq KXo[
siB kutMb juiq CuiDiq ibswlw[
ruDr n pRwpiq Bw ikis kwlw ]16]
XW qy iqRKw mhW kir bÎwkul[
kriq AufIkin hm kul awkul1[
icrMkwl kI CuDw invwro[
rchu jMg irpu qrkin mwro’ ]17]
suin ibksy guru bwk bKwnw[
‘mcih juzD aib BIm mhwnw[
sMmq ibqihÀ sYxkry awgy[
hovihÀ rN Gir Gir mihÀ jwgy2 ]18]
hm kr dyihÀ pRQm pl qohI3[
lyhu fkwr iqRpiq bhu hohI[
awin phUcÎo smYx qumwrw[
mn Bwviq kir lyhu ahwrw’ ]19]
klhw shq jognI ibRMd[
BXo siBin Auqswh iblûd[
1
myrI kul ivawkul hoky[
jgq ivc (a) (rN =) jMg jwg pYNgy qy Gr Gr ivc hoNgy[
3
pihlW qyry hzQ mws asIx dyvWgy[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
33
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
kir kir nmo nwicby lwgI[
lyiq BvwrI rN anurwgI ]20]
aMqr DÎwn BeI1 hrKMqI[
-aib iqRpqYx hm bhu CuiDvMqI2-[
so idn siqguru kIn ibqwvin[
inis mihÀ kir Bojn ko Kwvin ]21]
supiq jQw muK rwiq ibqweI[
jwgy pRBU sOc qn pweI[
kir Snwn mn TwnÎo DÎwnw[
pun guru bwnI pwT bKwnw ]22]
ikrqin suniq su Bojn KwXo[
bYTy huqy gurU suK pwXo[
qwrw cMd qKq ml doAU[
pscm idS msMd rihÀ soAU ]23]
kwbl ngr awid jy aOir[
guru kI kwr lyiq siB TOr[
sunÎo bÎwh guru qnujw kyrw[
smuJy -Krc drb bhuqyrw- ]24]
siB iszKin sox khÎo sunweI[
AugrwhI jihÀ kihÀ qib pweI[
ly kir qihÀ qy drb Gnyry[
apr pdwrQ sMic bfyry ]25]
sMgiq sMig ley cil awey[
imly crn guru ky lptwey[
apr iszK Dir Dir Auphwrw[
bMdn krqy drs inhwrw ]26]
bsqR, ibBUKn, Dn, Dir* inmYx[
Pl gn bhu myvy iqh smYx[
ibRMd Aupwien gurU agwrI[
1
guMm ho geIaW[
BuzKIaW[
*
pw:-Dr Dir[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
34
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
arip arip gur drS inhwrI ]27]
ikRpw idRSit kir ipKYx gusweIx[
mno kwmnw siB ny pweI[
aG gn imty punIq Bey hYx[
br suq ibq gn awid ley hYx ]28]
bÎwh jwin Auqlwviq awey[
smYx dupihrI drSn pwey[
CuiDiq huqy isK sMgiq swry[
dyß cukI huie, nhIx ahwry ]29]
siB kI kuSl bUiJ guru sÍwmI1[
-bfI Bor ky mwrg gwmI[
SRmiq ahYx kib krYx ahwrw2-[
iem liK siqgur bwk Aucwrw ]30]
‘aMqir hoiq jhW pkvwn[
kih kih pTy dws iqis Qwn[
ihq iszKin ky awnhu jwie[
Qkiq CuiDiq bhu ieh smudwie ]31]
iqRpiq krhu dIjY ihq KYby[’
gey dws aMqir qib lYby[
jihÀ dmodrI iQq swvDwn[
kirvwviq bhu ibiD pkvwn ]32]
koST aMqr kir kir DrY[
ihq brwq ky sMcin krY[
suqw bÎwh mihÀ pRIq mhwnI[
ijim awCo huie iqim ruic TwnI ]33]
qib iszKin kir joir alwey[
‘sunhu mwq jI! gurU pTwey[
pScm qy sMgiq kCu aweI[
angn ruicr Aupwien lÎweI ]34]
dyg ibKY aib nhIx ahwrw[
1
puzCky (Pyr ivcwr kIqI ik-)[
kdox Bojn CkNgy (Bwv sMDÎw dy lûgr ivc dyr hY)[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
35
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
CuiDq iszK aib lO, idn Fwrw1[
iqin ihq mMgvwXo pkvwn[
-kCuk iqRpiq huieÀ kir kY Kwn ]35]
pun sMDÎw huie dyg ahwrw2-[
ies pRkwr siqgurU Aucwrw[’
suin dmodrI miq ibclweI3[
iszK ibswl sdn jnmweI4 ]36]
guru Gir mihÀ inq bws krMqI[
iszKI mihÀmw aiDk lKMqI[
qAU ij hoinhwir giq hoie[
PyrI miq, bolI bc soie ]37]
‘ieh pkvwn sgun ky sno[
kir kir qÎwir rwKqI Gno[
aib lO Kric nhIx ikiq krÎo[
jo hovq so aMqir DrÎo ]38]
pRQm brwqI acvin kir hYx[
iqin pICy ko muK mihÀ Dir hY[
pRQm n Auicq iksU ko dYby[
ibgriq rIiq ij ikim ly KYby5 ]39]
ikim iszKin ihq pUrb dYhYx[
jib lO nihÀ brwiq kuC KYhY[’
suniq iszK CUCy hit awey[
‘khYx6 -n aib lO Sgun mnwey ]40]
jbih brwqI aicvin krYx[
pICy apr koie muK DrY[
ibgrih rIiq ahY jg joie[
jy aib acihÀ iszK gin soie-’ ]41]
1
idn Fl igaw hY[
lûgr ivc Bojn[
3
ivcl geI[
4
(sI qW) bVy (isdk vwn) iszK dy Gr jnmI hoeI[
5
ij ikvyx koeI lYky Kw lvy qW[
6
(isKW ikhw ik mwqw jI) kihÀdy hn ik......[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
36
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
isK sMgiq chuÀ idS prvwry[
suniq gurU irs ko Aur Dwry[
‘awiesu mytin krih hmwrI[
cihiq brwiq acwAux1 ahwrI ]42]
iszK sdw mo khu aiq* pÎwry[
ins idn ijn ko irdy sMBwry2[
ijim Aupbn mihÀ qruvru Kry[
siBin sMBwlin mwlI kry ]43]
pwriq hY kir pRym Gnyrw[
iqim sMgiq Aupbn hY myrw[
ijh TW huXo amMgl3 cwhiq[
purin kwj mihÀ ibGn Aumwhiq4 ]44]
kriq anwdr qihÀ isK kyrw[
iqh ky sMig hoiq hY myrw5[
kÎox suK pRwpiq hovih iqn ko[
igrÎo irdY qy inScw ijn ko ]45]
ipRX myry isK jihÀ cil jwvYx[
Bojn awidk awdr* pwvYx[
qhW ibGn gn hoiq ibnwSw[
pUrn krihÀ iqnhuÀ kI awsw ]46]
jy kir gur Gr ko pkvwn[
nhIx Auicq iszKn ky Kwn[
qO mlyC ky jog pCwno[
bl qy krihÀ awin kir Kwno ]47]
hoih amMgl, ibGn prY hYx[
nIko kwj n pUrn hÍY hYx1[’
1
KuvwAuNw[
pw:-ihq[
2
mYx sMBwldw hW[
3
byrsI, nw ÞuSI[
4
qy kwrj pUrn hoN ivc ivGn vÎwpNw hovy[
5
iqnHW (iszKW) nwl myrw bI (anwdr) huMdw hY[
*
pw:-qihÀ qy[
*
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
37
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
suin guru sRwp idXo Gr awpy2[
srb iszK qib Qrhr kWpy ]48]
kRzüDiq bdn dyiK guru kyrw[
nihÀ ko bol skÎo iqs byrw[
muK nIcy kir iFig iQr swry[
-bfo ibGn Bw- irdy ibcwryx ]49]
iqh iCn iek awXhu hlvweI[
lÎwie rjqpN pMc imTweI3[
hwQ joir so BXo Krovw[
‘SRI guru jI! mm kwrj hovw ]50]
krI huqI mYx suzK4 qumwrI[
aws purI qy lÎwie agwrI5[’
ibksy kuC siqgurU bKwny[
‘idhu isK sMgiq ko iehu Kwny’ ]51]
bwk mwin iszKn so lIin[
siB brqwie acvno kIin[
huqy CuiDiq ly kuC iqRpqwey[
iQry srb hI inj inj Qweyx ]52]
38
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStim rwsy ‘sMgq’ pRsMg brnnû
nwm duiqXo aMsU ]2]
1
cMgI qrHW kwrj pUry nhIx hoNgy[
suNky (iszKW) ny gurU jI dw awpNy Gr L idzqw srwp[
3
pMjW rupÎW dI miTaweI[
4
suKNW[
5
(awp) dy azgy[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
3. [iSkwr]
2<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>4
dohrw: suin siqguru ky sRwp ko, skl rhy ibsmwie[
suiD dmodrI iFg geI, bhuiq bYiT pCuqwie ]1]
cOpeI: sMkit pwie ibsUriq BwrI[
-kIin khW mYx! nhIx ibcwrI[
piq kI awiesu moir imtweI1[
nihÀ awCI iks ky mn BweI- ]2]
BeI insw guru mihlIx gey[
br pRXMk pr bYTiq Bey[
cil dmodrI iqs iCn aweI[
guru ky sRwp aiDk frpweI ]3]
‘muJ eykil kI suqw n koeI[
rwvr qy hI Auqpiq hoeI[
ijs ky bÎwih ibKY idX sRwp[
chÎo amMgl kirby awip ]4]
apr Skiq ikis mihÀ jo morY[
jwnI prih awpdw2 GorY[
krhu ikRpw Pyrhu inj bYn[
nWih q AUjir hovih aYn ]5]
duihqw ipRXw kuSl sox rhY[
mhW ibGn Gir pirbo chY[
rhihÀ brwqI kuSl smyiq[
suK sox phuÀcihÀ bhur inkyq*’ ]6]
BeI dIn ipiK awqur BwrI[
SRI hir goivMd igrw AucwrI[
‘ibGn mUl miq qYx Aur Dwrw[
kÎox n kriq aib aMgIkwrw3 ]7]
gur ky iszK lKy ais Koty[
1
moVI qy AultweI[
krVI ivpdw pYxdI idzsdI hY[
*
pw:-kr AupbÎwh phUMc inkyq[
3
ibGn L kbUl ikAux nhIx krdI[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
39
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
-Auicq n Bojn ky- kih hoty[
hoinhwir qv irdy bsweI[
kir aOgun ko pun pCuqweI ]8]
kuCu awCo Pl jwnÎo jwie1[
nr gn mihÀ kuSlI bin awie2[
apr ibGn so htihÀ n kYsy[
BXo bwk hoXhu cih qYsy’ ]9]
kuC dmodrI hrKiq hoeI[
-nr gn ivKY kuSl rih joeI[
suK sox jwieÀ brwqI Gr ko-[
qAU friq Aur lwgiq Drko3 ]10]
muK kumlwie sSMkiq hoeI[
dihn iblocn Prkiq joeI4[
dwrun kwk5 Sbd ko krY[
igRzDin shq BRmiq Gr iQrY ]11]
mhW Audws idvs idiKXMqy+[
mhW amMgl inimq dRsMqy++[
ismriq swsU ko6 iqh smY[
-iqs ky aCq iPkr nihÀ hmY ]12]
ijis ky jIviq rhy suKwry[
inj duK ikis ky inkt Aucwryx[
hueI huqI jy muJ qy burI[
suin kir jg guru iCmw n krI ]13]
ikim bIqihgI bÎwh mjwry[
bury Sgun siB jwihÀ inhwry[
1
(pr Pyr bI) kuC Pl (qyry pCuqwvy dw) cMgw jwiNaW jWdw hYx[
suzK vrqygI[
3
DVkw[
4
szjw nyqR Purkdw hY[ iesqRI dI sjI azK PrkNI mwVw Sgn hY[
5
kW[
+
kvI jI bury SgnW dw Jwkw bMnH rhy hn[
++
pw:-iSvw bmq pwvk liKXMqy[
6
Xwd krdI hY mwqw gMgw jI L[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
40
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
nihÀ snbMDI myil bulwXo[
bhur kRop kY sRwp alwXo- ]14]
iezqÎwidk bhu irdY ibcwriq[
Aur dmodrI icMqw awriq[
guru Gr ko ieim Bw ibrqWiq[
rcÎo bÎwh kir qÎwrI dwiq1 ]15]
aib suNIXih ijim prÎo ibgwr[
BXo juzD bhu Btin sMGwir2[
lvpuir SwhjhW ikX bwsw[
angn cmUM DrI chuÀ pwsw ]16]
pYdl ibRMd kry bhu fyry[
iqim hX ky asuvwir Gnyry[
gn mqMg icMGwriq Kry[
kMcn rjq JUl prvry3 ]17]
chUM idiSin ko Dn gn awvY[
dMf BrYx sgry frpwvYx[
avnI ql mihÀ4 as nihÀ koeI[
lohw lyih smuK huie joeI5 ]18]
czkRvriq ijim pRQm6 mhwny[
aib kil mihÀ ieh iqnhuÀ smwny[
ds hZwr qopW ijh sMig[
CutihÀ, Skiq ijin dy igr BMg7 ]19]
arihÀ durg iehu bpury khW8[
Qrhr Dr kMpwviq mhW[
arD lÜC9 rihÀ qÎwr jmUry[
1
dwj awid dI[
sUrmyx nwSk[
3
sony cWdI dy JuzlW nwl Fzky hoey[
4
(ihMd dI) swrI DrqI qy[
5
qlvwr lYky swhmNy hovY (Bwv jMg kry)[
6
ijvyx pihly czkRvrqI (rwjy) huMdy sn[
7
(jy qopW) CuztN iqnHW dI SkqI phwV L qoV dyvy[
8
ikly ivcwry AunHW azgy kI hn[
9
azDw lÜK[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
41
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
rN mihÀ irpuin pRhwrihÀ dUry1 ]20]
bf smwj sox AuqrÎo SwhU[
syvihÀ siB iCiq ky nrnwhU[
iek idn inksÎo lvpuir Corw[
kir kY bdn suDwsr Erw ]21]
kwnn2 mihÀ gn jIvin GwvY[
sÍwnin qy gn imRgin ghwvY[
kriq aKyr awiD mg awvw[
SRmiq Swhu qihÀ kuC alswvw3 ]22]
krÎo invys insw ibsrwmw[
lgy qhW qMbU aibrwmw[
ibRMd bwhnI Aumfiq aweI[
kir dIinis fyrw chuÀ GweI ]23]
gj bwjI ny bn miQ gyrw4[
AuqrÎo lSkr Swhu Gnyrw[
gn Aumrwv cmUM juiq awie[
jo inq krihÀ slwmin jwie ]24]
Kwn pwn kir kY smudweI[
supiq jQw suK rwiq ibqweI[
BeI pRwq ipiK jwgÎo SwhU[
krin aKyr cihiq icq mWhU ]25]
gn cIqy aru sÍwin ibswly[
BzKÎiq awimK iGRq bl vwly5[
bihrI, bwj, kuhI, bhu iSkry[
lgr, Jgr, jurry, Kg pkry6 ]26]
bwj, juhI lIny gn awXo[
ipKih qmwSw awviq DwXo[
1
vYrIaW L mwrn vwly dUrox hI[
bn[
3
awrwm kIqw[
4
gwh szitaw[
5
Bwv hY jo iGAu qy mws Kw Kw (ky ply hoey sn)[
6
pMCI pkVn vwly[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
42
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
inkit suDwsir phuMcy awie[
kos iC swq su rihgI QwieÀ ]27]
ieiq qy siqguru chÎo aKyry[
blI qurMg mMgwXhu nyry[
gn suBtin ko suiD jib hoeI[
BXy qÎwir qUrin siB koeI ]28]
hXin ZIn pwey qqkwlw[
bsqR SsqR siB Dry ibswlw[
cFy quriq siqguru iFg awey[
inj kMDin bMdUk itkwey ]29]
ikh qomr ikh ghI kmwn[
ies pRkwr hoey svDwn[
siqgur gry KVg ko pwey[
Dir qrkS kt1 ksI suhwey ]30]
kMDY DnuK kTor krwlw2[
Bey qÎwir siqgur qqkwlw[
cMcl blI kumYq3 su bwij[
awrohy gih, kr Dir bwj4 ]31]
jurry, kuhI, sÍwn blvMqy[
mIr iSkwr sMig gmnûqy[
duie qRY kos iPry bn gwhiq[
hinby SUkr, ssy Aumwhiq ]32]
awgw SwhjhW ko jhW[
SRI hirgoivMd gmny qhW[
cqur kos ko aMqr5 rhÎo[
krÎo aKyr ijiqk icq chÎo ]33]
qIqr, lvw6, btyr sMGwry[
1
BzQy kmr nwl[
BXwnk[
3
kwlox leI lwl rMg dw GoVw (ieh GoVw mZbUq bhuq huMdw hY)[
4
(vwgW) PVky cVHy qy hzQ qy bwj Diraw[
5
Prk, Pwslw[
6
btyr dI qrHW dw iek pMCI[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
43
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
sUkr, ssy ibloik pRhwry[
hXin plwviq pwCy prYx1[
imRgn Qkwie ijXiq ko DrYx ]34]
ieiq Auiq iPrY DvwvihÀ Gory[
dUir dUir lig kwnin tory[
SRmiq Bey SRI hirgoivMd[
kry aKyr ibRziq hiq ibRMd ]35]
ibDIey sox boly ‘bhu iPry[
aiDk qurMg Dvwvin kry[
SRmiq Bey ikiq CWv inhwrhu[
AuqrihÀ qhW su SRm inrvwrhu’ ]36]
iPry sAUr2 dUir lig hyry[
awie bqwey siqguru nyry[
‘mhWrwj dÍY pIpr KrY[
gumtwlw hid qy bhu pry ]37]
iqn kI BI kuC sGn n CwXw[
dl qil gey iknhu dOx lwXw3[
suniq airMdm iqqu ko gey4[
pqrI CwAux5 hyir Auqrey ]38]
AUpr bsqR fwir ikX CwXw[
awie PrwSin PrS bnwXw[
ihq arwm kirby qihÀ iQry[
ly kir nIr cury gn kry6 ]39]
muK pMkj ko bhur pKwrw[
imRdul pdin pr jil ko fwrw[
jyT mws ko Gwm invwry[
bYTy siqguru SRm inrvwry ]40]
1
PV lYxdy hn[
asvwr[
3
pzqy sV gey hn iksy ny azg lweI (jwpdI) hY[
4
suNky vYrI nwSk (gurU) jI Aus qrP L gey[
5
pqlI CW[ (a) pzqrW dI CW[
6
bhuqy culy kIqy[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
44
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
dUir dUir CwXw aivloik[
pry Auqir jy sMgI lok[
hX bWDy foirin ky swiQ[
dyKiq Bt ijq idS iQq nwQ ]41]
ieiq SRI hir goivMd giq1 aYsy[
ihq ibsrwm CWv mihÀ bYsy[
Swh jhW Auiq Kyil aKyry[
kwnin ky hiq jIv Gnyry ]42]
45
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStim rwsy ‘iSkwr’ pRsMg brnnû
nwm iqRqIE aMsU ]3]
1
hwl[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
4. [bwZ gurU jI ny PiVaw]
3<<ipClw aMsU
dohrw: Kyliq aiDk iSkwr ko,
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>5
SwhjhW bn mWih[
hiq kir clÎo lhOr idiS,
hny jIv bhu qWih ]1]
cOpeI: bwj vlwieq ikis qy awXo[
ihq sußwq ipiK Blo pTwXo[
liK awCo ihiq ipKin qmwSy[
cFÎo Swhu awXo ieq pwsy ]2]
hit jib clÎo1, ibhÀg surkwb2[
inkis AufÎo ipiK Swh ajwb3[
inj kr qy qib bwj clwXhu[
qIr minûd ibhÀg pr awXhu ]3]
huqo aGwXhu krI n coit4[
bwij kumiq nr mihÀ ieh Kot[
iqRpiq hoie pun kwm n awvYx5[
dßw dyiq pRBu qy6 iPir jwvYx ]4]
dyKiq rhÎo Swhu bhuqyrw[
gXo bwj Kg pwCy hyrw[
nihÀ mwrÎo nihÀ hit kir bYsy7[
clÎo gXo Auif nB mihÀ qYsy ]5]
Qkiq Swhu qihÀ qy cil prÎo[
lvpuir Eir pXwnw krÎo[
kuCk sAUrin ky qihÀ moir[
1
(pwqSwh) jdox muV cilaw[
ckvw
[Pw: surKwb]
3
anoKw, ajIb[
4
(bwZ) rzijaw hoieaw sI (surKwb L Aus ny) mwiraw nw[
5
bwj qy mUrK purS ivc ieh Kot hY
ik rzjy hoey kMm nhIx awAuxdy[
6
mwlk qox[
7
nW hI hzQ qy bYTw muVky[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
46
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
‘mIr iSkwr! jwhu ilhu toir’ ]6]
cFÎo Swhu suK kI asuvwrI1[
qUrin phuÀcÎo purI mJwrI[
mIr iSkwrin juiq asvwr[
awviq pwCy bwj inhwr2 ]7]
qRwsiq Aufiq sukwb3 agwrI[
iqm siB aey SIGRqw DwrI[
Aufiq Aufiq awey cil qhW[
SRI hirgoivMd Auqry jhW ]8]
shq sukwb bwZ ko hyry4[
sunÎo suBt qy guru iqis byry[
apno bwZ lIin5 Auqlwey[
iqin ky snmuK idXo clwey6 ]9]
gih sukwb ko quriq dbwey[
donhuÀ bwZ Auqir iCiq7 awey[
awiesu pwie Dwie isK gey[
jug bwZin ko pkriq Bey ]10]
ly qUrin hI awey qIr[
blI ibloik bwZ bru bIru[
Bey pRsMn khÎo iqs kwl[
‘swD swD isK BXo inhwl’ ]11]
ly kir apny hwQ ibTwXhu[
awCy hyriq icq ibrmwXhu[
‘inpjÎo iksU blwieq mWhU[
apr n ikis ko as ibnu SwhU8 ]12]
1
suK vwlI asvwrI (pwlkI AuØzqy)[
bwZ L lÜBdy[
3
surÞwb[
4
(gurU jI ny) ifzTw[
5
lIqw (gurU jI ny)[
6
(AunHW) Aus surKwb qy bwZ dy azigEx dI awpNw bwZ Czf idzqw[
7
DrqI qy[
8
Swh qox ibnW hor iksy dw aYsw nhIx[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
47
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
48
aib hm rwKihÀ dyx iqis nWhI[
apr Gny rwKiq so pwhI[
hmro bwij pRQm iqis lIno[
pun SRI nwnk hm ko dIno ]13]
so plto iqis ky isr rhÎo[
Auqrih abih bwZ hm ghÎo[’
iem idFqw kir siqguru iQry[
bwir bwir aivlokin kry ]14]
bwir bwir bhu krihÀ srwhin[
mnhuÀ pRqIKiq purvI cwhin1[
mIr iSkwr sMig asvwr[
hXin Dvwie SIGRqw Dwir ]15]
awey* Kojiq cmUM inhwrI[
bUJÎo ‘AuqrÎo kOn agwrI?’
Btin bqwie ‘swc piqSwhU[
SRI hir goivMd duStin dwhU’ ]16]
suin kir jry, jry nihÀ jwie[
-apr kOn piqSwh khwie-[
qurk mUF qib cil kir awey[
fIl iblûd gurU drswey ]17]
bwZ Swhu ko hwQ ibTwXo[
qurkin dyKiq bwk alwXo[
‘ieh qO awXhu bwZ hmwro[
qum gih lIin hwQ ijis Dwro’ ]18]
mIr iSkwrin qy suin khy[
‘ko qum, bwZ kOn ko ahy?
hm ikis iFg lYby nihÀ gey[
bYTy iehW Aufiq gih ley ]19]
1
pihly hI cwh krky mwno AufIkdy sn (gurU jI)[
bwZ PVy jwN dy mgrox eyh lok phuMcy hn[ ieh gzl agly aMsU dy aMk 5 qox inrsMdyh ho
jWdI hY:ikiqk dyr pwCy hm gey[
*
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
qumry hwQin qy nihÀ CInw[
sMig bwZ ky ko nihÀ cInw1[
BRmiq BRmiq ikq qy ieh awXo[
bfy jqn qy aib pkrwXo’ ]20]
mIr iSkwrn Aur hMkwr[
suin guru qy boly iris Dwir[
‘SwhujhW siB awlm SwhU2[
ijis ko mhW qyj jg mWhU ]21]
ijis awgY siB dyS inRpwlw[
Jukiq sdw gn qRsiq ibswlw[
nihÀ mvws ikqhUM Ql Corw[
siBihin pir kir apno jorw3 ]22]
iqs qo qum jwniq kY nWhI?
hm cwkr hYx iqs ky pwhI[
Kyliq ieq aKyr so awvw[
Kg pir iqRpqÎo bwZ clwvw ]23]
krI n cot ieqih cil awXo[
jbih Swh ko nhIx idKwXo[
lvpuir ko gmnÎo sihsweI[
hm awey dyKiq ipCvweI ]24]
qum ny awgy hI gih lIno[
hwQ ibTwie awpno kIno[
idhu qUrin nihÀ krih ibgwry[
sunih Swhu bhu irs ko Dwry’ ]25]
pun guru khÎo ‘Swhu ko jwnihÀ[
qUM iqis cwkr so ip pCwnihÀ[
hmihÀ bwZ kwnn qy pwvw[
nhIx clih aib qumro dwvw4 ]26]
1
(qusW ivcox) bwZ dy nwl asW iksy L nhIx ifzTw[
swrI dunIaW dw pwqSwh hY[
3
apnw Zor sB qy kr ilaw hY[
4
hzk[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
49
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
50
friq Swhu qy dyx hm nWhI*[
ghÎo jqn qy rwKihÀ pwhI[
jwie pukwrhu qWih agwrI[
ijis ko bkiq jor qum BwrI1’ ]27]
qurk sAUr kupy kih bYnw[
‘pwqSwh ko qum fru* hY nw[
qrY qnwvin ky iqh bwsw2[
kÎox, swco ipiK chYx qmwSw3 ]28]
BMg Kwie boliq ibnu jwny4[
iqm suBwAu rwvr ko jwny[
cmUM hZwrox ijin ky pws[
so kr joriq Dir Aur qRws ]29]
khy1 n dyiq Swhu ko bwZ[
*
SRI gur pRqwp sUrj ivc muÞls ÞW dy jMg dI qrIk nhIx idzqI pr bIbI vIro dy ivawh dy
idqy sMmq qox 1679 (1622 eI:) shI ho jWdI hY (dyKo aMsU 18 aMk 31) qdox jhWgIr
jIAuxdw sI, qÍwrIK Kwlsw ny sM: 1685 ib: (1628 eI:) idzqw hY, jy ieho sMmq ies juzD
dw shI hovy qW SWhjhW qdox lwhOr nhIx sI[ jhWgIr dy mrn vyly (1627 eI: akqobr)
SwhjhW dzKN ivc sI, qy jnvrI 1628 eI: ivc Auh awgry awky qKq qy bYTw awm
ieiqhwskwrW ny dzisaw hY, qy awgry irhw hY[ akqUbr 1629 ivc Swh jhwn dKN Kwn
jhwn qy cVH ky igaw hY[ so Swh jhwn ienIx idnIx lwhOr nhIx sI[ muÞls KW koeI mugl
vfkw sI, ijs nwl ieh jMg hoieaw hY[ iksy hwkm qzlkydwr Xw mugl vfky dw juzD
pwqSwhI juzD awm lokW ivc smiJaw jwNw mwmUlI gzl hY[ ieiq: gurU Kw: (ihMdI) ny
muÞls ÞW L sUbw lwhOr dw nwieb iliKaw hY[ bwZ apNy awp ivc juzD dw kwrn nhIx pr
sÍY siqkwr qy sÍY rzKÎw dw asUl kwrN hY[ aMk 13 ivzc dsdy hn ‘hmro bwiZ pRQm iqs
lIno’, dUsry bn ivcox KuzlHy pMCI L PV lYNw iSkwr dy qdox dy qRIikaW ivc PVn vwly dw ho
jWdw sI[ ‘hmihÀ bwZ kwnn qy pwvw[ nhIx clih aib qumro dwvw[’ (aM: 26)[ qIsry bwZ
vwilaW sjnweI nwl nhIx mMg kIqI, pr BY idKw ky qy Pyr JUT bol ky qy pwqSwhI roab
pwieaw hY, ik bwZ pwqSwh dw hY jo fr ky dy dyNgy, ijs pr gurU jI kihÀdy hn ‘frq
Swhu qy dy hm nWhI’ (aMk 27)[ iezQy huN mwmlw bwZ dw nhIx pr asUl dw ho igaw hY[
bwkI pRjw swrI dbyl ho cukI hY, qurkW dy fr qox dzb jWdI hY, pr siqgur jI jo pRjw ivzc
jwn BrnI cwhuMdy hn, huN asUl qy aVky inrBYqw dw sbk isKwAuN lÜgy hn qy awpNI
AuØzmq ivzcox mOq dw BY dUr kr ky szc qy pihrw dyN dI jwc isKwlN lÜgy hn, cwho asUl
dI idRVqw ivc jwn dyNI pvy[
1
ijs dw Zor BwrI qusIx kihÀdy ho[
*
ieh by kwnUnw fr dy rhy hn[
2
Aus dIaW qNwvW hyT (Bwv nyVy) (qyrw) vwsw hY[
3
ikAux szcI mucI qmwSw vyKNw cwhunw hYx?
4
(koeI) BMg Kw ky ib smJI nwl ijvyx boldw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
bchu khW ikq jwvhu Bwij?
awie sYin jib Gwlih Zor[
lrih kOn qib qumrI Eir ]30]
shq bwZ ky gih ly jwihÀ[
kÎox n frhu qum liK mn mWih[’
suiniq irsy guru bwk Aucwrw[
‘gIdI2! kÎw qum Jgro fwrw ]31]
jwhu Bly lY kY hiQawr[
kÎox qum cwhiq KYby mwir[
Swhu bwZ hm lyvin hwry[
bnhu pukwrU jwie agwry ]32]
so ijim khY krhu so kwrI[
iehW n kIjih kuC qkrwrI[
jy piq cwhiq Coir isDwvo[
nwhk apny SsqR iCnwvo’ ]33]
suin iris dyiK iszK svDwn[
ibDIey awidk jy blvwn[
khy kTor jor Bir bYnw3[
‘ikim mUFhu! bolhu qum BY nw ]34]
hoih n as, rih Swhu ikQweIx4[
qum apny idhu pRwn gvweI[’
ikiqk iszK gih KVg ru Fwly[
kupy sAUrin kI idS cwly ]35]
‘bwZ sMig ilhu iein hiQawr5[
BwgihÀ bpury krihÀ pukwr[’
mwr bkwrw6 suBtin krÎo[
ipiK siB idiS qurkin mn frÎo ]36]
1
(swfy) ikhW qy[ (a) kihÀdy ho ik nhIx.....[
buZidlo, kwiero[ [Pw: gIdI]
3
Zor Bry bcn, Bwv gusy dy bcn[
4
pwqSwh qW ikqy (bYTw) rhy[
5
ienHW dy hiQawr vI[
6
fr dwby dy lPZ kihNy[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
51
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
-gih nihÀ lyihÀ- ipCwrI mury[
huie inrws gmny lvpury[
ibsim ibsUriq mUrK mwnI[
‘ieh kÎw BeI jwie nihÀ jwnI ]37]
inkit Swhu ky lUit mcweI[
nhIx qRws rMck AupjweI[
Þud hZrq ko bwZ aCyrw[
ijsih dyiK kir mudiq bfyrw ]38]
mn Bwviq vsquin ko dyKih1[
ieh CInihÀ kr Ej ivSyÞih[
jy kir bwZ shq gihvwvihÀ[
qO plto2 apno hm pwvihÀ’ ]39]
kriq Auqwiel qurÀg Dvwey[
cly gey nihÀ khUM itkwey[
lvpuir ibKY pRvySn Bey[
chiq pukwr krin ko gey ]40]
ieiq SRI siqguru qurÀg arUVHy[
kr pr iQr kir bwZ su rUVy[
cliq inhwriq gun iqis prKiq[
lKihÀ dulB, bhumolw, hrKiq ]41]
bUJihÀ apny mIr iSkwrin[
‘as awgy qum krÎo inhwrin?’
hwQ joir so khiq bnweI[
‘ienhuÀ bIc hm bYs ibqweI ]42]
bhuqy bwZ iblokin kry[
ipKÎo n ko ieis kI smsry[
ikis hUM qy hm sunÎo agwrI[
-Swhu iblwieiq ikis ko BwrI ]43]
SwhujhW ihq pTI sußwq[
bwjI1 bwZ ruicr aivdwiq[
1
jy koeI (hor) mn BWvdI (suhNI) cIZ vyKNgy qW[
bzdlw[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
52
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
53
idiKXiq nihÀ ieis dyS mJwrI[
nihÀ pwviq Krcy Dn BwrI- ]44]
so ieh bwZ awpky lwXk[
pRwpiq hoXhu shij suBwXk[
krin apinpO sPl ibcwrw[
-adBuq rcÎo moih krqwrw ]45]
guru ky kwrj mihÀ jib awvOx[
hoin sPlqw qqiCn pwvOx-[
ieim ibcwr awXhu qum pwsw[
ipKhu ßrIb invwj qmwSw’ ]46]
khiq suniq inj puir guru awey[
hX Auqry inj mihl isDwey[
gn suBtin mihÀ bwZ rKwXo[
‘krhu syv nIky’ PurmwXo ]47]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStim rwsy ‘bwZ’ pRsMg brnnû nwm
cqurQo aMsU ]4]
1
arbI ivzc ‘bwZI’ pd dw arQ ‘bwZ’ hI hY[ (a) ihMdI ivzc bwZI = GoVw[ [sMs:
vwijnÄ]æ[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
5. [Swh dI sYnW dI cVHweI]
4<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>6
dohrw: mIr iSkwr sAUr siB, kirby chiq pukwr[
mnhu cmUM mirvwie kir, suiD ko kriq Aucwr ]1]
cOpeI: Swh jhW ky Kry agwrI[
jbih idRSit iein kI idiS fwrI[
bUJin kry, ‘Kry ikm Bey?
bwZ ipCwrI kyiqk gey? ]2]
pkrÎo jwie ik Auif ikq gXo?
muK mlIn qumro idRStXo[’
suin boly ‘guru hirgoivMd[
AuqrÎo huqo sMg Bt ibRMd ]3]
AufÎo bwZ iqin iFig cil gXo[
shq sukwb iblokn kXo[
apno bwZ Coif iqin dInw[
Cutiq ibhMg mwir so lInw ]4]
qqiCin donhuÀ qrY Auqwry[
gih lIno Aur awnÀd Dwry[
ikiqk dyir pwCy hm gey[
guru iFg bwZ iblokiq Bey ]5]
khÎo qbY -ieh hZrq bwZ[
ibcriq ieq aKyr ky kwj[
iqRpqÎo pICy ibhMg clwXo[
krI n coit Aufiq ieh awXo- ]6]
suin kir khÎo -dyiq hm nWhI[
bfo jqn kir pkrÎo pwhI-[
fr rwvr ko dIn bfyrw[
kihis kTor Gor iqis byrw1 ]7]
suin kir eyk nhIx mn awnI[
qnk qRws qumro nihÀ jwnI[
jib hm ko BI pkrin lwgy[
1
bhuq krVy (bcn) kih kih ky (asW ny)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
54
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
apnI piq ly kir qib Bwgy ]8]
qum so lrih, dyih nihÀ bwZ[
kir rwKÎo guru jMg smwj[
jy kir qum kuC cliq agwrI[
imtiq n, kriq loh qib BwrI’ ]9]
-bhu ipRX bwZ- sunÎo1 -gur CInw[
rhy jwic pun kÎoxhu n dInw-[
irsÎo Swhu kih sBw mJwrI[
‘ieh qO irpu sm inkit hmwrI ]10]
awj bwZ CInÎo bl kir kY[
aOck iksU durg mihÀ bir kY[
bnih mvwsI krih lrweI[
sgry dyS PqUr AuTweI’ ]11]
Swhu inkit guru inûdik jyeI[
avsr pwie sunwvihÀ qyeI[
‘gur ibgwr bhuq hI kry[
iCmw Twin qum nZir n Dry2 ]12]
bf hZrq qum ipqw agwrI[
cMdU krI ienhuÀ kI cwrI[
suin qqiCin guru inkit bulwey[
jwnI sMg sYn smudwey ]13]
rwKy pwis, krI qkrweI[
jwin n dey apr ikis QweIx[
apnI sYn kCuk sMg rwKI[
jy aKyr ky huie aiBlwKI ]14]
Swih cmUM qib sMg isDwrih[
nihÀ ibsvws ienhu ko Dwrih[
qum iFg lvpuir bwso key[
kwZI suqw swiQ lY gey ]15]
qAU awip ny iCmw DrI hY[
1
(Swh ny) suiNaW[
Bwv qusW pRvwh nhIx kIqI[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
55
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
abih avzgÎw Pyr krI hY[
trih nhIx ibnu kry lrweI[
brih durg awkI huie jweI ]16]
gih lIjih qib Plu ko pwvih[
nWih q kCU ibgwir AuTwvih[
clih n bis jy durgu pRvySY[
irdY jMg jo chiq hmySY ]17]
jy aib iCmhu, n awCI ahY[
bhur PqUr1 AuTwvin chY[’
suniq Swhu Aur nIik ibcwrw[
mußlsKwn2 smIip hkwrw ]18]
kir awdr inj inkit ibTwXhu[
isrypwAu bhu mol idvwXhu[
kMcn ZIin pwie SuiB rMg[
blI cpl bif dIin qurMg ]19]
pun Dn gn anvwie su dInw[
kir bKiSS ko BwKin kInw[
‘spq hZwr cmUM sMg qory[
kIjih qÎwir iblim ko Cory ]20]
apr* sYn ilhu sMig bnweI[
idhu duMdiB ko krhu cFweI[
SRI guru hirguivMd bf joDw[
pkrhu jwie lrhu kir kRoDw ]21]
shq bwZ ky lÎwvin kIjih[
ikDOx acwnk hI gih lIjih[
jÎox kÎox kir jy lÎwvhu iehW[
mnsb krOx pRQm qy mhW3’ ]22]
suin mußlsKW3 Aur hrKwXo[
1
Pswd[
muÞlsÞWn[
*
pw:-arD[
3
(qyrw) mrqbw pihly qox vzfw kr idaWgw[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
56
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
Swhu swiQ kr bMid alwXo[
‘kÎw mm awgY krih su jMg[
phuMciq hI gih lyAux insMg ]23]
cmUM asUdI1 blI ibswlw[
chiq rhiq -huie jMg krwlw[
gur iFg sYn khW jo lrY[
iks ibiD mm awgY so arY’ ]24]
Swhu jhW suin kY Auqswhu[
‘swDu swDu’ kih sBw su mWhU[
inksÎo vihr pihir isrupwAu[
hyrÎo siBin bfo AumrwAu ]25]
kih kir inj duMdiB bjvwXo[
sUrin ko Auqswhu bDwXo[
qqiCin fwry ZIn qurMg[
Bey snÜDbzd2 Bt aMg ]26]
KVg, qupk, qomr, gn qrkS[
Dir kir SsqR qurq kt kis kis[
gulkW bhu brUd brqweI[
suBtin leI ijiqk mn BweI ]27]
apr AuSt pr lwid clwey[
cFy kulwhl kir smudwey[
pRyry kwl krwl iblûdy[
Bey arUF pvMgm ibRMdy ]28]
mußlsKW kir kop bfyro[
ipiK lSkr inj sMg Gnyro[
clÎo hMkwriq mUF gumwnI[
nihÀ jwniq imRqu kO inXrwnI3 ]29]
jib fyry qy insir4 pDwrw[
1
awrwm pw cukI, KuShwl[
iqawr briqawr, SsqR bsqR sjw ky[
3
nhIx jwNdw mOq L (jo nyVy aweI hY)[
4
inklky[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
57
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
Duin KotI qy bjiq ngwrw[
dl pir gID BRmMqI clYx[
kwSt Bwr agwrI imlY ]30]
dInmny1 bwZI rudnwvYx[
inj locn qy azSRü bhwvYx[
cliq akwrn igir igir prYx[
ikiqk Btin pgIXw pir qrY2 ]31]
iSvw pukwriq snmuK awviq[
imRg kI mwl kuPyrI3 Dwviq[
dwrun kwk bolqy Aufy[
iem apSkun iblokiq bfy ]32]
imRqU inkit qy jwnihÀ nWhI[
cly suDwsr mwrg mWhI[
guru sMgiq ny suin siB bwqI[
suiD ky hyq iliK qib pwqI ]33]
‘SRI guru qum siB aMqirjwmI[
qAU ibnY dwsin kI, sÍwmI!
hyiq bwZ ky Swhu irswXo[
bhu lSkr qum Eir pTwXo ]34]
khÎo kRoD qy -gurU ghIjih[
bwZ smyiq lÎwiebo kIjih-[
mußlsKW Aumrwv bfyro[
ciF awXhu dl sMg Gnyro ]35]
awip sujwn aho siB rIiq[
hqhu mlyCin, kIjih jIq[
krnI suiD ieh Drm hmwro[
iliK ByjI siB lyhu sMBwro’ ]36]
Qory idvs4 pTÎo qib cwr5[
1
Audws hoey[
pzgW hyTW aw peIaW[
3
Aulty pwisEx[
4
QohVy ijhy idn nwl[
5
dUq[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
58
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
‘jwvh cly iblûb ibswir[’
ieim lvpuir mihÀ bIqI kQw[
sunhu sMq guru kInI jQw ]37]
Kyil iSkwru sdn jib awey[
Kwn pwn kir insw ibqwey[
BeI pRBwiq gey iqs Qwn[
jhW lohgVH AUic mhwn ]38]
iqis ky chuÀ idiS BIq krweI[
kuC awFo1 kir ihq qkrweI[
kwSt dIrG hyiq Auswrin[
Dry awin2 kyiqk irpu mwrin3 ]39]
ikiqk Btin fyrw kirvwXo[
‘rKhu sucyqI’ bwk alwXo[
qKq sQwin awin kir bYsy[
surin shq surpiq iQq jYsy ]40]
gn suBtin ko lgÎo idvwn[
CIny bwZ rhYx swvDwn4[
siqguru apny SsqR mMgwey[
Dir AUcy Ql DUp DuKwey ]41]
PUlin kI mwlw pihrwvYx[
crciq cMdn ko icq lwvYx[
cwru cmru ko ghy Julwviq[
ieim pUjiq bhu icq hrKwviq ]42]
awXuD qyßy bwF crHwey[
qrkS Kpry Kr kirvwey5[
DnuK kTorin pnc6 cFweI[
kMcn ilpiq qupk arcweI* ]43]
1
awsrw[
mMgvw ky[
3
vYrI mwrn vwly (siqgurU jI ny)[
4
bwZ Koihaw krky (jo hr vyly) svDwn rihÀdy hn[
5
iqzKy kIqy hoey[
6
iczly, DnuK dI forI[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
59
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
ieiq siqguru as Kyl rcwXo[
qÎwrI krin jMg mn BwXo[
Auq dmodrI sgrI qÎwrI[
kriq bÎwh kI sOj suDwrI ]44]
dynI dwiq aiDk kirvweI[
ruicr ibBUKn ko GrvweI[
bsqR isvwvin+ lwgy ibRMd[
iezqÎwidk siB kIin iblûd ]45]
60
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStim rwsy ‘Swhjhwn sYnW cFin’
pRsMg brnnû nwm pMcmo aMsU ]5]
*
SsqR pUjn dI murwd jV pUjn qox nhIx, pr dbyl pRjw ivc SsqR dw ipawr qy siqkwr
isKwlN qox hY[
+
pw:-isvwviq[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
6. [lohgVH XuzD]
5<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
dohrw: ieis ibiD siqguru kuC iQry,
aglw aMsU>>7
pun Bojn kir Kwn[
pOFy bhuir pRXMk pr,
FrÎo dupihry jwin ]1]
1
*
cOpeI: ibjIaw pwn kry hrKwey[
bhur sucyqw skl bnwey[
kr pd bdn pKwrin kInw[
iQry qKq pr drSn dInw ]2]
Auqsv hoiq bÎwh ko Bwro[
gn smwj ko kir kir qÎwro[
rwKihÀ sdn bnwie Gnyry[
jwnihÀ -awie brwiq sbyry- ]3]
gur kI giq ieik guru hI jwnYx[
apr nhIx ko irdy pCwnY[
-awie mlyC sMBwrin krYx-[
ieh giq iksY n jwnI prY ]4]
lgÎo idvwn su qKq agwrI[
gwvihÀ Sbd rwg Duin BwrI[
SsqR sjy joDw svDwn[
awin awin bYTy blvwn ]5]
sodr sMDÎw lg qihÀ bYsy[
pwXo Bog nmo ikX qYsy[
siqguru mMidr ibKY pDwry[
inj inj Ql qib suBt isDwry ]6]
Kwn pwn kir kY gn soey[
kyiqk rwiq ibqI jib joey[
lvpuir qy iszKin ardws[
awie phUcI siqguru pwis ]7]
1
suzKw, BMg[
BMg pIN bwbq dyKo rwis 4 aMsU 44 aMk 10 dI hyTlI tUk[
*
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
61
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
dÍwrpwl sox, bwk bKwny[
‘aib hI chOx gurU iFg jwny[
hY ZrUr ko kwm ibswlw[
dyir n krhu jwhu drhwlw ]8]
-ijim mo khu qum awXhu jwnw[
iqim awXo dl Swhu mhwnw-[’
dÍwrpwl ny jwie sunweI[
‘lvpuir qy pwqI aib aweI ]9]
khY su -bif sYnw ciF aweI-[
imlÎo chY rwvr ky qWeI[’
suin siqguru qqkwl bulwvw1[
aMqir bir kir sIs invwvw ]10]
Dir dInI ardws agwrI[
piF ibRqWq siB kInis qÎwrI[
pTy lohgV kyiqk joDw[
‘rokhu pRQm hqhu irpu kRoDw’ ]11]
pun lvpuir ky isK ko bUJw[
‘ikiq lSkr qv awviq sUJw2?’
suin iqin hwQ joir kir khÎo[
‘sMig sYn ky mYx mg lhÎo ]12]
Fry dupihry qihÀ qy cly[
keI hZwir suBt klmly3[
iqin ko mg mihÀ lwgI dyrw[
mYx awXo kir byg bfyrw ]13]
Swhu sYn BI aweI jwnhu[
idiF hUjih guru! iblim n Twnhu[’
KuSI krI isK pir iqs kwl[
ikRpw idRSit q krÎo inhwl ]14]
bhur lohgV qy isK awXo[
1
(lwhOrox awey iszK L) bulwieaw[
ifzTw hY[
3
kurbl kurbl krdy (a) kilmly = pwp vwly[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
62
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
Auqlwviq ny bwk sunwXo[
‘ikRpw isMDu! lSkr bif awvw[
klblwt hm ny suin pwvw ]15]
bhu brUd aru gulkW pTIXih[
pUrb sMGr iqis Ql TtIaih[
gur jI! qop hoiq ies kwl[
mwriq SzqRüin rokiq jwl’ ]16]
suin siqguru qib hukm bKwnw[
‘KoKr lkro prÎo mhwnw[
snmuK irpuin Drhu iqh jweI[
idhu gorn kI mwir mcweI’ ]17]
puin isK ny guru bUJin kIny[
‘durg brUd su gorw hIny[
Bir lkry mihÀ khW clwvYx[
imRg qO nhIx hyir fr pwvYx’ ]18]
bhur hukm guru iqnhuÀ bKwnw[
‘pUrhu lkrw DUir mhwnw[
pwQr eIxt pwie kir mwro[
awviq irpu dl ko prhwro ]19]
aMg sMg hm rhYx quhwry[
lrhu qhW bhu DIrj Dwry[’
suin ibsmyx isK Dwie phUMcy[
lkro DrÎo AuTwie su AUcy ]20]
pUir DUir sox Tokin krI[
agnI qbih plIqw DrI[
CutI qop sm avin hlweI[
mnhuÀ gwj mMfp kVkweI1 ]21]
huqy lohgV mihÀ Bt jyqy[
ibsmiq Bey hrK Dir qyqy[
cVHI cOxp icq Bir Bir qWhI[
CorihÀ gory huie igr jWhI1 ]22]
1
mwnox ibjlI munwry qy kVkI hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
63
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
Swhu sYn bif kpt arMBw[
‘ikim suiD hoeI’ mwn acMBw[
‘nWih q supiq pry gih lYhYx2[
ibnw jMg qy kwj bnY hYx3 ]23]
Bor hoiq guru bwj smyiq[
gih ly cwliq anÀd smyiq[
so nihÀ dßw BXo4, suiD pweI[
ijnhuÀ agwrI qop clweI ]24]
aib DOxsin pir cob hnIjY[
-prih jMg gwFo- suiD dIjY[’
ieim Aur qy siB kpt invwrw[
snmuK Bey kRoD bif Dwrw ]25]
BujMg CMd: hnI cob BwrI su DOxsy DuÀkwry[
bfy bIr bWky bkYx bwr bwry5[
klw pY jVy moV qoVy DuKMqy[
clweI quPMgY BBUky BKMqy6 ]26]
insw BUr aMDyr hoXo gubwrw7[
AuTI DUir pUrM CXo gYn swrw8[
n dIsY kCU awip hwQYx pswry9[
plIqw BKy qy mlInû inhwry10 ]27]
idSw qWih qwkYx clwvYx quPMgy[
BrYx Pyir CorYx bfy byg sMgY[
kVwkwV nwdM11 AuTÎo eyk bwrI[
1
jd clWvdy hn qW (Eh pzQr) goly hoky ifgdy hn[
PV lYNy sI[
3
kMm bN jwNw sI[
4
Eh dßw (kwmXwb) nhIx hoXw[
5
kihÀdy hn (mwr lO mwr lO) bwr bwr[
6
bMdUkW (azg dy) BBUky BKdIaW hn[
7
rwq vyly aMDyry ivc gubwr ho igaw[
8
akwS swrw Cw igaw[
9
hzQ pswiraW nhIx idsdw[
10
QoVw ijhw (idKweI) idMdw hY[
11
Sbd[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
64
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
ieqy loh kotM bkYx1 mwir mwrI ]28]
bfI kwiT kI qop cOxpY clwvYx[
bfy cuMg bWDy jhW SzqRü awvYx2[
pKwNM kI eItM bnY qWih gory[
lgYx aMg BMgYx, AufYx sUr Gory3 ]29]
mlyCwin sYnwpqI jwin aYsy[
‘gurU awip eIhW, lrYx bIr qYsy[
kro kÎox n hzlw, gho byg jweI[
cmUM sMg QorI, lrY kOn aweI’ ]30]
khy qy cly lohkotM4 njIkw[
CutYx ibRMd gorI mcÎo juzD nIkw[
lXo Gyir sYnw GnI GUim aweI[
iPrYx cwir pwsy prY n idKweI ]31]
dohrw: mcÎo lohgV jMg ieim,
BXo Sbd ibkrwl[
mnhuÀ BwV Dwnw Bujy5,
BVBV BeI ibswl ]32]
pwDVICMd: suin qbih Sbd SRI hirguivMd[
mn mYx su jwin dl hY iblûd[
inksy inkyq qy vihr awie[
siB SsqR aMg lIny sjwie ]33]
siB snDbzD hÍY awie sUr[
boliq grUr guru ky hdUr[
‘aib iblm khW awgÎw su dyhu[
ijs qy mlyC gn mwir lyhu’ ]34]
iqs smY gurU hÍY kir iekMq[
muiK suBt hkwir kIinis mqMq[
ieik mhW blI pYxdw pTwn[
1
lohgV ivc (sUrmy) kihÀdy hn[
bVIaW tolIaW bMnHIx ijzQy ku SzqRÁ aWvdy hn[
3
bhuqy (a) GoVy[
4
lohgVH[
5
mwno BzT ivc dwNy Buzjdy hn[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
65
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
ko nhIx bIr iqs ky smwn ]35]
pun ibDIcMd joDw iblûd[
liK dwv Gwv aOr n minûd1[
bhu cqur SzqRü ihq ric Aupwie[
Cl lyiq iCnk mihÀ krih dwie ]36]
mohn, gupwl, nvlU, inhwl[
ieh cqr sUr cwqur ibswl[
ibzdÎw quPMg kI aiDk jwin[
irpu smuK dyiK Gr dyx n jwin ]37]
iek suBt iprwNw Sms pIn2[
qomr pRhwr jwnih pRbIn[
pun krih KVg ky dwv Gwv[
jib sunih jMg iciq hoiq cwv ]38]
pun jYq ru jwqI milk doie[
qIrin pRhwr SzqRüin proie[
iezqÎwid suBt guru qIr awie[
hX pir aroh iQq ikiqk QwieÀ ]39]
qoVy DuKwie bin swvDwn[
ibic qupk brUd gulkW Tukwn3[
Bt ikiqk dugulkW4 bIic pwie[
kir rwiK qÎwr hwQin AuTwie ]40]
cOpeI: inj sYnwpiq siqguru hyry[
swdr kry ibTwvin nyry[
siB sox khÎo ‘krYx mq kOn5?
lrin Blo nihÀ aMqir BOn6 ]41]
puir ko qÎwg clihÀ aib bwhir[
1
hor koeI quzl nhIx hY[
ijs dw dwhVw vzfw hY (a) sms = qul[ pI = bhUVy[ n = nhIx hY[ Bwv (ijs dy) quzl
hor (koeI) nhIx hY[
3
golIaW TokIaW[
4
do golIaW[
5
kyhVI gzl krIey?
6
Gr aMdr[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
66
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
iQrihÀ hyir mYdwn su Twhir1[
rwiq aMDyrI sUJiq nWhI[
awin pRvySihÀ irpu Gir mWhI ]42]
apno pr kw lKÎo n jweI[
awpis ibKY Gwv qn GweI2[
dUir dUir joDw iGir jwieÀ3[
qib lirby ko hÍY n Aupwie ]43]
puir mihÀ lrin doS smudweI[
hmro mq -hÍY vihir lrweI4-[
cFy hXin pir irpu gn mwrYx[
krihÀ jMg aru rhYx iknwrY5’ ]44]
pYxdyKwn BnI ‘ieh awCy[
jo msliq rwvir icq bWCy[
qAU ibcwrhu inj pirvwr[
ieis kI rzCÎw bnih Audwr ]45]
ienihÀ inkwshu krhu agwrI[
siB joDw gn rhYx ipCwrI[
sdn smwj n lwlc kro[
skl skyl eyik Ql Dro ]46]
sO asuvwr sMig iein rhYx[
inj dl kI smIipqw lhYx[
lriq rhYx SMqRüin ko mwrYx[
BrihÀ quPMgin DrihÀ pRhwrYx6 ]47]
lriq ij awgY pwCY hzlYx7[
qib kutMb sox Bt sO imlYx[
nvlw sYnwpqI imlwvhu[
1
mYdwn dI QW[
ZKm srIr qy KwvWgy[
3
(jo vzKo vzK hoky lVIey qW) dUr dUr hoky joDy (vYrIaW ivc) iGr jwNgy[
4
swfI slwh hY ik lVweI bwhr hovy[
5
pwsy hI[
6
(agy) Drky mwrn[
7
Bwv, lVdy iBVdy (asIx) azgy ipzCy jy (iksy pwsy) inkl jweIey qW[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
67
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
ies kwrj pir iqh Tihrwvhu’ ]48]
suin kir nIky hir goivMd[
nvly ko dy kir Bt ibRMd[
ByjÎo siB pirvwr inkwsin[
‘idhu DIrj ko mwnihÀ qRws1 n’ ]49]
68
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStim rwsy ‘juzD’ pRsMg brnnû nwm
KStmo aMsU ]6]
1
fr nw mMnN[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
7. [lohgVH XuzD[ bIbI vIro Gr rhI]
6<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>8
dohrw: piT nvly ko siqgurU, siB ko bwk sunwie[
‘huqy lohgV ky ibKY, pMc bIsu Bt Bwie1 ]1]
cOpeI: ary lry Bt CutI quPMgY[
qop Sbd ko hyiq AuqMgY[
iqnhuÀ rKI atkwie lrweI[
AuTiq kulwhl2 dyiq sunweI ]2]
kib lO arih? Swhu dl Bwrw3[
awvih iehW hUjIXih qÎwrw[
mhW iqmr iek inis aMDÎwrI[
hXin Kurin qy Kyh AufwrI ]3]
bWDy cuMg imly siB rhIXih[
ipRQk hoin ko ikim nihÀ chIXih[
jib pRkwS sUrj ko pwvhu[
qib qurkin irpu mwir igrwvhu’ ]4]
suniq suBt guru qy llkwry[
‘pwiqSwh! bl pwie quhwry[
ikis ignqI mihÀ ieh irpu awey[
hm mwrihÀ lvpuir ko jwey ]5]
durg prvySin qy bic rhYx4[
nWih q SwhjhW khu ghYx[
jib cmkihÀgy KVg krwly[
qib dyKhu huie jMg ibswly ]6]
pun siqguru isK apr pTwvw[
‘mMdr gmnhu iblim n lwvw[
vsqu loB ko krIXih nWhI[
prI rhin idhu siB Gru mWhI ]7]
krhu SIGRqw vihr iljwvhu[
1
25 pRymI sUrmy[
hOlw[
3
ikMnw ku icr aVngy, Swh dw dl BwrI hY[
4
ikly ivc vVky (Bwvyx) bc rihN[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
69
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
pMQ rwmsr kyir isDwvhu[
awgih pwCih suBt rhIjih[
ibic kutMb sgro ly lIjih ]8]
pRQm n qupk clwvhu koeI[
gmnhu Sbd jQw nihÀ hoeI1’[
gXo iszK Auqlwviq mMdr[
qÎwrI kriq skl hI aMdr ]9]
iek iszK kOlW kyir agwrw[
ByjÎo siqguru lÎwvn vwrw[
jwie gurU ky bwg sunwey[
‘loB n krhu vsqu smudwey ]10]
siB qij inkshu iblim n kIjY[
sYin smIip aeI liK lIjY[’
sÎMdn aru fory gn awey[
kih bhu bwrI qurq cFwey ]11]
aiq dmodrI duKI ibcwrI[
puzqRI bÎwh ibGn Bw BwrI[
kOn kOn vQu2 icqviq KrI[
qRwsiq sgrI qÎwgin krI ]12]
suBtin swihbZwdy lIin[
sMg qurMg arUFin kIin[
BrÎo sdn sB vsqU kyrw[
kir kY qÎwg cly ibnu dyrw ]13]
jib dmodrI sÎMdn crI[
mrvwhI sÎMdn ibb iQrI3[
nwnkI qyg bhwdr lIny[
ciF fory pir cilbo kIny ]14]
dwsI dwsin ky smudweI[
cly sMig nihÀ iblim lgweI[
1
Bwv mlkVy[
ikhVI ikhVI cIZ (lY clW)[
3
rzQ ivc dovyx bYTIaW[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
70
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
rwiq aMDyrI pMQ n sUJiq[
gmniq rwm qwl mg bUJiq ]15]
awpis mihÀ ieiq Auiq huie cwly[
sMGny ibRzC Kry bhu fwly[
cilby ko mg bfo n jhW[
nIT nIT gmniq By qhW ]16]
jwie rwmsr pr iQru hoey[
suBt sucyq bIr rs Boey[
Auq kOlW aw imilbo kIin[
guru pirvwrih sMg pRbIn ]17]
SRI hirgoivMd iFg suiD aweI[
krI SIGR hI apin cFweI[
pRQm akwl qKq ky QweIx[
hX awrUFy gRIv invweI ]18]
pOr drSnI bMdn kIin[
cly pRdCnw1 idSw pRbIn[
iPir awey duKBMjin byir[
fyF jwm qib jwmin hyir2 ]19]
gurU khÎo ‘awDy rhu cry3[
arD Snwn qwil ilhu kry[
so snÜD4 huie hX jib crYx[
pun so arD sucyqw krYx ]20]
ieim kih awp kIin ieSnwnw[
bsqR SsqR pihry ibiD nwnw[
iPrq pRdCnw cil kir awey[
pOr drSnI sIs invwey ]21]
aMdr SRI hirmMdr gey[
dÍY kr bMid bMdnw ikey[
1
pRkrmW vzl[
rwq dyKI[
3
(GoiVaW) qy cVHy rhy[
4
iqawr briqawr[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
71
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
72
Kry hoie gur siBin agwrI[
ibnqI ly kir nwm AucwrI ]22]
CpY: SRI gur nwnk joiq
hoiq inq iszK shwXk[
ibGn imtwie anyk
eyk icq ismir suBwXk1[
durjn ko smudwie
awie iqn qqiCin GwXk2[
duSt airSt invwir
Dwr kr sdw bcwXk3[
jg nwXk nwXk pRBo!
ivBo rUp dwXk ibjY4[
rGunwXk swXk bcn
rcn anÀd sd jY ajY5 ]23]
SRI aMgd kul cMd
bMid kr bMdn morI[
duMd iblûd inkMd,
kMd suK! SrnI qorI[
dIn bMDu, gun isMDu,
pMD giq ko idKrwviq6[
jsu ibswl, air Gwil,
Gwil dwsn mn Bwviq7[
jr ajr goie Aur ajr mihÀ,
nihÀ idKwie, as miq ghy8[
1
(jo) iek icq hoky suBwvk hI ismry[
awieaw hY vYrIaW dw smUh AunHW L CyqI mwr idE[
3
hzQ Drky (dwsW L) sdw bcWvdy ho[
4
jgq dy sÍwmIaW dy sÍwmI hy pRBo! (awp dw) rUp swry ivawpk hY qy awp jY dy dwqy ho[
5
rwmcMdR dy bwNW (vq awp dy) bcn (amoG hn) anûd qy jY dy awp rcnhwry ho qy ajY
(awp dw srUp) hY[
6
mukqI dw rwh idKWvdy ho (dwsW L)[
7
dwsW dI GwlNw (ijnHW L) BWvdI hY[
8
jrky ajr (Bwv iszDIaW) gupq rKIaW hn, ihrdy rUp ivhVy ivc, qy idKweIaW nhIx,
aYsI sMmqI DwrI sI ijnHW ny[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
73
br bdn sdn suK br idho
lhOx ibjY irpu dl dhy1 ]24]
kul BzlÎin ky mOr
aOir smsr nihÀ jinXiq[
dwqw mihd Audwr
swr dwsin dy BnIXiq2[
bweIs mMjI dIn
kIn isK dws inhwlw[
invYx jgiq drbwr
Dwir iezCw su ibswlw[
ipiK pRym nym ibnu3 Cym dy,
ieim4 kIrqI bhu sjY[
SRI amrdws gun rwis br!
br dyvhu -irpu qy ibjY- ]25]
cOQy siqguru Bey
ley jsu jgiq Aujwlw[
sdw pRym ky bsI
dyiq br hoie ikRpwlw[
mwXw ibKY alyp
Cyp nihÀ ikshUM kwlw[
sdw szicdwnûd,
bMid pd5 Bey inhwlw[
inq nmih nmih pun pun nmih,
mih mihÀ mihmW mhWbr6[
kr joir inhoriq ibjY idhu
guru rwmdws! SRI bdn br7 ]26]
1
(awpNy sRySt muKox hy suKW dy Gr sRySt vr idE ik mYx Pqy pwvW vYrIaW dw dl nwS krky[
dwsW L swr dyN vwly khy jWdy ho[
3
nym ibnw inrw pRym qzk ky hI[
4
ieAux[
5
ijnHW ny crn bMdy[
6
ipRQvI qy mihmW (awp dI) bVI BwrI hY[
7
(awpNy) sRySt muK qox[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
Bgq Bwvnw Brin
hrin BY SRI BgvMqw[
Srin sUr, pRiN pUr,
mukiq dwXk siB* sMqw1[
prAupkwrI DIr
BIr inq iszKin kyrI[
kriq AuDwr Audwr2
ibdq ijiq ikq mihÀ hyrI3[
SRI arjn isrjin SRyX jn
nmo nmo pg siqgurU[
aib SzqRü jIiq kI kwmnw,
hqOx, plwvihÀ sm rurU4’ ]27]
dohrw: suin Ausqiq ko iqh smY, SRI hirmMdr mWih[
igrw pRgt hoeI sunI, ‘krhu qurk gn dwih ]28]
pRQm jMg qum qy AuTÎo5, lrYx bhuq hI kwl[
sny sny gn qurk kI, AuKrihÀ jrW ibswl ]29]
lhhu ibjY irpu ibRMd qy, inRBY hqhu hiQXwr[
mwir mlyCin sYin ko, lIjih ibjY Audwr’ ]30]
suin SRI hirgoibMd jI, nmo krI kr joir[
prm pRym kir inkis qib, iPry pRdCnw Eir ]31]
cqr pRkrmw kir iPry, kir bMdn drbwr[
pOr drSnI awie kY, isr Dir nmihÀ Audwr6 ]32]
krÎo hkwrin hX blI, awXo qihÀ qqkwl[
awrohin siqguru Bey, DnuK kTor sMBwil ]33]
cMcl blI qurMg bhu, kImiq ijs kI lwK[
guru mn sox lX lIin huie1, cliq jQw aiBlwK ]34]
* pw:-sm[
1
swry sMqW L[
2
mukq krdy ho dwqy hoky[
3
ipRQvI qy idKweI dy rhI hY[
4
dOV jwN hrnW vWg[
5
Bwv jMg dw arMB qusW kIqw hY[
6
Bwv gurU jI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
74
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
gol2 cmUM ko sMig lY, hoie gurU svDwn[
cwhiq By sMgRwm ko, gey rwmsr Qwn ]35]
krI sMBwir pRvwr kI, SRI siqguru iqis kwl[
-ieik vIro kI suiD nhIx, aOr skl hYx nwl ]36]
gufIXw rhI sMBwlqI, bIbI bIc agwr[
rwKiq pRwnin jÎox ijnHY-, aYsy krÎo ibcwr ]37]
-mwqw smuJÎo hoiegI, dUsr mwqw sMg[
XW qy BUlI sdn mYx, -lÎwvY kOn insMg ]38]
isMGy pRohq ko khÎo, ‘bwbk3 sMig isDwir[
awno bIbI ko iehW, sPlY jnm quhwir’ ]39]
SRI guru awgÎw qy cly, hwQ bMdUkin Dwir[
SRI nwnk ismriq irdY, kwrj lÎwvihÀ swr ]40]
deI inSwnI ismrnI, khÎo ‘ij huie Bt Byir[
qupk avwZ krIjey4, pTihÀ bIr ibnu dyir ]41]
iGirby qy cOks rhhu, dwv Gwv kir jwie[
bIr shwiek siB Kry, suniq SIGRqw awieÀ5’ ]42]
donhuÀ joDw DIr Dir, gey qurMg Dvwie[
siqguru kriq pRqIKnw6, Kry Bey iqis QwieÀ ]43]
75
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy Kstim rwsy ‘juzD’ pRsMg brnnû nwm
spqmo aMsU ]7]
1
gurU jI dy mn nwl qdwkwr hoky[
jzQw[
3
rbwbI dw nwm hY[
4
bMdUk dI awvwZ krnI[
5
awvNgy (quhwfI shwieqw L)[
6
AufIk[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
8. [bIbI vIro jI L ilaWdw]
7<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>9
dohrw: ieiq siqgur ieh ibiD krI, inksy mMidr Coir[
Auq lSkr siB Juk prÎo, jMg lohgVH Gor1 ]1]
cOpeI: SlK quPMgin ibRMd clweI[
bIic lohgV mwir mcweI[
ieiq Auiq Gyir lIin jib gwFy[
dwrun jMg mcÎo irs bwFy ]2]
alp BIq chuÀ idiS mihÀ qWih[
Etw ihq bcwv kuC nWih2[
kyiqk icr so lry juJwry[
nyry Fuik lIinis siB mwry ]3]
aMq smYx krvwr pRhwrYx3[
hqy anyk khW lg mwrYx[
igry jUJ kir jMg mJwrw[
ieim jib lriq lohgVH mwrw ]4]
aiDk aMDyrw idRSit n prY[
jwnÎo iehW n ko aib arY[
siqguru ky mihlin ko gey[
ikiqk suDwsr idiS ky aey ]5]
sUMno hyir pRvySy jweI[
koSt Bry pry ju imTweI[
huqy CuDwqur qurk Gnyry[
lvpuir acÎo cFy ijs byry ]6]
ly ly kir ibswl pkvwn[
hrKiq hoiq lgy imil Kwin[
aprin ko bulwie iFig lyiq[
‘Kwnw Kwhu’ awip qihÀ dyiq ]7]
‘guru nihÀ iehW Bwij kir gXo[
1
BÎwnk (mc igaw)[
bcwAu vwsqy kuC nhIx sI[
3
qlvwr mwrdy hn[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
76
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
prÎo smwj lutÎo siB lXo[’
ieim sgry puir mihÀ iPir gey[
Kojiq iPrihÀ n ikq idRStey ]8]
DrÎo hrK qurkin -ibnu lry[
Pqy leI ibnu mwry mry-[
ieim nihÀ jwniq mUrK kwcy[
-pRwiq hoq lO hm hYx bwcy- ]9]
psrI sYin suDwsr qIkw[
iPrihÀ iqmir mihÀ, idKiq n nIkw[
BUly ibcriq Aucy boliqu[
bIiQin ibKY ibRMd Bt foliq ]10]
ieqny mihÀ donhu guru sUry[
bwbk ar isMGw irs pUry[
bIbI kyir mihl qr gey[
jo sociq bYTI duK mey ]11]
bhu ibiD icqviq irdy ibcwrI[
qry iQry ly nwm pukwrI[
‘awvhu SIGR gurU ismrMqy[
kÎox kir bYTI hoie inicMqy’ ]12]
nihÀ piqXwviq pqw n pwvY1[
-SzqRü sYn nihÀ gih ly jwvY-[
‘ho qum kOn?’ bUJnw kInI[
‘jib lO nIky lyAux n cInI ]13]
qib lO nhIx ikvwr AuGwrO[
bYTI iehW pRwn hin fwrOx[
‘isMGy qbih ismrnI dIin[
‘iehu guru kr kI lyvhu cIin’ ]14]
dIpk ky prkwS inhwrI2[
BeI irdy mihÀ awnÀd BwrI[
jbY inSwnI ipq inrKwey1[
1
Brosw nhIx rzKdI ijqnw icr pqw nhIx pw lYxdI[
(bIbI ny mwlw) dyKI[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
77
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
Auqir agwr ikvwr iblwey2 ]15]
qib cFwie cwly jug bIr[
snY snY hX kI giq DIr[
sYnw awgY mußl pTwnI[
ieiq Auiq iPriq mnhuÀ bvrwnI ]16]
awie suDwsr qt lig iPry[
Pqy jwin mn awnÀd Bry[
pOr drSnI Gorw KrÎo[
AuqrÎo mußl bIr qihÀ iQrÎo ]17]
ieh donhuÀ awviq iqs jwny[
hX pg Dir Dir Sbd AuTwny3[
cmk mußl qib qomr ghÎo[
‘aho kOin qum?’ bl Br khÎo ]18]
bwbk BnÎo ‘awpny BweI[
iQry rho rwKhu qkrweI[
Kojiq guru ko ibcriq swry[
qum ny aib lO nhIx inhwry?’ ]19]
iem kih cly jwiq aguvwey[
mußl brobr ko jib awey[
crÎo Kro swXuD svDwnw[
qib isMGy mn aYsy jwnw ]20]
-cmUM iehW lg psrI swry[
hoie n as iBr prihÀ agwry-[
aOck hX kI bwg AucweI[
krÎo qyj kuC clÎo plweI ]21]
bIbI ky pg BUKn Cnky[
cliq byg qy imil imil Tnky4[
iqn ko Sbd mußl so suin ky[
1
dyKI[
Grox Auqr ky bUhw KoilHaw[
3
GoVy dy pYr DrqI qy Drn dI awvwZ AuTI[
4
awpo ivc Kih ky KVk pey[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
78
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
rOrw krÎo AUc bc Binky ]22]
‘awvhu Dwie suBt hm sMgI[
huie sucyq bn qyZ quMrgI1[
duSmn ibc qy Zwiq plwey[
gurU kbIly lyiq lûGwey ]23]
rokhu, jy lyno hY bwj[
nqu iml jY hY apn smwj2[’
eyv pukwriq mUrK mwnI3[
hX ko pRyriq Bw aguvwnI ]24]
‘jwin n dyAux dubylw qohI4[
Auqir Cor aib suitby* hohI5[’
qIKn qomr hwQ AuBwrw[
kriq nyr cwhis qib mwrw ]25]
inij qurMg ko hiq kr cwbk[
isMGy khÎo ‘ipKihÀ ikXw bwbk!
awviq duSt clÎo mm Erw[
myro ahY dubylw Gorw6 ]26]
qupk qwp7 iqh Dir kir DIr[
hqhu irdw idF hÍY kir bIr[
ies ko mwir invwrin krIaih[
apr n apny inkit inhrIaih’ ]27]
suin bwbk qib qÎwr quPMg8[
lKÎo cliq hX Krky sMg9[
Gny iqmr qy dIKih Qorw[
1
GoVy qyZ krky[
apNy swQIaW nwl jw imlU[
3
hMkwrI[
4
quhwL dohW L[ [pMjwbI-dubylw = GoVw ijsdI ipzT qy do asvwr hoN]
*
pw:-sucbo[
5
Auqr pE, CoV (GoVy L) nhIx qW hyTW suzt lvWgw (qomr mwr ky)[
6
do svwrW hyT dw GoVw[
7
bMdUk L qpw ky (Bwv plIqw dwg ky)[
8
bMdUk jo pihlW BrI hoeI sI[
9
cldy GoVy dy KVwk nwl jwiNaW (ik vYrI ikzQy ku hY)[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
79
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
qAU Sbd kI Er su jorw ]28]
hX kudwie kir inkit phUcw[
‘Kro hohu aib rhYx n sUcw[’
suin, snmuK nyjw kr, awXo1[
inkit hoie kir chiq clwXo ]29]
qib bwbk ny BMif plIqw2[
hqÎo duSt ky huie inrBIqw[
lgI dugulkW Cuit kir CwqI[
hX qy AuCrXo Drw ppwqI3 ]30]
mnhuÀ mqMg Syr nY mwrw[
ikDox gwj qy4 igrÎo munwrw[
kY smUl ibRC bwXU fwrw[
bhÎo ruDr GwX su BBkwrw5 ]31]
CutÎo qurMg Dwie ikq gXo[
‘hwie hwie’ boliq imRqu BXo[
inRBY hoie kir cly agwrI[
dUr rhI sYnW irpu BwrI ]32]
siqgur ko ieiq hI idS DÎwn[
sunI avwZ qupk kI kwn[
inj suBtin sox igrw AucwrI[
‘ilhu suD qUrn hoie agwrI ]33]
donhuÀ bIr nhIx iGir jwieÀ[
qurk iPriq ieq Auq smudwie[’
pYxdyKwn hukm suin clÎo[
sUrn ko gn qUrn imlÎo ]34]
qupk qÎwr kir By smuhweI[
quMid qurMgin cly DvweI[
jihÀ lg donhuÀ imly n bIr[
1
(Auh vYrI) awieaw[
plIqw dwigaw[
3
ifzg ipaw DrqI qy[
4
ibjlI nwl[
5
Bk Bk krky ZÞm qox lhU cilaw[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
80
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
qihÀ lg jwihÀ cIr air BIr ]35]
iem gur ko dl jib AumfwXo[
qib lg isMGw bwbk awXo[
srb hkIkq BeI sunweI[
‘swD swD’ suin gurU alweI ]36]
Bey inhwl anÀd smudweI[
hliq pliq mihÀ rhy shweI*[
qib lO pihr rwiq rih geI[
-mcih jMg- gur Aur liK leI ]37]
-XW qy siB prvwr isDwrY[
rihÀ nr inkit ij SsqRin DwrYx-[
iem ibcwir gur bwk Aucwrw[
‘goieMdvwl clin inrDwrw ]38]
hoiq pRwiq lg clhu Jbwl[
spq kos pr gRwm ibswl[
lwvw Pyrn ko idn awjU[
Auqir krhu siB bÎwh smwjU ]39]
srpI isqw awid vQu swrI[
kir KrId rcIXih siB qÎwrI[
apr n icMqw icq mihÀ kro[
hoinhwr iem hI Aur Dro ]40]
hm BI phuÀcihÀgy iqs kwlw[
Pyry PyrihÀ gRwm Jbwlw[’
siB kutMb ieq Bojn krÎo[
pun kOlW ky sMg AucrÎo ]41]
‘puir krqwr bshu aib jwie[
jib lg hm n imlihÀ iFg awie[
eIhW sMg n bnihÀ ibcwr[
prih juzD joDw birawir1’ ]42]
‘imlhu SIGR’ kih bMdn DwrI[
*
pw:-sdweI[
bl vwilaW nwl[
1
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
81
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
82
kCu nr ly kir pMQ pDwrI[
jwie pRvySI puir krqwir[
gur kI icMqw irdy mJwr ]43]
ieq dmodrI awid kutMb[
pry pMQ cil qÎwg iblûb[
duKiq ibswl sicMqw qRws[
ipiK kusUq ly dIrG sÍws ]44]
eyk jwm mihÀ phuÀcy jweI[
qib lO Audy BXo idnrweI[
iqn pICy gur igrw AucwrI[
‘gmnhuÀ iszK brwq agwrI ]45]
ieq awviq ko dyhu htwie[
gRwm Jbwl iqnhuÀ ly jwie[’
suniq gXo isK hX ko pRyrw[
ijiq brwq ko awvn hyrw ]46]
ieim kir siqgur Bey insMg[
AuTI cOxp icq kirby jMg[
srb sUr TWFy svDwnw[
cwhiq qurkn ky hin pRwnw ]47]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStm rwsy ‘juzD’ pRsMg brnnû nwm
aStmo aMsU ]8]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
83
9. [lohgVH XuzD]
8<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>10
1
dohrw: ijiq ikiq kir prvwr inj, Auicq jMg ky hoie [
Bey insMsY lrn ko, irsy bIr siB koie2 ]1]
rswvl CMd: AudY cMd hovw[
gurU gYn jovw3[
kCU Bw pRkwSw[
idKÎo aws pwsw ]2]
indysM bKwnI4[
‘ijqy sUr mwnI5[
lro jwie awgy[
mhW kRoD pwgy’ ]3]
gurU ky pRcwry6[
cly bIr Bwry[
ahY nwm -BwnU-[
cmUM nwQ jwnU7 ]4]
leI sYn sMgw[
Dvwey qurMgw[
quPMgYx sMBwrI[
su DOxsw DukwrI ]5]
bjI bMb dIhw8[
sunI dUr jIhw9[
phUÀcy agwrI[
irsy sUr BwrI ]6]
1
Bwv pirvwr L juzD BUmI qox lWBy krky jMg krn leI jog hoey = byiPkr hoky lVn jogy ho
gey[
2
swry[
3
akwS dyiKaw[
4
awigaw khI, hukm kIqw[
5
ijqny sUrmy bhwdr hn[
6
vMgwry hoey[
7
sYnwpiq jwNo[
8
BwrI fMkw[
9
dUr suNI jWdI hY[ (a) jIvW L[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
quPMgYx clweI[
su nwdM AuTweI[
muKM ‘mwr mwrw[’
krI eyk bwrw ]7]
sunÎo Swh sYnw[
ju hY bIc aYnw1[
su mMcy fswey[
pry nIxd pwey ]8]
suny qy ngwrw[
AuTy kop Dwrw[
‘gurU nw plwXo2[
abY kop awXo3 ]9]
kro byg qÎwrI[’
cFy bIr bwrI[
purI Coir cwly[
Dry qyß Fwly ]10]
su awey agwey[
jhW nwd pwey4[
cFy cMd Cotw[
aÀDyrM n motw5 ]11]
ikqI dUr hyry[
Bey kwn nyry[
kVw kwV gorI[
iekM bwr CorI ]12]
lgI SzqRü aMgw[
sÀBwrI quPMgw[
duhUM Er cwlI[
AuTI jwg jÍwlI1 ]13]
1
jo GrW dy ivc hYsI[
dOiVaw nhIx jy[
3
kRoD krky awXw hY (swfy Auqy)[
4
ijQox awvwZ awAuxdI suNI sI[
5
motw (Bwv gwVHw) aMDyrw nhIx sI[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
84
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
kVw kwV mwcy[
lgy loh aWcy2[
Puty aMg joDw[
igry hIn boDw3 ]14]
lgy GwAu GUmy4[
ilty ibRMd BU my[
igrÎo SRoN cwlw5[
qurMgwin fwlw6 ]15]
jQw Dwie awey[
qQw Gwv Gwey7[
rhy TWiF Pyrw[
gurU jor hyrw8 ]16]
nhIx pwie Gwly9[
agwrI n cwly10[
muKM qoir gyrw11[
iQry qWih byrw ]17]
mcÎo jMg BImM[
qjy nWih sImM12[
bfI mwr hoeI[
mlyCI KroeI13 ]18]
qurMgM Dvwey[
quPMgM clwey[
1
agnI BVk AuTI[
lohw grm hoXw[
3
bysuD hoky[
4
ZKmI ho czkr Kwky[
5
ifigaW dw lhU czl ipaw[
6
GoVy bI (mrky) ifzgy[ (a) (bwkIaW ny) GoVy agy kIqy[
7
ZKmI kIqy[
8
gurU jI dw bl dyK ilaw[
9
pYr nw pztN idqy (qurkW L)[
10
agy nw czl sky[
11
mUMh BMn BMn ky fygy[
12
hzd nw CzfI[
13
KVI hoeI mlyCI (sYnw qy)[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
85
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
86
injMgM1 bcwey[
ieqY AUq jwey ]19]
gurU kyr sUry[
qbY kRoD pUry[
agwrI su cwly[
quPMgYx sMBwly ]20]
dohrw: Jtpt Bt lt pt ilty, st pt By Bt juzt[
atk atk kit kit imtYx, ctpt kztw kuzt2 ]21]
pwDVI CMd: jib mcÎo jMg dwrun mhWn[
ipiK mußls KW qib lIin jwin[
‘bhu lrY juzD, gur nihÀ plwie[’
inj muKI bIr lIny bulwie ]22]
snmwn swQ siB ko khMiq[
‘swvDwn Kwn! hUjy aicMq[
aib krhu juzD nihÀ imthu bIr[
nihÀ bfI cmUM gur kyir qIir’ ]23]
ieim kih pTwn Byjy iblûd[
kir qÎwr qupk iFg awie ibRMd[
aru rhÎo su BwnU jihÀ ibswl[
nihÀ qjih Qwn irpu hniq jwl ]24]
Auq Sms Kwn CorI quPMg[
bhu awin Kwn kir apin sMg[
duhuÀ idSin ibKY gulkW lgMiq[
huie aMg BMg BU mYx igrMiq3 ]25]
Auq qurk nwm ijh Sms Kwn[
gur suBt ieqY BwnU juawn[
llkwr bIr duhuÀ idSin doie4[
1
apNy aMg[
(golIaW Kwky) CyqI CyqI sUrmy (iek dUjy dy) hyT Auqy ilt gey, (jo) sUrmy (agox aw) juzty
Eh stptw gey (Gbrw ky iKlibl ivc pY gey, kuC Gbrw ivc agox aVo, Eh) aV aV ky
(qlvwrW nwl) kty jwky mry, aYsI PurqI dI ktwkut (qlvwr dI mwr) hoeI[
3
aMg tutdy hn qy DrqI qy ifzgdy hn[
4
dohW qrPW qox dovyx[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
87
gn qupk clwieÀ lig Gwie soie1 ]26]
BujMg pRXwq CMd:
clweI quPMgYx duhUM Er FUky[
mhW nwd hoXo imly bIr kUky[
igry jÎox munwry pry pRwn Koey[
mno BMg KY ky Qky awin soey ]27]
pry kIn hzlw mlyCI su DweI2[
ieq mwr gorIin aYsI mcweI3[
ikL awin nyjw AuBwry pRhwrw4[
ikL cWp qy bwn ko aYxic mwrw* ]28]
ikRpwnYx leI DUh mÎwnYx su nûgI[
iKcM KYxc bwhYx Bey bIr jMgI[
bhÎo SRoN, cIrM gey BIj swry[
mno lwl bwgy irdy rIJ Dwry5 ]29]
lhU DUl rwcÎo BXo lwl gwrw[
BeI loQ poQYx, prI DUimawrw6[
mry ibRMd bwjI lgI aMg gorI[
iBVy ByV joDw lrweI n QorI ]30]
khÎo bwk BwL ‘guru aMg sMgw[
fro nWih joDw! lry hÍY insMgw[
itkÎo jMg awCo nhIx, jwin lIjY7[
mlyCwin pY dOr hzlw krIjY ]31]
lrweI leI dyiK jYsI kI kInI8[
1
lgidaW Eh ZKmI (kr dyxdI hY)[
mlyCI (sYnw) Dwky hzlw krky aw peI[
3
ieDrox (gurU jI dI sYnw ny) golIaW dI aYsI mwr mcweI[
4
AuBwrky mwiraw[
*
pw:-bwn aYxcy pRhwrw[
5
pihny hn[
6
rOlw, Duzm[
7
(iek QW qy) itikaw (aiVaw) jMg cMgw nhIx (Bwv-duSmn dy vwr rokN dI hwlq ivc nw
awE, qusIx hzlw kro)[
8
(hy sUrimEx) ijho ijhI lVweI (vwr rokN ivc qusW) kIqI hY (mYx) dyK leI hY (ijs qox
jwiNaW pYxdw hY ik jy huN qusIx vwr kro qW)[ (a) duSmn ny jo lVweI kIqI hY AuhdI
hkIkq vyK leI hY[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
plwvYx iehW qy ienY buzD hInI1[
kry bIr sMgI bjwey ngwrw[
clÎo swmuhy bIr bMko juJwrw ]32]
kry qyZ qwZI pry hUh dy kY2[
jhW Kwn TWFy mcÎo loh qY kY[
bkYx ‘mwir mwrM’ krwcol mwry[
ktYx swmuhY aMg kopy juJwry3 ]33]
huqy Kwn awgY jbY mwir lIny[
Bjy qRwis kY kY nhIx TWiF kIny4[
pry iszK pwCY ikRpwnYx pRhwrI[
Bgy DIr CorI prI loh mwrI5 ]34]
dohrw: mußlsKW Bwjy suny, ByjÎo anuvr Kwn[
‘SmsKwn ko kÎw BXo, jo hoXhu agvwn?’ ]35]
sÍYXw CMd:
suin kY bwk DvwXo bwjI
Sms Kwn ko khÎo pukwr6[
‘kÎox n pRhwrhu cFy su awvihÀ,
ikq jY ho kul lwj ibswir?
awgY mußlsKwn Kro kih
-kÎw hoXo Bt jy agvwr7-[
rhÎo kRoD Dir8 ‘murhu, hqhu irpu,
pTo Swhu qum bfy juJwr’ ]36]
suniq clÎo qib Sms Kwn bhu
KYxic ikRpwn Dvwie qurMg[
gur sYnw mihÀ prÎo Syr smu
arih agwrI9 kwtiq aMg[
1
ieQox ienHW L nTw idaWgy ienHW dI buzDI hwn ho rhI hY[
XuzD dw nwd krky[
3
swhmNy (awey vYrI) dy aMg sUrmyx kRoDvwn hoky kztdy hn[
4
Bwv bwkI dy AuØzgRT nÜTy[
5
SwsqRW dI mwr aYsI peI[
6
pukwr ky ikhw anvr KW ny[
7
aguvwnI sUrimaW L[
8
Bwv muglsKwn guzsy ho irhw hY[
9
jo azgy aVdw hY[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
88
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
89
GnI pty bwZI ijin kInis1
qCw muzC iqm kriq insMg2[
hX cplwviq ieq Auq Dwviq,
Gwviq Bt, Bwviq rN rMg3 ]37]
ipiK BwL kr qupk sÀBwrI
qoVw jVÎo moV kl mWih4[
gih isrpos AuGwir plIqw
hX kudwie PyrÎo iFg qWih5[
fMB6 qupk kVkI qiVqw ijm
lgI qurMg BMg huie jwih7[
huie muK Bwr igrÎo qihÀ idiK kY
Sms Kwn qij qUrin vwih ]38]
rupÎo pwie, ar Gwv Kwie nihÀ,
kriq dwv qy vwr iPrMiq8[
BwnU kriq QkÎo cwqurqw
nhIx SsqR KwXhu BrmMiq[
duih idS ky joDw aivlokiq
-kriq vwr aru awp bcMiq9[
nt ijm PWidq, KVg ncwviq,
FukY inkit Bt kwit igrMiq10- ]39]
BwnU cpÎo11: quPMg clY nihÀ,
KVg vwr ko dwv n pwie[
qij qurMg iqs ky sm BU pr
1
Bwv pTybwZI iszKI sI[
iqvyx (gzqky vWg) insMg hoky qCwmuC krdw hY[
3
sUrimaW L ZKmI krdw hY ijs L rN rMg (juzD aKwVw) BWvdw hY[
4
moV ky klw ivc[
5
iqs (SmsKwn) dy pws[
6
qoVy L azg lweI[
7
(Aus dy GoVy L lgI (qy Auh) mr igaw[
8
(gzqky dI cwl vWùU) pYr bMnHI KVw hY GwAu nhIx KWdw, dwAu krdw qy vwr L Pyr dyxdw hY[
9
duh pwisaW dy sUrmy vyK rhy hn ik vwr krdw hY (SmsKwn aqy) awpw bcw jWdw hY[
10
(aYAux jwpdw hY ik) nyVy Fukdy hI sUrmy L kztky iszt dyvygw[
11
iKiJaw[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
Kro BXo icq cOxp bFwie[
KYxic KVg Kr Fwl sMBwrI
khÎo ‘n jwn dYhuÀ iks QwieÀ[
gn Bt mwrn ko aib pltw
lyhuÀ iCnk mYx quv AuQlwie’ ]40]
SmsKwn suin KunsÎo mwnI
‘kÎw gvwr gIdI mkdUr1!
mm qurMg ko pltw qv isr2’
khiq imly qqkwl adUr3[
Kwn KVg Krvwr pRhwrÎo
lXo ispr pr kInis kUr4[
PUln AUpr lgÎo PulwdI,
tUit gXo, hyriq siB sUr5 ]41]
BwnU AuCliq krwcol6 gih
bl qy prÎo qWih pr jwie[
krÎo pRhwr iskMDn AUpr
bhÎo ijnyAU smsr Gwie7[
igrÎo pTwn ipKÎo gn qurkn
eyk bwir awey airrwie[
qomr qIrin qbr quPMgin
anvr shq SsqR smudwie ]42]
krYx pRhwrin, clÎo n BwnU8,
qomr mwrÎo anvr Kwn[
kwit KVg qy9 inSPl kir kY
apr mlyCin ko kir hwn[
1
kwier (qyrI) kI qwkq hY?
myry GoVy dw bdlw qyry isr hY[
3
nyVy hoky[
4
(vwr) KwlI kr idqw[
5
Fwl dy PulW AuØzpr (vwr) lÜgw swry sUrimaW dy dyKidaW ãulwdI (KVg) tuzt geI[
6
qlvwr[
7
ZKm jnyAU vWg lÜgw[
8
BwL ipzCy nw hitaw[
9
(qomr L) kzt ky KVg nwl[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
90
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
91
inkt n phuÀcihÀ qRws qurk kir
rupÎo bIr1 iQru rhÎo mdwn[
qwik qupk kI hqI du gulkW
lgI sIs qij qUrn pRwn2 ]43]
dohrw: SmsKwn gn qurk juiq,
mwir mrÎo rNKyq3[
gXo surg* sur bDU juq,
aiq awnûd smyq ]44]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStim rwsy ‘SmsKwn BwnU bzD’
brnnû nwm nOmo aMsU ]9]
1
Bwv BwL[
(BwL ny) pRwN qj idzqy[
3
XuzD BUimkw (ivc)[
*
gurmq dy DwrnI gur iszK qW “kbIr surg nrk qy mY rihE siqgur ky prswid] crn
kml kI mAuj mih rhAu aMiq aru awid]” ies pdvI dy cwhvwn huMdy hYn, pr skwm
joiDaW leI kiv jI sÍrg pRwpqI kQn krdy hn[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
10. [alI muhMmd, isMGw pRohq bzD]
9<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>11
dohrw: duih idiS ky sYnwpqI, donhu By hiq pRwn[
prI sYn Aumfwie kY, duihidiS qy Gmswn ]1]
1
rswvl CMd: idSw dOn awey[
mhW SsqR Gwey[
iPrÎo ko n puzTy2[
imly ruMf+ kuTy3 ]2]
prI loQ ibRMdM[
pRhwrYx iblûdM[
kty aMg bIrM[
qjYx qO n DIrM ]3]
rNM rMg rwcy[
irsy bIr mwcy[
pry imzRqu hÍY kY[
bfy Gwv KY kY ]4]
‘khW jwhu Bwgy?’
khYx ‘awAu awgy[’
ktI bWh kwhUM[
iPrYx jMg mWhUM ]5]
iksI pwie kwty[
kty kMD swty4[
ikqy bol fWty5[
Pty pyt Pwty6 ]6]
ltwpzt7 hoey[
Bjy nWih doey[
1
dohW pwisaW dy[
koeI ipzCy nw hitaw[
+
pw:-quMf[
3
kuzTy DV imly pey hn[
4
(iksy dy) moFy kztky suzty pey hn[
5
qwVdy hn[
6
(keIaW dy) pyt Ptky duPwVy hoey pey sn[
7
lot pot, guQm guzQw[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
92
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
mry ibRMd joDw[
qjYx pY n kRoDw ]7]
dohrw: SmsKwn mwrÎo sunÎo, ijs idS mugls Kwn[
iqs idiS ko Byjiq BXo, szXd bIr mhwn ]8]
blI muhMmd alI qib, ly asvwr hZwr[
mrÎo SmsKW aXo qihÀ, BXo Kyq ibkrwr ]9]
rswvl CMd: bjwey ngwry[
BXo nwd Bwry[
quPMgYx clweI[
qurMgYx plweI ]10]
ieqY iszK bIrM[
ipKI SzqRü BIrM1[
cly awie aYsy[
hVHÎo nIr jYsy ]11]
bkYx ‘mwr mwrM[’
anykYx pRhwrM[
lgYx ibRMd gorI[
quPMgwin CorI2 ]12]
jmy pYr nWhI[
mry hyir qWhI[
gurU sUr Bwgy[
iQry nWih awgy ]13]
rhy Qor sUry[
mry kRoD pUry[
iekM sUr awXo[
su Gorw durwXo ]14]
gurU sMg BwKw[
‘bfo jMg rwKw[
lry pRwn hwny[
rhy Qor jwny ]15]
1
vYrI dI BIV[
clweIaW[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
93
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
AuqY sYn BwrI[
su aweI agwrI[
iQrÎo jwie nWhI[
khÎo awp pwhI*’ ]16]
dohrw: suin SRI hirgoivMd jI, khÎo ‘sMg ilhu bIr[
hqhu mlyCin ko qhW, iQrhu Qwn Dir DIr’ ]17]
pwDVI CMd: gur pTÎo bhur isMGw Aucwr[
‘Bt sMg pMc sY bil Audwr[
SRI aMimRqsr ijq idiS phwr1[
qihÀ prÎo Kyq jUJy juJwr ]18]
hX ky Dvwie mYdwn hyir[’
Coriq quPMg mwry bfyir[
iem cmUM jugl imil awp mWih[
jnu ndI Aumif iek Qwn rwih ]19]
arNodÎ smY hoXhu su awie[
qupkin qVwk nwdM AuTwie[
bhu kwk igRzJ Auif kY BRmMiq[
gomwX2 boil mwsM BKMiq ]20]
gn iPrI jognI ruDir pwn[
bhu Kwie mws ko iqRpiq Twin[
Auq Kwn awie SsqRin pRhwir[
kit gey suBt kyiqk sumwr3 ]21]
duih idSin rOr mwcÎo ibswl[
gulkW lgMiq igr priq jwl[
Bt imil pTwn hzlw su kIin[
gn mußl dOr rN rMg BIn ]22]
muhMmd alI bolÎo grUr[
‘ilhu mwir smuK dyKo ju sUr[
*
pw:-mwhI[
phwV (AuØzqr) dI idSw vl[
2
igzdV[
3
Sumwr = igNqI ikMnI ku (krIey)[ (a) mwr ky[ (x) ZKmI krky[
1
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
94
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
rN Ql Cutwie lIjih aSyK[
aib Bw pRkwS ilhu nYn dyiK’ ]23]
suin qurk cpy1 cwly agwie[
iek bwr dOir rOrw mcwie[
cmkMiq KVg pkVMiq Fwl[
CtkMiq qupk, bmkMiq jÍwl2 ]24]
srkMiq3 sUr, hrKMiq hUr[
drVMiq dIh4, grjMiq BUr[
AuClûiq jwiq, mwrMiq SzqRü[
KVkMiq imliq, tuitXMiq azqRü5 ]25]
ieq suBt gurU ky priq dOr[
nihÀ BjYx Kwn iQiq ktMiq TOr6[
iem mcÎo jMg dwrun mhwn[
gn ibQir loQ poQin7 sQwn ]26]
inj sUr sMg isMGy inhwir[
iqin khÎo bwk AUcy Aucwir[
‘iehu ipKhu mlyC ij smuK awie[
iek bwr SlK mwro irswie’ ]27]
iem khiq clÎo awgY irswie[
bhu bjÎo rwg mwrU suhwie[
kih ‘mwir mwir’ mwcÎo su rOr[
imil pry suBt nihÀ qjihÀ TOir ]28]
iek bwr SlK CorI quPMg[
pun KVg ghy kir mÎwn nûig[
kitXMiq aMg, igirXMiq BUim[
ltkMiq bIr, igr priq GUim1 ]29]
1
iKJy[
agn AuglÜCdIaW hn[
3
azgy vDdy hn[
4
drV idMdy hn bhuiqaW L[
5
imlky KVkdy hn SsqR qy tutdy hn asqR[
6
awpNI QW qy hI KVy kzty jWdy hn[
7
loQW pr loQ[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
95
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
gn qurk mwir igr awip jwieÀ[
guru ky ju sUr sMmuK irswieÀ[
iem mry mwir isMGy inhwir[
llkwr prÎo ijh bl Audwr ]30]
bil ibzpR gurU pRoDw suBzt[
qib BXo smuK mwry AulÜt[
ijs iFg kmwn lig kwn qwn[
Dir pnc clwviq qwik bwn ]31]
bf guru pRqwp ijs lgih jwie[
qn qurk Poir pwrY prwie2[
sm srp SUMkqy clihÀ qIr?
irpu gn pRhwir byDiq srIr ]32]
rs bIr rUp mwno krwl[
bhu iPriq pRhwriq SzqRü jwl[
duih idiSin mrI smudwie sYn[
jnu Qkiq bIr kInI su sYn ]33]
iem hqy qurk qib hwl cwil3[
ipiK alI muhMmd irs ibswl[
‘muJ Kry inkt cwly plwie[
kÎw khYx lok ikm Bwj jwie’ ]34]
Gorw Bjwie mory su bIr[
qib ipKy qjiq isMGw ju qIr[
nihÀ itkin dyiq ieh Bt Bjwie[
ipiK BXo smuK ies ky irswie ]35]
isMGy su ipKÎo awXo agwie[
ieh qkih moih qupkn clwie[
hX, bcin hyq ieq Auq Dvwie[
Dn aYxic aYxc qIrn bgwie ]36]
qib qwik qupk CorI sMBwil[
1
czkR Kwky[
pwr pY jWdw hY (qIr)[
3
hlclI (pY geI)[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
96
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
Cuit lgI gulk hX ky Auqwl[
isMGy smyq igr prÎo bwj[
dyKiq anûd qurkn smwj ]37]
bin swvDwn Dnu1 ilX sMbwir[
chuÀ Er qurk prvwr fwir[
GyrÎo su bIr kir mwir mwir[
qib qkih qIr mwrih juJwr ]38]
jo inkt hoiq iqh ibkit2 bwn[
Porih srIr kir hwin prwn[
bhu kriq SIGRqw qjiq qIr[
nihÀ lKÎo jwie kib Coir bIr3 ]39]
llkwr alI muhMmd su awie[
‘mY hqox iesih nihÀ Bwij jwie[’
qib lgÎo qwkby qupk Dwir[
Dnu qwin ibRzp ny qIr mwir ]40]
lig prÎo Bwl, igirgI quPMg[
pun prÎo awp, BwjÎo qurMg[
iem qurk sYnpiq lIin mwir[
nihÀ trÎo awp isMGw juJwr ]41]
qiQ qurq cmUM iek bwir awie[
angn quPMg gulkW clwie[
kir mwir mwir hzlw su kIin[
guru kI su cmUM pr Ej dIin4 ]42]
iQr pYdl isMGw lgiq Gwie5[
rup rhÎo6 bIr nihÀ pg AuTwie[
imil bhuq awn krvwl7 sMg[
1
DnuK[
kTn[
3
kdox Czfdw hY (qIr) sUrmW[
4
Zor pwXw[
5
ZKm[
6
itk irhw[
7
qlvwr[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
97
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
nihÀ clÎo pwie ktvwie aMg ]43]
huie KMf KMf imil gXo Kyq[
hiq irpuin chiq irs ky smyq[
jib isMGw iev lIno sMGwir[
bhu Gwie Kwie igir gy sumwir1 ]44]
hil clI cmU mihÀ, mIr ibswl2[
rN Kyq BXo idKIXiq krwl[
suiD geI gurU iFg suniq kwin[
kir kRoD awp By swvDwn ]45 ]
3
dohrw: ies pRkwr rN quml Bw , mry hZwrhuÀ bIr[
SRI gur hirgoivMd qib, Aumfin cihÀ Dir DIr ]46]
98
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStm rwsy ‘alI muhMmd isMGw pRohq
bzD’ brnnû nwm dsmo aMsU ]10]
1
mrky igr igaw[
vzfy sUrmy dy mwiraW[
3
fwFI BwrI muzFByV[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
11. [nûdw imrZwbyg XuzD]
10<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>12
dohrw: kih guru pYxdy Kwn ko ‘qurk sYn smudwie[
hoih inbyro hqy qy, ies ibiD kIjY dwie:- ]1]
BujMg pRXwq CMd: rhy sMg joDw su Qory hmwry[
sbY aOr sYnw su lIjY sMgwry[
idSw dzCnI mYx cly awp jwvo[
quPMgYx kro qÎwir qoVy imlwvo ]1]
prÎo jMg Qwnû qhW awp jwvYx[
irpuM swmuhy mwir gwFI mcwvYx[
mlyCI cmU awie mMfY lrweI[
bDYx Kyq awgy DrYx pwie DweI ]2]
qbY Kwn pYxdw! pro Dwie aYsy[
btyrw ipKy qy ghy bwj jYsy[
DrYx qRws BwjYx krwcol1 mwro[
lQyro pQyro2 BtM kwit fwro’ ]3]
krÎo mMqR aYsy gurU DIr cwly[
bjY ibRMd DOxswin nwdM ibswly[
quPMgYx krI qÎwir qoVy AuTwey[
ksI Toik gorI plIqw imlwey ]4]
ikny lIin nyZw ik sWgM sMBwry[
iknU cWp3 mYx bwn jyhM sÀcwry4[
gurU quMd qwZI5 ikXo awp cwly[
mlyCwin pY kop jwgÎo ibswly ]5]
krÎo cWp3 szjI6 kTorM krwlw[
Dry qIr qIKy inKMgY sÀBwlw[
krI FUk bIrwin pY mwr mwcI[
1
qlvwr[
lyQU pyQU kro[
3
DnuK[
4
iczly ivc joiVaw[
5
qyZ GoVw[
6
szjy pwsy[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
99
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
100
kty quMf muMfM lhU DUil rwcI ]6]
quPMgYx clI eyk bwrI qVwkY[
mno gwj puMjM1 igrM pY kVwkY[
geI PUit muMfM lgI jor2 gorI[
iksU sUr CwqI grI pwr PorI3 ]7]
iksU bWh tUtI igry SsqR BU mYx[
irdw byiD kwhUM Kry bIr GUmYx[
iksU lwq tUtI geI Poir gorI[
ikqy pwin4 mWgY ippwsw5 n QorI ]8]
hZwrox mry bIr kyeI luTûqy6[
ikqy Gwie Kwey su kyeI AuTûqy[
prÎo BUr rOrw hlw hwl hoeI[
Jtw pzt juzty imty nWih FoeI ]9]
qotk CMd: gur SRI hirgoivMd bIr mhW[
cil awie ipKÎo rN rMg jhW[
sm aMjul ky Kpry7 ju bfy[
Dnu jyh aropiq8 ibRMd Cfy ]10]
Pin ko ibsqwriq nwg mno[
cil SUMkiq byg smyq Gno[
mußlwin pTwnin ky gn mYx[
lig jwieÀ acwnk jW qnu mYx ]11]
TihrYx nihÀ, pwr prYx nr qy[
agvwir Kro ibDqw sr qy9[
lig byDiq doie ik qIin nrM[
gurudyv clwie smUh sMr1 ]12]
1
bhuqI ibjlIaW[
Zor nwl[
3
Cyk pwky PoVky pwr hoeI[
4
pwNI[
5
qRyh[
6
luÜCdy hn[
7
buzkW vq cOVy qIr[
8
DnuK dy iczly ivc joVky[
9
(jy koeI Aus qox) azgy hor vI KVw hovy (qW Auh bI iqs) qIr nwl ivMinHaW jWdw hY[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
sÍYXw CMd:
1
101
bf rOr mcÎo rN TOr ibKY[
Bt mwriq kY mrqy su idKYx[
hX ibRMd ikqy ihhnwviq hYx[
ikq sUr ibnw bhu Dwviq hYx ]13]
gulkWin lgy ikiq BUim iltYx[
ikqny ku mry Bt kwit stYx[
juiq BUKn ZIn iSMgwr kry[
asuvwr smyq anyk mry ]14 ]
mußlsKWn sunI suiD gur kI
‘awp cFy Coriq hYx bwn[
eyk bwr dl Aumf prÎo bf
cliq ikRpwn BXo Gmswn[
muhrI deI Poir sYnw kI,
hit pwCy kyiqk qij bwn[
ikiqk kwl mYx krihÀ inbyrin
sr mwriq siqgur svDwn’ ]15]
iem suin pMc hZwr cmUM khu
awiesu deI ‘arhu agvwie[
gih lIjih guru bl Cl kir kY
sgry kwrj isD huie jwieÀ[
Gyr lyhu chuMidiS qy dl gn
sYn mry ieklo qib pwie[
BwjÎo dXo Kudwie abih gur
Swhu inkit idhu, bf hrKwie’ ]16]
suin awgÎw Bt pMc hZwrox
SsqR sMBwir qurMg clwie[
‘ghhu gurU khu’ boliq Dwey
‘BXo mdq hm awin Þudwie[
bwj shq ly clihÀ ijXiq ko,
Swhu pRsMn ienwm idvwie[
cmUM alp qy kÎw lir swkih
bhuqy bwN[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
102
iek ibr pro skl hI Dwie’ ]17]
rswvl CMd: mlyCI ju sYnw[
imlI* jMg aYnw1[
krYx ‘mwr mwrM[’
hQÎwrM sMBwrM ]18]
bÀdUkYx sMBwrI[
brUdM su fwrI[
ksI doie gorI[
gjM Toik CorI ]19]
plIqy imlwey[
su qoVy fÀBwey2[
kVw kwV CuztYx[
BtM lwig PuztYx ]20]
krÎo dOir hzlw[
rNM Kyq mzlw[
pRhwrI ikRpwnYx[
bfy bIr hwnY ]21]
gurU bwn Cory[
cly byg Gory[
ijsy jwie lwgYx[
qbY pRwn qÎwgY ]22]
dlû myG Gory3[
so gorI ik Ery4[
prYx eyk bwrI[
hlw hUl BwrI ]23]
igry mUrCwey[
mno nIxd pwey[
ikqy pRwn hwny[
*
pw:-jutI[
jMg ivc TIk ruzJI[
2
qoVy dwgy[
3
POj hY bzdl BÎwnk (vWù)[
4
(qy) Eh golIaW hn ik gqy[
1
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
103
ikny ros Twny ]24]
sÍYXw: pMj hZwr pry llkwr
quPMgin mwr kY rwir mcweI[
cyq ibKY ijm myG Gtw bin
Ern kI brKw brKweI[
sUr Kry ijm Kyq pkÎo
iek bwr hI mwir kY BUm igrweI[
qIr gurU ky smIr bhY
dl Pwt gXo nihÀ DIrj pweI1 ]25]
SRI hirgoivMd cWp kTor qy
XOx Kpry Kr mwirq hYx[
qyZ qurMg kry ibcrYx,
ijq ibRMd irpU iqqu fwriq hYx[
lwgiq hI AuQlYx hX qy
mir jwiq n bwk Aucwriq hYx[
sUr bcY n qurMg bcY,
ijs aMg lgY n sMBwriq hY ]26]
qIrin kI ipiK lwGvqw2
ijn qy hiq sYxkVy sUr Bey[
Pyr trYx n iQry gur azgR,
smzgR hI AuØzgRgR3 n DIr ley[
Kwn bfy mußlwn kI sYin ik
szXd SyK ibswl qey4[
dyKhu kÎw, n cmUM iFg dIrG
Gyro chuMidS, lyhu jey5’ ]27]
XOx kih pIs kY dWq pry
guru AUpr eyk hI bwir Gny[
1
gurU jI dy qIr (mwno) vwXU vgI hY[ (ijs nwl vYrI) dl (dIaW GtW) pwt geIaW qy itk
nW skIaW[
2
PurqI[
3
swry hI cMgy (sUrmy)[
4
iqawr briqawr hoey, (a) qpy[
5
jY, jIq[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
104
hoiq Bey iQr QMB mno
gn Coriq bwn ko kop sny[
azgR ju awviq qW AuQlwviq
jÎox bf gwj munwry hny[
kwn pRmwn lO qwin1 clwviq
mwry anyk hI kOn igny ]28]
pUrb mMqR krÎo iqs hyqu2
hty guru pwCy qjy rN Qwnw[
dyiK mlyC bfy Aumfy
hiQXwr pRhwr krYx Gmswnw[
XOx kVkI iek bwir quPMg
mno qiVqw gn gwj mhwnw3[
cOxp qy AUpir Dwie pry
ijn ko qn kwl mhW inXrwnw4 ]29]
‘Bwij n jwie grU rN Coir kY
Gyrhu kÎox n htÎo ij ipCwrI[
Swhu cmUM bf jwie arÎo
nihÀ bwhnI sMg abY bhu mwrI5[’
XOx kih awpis mox Aumfy
krvwl krwlin KYxic inkwrI[
ibRMd bfI ilSkY, kr bIrin6
jÎox qiVqw gn rUp ko DwrI ]30]
SRI gur kI giq dyiK qbY
qKqU isK jYq ny bwk Aucwry[
‘rwvr ky hit awvin qy
ieh Dwie mlyC pr aib swry[
awp ky bIr Dkwie iley
1
kMn qIk iKcky[
pihlI slwh jo (pYxdy Kwn nwl kIqI sI jo dzKN L Byijaw sI) Aus leI.....[
3
mwno bVIaW ibjlIaW gzjIaW hn[
4
ijnHW dy qn dI mOq nyVy aweI hY[
5
mwr lE[
6
sUrimaW dy hzQW ivc[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
105
rN Kyq mhW kir jor inkwry[
DIr Dro su ßrIb invwj
hqYx ien ko qumry llkwry’ ]31]
SRI hirgoivMd bIr bhwdur
bwk khÎo ‘ien awvin dIjY[
jwin kY Qwn qjÎo hm ny,
agvwie bDYx icq cOxp pqIjY[
eyk hI bwir krYx ktIXw,
mtIXw ijm soit qy Porin kIjY1[
mwro quPMgn qy gulkW ar
qÎwr rho aib jMg idKIjY’ ]32]
dohrw: ieiq aYsy eI khiq Qy, awXy pYxdyKwn[
ibDI cMd ijh sMg hY, pry jMg pr awn ]33]
ajb qmWcw ßZb ko, lgÎo mlyCin aMg[
BurjihÀ Dwnw BwT ijm2, CUtI SlK quPMg ]34]
cwcrI CMd: quPMgYx[ insMgYx[
AuTweI[ clweI ]35]
dugorI[ ik CorI[
plIqy[ DuKIqy ]36]
AulÜty[ plÜty3[
dbzty4[ n lÜty5 ]37]
kVwky[ qVwky[
su nyjy[ ju qyZy ]38]
AuTwey[ BRmwey[
lgwey[ Dswey ]39]
ikRpwnYx[ mhwnYx[
inkwsI[ pRkwSI ]40]
clweI[ lgweI[
1
ijvyx soty nwl mtkI qoV dyeIdI hY[
ijvyx BzTI ivc DweIx Buzjdy hn[
3
pltwky[
4
dbwey[
5
hty nhIx[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
106
pRkwty1[ n hwty ]41]
acwny2[ pRhwny[
arwqI[ ik GwqI ]42]
hQÎwry[ AuGwry[
AuBwry[ pRhwry ]43]
du huzly3[ suhzly[
iekzly[ Dkzly ]44]
ary hYx[ Kry hYx[
mry hYx[ qry hYx ]45]
AucwrYx[ pukwrYx[
pRhwrYx[ sMGwrYx ]46]
isriKMfI CMd: pYxdy KW bf joDw, prÎo irswie kY[
KVg hwQ bf kRoDw, krih pRhwir kY[
ijn awgw bf roDw4, mwry Dir Dry[
jwqI mlk ik pRoDw,
‘hiq hiq’ qW rry*5 ]47]
nûdw iszK iprwgw, qyßy DUih kY[
suBtin kwtin lwgw, qurÀg PÀdwie kY[
mwry rokiq awgw, Jt pt igr pry[
jMg BIm bf jwgw, jogin hsiq hYx ]48]
lohU Kzpr Briq, aGwviq pwvqI[
irdy hrK ko Driq, su qwil6 bjwvqI[
BUq pRyq gn iPriq, Kwie fkrwvqy7[
aWqRn mwlw kriq, hsiq bhu nwcqy ]49]
ByV pieaw qrvwrIx, brCy Tyil kY8[
1
cMgI qrHW kzty[
acwnk hI[
3
dohW pwisaW dy[
4
roikaw[
*
pw:-hqih qqwrdy = qIr mwrdw hY[
5
iqnHW L kihÀdw hY ‘mwr lO, mwr lO[’
6
qwVIaW[
7
fkwr mwr ky[
8
kzFky, agy L vDwky[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
107
aiq kwlI iklkwrI, awimK BziK kY[
aWqRY ghiq AufwrI, gRIJ ik cMg hYx1[
kwk2 ru kMk3 pukwrI, dwrun Sbd qy ]50]
nûdw gurU agwrI, KYxic ikRpwn ko[
vwhiq vwro vwrI, mußl pTwn ko[
arih qWih dy mwrI, DrihÀ n pRwn ko[
juztÎo bIr juJwrI, SzqRüin hwin ko ]51]
qurk pry airrwie, su nûdw iGr gXo[
gulkW cil smudwie, qurMgm hiq BXo[
chuÀidiS mihÀ irpu awie, pRhwrihÀ eyk ky[
siB qy aMg bcwie, hqy gn sUrmy ]52]
KVg tutXo ijs kwl,
inrwXuD hÍY gXo[
imrZwbyg ibswl,
lwq qy gih lXo[
aYxc Auqwir Auqwl, nhIx SRm ikCu ikXo4[
avnI pr iqh fwl, mhW bl qy idXo ]53]
dohrw: nûdw cwhiq -KVg ko, ies qy lYhox CIin-[
imrZwbyg sMBwir kY, Bir kOrI mihÀ lIin ]54]
5
cOpeI: muSt XuzD donhuÀ ar pry[
Gwv krin qy Bt hit Kry[
ipiKin lgy iqn duhn qmwSw[
mußl iszK rn6 mhd pRkwSw ]55]
kbih muSt kib hqihÀ qmwcy7[
kib kOrI8 ko Bir irs rwcy[
1
igRzJW hn ik pqMgW hn mwno[
kwk = kW[
3
kMk = iek iSkwrI pMCI cIl vrgw, ijs dy KMB qIrW L lwAuxdy sn[ icztI cIl[
4
iKc ky GoVy Auqox lwh ilaw CyqI nwl hI koeI dyr n kIqI[
5
muzikaW dw[
6
mugl qy iszK dw jMg[
7
cpyVW[
8
jzPI[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
108
ihq gyrn ky Ej lgwvYx[
cpy bIr jug jMg mcwvYx ]56]
bdn iblocn ijn ky lwl[
aMgin guMdiq1, rUp krwl[
sYn mlyCI apr ju aweI[
iqn kI SlK CutI agvweI ]57]
iqn ky ikiqk lgI jib gorI[
dyih duhin kI bhu Ql PorI2[
guMdiq aMg3 duAU Dr fwry[
ciF ibvwn iek, surg isDwry ]58]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStm rwsy ‘nûdw imrZw bygbD’
brnnû nwm iekwdSmo aMsU ]11]
1
aMg guMdy hoey, Bwv iek dUjy nwl juVy hoey[
keIaW QwvW qox Puzt geI[
3
Bwv jzPIaW pweIaW puvweIaW[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
109
12. [qoqw, iqlokw, anûqw, inhwlU bzD]
11<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>13
dohrw: duihidiS qy gur dl prÎo, BeI quPMgin mwir[
igry bIr sMgRwm mihÀ, Bwgy ikiqk sumwir1 ]1]
cOpeI: SRI hir goivMd ky bf joDw[
krI lQyr pQyr su kRoDw[
AuØzdo, dwAU, doie hrI ky[
amIaW, hyhr muzK anI ky2 ]2]
irMDwvw muhrU bf bIr[
mohn apr gupwlw DIr[
jYqw, qoqw, ikSn, inhwlU[
nwm iprwgw sUr ibswlU ]3]
qKqU, dXwl, iqlokw, DIrw[
dyvI dws, anûqw, hIrw[
pYVw awidk kOn gnIjih[
gur sYnw ky muziK jnIjih ]4]
jwqI mlk ibzpR bif joDw[
soFI bMs siBin ko pRoDw3[
jyTw, ibDIcMd blvMqw[
pYxdy Kwn bIr aiqXMqw ]5]
bwbk nwm rbwbI pws*[
awXuD ibzdÎw ko azBÎws[
ieh iqh smYx Bey rMg rzqy[
clI ikRpwnY irs Bir qzqy ]6]
Auq luqPuzlih Kwn4 bhwdr[
SwhjhW rwKih ijs awdr[
pun iesmwiel Kwn cmUMpiq[
jo jwniq hY juzD krin aiq ]7]
1
ZKmI hoky[
sYnW dy muKI[
3
pRoihq[
*
gurU jI dI krnI vl qzko pRohqW, bRwhmNW qy rbwbIaW qzk L XzDy bNw ilaw[
4
Aus qrP luqP AuØzlw Kwn[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
110
duMdy Kwn, bhwdr Kwn[
iezqXwidk bf bIr pTwn[
szXd iek iddwrlI1 Bwrw[
blI byg, dl byg Audwrw ]8]
ies qy awid mußl isrdwr[
ijn sMg sYnW keI hZwr[
rOrw prÎo sBI Fuk pry[
duihidS ky joDw iQir ary ]9]
BuXMg pRXwq CMd: duAU bIr bWky, gurU ky bDwey[
ibDIcMd pYxdw, irdy ros awey[
mlyCI cmUM, isMDu jYsI ibswlw[
bry mzC dono, hlw cwl Gwlw ]10]
quPMgYx clweI, deI dws pwsy2[
ghy Pyr nyZy, AuBwry hulwsy[
pry dOir aYsy, jQw bwZ BUKw[
AufÎo hyir pMCI, ghY Kwie sUKw3 ]11]
AuQzly pQzly, n jo pwie hzly[
kry CUC bwjI, akzly Dkzly4[
hqYx nok nyZwin5, dyhI KuBwvYx[
ghYx bWs aYxcM, Plû ko cfwvYx6 ]12]
blI dIh Gory, DvwvYx, pRhwrYx[
iksU Pyt sox7, gyir BU mY sMGwrYx[
iksU dyx Dkylw, qurMgY smYqw[
igrYx pRwn KÍY kY, n hovYx sucyqw ]13]
1
dIdwr alI[
(cl cukIaW ibMdUkW (nOkrW L PVw ky)[
3
suKYn hI (a) suzky L hI[
4
akzilaW ny Dzk idqy[
5
nyiZaW dIaW nokW[
6
nyZw mwrky nok (nyZy dI) dyhI ivc KuBw dyxdy hn (Pyr) PVy hoey (nyjy dy) vWs nwl iKzc ky
asmwn ruÞ krky (Gumw ky iszt dyxdy hn[ [ihMdI, PlÀk, Pw: Plk = asmwn[ kiv
pdmwkr ny bI pd Plûkw, asmwn arQW ivc priqaw hY] (a) (KuzBy hoey nyjy dy Plûko =)
Pl nwl (vYrI dI) dyh L (nyZy dy hzQ ivc) PVy vWs nwl KVw krky (iszt dyxdy hn)[
7
szt nwl[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
nrwj CMd:
111
qbY bIr pYxdw, kupÎo jMg mWhI[
hXM Coir dIno, ilXo Kzg qWhI[
duqI hwQ mYx, Fwl BwrI sMBwrI[
brÎo PWid kY, bIr kIny sMGwrI ]14]
hqY qyg kW ky1, ikqy Fwl Fwhy[
iksU dy Dkylw, rKy jMg mWhy[
hqY lwq kW ky, igrYx bIr Bwry[
shwrÎo n jweI, ikqy sUr mwry ]15]
krI qyß mÎwnû, rKI Fwl bweyx[
clÎo jwiq Gorw, ghy2 hwQ dweyx[
krY Ej qy, tWg aYxcY, igrwvY[
qrY bIr dwbY, mrY, pRwn jwvY ]16]
fry bIr swry, nhIx nyr kIno[
Kry dUr gorI, clwvYx su cIno[
qbY Dwie Gory, crÎo bIr pYxdw[
quPMgM sÀBwrI, nhIx KOP* kYxdw3 ]17 ]
Bry pTwn kop mYx, iPry su mor4 Kwie kY[
qVw BVI quPMg qy, mcwieÀ bIr Gwie kY[
ieqy gurU agwr ko, isDwir pwAux fwir kY5[
pry juJwr dOir kY, ikRpwn ko pRhwir kY ]18]
qurMg sMg aMg BMg, sUr pRwn Coir kY[
Bey aroh6 dyv lok, Sok qÎwig loir kY7[
iPrYx kbMD8 aMD sy, igrYx Bvwir Kwie kY[
pukwr mwir mwir kY, ktYx ikRpwn Gwie kY ]19]
ktYx iskMD1 dMf2 bwhu, hwQ aMgurIn qy[
1
iksy dy[
PVky[
*
pw:-qRws[
3
iksy dw[
4
moVw[
5
agwhW L pYr Drky tury Bwv qurkW qy jw pey[
6
cVH gey[
7
cwh ky[
8
DV[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
112
igrMiq sIs gRIv qy, ik quMf3 kwit dIn qy[
AurU ik goifXwn qy, inkMid dyiq fwir kY[
gumwX mws Kwiq ibRMd, jognI fkwir kY ]20]
ibhMg mwshwir4, awie Kwiq hYx aGwie kY[
ibQwir SRoN mws ko, pRkwS bIr Gwie kY[
krMiq loQ poQnw, qurMg CUC dOrqy[
pRhwrqy ikRpwn awin, qÎwg nWih TOr qy ]21]
hZwr hI mlyC mwir, SRI gurU pRhwrqy[
ibswl cWp aYxic aYxic, qIr bIr fwrqy[
pulwid BzlÎ5 qIKnw, lgY sjor jwie kY[
qurMg sUr bIc ko, prY su pwr Gwie kY ]22]
n pwin6 Pyr jwcqy, n pRwn dyih Dwrqy[
BeI BXwn BUimkw, BgYl BY isDwrqy7[
ibswl bIr bWkry, n hW kry hMkwr qy[
pRcwrqy8, pRhwrqy, su mwrqy n hwrqy9 ]23]
BuXMg pRXwq CMd: punû kIin hzlw, ju sYnw pTwnI[
gurU Er awey, bfy bIr mwnI[
‘gho kÎox n’ bolYx10, ‘rhy iszK Qory[’
inkwsI ikRpwnYx, Dvwey su Gory ]24]
gurU qIr awey, su hzlw iblokw[
Bry kRoD mYx, bIr qoqw, iqlokw[
anûqw, inhwlU, cly bIr cwrox[
jhW KWn TWFy, ibloky hZwrox ]25]
1
moFy[
bwhW[
3
mUMh[
4
mwswhwrI (pMCI)[
5
pulwdI bwNW dI muKI[
6
pwNI[
7
kwier BY Kwky AuØzT nÜsy[
8
vMgwiraW hoieaW bVy bWky bIr (pTwN) nw kuskdy hn, nW hMkwr krdy hn, Bwv Eh
dmgjw nhIx mwrdy aYsy fry hn[
9
(gurU ky XoDy SsqR) clwAuxdy hn mwrdy hn, qy Qkdy nhIx[
10
(pTwN) boldy hn ik[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
113
leI sMg sYnW, gey Dwie awgy[
quPMgYx qVwky, AuTy jÍwl jwgy[
clI eyk bwrYx, su nwdM AuTwey[
mno gwj ibRMdM1, igry BUim awey ]26]
Puty quMf muMfM, mno2 JuMf hWfI3[
pRcMfy prI, dMf KMfy ij kWfI4[
bfy aYxif bYxfy5, AumMfy6 GmMfy[
pry ruMf7 hÍY kY, Bey KMf KMfy ]27]
duhUM Er qy, mwr gorIn hoeI[
plIqy DuKYx, sYn ny kIin FoeI[
igrYx bIr Gorwin qy BUim aYsy[
Plû fwl qy, bwXu ko byg jYsy ]28]
Auqy Kwn FUky, hlwhzl kIny[
ruhyly8 ghy, qyß dyrI ibhIny[
cly cuMg dwEZeI9 bIr awey[
gurU swmuhy, eykTy hoie Dwey ]29]
qbY aOr awgy, inhwlU, iqloky[
quPMgYx pRhwrI, agwrI su roky[
Gny ErVy nw itkY DUm pwey[
qbY bIr qoqw, anûqw su awey ]30]
ikRpwnY inkwsI, quPMgwin CorI[
BeI hwl hUlû, clY bwn gorI[
DkwDzk hoeI, hkwhzk bwjI10[
1
ibjlIaW (dI mwr nwl)[
mUMh isr[
3
mwno swrIaW hWfIaW (tuztIaW peIaW) hn[
4
bl vwlIaW bWhI (ieAux) peIaW hYn jIkuN kztIaW hoeIaW (drKqW nwlox) fwlIaW (a)
(pRcMf =) cmkdy SsqRW smyq (dMf =) bwhIaW[
5
bVy awkV vwly tyFy[
6
AuCly[
7
isr qox ibnW DV[
8
pTwNW dI Zwq hY[
9
dwAUdZeI Zwq hY pTwNW dI[
10
hwk qy hwk vzjI[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
114
ltw pzt1 juzty, iKlYx jMg bwjI ]31]
stwszt syly, BeI ryl pylw2[
krwcol Bwly, hlw cwl mylw[
ducobYx bjYx, dIh DOxsy DuMkwry[
lgy Fol fMky, AuTÎo nwd Bwry ]32]
imly awp mWhI, hQw vzQ hoey[
pty bwij ibzdÎw, krYx bIr Foey3[
blI byg4 ko, Dwie mwrÎo iqloky[
krwcol bwhÎo, blI pws ho ky ]33]
aDo awiD cIrw, igrÎo Coir Gorw[
huqo BRwq qW ko, iesy dyiK dOrw[
hqÎo dIh nyjw, lgÎo gRIv mWhI[
prÎo BUim mYx, pY qjÎo kop nWhI ]34]
ipKÎo Dwie qoqy, clÎo mwir nyjw[
khÎo ‘hohu TWFy nhIx, vwr lyjw[’
sMBwrI quPMgM, hqI qwik gorI[
dXo Poir mwQw* mrÎo pRwn CorI ]35]
qbY Kwn ZYnw, ipKY -doie mwry[
iqnox qy hmwry, bfy bIr hwry-[
qurMgM DvwXo aXo qIr qoqy[
‘khW jwie? mwrox, bcYx nWih mo qy’ ]36]
blI bIr qoqy, ikRpwnû sMBwrI[
jbY nyr kIno, qbY gRIv JwrI[
ghy hwQ KzgM5, igrÎo ZYnKwnw[
mlyCwin dyKÎo, hqy doie jÍwnw ]37]
clweI quPMgYx, iekY bwr ibRMdM[
igrÎo bIr qoqw, mhW rosvMdM[
1
jPo jzPI[
Dzko DzkI[
3
nyVy hoky[
4
vlIbyg nwm hY[
*
pw:-idey Por pwsy[
5
qlvwr[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
115
anûqw, inhwlU, rupy bIr doAU[
mno Syr gwjYx, iQry jMg joAU ]38]
gurU ko agwrI, pRhwrYx hQÎwrM[
imly sYn mzDy, kry mwr mwrM[
AuQzly pQzly, bfy bIr bMky[
prI DUm BwrI, sMGwry inSMky ]39]
BtM aMg BMgy, kry jMg cMgy[
bfy Kwn KUnI, hny SRon rMgy[
ipKÎo dOn ko, bIr ibRMdM igrwey[
KuSI SRI gurU kIin ‘swDu’ alwey1 ]40]
sÍYXw: bIr bwhdur Kwn ipKy
jug sUr gurU ky iPrYx su pRhwriq[
ly kir ibRMd quPMgin ko
iek bwr GnI gulkW kis mwriq[
XOx AuQlwie idXy Bt puMj
mno kir twmin ko hin fwriq[
SRI hir goivMd Dwir anûd
bfy Bt awpnY ko llkwriq ]41]
‘mwrhu bIr mlyCn kY’
suin kY guru vwk pry Bt DweI[
Coir quPMg ikRpwn leI
irs ibRMd imly bhu mwr mcweI[
Bwdv kI Gt mYx qiVqw
gn SRI SmSyr qqw cmkweI[
sRONq sox imil lwl BeI
jnu kwl kI jIB hYx pwn cbweI ]42]
awie bhwdur Kwn prÎo
jug bIr iGry BVQU bf pwXo[
mwir anyk mlyCin ko
qqkwl inhwlu igrÎo gn GwXo[
bIr anûqy bhwdr Kwn ky
1
‘SwbwS’ kihaw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
116
kop kY jwie ikRpwn clwXo[
bWh ktI SmSyr smyq
lhU gMD qy* igir kY murCwXo ]43]
dohrw: imil pTwn smudwie ny, hnÎo anûqw bIr[
cwrhuÀ gur sUry hqy, DrI qurk Aur DIr ]44]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStm rwsy ‘cqr bIr hqn’ pRsMg
brnnû nwmu duvwdSmo aMsU ]12]
*
jy pwT ‘kMD’ hovy qW arQ lgygw moFy qy[ jy gMD hovy qW imzJ arQ lwAuxdy hn, pr
jwpdw hY ik kvI jI dI murwd sMsikRq dy pd ‘gÀDn’ qox hY[ lhU (bhuq) nukswn coN qy
[sMs: gÀDn = kql, szt, Zrb]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
117
13. [lohgVH XuzD-jwrI]
12<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>14
dohrw: mcÎo mhW sMgRwm jib, kr cmkiq SmSyr[
SRI gur hir goivMd qib, Bry kop sm Syr ]1]
sÍYXw: qIr qjy gn BIr Bjy,
nihÀ Ej sjy1, n ljy mn kwcy[
qIKn BIKn jy Kpry
sr mot, pky idF gRMQ hYx qwcy2[
kMkn3 pMK iblûd lgy
ijn kMcn bwgr4 suMdr rwcy[
cWp nutMk+ qy5 Coriq hYx
ijh lwig pry ikm so nr bwcy ]2]
qUrn qIrin pUriq SRoN lO
Poir srIrin sUr igrwey[
jwny n jwiq inKMg inkwriq,
jo sMcwriq cWp cFwey6[
CUtiq SUMkiq jor Bry
PN ko ibsqwriq nwg isDwey7[
eyk dÍY qIn ko byDiq hYx
igr jWih Gny Bt XOx AuQlwey ]3]
SRI hir goivMd bIr bhwdur
bwdr jÎox sr ko brKwvYx[
dyx llkwry mno grjYx,
kr cWp Dry Dnu ieMdR1 suhwvYx[
1
bl n lw sky[
pzkIaW qy mZbUq gMFW hn iqnHW (bwNW) dIaW[
3
kMk pMCI dy[
4
qIr dy ipCly isry dI gMF jo kmwn dI rzsI qy Drky iKzcIdI hY[ [pMjw: bwgV[ Pw: bwgrh
= gMF]
+
pw:-nOtMk[
5
nOtMk dy DnuK qox[ iek tWk = DnuK dI SkqI dI pRIKÎw dy vwsqy iek qol jo 25 syr dw
huMdw sI (ihMdI koS)[
6
iczly ivc joVdy hn (bwN) L, DnuK iKzcky[
7
(mwnox) nwg jWdy hn[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
118
kop smIr qY2 jwiq ieqy Auq
moir qurMg ko mor ncwvYx3[
nIr minûd bhY qnu SRoNiq,
jogin, kwkin, kMkin pÎwvY ]4]
kibzq:
pYxdyKwn, ibDIcMd, mohn, gupwlw bIr,
jYq sox iprwgw DIr, pYVw jMg awXo hY[
qKqU mlk jwqI iPrYx irpu GwqI Bey,
dyvI dws, ikSnw suBt smudwXo hY[
AuØzdw, dwAU, dÎwl, BwgU, BztU, dOn BRwq blI
hIrw aru DIrw rN rMg ko mcwXo hY[
CzjU, gzjU, mohrU, irMDwvw qy sujwnw sUr,
dOrÎo dXw cMd mn ros ko bFwXo hY ]5]
igny kOn khW lig gurU ko hZUr sUr,
pUrn ßrUr kir qUrn pRwhrqy[
qRws ibnW Syr jYsy ibcrYx mlyC bIc,
qomr BRmwvYx, kY quPMg kzis mwrqy[
kyAU cWp aYxic aYxic CorYx sr mwrY air,
qurk hZwrox igrYx irdY irs Dwrqy[
irpihÀ inhwrqy, pukwr llkwrqy,
bMgwrqy, n hwrqy, su mwir mwir fwrqy ]6]
awey Auiq mußl -krImbyg- sYn
sMg dUsro -rhImbyg- -alIbyg- Dwie kY[
blI -jMgbyg- jW kY sMg hY qurMg dl,
aOr –SmSyrbyg- byg qy su awie kY[
KÍwjwbyg, mOjbyg, sUrmw hXwq byg,
bfo sulqwn byg prÎo hY irswie kY[
mußlsKwn nY bKwn kop Twin kir
‘kÎox n kro hwn ko indwn4 jMg pwie kY ]7]
1
(mwnox) szq rMgI akwSI pIxG[
kRoD rUpI pON qy[
3
moVky GoVy L mor vq ncWvdy hn[
4
EVk dw[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
119
sÍYXw: kwiem KW, iesmwiel KW,
luqPuzlih Kwn, ienwieq Kwnw[
bIr klûdr Kwn kupÎo,
hX qyZ aroh muhMmdKwnw[
kop slwbqKwn BrÎo,
ielmwsih KWn, jhwnKW jwnw1[
dOlqKwn, mudzPrKW
aru hYdrKwn mhW aiBmwn ]8]
2
dohrw: szXd suBt iddwrlI , ignOx khW lig awn[
siB sOx kir kY kop ko, bolÎo mußlsKwn ]9]
sÍYXw CMd:
‘mnsb3 bfy bfy qum pwey,
pwqSwh Twniq snmwn[
gRwm jgIr iblûdY dOlq
lyiq skl hI inq suK mwin[
kwj prÎo ab mwlk ko ieh
kÎox n kriq hÍY kY svDwn[
snmuK huie qn lriq n rn ko,
kir rwKy ab pÎwry pRwn ]10]
inmk hrwmI bnhu n, BweI4!
hmro lSkr mihd mhwn[
ibzdÎw SsqRin kI sB jwnhu
Bey arohin blI ikkwn[
Bwgy khW rhhu, ko Ql nihÀ,
kÎox kul lwj n krqy kwn?
pun iks kwm Swhu ko awvhu
alp kwm BI ieqo srwn5 ]11]
khW gurU pih dl bl, joDy
hm qy ds gun Qory jwin[
1
jwNo[
iddwr alI[
3
murwqby[
4
hy Brwvo[
5
pUrw nw hoXw[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
120
arÎo rhÎo pkrÎo n gXo jib
kÎw qumrI mwnihÀ ko awin1?
gho ik mwrhu nWih q mrIXih,
rih awvih qO bwq jhwn[’
suin iddwrlI szXd bolÎo
‘qIKn’ BIKn gur ky bwn ]12]
snmuK Tihrin dyiq nhIx so
qIn qIn mihÀ pwr prMiq[
ijn ky lgy n Auksn pwey2,
iek pYxdy KW so blvMq[
dyiq Dkyly, hX Dr myly,
koie n Jyly kirdy aMiq3[
qum BwKiq guru iFg dl Qorw
apno lSkr bhu inbrMiq4 ]13]
dyKo awgy huie, gn loQin,
mry hZwrox mußl pTwn[’
suin birawm ibswl gurU ko5
kupÎo aiDk hI mußlsKwn[
clÎo awp huie snmuK rN ko
bwm iblocn PrkÎo jwin[
murJwXo -aib htin bnih nihÀmUF ibsUriq jnu Bw hwn ]14]
AumfÎo lSkr ipiK srdwrin
eyko bwr pry airrwie[
SlK quPMgin kI bf CUætiq
AuTÎo DUm jnu Gn gn Cwie[
jÍwlw bmNI qy1 Cuit gulkW
1
kwN[
ihlN nw pwey[
3
Dzkw dyky GoiVaW L bI DrqI qy suzt idMdw hY iksy qox (Ausdw vwr) Jzilaw nhIx jWdw, mwr
hI sztdw hY[
4
inÜbVdw jWdw hY[
5
gurU jI dI bhuq bhwdrI[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
121
sm Erin kI2 bf brKwie[
Pory sUr srIrin Aur, isr,
tUtI Bujw, lwq, gn pwie3 ]15]
ieq SRI hirgoivMd anûqy
bIr iblûd bIr rs Dwir[
jwqI mlk, ibDI cMd, pYxdw,
ien ko hyir idey llkwr[
‘ErV pry qurk gn swry
hohu sucyq hqhu hiQawr[
nmskwrnI qy5 gn gulkW
kY cWpin qy bwnin mwir ]16]
pRQm krhu sMgRwm ienhuÀ ko
bhuro siB aYxchu qlvwr[
kwit kwit fwrhu aru Pwthu4,
nihÀ pwthu5 imil kY iek bwir[
kqly krhu murhu nihÀ Duir lig6
ien ko bl gur ilXo inkwir[
aMg sMg SRI nwnk hmry,
ibjY Dro air lSkr mwir’ ]17]
awviq sYn mlyCI ipiK kY
hzlw krÎo irdY siB jwin[
hukm gurU ko suin kir swry
BXo bcn irpu ko bl hwin[
awgY Dwie pry isK swry
kwSt ipSitin7 Coir mhwin[
mußl pTWn awin kY snmuK
1
bMdUkW qox[
giVaW vWùUM[
3
pYr[
4
qwVo qy pwVo[
5
(pr) awpo ivcox vzK nw hovy[
6
aMq qk[
7
bMdUkW[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
122
brKw krI ibRMd gulkwin ]18]
hir bolmnw CMd: Bt kop Bry[ idis doie jury[
ies BWiq iQry[ jnu QMB Kry ]19]
gulkW brKYx[ irpu ko DrKYx1[
bif mwr mcI[ rj SRoN rcI2 ]20]
Bt ibRMd igry[ muK ko n mury[
rN DUm prI[ gn sYn mrI ]21]
bhu bwn Cuty[ iris bIr juty[
idRg lwl kry[ pg roip ary3 ]22]
idis* dÍY n hty[ iQr Qwn kty[
igir BUim pry[ ipiK hUr bry4 ]23]
muK cMd PbY[ qn gOr sbY[
imRg nYn bny[ mn pRym sny ]24]
as hUr iPrYx[ ipiK sUr brYx5[
Auqswh mhW[ rN hoiq jhW ]25]
hX pRyriq hYx[ rN Pyriq+ hYx[
iek tyriq hYx[ iPr Gyriq hYx ]26]
gur qIr hqy[ cihÀ jMg Pqy[
Kpry Kr hYx[ idRF jy sr hYx6 ]27]
qn pwr prYx[ qqkwl mrYx[
jnu nwg fsy[ iem bwn lsy ]28]
bl BIm7 BXo[ pl8 SRoN9 pXo[
Kg KwihÀ mhW[ gn sÎwl qhW ]29]
1
kMbwAuxdIaW (a) hrwAuxdIaW [sMs: DrUKN]
DUV lhU nwl rc geI[
3
pYr itkwky aVy[
*
pw:-pg[
4
hUrW ny vyKky vr ley[
5
sUrimaW L vyKky vrdIaW hn[
+
pw:-Cyriq[
6
jo iqzKy qy pzky Kry qIr hn[
7
BÎwnk[
8
mws[
9
lhU[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
123
dohrw: donhuÀ dl hzlw krÎo, imil gey awps mWih[
kit kit Jt pt igriq hYx, hX qy qr pr jwihÀ1 ]30]
2
BuXMg pRXwq CMd: srohI clI, bwF vwrI hlÜbI [
iKcy mÎwn, qygy PulwdI junÜbI3[
su KMfy duDwry, pRcMfy cmzky[
clI sYP swPM, ktYlI dmzky4 ]31]
lgY Kzg pY Kzg, tUtY CNMkY[
gry mYx sMjoey, ik qW sox JNMkY[
cly syl myly, BeI ryl pyly[
mnox rMg ly ly, imly Pwg Kylyx5 ]32]
BujwdMf kMDY, gry kwt fwry[
iksU quMf6 muMfM7, ik ruMfM8 ibdwry[
ktI aMgurI, hwQ lohU bhMqw[
bFÎo9 pYr kW ko, n AUTy skMqw ]33]
ktÎo gof kW ko, ik jMGw iBdI hYx10[
AurU bwiF gyry, ik CwqI iCdI hY[
geI loQ pY loQ, guMQI ibQwrI11[
pry sIs PUty, hXM pwie DwrI12 ]34]
qCw muzC joDw, Jtw pzt hoey[
ghy sWg nyZy, pRhwry proey[
clI qyß aYsy, bfy bIr mwry[
jqw kwit KwqI, gnû kwT fwry13 ]35]
1
GoVy qox hyTW (Drq qy) jw pYxdy hn[
qlvwr clI qyZ Dwr vwlI hlb (Sihr dI bNI hoeI)[
3
jnb Sihr dI bNI qlvwr[ [Pw: jnb] (a) ifMg: Bw: ivc jnYb nwm qlvwr dw hY[
4
qlvwrW swP kztN vwlIaW cmkdIaW hn[
5
imlky holI Kyfdy hn[
6
muK[
7
isr[
8
DV[
9
vziFaw igaw[
10
ivMnHIaW geIaW hn[
11
(lhU nwl) guzQIaW hoeIaW (loQW ikqy) loQ qy loQ (qy ikqy) iKzlrIaW peIaW hn[
12
GoiVaW dy pYr rzKN nwl[
13
ijvyx qRKwN smUh lkVI kzt suztdw hY[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
124
quPMgYx BeI bMd, juztYx ikRpwNYx[
Kcw Kzc mwcI, gcw gzc TwNYx1[
jmI hwQ muStYx, lhU lwig rWgy[
kty bwhu jMgw, mno ibRzC CWgy ]36]
pry sUr suzqy, su awKYx pswrI[
Bkw Bzk bolY, lhU Gwv BwrI[
ikqy bIr aOxDy, ik sUDy pry hYx[
cly dOr Gory, qhW so dry hYx2 ]37]
iKry rMg lwlû, bfy sUr Bwsy[
jQw mws bYswK, PUly plwsy3[
aDmUM4 jQw lwt, bMnHI5 pRkwSI[
clYx qyg ibRMdM, idpYx cMclw sI6 ]38]
khW lO khOx, jMg kI bwq joeI[
kty aMg joDwin, kRoDwn KoeI[
rukÎo Kyq swro, n Gory DvwvYx[
clÎo hUM n jweI, khW so clwvYx ]39 ]
cOpeI: krÎo ikRpwnin sox Gmswnw[
bjÎo loh ijm GrYx mhwnw[
aYsI bwq BeI iqs kwlw[
ghI mlyCin gn krvwlw7 ]40]
kyiqk prI tUt kir DrnI8[
ghI rhI kr muSt suvrnI9[
ikiqk suBt ko clÎo n hwQw[
BXo sQMB qRws ky swQw ]41]
kyiqk bIrin kI miq mwrI[
1
QW (lhU nwl) gzc kr idzqw[
drV idzqy hn[
3
iCzCrw[
4
DUaW rhq[
5
agnI dI lwt[
6
ibjlI vq pRkwSdIaW hn[
7
qlvwrW[
8
DrqI qy[
9
hzQ ivc sony dIaW muzTW PVIaW rih geIaW[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
125
rom n kwtÎo kry pRhwrI[
kyiqk qurÀg Dvwviq jwqy[
Augl mÎwn qy KVg ppwqy1 ]42]
khYx mlyC ‘dgw idX lohy[
kry pRhwr ibPl siB hohy[’
gur iszKÎn ikRpwn mul Qory[
Bey su iqs iCn qIKn Gory2 ]43]
sihjy clihÀ qwr sm inksYx[
kwit kwit qurkin, isK ibgsYx[
siB mlyC qib SRm ky sMg[
spq jwm By cFy qurMg3 ]44]
kriq jMg qRY pihr ibqwey[
nih supqy nwhn kuC Kwey[
KVg jMg jib mcÎo krwrw[
mwXw moh irpun pr fwrw ]45]
dohrw: eyk CuDiq, dUjy Qkiq, qIjY irs gur kIin[
isQl4 aMg qurkin kry, isK siB By bl pIn ]46]
spq szhsR ju bwhnI, BeI kql iqs kwl[
bwkI Bt jyiqk bcY, iqn kY qRws ibswl ]47]
bjÎo KVg Gitkw cqur, hty sUr inj Er5[
lriq aGweI bwhnI, Bwjy idXy su Coir ]48]
ibsrwmy aru iqRpq Qy, pun gur bKSÎo Zor[
ijs qy mwrÎo qurk gin, krÎo Kyq rN Gor ]49]
ibDI cMd pYxdw blI, krihÀ pRhwr ij eyk[
duie qRY kwtiq suBt ko, mwry eyv anyk ]50]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStim rwsy ‘jMg’ pRsMg brnnû nwm
qRodmso aMsU ]13]
1
imawn qox kFidaW qlvwrW ifzg pYxdIaW hn[
bhuq iqzKy[
3
GoVy qy ciVHaW szq pihr ho gey[
4
iFzly[
5
awpo awpNy pwsy[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
126
14. [dUq awvn]
13<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>15
dohrw: mußl pTwn mhwn dl, kql BXo jib eyv[
suBt sÀBwry awpny, sgry SRI gur dyv ]1]
cOpeI: mußlsKwn iQrÎo iek Qwn[
ijs kY icMqw Sok mhwn[
ijiqk shMsR bcy Bt hwry[
siB idiS qy iqs pwis pDwry ]2]
qbih dUq iek inkit bulwXo[
kih bhu ibiD guru inkt pTwXo[
SsqR hIn huie gXo agwrI[
hwQ joir kir bMdn DwrI1 ]3]
‘guru swihb! sunIXih dy kwn[
moih pTwXo muglsKwn[
khI awip ko bwq BlyrI[
-qjhu lrweI BeI GnyrI ]44]
hZrq ko aib dIjih bwj[
nihÀ Ql as jihÀ bis ho Bwj[
nwhk pRwn dyiq kÎox lir kY[
kÎw suDrih jib mir ho air kY ]5]
keI lwK sYnw piqSwhI[
ikim smqw cwhhu icq mWhI[
alp bwZ kI bwq pCwno[
ieqo ibgwr apin kÎox Twno ]6]
krI BUil kir smJhu abY[
mo mMg imlhu suDwrhu sbY[
Swhu smIp awp ly clOx[
qumih imlwie Bly kir imlOx ]7]
jo kIinis aprwD ibswlw[
iCmw krwvOx mYx qqkwlw[
inj puir awid gRwm jy swry[
1
(Aus dUq ny) nmskwr kIqI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
127
BuMchu inq ijm aho agwry1 ]8]
aib lO lKhuÀ2 awip kI nIkI[
krhu kuSl inj aru* siB jI kI[
nWih q lIjY irdY ibcwir[
jyiqk hoie qumwr ibgwir ]9]
SwhjhW ko qyZ ibswlw[
ijs ko JkYx skl mihpwlw[
dySin ky piq jy birawmU3[
TwnihÀ awin slwm qmwmU ]10]
mwrvwV, hWfy, rwTOr4[
ijn iFg bfy mvwsy TOir[
idiS dzCN ky dy dy fory[
hoie dIn imil Swhu inhory5 ]11]
pUrb idiS ky awid bMgwlw[
Juky mihp liK qyj ibswlw[
pun prbq bwsI jy rwjw[
ly kir Bly sugwq6 smwjw7 ]12]
qnujw fory dy dy imly[
apny kwj svwrihÀ Bly[
pScim idiS jihÀ blK buKwrw[
ignOx khW lig dyS Audwrw8 ]13]
iPrih siBin mihÀ Swhu duhweI[
ipiK pRqwp ko siB frpweI[
nhIx jgq mihÀ ko nr awn[
jo snmuK huie bnih smwn ]14]
1
ijvyx azgy hY[
smJdw hW[
*
pw:-Gr[
3
bhwdur[
4
rwjpUqW dIaW jwqIaW[
5
bynqI krdy hn[
6
quhPy[
7
smUh[
8
bhuqy[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
128
lwKhuÀ cFihÀ bwhnI sMig[
awiesu mwin pRwn dyx jMig[
qum ikis ky bl krhu lrweI[
muSkl bnih, bshu ikis QWeI? ]15]
arhu lrhu hovYx hiq pRwnw[
jIvhu Cphu jwie iks Qwnw?
mwno moir khÎo idhu bwj[
nqu mYx hqOx lriq hI awj ]16]
SRI nwnk gwdI pr aho[
pUrb rIiq jQw iqm rho[
neI cwil qum kIinis kYsy[
smqw chiq Swhu kI jYsy ]17]
qKq rcÎo aru cmU bnwvhu[
jg -swcy piqSwh- khwvhu[
ieh siB qÎwig bwZ ilhu sMig[
mYx kir dyAux Swhu sox rMg1 ]18]
jy sÎwny qumry iFg iQrviq2[
iqin ky swQ lyhu kir msliq[
jÎox awCI qum ko bin awie[
kih Byjhu iqm krihÀ bnwie-’ ]19]
suniq dUiq ky bc muskwey[
SRI hir goivMd cMd suhwey[
‘sunhu dUq! aib bwk hmwry[
muglsKwn bqwvhu swry ]20]
-lwK rjqpn kImiq jWhI[
as bwjI3 awviq hm pwhI[
moil Krc isK mg sihÀ lÎwviq[
sunÎo Swhu ny as asu4 awviq ]21]
1
sulh[
rihÀdy hn[
3
GoVw[
4
aYsw GoVw[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
129
CIin lIin, isK kih bhu rhÎo[
Ql qy Aur hMkwriq ghÎo[
guru pIrin ko qRws n kIin[
mn Bwviq kir qqiCin lIin ]22]
so kwZI qy hm pun lXo[
pRQm ibRqWq qoih kih dXo[
aib ieh Aufiq jwiq Kg swQ1[
ghÎo jqn kir bwZ su hwiQ ]23]
so pltw hm ny inj lIin[
pRQm ibgwir Swhu ny kIin[
ies ko ipqw adwieb rwKiq[
AuØzqm vsqu dyiq aiBlwKiq ]24]
inmÎo rhÎo Gr gurU agwrI[
fr Kudwie ko irdy mJwrI[
bnI rhI iqh swiQ hmwrI[
ibqÎo kwl icr nhIx ibgwrI ]25]
ieh Kudwie ko jwnih nWhI[
bfo rwj ko md2 ies mWhI[
nihÀ imlwip hmro bin awvY[
dyihÀ ij bwZ n pltw pwvYx ]26]
XW qy hmro jMg krwrw[
mwrihÀ qurk, hrihÀ3 hMkwrw[
purK akwl pRmySur joie[
siB avnI ko mwilk soie ]27]
iqs ky kry iesI mihÀ4 rhYx[
BogihÀ Þwn pwn siB lhYx[
ieh kÎw jMqu mSk5 sm qhW[
kUro hMkwrihÀ Aur mhW ]28]
1
pMCI nwl[
hMkwr[
3
nwS krWgy[
4
iesy ipRQvI ivc[
5
mzCr[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
130
ieh sm bIqy keI kror[
ignqÎo ijn ky pwie n Er1[
SRI nwnk dIno iein rwj[
ijs kir eyqo vDÎo smwj ]29]
guru Gr sox ij avzgÎw kYhY[
sny sny siB CIin su lYhY[
inij iszKin ko shq smwj[
dY hYx siB avnI ko rwj ]30]
ijs jl qy pMkj inpjY hY[
iqs ibhIn huie jr br jY hY2[
guru syvw qy ien ko pRwpiq[
so nihÀ rhY, prY ien awpiq ]31]
kir kUry iein ko siB rIiq[
rwj pRqwp jwie siB bIiq[
Coir bwj kI bwiq plwvhu[
jwie Swhu apny smuJwvhu ]32]
nwqur jwin lyhu ibc jI ky[
kir sMgRwm hqOx siB nIky[
ijm ieh awgy mwry pry[
ijs ky Zor Swhu md Bry ]33]
iqm lwKhuÀ qurkin ko hwil[
mwrOx kir kY jMg krwl[
kwieru hoih su frpih BwKy3*[
hm qO sdw juzD aiBlwKyx ]34]
icr ky rhy pRqIKq DwmU[
aib ieh mcÎo mhW sMgRwmU[
bhuq anI ko khW bqwvYx4[
kwSt ibRMd iblûd bnwvYx ]35]
1
EVk[
sV bl jWdw hY[
3
jo kwier hovy so qyry kihaW fry[
*
ieh kwierqw pRjw ivcox kzFNI hI qW awp dw asl pRXojn sI[
4
bhuqI sYnW (dy hoN dw frwvw) kI dsdw hYx[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
131
agin smwn jwin ilhu mohI[
lgy iCink BsmI siB hohI[
ajhuÀ smJ kir jwhu plwey[
nWih q mrhu juzD mihÀ awey ]36]
lvpur lig kwtiq hm jYhY[
smuK Bey nihÀ bwcin pYhYx[
kupy bIr ikm qÎwgYx nWhI[
inScY lKhu apin mn mWhI ]37]
suin Bo dUq! jwie smJwvhu[
-kÎox nwhk inj pRwn gvwvhu[
khhu Swhu sox plty bwij1[
guru ny ghÎo qumwro bwZ-’ ]38]
sny kop guru ky bc suny[
qUSin dUq BXo nihÀ Bny[
-nhIx juzD qy gurU imtMqw[
ieqy mry smuJÎo n kdMqw- ]39]
gmnÎo ijs Ql muglsKwn[
skl hkIkiq kIin bKwn[
‘bwj n dyiq gurU, nihÀ frY[
ikqo awie lSkr qO lrY ]40]
bfo hOxslw ijn ky jMg[
mwrn mrin bIr rs sMg[’
jÎox guru khI su skl sunweI[
‘-deI Swhu ko guru2 bifaweI ]41]
krih avzgÎw lY hYx CIn-[
iem boliq ibnu qRws pRbIn[’
muglsKwn sunÎo Aur frY[
-myry pRwn gurU aib hrY ]42]
sYnw ky srdwr sMGwry[
snmuK gey srb guru mwry[
1
GoVy dy bdly[
gurU nwnk jI ny[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
132
qIrin kI qrIP Bt krqy[
CUty eyk anykYx mrqy ]43]
so muJ ko ikm qÎwgin krY[
dl srdwr jwn kir hrY[
ibnw lry qy jy hit jwvOx[
Swhu sMg kÎw bwk alwvOx ]44]
kwier lKih, n dy bifaweI[
ibnu mwry qib BI mir jweIx[
siB lSkr gIdI muJ jwnih[
skl bIr apvwd bKwnihÀ ]45]
XW qy honI hoie su hoie[
lirby Auicq moih khu joie-[
eyv ibcwriq GrI ibqweI[
pun awiesu siB swQ alweI ]46]
‘cFhu qurMg iblm nihÀ kIjih[
siB DOxsin cobin hin dIjih[
ghhuÀ ik mwrhuÀ gur ko jbY[
apno jIvin jwnhuÀ qbY ]47]
nWih q ieq qy jy bic jwie[
Swhu jhW iqh TW mirvwie[
iehW mrn dÍY lok mJwrI[
jsu aru iBsiq pwie suK BwrI ]48]
lvpuir jwie mrin duKdwnI[
doZk prin inûd jg TwnI[’
iem kih siBihin, Bw svDwn[
SsqR lgwie mMgwie ikkwn ]49]
dyiK rhÎo srdwr n nyry[
ijs ko awgY rN ihq pRyry[
mry srb hI Aur ibsmwXo[
gur ky smuK awp hI DwXo ]50]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStm rwsy ‘dUq pTwn’ pRsMg
brnnû nwm cqur dsmo aMsU ]14]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
133
15. [muglsKwn XuzD]
14<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>16
dohrw: bhu DOxsin DuMkwr ko, suin isK awey dOir[
SRI hirgoivMd sox khÎo, ‘sunhu gurU isrmOr! ]1]
cOpeI: awgy dUir huqy hm Kry[
jib ky kql Bey irpu mry[
qkrweI ihq iek sO TWFy[
pkry SsqR szqRü ihq gwFy ]2]
jyiqk qurk smUh BgYl1[
aru jyiqk rwKy inj gYl2[
siB kir iekTy iris ko Twin[
awp cFÎo aib muglsKwn ]3]
gn inSwn bwjiq aib awvYx[
bwdiq3 apr anyk bjwvYx[
Prry Cuty inSwn agwrI[
awviq dl juiq bf hMkwrI ]4]
swvDwn hUjih guru pUry!
iekTy krhu inkit gn sUry[
aib kY iek hzly ky qurkw4[
ibjY fMk qib bwjih gur kw’ ]5]
lÜKw iFg ngwrcI ahw[
Kws gurU ky jo inq rhw[
sYnwpiq aprin ky judy[
inj inj imsil rhiq jd kdy ]6]
SRI hirgoibMd bwk Aucwry[
‘duhrI cobin hnhuÀ ngwry[
krhu sUr szjI5 irpu mwrYx[
aib ky iQrihÀ n1, Bwj pDwrYx ]7]
1
kwier[
awpNy ipzCy[
3
vwjy[
4
iek hzly dI, (mwr) qurk hn[
5
sUrimaW L iqawr br iqawr kry[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
134
aYsI krhu mlyCn mwir[
iek Bwjin kI rhih sMBwir[’
ibDIcMd kr joir sunwXhu[
‘ieim hI huie ijs awp alwXhu ]8]
huqy iSromiN sy hiq hoey[
kuCk BgYl awin iPr Foey[
ahY pRqwp awp ko Bwry[
mry mlyC ikiqk ibn mwry ]9]
igry acwnk hXn Bjwviq[
dry gey2 sYnw ky Dwviq[
aOck hwQin qy hiQXwr[
igr DrnI pr nihÀ n sMBwr ]10]
pYxdy Kwn prÎo jib Pyir[
angn Btin lQyr pQyr[
kyiqk SsqRn sox iCq myly[
ikiqk sMGwry hwQ Dkyly ]11]
ipRQm quPMgin cilbo krÎo[
KVg jMg mihÀ kCU n srÎo[
qQw BeI jy aib kI bwry[
kuC mir hYx kuC BwjihÀ hwry’ ]12]
iem boliq hI lSkr awXo[
mwir qupk jyiqk inXrwXo[
jÍwlw bmNI3 siB imil CorI[
phuMic dUr lO lwgiq gorI ]13]
BujMg pRXwq CMd:
ipKY awip mYx Pyr bwjy ngwry[
duhUÀ Er qy bIr bMky krwry[
plIqy DuKy jÍwlmwlw4 jgweI[
AuTÎo nwd AucM nBM Dm5 CweI ]14]
1
huN Tihrngy nhIx[
drVy gey[
3
bMdUkW[
4
(mwnox) azg dI lVI[ (a) bMdUkW[
5
akwS ivc DUaW[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
135
kry quMd qwjI1 Bey SqRü sOhYx[
irsy sUr swry krI bMk BOhYx[
DvwvYx qurMgM quPMgM clwvYx[
vDY jOn awgy iqsY qwik GwvYx ]15]
igry lwig gorI sMBwrYx n Pyry?
cly awie nyry mhWkwl pRyry[
ncI jogNI hwQ Dwry kpwlw2[
BrYx SRoiN sox Pyr pIvYx krwlw ]16]
qbY BIm BYrox iPrÎo mod pwey[
BKYx mws gomwX3 kMkY4 aGwey[
mhW kwk bolYx AufMqy BRmwey[
ijqy mwshwrI imly ibRMd awey ]17]
pwDVI CMd: dl Fuky hoey kir mwir mwir[
bhu CutI qupk gorI pRhwr[
igr pry sUr Puty srIr[
hX iPrYx CUC jib mriq bIr ]18]
duh idSin ibRMd gulkW clûiq[
jnu cyq mws Ery prMiq[
ieiq Auiq BRmwie Gory Dvwie[
irpu hnihÀ qwik qupkin clwie ]19]
guru hirguivMd gmny agwir[
idF cWp awip kr lIin Dwir[
5
ds qrkS sr awgy clwie[
pun Bry Pyir nIky mMgwie6 ]20]
Kr Kpry aMjul ky smwn[
sm syl ikiqk quzky mhwn[
aD cMdR jQw iqs ky akwr[
1
GoVy[
KoprI[
3
igdVIaW[
4
icztI cIl[
5
ds BQy qIrW dy agy clwey sn, (huN) Pyr cMgy (qIr) mMgwky (BzQy) Br ley[
6
qIr[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
136
sr mIn muKy ijn aiDk mwir ]21]
Kr kMtk1 sy kyiqk Grwie[
qib cly SUMk jnu nwg jwie[
jib pry sYn qurkwin mWih[
cil swP SIGR suBtin lgwihÀ ]22]
iek byiD2 duiqX kY lgiq jwie[
iqh Cyid qIsry krih Gwie[
hX hoih ik Bt, ijs ky lgMiq[
nihÀ bcih Pyir qUrn igrMiq ]23]
qib lgy igrin joDw ibswl[
prKMiq bwnu CUty krwl[
‘ieh gurU hwQ ky lgiq awie[
hX Btin anykin ibDiq jwie’ ]24]
bhu bfy ru moty dyiK dyiK[
jy ijXiq qRws Drqy ivSyK[
‘ies smyx kOn swkih clwie[
bif ienhu Auicq Dnu jo krwie3 ]25]
ko skih aYxc bif huie kTor[
ijs Dry jor4 bhu Btin Poir[
nihÀ bcih gijMd ij5 lgiq jwie[
hX nrin kOn ignqI krwie’ ]26]
qib muglsKW khu khiq jwie[
‘ieh idKhu qIr guru gn clwie[
jy rhhu iQry rN kriq awip[
qO ikiqk kwl Bt dyihÀ Kwip ]27]
iek qIr sMig dyx bhuq Gwie[
nihÀ smuih6 hoiq Bt qRws pwie[
1
kMfy vrgy iqKy[
iek L ivMnHky[
3
vzfw DnuK jo bNwieaw hY, so ienHW dy hI lwiek hY[
4
bl nwl ijs Dwrn krn qy[
5
hwQI L jy[
6
swhmNy[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
137
honI su hoie hzlw kryhu[
kir KVg jMg qy mwir dyhu ]28]
pkrÎo n jwie guru bil ibswl[
ijn krÎo Kyq sMGr krwl[’
suin muglsKW Aur qRws Dwir[
-guru qy n hoie pRwnin AuDwr1 ]29]
jib ipKihÀ smuK, awvihÀ su Dwie[
imRqu hyqu kIin aOck Þudwie[
aib bnihÀ nWih hitbo ipCwir[
mir gey bIr lir kY juJwr ]30]
ijn ko Bros Qo juzD mWih[
so mry bIr idiKXMiq nWih-[
kumlwie bdn gIdI ibswl[
gn suBt hkwir lIny su nwil ]31]
qib clÎo azgR bwjy inSwn2[
siB dey Coir Prry inSwn3[
Auqswhu siBin ko dy pukwr[
‘hiq lyhu bIr inj kwr swr ]32]
cil Swhu inkit jsu kihÀ qumwir[
bKiSiS idvwAux siB ko sMBwir[’
szXd iddwrlI kIin bwm4[
sulqwn byg iek mußl nwm ]33]
iqh krÎo dwhny sYn sMig[
ieh bcy bIr dvY kriq jMg[
siB aOr mwir DUlI imlwie[
cil azgR ijqy Aur qRws pwie ]34]
hzlw iqawir kIno inhwr[
ieiq gurU awpny ly juJwr[
1
pRwNW (dw) bcwAu[
DOxsy[
3
JMifaW dy PrYry[
4
Kzby pwsy kIqw szXd dIdwr alI[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
138
Bt pYxdKwn inj bwm kIin[
Bt ibDIcMd dweyx su lIin ]35]
br ibzpR mlk jwqI krwl[
so prÎo Dwie Bt lIin nwil[
dl imly doie kir mwir mwir[
Aur kRoD Dwir cwly pRhwir1 ]36]
ieiq Auiq Dvwie awpw bcwie[
kir qÎwr qupk qwkihÀ clwie[
Bt AuQl pQl igr igr prMiq[
ijs lgih Gwie nihÀ so bcMiq ]37]
qib pYxd Kwn kuipE iblûd[
gn hqih bwn sUrw inkMd2[
bhu gurU qIr rN Kyq mWih[
brKMiq, aiDk dyx itkin nWih ]38]
ijiq qurk ibRMd iqq SUk jwiq3[
bif kMk pMK ijin4, kriq Gwiq[
nihÀ inPl eyk hovY KqMg[
hiq suBt aMg kY lig qurMg ]39]
igr priq quriq nihÀ lgiq bwr[
ieiq ibDIcMd bhu kriq mwir[
sulqwn byg ky hoie qIr[
Dnu aYxic kwn lig hqis qIr ]40]
ijis ky sMjoX isr top loh[
bic gXo qWih qy, kris kRoh5[
brCw AuBwir qib awie Dwie[
qik ibDI cMd kY lwie Gwie ]41]
kir cpl qurÀg awgy clwie[
lig Bujw bIc Bw qnk Gwie[
1
mwrny L[
bhuqy qIr mwrky sUrmy nwS kIqy[
3
SUkdy jWdy hn[
4
icztI cIl dy vfy vfy KMB (lÜgy hoey hn) ijnHW L[
5
kRoD kIqw[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
139
guru hwQ dyX rwKÎo bcwie[
jib clÎo mußl hit pwiC Dwie ]42]
kih ibDIcMd ‘kÎox jwiq kUr1?
ieim jMg rIiq nihÀ kriq sUr[’
llkwir KVg KYxcÎo clwie[
qib mußl Fwl awfI agwie2 ]43]
nihÀ lgÎo Gwie bif jwin dwie[
qib ibDI cMd bhu kRoD pwie[
cip, gXo dUr, ilX cwp bwn[
kir Ej aYxic, kr lwig kwn ]44]
ibnu kvc3 Kod4 qy gRIv hyir[
qihÀ qwik qIr hÍY kY dlyir[
Cuit clÎo DnuK qy mnhuÀ nwig[
bif byg sMg iqih kMT lwig ]45]
sulqwn byg lwgy KqMg[
igr prÎo BUm qij kY qurMg[
duie idSin ipKiq Bt ibRMd qWih[
qij pRwn gXo qib iBsq mWih ]46]
siB qurk Sok aru qRws Dwir[
ieiq iszK pRmodiq By inhwr[
qij ijXin aws BY BIiq hoie[
iem jutI sYn kir bhuiq Foie ]47]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStim rwsy ‘sulqwn byg bzD’ pRsMg
bnnû nwm pMc dSmo aMsU ]15]
1
hy JUTy!
azgox azfI[
3
lohy dw kuVqw, iZrw bkqr[
4
lohy dw top[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
140
16. [gurU jI dI ivjX]
15<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>17
dohrw: mcÎo jMg dwrun mhW, qib iddwrlI awie[
pYxdw Kwn bMgwirE, jnu inj kwl bnwie1 ]1]
*
pwDVI CMd: hX ko Dvwie donhuÀ su bIr[
ilX cWp awp Kr sMiD qIr2[
kIny pRhwr ieiq Auqih Dwie[
duhuÀ idSin sUr lig aink Gwie ]2]
FlkMiq Fwl, cmkMiq qyg[
QrkMiq Ctw Gn jÎox sbyg3[
ligXMiq Gwie, igirXMiq bIr[
DirXMiq DIr, BijXMiq BIr ]3]
BBkMiq Gwie, FirXMiq SRON4[
dilXMiq dIh, buiJXMiq kON5[
GuimXMiq hUr, birXMiq sUr[
hrKMiq hyir, brKMiq nUr ]4]
szXd iddwrlI qij KqMg[
ipiK pYxdKwn ky hniq aMg[
pihry sMjoie, nihÀ lgiq koie[
sih fob loh mihÀ dyih soie6 ]5]
bhu kir Aupwie hiQXwr fwir[
ieiq Auiq Dvwie kih hY pRhwir[
qib pYxdKwn gn qjiq bwn[
-gr kvc7 qWih nihÀ cuBih- jwin ]6]
ieim Aur ibcwr qik kY qurMg[
hiq qIr qWih ky Bwl aMg[
1
awpNI mOq bNw ky[
pw:-PMDwie[
2
qIr joVy[
3
ijvyx bzdlW ivc ibjlI CyqI CyqI ilSkdI hY[
4
lhU Fldw Bwv vgdw hY[
5
kON jwiNaW jwvy Bwv koeI pCwiNaW nhIx jWdw[
6
Aus dI dyh lohy ivc fubI hoeI hY[
7
sMjoie[
*
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
141
bif byg shq lwgÎo pRhwr[
privSÎo SIGR gw ipCil pwir ]7]
qqkwl igrÎo szXd qurMg[
qib prÎo Auqir Dir byg aMg[
sVkMiq1 KVg gih Fwl hwiQ[
rup rhÎo bIr kih Kwn swiQ ]8]
‘hX hqÎo, khW ikX Ej qoih[
quJ hqinhwr, ipiK lyhu moih[
aib qrY Auqir kir doie hwQ[
qib lKOx hohu bl aiDk swiQ2’ ]9]
suin sih n skÎo bc pYxdKwin[
hX qjÎo awip bin swvDwn[
huie inkit khÎo ‘kÎox mrn cwih[
mm nwm sunÎo kY pRQm nWih? ]10]
mm eyk muSit ko ly shwir[
pun krOx KVg qyry pRhwr[’
suin szXid kRzüDiq nyir awie[
quv pRQm hwQ kwtOx bnwie’ ]11]
iem khiq krÎo qib qyß vwir[
Dir ispir pYxd KW ilX shwr[
pun AuCil awip kir muSt joir[
jihÀ krn mUl3 qihÀ hiq kTor ]12]
sih skÎo n szXd kMp Kwie[
igr prÎo bwXu jnu qru igrwie[
ibn SsqR lgy hoXis ibnwS[
siB ipKihÀ qmwSw aws pws ]13]
ipiK ‘swDu swDu’ kih Kwn swQ[
bhu hsy grIb invwj nwQ[
qqkwl qurMg pir ciF1 isDwie[
1
kzFI[
qd (qYL) mYx jwNWgw (ik qUM) BwrI bl vwlw hYx[
3
kMnW dy muzF kol[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
142
pun gurU inkt Bw TWiF awie ]14]
ipiK mußls KW srdwr doie[
-ieh bcy huqy ilX mwir soie[
aib moih ibnw nihÀ awn aOr-[
guru smuK hoie jib awie dOr ]15]
Auqswh Dwir Gorw PMdwie[
rN ky mdwn mihÀ awie Dwie[
SRI hirgoivMd ky smuK hoie[
‘bhu mry, BXo nihÀ kwj koie ]16]
aib mor qor rN hÍY krwl[
aivlok lok hrKihÀ ibswl[
kY mrOx awip, ky lyAux mwir[
qib hoie hwir kY jIiq kwr’ ]17]
guru sunÎo siBin ko idX htwie[
‘aib Kry ipKhu rn kyr dwie[’
Auiq qurk hty nihÀ Gwv Gwil[
ieiq iszK imty gur bwk nwl ]18]
qib cly duhUM qy BIm qIr[
ar pry bIr donhuÀ sDIr[
siB lKih pty bwZI su Kwn[
ipiK gurU sMig kInis bKwn ]19]
‘mYx chOx KVg ko krin jMg[
qum qIr qjhu bl aiDk sMig[
smqw n cWp ibdÎw mJwr[
bif mwriq ho ipRQmYx inhwir’ ]20]
suin Drm juzD kI rIiq jwin[
guru pry Auqir qij ky ikkwn[
SmSyr ghI sm Syr hwQ[
bhu gruv pulwdI bwiF swiQ ]21]
jihÀ lgiq loh ko kwit jwie[
hX nrin ktin kÎw kih bnwie[
1
cVHky (pYxdw)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
143
siB ilpiq hym1 sox cmk cwru[
kr bwm swiQ gih mhd Fwr ]22]
Auq mußlsKW KYxcI ikRpwn[
gih ispr BXo jib swvDwn[
bhu lKih dwie ieq Auq bcwie[
rN rIiq iPriq cih krin Gwie ]23]
huie bwm dwhny kriq nyir[
guru smuK awie cwhiq su Byir[
SRI hir guivMd qib kihis qWih[
‘suin Kwn! ijiqk ibzdÎw su pwih ]24]
siB kirhu idKwvin awij awp[
ibsvws jws ky DrihÀ dwp2[
dl duhuin kyr joDw idKMiq[
siB jIiq hwir awsw DrMiq ]25]
aib pRQm vwir kir ilhu pRhwr3[
aivlokihÀ bl kyiqk juJwr[’
suin DIr shq guru kY su bYn[
qib mußlsKW kir smuK nYn ]26]
cwhiq pRhwr nihÀ dwv pwie[
-jy hqOx KVg, qnu ly bcwie[
kir azgR Fwil awfo4 kryih[
huie ibPl vwr kuC nihÀ sryih5- ]27]
guru swvDwn hoey cuPyry[
SmSyr hwQ sm Syr hyir[
qk rhÎo bhuq, nihÀ dwv pwie[
qib prÎo awin ais6 ko AuTwie ]28]
AUpr jnwie qr ko pRhwr1[
1
sonw[
hMkwr[
3
(qUM) pihlW awpNw vwr mwrn dw kr lY[
4
awsrw, rok[
5
kuC srnw nhIx[
6
qlvwr[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
144
guru gey kUid gw CUC vwr[
pun KVg sIs kI idiS clwie[
guru ispr SIGR hI kir, bcwie ]29]
iqh roik AUpry hwQ lIin[
gih KVg awpno vwir kIin[
Buj ky qry su qihÀ ligX jwie[
bl shq bhÎo ies ibiD sPwie ]30]
siB SsqR bsqR pihry ij aMg[
kit gey skl iek bwr sMig[
gn pwsrIin2 siB kwit dIin[
jug KMf hoie Dr prin kIin ]31]
isr Bujw shq Bw eyk KMf[
jug crn jukq* duqIE pRcMf[
iem bhÎo KVg siB kwit fwir[
swbUNih qy ijm qwr pwir3 ]32]
rih geI aWiK psrI4 ibswl[
kr ibKY KVg nWgo krwl[
iqh mrÎo dyiK guru dl iblûd[
kih ‘ibjY sdw SRI hirgoivMd’ ]33]
ipiK KVg Kwn ky bihis Gwie[
ibsmwid Bey siB qurk Dwie[
iek bwir ErVy gn quPMg5[
siBihin clwie bygI6 qurMg ]34]
ieik bwr qupk ko siBin kIin[
pun KVg hwQ mihÀ aYxic lIin[
siB pry awin AUpir ju vwr1[
1
Bwv Aupr mwrn dw bhwnw krky hyTW L mwrI[
pzslIaW[
*
pw:-jughu[ jMG[
3
ijvyx swbuN dy ivc dI qwr (swbuN L kzt ky) pwr ho jWdI hY[
4
KuzlHI[
5
bMdUkW[
6
CyqI, qyZ[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
145
imil gey awip mihÀ mwir mwir ]35]
guru hukm kIin ‘suin pYxdKwn!
iek mzlk jwqI Bt mhwn[
ilhu ibDI cMd ko sMg Dwir[
guru aMg sMg sd hI qumwir ]36]
srdwr rhÎo nihÀ SzqRü koie[
gih KVg krhu iek qy su doie[
jo arih iqnhuÀ kir pRwn hwin[
Bt BIru Bjwie dIjY indwn ]37]
aib gXo hoie sMgRwm aMiq[
nihÀ itkihÀ qurk Bij hYx mrMiq[’
guru hukmu pwie kir pYxdKwn[
gih KVg KYxic bif bwiF vwin2 ]38]
ibc prÎo jwie qurkin ibswl[
ijs imRgin ibKY kyhir krwl[
bhu AuQl pQl kir kwit fwir[
nihÀ bcih, lgih ijs ky pRhwr ]39]
ieiq ibDI cMd dOrÎo irswie[
kir mwir mwir dIny igrwie[
br bIr mlk jwqI s kRoD[
gih KVg sMGwry aink joD ]40]
iezqÎwid apr guru sUr Dwie[
jy pry dOr, siB ko Bjwie[
kit gey ibRMd Dr pr igrMiq[
gn ruMf muMf KMfiq prMiq3 ]41]
ikh kty hwQ, ikh pYr aMg[
ko mry qry dib hiq qurMg[
hit gey ikiq so qRws Dwir[
srdwr hIn Bwjy gvwr ]42]
1
vwr krn leI[
bVI (iqzKI) Dwr vwlI[
3
bhuqy DV qy sIs judy judy hoey pey hn[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
146
guru sYn ipCwrI jwiq Gwie[
qib cly BIru imzRgihÀ ljwie1[
nihÀ ipKihÀ ipCwrI ktiq jwiq[
kry joir ikiqk, nihÀ qWih Gwq2 ]43]
siB SsqR CIin dIny Bjwie[
ieik kos qIk iqn gYl3 jwie[
siB Kyq jMg qy kwiF dIin[
hit awie gurU iFg Pqih lIin ]44]
qib jIiq SzqRü duMdiB bjwie[
guru By pRsMn isK hrK pwie[
inj suBt Gwie juiq4 ilX AuTwie[
jy inkit gRwm qihÀ so pucwie ]45]
siB Kwn pwn kI swr lIin[
nr syv krn pr Coir dIn[
rN Kyq Pqy guru eyv pwie[
pun Bt sÀBwir kInis bnwie ]46]
guru hirguivMd mwinûd isMG[
jsu kriq kvI sMqoK isMG[
rN Qwn BIm bhu SRoN mws[
ijs dyiK BIru Aur pwieÀ qRws ]47]
ieiq SRI guru pRqwp sUrj igRMQy KStim rwsy ‘SRI hirgoibMd jMg
jIq’ pRsMg brnnû nwm KoVsmo aMsU ]16]
1
qd kwier (Bzj) czly (aYqny qyZ ik ijnHW qox) hrn vI Srm KwN (ik asIx ieqnw nhIx
Bzj skdy) murwd bhuq qyZ dOVn qox hY[
2
keI ku hzQ joVdy hn, iqnHW L nhIx mwrdy[
3
ipzCy[
4
awpNy ZKmI sUrmy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
147
17. [ShIdW dw sskwr[ Jbwl puzjy]
16<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
dohrw: BXo dupihrw lriq bhu,
aglw aMsU>>18
rwiq jwm qy jMg[
qIn pihr mihÀ hin deI,
sYnw shq qurMg ]1]
cOpeI: ibcry siqguru rN Ql hyrw[
SRoN mws qy BIm Gnyrw[
loQihÀ pr loQYx bhu prI[
shq hXin bif sYnw mrI ]2]
ieiq Auiq iPir siB dyKiq Bey[
bhu lohgV ko gur gey[
qhW iszK jy mry inhwry[
ibDIcMd sox bwk Aucwry ]3]
‘hX idhu bMiD lyhu nr sMig[
mry iszK Bt kir kir jMg[
siBihin kI ilhu loQ AuTweI[
iek Ql krhu imRqk smudweI’ ]4]
hukm pwie ibDIey qqkwl[
ly mwnv gn apny nwil[
jihÀ kihÀ qy isK apny Bwly[
mry imly gn qurk ibswly ]5]
ijs Ql guru ky mihl iblûd[
qihÀ iekTI kir loQYx ibRMd[
hyq bÎwh ko kwSt prÎo[
so siB ly kir iqs Ql DrÎo ]6]
awip gurU bYTy iqs Qwn[
awin awin Dir imRqk mhwn[
mohn shq gupwlw doie[
isskiq1 pry, AuTwey soie ]7]
siqguru ky iFg ly kir awey[
1
sihkdy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
148
AuiT kir ipKy irdy ipRX Bwey1[
pOxCiq muK gih hwQ rumwl[
swdr boly gurU ikRpwl ]8]
‘Bo mohn iszK! sunhu gupwlw!
qum pÎwry mo khu sd kwlw[
mn bWCiq bru jwcin kIjY[
qum qy kCu n adyX jnIjY ]9]
aiq pRsMn hÍY kir hm BwKw[
ibn SMkw purhu aiBlwKw[
jy jg mihÀ jIvin ko cwho[
rwj shq ilhu anÀd Aumwho ]10]
apr pdwrQ jo jg mhIaw[
Boghu skl lyhu hm phIaw2[’
suin mohn kr joir Aucwrw[
‘imil hm dÍY iniq kriq ibcwrw ]11]
-pRwn aMiq jib hoihÀ hmwry[
qib siqgur inj inkit inhwryx-[
ieh inq huqI kwmnw hmYx[
pRwpiq BXo awin so smYx ]12]
qum aMqrjwmI siB jwnw[
Xw qy rN mihÀ hqy n pRwnw[
aib drSn qum idXo ikRpwl[
ies qy lwB n apr ibswl ]13]
jogI jqI qpI bRhmcwrI[
Bgq igawnI cihÀ suK BwrI[
aMq smyx drSn ko cwhiq[
ies ihq GwlihÀ Gwil Aumwhiq ]14]
nihÀ jwcin kuC iezCw, nwQ!
hliq pliq mihÀ rwKhu swQ[
jihÀ jihÀ huie avqwr qumwrw[
1
ipawry irdy L BwvN vwly (iszK) AuØzT ky (siqgurU jI ny) qzky[
swfy pwsox[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
149
qihÀ qihÀ rwKhu sMg Audwrw ]15]
kCU n jwcin kir hYx kibhUM[
rhYx sMg, dIjY bhu aib hUM[
apr ij mry suBt rN mWhU[
apny lok rwiKXih pwhU’ ]16]
SRI guru suniq ibswl pRsMn[
‘prAupkwrI mohn! DMn[
ijm qYx jwcin kInis abY[
iqsI rIiq hovihgI sbY’ ]17]
SRI hirgoivMd azgR inhwry[
donhuÀ qib prlok pDwry[
DMn mrN iqn ko jg BXo[
aMiq smYx pRBu ko drsXo ]18]
siBihin ko ieSnwn krwXo[
bsqR nvIn mMgwie su pwXo[
eykhu icKw bnwie ibswlw[
guru BweI gurmuK isK jwlw ]19]
eIxDn gn ko AUpr fwrw[
awip gurU kr lWbU Dwrw1[
giq smIp2 siBihin ko deI[
jY jY Duin siB ky muK BeI ]20]
cMdn iGRiq sdn qy lÎwey[
ibRMd icKw pr sgro pwey[
nB qy gn ibmwn qib awey[
swdr guru ky iszK cFwey ]21]
phuÀcwey siqguru ky lok[
jihÀ md mwn moh nihÀ Sok[
jrw3 mrN ko lyS n jhW[
pdvI acl iQry cil qhW ]22]
1
gurU jI ny awpNy hzQIx lûbU lwieaw[
swmIp mukqI[
3
buFypw
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
150
sUr srIrin Cwir ktIhY*[
‘bif Bt lry’ srwh rrI hY1[
ciF siqguru ly Bt smudwey[
suDwsrovr awie nhwey ]23]
qKq akwl bMdnw kIin[
bhur drSnI pOr pRbIn[
hir mMidr ky awgy Kry[
bwrMbwr nmox bhu kry ]24]
ibzpR, swD, isK dIn2 Gnyry[
imly, idXo iqn dwn bfyry[
cqr pRdCnw iPr kir deI[
Dir guru DÎwn bMdnW keI ]25]
inksy vihr awin kir Kry[
Bwt klwviq ijin jsu rry[
Dn dy iqn ko hrK vDwey[
jihÀ kihÀ jwie iqnhuÀ jsu gwey ]26]
guru bjvwieis Pqy ngwrw[
*
gurU ky mihlW dy nyVy ikqy ShIdW dy ies sskwr dw itkwNw azj kl nZrIx nhIx pYxdw,
Sihr Guzm vs jwN krky qy keI aMdoln hoN krky kdy Auh itkwNw vsox ivc Swml ho
igaw jwpdw hY, ijvyx suNdy hW ik nvyx akwlI aMdoln vyly Cyvyx siqgurW dy ivvwh dw
itkwNw jo iesy mhzly ivc sI bypqw ho igaw hY[ prMqU aMgITy dw iek itkwNw nhIx ho
skdw, vzD qox vzD eyQy Sihr ivc dy qy lohgVH vwly ShId sskwry gey hoNgy[ pr idn Br
ijzQy jMg micaw irhw qy duvzlI sYnW mrI Auh sQwn kvI jI ny ‘phwV’ dI idSw vl
iliKaw hY, so kuCk pzCox vl JukdI phwV idSw vwlw jMg mYdwn AuQy ku vwr sI ijzQy Kwlsw
kwlj huN hY[
ipplI swihb dw gurduawrw jo kwlj qox Aury hY idn vwly juzD ivc jUJy ShIdW dy
sskwr dw XwdgwrI itkwNw jwpdw hY, ijvyx Cyvyx siqgur jwky bYTdy bI rhy hn, pMjvyx
siqgurU jI bI ieQy bYiTaw krdy sn[ Kwlsw kwlj dI AuswrI vyly qy keI brs mgrox kuC
itzby sPw krn ligaW ienswnI asQIaW bhuq inklIaW sn, ijs qox sMBv jwpdw hY ik
ieho swrI jUh muKls KW dw mYdwny jMg sI[ lwhOr vwlI sVk huN ipplI swihb qy Kwlsw
kwlj dy azgox lûGdI hY, pr qdox ieh sVk iezQox nhIx sI lûGdI, Auh lhOrI drvwZy qox
iCrhty dy lwg dI jWdI sI, iesy krky gurU jI rwqo rwq AuØzqr idSw QwNIx Swh rwh qox
Aupr vwr mYdwn dyKky jMg leI jw fty sy jo ngrI rNBUmI nw bNy, qy KulHy mYdwn jMg hovy[
vYrI L ngrox pry lY jwN dI bI ieh ivAuxq sI[
1
mihmW khI hY[
2
grIb[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
151
Bey qurMg pr pun asuvwrw[
cly Jbwl idSw ko qbY[
modiq irdy, AulÀiG mg sbY ]27]
siB prvwru iQrÎo ijis Qwn[
Auqry jwie gurU Bgvwn[
qqiCin siB ko awgÎw dIin[
ijiqk simzgRI bÎwhin cIin ]28]
qihÀ ky bnk bulwie sunwey[
lyin lwB ihq sgrI lÎwey[
srb pRkwr aMn gn awnw[
iGRzq smUh, bhuq imStwnw ]29]
lgy krin sgry pkvwn[
awny bhu rySm ky Qwn[
keI hZwrin ko Dn lIin[
awin awin gn bnkin dIin ]30]
jQwjog swimzgRI qÎwir[
qurq krweI gurU Audwr*[
sunI jnyq jbih inXrweI[
pTy msMd iszK agvweI ]31]
skl rIiq kir lÎwviq Bey[
pth bMsrI Fol bjey[
Dn brKwviq awie agwrI[
dUlhu qn suMdr duiq DwrI ]32]
kir kY bMS rIiq jo swrI[
swdr BwiK brwq AuqwrI[
fyrw kir sgry ibsrwmy[
*
ikqnw kmwl hY srIrk, mwnsk qy awqmk bl dw? rwq dw AunIxdw, swry idn dw juD
jMg, akih SRm qy Qkwn, ipawry sUrimaW dy ivCoVy ikMnI iBawnk kStNI ivcox inkly
hn, ikMny ipawry vzD qox vzD sjIly PbIly joDy mry hn, kYsw asih ivjog hoieaw hY? pr
dyKo SWiq rs dy pwilk, bIr rs, rOdR rs, vIBqs rs dy kmwl rMgW ivcox lûG ky bI rqw
nhIx Qky qy nw hI Edry[ huN ivawh dw kwrj AunHW rMgW qy KuSIaW ivc arMB idzqw hY mwnox
kuC hoieaw hI nhIx[ ieh byprvwhI, ieh sB asrW qox vKrwpn, sB dy ivc qy sB qox Aucy
rih ky ivcrnw alUhIaq qy pUrn awqm szqÎw dy icMn hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
152
siB dyKiq dUlhu aiBrwmy ]33]
krihÀ srwhin siB nr nwrI[
siB suSIl gun gn ko DwrI[
sUrj asq hoin qy awgy[
Bojn pTÎo, Kwn so lwgy ]34]
sMDÎw smYx surin qn Dwry[
gey brwq syv ko swry[
-guru sMgI nr SRmiq mhwny[
dulB simzgRI lÎwvin jwny1 ]35]
siB smwj ibgrÎo rN Bey[
sMcin kry pdwrQ gey2-[
iezqÎwidk dyvin mn jwin[
nr qn Dry awie iqs Qwn ]36]
kyiqk mMc Aucwv ilawey[
iglm ßlIcw PrS krwey[
bwry Jwr3 pRkwS ibswlw[
ko iqRn4 awniq By qqkwlw ]37]
iknhUM dwnw awin bRqwXhu[
iGRq, imStwn, aMn ky lÎwXhu[
pwin krwie ikiqk srdweI[
ko kumkumw5 dyihÀ iCrkweI ]38]
kyiqk kriq bIjnw6 Kry[
siB syvw sMBwrin kry[
nr jyiqk prXMk fswey[
suMdr awsqrn sox7 Cwey ]39]
1
ilawvN jwNw hY (ikAuxik).....[
iekzTy kIqy pdwrQ cly gey hn[
3
JwV, PwnUs bwly[
4
Gwh (GoiVaW leI)[
5
gulwbdwnI [aæ: kRimkæmh = kUZw, ies qox ihMdI gulwbdwnI]
(a) kysr [sMs: kuÀkm = kysr]
6
pzKw[
7
ivCwviNaW nwl[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
153
rySm forYx bMDn krI[
lgy guMP ijn kY gn ZrI[
imRdul syj pr siB bYTwey[
adBuq idKiq rhy ibsmwey ]40]
kls Bry suMdr jl awny[
gRIKm ruiq pIvn bhu Twny[
imlI ijnhu mihÀ bif KuSboeI[
ajb simzgRI jwniq soeI ]41]
guru ky pTy gey nr jbY[
pRQm syv hoeI liK sbY[
nIky bUJin kry brwqI[
‘jy chIXiq siB inkit agwqI1’ ]42]
sgrI suiD ly kir hit awey[
SRI hirgoivMd sMg bqwey[
‘gn brwq kI syvw swrI[
puir ky iszKin krI sMBwrI ]43]
jo ijh chIXiq skl pucweI[
pwie Pulyl mswl jlweI[
iqRN awidk dugny siB pwis[
dIny iszKin awin avws2 ]44]
siqguru khÎo ‘khW isK ieqny?
syvihÀ siBih brwqI ijqny[
nIky qum siB kI suiD lIjY[
chihÀ ju vsqu, pucwvin kIjY’ ]45]
pun iszKin kr joir bKwny[
‘mhWrwj! sB pUCin Twny[
srb vsqu qy siB iqRpqwey[
puir kY inkit gRwm isK awey’ ]46]
puin aMqrjwmI qib jwny[
-awie surin siB kwrj Twny-[
1
jo cwhIdI sI (Auh) sB kol puzj geI hY[
isKW ny (awpNy) GrW qox ilaw ky idzqy hn[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
154
Auiq qy huie inicMq suKdweI[
qÎwrI Pyrin kI kirvweI ]47]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStm rwsy ‘Jbwl awvin’ pRsMg
brnnû nwm spiq dsmo aMsU ]17]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
155
18. [bIbI vIro dw ivawh]
17<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>19
dohrw: pMc GtI jwmin geI, pRohq khÎo sunwie[
‘mhWrwj! iblm n krhu, lwvW dyhu bulwie’ ]1]
cOpeI: qUrin qbih hkwrin gXo[
Drmy swiQ kihiq iem BXo[
‘ly kir dUlhu krhu agwry[
smW jwin guru qumY hkwry’ ]2]
suniq SIGR hI hÍY kir qÎwrI[
bwjiq bwidq kry agwrI[
awiqSbwZI Coriq Bey[
jihÀ siqguru iQr, qihÀ cil gey ]3]
kir kul rIiq byidkw aMdir*[
bYTwrÎo dUlhu bhu suMdr[
gNpiq nO gRYh ko pujvwie*[
agin krI aiBsycn lÎwie1* ]4]
durg qurk ko huqo su nyry[
bfI insw bIqI ijs byry[
cFÎo pwhrU AUc atwrI[
dyKÎo bfo pRkwS agwrI ]5]
Jwr mqwbI jlqI hyry[
socin lwgÎo qurk bfyry[
-ieh TW kOn kulwhl krY?
bfo pRkwS, mswlYx jrYx2 ]6]
ihMduin ko gur AuqrÎo awie[
*
ipzCy keI QweIx dzs awey hW ik aYsy ibvhwr kvI jI dy smyx iszK rwj GrW ivc qy horQy
tur pey sn, lOikk vYidk rIqIaW dUsry swihbW swP qÎwgIaW dzsIaW hn[ qIsry swihbW
anûd toiraw, cOQy swihbW lwvW torIaW qy pMjvyx smyx gurU rIqIaW Br Br ky hoeIaW[
pwqSwhW pws SkYqW hoeIaW qy lokW ivc inûdw hoeI ik gurU qy iszK lOikk vydk rIqW nhIx
krdy, keI vyr kvI jI awp ilK awey hn, Pyr kd inScy ho skdw hY ik lOikk vYidk
rsmW siqgur jI ny awp kIqIaW hoN? ivSyS leI dyKo rwis 4 aMsU 4 aMk 20 qy 38
dIaW hyTlIaW tUkW[
1
jl iCVk ky azg bwlI [sM: aiBiÞdÄ = iCVkNw]
2
bldIaW hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
156
sunI Swhu kI sYn Bjwie[
lSkr bfo jMg kir mwrw[
fyrw iehW awin aib fwrw ]7]
kis quPMg iein ko aib mwrox[
ibn jwny, muK qy n pukwrox1[
DrihÀ qRws qib awn plwvYx2[
hmro Byv qbih ieh pwvYx- ]8]
pRyrÎo kwl quPMg sMBwrI[
iSsiq bWD kir3 jib kr DwrI[
jhW gurU ar nru smudwie[
mhW pRkwS hoiq liK pwie ]9]
qihÀ ko qwk DuKwXhu+ qorw[
kir kY muK siqguru kI Erw[
PtI qupk, bf Sbd AuTwXo[
PUtÎo bdn qurk qib GwXo4 ]10]
qqiCin mrÎo, n hwie AucrI[
apr n iknhUM kIin sMBwrI[
pirXo rhÎo pRBwiq su jwnÎo[
pwXo Pl kukrm js TwnÎo ]11]
sunÎo Sbd guru dl ny jib hUM[
SsqR sMBwr lIin Bt siBhUM[
hXin qXwr krin aiBlwKy[
guru iFg iszK iqnhuÀ bc BwKy ]12]
‘bYTy khW? bnhu svDwn[
lKIaiq aweI sYn mhwn[’
suin SRI hir goivMd bqwXo[
‘iQry rhhu nihÀ ko irpu awXo ]13]
1
ibnw Kbr (iksy L) kIqy, qy muKox vI mYx nhIx AuØzcI boldw (qWik rOlw pYN nwl AunHW L
Kbr nw ho jwvy)[
2
(ikAuxik Kbr ho jwN qy) fr ky horQy (ikqy) nÜs jwNgy[
3
inSwnw bMnH ky[
+
pw:-JukwXhu[
4
mwiraw igaw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
157
aMqr durg qurk mir rhÎo[
PtI quPMg n iknhUM lhÎo[
gIdI Cip aOcik lig mwrin[
BXo iqsI isr ßZb gujwrin ]14]
aYso smox awie qum jwnhu[
durg FhY hiq qurk mhwnhu[’
iem kih lgy krin so kwj[
Pyry Pyrin kyir smwj ]15]
idj awgÎw qy kMnÎW awnI[
bydI ibKY ibTwvin TwnI[
bYidk lOikk kInis rIiq*[
lwvW deI mudiq siB cIiq ]16]
sgro kwj spUrin BXo[
AuiT dUlhu inj fyry gXo[
Kwn pwn awidk suiD swrI[
gur dwsin siB rIiq suDwrI ]17]
gur pRqwp qy qRws ibhIny[
skl jQw suK supqin kIny[
BeI pRBwiq dwj kI qÎwrI[
kih siqguru kirvwieis swrI ]18]
hym ibBUKn mukqw hwir1[
jy dmodrI rKy suDwir[
idey ptMbr aru pSmMbr[
suMdr aiDk ZrI ky aMbr ]19]
blI qurMg dwj mihÀ dIny[
nIkI rIiq ibsrjin kIny[
Drmw, suq, jug, jory hwQ2[
nmo krI pg pMkj nwQ ]20]
dUlhu ky isr pr kr Pyrw[
*
dyKo rwis 4 aMsU 4 aMk 20 dI hyTlI tUk[
sony dy gihNy qy moqIaW dy hwr[
2
DrmW qy Drmy dw puzqR dohW ny hI hzQ joVy[
1
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
158
Skiqvwin gur kIin bfyrw[
pun dmodrI pwien prÎo[
awiSK bwk ibloik AucrÎo ]21]
mrvwhI su nwnkI swQ[
imil kir pg pr tykÎo mwQ[
siBin deI awiSK mn BweI[
apr pRvwr imlÎo suK pweI ]22]
SRI gur kih anvwXhu forw[
mukqw kI Jwlr chuÀ Erw[
cwmIkr ky ng bhu jry[
awin guru ky hwZr kry ]23]
imil dmodrI qnujw sMg[
bhÎo iblocn nIr AumMg[
siB prvwr imlÎo kir pÎwir[
awsÍwsin1 juiq sIK Aucwir ]24]
bhur ipqw iFg bIro geI[
imlI rudn Twniq bhu BeI[
nr anuhwr suqw ko hyrw[
gurU iblocn qy jl gyrw ]25]
kriq pÎwr fory bYTweI[
ilXo khwrin kMD AuTweI[
siB brwq ky nr qib awey[
SRI gur pwien sIs Jukwey ]26]
swdr srb ibsrjin kry[
gmny qbih mod Aur Bry[
fory pr bhu Dn brKwXhu[
Drmy mhW anûd Aur pwXhu ]27]
iem kir bÎwhu suqw ko qbY[
iQry gurU bYTy isK sbY[
ibDIcMd iem bwk bKwnw[
‘BXo punIq mhW ieh Qwnw ]28]
1
idlwsy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
159
rcÎo bÎwh ikq1, BXo su iehW[
kOn lKih qumrI giq mhW[’
suin gur khÎo ‘smW jib awie[
iehW Qwn hmro bin jwie ]29]
pUjihÀ iszK sMq isr nÎwvYx[
mn bWCiq Pl igRhsqI pwvYx[
jyST kI CbIsvIx mWih[
drsihÀ awie, aiDk Pl pWih* ]30]
sMmq sorh sihs AunwsI2[
suqw bÎwh ikX gur aibnwsI[
siB kwrj kir iesI pRkwr[
iQry kuCk juiq inj pirvwr ]31]
vsqu sMBwir srb iqs Qwn[
inj inj kwr Bey svDwn[
suBt snÜD bzD iQr rhy[
punh arUFin ko icq chy ]32]
sÎMdn fory siB kir qÎwr[
siB pirvwr Bey asuvwr[
apny qy awgy kir qory[
qwrnqrn su qIrQ Ery ]33]
pMchuÀ swihbZwdy sMig[
qInhuÀ gur mihlw mn BMg3[
-suK sox bsiq awpny Dwm[
awey qÎwg smwj qmwm ]34]
QorI bwiq bwZ kI khW[
kIin ibgwrin kwrj mhW[
ko kih swkih iqnhuÀ agwrI[
1
ricaw ikQy sI qy.....[
Jbwl ivKy ies ivawh dI Xwdgwr ivc huN qk hr swl joV myl huMdw qy sMgqW iekzqR
huMdIaW hn[ huN qk lwvW SRI gurU gRMQ swihb jI dIaW AuØzQy rwgI pVHdy hn, jo ivawh dy
qdox gurmiq anuswr hoN dI iek dlIl hY[
2
sM: 1679[
3
Audws[
*
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
160
qUrin sPlih igrw AucwrI ]35]
morin kry hyqu pkvwnW[
‘qurk KwihÀgy’ sRwp bKwnw[
inj nukswn n jwnw nYk[
suqw bÎwh mihÀ ibGn anyk ]36]
sÎwnI sws ruqI ies kwl[
ien bwqin ko lyiq sMBwil[
qAU BeI suK, jMg mJwry[
ijXiq bcy snbMDI swry- ]37]
iezqÎwidk bhu irdy ibcwriq[
imliq awpu mihÀ bYiT Aucwriq[
icMq prwien siB prvwrU[
ismriq sdn anûd AudwrU ]38]
-ibGn acwnk awp AuTwXhu[
‘ibgrih kwrj’ nihÀ mn awXhu-[
siqguru bhur Bey asuvwrw[
bjÎo jIq ko mihd ngwrw ]39]
sBt snÜD bzD huie cry[
snY snY kir mwrg pry[
huqo inkit hI qwrn qrn[
phuÀcy gurU su kwrn krn ]40]
qIrQ kI pUrb idiS mWih[
krÎo isvr ipiK SuB Ql jWih[
siB sUrin kIinis ibsrwmU[
mzjn krÎo qwl aiBrwmU ]41]
bhu gRIKm kI qpq imtweI[
qt pr bYiT su gey gusweIx[
SRI arjn ko qIrQ mhW[
mihmW shq iblokÎo qhW ]42]
khÎo mhwqm iszKÎn swQ[
‘sunhuÀ, ju mzjih, Pl kI gwQ[
rog bfy awidk ko KovY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
161
pwpin ml bhu jnmin DovY ]43]
iqRXw apuzqRw mzjih drs1[
pwie puzqR ko Dwrih hrS2[
apr kwmnw Dwir nhwvY[
SrDw DrY su Pl hI pwvY ]44]
huie ies ko prqwp bfyrw[
lwgih mylw drs1 Gnyrw[
bYTy qihÀ Bw kyiqk kwl[
Bojn qÎwr SIGR ky nwil ]45]
awip acÎo aru siB ko dXo[
ibsrwmy SRm qn qy gXo[
Fry dupihry smW lKweI3[
kih siqguru qÎwrI kirvweI ]46]
‘aib nihÀ Gwm4 hoie hY Gno5[
mg mihÀ clhu anÀd ky sno[’
bjvwieis qib kUc ngwrw[
goieMdvwl clin inrDwrw ]47]
gur arjn ky Ql kir nmo[
cFy qurMg gurU iqh smo[
awgy kir fory aru sÎMdn[
gmny mwrg SzqRü inkMdn ]48]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStim rwsy ‘sRI guru suqw bÎwh ko’
pRsMg brnnû nwm aStdsmox aMsU ]18]
1
amzisaw L [sMs: drÄS]
anûd[
3
smW jwNky[
4
Duzp[
5
bhuq[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
162
19. [Swh jhwn L muÞls KW dy jMg dI hwr dI Þbr]
18<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
dohrw: ieiq SRI hir goivMd jI,
aglw aMsU>>20
gmny goieMdvwl[
Auq lvpir kI kuC kQw,
sunIXih js Bw hwl ]1]
cOpeI: jyiqk bcy BgYl plwey[
iksU gRwm bis Bor isDwey[
SwhjhW ky phuÀcy pwis[
ipKÎo juzD ijn ky bif qRws ]2]
rN kI sgrI suD phuÀcweI[
‘jy srdwr pTy smudweI[
mußlsKW smyq siB mwry[
nhIx bcy guru qy siB hwry’ ]3]
SwhjhW suin kY ibsmwnÎo[
‘eyqo lSkr iks ibiD hwnÎo?’
rN ko hyriq jy Bij awey[
suinby ihq sy inkit bulwey ]4]
jwie slwm Swhu sox kIin[
bUJin ihq bolÎy liK dIin[
‘BXo jMg ikm siB hI mwry?
krÎo kpt kuC nihÀ sMBwry1? ]5]
kY gur iFg lSkr Bt Bwry?
huqy alp ijs qy2 qum hwry?’
suin BgYl gn khÎo bnwie[
‘kCu Kudwie giq lKI n jwie ]6]
hm qy ds gun iqh dl Qorw[
Cl bI nhIx BXo iqs TOrw[
hm Cl sox ins mihÀ cil gey[
puir qy Aury* AUic Ql aey ]7]
1
kuC Cl kIqw hY (ijs L myrI sYnw) sMBwl nhIx skI?
(qy qusIx) QoVy swE ijs krky[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
163
qhW prI iek qop inhwrI[
lkrw KudÎo qWih Bir mwrI[
bIisk Bt qihÀ lry bfyry[
lSkr ky nr hqy Gnyry ]8]
lyin qop ihq mußlsKwn[
kir hylw pwXo Gmswn[
Gyir sbY ikRpwn sox mwry[
dyiK qop siB acrj Dwry ]9]
guru mMidr mihÀ jwie pRvySy[
Dn BUKn ly gey aSySy[
jwm insw jib cMd crHÎo hY[
gur lY kir dl awin lrÎo hY ]10]
BeI quPMgin kI bhu mwr[
gur ky qIr cly iqs bwir[
cqurMgil1 cOry bif qIKn[
Kpry Kry2 pulwdI BIKn ]11]
qIin ik cwr pWc ky pwr[
prYx, ieqn ky pRwn ibdwir[
aru gulkin ko igrno joeI[
dl Qoro brKw bif hoeI ]12]
nB qy Erin kI sm prYx[
lSkr suBt hZwrox mrYx[
ieiq kI clihÀ lgihÀ iqn QorI[
ko jwnY jwqI iks ErI3 ]13]
awiDk4 lSkr qupkin mwrw[
bhur imly inksI krvwrw5[
mußl Kwn kI1 gn SmSyr[
*
pw:-AuTy[
cwr Auxgl[
2
iqzKy[
3
jWdIaW ikzDr sn[
4
azDw ku[
5
qlvwrW[
1
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
164
tUit prI ikqnI iqs byir ]14]
gur ky Bt kÎw lok gvwr2[
nihÀ jwnihÀ ibzdÎw hiQawr[
aink jwiq ky kir iek Twie[
dl ko kir lIno smudwie ]15]
qib KVgin kI mwr mcweI[
sYnW kql krI ijm BweI[
prÎo apUTo loh hmwro[
kry pRhwrn irpu ko mwro ]16]
gZb qmwcw ajb guZwrw3[
ies ibiD rwvir lSkr mwrw[
muglsKwn awin guru hnÎo[’
BXo kop hZrq jib sunÎo ]17]
-ies ibiD jy guru krih iFTweI4[
sgry dyS PqUr AuTweI[
bMDihÀ kY mwrihÀ nihÀ jwvd[
dyS ru hm ko SWiq n qwvd- ]18]
gn Aumrwv smIp bulwey[
ijn mihÀ muiK vZIr KW, awey[
jhWgIr ky inkit rhMqw?
mwnihÀ hZrq, jQw khMqw ]19]
bolÎo Swhu siBin ky sMg[
‘sunÎo hoie5 qum gurU pRsMg[
mhW SzqRü sm kInI bwq[
sYnw pTI BeI siB Gwq ]20]
1
muglW qy pTwNW dIaW[
gurU jI dy sUrmy kI (sn)? gvwr lok (sn)[
3
acrj PurqI dy hzly ny kihr kr idqw[
[Pw: qæmWcw = Dzpw[
(a) PurqI dw hzlw[
(e) qu: qbMch = ipsqOl vrgw hzQawr]
4
hzT[
5
hovygw[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
165
aib gmnhu Aumrwv Gnyry[
qop jmUry lyhu bfyry[
gih awnhu kY krhu sMGwr[
hoih iqdwrk kirby hwr1 ]21]
ilXo bwZ so idXo n koeI[
arÎo lrÎo lSkr sMg soeI[’
siB Aumrwvin khÎo sunwie[
‘jÎox rwvr kI hoie rZwie’ ]22]
suniq vZIr Kwn kr jory[
‘qumry bwZ nhIx ikq Qory[
aink vlwieq qy cil awvYx[
ilhu mMgwie jyiqk mn BwvYx ]23]
ipqw awp ky iFg gur gey[
ikMcu byg, mYx lÎwviq Bey[
cMdu idvwn Aupwie bnwie[
durg gÍwilXr idey pucwie ]24]
cwlI idvs bIiq gy jibhUM[
ins mihÀ Syr awie dÍY qibhUM[
hZrq kI CwqI Dir pWie[
fr kir siqguru ko icq lÎwie ]25]
donhuÀ hwQin ghy rumwl[
gurU htwvYx bl ky nwl[
pun avwZ ko suin hY aYsy[
-gurU hkwrhu jYsy kYsy- ]26]
hoiq pRwq ky moih bulwXo[
ins pRsMg ko srb sunwXo[
lyin hyiq jib moih pTwvw[
dwrun Syr n Pyr idKwvw2 ]27]
iqin ky khy bvMjw rwjy[
Coir idey apny suK kwjy[
1
lVweI krn dI sZw imly[ [aæ: qdwrk = pRbMD, ielwj, dMf, sZw]
Pyr nhIx idzsy[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
166
inkit bulwie aiDk snmwny[
jbr jvwhr arpin Twny ]28]
iqn ky khy cMdu gihvwXo[
ipqw bYr qy gur mirvwXo[
krwmwq ky DnI bfyry[
krYx bwk, qy hqihÀ Gnyry ]29]
sMg rKy apny icrkwl[
inj sYnW dy kir sMig nwl1[
kriq rhÎo siB rIiq adwieb[
ipiK kir pRym, rhy sMg swihb ]30]
so qum jwniq ho siB BWiq[
khW sunwvOx mYx kir bwiq[
rwvr ky srIr kI ÞYr[
chYx sdw, n krhu gur byr ]31]
aZmiq juiq SRI nwnk gwdI[
kry syv bnIXiq aihlwdI[
ibgrin qy pwie n kzlÎwn[
ieh qo swry ibdiq jhwn ]32]
mIaWmIr pIr gMBIr[
mwnih qurkwno liK DIr[
iqnhuÀ adwieb kyiqk rwKw[
qum pUCw, guru js aiq BwKw ]33]
gur Þudwie ky rUp bqwey[
skl pIr ijh ins idn DÎwey[
jy irs kir SRI hirgoivMd[
kihÀ kuvwk, bin SzqRü minûd ]34]
puin Aupwie nihÀ bin hY koeI[
imt hY nhIx, sPl so hoeI[
kuSl srIr awp kI chI[
XW qy mYx qum sox iem khI ]35]
awgY mwilk awp ibcwro[
1
Pyr awpNI sYnw vI nwl dyky[ nwl = nwly, iPr[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
167
apnI BlI burI inrDwro[
aru mYx sunÎo su iknhuÀ Aucwry[
-SRI aMimRqsr Coir isDwry- ]36]
ciF lSkr ikq jwie ipCwrI1[
rOrw prih mulK mihÀ BwrI[
lrin ibKY angn hYx doS[
mm miq sunhu qÎwg idhu ros’ ]37]
SwhjhW suin irdy ibcwrI[
-Aucrih swc Bly inrDwrI[
qn kI kuSl srb qy nIky[
duK ibhIn huie cihviq jI ky2- ]38]
qjÎo kRoD, kih ‘prih n duMd3[
suK sox bwsih mulK iblûd[
khW bwZ kI bwq su QorI[
jy gur lrihÀ n, qO hm CorI4’ ]39]
suin kY ikMcbyg qib khÎo[
‘gur suBwv mYx nIky lhÎo[
dyS ngr ko kuC nihÀ khYx[
arih sYn qO rN hiT ghYx ]40]
nhIx PqUr mulK mYx krYx[
siB kI rzCÎw pr ihq DrYx[’
khY Swhu ‘iehu awCI bwiq[
nihÀ dl pTihÀ, hoihÀ nr Gwiq ]41]
SRI aMimRqsr bsy n soeI[
gmny dUr, ibgwr n koeI[’
iem kih Aur qy bwiq ibswrI[
krI mkUP cFin kI qÎwrI5 ]42]
ies pRkwr lvpuir mihÀ SWqI[
1
jo ikqy ipzCy clw jweygw[
(hr koeI) suKI jIAuNw cwhuMdw hY[
3
Pswd[
4
(lVweI dw iKawl) Czf idzqw[
5
cVHweI krn dI iqawrI htw idzqI[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
168
hoiq BeI suin kY siB BWqI[
aib siqgur kI kQw sunIjY[
jnm sPl SRoqw kir lIjY ]43]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStim rwsy ‘SwhjhW ros invwrN’
pRsMg brnnû nwm eykon ibMsqI aMsU ]19]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
169
20. [gurU jI goieMdvwl phuMcy]
19<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>21
dohrw: SRI gur hirgoivMd jI, AulÀGy pMQ aSyK[
phuÀcy goieMdvwl qib, cqur GtI idn SyK1 ]1]
cOpeI: puir mihÀ suiD hoeI qqkwlw[
‘mußl mwir gur suBt ibswlw[
rN kir qurk sMbUh sMGwry[
ijXiq bcy ij Bwij isDwry ]2]
ies Ql, juiq kutMb guru awey[
ijn ky sMg suBt smudwey[’
qij qij inij inij kwj isDwey[
kih ‘gur drsihÀ’ dOriq awey ]3]
ly kir myvw gn pkvwn[
awie imly siqguru Bgvwn[
Dir pRswid ko bMdn kIin[
hwQ joir isK Bey aDIn ]4]
ikRpw idRSit qy srb inhwry[
kuSl pRSn siB sMg Aucwry[
awsÍwsin2 kir swQ ley hYx[
ipRQm bwvlI inkit gey hYx ]5]
bMdn kIin agwrI iQry[
fyrw skl vihr hI kry[
bYiT qhW guru iszKÎ pTwÎo[
siB kutMb ko inkit bulwXo ]6]
‘pMchuÀ swihbZwdy awno[
khhu jwie -bwpI ieSnwno-[’
Dwie iszK fyry mihÀ awXhu[
siB sox siqguru hukm sunwXhu ]7]
suin siB gey krin ieSnwn[
1
bwkI sI[
ipawr dyky [sMs: asÍwsn = idlwsw]
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
170
mrvwhI dmodrI jwin[
apr nwnkI qInhuÀ aweI[
SrDw Dir, kir nmo, nhweI ]8]
SRI guridzqw awidk nûd[
kry Snwn ibloik anûd[
SRI hirgoivMd mzjn kInw[
bYTy sMgiq shq pRbInw ]9]
SRI guru amr aMs imil awey[
BWiq BWiq pkvwn su lÎwey[
jQw jog imil siB ky swQ[
kuSl pRSn suin kir kih nwQ ]10]
pun qqiCn AuiT gurU isDwry[
jihÀ rihÀ1 SRI gur amr cubwry[
snY snY puir aMqr gey[
drSn jwie kriq qib Bey ]11]
kir bMdn rj msqk lweI[
DrÎo DÎwn gur ibnY alweI[
hty gurU invys ko awey[
bYTy bfo idvwn lgwey ]12]
isK sMgiq sgry cil awie[
drSn kir bYTy smudwie[
nûd mohrI nwm ‘anûd2[’
iqh nûdn ‘suMdr3’ miqvMd ]13]
ijs ny szd bnwie bKwnw[
gurU gRMQ mihÀ iliKbo Twnw[
awgy Dir pRswid iqh smox[
hrKiq imlÎo kriq Bw nmox ]14]
awdr aiDk krÎo iqs kyrw[
kir Aur pRym drs gur hyrw[
1
ijQy rihÀdy huMdy sn[
mohrI jI dw puzqr anûd jI[
3
iqs (anûd jI) dy puzqR suMdr jI[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
171
bYiT inkit kyiqk icr pwCy[
hwQ joir bolÎo bc awCy ]15]
‘pMchuÀ pwiqSwhu gur pUry[
SWiq ibRqI ijn kI inq rUry[
qYso iszKn ko AupdyS[
dyiq sdw aru ktiq klyS ]16]
rIiq awp ny apr clweI[
Dwry SsqR aMg smudweI[
kwrj kry klySin kyry[
qurkin sox sMgRwm Gnyry ]17]
hm ny sunÎo Swh dl Bwro[
kir sMGr ko siBhUM mwro[
bÎwhu sOj awidk Gr swrw[
lutÎo qurk gn kIin Aujwrw ]18]
rIiq pwClI rwvr qÎwgI[
SsqR hXin ky By anurwgI[’
suin suMdr qy hirgoivMd[
boly krunw kriq iblûd ]19]
‘krqw purK akwl ikRpwl[
krihÀ su hm iqn awgÎw nwil[
ijm rjwie iqm hI bin awvY[
qurkin ibRMd ibnwSin BwvY ]20]
Bey inicMq pwp ko lwgy[
iCiq pr Bwr, geI pRBu awgy[
aib hm snY snY siB rwj[
krihÀ ibnwSn skl smwj ]21]
inj iszKÎn ko sgro dYhYx[
clihÀ kucwl qurk siB CYhYx[
ies ihq hm ny awXuD Dwry[
pRQm BXo rN irpu gn mwry’ ]22]
suin suMdr pun bMdn kIin[
DrÎo hwQ isr gurU pRbIn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
172
siqgur bfy amr jI hoey[
bhu iszKin mn moh ibgoey1 ]23]
iqn suq ky poqy qum aho[
bfy Qwn mihÀ SoBw lho[’
ieqnY mihÀ suMdr kI mwqw[
aweI pRym Dry mn rwqw2 ]24]
sMg ahY suMdr kI dwrw[
iqRX gn apr drs ihq Dwrw[
awie vwrno gur pr kInw[
bYiT bMid kr khÎo pRbInw ]25]
‘aMqr clhu inkyq hmwry[
suK sox insw bshu ihq Dwry[
hmry sdn awpny jwnhu[
ibn sMsY bisbo qum Twnhu’ ]26]
gurU khÎo ‘aYso hI ahY[
qAU sYn myry sMg ahY[
siB ko qij ikm jwvin bnY[
ikRpw qumwrI inq suK snY’ ]27]
suin bolI ‘jy qum iQr QIjY[
siB kutMb ko awiesu dIjY[
swihbZwdy pMchuÀ clYx[
qIin mwq iqn kI siB imlYx ]28]
suK sox bsihÀ insw Gr mWhI[
bwilk ahYx vihr rihÀ nWhI[’
hyir pRym ko siqgur BwKw[
‘ly kir jwhu ij as aiBlwKw’ ]29]
suin awiesu ko qqiCn geI[
gur kutMb ko dyKiq BeI[
jQw jog imil kY siB swiQ[
pun BwKI awiesu gur nwQ ]30]
1
nwS kIqy[
pRym Dwr ky aweI (ijsdw) mn (nwm ivc) rzqw hoXw sI[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
173
ly siB ko inj sMg isDwrI[
iek dmodrI guru kI nwrI[
mrvwhI su nwnkI qIin[
puzqRin juiq apny sMg lIin ]31]
suMdr mMidr ibKY Auqwry[
awsqrn prXMk suDwry[
swdr srb ibTwvin kIin[
dwsI sMg mMc iqn dIin ]32]
Bojn mDur sihq1 kirvwey[
kir snmwn siBin acvwey[
iqRpiq hoie kIinis ibsrwmU[
iQry pRXMkin pr SuB DwmU ]33]
bwiq suDwsr bUJin lwgI[
apr bÎwh ihq mn anurwgI2[
‘khW BXo jib kwj rcwXo?
hm ko pUrb nhIx bulwXo ]34]
apr myl BI koie n BXo[
bhuro ibGn juzD ko BXo[
idXy apr Ql awin su Pyry[
suin hm siB ko icMq Gnyry ]35]
awgy sdw hkwriq rhy[
aib ky bÎwh kÎox n hm chy?’
suin dmodrI dIrG sÍws[
khin lgI ibrQw3 iqn pws ]36]
‘bfy purK iks ky kuC nWhI4[
brqihÀ ijm Bwviq mn mWhI[
lwBu ru qotw sm hI jwnYx[
nihÀ prvwr moh ko TwnYx ]37]
1
imzTy (KwiNaW) smyq (a) pRym nwl[
Pyr ivawh dIaW gzlW (puzCN) leI pRymI hoeI[
3
iviQaw[
4
iksy dy kuC nhIx (lgdy)[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
174
pUrb siqgur jyiqk Bey[
aYsI rIiq briq siB gey[
snbMDin ko khÎo n mwny[
inj sQwn syvk hI Twny ]38]
iszKÎin ihq pkvwn mMgwvw[
nihÀ mYx dIno sRwp alwvw[
-Kwih mlyCin sYn, ahwrw-[
Gr Aujrih kuC nhIx ibcwrw ]39]
BUq BivzKÎ gqI siB jwny[
jW qy nhI hkwrin Twny[
prihÀ bÎwh mYx ibGn ibswlihÀ[
huie hY iem kutMb ko hwlih ]40]
SRI nwnk dy hwQ bcwey[
kuSl shq iek qn inkswey1[
mYx jib khÎo bulwvin qumY[
qUSin hoie rhy iqh smY ]41]
qurkin cmUM ariD ins aweI[
iszKÎ ibcwrin2 kIin lrweI[
qRws ibswl BXo iqs rwiq[
hy ail! khW khox so bwiq ]42]
hmih inkwis Jbwl pucwey[
awp lry hiq irpu smudwey[
qIno pihr qupk qrvwir[
duih idiS qy Bt mry su mwir3 ]43]
keI hZwr qurk kI sYnw[
sMGwrI siB sMGr aYnw[
Fry dupihry kyiqk pwCy[
hm sox awin4 imly jb bWCy ]44]
1
suzK nwl iek srIr bcky inkly sn[
iszKW ny ivcwrky[ (a) ivcwiraW iszKW ny[
3
mwrky mry[ (a) Sumwr = byigNq[
4
moVky ilaWdI[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
175
qhW brwq moir kir awin[
Pyry Pyir suqw iqs Qwin[
cFy awj qihÀ qy cil awey[’
suin siB ky mn qib ibsmwey ]45]
pun anûd kI qrunI khÎo[
‘BlI BeI qn siB suK rhÎo[
Dn qO awvin jwno jwin[
huie hY Pyr smwj mhwn’ ]46]
kriq bwq ins jwm ibqweI[
supiq jQw muK qib smudweI[
vihr gurU ijm Kwn ru pwn[
so BI sunhu kQw suK mwin ]47]
1
dohrw: iek rN krqy, bÎwh pun , dÍY ins nIxd n pwie[
ibn sMsY ibsrwm kir, supiq Bey smudwie ]48]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStim rwsy ‘goieMdvwl awgvn’
pRsMg brnnû nwm ibMsqI aMsU ]20]
1
iek (rwq qW) jMg kridaW qy Pyr (dUsrI) ivawh ivc[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
176
21. [goieMdvwl gurdÍwry drSn]
20<<ipClw aMsU
dohrw: SRI guru amr BqIj ko,
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>22
‘swvN ml’ ijs nwm[
nûd ‘cMd ml’ qWih ko,
suin kY gurU siD Dwm1 ]1]
cOpeI: qqiCn siqgur ky iFg awXo[
Dir pRswid ko sIs invwXo[
swdr inkit ibTwvin kIin[
kuSl pRSn kih suin suK lIin ]2]
sUpkwr iqs iCn mihÀ awvw[
‘asn qÎwr’ siB bwk sunwvw[
‘ly awvhu’ qib gurU bKwnw[
gey dws, lY Qwr mhwnw ]3]
sÍwdiq asn prosin krÎo[
cOxkI AUpr lÎwie su DrÎo[
doie Qwr kih aOr anwey[
suMdr, sis ml, azgR2 Drwey ]4]
apr siBin ko qib brqwXo[
lIin jQw ruic iqRpqy KwXo[
ly jl hwQ pKwrin kry[
aink bcin kir Aur mud Bry ]5]
cMd mzl ko gurU srwhÎo[
suMdr shq drs bhu cwhÎo[
‘bfI insw bIqI, Gr jwvhu[
kir ibsrwm nIxd suK pwvhu’ ]6]
hwQ joir qib donhu khYx[
‘skl jwmnI qum iFg rhYx[
icrMkwil qy myl hmwrw[
rih smIp suK lhYx Audwrw ]7]
1
Grox[
suMdr qy cMd mzl jI dy azgy[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
177
durlB syv awp kI pwvin1[
inis mihÀ kriq rhihÀ huieÀ pwvn2[’
qib snmwn dhin ko dIin[
jug pRXMk mMgvwvin kIin ]8]
cMd mzl, suMdr pOFwey[
siB sMgiq sox gur Purmwey[
‘inj inj sdn jwie suK pwvhu[
Bey pRBwiq bhur siB awvhu’ ]9]
mwin hukm siB gmny DwmU[
gur js Aucriq ikX ibsrwmU[
bfy pRXMk pOiF guru gey[
dÍY isK syvw ihq iQq Bey ]10]
pOn kriq iek bIjn swQ[
duqIE crn plotiq hwQ[
cWpI kriq pRym qy soeI[
SRI gr inûdRw ky bis hoeI ]11]
huqy AunIxdy dÍY inis kyry[
suMdr, cMd mzl qib hyry[
krYx prspr jMg pRsMg[
‘SRmq ahYx qurkin gn BMg ]12]
krÎo mhWbl keI hZwr[
qIin jwm mihÀ kIin sMGwr3?
kY qO gur Qy SWiq srUp[
SsqR Dry ikX rIiq anUp ]13]
ijs pRkwr Dwry hiQawr[
qYsy kry qurk sMGwr[
jQw fIl bf bl ky swiQ[
qQw irpuin idKrwey hwiQ ]14]
sPl krÎo bl SsqR Drin ko[
1
awp jI dI syvw pwAuNI (= pRwpq krnI) bVI durlÜB hY[
pivzqR[
3
nwS[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
178
siB qy aiDk krÎo rN gn ko[
sMg suBt isK sy bfBwgy[
jy ien kI syvw mhuÀ lwgy ]15]
mry jMg sy surg isDwey[
ijXiq swQ hYx syv kmwey[
ien donhu iszKin idiS dyKo[
kriq syv ko pRym ivSyKo ]16]
cMd mzl sunIXih ihq Twin[
syv smwn nhIx kuC awn[
prm pdwrQ syvw ahY[
syvw kry skl Pl lhY ]17]
srb gurin syvw ko cIn[
inj pd AUco syvk* dIin[
hm qy nihÀ aib syv krwvYx[
ijs syvw qy siB kuC pwvYx’ ]18]
iem crcw awps mihÀ khy[
gurU srUp iblokiq rhy[
rhI jwmnI jwm svw jib[
SRI hirgoivMd nIxd qjI qib ]19]
pRQm sOc kir mzjn Bey[
bwnI kMT pwT ko key[
ieqny ibKY rbwbI awey[
awswvwr rwg juiq gwey ]20]
PrS ibswl idvwn lgwXo[
Sbd rwg jnu amI bRKwXo[
jbih akwS pRkwSih DrÎo[
awswvwr Bog qib prÎo ]21]
gur juiq siBhUM sIs invwXo[
AudÎo qrin1 qib iqmr nswXo[
SRI hir goivMd hukm Aucwrw[
*
dyKo SRI gur nw: pR: Auqrw: aDÎw: 42 aMk 54 dI hyTlI tUk[
sUrj
1
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
179
‘krhu kUc ko abih ngwrw’ ]22]
suin qqiCn hI bMb1 bjweI[
Bey snÜD sUr smudweI[
awp bwipkw idiS ko cly[
syvk ly qurMg ko imly ]23]
nhIx arUFy dInw nwQ[
gey crn sox donhuÀ swiQ[
iek kr sox suMdr kr2 ghÎo[
cMd mzl sMg bwkin khÎo ]24]
swihbZwdy pMchuÀ awey[
sMg ipqw ky cliq suhwey[
sMgiq juiq qihÀ krÎo Snwn[
dIn dIjin ko3 dInis dwn ]25]
SRI guridzqy ipq sox khÎo[
‘bwpI mihmw mo icq chÎo[
krhu sunwvin jYsI ahY[’
suq sox SRI hirgoivMd khYx ]26]
‘iqRiqX gurU ieh isrjn krI[
hmry bfy syv bhu DrI[
jo pUrnmwSI ieh mzjY[
jnm jnm ky klml BzjYx ]27]
mnbWCq Pl pRwpiq hoie[
SRI guru amr ismir Aur soie[
cOrwsI kInI sOpwn4[
pTih curwsI jpU kir nHwin ]28]
nhIx curwsI pwvih jIv[
pRwpiq guru kI purI sdIv[’
iem kih pun donhu sMg khÎo[
1
DOxsy[
suMdr jI dw hzQ[
3
grIbW qy bRwhmNW L[
4
pOVIaW[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
180
‘guru sQwn jihÀ jihÀ qum lhÎo ]29]
qihÀ qihÀ cil kir drs krwvhu[
ijm ijm Bey pRsMg sunwvhu[’
bf jwmw guru ky gr prÎo[
KVg ibswl gwqry DrÎo ]30]
kMcn jbr jvwhr jry[
Dir inKMg kit kisbo kry[
BIKn qIKn qIrin Bry[
DnuK kTor bfy kr Dry ]31]
cly qhW qy bMdn kIin[
grI qMg1 puir kI jihÀ cIin[
gurU bwq krqy qihÀ cwly[
suin awviq Dir hrK ibswly ]32]
nr nwrI inj kwj ibswry[
Gir qij qij TWFy siB dÍwry[
krihÀ iblokin huie kir nyry[
suMdr fIl blI ju bfyry ]33]
suMdr cMd mzl rs rwqy[
ijq cilbo iqq pRyriq jwqy[
bIQin mihÀ Gr Gr idiS doAU[
drsiq nmo kriq siB koAU ]34]
BIrI glI ikiqk qihÀ aweI[
guru jwmo duhuidiS lig jweI[
ijin ko fIl srIr bfyrw[
pun jwmw bhu pwlin kyrw2 ]35]
BIrI bhuq bIiQkw soeI[
XW qy duhu idiS lwgiq joeI[
qib suMdr ny bwk bKwnw[
‘ieh guru rwm dws Audpwnw3’ ]36]
1
qMg glI[
bhuqy pzilaW dw[
3
KUhI hY[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
181
qihÀ crnWimRq1 ly kir cwly[
dyiK cubwry puMn2 ibswly[
eyk iklk qihÀ kMD mJwrw[
gfvwXhu SRI amr Audwrw ]37]
ins idn Kry rhiq qp krqy[
Qkiq hoiq qib qWih pkirqy[
sO qy aiDk brK bX qn kI[
dyih jrjrI BUq3 su ijin kI ]38]
qAU pRIiq ijn kI qp mWhI[
irs pRsMnqw inSPl nWhI[
nmo krI drSn ko hyriq[
pun suMdr sisml4 kih pRyriq ]39]
‘SRI guru rwmdws guiraweI[
ies Ql bYiT deI suKdweI[’
qihÀ drSn kir aiDk anûdy[
so Ql joir hwQ bhu bMdy ]40]
pun suMdr ny BnÎo sunwXo[
‘jhW jnm qumry ipq pwXo[
iqs Ql ko aib drSn krIaih[
ieh puir apno pRQm ibcrIXih’ ]41]
rwiebyl5 cMbylI kyir[
lÎwXo mwlI PUl Gnyr[
huie pRsMn bKSÎo bhu drbw[
ly siB Qil pr arpy srbw ]42]
ipqw jnm ko suQl inhwrw[
bMdn kIin pRym ko Dwrw[
1
Aus KUhI dw culI Br jl pIqw[ iksy pivzqR QwAux qy culI Br jl lYN L crNWimRq kih
dyxdy hn[ ieh muhwvrw pY cuzkw hY[ ho skdw hY ik ‘culI+aMmRq’ qy ‘crN+aMmRq’ dohW dw
ieh iezko pd bN igaw hovy[
2
pivzqR[
3
buFwpy vwlI[
4
cMd mzl jI[
5
rvyl[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
182
gn PUlin ky Br kir aMjul[
arpin kry ibsd br mMjul1 ]43]
PUlin mwl leI ju cFweI[
cMd mzl guru gr pihrweI[
iqs qy bDI aiDk hI SoBw[
ipiK kir ikis ko nihÀ mn loBw ]44]
pun mohn ko gey cubwry[
suMdr bMdn kriq Aucwry[
‘SRI arjn jI ies Ql awey[
lYby gurubwnI smudwey ]45]
-mohn qyry Aucy mMdr-[
gOrI CMq AucwrÎo suMdr[’
SRI hirgoivMd qib muskwey[
kQw bfin kI suin hrKwey ]46]
‘suMdr, DMn sdw qum aho!
kQw gurin kI sgrI lho[
apr sQwn mwninX joie[
kirvwvhu drSn aib soie’ ]47]
suMdr bMdiq hwQ bKwnw[
‘qIn dyhury vihr sQwnw[
iqn ko BI drSn kir lIjY[
jwqRw sPl bifin kI kIjY’ ]48]
suin siqguru bYTy iek QwieÀ[
qÎwrI ihq kutMb smudwie[
iQry srb hI bhu nr swiQ[
iqRpqihÀ nihÀ, drsihÀ guru nwQ ]49]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStim rwsy ‘goieMdvwl pRsMg’
brnnû nwm eyk ibMsqI aMsU ]21]
1
bhuq iczty qy AuØzjl[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
183
22. [goieMdvwlox krqwr pur]
21<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>23
1
dohrw: suMdr kI mwqw qbY, BzlÎin bMs bQUin [
geI siBin ko sMg ly, bYiT bMid kr dUin2 ]1]
3
cOpeI: suMdr cMd mzl ky sMmiq [
khÎo siBin hI isr kir nûimRiq[
‘ikRpw krhu rwKhu inj fyrw[
kIjih goieMdvwl bsyrw ]2]
ies Ql qumry rhy ipqwmw[
bhuq brK lig kIny Dwmw[
bhur awp ky ipq jib awvYx4[
mws du mws su bws ibqwvYx5 ]3]
iqm hI qum BI myil rKIjY[
suK sox bws awpno kIjY[’
suin siBihin qy gurU ikRpwl[
boly dyiq anûd ibswl ]4]
‘hmrI qo ies Ql buinXwid6[
bfy Bey guru amr pRswid7[
ikRpw ktwK iehW qy pwie[
kItI qy gjrwj bnwie ]5]
ijs ky bfy Bwg jg hoieÀ[
bis puir qum ko syvih soie[
SRI gur amr bMs kI syvw[
krin chOx icq mYx inq eyvw8 ]6]
gurU huqy siB SWiq srUp[
ijn ky acrj cilq anUp[
1
Bzly bMs dIaW iesqRIaW L[
dovyx hzQ joV ky bYTI[
3
anuswr[
4
jdox vI awAuxdy sn[
5
vzsky ibqwAuxdy sn[
6
muzF[
7
gurU amrdws jI dI ikRpw nwl[
8
ievyx hI[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
184
moih sMig Bw qurkin dÍYK[
XW qy sYnW sMg ivSyÞ ]7]
rhin bnYx nihÀ, rhÎo ibcwro1[
suBt ru sMgiq sMg hZwrox[’
suin guru qy pun ienhuÀ Aucwrw[
‘jQw jog hY bwk qumwrw ]8]
qAU awip ko jo pirvwrw[
iqin ko rhin Auicq inrDwrw[
ikRpw Dwir ies Qwn rKIjY[
jihÀ bhu bshu bulwvin kIjY ]9]
dyiK pRym siB ko iqs kwlw[
rKin kutMb su mwin ikRpwlw[
kyiqk dwsI dws smyq[
khÎo ‘siBih rihÀ qumihÀ inkyq’ ]10]
ieh msliq kih siBihin swiQ[
cly vihr puir qy guru nwQ[
suMdr cMdmzl hrKwey[
khiq suniq bc sMig isDwey ]11]
qIn dyhury qIr ibpwsw[
pg sox gey gurU iqn pwsw[
ipqw mwq BwnI asQwn2[
kIin bMdnw Dir mn DÎwn ]12]
pun guru amr Qwn kir nmo[
ly kir nwm ismir iqh smox[
SRI guru rwmdws Ql bMdy[
Kry hoie pun ipKiq mukMdy ]13]
pzqR pry qru Kg ibT kyry3[
bFnI4 BI nihÀ iknhUM Pyry[
1
(mYx ieh) ivcwr cuzkw hW[
awpNy ipqw jI dI mwqw SRI BwnI jI dy sQwn[
3
ibRzCW dy puzqR qy pzCIaW dIaW ivzTW peIaW (hoeIaW dyKIaW)[
4
buhwrI[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
185
khÎo ik ‘iszK swD ieh Qwn[
kÎox nihÀ krÎo ibTwvin awin? ]14]
XW qy smYx pwie kir eyih[
ndI ibpwsw inj ibc lyih[’
as kih ilXo mMgwie qurMgw[
Bey arUFin SoBiq aMgw ]15]
ipiK suMdr suMdr suKkMd[
cMd mzl muK cMd anûd[
duMd bMid kr pd aribMd[
bMdiq By SRI hir goibMd1 ]16]
ibCr n skihÀ pRym icq gwFy[
Bny gurU2, nihÀ hoviq TWFy3[
kih kr qrnI4 inkit hkwrI[
cFy qurq hovin ihq pwrI ]17]
donhuÀ5 sMg su nOkw cFy[
-htihÀ pwr qy- awnÀd bFy[
SRI guridzqw sMg suhwie[
qrI apr pr Bt smudwie ]18]
pRyrI sirqw mihÀ br qrnI6[
ipiK inrml jl mihmw brnI[
mzC kzC jl jMqu ibswlw[
qIr alûikRq swrs jwlw7 ]19]
qry qurq qrnI pr qIr[
Auqry SRI hirgoivMd DIr[
suMdr, cMd mzlÎ ky swQ[
bhu ibiD BwAu Dwir kir nwQ ]20]
1
dovyx hzQ joVky SRI hirgoivMd jI dy crNW kvlW qy nmskwr kIqI[
gurU jI qW (AunHW L ipzCy muV jwN vwsqy) kihÀdy hn[
3
pr (Eh) KVy nhIx huMdy (Bwv nwl hI tury jWdy hn)[
4
byVI[
5
Bwv, suMdr jI qy cMd mzl jI[
6
suhNI byVI[
7
kMFw smUh swrs pMCIaW nwl SoB irhw hY[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
186
kry htwvin nmo krMqy[
puir ko awey gun brnûqy[
Auq siqguru dy drb mlwhU[
pRsQwny mwrg ky mWhU ]21]
Auq kOlW jib gurU pTweI[
qib qy bÎwiD1 dyih AupjweI[
idn pRiq bwDy BeI2 ibmwrI[
gur ko pRym irdy inq BwrI ]22]
ismriq idn mihÀ Bojn qÎwgw[
insw nIxd nihÀ mn anurwgw[
prI rhY Cwdn muK krY[
dIrG sÍws ibRhw qy BrY ]23]
gur mUriq mihÀ mn lX lIn[
irdy ibsUriq bhu duK BIn[
-prÎo jMg Bw ibGn ibswlw[
drSn ko qrPMiq ibhwlw ]24]
ikRpw Dwir kib dyihÀ idKweI[
ibCurn qy pRwn n Cuit jweIx-[
BXo rog qn vDiq iblûdw[
bhur ibRhw SRI hir goivMdw ]25]
sUKm aMgI BeI lcwrI[
‘dyhu drs pRBu! mirby vwrI[
Gt Gt ky qum aMqrjwmI[
jwnhu moih irdy kI sÍwmI ]26]
kÎox n dyiq drSn pRBu awie?
aMq smW mm jwnÎo jwie[
lwKhuÀ dws kwmnw pwvYx[
SrDw DrihÀ gurU gun gwvYx ]27]
moih Brosw rwvr kyrw[
bnhu shwie aMq kI byrw[
1
rog[
vDdI geI[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
187
muJ jIviq ko drs idKwvhu[
aiDk iqRKiq ko suDw ipawvhu ]28]
gn qurkin1 rN dIrG hoeI[
liK n jwie2, suiD pTI n koeI[
ipRX dwsn ky pRym pÎwry!
awvhu idhu drSn ies bwry’ ]29]
iezqÎwidk ismriq idn rYn[
ins idn clÎo jwiq jl nYn[
iem kOlW kI giq guru jwin[
-smW smIp qjin ko pRwn ]30]
drSn dyAux jIvqI jwie[
moih pRym qy aiq akulwie-[
hX ko pRyirq qUrn cwly[
pYxdy Kwn awid Bt nwly ]31]
ibDIaw jwqI mlk su bIr[
riN bwqin krqy cil DIr[
ijm ijm hqy mußl aru Kwn[
ijiqk suBt apny qij pRwn ]32]
cwr GtI idn jib rih gieAU[
puir krqwr idRSit qib aieAU[
aMqr Bey pRvyS gusweIx[
bMdiq dyiK dyiK smudweI ]33]
phuMcy pRQmy QMm asQwn[
Auqry hX qy gur Bgvwn[
bMdn kir bYTy hrKwey[
suin soFI nr gn juiq awey3 ]34]
Dir Dir kir prswid agwrI[
awie siBin pd bMdn DwrI[
kuSl pRSn aiKlin sox kIin[
1
bhuqy qurkW nwl[
jwiNaW nhIx jWdw (kI hoieaw)[
3
soFI bhuq awdmIaW smyq awey[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
188
jQw jog awdr ko dIin ]35]
iek Gitkw lg awviq rhy[
swdr mwDur bwkin khy[
jihÀ kOlW Aur duKI ibcwrI[
ismriq ins idn pRIqI DwrI ]36]
qhW pRvyS qurq hI hoey[
kOlW kOl nyqR kir joey[
Audiq AuTin ko1, AuTÎo n jweI[
bolÎy cih, n bol muK aweI ]37]
durbl qn Jur JMJr hovw2[
pIro rMg bdn ko jovw[
qqiCn iFg hÍY gurU htweI3[
bYTy iqs iFg DIr bÀDweI ]38]
ikiqk dyir mihÀ hwQ inkwry[
crn kml prsiq ihq Dwry[
bhI iblocn qy jl Dwrw[
Dwrw DIrj bwk Aucwrw ]39]
‘siB jwniq mm icq kI jyqI[
khW khox mYx qumry syqI4[
jwin dIn kI dSw ikRpwlw[
awie drs dInis ies kwlw ]40]
kOn pRBU! qum ibn hY myrw?
suK duK ibKY alûb bfyrw[
ismriq ins idn nwm qumwrw[
bÎwkul ibRh ny kIin Audwrw ]41]
aib mYx inkit inhwrox mrnw[
dIin drs, kInis ibRhu hrnw[
aib nihÀ icMq, mrox ies kwlw[
1
AuTNW qWGdI hY[
durbl srIr JUr (= ilÜsw hoky) JMJr (= jwlI vWùUM pqlw) pY igaw hY[ (a) ‘Jur JMJr’
qox Bwv mws dy buzFw hoky JurIaW pYN dw bI hY[
3
gurU jI ny (AuØzTNy qox) htweI[
4
awp nwl[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
189
purI kwmnw awin ikRpwlw’ ]42]
suin SRI hirgoivMd bKwnw[
‘smW mrn ko quv inXrwnw[
ismrn krÎo bhuq hI myrw[
awin imlÎo qo ko ibn dyrw ]43]
qoih pRym ny itkin n dey[
XW qy skl kwj qij aey[
cwr GtI jib idn rih kwlI[
qib qn quv pRwnin qy KwlI ]44]
qib lig ismrhu SRI krqwrw[
Bv swgr qy BXo AuDwrw[
pRQm jnm kI qUM bifBwgin[
hmry ibKY BeI anurwgin ]45]
bhur n hoie jgq mihÀ Pyrw[
BXo AuDwr duKn qy qyrw[
kCu nihÀ icMq Drhu Aur mhIaw[
DMn jnm AuØzqm pd lhIaw’ ]46]
doeI GtI lig bYTy rhy[
iezqÎwidk suin aru bhu khy[
DIrj dIin crn Cutkwviq[
nihÀ Coriq pun pun Aur lwviq ]47]
‘hy siqgur! qumry pg pÎwry[
nihÀ qÎwgin icq cihiq hmwry[’
bwir bwir muK pr ko Pyriq[
iqRpq n hoiq rUp guru hyriq ]48]
awsÍwsin dIrG qib kIno1[
‘aMq smW jib myro cIno[
snmuK mm bYThu qib awie[
qum dyKiq hI pRwn isDwieÀ ]49]
ieh ibnqI myrI suin lIjY[
qum ikRpwl bf krunw kIjY[’
1
(gurU jI ny) bVw idlwsw idzqw (qW iPr Auh bolI)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
190
suin gur khÎo ‘awieÀ quv pws[
rhu anûd mihÀ, icMq ibnwis’ ]50]
kih kir iem SRI hirgoivMd[
inksy vihr jhW nr ibRMd[
bYiT siBin mihÀ drSn dIin[
prAupkwrI bIr pRbIn ]51]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStim rwsy ‘SRI krqwr pur
awgvn’ pRsMg brnnû nwm dÍYibsMqI aMsU ]22]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
191
23. [Syr iSkwr[ kAulW pRiq AupdyS]
22<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>24
dohrw: QMm agwrI bYiT kir, siqgur lwie idvwn[
awie rbwbI iFg iQry, krÎo Sbd ko gwn ]1]
cOpeI: jÎox jÎox puir mihÀ gur suiD hoeI[
qÎox qÎox clÎo awie siB koeI[
arip akorin sIs invwvYx[
drSn krihÀ mod AupjwvYx ]2]
ikRpw idRSit qy dyKn krYx[
siB kI mno kwmnw pUrYx[
sMDÎw sodr lig qihÀ iQry[
Bog pwie bMdn ko kry ]3]
AuiT siqguru fyry mihÀ awey[
ruic anuswr asn kAu* Kwey[
imRdul syj pr iQry gusweIx[
supiq jQw suK rwiq ibqweI ]4]
rhI jwm jwmin duie GrI[
AuiT kir sOc srb hI krI[
SRI arjn iek kUp bnwXo[
SkrgMg iqh nwm bqwXo ]5]
ihq ieSnwn gey iqs Qwn[
lykir sMg dws buiDvwn[
bMdn kir mzjn qihÀ kIin[
bYTy Dir kY DÎwn pRbIn ]6]
ijn srUp ko icqvn kirqy[
bhur gurU bwnI ko rrqy[
awid suKmnI AUcy sur qy[
kriq pwT ko pRIqI Aur qy ]7]
‘iszKÎin kyir AuDwrn kwrn[
prih rIiq’ iem krihÀ Aucwrn[
qihÀ bYTy pRwqI huie geI[
*
pw:-ahwrin[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
192
dshUM idiS pRkwS juiq BeI ]8]
awie rbwbI cOxkI kIin[
gwie iblwvl rwg pRbIn[
ikiqk dyr lO lgÎo idvwn[
prÎo Sbd ko Bog su jwn ]9]
awie lWgrI iQrÎo agwry[
‘mhWrwj! hY qÎwr ahwry[’
khÎo ‘awn1’, so qqiCn KwXo[
ieqny mihÀ iek isK cil awXo ]10]
‘sunIaih gurU grIb invwj!
sMq Dynu rzCÎw qum kwj[
ies Ql qy kyhir iek nyry[
mwriq hY inq jIv Gnyry ]11]
mihKI gAU smUh inkyq2[
gXo pRwq mYx cwrn hyq[
go Dn3 ibKY awin so prÎo[
mwr ikiqk ko Gwiel krÎo ]12]
mYx qk Srn awp kI awXo[
inRBY krhu idhu qRws imtwXo[
nWih q bn mihÀ Gws Gnyry[
aib fir jwie nhIx ko nyry4’ ]13]
suin siqgur iqh DIrj dIno[
dws sMg aYsy bc kIno[
‘qUrn awin qurMg hmwrw[’
suniq hukm ko ZIn suDwrw ]14]
pYxdw ibDIaw awid ij sUr[
qÎwir qurq liK cFy hZUr5[
hX ko hyir ju hoXhu qÎwr[
1
lY awE[
Grox[
3
gAUaW dy vg[
4
huN fr ky koeI nyVy nhIx jWdw[
5
(hZUr =) gurU jI dI iqawrI lKky (Auh vI) Ausy vyly cVH pey[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
193
siqgur Bey qurq asvwr ]15]
sMg suBt ik sO ciF cwly[
awgy kir isK gmny nwly[
jihÀ dyKÎo so Qwn idKwvw[
jwie pRvySy bn ky Qwvw ]16]
kwnn gwFo bhuq iblokw[
jhW gmn hX ko mg rokw1[
iqh isK ny so Qwn bqwXo[
kyhir qhW ndr nihÀ awXo ]17]
guru lwgy qihÀ krin aKyry[
sUkr ssy imRgwin Gnyry[
siB sox khÎo ‘KojIXih Syr[
ieiq Auiq iPir kir lIjih hyir ]18]
awimK Kwie iqRpiq huie prÎo[
nihÀ gmnÎo ikq Audr ij BrÎo[
supiq hoih iks Jwir mJwr[
krhu quPMgin ko kVkwr’ ]19]
ieiq Auiq qy gn qupk clweI[
jwgÎo Syr lIin aMgurweI2[
mhW kyhrI3 BIKn Bwrw[
bfI byl4 lWgul5 bf Dwrw ]20]
muK pswr kir qib jMBwXo6[
grjÎo BUr siBin suin pwXo[
ibKm sQwn Jwr ky qry[
qhW iblokÎo Bt suiD kry ]21]
suin guru blI qhW cil gey[
kyhir BIKn dyKiq Bey[
1
ijzQy GoVy dy czlN dw bI rwh ruikaw hY[
awkV[
3
vzfw Syr[
4
vzfI ipzT Bwv lûmweI bhuq[
5
pUC[
6
AubwsI leI[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
194
ibKm Qwn so KrÎo inhwrÎo[
hX qy Auqrin irdY ibcwrÎo ]22]
-nhIx quPMg sMg ies mwrYx[
KVg ispr gih smuK sMGwrYx[
nhIx qurMg clwvin Qwn[
kMtk juiq qru Kry mhwn- ]23]
dIrG dwVHYx dwrun quMf1[
pg ky nK qIKy su pRcMf[
BIKn stw2 AuTwey tOr3[
dyiq qRws jnu BzKÎiq dOir4 ]24]
bfy pKwir gwq pr pry[
mwnhuÀ igr pr aih sm sry5[
SRoiNq rMgI aWK mno hYx[
Audr ibsd ijh imRdul Gno hY ]25]
gurU Auqir awgY huie KrY[
ispr bwm kr idiF qib Dry[
llkwrÎo ‘gIdI kÎox KrÎo?’
kih iem pwie roipbo krÎo ]26]
suniq inkit ipiK bif BBkwrÎo[
Kry ju Bt hX gn6 fr DwrÎo[
Bwjy awip awip ko gey[
mUqR, purIiK7 qjiq ko Bey ]27]
eykih bwir PWiD kir awXo[
quMf pRcMf pswriq DwXo[
dUir dUr iQr ipKihÀ qmwSw[
kyicq bwij hoiq hYx pwsw1 ]28]
1
frwAuNw mUMh[
aXwl = Syr jW GoVy dI grdn dy vwl[ [sMs: stw]
3
pUC dy vwlW dw guzCw[
4
mwnox dOVky KwXw hI cwhuMdw hY[
5
(Syr dy srIr qy vzfIaW vzfIaW DwrIaW aYAux peIaW hn mwno phwV qy szp pey hn[
6
sUrimaW dy GoVy jo KVy sn swiraW ny[
7
ilÜd[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
195
inj bl aiKl kry, muK bwey2[
crn snK jug AurD AuTwey3[
AUpir prÎo awin kir aYsy[
qrY dbwie AuTihÀ nihÀ jYsy ]29]
isr Aupir jib awvin lwgw[
awf ispr ko, rokis awgw4[
rhÎo Ej kir, azgR n awvw[
Fwl JMJorin5 bdn clwvw ]30]
iqh iCn guru SmSyr inkwsI[
qIKn BIKn cil6 cplwsI7[
rupÎo pwie idF QMB smwnw[
nhIx Qwn qy cly sujwnw ]31]
kop gurU ko muK pr CwXo[
iBRkutI nciq lwl huie awXo[
Prkiq aDr arun idRg Bey[
ispr Dkylw pUrb dey ]32]
jug pg muK Fwly pr qIin8[
hit pICy qn AUco kIin9[
dwhn kr ko bl kir swrw[
KVg pulwdI gurU pRhwrw ]33]
kt qy kit kir do Dr prÎo10[
krwcol11 DrnI mihÀ brÎo[
gyir Syr SmSyr inkwrI[
1
keIku GoiVaW qy (svwr) nyVy huMdy hn[
(Syr) awpNw swrw bl lw ky qy mUMh tzf ky[
3
iqzKy nhUMaW vwly dovyx (agly) pYr AuØzcy AuTw ky[
4
Fwl dw awsrw krky azgw roikaw[
5
Fwl L JMJoVn leI[
6
cmk[
7
ibjlI vrgw[
8
do pYr qy mUMh Fwl pr iqMny hI sn[
9
(jd Dzkw idzqw) qW ipzCy htky (Syr ny) qn AuØzcw kIqw[
10
lÜk qox kztky do toty ho (ifzg) ipaw[
11
qlvwr[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
196
irs qy bhu bl sMg pRhwrI ]34]
ipiK iszKin mn mwin acMBw[
ktÎo, ibtp ijm kwitX rMBw1[
gur kr qy mir surg pDwrw[
hX pr awp Bey asuvwrw ]35]
apr aKyr hyir bn kry[
ismriq kOlW liK kir mury[
mn mihÀ ijs ky iek ilvlwgI[
bfBwgn aiqSY anurwgI ]36]
pRyriq hX hyriq bn awey[
puir mJwr pRivSy sihswey[
kOlW ky mMdr ky gey[
Auqriq aMqr ko gmney ]37]
idvs jwm bwkI jib rhÎo[
qib kOlW gur drSn lhÎo[
bdn pIq jug plk imlwey[
gur mUrq Aur DÎwn bswey ]38]
mn lX lIn guru mihÀ hovw[
inkit Kry khu nWih n jovw[
dwsI imRdul Aucwriq bolI[
pkir hlwie smwDI folI ]39]
Kuly iblocn donhuÀ aYsy[
kml pWKrI ibksiq jYsy[
pRIqm Kry smIp inhwry[
bwr bwr hoviq bilhwry ]40]
nIT nIT AuiT kir pd ghy[
htI n ikm htwie gur rhy[
inkit bYiT kir DIrj dIin[
awqur hyrI ipRXw pRbIn ]41]
‘qoih anûd dyin ky hyqu[
cil awey hm, hohu sucyq[
1
ijvyx kyly dw bUætw kzt dyeIdw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
197
cqur GtI jIvn quv rhÎo[
pRwn indwn smo1 aib lhÎo ]42]
dyih aMq lO bYTihÀ qIr[
nihÀ AuT jWih ikqy Dir DIr[
dyhin ko snyh ibiD2 rwcw[
nihÀ ieh iQrih, jwin kc pwcw3 ]43]
idRStmwn ieh skl ibnwSI[
lKhu rUp awpin aibnwSI[
jnmih mrih n, jo inq nXo[
ijh szqw kir jg idRStXo ]44]
jo imzQÎw ko dyiK luBwvY[
aMq kwl ibCry duK pwvY[
sc ko lgY su ibCury nWhI[
ijs ko awvn jwin n kwhI4 ]45]
iesqRI purK klIv5 n hoeI[
siq cyqn anûd mX joeI[
inj srUp ijn dIin ibswrI[
duKd sdw qn hMqw DwrI ]46]
sy nr jnm mrn ko DwrYx[
shihÀ sIs Xm dMf krwrY[
XW qy inj srUp ibRiq joir[
imzQÎw qn hMqw aib Coir ]47]
qn hMqw ky kwrj swry[
rwg dÍYK awidk jy Dwry[
jib qn hMqw ibnsih nIky[
rhY n ko6, huie SRyX su jI ky ]48]
jQw mUl ko dyih AuKwry1[
1
pRwNW dw aMq smW[
ibDwqw ny[
3
pwj vWgUM kzcw (a) kzcw pocw (ijvyx huMdw hY), Bwv imiQaw[
4
ikDry[
5
Kusrw [sMs: klIv]
6
(rwg dÍYK awidk) koeI nhIx rihÀdw[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
sUkih qru dl PUl s fwry[
iqm qn hMqw sMg ibkwrw[
ibnsiq ibnsihÀ eyko bwrw2’ ]49]
iem kih ikRpw idRSit gur hyrI[
dUr krI qn hMqw byrI3[
Aur mihÀ ibRziq itkI suK pwvw[
qqiCn inj srUp drswvw ]50]
gurU ikRpw qy Bw bRhm gÎwn[
lyS n rwg dÍYS md mwn[
lgI ibcwrin -jg kÎw BXo[
mn ny klp bRhm mihÀ lXo ]51]
jQw rjU mihÀ aih ko jwin[
frpiq Bwjiq kMpw Twin[
qQw BRWiq ny4 lok BRmwey[
anhoviq klpÎo duK pwey- ]52]
iezqÎwidk Aur BXo ibcwr[
Tihr geI ibRiq bRhm mJwr[
lgI smwiD gÎwinXin vwrI5[
skl aivzdÎw dUr ibdwrI ]53 ]
198
{ivSyS tUk}
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStim rwsy ‘kyihr hqn kOlW pRiq
AupdyS’ pRsMg brnnû nwm qRYibMsqI aMsU ]23]
ivSyS tUk: *inrw igawn smJ Xw buzDI dw ivSw hY[ siqgur dy Gr ivc nwm
dw azBÎws rZw dy drjy qy lY jWdw hY, qy pRym rMg nwl jIv dI
jIvq kNI vwihgurU imlwp ivc jWdI hY[ kOlW nwm azBÎwsN
sI, Aus L siqgur dw DÎwn iszD sI, Auh AuØzcI awqmw vwlI ho
cukI hoeI sI, siqgur jI ny ies vyly prmwpd dI dwq bKSI qy
pRIq nwl pRwpq hoN vwlI mukqI qy sweIx jI L mylN vwlI
sdgqI bKS idzqI[ Pokw vydWq kdy sdgqI nhIx kr sikaw[
hW, buzDI L gÎwn dyky akleIaw bNw dyxdw hY[ kOlW dy rsW ksW
1
ijvyx muzF L puzt dyvIey[
qn hMqw dy nwS hoN qy ieko vyrI (ivkwr bI) nwS ho jWdy hn[
3
Bwv, hAumY dI byVI[
4
Brm ny[
5
igawnIaW vwlI[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
199
L ijzq lYN, DÎwn iszD hoN qy nwm pRymN hoN dy iZkr ipzCy aw
cuzky hn qy ipCly aMsU dy 45 qy 46 aMk ivc gurU jI vr dy
awey hn ik Bv swgr qox qUM AuDr geI Pyr jnm mrn qeL
nhIx hoNw, AuØzqm pd qeL dy idzqw[ iPr dyKo kOlW ny kesw gur
Gr dI mukqI dw awdrS idKwieaw hY[ (dyKo ipClw aMsU aMk
49) ik Auh aMq smyx siqgur dy drSn mMgdI hY[ Auh pRym nwl
pRwpq vwihgurU imlwp L mukqI smJdI hY, jesy gurvwk he:aiq suMdr kulIn cqur muiK iùawnI DnvMq ]
imrqk khIaih nwnkw ijh pRIiq nhI BgvMq]1]
[gAuVI m: 5]
nwm aBÎws nwl hAumY kzt jwie, Auh inrmlqw sdgqI hY, Auh gÎwn hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
200
24. [kAulW pRlok gmn]
23<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
1
aglw aMsU>>25
dohrw: ijm md Auqry hoiq suiD iqm azgÎwn invwir[
jwnÎo apin srUp ko adBuq irdY inhwir ]1]
cOpeI: iek Gitkw lig bwk sunwey[
siqgur gÎwn idXo BRm jwey*?
muzidRq nYn srUp ibcwrÎo[
dÍY Gitkw lig awnûd DwrÎo ]2]
pun pRIqm ko hyrin lwgI[
‘DMn DMn guru! mYx bifBwgI[
ijs pd hyq jqI bRhmcwrI[
jogI awid kSt bhu DwrI ]3]
so mo khu iCn mwihÀ drswXhu[
hOmYx dIrG rog imtwXhu[
DMn DMn siqgur giq nÎwrI[
nmo nmo Bv BMjnhwrI! ]4]
gUV2 gupq qqkwl jnwXhu[
kot jnm ko kSt imtwXhu[
hy siqgur! mYx BeI snwQw3[’
iem kih DrÎo crn pr mwQw ]5]
SRI hir goibMd punhu bKwnw[
‘qv qn aMq smW inXrwnw[
hohu kuSwsn4 pr iQr abY+[
mnih itkwAu Cor idiS sbY5’ ]6]
1
ijvyx nSw AuqiraW hoS awAuxdI hY[
huN qk kOlW azgÎwn ivc sI, ieh iKawl krnw drusq nhIx[ huN srUp ivc lIn hY[
2
guzJw[
3
inhwl[
4
dzB dy awsn qy[
+
ijs L prmgqI iml geI hY qy bRhm gÎwn ho igaw hY kIh Aus leI ajy ies bRwhmNI
vihm dI loV bwkI hY ik kuSw dy awsn qy mry qy jy plûG qy mr jwey qW Auh bRhm gÎwn
dOV jweygw? ieh bwqW BRm mwqR hn, jwpdw hY ik rwj drbwr dy bRwhmN muKIaW ny mlomzlI
puaweIaW hn Xw awKypk hn[
5
sB pwisaW qox mn L htwky[
*
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
qqiCn dwsI kuSw1 fsweI[
ibkulwviq AuTwie kir pweI[
aWK AuGwriq hyriq guru ko[
bsnhwir jo ins idn Aur ko ]7]
bolin Skiq rhI pun nWhI[
cKn plk2 gurdrSin mWhI++[
hyriq hyriq++ inksy pRwnw[
BeI DMn pd++ pwie mhwnw ]8]
imRqk BeI gur dws hkwry[
iqs kI dwsI swQ Aucwry[
‘imRqk ikRaw kIjih aib swrI¶[
ly gmnhu SuB bwg mJwrI’ ]9]
khy gurU ky imil nr nwir[
krI nuhwvin inrml bwr3[
bhuq mol ko pwie duSwlw[
gwie rbwbI sbd ibSwlw ]10]
kir gmny Aupbn mWhI[
iem kOlW gQ sgrI pRwhI4[
siqgur bYTy lwie idvwn[
awviq Bey lok siB jwin ]11]
Sok Twin bYTihÀ gur qIr[
awXo pYxdKwn br bIr[
‘hwie! mwq’ kih AUc pukwrw[
dy DIrj siqgur inrvwrw ]12]
siB hI suBt, iszK nr puir ky[
201
{ivSyS tUk}
1
dzB[
Bwv ibnw Jmky azKW dI tzk[
++
mhwn qy DMnqW Xog pd dw kvI jI awp rUpk dzs rhy hn, ijs ivc jwNnw mwqR muK
nhIx pr pRym nwl juV jwNw muK hY[
¶
imRqk ikRaw kro qox murwd awpNy qRIky dI hY, muslmwnI qRIky L imRqk ikRaw nhIx awKdy[
3
inrml jl nwl[
4
ies qrHW kOlW ny swrI SuBgqI pw leI[ [ihMdI, gRzQ = mwl, pUMjI, gqI] (a) ieAux kOlW
dI swrI gwQw (kQw) awKI hY[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
202
gmny bYiT bYiT iFg gurky[
sMDÎw BeI gey guru fyry[
inj inj Qwn skl cil hyry ]13]
supiq jQw suK rwiq ibqweI[
jwgy pRBU Bor huie aweI[
ies ibiD kyiqk idvs ibqwey[
guru suiD suin kir ieq ko awey ]14]
cwkr rhin suBt cil awvYx[
dyiK Auicq rN gurU itkwvYx1[
BXo Swhu ky sMg bKyrw[
lr kir lSkr hqÎo Gnyrw ]15]
BXo ibdq jsu jihÀ kihÀ swry[
-arih awj ko Swhu agwry[
ibnw mvws igrn ky Qwn2[
atkih kOn, pRwn dy hwn ]16]
lvpuir suDw srovr nyry[
qihÀ rih ikXo mihd Bt Byry[
rN mihÀ hyir hyir Aumrwvin[
jy srdwr kry siB Gwvin ]17]
ijn ko bl ipiK TtkÎo3 SwhU[
bhur n kIin lrin AuqswhU[
ies ibiD ko joDw ies kwlw[
nihÀ mih mMfl mihÀ bl vwlw ]18]
skl dyS piqSwhu mhwnw4[
iqs ko qRws nYk nihÀ mwnw[
hiq lSkr ko DUr imlwXo[
inRBY bws dÍwby aib awXo- ]19]
iem jihÀ kihÀ pRgtwie pRsMg[
1
rzK lYxdy hn[
phwVW dy awkI itkwiNaW qox ibnW[
3
TTûbr igaw[
4
(jo) swry dyS dw vzfw pwqSwh hY[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
203
sujsu krihÀ joDw bl aMg[
awieÀ suBt rN ky AuqswhI[
cwkr hoie rhiq gur pwhI ]20]
SsqRin kI ibzdÎw inq hovY[
krihÀ prspr viD Git jovYx[
clih quPMg, ik qomr ghYx[
qurMg Dvwie idKwviq ahYx ]21]
bsihÀ pTwn gRwm jy nyry[
hzQÎwrin ko ghiq Gnyry[
so siB sunihÀ ‘gurU ky pwis[
pYxdy Kwn bIr bl rwis’ ]22]
imlin hyq bhuqy cil awvYx[
bYTihÀ rN kI bwq clwvYx[
‘kOn kOn gur ko Bt arÎo[
mwr gZb kI lSkr mrÎo1’ ]23]
iqn mYx pYxdyKwn bKwnY[
‘iek qo gurU mhWbl TwnYx[
mYx qib kIinis inmk hlwl[
krÎo jMg ko qbih krwl ]24]
iknhuÀ n lInis awgw moih[
mwry ibRMd SzqRü kir kRoh[
mo ibn Pqy n hoiq lrweI[
gn joDwin kOn iem GweI2? ]25]
ijs ky iek iek KVg pRhwrw[
shq qurMg judw kir fwrw[
iks ko dIin Dkylw mwrÎo[
ko hX pg gih Aultw fwrÎo ]26]
ko qIrin ky swQ proey[
Bwgy irpu, nihÀ snmuK joey[
jO mYx gur ky inkt n hoiq[
1
gZb dI mwr nwl POj mrI[
ieAux kON mwr skdw sI[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
204
ikm sMGr kI ibjY Audoiq1? ]27]
muJ ko jwin bfo blvwn[
rwKihÀ inkt aiDk snmwn[
Pqy moih BujdMfin bsY[
kOn skih sih, dyKiq nsYx’ ]28]
iezqÎwidk boliq jihÀ khW[
vDÎo grb pYxdy Aur mhW[
siqgur jwnÎo -Bw miq hInw[
jrih bfweI nihÀ, mn pInw2 ]29]
nihÀ gMBIr DIr, mn mwnI3[
huie Pl buro, prih as jwnI-[
nwm mIr Cotw iek gRwm[
jhW pTwnin ky gn Dwm ]30]
qihÀ qy aweI qbih sgweI[
kirvweI gur awiesu pweI[
siqgur drb dIin bhuqyrw[
krÎo inkwh qbih ibnu dyrw ]31]
dwrw sMg imlÎo suK pwey[
bsih insw iqs gRwmihÀ jwey[
iek idn gur sox kih kr joir[
‘Gr n bnÎo myro iks TOr ]32]
BXo bÎwh ar cihXiq soie[
ibnw inkyq nhIx suK hoie[’
SRI hir goivMd swc pCwnw[
suin pun dInis drb mhwnw ]33]
sdn -mIr Coty- binvwey[
suMdr mMdr kih icnvwey[
pun bIvI ky hyq ibBUKn[
kirvwey gn dIin adUKn1 ]34]
1
ikvyx jMg dI Pqy huMdI?
mn dw motw[
3
mn dw hMkwrI ho igaw hY[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
205
gRyih simzgRI deI bnwie[
pYxdyKwn pwie hrKwie[
rhin lgÎo bIvI ky swQ[
bhu suK lhY ikRpw guru nwQ ]35]
khÎo pRBU ‘aib sdn bsIjY[
kib kib ieiq idS awvn kIjY[
jib hm cwhYx lyihÀ bulwie[
nWih q rh igRh anÀd Aupwie’ ]36]
mwin bwk qYsy qib krY[
bhu idn rhY awpny GrY[
iem pYxdw hoXhu hMkwrI[
siqgur iqs kI lyx suiD swrI ]37]
iksU vsqu kI kmI n koeI[
vsqu amolk dyx guru soeI[
inkit gRwm puir jyiqk ahYx[
guru awvin kI suiD ko lhYx ]38]
ly ly bhu vsquin Auphwry[
awvihÀ ijiq ikq qy idn swry[
arpin kir kir vsquin ibRMd[
bMdiq suMdr pd aruibMd ]39]
krih myvro iFg ardws[
pUrihÀ iszKn kI siB aws[
drSn krYx insw iFg rhYx[
gmnihÀ Gr gn KuSIXin lhYx ]40]
sgry idn siqgur ky qIr[
awieÀ jwieÀ isK hoviq BIr[
kyiqk joDw cwkr rhYx[
jy hzQÎwrin ibzdÎw lhYx ]41]
ikiqk qurMg iszKÎ arpMqy[
kyiqk lyiq mol KrcMqy[
ikiqk DnuK ly drb idvwvYx[
1
gurU jI ny[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
206
kyiqk qrkS iFg binvwvYx ]42]
Kr qqwrcy lohw Kry1[
puir krqwr Grwvin kry[
Kpry syly awid bnwvYx[
BWiq anykin kOn ignwvYx ]43]
gulkW gwlb mihÀ2 Flvwie[
kir kir qÎwr rKihÀ smudwie[
bhuq brUd anwvin krYx[
awCI rIiq sMBwriq DrYx ]44]
nmskwrnI3 ibkby awvYx[
lyiq mol ko drb idvwvYx[
bIrin ko bKSiq prKMqy[
hqihÀ inSwno nhIx cukMqy ]45]
idn pRiq SsqRin ko aiBaws[
hoiq aiDk siqgurU iblws[
mwir bkwrw isK kry hYx[
‘hqhu qurk lvpurI lutY hYx ]46]
lyhu mlyCin qy aib rwj[
mhW duSt ien vDÎo smwj[
krhu gurU! awiesu aib aYsy[
prih jMg, hiq SzqRÁ jYsy’ ]47]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KSt[ rwsy ‘kOlW pRlok pYxdw bÎwh’
pRsMg brnnû nwm cqur ibsMqI aMsU ]24]
ivSyS tUk:- SRI kOlW jI dy pRsMg dI purwNI Koj kridaW pihlI SY mihmw
pRkwS hY[ swfy pws jo poQI hY so 1857 ib: sMmq dI ilKI hoeI
hY, arQwq SRI gur pRqwp sUrj qox 43 vrHy pihlox dI ilKI
hoeI; Auxø ieh rcnW 1830-33 dy lgpg dI hY[ ies ivc
kOlW jI dw pRsMg nhIx hY[ vwrqk mihmw pRkwS 1798 ib: dI
rcnw hY, Aus ivc bI ieh pRsMg nhIx hY[ gur iblws CyvIx
pwqSwhI ivc pRsMg rqw rqw ãrk nwl hY, pr ies gur iblws
1
Kry lohy dy iqzKy bwN[
sMcy ivc[
3
bMdUkW[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
207
dy rcn dw smW mhwrwjw Syr isMG dw smW iKawl kIqw jw irhw
hY, ieh smW sUrj pRkwS dI smwpqI dy nwl hI jw Fuzkdw hY[
pMj sO swKI dI poQI bVI Koj krn qy bI swL ajy qk nhIx
imlI[
sB qox purwqn lyKk BweI gurdws jI hn jo gurU jI dy smyx hoey hn[ kvI
sMqoK isMG jI ny AuhnW dI iek pOVI (vwr 26 pAuVI 24) gurU
jI dy bIr rsI jIvn pr lokW dIaW Aus vyly dIaW SMkwvW qy
ieqrwZW dI idqI hY[ Aus pOVI ivc koeI hrP Xw pd ieSwry
mwqR aYsw nhIx ijs qox kOlW jI, Xw AuhnW krky iksy AulWBy dw
ieSwrw hovy Xw spSt AulWBy dw vrNn hovy[ jy kOlW jI dI
swKI-ijvyx ieQy idzqI hY-hoeI huMdI qW ies pAuVI ivc iZkr
ZrUr huMdw[ bwhr dy ilKy PwrsI lyKkW dI swrI Koj dw avsr
ies vyly asW pws nhIx, pr dibsqwin mZwhb Cyvyx siqgurW dy
smyx ilKI geI hY, ikAuxik lyKk iek Qwvyx ilKdw hY ik ‘mYx
gurU hirgoibMd jI dy ZbwnI ieh gzl suNI hY[’ ieh lyKk kOlW
jI dw iZkr nhIx krdw; Auxø Aus ny hor keI pRsMg gurU swihbW
bwbq ilKy hn[
1
BweI sMqoK isMG jI ny jo kuJ iliKaw hY, Ausy L Koj ky piVHaw
jwvy qW ies isDWq qy phuMcIdw hY ik kOlW kzlÎwn vwsqy aweI
qy sdgqI L pRwpq hoeI[ XQw:-(1) kOlW jI dy Srn awAuN dI
drKwsq vwly pzqR dy jvwb ivc gurU jI ny iliKaw hY:‘jy jhwj cF gey hmwry[
dIn dunI hm iqs rKvwry[
ibnw jhwj cFy nihÀ vwlI[
bf purSn kI hY as cwlI[’
[rwis 5 aMsU 19 aMk 28, 29]
ijs dy AuØzqr ivc kOlW ilKdI hY:‘sunIaih gurU grIb invwjU[
mYx qn mn qy cFI jhwjU[’
[rwis 5, aMsU 19 aMk 32]
iszKI bol cwl ivc jhwZ cVHn dy arQ hn isK Drm L Dwrn kr lYNw[ (2)
BweI buzFw jI L jd gurU jI kOlW L ilawAuNox sMkoc dzsdy hn
qW BweI buzFw jI kihÀdy hn ik Auh ipCly jnm dI bVI qpzsÍnI
hY, Aus ny bRq Dwry qy Gwl kIqI hY, ieh Aus dy Drm
anurwgin qy aiDkwrI jzgÎwsU hoN dw sbUq hY, XQw:‘icrMkwl kI qp ko qwpiq[ aib BI hÍY n awp ko pRwpq? ]16]
iksU doS qy qn qurkwnI[ qAU Gwl qy AuicqY jwnI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
208
cMdRwieN awidk bRq Dry[ kSt aink qn sihbo kry’ ]17]
[rws 5 aMsU 18]
(3)
iPr kOlW awp awpNy ipqw dI iJJk dy jvwb ivc kihÀdI hY:mYx qo qrI prI SrnweI[ inksI nrk surg mhuÀ aweI[’
[rws 5 aMsU 24 aMk 15]
(4)
nwnk mqy jwN ligaW kOlW siqgurW dy inÜq drSn dI Xwcnw
krdI hY qW gurU jI PurmwAuxdy hn:‘pwCl rwq AuThu aSnwnhu[ jpujI muK qy pwT bKwnhu[
Bog pwie jib sIs invwvYx[ drs hmwro qib qUM pwvYx[’
[rwis 5 aMk 31, aMk 22]
ijs idn kOlW ivawkul ho ieMnI aMqr muK hoeI ik smwDI lg geI Aus idn
gurU jI Aus dI aMqRIv iKzc L shI krky Aus vl turdy hn[
kvI jI Aus vyly dy ibrd L aYAux dzsdy hn:‘Bgq vCl jo ibrd Audwrw[ Aur gwFo kir aMgIkwrw[’
[rw: 5 aMk 57 aMk 36]
(6)
jd kOlW L awpNw nwm kwiem rzKN dI mwieaw PurdI hY qy puzqR
dI loV BwsdI hY, qW gurU jI Aus L kOlsr lwky nwm kwiem
rihNy dI loV pUrI kr dyxdy hn qy Auh suKI ho jWdI hY[
swiraW gurU swihbwn dw iek pRbl ibrd irhw hY ijzQy ik iksy ny pRIqvwn
hoky Xw pRymvS hoky awp L Xwd kIqw hY EQy hI azpVy hn, Xw
jy Srn mMgI[ hY qW idzqI hY[ Cyvyx hI siqgurW dw BweI rUpy
awidkW dy phuMcNw, frolI sweIx dws L bhuVnW, nwnk mqy swDU
pws azpVnw, kSmIr mweI BwgBrI dI iKzc qy jw phuMcNw, keI
pRsMg hn[ mweI BwgBrI dy pRsMg Auqy koeI ikMqU nhIx krdw,
ikAuxik Auh ibRzDw hY, pr kOlW dy pRsMg qy ies krky ik Auh
Xubw avsQw ivc hY[ ikMqU krnw siqgurW dy ibrd L nw smJ
skNw hY[ AuhnW dw ibrd hY ienswnI idl dI pIVw L hrnw,
AuØzcy suhNy ipawr qy ipawr dI qIKNqw L sV AuØzTN qox bcw ky
awqm jIvn dI rO ivc ijvwl dyNw[ ies ibrd dy pwlN ivc
AuhnW juvw ik ibRzD, mnuÜK ik iesqRI rwAu ik rMk iksy ivc
Prk nhIx krnw[ ies ibrd dI hr hwl ivc pwlNw krnI AunHW
dI inrBYqw qy Bgq vzClqw dw kmwl dzsdI hY, qy mhwn awdr
Xog hY[ AunHW dy aYsy pRsMgW pr qMg qy murdwr idlW L hI ikMqU
Purdy hn[
iPr SRI gurU hirgoivMd jI dy SuBwcrN bwbq kvI jI ilKdy hn:ieh suMdrqw ieh qrunweI[ ieh kd, ieh bl, ieh cqurweI[
sBko pwie ikXo mn bs mY[ nihÀ dOriq kbhUM iks rs mY]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
209
[rw: 5 aM: 7-33]
punw:bwsihÀ swgr mihÀ idn rYn[ pt pwlo bI awlo hY n[
kwjr ko koTw bf kwro[ krihÀ kwr ibc sMJ skwro]6]
qAu SÎwmqw CUeI n lyS[ AuØzjl poiSS rhy hmyS[
jyiqk mhW aZmqI nr hYx[ gurko ipiK ipiK ibsmiq Aur
hYx]7]
pry jgq ibvhwrn aYsy[ hrK Sok Aur CuhÎo n kYsy]
[rw: 5 aM: 55]
iPr kwZI dy Swh pws jw pukwrn qy vZIr KW pwqSwh L kAulW dw hwl
suNwAuxdw hoieaw dzsdw hY ik gurU dw Gr inmwiNaW dw mwN hY
qy AuØzQy anykW hI nr, qRImqW pey rihÀdy hn, ijnHW L gurU jI
dy aquzt lûgrox Bojn qy bsqR awid imldy rihÀdy hn:‘hZrq sunhu khW iks khIaih[ kljug smW kihr ko lhIaih[
qnujw qrun kIin duiKawrI[ krÎo inkwh n, idn pRiq mwrI]8]
huie lcwr inksI igRh Coir[ ibcriq geI suDwsr Eir[
iesky mwrn qy fir Dir kY]bsI qhW, awie n mur kir kY]9]
SRI gur ko Gr sdw ikRpwl[ pry anyk rhihÀ nr bwl[
aMn siBin ko dyqy rhYx[ asn bsn bsih ju qihÀ, lhY]10]
iqn pr kriq pukwr ajwn[ ijnhu dIin bf hZrq pRwn[
mIaW mIr awid jy pIr[ ijnqy adb krihÀ imil qIr]11]
[rwis 5 aMsU 25]
BweI sMqoK isMG jI dy smyx dy nyVy qyVy dy hor lyKk qy mgrly ieiqhwskwrW ny
kOlW dy pRsMg bwbq jo kuC iliKaw hY so ieh hY:(1)
SRI gurU isDWq pwirjwq gRMQ pMfq hir isMG jI ikRq dy XwrHvyx
ivSRwm ivKy ieAux iliKaw hY:pRyÞqwQ qQw dwsI gqycwsqM idvwkry[
SRwvqMc qXw vRqM pRwh dyvs qduqrmÄ]93]
Bwv:
SRI siqgurU hir goibMd swihb jI dy sÍrUp dw drSn krky jd
kwZI dI puzqRI L SrDw ho aweI qd Aus ny awpNI golI ByjI jo
sMDÎw vyly gurU jI pws puzjI qy (kOlW vlox SrDw Bwv dI gzl
suNweI)[ Aus dw hwl suNky (siqgurU) dyv jI ny AuØzqr idzqw ik
jy Auh awvnw cwhuMdI hY qW Aus L jwky kho ik:Bog vWCw nw dyd asiq qdw gCyq n sMSÎ:
ieMdR SRüqvw gqw dwsI pun: SIGRM smwgqw]94]
Bwv:
jy Aus L (kwm) Bog dI iezCw nhIx qW (prmwrQI) SrDw smyq
awvn ivc koeI rok nhIx[ ieh gzl suNky dwsI geI (qy Aus ny
AusL jw gzl suNweI qy ieh AuØzqr lYky) CyqI vwps aweI ik:srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
210
pRwh dyvM n BogyCw drSny CYv vrqqy[
pRBo qsÎw: qÍÎw swkM sw gimSÎiq sqpurmÄ]95]
Bwv:
(‘kOlW jI dI golI ny) ikhw, hy dyv AusL kwmBog dI mlIn
iezCw nhIx, AusL awp jI dy drSn dI hI kyvl iezCw hY[ hy pRBo
Auh (kOlW jI) quswfy nwl sRI aMmRqsr jI jwNw cwhuMdI hY[
AupRokiq SlokW qox pihly ieh pRsMg hY ik kOlW dyv lok ivc AurvSI nwmu
apzsrW sI qy kiplmunI dy sRwp krky XvnW dy Gr pYdw hoeI
sI[ iesy poQI ivc kOlW jI dy aMq kwl vyly kOlW dy muKox ieho
kQn idzqw hY, XQw:kOlo vwc:
aMqkwly mXw dRSMÃ SRI mqW pd puSkrm[
aqo jwny ikRpw isDo muny: Swpo vrwXqy] [11 ivSRWm, Slok
183]
Bwv:
sRI Xuq (siqgurU jIAu!) mYx aMq vyly awp jI dy crn kvl dyKy
hn, ies leI mYx huN jwN lIqw hY ik (kipl munI dy) sRwp dw
aMq ho igaw hY[
iedMcokqw gqw dyvI injM rUpM snwqnm
[185 Slok dw pUrvwrD]
Bwv:
ieh kihky Auh dyvI awpNy awid inj rUp L pRwpq ho geI[
(2)
ieiqhws gurU Kwlsw (ihMdI) dy krqw swDU SRI goibMd isMG jI
kAulW bwbq aYAux ilKdy hn:“rusqm nwmk kwZI ky Gr myx eyk kOlW nwmk puzqRI PkIr mIaW mIr dI murId
(iSS) QI, vhu aiq suMdrI hony pr BI bhuq hI suSIlw qQw
lÜjwvqI QI, Cotypn hI sy Ausny prmySÍr ky Bjn ismrn PkIrox
kI suhbq myx, apny mn ko privrq kr rKw Qw, XuvqI ho kr
BI Aus ny apnw ivvwh krny sy ipqw mwqw ko ienkwr kIaw Qw
aOr Gr myx BI eyk iekWq sQl myx pRiq iCN invws krw krqI
QI[ jzb kBI bwhr jwqI qox apNy gurU mIaW mIr PkIr ky
drSn hI ko jwqI anXQw Gr sy bwhr pwAux BI nw inkwlqI
QI[ Aus ny bhuq bwr mIaW mIr jI kI mjils myx mIaW mIr jI
ky muK sy qQw aOr azCy azCy PkIrox ky muK sy sRI gurU hir
goivMd jI kI anyk qrHW kI pRSMSw suNI QI vYsy hI kBI kBI
awpNI mjils myx BI krqI[ ies kw ipqw kwZI qo pRQm hI ies
ky ivvwh nw krvwny sy qQw ies ky PkIrox kI sMgq myx rihny sy
ies pr pUrn rUp sy apRsMn Qw[ jb ies ky muK sy kwZI ny
gurU hirgoibMd jI kI SlwGw sunI qo kRzüD ho kr kihny lgw ik
‘ey kwPry! qUM..... kI qwrIP krqI hY aOr Sraæ muhMmdI ko nhIx
mwnqI hY ik ijs myx ihMdU kwPr kI qwrIP (SlwGw) krny vwly
ko hukm kql hY[’ kOlW ny jvwb dIaw ik ‘bwp jI! Sraw
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
(3)
211
muhMmdI PkIrox ky lIey Xw myry lIey nhIx hY ikMqU mUrKox ky lIey
hY, jo isvwey Sraæ ky dUsrw kuC jwnqy mwnqy hI nhIx, aOr
PkIr qo Kudw ky bMdy hYx, ien kI Kudw mwnqw hY jYsw cwhyx kryx
ien ko Sraw muhMmdI sy ikaw kwm hY[ ‘iezqÎwid puzqRI ky jvwb
sun kr kwZI swihb ky ihrdy myx, agn jl AuTI aOr AusI idn
dUsry kwZIEx sy iml kr apnI puzqRI kOlW ky Sraw ky bwhr
brqwv krny ky aprwD myx hukm kql inkwlw[ kOlW kI mwqw ny
ies vwrqw ko sun kr kOlW ko qQw pIr mIaW mIr ko BI ies
vwrqw sy piricq kIaw, ijs pr mIaW mIr ny kOlW ko khw ik
‘XhW pr koeI AupwAu qyry bcny kw pRqIq nhIx hoqw, vÎrQ
mnsUr kI qrHW ien Zwilm logox ky hwQ sy kql krI jweygI,
ies sy aCw hovy jo qUM aBI SrN pwlk gurU hirgoivMd jI ky
pws aMmRqsr myx clI jwvyx, ies kwl myx isvwie Aunky qyrI
jwn ko bcwny vwlw aOr dUsrw nhIx hY[’ kOlW ny apny gurU kw
khw Auicq smJw AusI vkq bWD bnw kr iek apny gur BweI
ko swQ ly kr Sihr aMmRqsr ko rvwnw hUeI[ vhW pr mIaW mIr
jI kI pihcwn sy sRI gurU hirgoibMd jI kI SrN myx invws krny
lgI[ kwZI swihb ny BI pICy sy sun lIaw, vuh lyny ky vwsqy
aMmRqsr igaw pMRqU kql BY BIq kOlW ny srvQw jwnw nhIx
cwhw[ SRI gurU jI ny Aus ky invws ky lIey eyk ipRQk mMidr
bnvwieaw[ aOr khw ik ‘jYsy qumwrI iezCw ho apnw jIvn pUrw
kro[’ Aus kI pRqIiCN prmySur prwieNqw dyK kr SRI gurU jI
Aus pr ivSyK pRMn rihqy aOr hr qrHW kI Aus kI KwqrI rKqy[
kuC smX aYsy hI bXqIq hUaw qo eyk idn kOlW ny apny sBI
awBUKN qQw kuC nkdI jo ik Aus kI mwqw ny Aus ko idXy Qy
iekzqR krky SRI gurU hir goibMd jI ky awgy rK dIaw aOr hwQ
joV ky khw ik ‘dIn bMDo ies myry pYsy ko iksI aYsy Drm kwrX
myx lgw dIjIey ijs myx kuC kwl myrw nwm ies sMswr pr rih
jwey[’ SRI gurU jI ny Aus Dn sy AusI ky nwm kw eyk qwlwb Kudw
dIaw jo ik ab qk mhW pRzKÎwq Drm pivzqr aMmRqsr Sihr
myx kOlsr ky nwm sy pRiszD hY[’
[pMnw 267 qox 269]
sB qox aKIrly lyKk bdySI qy anÎ BwSw ivc ilKN vwly im:
aYm. ey. mYkwlP hn, AuhnW ny bI ieiqhws gurU Kwlsw vwlI
vwrqw L TIk mMinaw hY qy iesy dw Bwv awpNI pusqk ijld
cAuQI sPw 43 qy 44 qy idqw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
212
(4)
rwey swihb lwlw knHXw lwl jI awpNI qwrIKy pMjwb (AurdU)
ivc ies pRkwr ilKdy hn:*
‘kOlW nwm kwZI kI lVkI gurU jI ky jmwly bw kmwl pr SyPqw ho geI aOr
gurU jI ky swQ aMmRqsr aw geI, Aus kI drKwsq agrich
aOr QI mgr gurU jI ny khw ik qum gYr iÞawl idl myx nw kro
hmwrI guiraweI ky Kwndwn myx pihly gurU jI sy lykr awj qk
mubwSrq mnHw hY[’
[sPw 30
(5)
BweI igawn isMG jI qÍwrIK Kwlsw ivc aYAux ilKdy hn:“kwZI dI bytI kOlW BI ajyhI pRymN hoeI ik Auh roZ mIaWmIr dI sMgq ivc
awXw kry aqy bhuq swrI bwNI gurU jI dI Aus ny Xwd kr leI
ijs L hr vyly pVHn lgI[ kOlW dw bwp kwZI jo gurU jI nwl
GoVy dI kImq lYN bdly lV ipaw hoXw sI qy dUsrI jvwn
lVkI 20 brs dI L mIaW mIr qy gurU swihb dI mjls ivc
jWidaW dyKky vDyry iKiJaw, qy sB qox vDky eys gzlox iKiJaw,
ar kOlW L awKN lgw jo qUM..... dI bwNI nw piVHaw kr; qW
kOlW Aus dy awKy nw lgI qy gurU jI dI bwNI vDyry pVHn lgI[
EVk kwZI ny ikhw ik qUM Srw muhMmdI dy anuswr kql krn dy
lwiek hovyxgI, ikAuxik Srw dw hukm hY ik jo koeI ihMdU dI bwNI
pVHdw hY Auh kql krn dy jog hY[ kuJ icr qW kwZI ny bhuqyrw
smJwieaw, pr jd kOlW szcw pwsw Czfky Es dIaW bnwvtI
gzlW pr nw rIJI qW kwZI ny hornW kwZIaW pwsox kOlW dy mwrn
dw Pqvw idvw idzqw[ ieh Kbr suNky kOlW dI mW ny DI dI jwn
bcwAuN leI kwZI qox corI Aus L mIaWmIr pws Byj idzqw[ kOlW
ny mIaW mIr L jwky swrw ibRqMq suNwieaw qW mIaW mIr ny
awpNy cyly abdulw Swh L kOlW nwl dykr gurU hir goibMd jI
vl Byj idzqw qy awK Byijaw ik kOlW awp dI Srn aweI hY,
eys dI jwn bcwAuNI quhwfw qy swfw Drm hY[so mYx qW awpNy
pws rzK nhIx skdw, ikAuxik kwZIaW dw Pqvw lg cuzkw hY qy
myry kolox bwdSwhI awdmI eys L lY jwNgy, qy awp nwl Swh dw
BI koeI vzs nhIx czlygw[ qW qy Srn aweI dI lÜjw rzKky ies
dI jwn bcwE[ gurU jI Es vyly aMimRqsr L iqawr sy, eys
leI kOlW bI abdulw Swh dy smyq aMimRqsr hI aw geI qy kOlW
*
DI muslmwn dI qy nwm ‘kOlW’ ies pr bI keI socvwn hYrwn huMdy hn[ kOlW-kmlw-nwm
mwieaw dw bI hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
213
ny gurU jI azgy iGiGawie ky bynqI kIqI ik gurU dw Gr
inmwiNaW dw mwN, inEitaW dI Et qy inawsiraW dw awsrw hY
so myrI rzKÎw kro[ kOlW dy dIn bcn qy mIaW mIr dw sunyhw
suNky qy kOlW L kyvl siqsMg dI ipawrI qy igawn dI gwhk
dyK ky gurU jI ny lûgrox (ijzQy hor sYxkVy gRIb gurbw KWdy sI)
rotI kpVw imlN dw hukm dy idzqw, aqy awpNy mihlW qox CI
szq sO krv dI ivzQ pr PulW vwlI Fwb dy iknwry iek koTw Aus
dy rihN leI idzqw, aqy DIrj dyky awiKaw huN qYL koeI PV
ky nhIx lYjw skdw, Bwvyx bwdSwh ikAux nw cVH awey, qUM inSMg
byiPkr hoky Bjn kiraw kr[ ieh suN ky kOlW L DIrj ho
igaw, qy EQy bYT ky Bjn krn lÜgI[’
[ihzsw 1 nû: 2 pMnw 186 qox 188
(6)
AumdwquzqÍwrIK (ãwrsI) dPqir azvl ivc ieAux iliKaw hoieaw
hY:“kAulW nwmI knIZ ik kwZI ik aZ Zumrih muzaæqikædW
eIx junwib awlI bUd, muSirP grdId[”
[pMnw 27
arQwq:
kwZI dI kOlW nwm dI knIZ (dwsI) jo ik ienHW mhwn vÎkqI
Bwv SRI gurU hirgoivMd swihb jI dy inhcw Dwrn vwilaW Bwv
iszKW dI sMgq ivcox sI, gurU jI dy (AupdyS nwl) vfÎweI geI[
gurU jI dy smyx mhwn purK qy mhwn ivdvwn kvI qy lyKk BweI gurdws jI
awpNI azKIx vyKky, SRI gurU hirgoivMd jI bwbq ieMø ilKdy
hn:hrKhuM soghuM bwihrw hrN BrN smrzQ srMdw[
rs ks rUp n ryK ivzc rwg rMg inrlyp rhMdw[
goSt igawn agocrw buiD bl bcn ibbyk n CMdw[
gur goivMd goivMd gur ‘hirgoivMd’ sdw ivgsMdw[
acrj nox acrj imlY ivsmwdY ivsmwd imlûdw[
gurmuK mwrg czlNw KMfyDwr kwr inbhMdw[
gur isK lY gur iszK clûdw]21]
[Bw: gu: 24
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
214
25. [pTwN Aumrwv iszK hoieaw]
24<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>26
dohrw: siqgur krihÀ aKyr inq, cFihÀ suBt smudwie[
hzQÎwrin ivzdÎw krihÀ, jIv aink bn Gwie ]1]
cOpeI: duSt jIv bn ky bhu mwry[
go mihKin ko qRws invwry[
inRBY hoie nr iqRNn cugwvYx[
jwihÀ pRwiq bn, sMDÎw lÎwvYx ]2]
cor jwr ko qRws AupMnw1[
puir nr AucrihÀ ‘gur DÀn DMnw[’
siqjug Bw gur rwj mJwrw[
qjI KudweI nr fr Dwrw ]3]
skl dyS dÍwby mihÀ kIriq[
puir gRwmin mihÀ BI ibsqIriq[
suBt ibRMd siqgur iFg gey[
SsqRin ibzdÎw mihÀ inpuney2 ]4]
iek idn SRI siqgur Bgvwn[
ly inj sMg su pYxdy Kwn[
Aupbn mihÀ gmny gun KwnI[
dyKiq SoBw ibRCin mhwnI ]5]
mnhuÀ nIl Git3 ieh AumfweI[
kY nIlI miN igr smdweI4[
arN brN ky5 Pl ibswlw[
kqhUM pIiq6 ibsd7 kI mwlw ]6]
aink rMg kI Dwq8 mno hY[
nIlo prbq ienih sno hY1[
1
(siqgurU jI dw) fr pYdw hoXw[
cqur hoey[
3
nIlI Gtw[
4
Xw (ieh) swry nIlI mNIaW phwV hn[
5
lwl rMg dy[
6
pIly[
7
iczty[
8
mwnox nIlw prbq anyk rMg dIaW DwqUaW sNy hY[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
215
Syr smwn Dsy guru jweI[
prI rYn jnu nYn idsweI2 ]7]
Aufgin puSp3 pRkwSiq jhW[
siqguru cMd pRkwSy qhW[
mMd mMd ibcriq ihq sYl[
dzKN idS awey ijq sYl4 ]8]
gn morin ko Sor sunIjY[
puSpin soBw aiDk jnIjY[
inûbU, nwrMgI rs Bry[
jwmnu5, gn rswl qru6 Kry ]9]
awrU, awmrUd, kin7 lIin[
lwgy dl Pl Juikbo kIin[
dwrm8, rwiebyl, cMbylI[
iKlI syvqI SorB JylI9 ]10]
suMdr sQl PrS kirvwies[
bYTy siqguru anÀd Aupwieis[
gn suBtin ko lgÎo idvwn[
bYTÎo inkit su pYxdy Kwn ]11]
cOpr ihq Kylin mMgvwXo[
snmuK apny Kwn ibTwXo[
Dir Dir dwv prcbo krYx[
fl fwlihÀ nrdin ko crYx10 ]12]
ikiqk kwl aStwpd11 Kylw[
1
mwnox nIlw prbq anyk rMg dIaW DwqUaW sNy hY[
nyqRW L mwno rwq peI idzsI[
3
PuzlW rUpI qwry[
4
ijzDr phwV sn[
5
jwmL[
6
aMbW dy ibRzC[
7
pIlI cMbylI, pIlI knyr ‘[sMs:-krÄiNkwr]
8
anwr[
9
sugMDI dy rhI hY[
10
flW L suzt ky nrdW clwAuxdy hn[
11
cOxpV[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
216
jIqihÀ guru fwlin ko mylw[
iek Aumrwv qbih cil awXo[
imlin hyqu ko mn llcwXo ]13]
ihq muihMm1 ikq Swhu pTwvw[
bhu lSkr iqh swQ pTwvw[
iksI igrySur2 pr ciF gXo[
qhW jwie rN Twniq BXo ]14]
prbqyS19 qib kIin lrweI[
KVg quPMgin mwr mcweI[
ibRMd qurk sMGwr Bgwey[
TihrÎo gXo n qRws Aupwey ]15]
Bwgy mwir Kwie cil awey[
SwhjhW iFg roie sunwey[
kopÎo Swhu suniq rN hwrw[
bwir bwir Aumrwv iDkwrw ]16]
‘bfo inlwj lwj nihÀ awvY[
aib mm snmuK Kro idswvY[
dUir hohu gIdI ru gvwry[
iQrhu n myry nyqR agwry’ ]17]
liK kwier ko idXo inkwis[
rhin n idXo awpny pws[
so duK pwie inkis ieiq awXo[
-gur ko dyKOx- ijX llcwXo ]18]
gr SmSyr ispr ko Dry[
awXo inkit grb Aus Bry[
grb pRhwrI guru ny jwnw[
-ieh kwier aru mn grbwnw- ]19]
jwie inkit gur kyir Krovw[
nihÀ pRBu ny iqs kI idiS jovw[
aStwpd1 Kylin mihÀ DÎwny[
1
jMg[
phwVI rwjy[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
217
fl fwliq aru nrd pXwny2 ]20]
KrÎo rhÎo icq chiq ivSyKy[
-jib siqguru myrI idiS dyKyx[
krOx slwm bYiT hOx Pyry-[
iem icqviq icq ibiq bhu byry3 ]21]
Kry pTwn kRoD bf jwgw[
icq mihÀ pun icqvin iem lwgw[
-iek SmSyr pRhwrOx aYsy[
Dr qy isr Auqrih ies jYsy ]22]
awdr apr krin qO rhÎo[
nyqR AuTwie n mm idiS lhÎo-[
icqvÎo jib SmSyr pRhwrin[
krÎo Kwn idiS gurU inhwrin ]23]
khÎo qwihÀ ‘inj suBt khwvhu4!
jhW prih rN qhW plwvhu5!
jhW KVg ko jMg mcwvin[
qhW krhu inj pIT idKwvin! ]24]
jhW SzqRü ky mwrin bnY[
iqs Ql hoiq qRws ky snY!
Auicq invin jihÀ Pkr agwrI[
qihÀ cwhiq SmSyr pRhwrI! ]25]
SzqRü sMGwriq iris kir qohI[
Pkr ibnwsih kutMb ju hohI[
irpu ies lokih suKin ibnwsY[
Pkr duhUM lokin suK gRwsY6 ]26]
jhW Qwn hMkwr krin ko[
qihÀ qy kIinis irdw frin ko[
1
cOxpV[
nrdW clwAuxdy jwN[
3
bhuq dyr bIq geI[
4
awpNy awp L sUrmw khWvdy ho[
5
EQy qW dOV jWdy ho[
6
Pzkr dohW lokW dw suK gRws lYxdy Bwv nwS kr dyxdy hn[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
218
inrhMkwr hoin Qo jhW[
Pkrin awgY grbiq mhW ]27]
ghI hwQ mihÀ rih qrvwr[
Pkr pRwn ko dyihÀ inkwr[
gur Gr mihÀ mwnI ko QWv n1[
inrmwnI inq guru mn Bwvin’ ]28]
suniq Kwn mn mihÀ ibsmwXo[
-icq mihÀ icqviq guru liK pwXo2-[
BXo dIn Aur, jory hwQ[
prÎo agwrI tykÎo mwQ ]29]
‘krwmwq swihb qum Bwry[
skÎo n jwin irdy irs Dwry[
iCmhu pRBU! qum ho bldwXk[
mIrI aru pIrI ky lwXk ]30]
mm aprwD iCmw ko DrIaih[
syvk inj pg pMkj krIaih[
qjhu apr siqgurU! siB ignqI[
krhu inhwrin, jo mm ibnqI ]31]
BUliq sdw dws gn awey[
pIr iCmW hI kriq rhwey[’
dyiK dIn guru Bey ikRpwlw[
bYTwrÎo smIp iqs kwlw ]32]
inj isK kir kY iszKÎw deI[
‘Pkrin awgY nmqw leI3[
sMqin iFg gmnhu qij mwn[
syvw krhu hoihÀ suKvwn ]33]
inq siqguru ko ismrin kro[
grB join mihÀ bhuir n pro[’
BXo iszK guru ko qib Kwn[
1
hMkwrI L QW nhIx[
(jo mYx) icq ivc icqvdw sW (Auh) gurU jI ny jwN ilaw hY[
3
inûmRqw leI (hzQIx) Bwv inûmRqw DwrI rzKIx[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
219
bwZI jIiq AuTy Bgvwn ]34]
cil kir inj fyry khu awey[
Kwn pwn iqs Kwn idvwey[
idn doiek guru ky iFg rhÎo[
BwAu ibswl irdy mihÀ lhÎo ]35]
Ausqiq kriq rhiq ins idn mYx[
gur ky gun gn icqvih mn mYx[
bYTÎo inkit ibloik ikRpwlw[
ibrd sMBwir khÎo iqs kwlw ]36]
‘jwhu Kwn! aib sdn mJwrI[
bnihÀ pRQm sm mnsb BwrI[
SRI gur nwnk bKSÎo qoih[
skl smwj qQw pun hoih’ ]37]
suin br guru ko hrKÎo Kwn[
bwir bwir pd bMdn Twin[
mwnÎo bcn BwAu ko Dwrw[
ly awiesu ko sdn isDwrw ]38]
cwirk idn Gr bYTÎo rhÎo[
Swhu1 sBw mihÀ aYsy khÎo[
‘so Aumrwv huqo bhu idn ko[
khW BXo jy qÎwgÎo rn ko ]39]
keI bwir awgY ieh lrÎo[
kwrj Swhu sdn ko krÎo[’
pTÎo dUq iqh inkit hkwrw[
pUrb qy ibswl siqkwrw ]40]
-BXo anwdr ies ko- jwnw[
mnsb bKSÎo qbih mhwnw[
gur krunw qy imRg Bw Syr2[
ismrin krqw sMJ subyr ]41]
iem SRI hirgoivMd puir bwsy[
1
Swh ny[
hrn qox Syr ho igaw[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
220
mn Bwviq bhu kry iblwsy[
kib Aupbn mihÀ idvs guZwrYx[
kib bn ibRziq aKyr isDwrYx ]42]
idn swvN ky brKw hoiq[
brN brN ky jld Audoiq1[
GoKiq Gn gn ieq Auq DwvYx[
Drw sjl kir anÀd AupwvYx ]43]
hirawvl aivnI pr hoeI[
ieMdubDU2 ibcriq ibc joeI[
mnhu sibMdU nIl AuFonI[
AUpr pihrI suMdr ConI3 ]44]
bhÎo pRvwh ndI bhu nwry4[
ijq ikq brKihÀ jlDr Dwry5[
siqguru puir krqwr ibrwjy[
ijn ky nwm jpy aG Bwjy ]45]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStim rwso ‘Kwn’ pRsMg brnnû nwm
pMcibMsqI aMsU ]25]
1
rMg rMg dy bzdl pRgt huMdy hn[
cIc vhutIaW[
3
mwnox (lwl) ibMdIaW vwlI nIlI cwdr suMdr ipRQvI ny Aupr pihnI hY[
4
nwilaW dw[
5
bzdl dIaW DwrW[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
221
26. [krqwr purox kUc]
25<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>27
1
dohrw: bwr bwr br bwr ko, bwrd brsiq ibRMd [
ipKiq bhwr Audwr ko, inq SRI* hirgoibMd ]1]
2
cOpeI: br qruvru sruvru pr Kry [
inrml jl nvIn sox Bry[
Drw qrwviq jihÀ kihÀ ipiKXiq[
hirawvl mud dwXk idiKXiq ]2]
kuhkiq koiklkw Aupbn mYx3[
qiVqw4 dmkiq bhu ibiD Gn mYx[
mDur mDur Aupjiq GnGor[
TOr TOr morin ky Syr ]3]
iek idn siqgur sBw suhwey[
iszK msMd suBt smudwey[
jQw surin mihÀ ieMdR ibrwjY[
duiq ko dyiK suDrmw5 lwjY ]4]
gurU bdn ko skl iblokYx[
clin apr idiS qy idRg rokYx[
muskwviq siB kI idiS hyrYx[
ikRpw ktwKin qy inq pRyrYx6 ]5]
cMd bdn qy suDw smwnI[
kib kib kriq Aucwrin bwnI[
khiq Bey ‘pwvs7 ruiq nIkI[
aib sirqw qt huie rmnIkI8 ]6]
bhY pRvwh byg ky sMg[
1
vwr vwr bhuqy bzdl sRySt jl vrswAuxdy hn[
pw:-su inq hI SRI gur[
2
suhNy ibRzC srovr pr KVy hn (jo)....[
3
koielW bwgW ivc kUkdIaW hn[
4
ibjlI[
5
dyv sBw[
6
ipawr krdy hn[
7
brswq[
8
suhwvNI[
*
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
222
ibRMd AuTûiq AuqMg qrMg[
qt AUcy krdm nihÀ joie[
qhW aKyribRqI BI hoie ]7]
prKhu Qwn pRQm ijin ipKY1[
cFihÀ aKyr ibRqI ijs ibKY[
ndI ibpwsw ko as qIr[
bsihÀ ikiqk idn ly Bt BIr’ ]8]
qib iek isK bolÎy kr bMid[
‘mhwrwj! ijm chhu anûd[
qIr ibpwsw ky siB gRwmU[
qhW dws rwvir ky DwmU ]9]
bwGy nwm khYx iqs Qwnw[
Auicq awp ky jQw bKwnw[
krdm alp hoiq Ql AUcw[
kro aKyr ibRzq, hY mUcw2 ]10]
bhY smIp pRvwh ibpwsw[
krhu iblokin bYis qmwSw[
ibibiD ibiDn ky bhuq ibnod[
iblshu rwvr, ipKhu pXod3 ]11]
ikRpw krhu so Qwn qumwrw[
dwsin idhu drSn insqwrw4[’
isK ko bwk skl5 suin lXo[
mon rhy, nihÀ AuØzqr dXo ]12]
apr iszK ny bhur bKwnw[
‘eyk sQwn Blo mYx jwnw[
mhWrwj! cwhiq icq jYsy[
skl rIiq kih6 suMdr qYsy ]13]
1
jy iksy ny (aYsw QW) pihlW dyiKaw hovy (qW Auh QW) prK lE[
(QW) AuØzcw hY[
3
bzdl[
4
mukqI (dwqw) drSn[
5
iszK dI swrI gzl[
6
sB qrHW nwl[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
223
AUco bhu inq pMk1 ibhInw[
qrY ibpwsw nIr nvInw[
bsihÀ lok Qory kir mylw2[
gRwm nwm iqs khiq ruhylw ]14]
krhu aKyr ibRq mn bweI[
bYTy ipKhu ndI jl jweI[
iqh sm krdm hIn sQwn[
qIr ibpwsw ruicr n awn ]15]
Auicq awp ky krhu ibnod[
aivlokhu brKMiq pXod[’
apr iszK suin kir qib khÎo[
‘inScY suB sQwn so lhÎo’ ]16]
SRI hirgoivMd suin siB jwnw[
gmn qhW ko mn mihÀ Bwnw3[
SRI guridzqw inkit inhwrw[
prm pRym qy bwk Aucwrw ]17]
‘goieMdvwl awp cil jwvhu[
imlhu kutMb mod mn pwvhu[
inj mwqw aru BRwqin sMg[
so quv hyrin cwhiq aMg ]18]
iPrin vihr brKw ruiq mWhI[
ibKm ahY siB ibiD, suK nWhI[
aru qurkin sox vDÎo ibKyrw[
awie prih ikq jMg Gnyrw ]19]
alp bYs XW qy suK lIjY[
goieMdvwl bws ko kIjY[’
ipq awiesu ko isr pr Dir kY[
hwQ bMid bMdn pd kir kY ]20]
hX qXwr pr BXo arUF[
1
iczkV[
iml krky[
3
Bw igaw[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
224
smuiJ gurU ko awSY gUF[
sMig sAUr iekwdS kry[
phuÀcin ihq qUrn mg pry ]21]
goieMdvwl pRvySy jweI[
gur idiS kI suiD skl sunweI[
BRwqin swQ Kyilbo kry[
mn Bwviq suK ko inq Dry ]22]
SRI hirgoivMd By qib qÎwr[
hyrin qIr ibpwsw bwir[
bjvwieis qib kUc ngwrw[
BXo snÜDbzD dl swrw ]23]
ikiqkin Cory qupk qVwky[
suny dUr lig Sbd su jW ky[
iqs iCn guru iFg pYxdy Kwn[
awXo inj Gr qy suiD jwn ]24]
iqs ko dyKiq pRBU ibcwrw[
-ies mUrK ky Aur hMkwrw[
‘mm Buj alÀb ibjY gur lyiq[
SzqRüin ibRMd hqOx rN Kyq’ ]25]
aib qihÀ jMg prihgo BwrI[
jy kir huie hY sMg hmwrI[
bhuq grb ko Dir hY Pyry[
‘guru kI jIiq BeI bl myry’ ]26]
XW qy ies ibn aib ky lrIXih[
ibjY lyihÀ gn qurkin hrIXih-[
iem ibcwir gur bwk bKwnw[
‘pYxdy Kwn! rhhu Gr Qwnw ]27]
aib hUM qyro BXo inkwh[
bshu awp bIvI ky pwh[
hm hyrihÀ hir1 qIr ibpwsw[
brKiq bdrw1 aiDk cumwsw ]28]
1
jl[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
225
kyiqk idn hm qhW ibqwvYx2[
ibn krdm sox Qwn bqwvYx[
pry kwr qO lyih bulweI[
qib lO sdn bshu suK pweI’ ]29]
hwQ joir kih pYxdy Kwn[
‘mYx ikm bshuÀ apn Gr Qwn[
SwhujhW ky sMg ibgwr[
BXo aiDk lSkr ko mwir ]30]
aOck prih ij awin lrweI[
pTih Swhu sYnW smudweI[
phuÀcÎo jwie n mo qy qbY[
ikm siqgur qij gmnhuÀ abY? ]31]
jy mYx kwj n awie qumwry[
skl jgq hI dyiK iDkwry[
dIrG muriSd3, ipqw, Þudwie!
qum hI ho myry suKdwie ]32]
mo khu Auicq n Corox swQ[
rN ky smW lKhu gurnwQ!’
pun suin kir iqh khÎo ikRpwl[
jÎox qUM khYx ahY so Fwil ]33]
qAU pRsMn hoie hm khÎo[
bsn smW quv Gr ko lhÎo[
rho cumwsw binqw qIr[
pun hm sox imlIaih bif bIr ]34]
kÎox sMkiq icq, bshu avws[
ahYx sdw qU hmry pws[
mwin bwk nihÀ Pyr krIjY[
krihÀ hkwrin awin imlIjY’ ]35]
hwQ joir, pun bolÎo nwhn[
1
bzdl[
dzsdy hn[
3
vzfy gurU[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
226
qAU su ibCurin kI icq cwh n[
isr pr awiesu gur kI DwrI[
rhÎo jbih, pRBu sIK AucwrI ]36]
‘hohu n pr iqRX sox ibBcwrI[
irdy pRIq Dwrhu inj nwrI[
dXw Drhu idhu dInin1 dwn[
ikh ko duK nihÀ dyhu sujwn! ]37]
pr iqRX ko snmuK n ilawvhu[
SzqRün sox nihÀ pIT idKwvhu[
inq Þudwie ismrhu suK pwvhu[
pRBu BwNw ipiK anÀd Aupwvhu’ ]38]
kir pd bMdn bolÎo pYxdw[
‘nihÀ mY qRws DrhuÀ irpu kYx dw2[
rwvir ky pRqwp kir mohI[
srb BWiq ko awnÀd hohI’ ]39]
gXo awpny sdn mJwrw[
ibibiD iblws kry imil dwrw[
SRI hirgoivMd cFy qurMg[
duMdiB bjÎo aiDk Duin sMg ]40]
mnhuÀ ibdiq hI ibjY bqwvY[
hny cob iem Sbd AuTwvY[
suBt arUF hXin pr Bey[
ksI quPMg qÎwr kir ley ]41]
siqguru pRyriq clÎo qurMg[
jnu gmniq AuiT gMg qrMg[
swvN duqI idvs sur gurU3[
eyk mws bis gmny gurU ]42]
SRI krqwr purw qij cwly[
qurk ibnwsn cihiq ibswly[
1
dInW L[
iksy vYrI dw[
3
vIrvwr[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
227
awgy imly Sgun SuB hoiq[
irpu nwSin gur ibjY Audoiq1 ]43]
imlI joKqw2 bwlk god[
huqI suhwgn shq pRmod[
surBI bqs cuMGwviq3 TWFI[
cwtiq irdy pRIiq bhu bwFI ]44]
suMdr gOn pOn qib kIin4[
imRgn su mwl dwihny lIin5[
imRdul Sbd ko krihÀ ibhMg[
jy SuiB hoiq Bey suK aMg ]45]
duMdiB bwjiq mwrg cwly[
imlihÀ gRwm ky mwnv jwly[
arpihÀ Byt Dwie kir awgy[
pd aribMd CuvYx bfBwgy ]46]
hyir hyir suiD siBin sunwvYx[
bfo lwB liK dOriq awvYx[
KuSI kriq gmnûiq ikRpwlw[
AulÀGy ies ibiD pMQ ibswlw ]47]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStim ‘SRI siqgur pRsQwn’ pRsMg
brnnû nwm KSt ibsMqI aMsU ]26]
1
(jo Sgun) vYrIaW L nwS krn vwly gurU jI dI ibjY dy sUck hn[
iesqRI[
3
gAU vzCw cuGwAuxdI[
4
qdox suhwvNI vwAu cl peI[
5
hrnW dI kqwr ny szjw pwsw ilaw[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
228
27. [GyrV (Bgvwn dws)]
26<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>28
dohrw: ndI ibpwsw qIr pr, iQrYx ßrIb invwj[
cliq pRvwh sbyg jl, Kry dyiKby kwj ]1]
1
cOpeI: dyS ju dÍwby ko qt nIvw [
mzdR dys qt AUco QIvw2[
kriq ibBwg3 pRvwh clûqw[
duih idiS qt dÍY dyS krMqw4 ]2]
qIr pwr ko AUcy hyry5[
kyvt6 awvw qr iqs byry[
nOkw gn ko qUrn lÎwey[
hwQ bMid bhu ibnY alwey ]3]
ciF qrnI pr pwir pry hYx[
qt AUcy pr jwie Kry hYx[
apr suBt jy hYx smudwie[
kry pwr siB qrI cFwie ]4]
hX awroh gurU qihÀ iPry[
chuÀ idiS qy Ql dyKin kry[
silqw qt pr AUco Qyh[
bYTy bhu bhwr ko dyih7 ]5]
iek idiS bsihÀ lok kuC Qory[
apr Qyh sUMno qRY Ery[
puir ky bsin Auicq liK Qwnw[
irdy mnorQ eyv AuTwnw ]6]
fyrw iqsI Qyh pr kIno[
ipKiq ibpwsw jl SuB cIno[
1
dvwby dyS dy pwsy dw kMFw nIvW (idzs irhw) sI[
qy mzdr dyS dy pwsy dw kMFw AuØzcw sI, Bwv bwrI duawby dw pwsw hY[
3
do ihzsy[
4
(drXw) dohW pwisaW dy do kMiFaW L do dyS bNw irhw hY[
5
pwrlw kMFw AuØzcw dyKky[
6
mlwh[
7
anûd dyxdw hY[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
229
AuqrÎo dl siB gur ko awie[
jihÀ kihÀ qMbU idey lgwie ]7]
suiD pweI nr jy siB gRwmU[
awie drs kInis aiBrwmU[
dyiK dyiK gmny inj DwmU[
qhW bsiq iek GyrV nwmU ]8]
Qyhu mwlkI Dwriq soAU*[
iqsI kI awgÎw mihÀ siB koAU[
sunI kwn mihÀ suiD gur awey[
AUcy Ql fyry siB pwey ]9]
sMsY BXo ibswl irdy iqh[
-bil kI bwq kriq aiqSY ieh1[
Swh jhW qy qRws n Dwrw[
lr kir lSkr rN mihÀ mwrw ]10]
iehW n krY kCuk Auqpwqw[
awXo kOn kwj kÎw jwqw2+-[
eyv ibcwriq mUrK awvw[
ijs ko kwl hoin inXrwvw ]11]
awgY gur iFg lgÎo idvwn[
bYTy suBt iQry svDwn[
GyrV Aur grbiq cil awXo[
jrÎo hyir mUrK duK pwXo ]12]
awCI rIiq n bMdn kInI[
nhIx Aupwien awgy dInI[
bUJn lgÎo su ‘kwrj kOn?
inksy brKw mihÀ qij BOn’ ]13]
gurU khÎo ‘Ql AUc inhwrw[
qry pRvwh ndI jl Bwrw[
*
ieiqhws gu: Kw: ny ieh cMdU dI mwlkI pwqSwh vlox Zbq hoky siqgurW L smrpn hoeI
ilKI hY, GyrV ielwky dw mwlguZwr sI[
1
ZorwvrI dI gl krdy hn eyh Bwv gurU jI[
2
kI jwNIey[
+
pw:-kih jwqw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
230
kyiqk idn TihrihÀ ies Qwn[
KylihÀ ibRqI aKyr mhwn ]14]
ibn krdm aivnI ql jwnw[
ies kwrn hm awvn Twnw[’
suin KunsÎo mn bzkR bKwny1[
‘Bly aKyr ibRziq ko Twny ]15]
ihq iSkwr ky lInis bwj2[
ikiqk ibgwry apny kwj[
Swhu sMg bWDÎo bf bYr[
bhuir khW bWCiq hY KYr ]16]
sdn Aujwr suDwsr awey[
ajhu n qÎwgy shij suBwey3[
Tokr lwgih smuJihÀ sÎwnyx[
hwn lwB ko skl pCwnyx ]17]
bfy gurU jib Bey agwrI[
sMq srUp prm AupkwrI[
Swhu awid iKlkq siB awvYx[
inqpRiq ijn ko sIs JukwvYx ]18]
qum ny rIiq nvIn clweI[
SsqR bMiD kir DUm4 AuTweI[
nIkI bwq nhIx Auqpwiq5[
kriq iPriq lokin ko Gwq’ ]19]
gurU khÎo ‘hm apin ibgwrw[
qYx kÎox Aur mihÀ sMkt Dwrw[
ibgry kwrj hm duK hoie[
prÎo qoih sm ky isr soie6? ]20]
jy jy inûdk ahYx hmwry[
1
mn dy tFy ny kihaw[ (a) mn ivc guzso hoieaw qy tyFw boilaw[
(pwqSwhI) bwZ[
3
awpNw muzFlw suBwAu[
4
rOlw[
5
AupzdRv (AuTON) dI[
6
qyry vrgy dy isr kI Auh kSt pY igaw hY?
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
231
idn pRiq duK ibswl qn Dwry[
guru Gr ko inq suDrih kwj[
qurkin CIn lyihÀgy rwj’ ]21]
gur ko qOr hyir ibiD aOir[
AuiT gmnÎo phuÀcÎo inj TOir[
Kwn pwn siqgur kirvwey[
suBtin shq acy mn Bwey ]22]
ibDIcMd sox bUJin krÎo[
‘hm nIko ieh bwn inhrÎo[
qIr ibpwsw ngr bswvYx[
sdw cumwsw iehW ibqwvYx ]23]
hwQ joir iqh suniq bKwnw[
‘SRI jg gur! qumry siB Qwnw[
huie pRsMnqw rwvr kyrI[
prwlbD qihÀ nrn GnyrI’ ]24]
SRI muK khÎo ‘dyr nihÀ kweI[
hoiq pRwiq idhu tzk lgweI[
bhu nr krihÀ SIGR huie jwie[
ipRQm kot1 ko idh icnvwie’ ]25]
iem mslq kir ins mihÀ soey[
jwgiq Bey smo inj joey[
sOc Snwn DÎwn piT bwnI[
idnkr AudÎo iqmr gn hwnI ]26]
ikqik pRswid mMgwXhu pws[
Kry hoie TwnI ardwis[
‘SRI nwnk, SRI aMgd guru[
SRI gur amr kwmnw puru ]27]
SRI gur rwmdws suKrws[
SRI arjn isK purviq aws[
SRI hir goivMd jI ies QWnw[
chiq bswXhu ngr mhwnw ]28]
1
cwr dIvwrI, PsIl[ (a) iklw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
232
aMg sMig inq bnhu shwiek[
srb klw smrQ suKdwiek[
ikRpw awp kI kwrj swry[
dwsn pws sdw rKvwry’ ]29]
ies kih siBihin sIs invwXo[
Pyr pRswid qhW brqwXo[
duMdiB cob Ej qy hnI[
ibjY snI1 AupjI Duin GnI ]30]
tzk awp SRI gurU lgwXo[
‘ngr kot kIjih’ PurmwXo[
ibRMd imhnqI dey lgweI[
aiDk SIGR kir gurin idKweI ]31]
Bey pRsMn hyir kir srb[
bKSÎo qwqkwl gn drb[
bhu gRwmn ky nr bulvwey[
deI idhwrI kwr lgwey ]32]
suiD suin GyrV KzqRI mMd[
icq mihÀ icMqw vDI iblûd[
-BUm dbwie lIn siB myrI[
sIny ZorI2 kriq GnyrI ]33]
kÎw ies ny mn mihÀ aib TwnI[
iks kI SMkw qnk n mwnI-[
nr iekTy kir bUJin lwgw[
‘ieh iks rwh su rokih jwgw3? ]34]
hmihÀ ik qumihÀ bUiJ nihÀ lIin[
iks ko iks ibiD kuC nihÀ dIn[’
suin kY lokin bwk bKwno[
‘ieh guru jwnY, kY qum jwno ]35]
kot hoie aMqr Gr bwsihÀ[
1
Pqy vwlI[
ZbrdsqI[
3
iks qrHW jgw rokdw hY[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
233
nihÀ hovih qO krihÀ n awsih1[
gur blvwn n mwnih kwn[
arih kOn, dyx pRwnn hwin ]36]
spq hZwr mwir aib awvw[
iPrih Syr sm qRws n pwvw[’
siBihin kriq anwdr bolw[
‘mYx kir hOx awCy ies hOlw ]37]
ikm pir pwie skih ies Qwn[
cwhiq hY ik nhIx inj pRwn[
aib dyKhu mYx fr AupjwvOx[
nWih q sYn Swh qy lÎwvOx’ ]38]
Aur hMkwrI bkih kubYnw[
siqgur idiS qy fr Aur hY nw[
syq bwr2 isr muK pr qWhI[
qAU Ej bhu qn ky mWhI ]39]
motw pyt ET BI moty[
quMf bfo kuC locn Coty[
DoqI kriq rhiq jo FIlI[
gRIvw CotI jnu Dr lIlI3 ]40]
FIlI jwmy kI bhu qnIXW[
Jgrin ko pRbIn jnu bnIaW4[
polI bfI pwg isr DwrY[
kr sotI Dir Dir5 pg fwrY ]41]
Aur hMkwrI Gr kI TOr6[
apny sm nihÀ jwnihÀ aOr[
apnI jwiq gurU kI jwnY[
1
(lokW ikhw jy) PsIl bN geI aMdr Gr (swfy) pey vzsNgy jy nw bNI qW asIx awsw nhIx
krdy (ik bNy) Bwv swfI hwn lwB koeI nhIx[
2
iczty vwl[
3
mwno DV ny inglI hY[
4
JgVy leI clwk bNIeyx vWùU hY[
5
rzK rzK ky[
6
Bwv awpNy Gr ivc[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
234
krY SrIkpno, ihq hwnY1 ]42]
-jrI n jwie ikRzq ieh gur kI[
ibsriq nWihn icMqw Aur kI[
khOx jwie mYx jy hit rhY[
nWih q bhu sMkt ko shY- ]43]
iem icq Twin gurU iFg clÎo[
agin eIrKw qy mn jlÎo[
kRoD ahUqI priq pRcMf[
gur XS suniq hiqX jnu dMf2 ]44]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStm rwsy ‘SRI gur ngr bnwvn’
pRsMg brnnû nwm sKqibMsqI aMsU ]27]
1
(awpNw) Blw nwS krdw hY[
mwno (azg ivc) fMfw vzjdw hY[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
235
28. [GyrV bkbwd]
27<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>29
dohrw: miq motI bf duSt kI, cil awXhu gur pws[
irdy ros KzdÎoq1 ijm, smqw cih spqws2 ]1]
cOpeI: bYTÎo inkit, n bMdn TwnI[
sm gvwr bolÎo muK bwnI[
‘khu BweI arjn ky nûd!
kÎw kInis Auqpwq iblûd? ]2]
ies BUmI ko mwilk koeI[
hY ik nhI? jwnih khu soeI[
iks ko qYx bUJin kr lIin[
KrcÎo khW? mol iks dIin?’ ]3]
SRI muK qy his kir PurmwXo[
‘duStin isr Auqpwq AuTwXo[
krqw purK BUim ko mwilk[
apr iksU ky kÎw hY qwilk? ]4]
so prmySur bUJin krÎo[
puir ko rcin mnorQ DrÎo[
hir crnin ruic mihÀ icq prcÎo[
siB ihq iehI mol hm KrcÎo ]5]
apr bUJno hm nihÀ kIno[
mhwrwj rwjw pRBu cIno3[’
suin GyrV bolÎo miq kwcw[
‘inScY bnÎo Bgiq qUM swcw ]6]
KVg kmwn SsqR siB DwrYx[
inq AuiT gn jIvin ko mwrYx[
keI hZwr sYn jo aweI[
qIn pihr mihÀ DUiV imlweI ]7]
dXw hIn huie lSkr mwrw[
1
ittwNw[
sUrj dI[
3
jwiNaW hY[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
236
as qUM Bgq jgiq inrDwrw[
SwhjhW ko jwniq nWhI[
ilXo Gyr aMimRqsr mWhI ]8]
nIiT nIT bic kY cil awXo[
ieiq awviq Auqpwq AuTwXo[’
iem kih AuTiq BXo Gr cwlw[
boliq bcn anuicq ibswlw ]9]
‘Blw BXo gur ihMduin kyrw[
krin kukrmin mihÀ mn pRyrw[
pRwnI Gwq chiq idn rwiq[
lirby hyqu krin Auqpwq ]10]
lyin dyin ieq nwhin qyro[
ipqw ipqwmw ko nihÀ Jyro[
aOck awin prÎo kir fyrw[
lgÎo bnwvin kot cuPyrw ]11]
nWih q jy cwhiq inj Blw[
hoiq pRBwiq jwhu qUM clw[
ko jwnih ko nWhin jwnih[
AudY Bwnu qy pRQm pXwnih1 ]12]
iehW n bsno pwvih koeI[
srb Fhwvox icnqy joeI[’
iem boliq krqo bkbwd[
Dwm gXo gur kih apvwd ]13]
khI kTor anuicqI bwnI[
iCmw inDwn iCmw mn TwnI[
ibDI cMd irs bcn Aucwrw[
‘ieh guru dRohI cihXiq mwrw ]14]
nhIx adwieb swihb kyrw[
boliq gmnÎo inTur bfyrw[’
suin SRI gur muskwie bKwnw[
‘dyhu blI puir mihK smwnw ]15]
1
clw jwhu[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
237
ies ky hqy nIv1 iQr hoie[
sgry Sgun jnwviq joie[’
‘mhWrwj! awiesu aib dIjY[
jwie sdn hm qWih ghIjYx ]16]
awnihÀ rwvir ky aib pws[
cMd ky sm krihÀ ibnwS[
pnhI ky mwry mir jwie[
guru inûdk qib hI Pl pwie’ ]17]
SRI hirgoivMd bwk bKwny[
‘gur dRohI jyiqk jg jwny[
BUq BivzKq jy aib ahYx[
2
kÎox n kho aG ko Pl lhYx ]18]
lok ibKY jr AuKrih swrI[
mrih pwie duK nrk mJwrI[
koie n vwlI bnih shwie[
BogihÀ sMkt bhu ibllwie ]19]
ieh GyrV aib aibgiq pwvY[
sm cMdU ky nrk isDwvY[
bciq nhIx dIKiq mir rhY[
awj kwl mihÀ imRqu ko lhY’ ]20]
iem kih mOn krI jgnwQ[
bnih kot bf qUrn swQ[
mwnv lgy kwr smudwie[
Kry iszK kih kih bnvwieÀ ]21]
suin imhniq nr3 awviq DweI[
ibDIcMd kih siBin lgweI[
iqs idn kyiqk hoXis qÎwr[
sMDÎw lig BeI SIGR su kwir ]22]
prI insw qy siB pir soey[
1
nIxh[
kuC nw kro (awpy) pwpW dw Pl lYNgy[ (a) kho, ikAux nhIx?
3
mjUr lok[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
238
jwgy bhur pRwiq ky joey[
hoin lgÎo qYsy qib kwj[
hyrÎo iPr kir gur mhwrwj ]23]
SRI muK qy siB ko PurmwXo[
‘krÎo qÎwr jnu bnÎo bnwXo[
idXox drb dugnI su mZUrI[’
ly siB kriq pRym qy rUrI ]24]
siqgur bYTy lwie idvwn[
inkit suBt gn jy svDwn[
jwm idvs jib ciF kir awXo[
GyrV dyKÎo lIin bnwXo ]25]
aiDk kRoD qy pUrn hoXo[
gur ierKw duK irdw proXo[
mhW pRqwp dIp sm jwnW[
pirby chY pqMg smwnw ]26]
Swhu jhW bl qy grbMqw[
kwl inkit Bw nhIx lKMqw[
awXhu cil kir SRI gur ErI[
QUl pwg isr, hwQ storI1 ]27]
mhW mUF kuiVXwr kupzqw[
chiq inkt jYby cvgzqw[
-ies ko awij frwAux ibswlw[
jy suin kir jwvih kir twlw ]28]
nWih q lSkr ko ly awAUx[
pr Dr2 rokin Pl idKrwAUx[
ghÎo jwie k mwrÎo jweI[
awgY rhÎo Swhu irs pweI- ]29]
iem icq mihÀ icqviq cil awXo[
jhW bYiT gurdyv suhwXo[
bolÎo mUrK nmo n kInI[
1
isr qy vzfI swrI pzg qy hzQ ivc sotI[
prweI DrqI[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
239
jwiq mwn irs mihÀ miq BInI ]30]
‘nhIx trÎo kirby Auqpwiq?
smuJÎo BlI n apnI bwiq[
krin burw inj ko ikm cwhiq?
srp Syr ko ghin Aumwhiq ]31]
kÎox cwhiq inj pRwnin hwnw?
mm jIviq ikm bsih sQwnw[
Swh jhW ko smuJiq nWhI?
nwhk mrih kYd ky mWhI’ ]32]
SRI hirgoivMd suniq bKwnw[
‘mrÎo cihiq kÎox? mUF mhwnw!
Swh jhW rih hY iks QweIx[
mwrÎo mrihÀ, kUr1! ibnu aweI ]33]
pRwn Aubwr, idRSit qy tro2[
nihÀ awvin ieiq ko kib kro[
Swhu Brosy mihÀ mir jY hYx[
hm nihÀ frihÀ qurk bD kY hYx3’ ]34]
suin GyrV kir kRoD bKwniq[
‘ajhuÀ n Swhu jhW ko jwniq[
ijs qy awDI rwiq plwXo[
sgro bÎwh smwj lutwXo ]35]
nIiT nIiT kÎox hUM bic rhÎo[
aMDkwrI mihÀ iknhuÀ n lhÎo[
suDw srovr sdn iCnwey[
kyiqk isK bpury mirvwey ]36]
ajhuÀ n smuJiq Bw as hwl[
kriq iPriq Auqpwiq ibswl[
aib kY Swhu n CorY qohI[
phuMcin dyhu inkit aib mohI’ ]37]
1
hy kUVy[
pry ho jw[
3
qurkW dw nwS krWgy[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
240
suin siqgur bhuro smuJwvYx[
‘hm qo smuJ rhy ijm BwvY[
SwhjhW sMg myro Jgrw[
Swhu lKih kY so hm sgrw1 ]38]
qUM ikm klpiq? mUF gvwr!
ien bwiqin kI kÎw quJ swr?
iCmw DrI aib lO quv AUpr[
nWih q mrihÀ, prihÀ Kl! BU pr2 ]39]
muK ko rok, n bol kTorw[
nqu aweI apdw aib Gorw[
koie n hoie ihmwieq3 qyrI[
mr jY hYx mUrK ibn fyrI ]40]
jy pICy bf hoie lrweI[
qoih khW, nihÀ pRwnin pweI4[
prI rhih BUmI siB iehW[
gey qÎwg sy ignIaih khW ]41]
quv iCiq quv iFg rhY sdwmU5[
krihÀ ikiqk idn hm ibsrwmU[
rwiK mwlkI awpin sdw[
huie awgvn hmwro kdw* ]42]
jO inj Blw chYx, kir twrw[
bYiT jwh inj sdn mJwrw[
kib lO iCmw DrihÀ hm aYsy[
cMdn sIql hoviq jYsy ]43]
jy kir iqsih GswieÀ Gnyry[
1
swrw so (JgVw)[
DrqI qy[
3
mzdd[
4
qYL (iPr) kI, qUM qy (iPr) jIE skNw hI nhIx[
5
hmyS hI[
*
kvI jI dzs rhy hn ik gurU jI dw sMklp kbZw krn dw nhIx sI qy bNwky mwlk Ausy L
rihN dyN dw sI[ iek lyKk jI ilKdy hn ik mwlkI hI gurU jI dI sI[ dyKo sPw 2902,
tUk*[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
241
Aupjih agnI vDih bDyry[
dwrun kyhir ko ikm CyrY[
hqin hwr gjrwj bfyrY1 ]44]
kÎw qUM ahYx kurMg minûd[
grjin suniq plwvihÀ ibRMd2[
igrihÀ grq kÎox jwin agwrI3?
jihÀ qy koie n skY AubwrI ]45]
awivnI prI rhY siB iehW[
qUM KojÎo BI pwieÀ n khW[
ijs ko bl rwKihÀ miq mMdy!
so ies Ql qy dUr iblûdy ]46]
jykir so BI awin bcwvY[
qoih sMg hm iqs ko GwvYx[
ikq BUlÎo boliq kUVÎwry!
gmnhu Gr ilhu pRwn Aubwry’ ]47]
iem siqgur smuJwviq sÎwny[
iCmw DrI -hoie n ikm hwny-[
qAU mUF kI imRqu inXrweI[
nihÀ smuJÎo miq dYv BulweI ]48]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStm rwsy ‘GyrV ko bkbwd’ pRsMg
brnnû nwm aStibMsqI aMsU ]28]
1
jo (Syr) vzfy hwQIaW L mwrn vwlw hY[
qUM hrn sm hYx (Aus Syr dI qW) grj suNky swry hI dOV jWdy hn[
3
azgy toaw vyKky ikAux (Aus ivc) ifzgdw hYx?
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
242
29. [GyrV imRqU]
28<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>30
dohrw: suin gur ky bc irs Bry, Ej pRqwp smyq[
nihÀ smuJÎo inûdk mhW, pRBu ko lKÎo n Byiq ]1]
cOpeI: bolÎo bhu kTor aiBmwnI[
‘mYx n frox suin kY quv bwnI[
krOx iqdwrk1 qo sMg aYsy[
ismrihÀ2 skl awrbl jYsy ]2]
ipq arjn ko js Bw hwl[
kÎox nihÀ ismriq mhW krwl[
mrÎo kYd mihÀ hiT nihÀ hwrÎo[
iqsI rIiq aib puzqR ibcwrÎo ]3]
-gurU gurU- jg krqy iPrYx[
nr ibRMdin ko bMcn krYx[
Dn bhu awie jrÎo nihÀ jweI[
jihÀ kihÀ cil Auqpwq AuTweI ]4]
idXo dyS qy vihr inkwry[
ajhuÀ n smuiJ qRws nihÀ Dwry[
khW BXo SRI nwnk joeI[
SRI aMgd SRI amr ij hoeI ]5]
rwmdws arjn kÎw BXo[
jg qy bMcn kir Dn lXo[
aZmiqvMiq khwviq kUry[
kih kih bin bYTy gur pUry ]6]
clÎo jwhu jy Blo chMqw[
kÎox huie hOro bnÎo mhMqw3[’
iem kih gwir inkwrin lwgw[
suniq kop gur ko Aur jwgw ]7]
iek qO SRI nwnk qy awid[
1
Bwv mzkœ bMnHWgw[
Xwd rKyxgw[
3
pUj biNaW hoXw hYx ikAux hOlw hoXw (cwhuMdw) hYx[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
243
byimrjwdw1 khÎo apvwid[
duqIey snmuK gwir inkwrI[
XW qy guru Aur mihÀ irs BwrI ]8]
khÎo hukm iszKin ko ‘Dro2[
aiDk mwir jUqn kI kro[
dyKhu ies kI Swhu shwie[
mwir mwir idhu akl gvwie ]9]
ijs muK qy guru inûdw khY[
iqs pr hqhu qurq Pl lhY[’
suniq hukm ko kop ibswly[
AUiT pkrÎo iszKin bl vwly ]10]
qAU gvwr gwir ko dyiq[
apny pr apdw ko lyiq[
lwgy jUq bjin isr Bwry[
iknhUM fwrI pwg Auqwry ]11]
pnhI hqihÀ vwr nihÀ pwvYx[
rofy isr pr Sbd AuTwvYx[
‘hwie hwie’ bhu mUF Aucwriq[
qAU gurU ko gwir inkwriq ]12]
qÎox qÎox muK pr pnhI mwrYx[
BXo mhW duK AUc pukwrY[
suin suin nr awey smudwie[
rwKy dUr Btin atkwie ]13]
gRwmin ky nr ibRMd iblokYx[
inkit n hoin dyiq Bt rokYx[
aYsI prI mwr iek bwrw[
kir mUrC DrnI pr fwrw ]14]
bhur AuTÎo nihÀ smuJÎo mMd[
isr nWgo dy gwir iblûd[
‘rhu bYTw pltw aib lyvOx[
1
aXog[
PV lE[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
244
ijm mwrÎo qYsy Pl dyvOx’ ]15]
suniq gwr aru gur kI inûdw[
jwin pukwrU kir icq icMdw1[
qib siqgur ny hukm bKwnw[
‘ieh mihKwsur2 hm ny jwnw ]16]
mwrhu puir kI Byt cFwvhu[
dyvI rUp ibpwsw pwvhu[
sgry isK sur ibRMd smwnw[
ies mwry hovYx suK nwnw ]17]
nhIx pukwrU iesy pTwvhu[
jm ky sdn qurq phuÀcwvhu[
suin rjwie gur kI isK Dwey[
lwq muSt ky Gwv lgwey ]18]
aYsI prI mwr iqs bwrw[
qqiCn hwnÎo pRwn ibdwrw[
lgy muSt isr mihÀ blvMqy[
priq jUq Bw qn ko aMqy ]19]
pkrI tWg GsItÎo Pyr[
dIin ibpwsw ky ibc gyir[
bhÎo gXo ikq ndr n awXo[
nwhk mUrK pRwn gvwXo ]20]
rqn cMd GyrV ko nûdn3[
jib dyKÎo inj ipqw inkMdn[
DrÎo qRws bVvw ciF cwlw[
dUir jwie rudnûiq ibswlw ]21]
‘hwie ipqw! qUM kÎox n plwvw4[
nwhk arÎo, pRwn ibnswvw[’
apr gRwm mihÀ bYiT ibcwry5[
1
iczq ivc socky jwiNaW (jo ieh) pukwrU hovygw[
dYxq dw nwm[
3
puzqR[
4
qUM nÜT ikAux nw igEx[
5
hor iksy ipMf ivc bYTky ivcwiraw (rqn cMd ny)[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
inj nr sgry inkit hkwry ]22]
ieiq GyrV jib sirqw fwrÎo[
siBin anûd iblûdY DwrÎo[
‘ibjY sdw gur kI air mrYx[’
AUic DunI iem Aucrin krYx ]23]
gur ky sBt sdw svDwny[
gur jYkwrw Sbd bKwny[
kot cuigrdy ko bf hoiq[
gn mwnv lig kIin Audoiq ]24]
GyrV mrÎo skl qib jwnw[
BXo qRws guru qy siB Qwnw[
inûdw ko nihÀ kriq Aucwrn[
frihÀ gRwm gn krihÀ n mwrin ]25]
iZmIdwr jihÀ kihÀ ky awie[
awin akorin ko airpwieÀ[
diD aru dugD ikiqk ky awvYx[
Dr awgY siB sIs invwvYx ]26]
pIrI mIrI qyg su DwrI[
ibdiq BeI aib jgiq mJwrI[
jo jo duSt ibadbI krY[
so so qqiCn Pl duK BrY ]27]
vDÎo qyj siB ibKY ibswlw[
bsih nûmRqw dMf krwlw1[
ijim diD miQXiq ieq Auq bl qy[
qib suMdr nvnIq2 inklqy ]28]
ijm bl qy qr lwT3 dbwvih[
kolU AUK surs4 inkswvih[
qQw jgq kI rIiq su lwgy[
245
{ivSyS tUk}
1
ieh iek nIqI bcn hY ik krVy dMf ivc inûmRqw vsdI hY, Bwv ieh ik krwry hzQW azgy
lokIx nIAuxdy hn[ aglIaW qukW ivc ies dy Audwhrn hn[
2
mzKN[
3
lT[
4
vylNy qox gMny dw rs[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
246
ipiKihÀ dMf kr nûmRihÀ awgy1 ]29]
rhY BIr siqgur ky qIr[
pRjw lok gn bMky bIr[
ibRMd mjUr lgy ihq kwr[
kriq krwviq ibibiD pRkwr ]30]
bniq kot cOigrdw puir ko[
nr gn khYx ‘nwm huie gur ko[’
kriq SIGRqw ikiqk Auswrw[
phuÀciq ibRMd eIxt aru gwrw ]31]
doie smYx iPir kir gur hyriq[
‘kIjih qÎwr SIGR’ kih pRyriq[
Auq GyrV kI sunhu khwnI[
rqn cMd iqh suq ijm TwnI ]32]
siB kutMb imil bhu rudnwey[
dy DIrj iqh bwk alwey[
‘mYx ipq ko pltw aib lY hOx[
nWih q nIr fUib mir jYhOx ]33]
kY gur kI iem loQ rulY hOx[
kY ZMjIr pwie igrvYhOx2[
ijm mm ipqw ndI mihÀ fwrw[
iqm guru kI giq huie ies bwrw ]34]
ngr jlûDr sUbw Bwrw[
iqh sMg myro hY bhu pÎwrw[
apr bwq awCI iek ahY[
cMdU ko nûdn qihÀ rhY ]35]
iqs ko BI ipq3 guru ny mwrw[
gih rwKÎo icrkwl cMfwrw4[
donhuÀ imil hm mslq krYx[
1
hzQ ivc fMfw vyKky azgox inAuxdy hn, Aus dI puStI hY jo ipCly aMk ivc kih awey hn[
sutwvWgw (ndI ivc)
3
Bwv cMdU L[
4
cMfwlW ny (cMdU L)[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
247
jÎox kÎox kir guru gih kir DrYx1 ]36]
rhhu dUir siB inkit n jwvhu[
khy suny, nihÀ iks piqawvhu2[’
iem kih nr gn sMgI kIny[
clÎo pMQ mihÀ iblm ibhIny ]37]
mhW duiKiq ipq isRmriq gXo[
jwie pRvYS jlûDr BXo[
krmcMd cMdU ko nûdn[
iqs ko imlÎo pRQm kir bMdn ]38]
bYiT smIp rudn ko Twnw[
bUJÎo iqnhuÀ pRsMg bKwnw[
‘sunhu BRwq! ijm quJ sMg kIin[
iqm gur ny muJ ko duK dIin ]39]
ipqw moih sUDw icq swDU[
nhIx krÎo iqs ky aprwDU[
gih lIinis aibgiq3 kir mwrw[
KYxic ibpwsw sirqw fwrw ]40]
kir mYx qRws ibswl plwXo[
qkÎo4 qhW qy quv iFg awXo[
hm donhuÀ ky ipq ko mwrw[
nihÀ pltw hm lIin sMBwrw ]41]
iDk iDk jgq khY hm hI ko[
Kwn pwn hmro nihÀ nIko[
ipq ko mwrinhwr Audwrw[
jib lO Cl bl kr nihÀ mwrw ]42]
jhWgIr qO rKih adwieb5[
hwQ joir BwKiq -gurU swihb-[
so qO mrÎo, rhÎo nihÀ abY[
1
PV lvWgy[
Brosw nw kro[
3
burI mOqy[
4
(qyrw awsrw) qzk ky[
5
jhWgIr qW rzKdw sI adb[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
248
SwhjhW sox imliq n kbY ]43]
juiq Aumrwv su lSkr mwrw[
CIin bwj ieiq Bwij sMBwrw[
so SzqRÁ ieh mihd mhwnw[
AuØzdm Drhu krihÀ guru hwnw’ ]44]
krm cMd bolÎo ‘iks rIiq?
ghihÀ ik mwrihÀ gur ko jIq[
dl ijh sMg, awp bf joDw[
jwnÎo Swhu jhW qij kRoDw ]45]
iks mslq kir bl qy GwlihÀ1[
kY kirbo kuC kpt krwlih2[
so bqwAu ijm bis mihÀ awvih[
nWih q SsqR swQ ibnswvihÀ ]46]
siB pIrin ko qbih mnwvOx[
bhuq SIrnI qib brqwvOx[
isr pr pwg bWiD hOx qbY[
hqihÀ ik pkrihÀ guru ko jbY ]47]
qib hI jIvn huie suK BrÎo[
nWih q smYx ibqwvOx mrÎo[
ies qy apr n mo khu awCy[
pUrI krihÀ pIr mn bWCy3 ]48]
Dn Krcin mYx Swml qyry[
kir hOx ijiqk Skiq hY myry[
jy kwrj huie Swhu njIkw[
so mYx krOx lwie bl nIkw ]49]
muJ quJ ko sm4 kwrj ahY[
ipq ko pltw donhu lhYx[
huqo agin ky sm iqh jwrin5[
1
mwrIey[
Xw koeI iBawnk kpt krIey[
3
pIr (myrI) mn dI iezCw pUrI krn[
4
ieko ijhw[
5
iqs dw swVnw[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
249
nihÀ eykl qy hoXAu jwrin1 ]50]
imlÎo pOn sm qUM aib awie[
jÎox kÎox kir lyx bwq bnwie[
mnhuÀ AufIkiq ko cil awXo[
kir AuØzdÎog2 hoih mn BwXo’ ]51]
krmcMd iem DIrj dIin[
apny Gir mihÀ awdr kIin[
Kwn pwn kI ly siB swr[
imly duKI donhuÀ kuirawr ]52]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStim rwsy ‘GyrV ar cMdU nûdn’
pRsMg brnnû nwm eykoin iqRMsqI aMsU ]29]
ivSyS tUk:- GyrV dI mOq qy juzD dy kwrNW dw muPzsl pqw gur pRqwp sUrj
ivc nhIx awieaw[ ieiqhws gurU Kwlsw ivc ieAux iliKaw hY:“vhW sy cl kr Sihr hirgoivMd pur myx jo ik Sihr btwlw pRWq myx ivdÎmwn
hY, jwie ivrwjy[ Xyh Sihr pRQm cMdU lwl dIvn ky aiDkwr myx
Qw[ jb bwdSwh ny Aus kI swrI jwiedwd (sMpiq) jpq krny
kw hukm idXw Qw, AusI smX Xyh Sihr BI vYrwn kr dIaw
igaw Qw[ Aus ky pICy iPr SRI gurU hirgoivMd jI ny bwdSwhI
snd ly kr ies ko kwriqk mws sMvq 1675 ivzkRmI myx apny
nwm sy nUqn bswieaw Qw[ vhW phuMc kr SRI gurU jI ny Aus
Sihr kI awbwdI kI AunqI krnI cwhI, prMqU GyrV goqR kw
Bgvwn nwmk KziqRX jo ik, dIvwn cMdU kw nwqydwr qQw Aus
pRWq kw mwl guZwr Qw, bwdSwh ko ienkw ivroDI dyK kr Ausny
ien ko Aus grwm sy bydwvy krny kw ierwdw ikaw, arQwq Aus
ny voh grwm ien sy CIn lynw cwhw[ iesI ilXy ien ky awbwdI
kI AunqI krny myx ivroD krny lgw, apny bhuq sy nOkr cwkr
btor kr SRI gurU hirgoivMd jI ky swmHny lVny ko BI iqawr
hUaw[ SRI gurU jI ny bhuq vwrN BI ikaw prMqU Aus ny Aunmq
icq ho kr eyk BI nw sunI[ aMq myx KUb lVweI hUeI aOr vhI
Bgvwnw apny sBI sihkwirEx ky swQ mwrw igaw[
SRI gurU jI ny Aus ky mkwnox ko igrvw idXw aOr AusI BUim myx apny bhwdur
pYxdy Kwn ky kihny sy eyk msijd BI bnvw deI, AusI ky pws
1
(mYQox) kzly qox Aus dw bwlNw nhIx ho sikaw [ihM: Aujwlnw]
AuØzdm[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
250
eyk srwey Drmswlw qYXwr krvw deI[ aOr vhW pr eyk sdw
vrq lûgr BI ßrIb logox ky vwsqy jwrI krvwXw[”
iesI qrHW s: KZwn isMG ny iliKaw hY ik “gurU jI hirgoibMd pury bhuq icr
n gey qW Bgvwnw nwmy cMdU dy iek nwqydwr ny ies pr kbZw
kr ilaw sI[ sMmq 1686 ivc jd gurU jI EQy gey qW Aus ny
kbZw nw Cifaw, ikAuxik Aus jwiNaW ik pwqSwh ienHW nwl
KPy hY, ies krky myrI cwl cl jweygI[ Aus ny rok pweI qy
lVweI mcweI, ijs ivc Auh mwiraw igaw; qd Aus dw puzqR
rqn cMd jwlûDr PrXwdI igaw[”
qvw: Kw: ny bI hirgoibMd pur ies gzl qox pihly dw bswieaw hoieaw dzisaw
hY[ XQw- ‘qW hirgoibMd pur jo bÎws dy bhuq Aucy iknwry qy
ryqlI iZmIx ivc sI, guru swihb.... AuQy jw rhy[’ iPr ies
ipMf dI pwqSwh vlox gurU jI L snd imlnI bI ienHW ny mMnI
hY[
AumdwquzqvwrIK vwly ny hirgoibMd pury gurU jI dw jnm asQwn dzisaw hY qy
AunHW dI avqwr BUmI qox hI hir goibMd pur ipaw dzisaw hY[
Bwvyx ies L jnm BUmI mMnNw Buzl hY pr ies qox ies dy pihly
vswey hoN dI sMBwvnw shI huMdI hY[ bwkI juzD jMg dw hoNw
spSt hY[ gurU jI Aus L vDwAuNw vswAuNw cwhuMdy sn, acrj
nhIx ik awpNy juzD jMgW dy leI irhYSI itkwNw kot awid rcNy
cwMhuMdy sn, ikAuxik aMmRqsr L jMg BUmI bNwAuNw awp dw
sMklp nhIx sI[
GyrV mwlguZwr qW amIr sI, lokW qy Zulm krdw sI, qy siqgurW qox
ZbrdsqI iZmIx KohI cwhuMdw sI jo ik AunHW dI sI, qy vwhr lYky
mwrn aw ipaw qy ieAux mwiraw igaw shI huMdw hY[ ies dw
‘iekzilaW awAuNw, gurU jI dy hukm nwl mwry jwNw’ hor iksy
lyKk ny nhIx iliKaw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
251
30. [rqn cMd qy krm cMd ny sUbw cVÍw ilaWdw]
29<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>31
dohrw: rhÎo insw mihÀ imil duKI, gur inûdk kuiVawr[
krm cMd sox qib khÎo, rqn cMd duKDwir ]1]
cOpeI: ‘sunhu pRsMg ipqw ijm mwrw[
hm bYTy siB sdn mJwrw[
awie acwnk guru iqs gRwmU[
AuqrÎo Twin jwin aiBrwmU ]2]
idvs awgly kot Auswrw[
-ngr bswvOx mYx inrDwrw-[
suin mm ipqw gXo iqh khÎo[
-mwilk BUim kOn qYx lhÎo? ]3]
bUJÎo hY ik nhIx, ikq koAU?
hwkm pRjw n rwjI doAU[
Swh jhW siB mulKin mwilk[
lyin dyin siB iqs ky qwilk- ]4]
eyk nhIx mm ipq kI mwnI[
Swhu nwm qy gwir bKwnI[
pkir mwir sirqw mYx gyrw[
qRws nhIx mwniq iks kyrw ]5]
aib qihÀ prÎo kot icnvwvY[
apin nwm pr ngr bswvY[
aib suin mwrin kyr AupwAU[
jYsy mYx awXo qk dwAU ]6]
iek qO qyro hoih shwrw[
iehW ju sUbw sYn Audwrw1[
ies ky swQ moih imzqRweI[
aiblO kwj n kuC bin aweI ]7]
clihÀ pRwiq ko ies ky pws[
sgrI bwq sunwvihÀ qwis[
sYnW shq clih jy awp[
1
bhuqI sYnW vwlw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
252
qy gih lyihÀ hrihÀ guru dwp1 ]8]
hm qum donhu krihÀ pukwrU[
gur aprwD hoih inrDwrU2[’
krm cMd suin anÀd vDwXo[
‘hm qum donhuÀ jbih sunwXo ]9]
cFih qurq kuC lgih n dyir[
lSkr ijs ky inkit bfyir[
skl dyS ies nÎwAux cukwvY[
jbrI krih su brij htwvY ]10]
ies qy prY apr kÎw hoie[
iem suin kY kopih siB koie[
-BUim prweI CIin su mwrw[
nWih cFhu huie dyS Aujwrw ]11]
gF3 pwvih gur awkI hoie[
gRwm inkit ko rokih soie-[’
iem kih suin awps mihÀ soey[
jwgy bhur pRwiq ko joey ]12]
bYTÎo sUbw abdulKwn[
lgI kcihrI inkit mhwn[
isr nWgo kir jwie pukwrw[
‘krÎo kihr, myro ipq mwrw ]13]
gur ny CIin lIin siB DrnI[
ibnW qRws kInis as krnI[
kot Auswriq qihÀ bf gwFo[
hoih mvwis grb Aur bwFo’ ]14]
abdul KW suin pws hkwrw[
‘khu inrnY kir kÎox kir mwrw?
lyin dyin kÎw ipiK aprwDw[
kÎox gih mwrÎo dy kir bwDw?’ ]15]
1
gurU dw hMkwr dUr krWgy[ (a) gurU L hMkwr nwl[
gurU jI dw aprwD inrny ho jweygw[
3
iklHw[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
253
krm cMd pun skl sunweI[
‘so nihÀ friq krih mn BweI[
jyT ibKY eyqo Auqpwq[
ijs qy BXo nrin gn Gwq ]16]
ly kir bwZ Swhu ko awvw[
sdn suDwsr qy inkswvw[
gRwm ruhylw qihÀ siB DrnI[
huqI ienhuÀ kI dySin brnI1 ]17]
CIin lIin, gVH krihÀ Auswrn[
GyrV gXo brijby kwrn[
pkir mwr sirqw mihÀ fwrw[
Swhu jhW ko qRws n Dwrw ]18]
aib qumro kuC fr nihÀ DrÎo[
mwr dIin mn Bwviq krÎo[
qum sox ibgrihgo iek dÎos[
qib qumro bs clY n ros ]19]
aib pkrhu kY krhu sMGwrin[
ahY suKYn, n lirby kwrin2[
bhur jmW kir lyih lrweI[
gF pwey kir hY qkrweI ]20]
jy nihÀ cFhu, bwiq idhu twir[
ies mihÀ aOgin aiDk pRkwr[
alp sMg dl, pun huie Bwro[
apr smwj sMic ly swro ]21]
awgy mwrÎo mußlsKwn[
aOck clhu ghhu juiq pRwn3[
lrih agwrI qO idhu mwr[
hZriq hoie pRsMn Audwr ]22]
CInhu bwZ awp ly clo[
1
dyS dy lokW ivc khI jWdI hY[
lVweI dy kwrn (= smwn gurU jI pws) koeI nhIx hn[
3
Bwv jIAuxdw[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
254
pwqSwhu sox hrKiq imlo[
bKSY mnsb bhur svwie[
bwZ amolk jib ilhu pwie ]23]
qo iFg lSkr hY aib Bwrw[
lyhu Pqy mYdwn mJwrw[
hirgoivMd ko jy gih lY hYx[
bfo mrwqb hZrq dY hY ]24]
duSmn Swh jhW ko Bwro[
suDrihÀ siB kwrj, jib mwro[’
aibdul Kwn kwin siB suin kY[
hwn lwB nIky mn guin kY ]25]
inScY kIin -grU ko ghOx[
hZrq kI pRsMnqw lhOx[
ar mm sKw kwj ieh awXo[
krOx Bly cil kY mn BwXo ]26]
ly kir bwZ imlOx aib SwhU[
pwvOx bf mnsb iqs pwhU[
aOck Pqy moih khu pweI[
kÎox n lyAux mYx alp lrweI- ]27]
inj smIp ky bUJn kry[
siBin khÎo ‘aib kÎw guru lry?
huqy iszK bpury kuJ sMig[
hqy gey so kInis jMg ]28]
deI Kudwie qoih bifaweI[
aib aOck ibiD awin bnweI[
duSmn hZriq ko aiq ahY[
krihÀ sMGwrin kY iqs ghYx ]29]
kÎox n pRsMn Swhu qib hoie[
quJ ko hY suKyn aib soie[
kÎw bUJhu, cFIaih aib qUrn[
lyhu ibjY huih kwj sÀpUrn’ ]30]
suin msliq ko inj swQIin[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
255
hrKÎo grbiq awgÎw dIin[
‘cFin hyqu duMdiB bjvwXo[
gulkW bhu brUd brqwXo ]31]
jo ijs chIaih so siB dIjih[
sYnw srb qÎwr kir lIjih[’
ieq Auq mwnv SIGR plwey[
ihq qÎwrI duMdiB bjvwey ]32]
sYnwpiq siB inkit hkwry[
snmwniq imRdu bwk Aucwry[
SsqR bsqR bKSy smudwie[
‘cFhu skl hI iblm Bulwie’ ]33]
qrkS, qomr, DnuK sMBwry[
qupk, qmWcy gZb gujwry1[
gulkW gn, brUd mn BweI[
ly ly suBt qÎwr smudweI ]34]
BWiq BWiq ky KVg iblûdy[
muStin ilp cwmIkr ibRMdy2[
bhuq mol kI ispr sMBwrI[
BXo snÜDbzD dl BwrI ]35]
abudulKwn aiDk AuqswhU[
ipiK sYnw Aur jMg AumwhU[
-dl juiq kÎw gur hmry awgy[
ghYx ik mwrihÀ jy nihÀ Bwgy- ]36]
inksÎo vihr bMb bjvweI[
cFI bwihnI huie smudweI[
jQw Gtw pRyrI bf pOn[
bwidq bjiq grjnw qOn3 ]37]
cmkihÀ SzqR cMclw4 mwno[
1
gZb krn vwly[
ijnHW dIaW muzTw L sonw lgw sI[
3
iqvyx iqMnHW vwijaW dy vzjN dI grj hY[
4
ibjlI[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
256
gulkW Ery Bry mhwno[
iszKin ko dl pwkÎo Kyq[
cly qhW brsn ky hyqu ]38]
gur ky bwn ibprjY vwXU1[
jo snmuK cil, dyih AufwXU[
clÎo byg kir lSkr Bwro[
Auqswhiq boliq ‘gur mwro’ ]39]
Bey sgun mMdy aivlok[
sÎwny idl mihÀ Dwriq Sok[
smuK bwXu2, imRg mwl kuPyrI3[
hX rodiq idRg azSRÁ gyrI ]40]
isr pr bwXs, gID BRmwvYx4[
iSvw aiSvw5 pukwriq awvYx[
igrihÀ acwnk cwliq Gory[
mn sUrin ky miln aQory6 ]41]
imlÎo kwT ko Bwr agwrI[
Kr bolÎy, imRqu sUciq BwrI7[
duMdiB nwdiq alp mlInw[
jwiq ilXy imrqk siB cInw ]42]
rqn cMd iFg abdul Kwn[
krm cMd cMdU suq jwn[
bUJiq ‘ikiqk kot kir lIin?
sMg ikiqk dl dyKin kIin?’ ]43]
khin lgÎo ‘kÎw qumry awgy?
mYx jwnI mn, ipiK guru Bwgy[
awty ibKY lon anumwnw[
1
AultI hvw[
swhmNI vwAu[
3
qy hrnW dI fwr Aulty pwisEx[
4
GuMmdy hn[
5
igdVIaW amMgl rUp[
6
bhuqy miln hoey hoey hn[
7
gDw boilaw jy BwrI mOq jNWvdw hY[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
257
imhr Kudwie awp pr jwnw’ ]44]
clÎo byg qy lSkr Bwrw[
jÎox silqwpiq qjÎo iknwrw1[
AuCrÎo bf qrMg juiq jwvY[
ies pRkwr so ndrI awvY ]45]
jrwisMDu jnu mIq2 bulwXo[
kwl jmn dl bf juiq DwXo[
hirguivMd3 pr lrin isDwvw[
hir guivMd4 pr iqm ieh awvw ]46]
cly bIr ds pMc hZwr5[
puSt qurMgin pr asuvwr[
iley shMsR cqur dS joDw[
Kr6 jnu cFÎo rwm pir kRoDw ]47]
mdrw pwn mlyC krMqy[
kih kih abdul Kwn sunûqy[
‘khW gurU aib dyhu bqwie[
ghYx qurq kÎw jMg mcwie ]48]
ko aib atkih lrih agwrI[
iCn mihÀ SzqRüin dyihÀ sMGwrI[
hmrI sYnw bf svDwn[
kOn arih awgy ien awin’ ]49]
jQw sgr7 ky suq hMkwry[
ignihÀ n kwhUM avin mJwry[
plk AuGwrin8 qy jir gey[
qQw mUF cwhiq iris Bey1 ]50]
1
ijvyx smuMdr iknwry Czfky vih tury[
jrwisMDu ny mwno (awpNy) imzqR (kwl Xmn) L[
3
SRI ikRSn jI qy[
4
SRI gurU hirgoibMd jI qy[
5
pMdrW hZwr[
6
iek rwKS dw nwm jo rwvn dw Brw sI qy pMc btI dy itkwNy rwm jI ny mwiraw sI[
7
iek rwjy dw nwm ijs dy szT hZwr puzqR sn, jo hMkwr ivc kpl munI dw apmwn krky
Aus dy sRwp nwl Bsm ho gey[
8
(kpl munI dI) idRStI nwl, Bwv sRwp nwl[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
258
krqy mwr bkwrw cwly[
pI Srwb kyiqk mqvwly[
hXin bwg kr ghYx kudwvYx[
qupk sMBwriq ikiqk DvwvYx ]51]
ptih Byir2 rNisMùy bjy[
bsqR SsqR juiq joDw sjy[
Duin AucI qy bwjiq Fol[
Bt mud Driq pukwriq bol ]52]
clÎo pMQ lSkr qib aYsy[
igr pr brKy qy hVH jYsy[
duhrI cob duMdiBin prI[
dUir dUir lig Duin suin prI ]53]
phuÀcy awin ruhyly qIr[
klmlwiq3 iekTI Bt BIr[
siB mihÀ sUbw abdul Kwn[
ipiK lSkr Aur Dir kir mwn ]54]
dXo hukm mMgvwieis qrnI4[
pwr sYn siB qUrn krnI[
qqiCn kyvt huie smudwXw[
lSkr krÎo pwr, Dn pwXw ]55]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy rwsy ‘abdul Kwn sUbw arUFn’
pRsMg brnnû nwmu iqRMsqI aMsU ]30]
1
(mwnox) iqvyx cwh rhy hn[
ByrIaW[
3
kurbl kurbl krdI[
4
byVI[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
259
31. [jMg dI iqawrI]
30<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>32
dohrw: kos ruhylw jib rhÎo TWFy abdulKwn[
krI sMBwrin sYn kI sYnwpiq blvwn ]1]
cOpeI: lrin jMg ko bÎoxq ibcwrw[
ipRQk ipRQk dl Bwg suDwrw1[
jQydwr iek bYrm Kwn[
SsqR Drin mihÀ suBt mhwn ]2]
ibzdÎw KVg pRhwrin kyrI[
pty bwZ kI rIiq bfyrI[
eyk hZwr sMg dl kInw[
hziQXwrin mihÀ jo bl pInw ]3]
duiqX muhMmd Kwn sujwnw[
ibzdÎw bwnin ibKY mhwnw[
cWp kTor aYxic jo mwriq[
bhu SzqRü awgy ijs hwriq ]4]
jIqy awgY jMg ibswlw[
blI aiDk aru ipKih krwlw[
eyk hZwr suBt dl dY kY[
swvDwn ihq lirby kY kY ]5]
iqRiqX Kwn blvMf pRcMf2[
prih juD qib krih GmMf3[
kir mihÀ qomr bMb ilawly[
eyk hZwr krÎo ijs nwly ]6]
cOQo alIbKS bif bIr[
qupk clwvih jo Dir DIr[
nPr4 qÎwir kir kir ijs dyiq[
Coriq ijiqk SzqRü hiq lyiq ]7]
clI qupk ijs CUC n jwie[
1
dl dy ihsy kIqy suvwr ky[
bVw blvwn[
3
Gmswn krdw hY[
4
nOkr[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
260
ibdiq lKihÀ joDw smudwie[
suBt iemwm bKS igin pMc[
awXuD ibzdÎw ijn bhu sMic1 ]8]
hX arUiFby ivzdÎw mhW[
rN mihÀ Pyriq ieiq Auiq chw[
pMc hZwr pMic ky sMg[
kir sucyq dIny ihq jMg ]9]
aibdul KW ky nûdn doie[
awXuD ibzdÎw jwnihÀ joie[
nbI bKS jyTw suq ahY[
duiqX krIm bKS lGu khYx ]10]
alûkwr ijn cwmIkr ky[
jbr jvwhr Zyvr Zr ky[
ijn ky qrY qurÀg bhu moly[
nt ijm PWdiq ieq Auiq foly ]11]
doie sMhsR eyk sMg kir kY[
‘hqhu irpuin ko Ej sMBir kY[’
jugm hZwr duiqX sMig dIny[
swvDwn hÍY kY irs BIny ]12]
KSt shMsR awpny sMg[
abdul Kwn rKy ihq jMg[
iem suBtin ko krÎo ibBwg2[
ihq sMgRwm Dwir anurwg ]13]
ieq siqguru ky iFg suiD aweI[
‘kÎw bYTy soJI nihÀ kweI[
ds aru pMc shzsRY joDw[
ciF awXo qum pr kir kRoDw ]14]
tol aSt bWDy smudweI[
ciF awey, aib prih lrweI[
hUjhu qÎwir SsqR sMBwro[
1
DwrI hY[
vMf[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
261
ZIn qurMgin qUrn fwro’ ]15]
suin siqguru qib bwk Aucwry[
‘hnhu SIGR hI cob ngwry[
szjI suBt skl huie jwE1[
gih gih SsqR moih iFg awE’ ]16]
suin guru hukm jMg ko jwnw[
suBt SsqR gih By svDwnw[
jztU gih quPMg qib awXo[
ipiK SRI hirgoivMd alwXo ]17]
‘lyhu sMig jug Sq2 asuvwr[
Kry agwrI hohu sMBwru[
rwKhu qupk qÎwir kir swrI[
prY nyr idhu ieik ivir mwrI’ ]18]
pun kzlÎwny kI idiS hyrw[
sO asuvwr dIin iqs byrw[
‘qwqkwl qory su lgwvhu[
hqhu quPMgY, awp bcwvhu’ ]19]
pun nwno iek awXuD DwrI[
SzqRü pRhwrin mihÀ bil BwrI[
iqs ky sMg qIn sY kIny[
‘hqhu mlyCin ko bl pIny’ ]20]
bhur iprwgw cil kir awXo[
ikRpw idRSit qy guru drswXo[
kry pMc sY sUrw sMg[
khÎo ik ‘rokhu awgw jMg’ ]21]
snmuK mQrw dyKin krÎo[
mhW bIr bif awXuD DrÎo[
qW ky sMg cwr sY Gorw[
khÎo ‘hqhu qurkin, idhu morw’ ]22]
gurU inkt pun jgnw KrÎo[
1
swry sUrmyx sjky iqawr ho jwvo[
do sO[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
262
ikRpw Dwir iqs Er inhrÎo[
iqs ky sMg suBt sO kry[
‘hqhu quPMg SzqRü air pry’ ]23]
prsrwm SkqU duie awey[
qrkS DnuK srIr sjwey[
ijn ky bwn igny Bt mWhI1[
‘hqihÀ SzqRü so bwciq nWhI’ ]24]
prsrwm sMg do sY dIno[
SkqU ko guru inj sMg lIno[
molk, jwqI mlk, anûdw[
ibDIaw awidk bIr iblûdw ]25]
ieh siB rwKy apny sMg[
kirby hyqu irpuin sox jMg[
tol aSt ijm qurk bnwey[
suin kir apny qQw cFwey ]26]
ieiq siqguru inj kInis qÎwrI[
ZwPq2 qurkin dyin agwrI[
isprin ky bf hoihÀ rkyb3[
qIrin Kpry mnhuÀ jlyb4 ]27]
qrvwrn Gyvr sm jwin[
qomr ky Pul brPI mwin[
angn gulkW Szkrpwry[
joDw ibRMd prosn hwry ]28]
qib ByjÎo nr abdulKwn[
‘gurU! plwvhu qij kir Qwn[
siB aprwD imtih, cil jwE[
Blo n inq Auqpwq AuTwE’ ]29]
awXhu dUq gurU ky qIr[
1
sUrimaW ivc ijnHW dy bwN (aYAux) igNy Bwv slwhy jWdy hn ik.....[
Bojn [aæ: iZawãq = mihmwnI KwNw]
3
Qwl[
4
qIrW dy KpiraW dy mwno jlyb[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
263
dyKiq BXo qÎwr Bt BIr[
Kry hoie kir bMdn kIin[
‘abdulKwn sMdysw dIin ]30]
-nwhk qum GyrV ko mwrw[
BUim CIin kir kot Auswrw[
ikh sox bUiJ kIin ieh kwj?
lInis pRQm Swhu ko bwj ]31]
gwdI Pkrin kyr quhwrI[
kÎox rwjin sm rIiq DwrI?
qRws n Dro iksI ko mn mYx[
snmuK hoiq Swhu sox rn mYx ]32]
iCmY skl aprwD qumwry[
qjhu gRwm ko jwhu pDwry[
nWih q mYx awXhu dl joir[
suin aprwD awp kI Er ]33]
pltw pUrb ko siB lY hOx[
CIn bwj hZrq ko dY hOx[
qum ko gih lY cil hOx jIviq[
kOn bfweI mYx iQr QIviq1 ]34]
ds ar pMc hZwr su joDw[
awviq AumfÎo dl kir kRoDw[
mwry jwhu ikDox gih lY hYx[
pun AupwAu CUtin nihÀ pYhYx-’ ]35]
suin sRI hirgoivMd irswey[
sMg dUq ky bwk alwey[
‘BwjihÀ gIdI hoihÀ gvwr[
hm jIqihÀgy jMg juJwr ]36]
Swhu jhW qumro hY SwhU[
hmro krqw purK alwhU[
ghÎo jwie ko mwrÎo jwie2[
1
iks vifaweI ivc itikaw bYTw hYx, Bwv mwN nW kro vifaweI nhIx rihNI[
kON PiVaw jWdw (qy kON) mwiraw jWdw hY[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
264
jwnÎo jwie iblm nihÀ kwie ]37]
mIrI aru pIrI jg doie[
gwdI qKq iley hm soie[
jMg sMg sd kwm hmwrw[
mwrihÀ SzqRüin bDÎo aKwrw ]38]
ijs mg ByjÎo muglsKwn[
qihÀ ko qum aib cihis pXwn[
SzqRü bDn ko nihÀ aprwDU[
hoiq doS jihÀ duK lih swDU ]39]
qumry hqin hyqu Auqpwq[
hoiq awp hI nihÀ imt jwiq1[
bhu GyrV ko hm smuJwvw[
pRyrÎo kwl nhIx mn lÎwvw ]40]
hm ny kOn durg aib pwXo[
cwir idvs ibsrwm bnwXo[
ciF kir awey sÎwn n krI2[
qAU iCmw hm qum pr DrI ]41]
cly jwhu jy chhu ijTweI3[
nWih q lKhu imRqU inXrweI4-[
khhu dUiq! iem abdulKwn[
-jy imilbo cih muglsKwn5 ]42]
qO cil awAu n rokih koeI[
jy hit jwhu q jIvn hoeI[
do mihÀ iek inrnY kir lIjY[
lrih imRqk huie, hitby jIjY-’ ]43]
suin isr Dun gmnÎo qib dUiq[
dyKÎo gur iFg jQw ksUq1[
1
awpNy awp hI ro rhy hn imt nhIx skdy[
(qusIx Jzt) cVH awey ho (kuJ) pCwN nW kIqI[ Bwv cVHweI qox pihlW qhkIkwq nw kIqI
aslIaq dI[
3
vifaweI[
4
mOq nyVy aweI hY[
5
Bwv jy mrnw cwhuMdy ho[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
265
abdulKwn jwie smuJwXo[
khÎo inRBY ijm2, qQw alwXo ]44]
‘supny BI ijm friq n Syr[
iqm hyrÎo gur bfo dlyr[
Swhu awid sUby Aumrwey[
qnk qRws iks qy nihÀ pwey ]45]
qÎwr lrn rn ko bin rhÎo[
friq n, triq n, siB ibiD khÎo[’
suin kir kopÎo abdulKwn[
jMg krin ko Bw svDwn ]46]
clÎo smuK DOxsy DuMkwry[
bwdiq apr bjy Duin Bwry[
SlK quPMgin smuK clweI[
AuTÎo DUm rj juiq smudweI ]47]
sYnw ikDOx Gtw ciF aweI[
DuKihÀ plIqy Ctw suhweI[
krkiq gwj igriq bhu bwrI3[
kwqur srp sukic fr BwrI4 ]48]
mor sUrmw suin hirKwey[
gulkW jnu krkw5 brKwey[
SRI guru qIr smIr bhy ibnu6[
iqsI rIiq dIKiq hY bin Tin7 ]49]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStim rwsy ‘abudul Kwn awgvn’
pRsMg brnnû nwm eyk iqRMsqI aMsU ]31]
1
ijs qrHW dI pRiqkUl dSw[
ijvyx (gurU jI ny) inrBY ikhw sI[
3
(kVkV dI avwZ AuTdI hY ijvyx) ibjlI kVkdI hY, (golIaW) bhuq ifgdIaW hn (ijvyx)
mIxh pYxdw hY[ [bwrI = pwNI, mIxh]
4
srpW rUp kwier bhuqy fr nwl sMkucdy hn[
5
gVy[
6
SRI gurU jI dy bwN rUp pON czly ibnW[
7
bNwAu qNwAu[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
266
32. [XuzD[ jztU, muhMmd Kwn bzD]
31<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>33
dohrw: SRI gur hirgoivMd jI, mhW DIr blbIr[
Bey arUFin qurÀg pr, lSkr ipKÎo aBIr1 ]1]
cOpeI: tol aSt ijn bMDn kry[
kuC bwvYx kuC dweyx Dry[
awgY aru pwCY inj kIin[
awp bIc awviq bl pIn ]2]
iqm tolin ky awgy toil[
kry awpny siqguru boil[
‘fyrw qjIaih krhu ipCwrI[
SlK pRhwru hohu agwrI ]3]
inj inj toil ibKY iQir rhIXih[
viD bhu awgY hqin n khIXih[’
sYnWpiq siB ko smuJwey[
awgY cly sUr Aumfwey ]4]
SRI guru siB ky bIic ibrwjYx[
mnhu surin mihÀ surpiq CwjY[
kY jwdv mihÀ hirgoivMd2[
iqm iszKin mihÀ hir goivMd ]5]
DnuK kTor hwQ mihÀ Dwrw[
ko nihÀ aYxc skih bil Bwrw[
qICn BICn eICn dyiK[
Kpry qrkS BrÎo aSyK3 ]6]
apr inKMg4 sMg Aucvwey[
jib chIaih lyx qurq clwey[
SRI krqwrpurY kirvwey[
iszKÎw ko dY dY Girvwey ]7]
1
bhwdur (gurU jI ny)[ (a) (awpNy) lSkr L dlyr ifzTw[
SRI ikRSn jI[
3
iqRzKy qy BÎwnk (Kpry qIr) azKW nwl dyK dyK ky swrw qrkS Br ilaw [sMs: qIkSÄN =
iqRzKy[ BIÞN = BÎwnk[ eIkSÄn = azK]
4
hor BzQy[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
267
ispr ibswl DrI BujmUl1[
svw pWc isr ky2 ijs PUl[
KVg Kyq kr bwmy DrnI3[
pd sox PWdin irpu qy jrnI ]8]
cMdRhws cOrw Kr Dwrw4[
dIrG huqo idpiq gr Dwrw[
eyk hwQ mihÀ bwg AuTwey5[
duSmn dl idiS idRSit clwey ]9]
jztU gXo sYn lY sMig[
qupk pRwhriq CyrÎo jMg[
Thw ThI bMdUkin hoeI[
Pyriq hX bf joDw joeI ]10]
inkis gol6 qy lriq agwrI[
qurÀg Dvwie quPMg pRhwrI[
jztU krÎo nyr ijs kwlw[
lwgiq gulkW irdy krwlw ]11]
pwDVI CMd: bhu vDÎo aiDk jztU su bIr[
iqh dyiK muhMmd Kwn DIr[
ly sMg shzsRY azgR cwil[
qÎwgMiq7 qupk nwdiq krwl ]12]
lig igriq suBt Gwiel GumMiq[
kir mwr mwr AUpr prMiq[
kuC FrÎo Bwnu qib dÎos mzD8[
iBr pry sUr cihÀ jIq juzD ]13]
kVkMiq dIh CutkMiq jÍwl1[
1
moFy (AuØzqy)[
svw pMj syr dy[
3
qlvwr dw juzD krn (vyly jo Fwl ik Kzby hzQ Dwrn krIdI hY qy pYrW nwl AuClky ijs
Auqy SzqRÁ (dw vwr) shwrIdw hY[
4
(qlvwr Xw) KMfw cOVw iqzKI Dwr vwlw[
5
GoVy dI vwg[
6
jzQw, quMml[
7
clwAuxdy hn[
8
dupihr qox (ipzCox) qdox kuJ sUrj Fl igaw[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
268
kisXMiq2 bhur bwrUd fwil[
CNkMiq lgiq gj Pyir Pyir[
gulkWin Toik irpu hyir hyir ]14]
DirXMiq iSsq3 qorw su joir[
DuiKXMiq plIqw TOir TOir[
bhu Sbd qVw BV hoin lwig[
Cuit gulkW jÍwlw jwig jwig ]15]
bif AuTÎo DUm ilX ggn Cwie[
rj cFI AurD4, riv nihÀ idKwie[
Bt iBry Byir llkwr boil[
ieq Auq Dvwie pir igriq foil ]16]
imil gey sUr iem awp mWih[
dÍY ndI bhiq iek Qwn jWih[
qurkwn son AumfI ibswl[
gulkWn mwir gyry Auqwl ]17]
jztU pRcMf ko Gyir lIin[
qurÀgin Dvwie awgy su kIin[
viD gey bhuq kir mwir mwir[
huie inkit jwie qupkin pRhwr ]18]
qib khÎo muhMmdKwn dyiK[
‘ien lyhu ipRQk kir jy aSyÞ[
Bt azgR rok bhu swvDwn[
iek bwr prhu siB krhu hwin’ ]19]
suin sYnpqI ky bwk bIr[
iPir gey azgR ilX Gyr DIr[
jztU n qRws icq qnk kIin[
llkwr suBt gn DIr dIin ]20]
iek bwr mwir gulkW igrwie[
1
Bwv bMdUk[
frdy hn[
3
syD bMnHdy hn[
4
AuØzpr L[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
269
Bt pry AuQl lig mriq Gwie[
ikshUMin sIs PUtÎo mrMiq[
iks kyir bdn gulkw PurMiq1 ]21]
iks irdw ibdIrin2 priq BUm[
ikis Audr lgI Gwiel su GUim[
iks bWh tUit, iks tWg tUit[
bhu qupk Coir dl aiDk jUit ]22]
bhu igry iszKÎ qurkWn sMig[
ikq mry pry dIrG qurMg[
ikqhUM BjMiq CUCy plWN3[
ikq Gwie shq drVy ikkWN4 ]23]
jztU su iGriq bf kIn juzD[
gn qurk mwir mwriq su kRüzD[
ipiK jQydwr kzlÎwn nwm[
so BXo azgR bif jMg Dwm ]24]
qupkM qVwk bhu Coir Coir[
hiq kry qurk qn Poir Poir[
jo huqy azgR kuC mwir dIin[
kuC cly Bwij Aur qRws lIin ]25]
kir hlwhUl roky pRcMf[
iPr htYx bIr PorMiq quMf5[
qurkwn sYn siB moir dIin[
iris pry suBt rN aiDk kIin ]26]
sÍYXw: bYrm KW mn kop BXo,
‘lGu bwihnI qy6 ikm qRws ko Dwry?
jMg insMg kro hit kY
iek bwr quPMgin Corhu swry[’
1
golI PoVdI hY[
ivMinHaW jwky[
3
szKNIaW kwTIaW vwly[
4
GoiVaW ny[
5
muK[
6
QoVI POj (kolox)[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
270
dOr pry guru sYn ky AUpr
XOx gulkW brKI iqs bwry[
cyq mYx bwrd Gor kY Dwiehu1
byg kry krkw gn fwry ]27]
bYrm Kwn prÎo jib awie kY
SRI guru ky Bt kRoDiq Bwry[
nyr krÎo gih qomr qIrin
mwriq bolin ky llkwry2[
jo qurkwin kI sYn vDI
bD kIin sBI hX qy Dr fwry3[
XOx AuQly rNbIr igry
ijm gwj qy4 dIh smUh munwry ]28]
tUit kY jUit quPMgin CUtiq
Pyr ary krvwr inkwry5[
ibRMd mno cplw6 cmkYx
ilp SRoNq7 sox rMg lwl AuGwry[
moFin qy kit bwhuin ko
qij bwhin BUim Dryiq juJwry8[
gRIv ktI iks, jWG ktI iks,
CwqI PtI igr ‘hwie’ Aucwryx ]29]
loQ pY loQ geI igr kY bhu
SRoNq ky Cuit cwl pnwry9[
boliq Gwv BkwBk, ibRMd
1
bzdl grjky Dw ky awey[
bolky llkwry mwrdy hn[
3
DrqI qy suzt ley[
4
ijvyx ibjlI nwl[
5
(GoiVaW qox hyTW ifg pYN krky vYrI dy) jzt tuzt gey qy bMdUkW Cuzt geIaW Pyr qlvwrW
DUhky aV Kloqy[
6
ibjlIaW[
7
lhU[
8
moiFaW qox bwhW ktIaW jwky (qlvwr dw) vwhuNw Cutdw jwky sUrmyx ipRQvI qy (ifzg) rhy
hn[
9
prnwly[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
271
igry huie Gwiel, jwiq pukwry[
hwQin mYx qrvwr ghI
inksy qn pRwn, pY nwhin fwry1[
bwXs, gID, gumwX2 mhW,
bif kMk3 aGwiq hYx mws ahwry ]30]
dohrw: ieq gurU ko bif sUrmw, jztU arÎo hMkwr[
KWn muhMmd qurk kO, donhuÀ iBry juJwr ]31]
nrwj CMd: qbY su kop iszK hÍY, kry ikRpwn nûigXW[
pRhwr bwr bwr hI, surMg rMg cMigXW[
kVwkVI mcwie kY, ncwie kwl jIh sI4[
AuBwr mwir mwir kY, pukwr gwj sIh sI5 ]32]
sDIr bIr bIr kY, srIr kwit fwirqy[
aBIr pIr nw ignY6, smUh SzqRü mwrqy[
GmMf7 jMg ko prÎo, pRcMf11 sUrmwin qy8[
igrMiq KMf KMf hÍY, n pMf quMf Twinqy9 ]33]
pwDVI CMd: qib arÎo muhMmdKwn awin[
jztU su bIr jihÀ juzD Twin[
brKMiq bhuq gulkW lgMiq[
pt Bry SRoN sUrw pgMiq10 ]34]
iris BrÎo muhMmdKwin BwiK[
‘nihÀ Bwig, Kro rhu jIq kWiK11!
mm hwQ kyr iek qIr dyiK[
1
pr (hzQox qlvwrW) nhIx suztIaW[
igdV[
3
ictIaW cIlW, igrJW dI iksm[
4
kwl dI jIB vrgI (qlvwr L)[
5
(qlvwr) AuBwr ky ‘mwro mwr’ dI pukwr (aYAux pwAuxdy hn ik) mwnox Syr gzjdw hY[ [gwj
SIxh sI] (a) ibjlI vWùU hsdI (= cmkdI) qlvwr AuBwr ky ‘mwro mwr’ pukwrdy hn[
6
sUrmyx pIVw nhIx igNdy[
7
pRcMf Gmswn[
8
sUrimaW qox[
9
pIlw mUMh nhIx krdy[
10
rMgy hn[
11
hy ijzq dI iezCw vwilaw[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
272
nihÀ ijXiq jwin dY hOx ivSyK’ ]35]
suin jtU bwk iqs nihÀ shwr[
llkwr prÎo iek ibr pukwr[
kir qÎwr qupk iqh qwk lÜC1[
gulkW clI inj dyih rzC2 ]36]
qqkwl qurMgm mwir lIin[
sr cWp qy su cilbo n dIin3[
Dr4 Kro BXo inj ko sMBwir[
Dnu KYxic bwn Bir kir pRhwr ]37]
Cuit gXo srp sm jwie lwg[
jztU Bujwn ky bIic Kwg5[
ibD gXo pwir6, guru rwiK lIin[
pun apr qIr mwrÎo pRbIn ]38]
iqh sMg qurMgm dIin gyir[
jztU su qÎwir Bw TWiF Pyr[
kir qupk qÎwr qwkI su bIr[
Dnu KYxic muhMmd qwk qIr ]39]
Cuit pry duhin qy eyk bwr[
ieiq gulkW Auq qy sr7 pRhwr[
donhuÀ su bIr ky vwr doie[
lig duhin aMig Aur ibDiq soie ]40]
jztU ik irdy lig qIr pwir[
igr prÎo BUim KY kY Bvwir8[
Auq lgI jwie gulkW pRcMf[
Pit gXo quMf Bt ipKiq JuMf ]41]
1
inSwnW[
Aus (jztU ny) awpNI dyh dw bcwAu krky golI clweI[
3
(muhMmd Kwn dw) qIr DnuK qox czlN hI nhIx idzqw[
4
DrqI qy[
5
cuB igaw[ [ihMdI: Kwgnw, cuBNw, gzF jwNw]
6
ivMnH ky pwr ho igaw[
7
qIr[
8
BvwlI Kwky[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
273
donhuÀ su bIr jUJy juJwr[
dl duhin idSin qy Bt inhwir[
airrwie pry AUpr su Dwie[
iek bwr KYxic krvwr, Gwie1 ]42]
lir mriq quriq nihÀ atk hoiq[
qrvwr ik qomr gih Audoiq[
vwrin pRhwr nihÀ dyir lwie[
irs Bry ary hI ktiq QwieÀ ]43]
dl mrÎo ikiqk loQn ibQwir[
pir rhy bIr bMky juJwr[
iek bwir mwir iszKin su kIin[
nihÀ qurk ary bf qRws lIin ]44]
guru bIr eyk, ds SzqRü sMig[
TihrYx n azgR Bw BIm jMg[
bhu krI mwr kzlÎwn bIr[
qomr quPMg qrvwr qIr ]45]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStim rwsy ‘jztU aru muhMmd Kwn
bzD’ pRsMg brnnû nwm dÍYiqMRsqI aMsU ]32]
1
ZÞmI kIqy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
274
33. [bYrmKwn, mQurw bzD]
32<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>34
dohrw: qurk qRws Dir jib Bjy, dyKy abdulKwn[
bfo kRoD kir qp gXo, bolÎo duSt mhwn ]1]
sÍYXw: bYrmKwn ko qIr bulwie kY
kop ko Dwir khÎo smudweI1[
‘kÎox n iQro sMgRwm prÎo
aib Bwij kY jwhugy kOn sy QweIx?
kÎw qum lwj pY gwj prI2,
bhu boliq Qy imil kY aguvweI3[
-kOn arY hm sMig mhW Bt-,
Qory eI iszKin dIno plweI4 ]2]
qUrn qUM rn ko kir jwhu
sBY Bt rokhu dY llkwrw[’
bYrmKwn suny bc bwn sy,
kRoD BXo nihÀ jwie shwrw[
lY dl ko AumfÎo iek vwr hI,
pIsiq dWqin ko bl Dwrw[
awie prÎo gn iszKin pY
iQr hoiq Bey bf bIr juJwrw5 ]3]
mwr quPMgin mwcI GnI,
n ary isK, bYrm Kwn Bjwey[
qomr qIrin sox gulkwin
krI brKw iekswr Dvwey6[
donhuÀ kI idiS qy mir kY
Bt hUr ibmwn cFy mud pwey[
dyih qjI siB pwpin ky
1
swrI vwrqw[
kI qyrI lÜjw qy ibjlI pY geI hY?
3
azgy qW qusIx imlky vD vD ky boldy sI[
4
QoVy iszKW ny hI (quhwL) nTw idzqw[
5
jMgjU sUrmy[
6
sUrimaW L Bjw idzqw[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
275
juiq puMn srIr ko Dwir isDwey1 ]4]
SRI hirgoivMd bIr bhwdur
awdr qy mQurw2 iFg hyrw[
‘jwhu blI! ieh KWn ju awviq
mwriq hY Aur kRoD Gnyrw[
rokhu azgR, hqo kir jMg,
khwviq hY ieh bIr bfyrw[
mwry Gny Bt, nw atkÎo ikq,
kwtiq hwQ ghI SmSyrw3’ ]5]
swdr SRI gur qy suin kY
mQurw mn awnûd ko Aupjwey[
‘awp shwie kro pRBu pUrn!
mwriq hOx ies kO AuQlwey[
kÎw ieh gIdI gvwr ahY
gn kwl ky pRyry cly ieq awey[
rwvr ky bl dIh pRqwp qy
SwhjhW ko ghYx hm jwey’ ]6]
XOx kih kY gru awiesu ly,
kir bMdn ko, hX qyj krÎo[
cwr sY sUr cly ijh sMg
su mwir hI mwr ko Syr prÎo[
dIh dmwmin cob lgy
suin bIrin kY Aur mod BrÎo[
qyZ qurMg sMBwir quPMgin
jMg rcÎo Auqswhu DrÎo ]7]
bYrmKwn huqo ijs QWn
krY Bt hwn, gXo qihÀ Dwey[
XOx llkwir prÎo qurkwn mYx,
Syr prY imRg ibRMd mYx jwey[
1
pwpW vwlI dyh qÎwgky puMnI srIr Dwrky gey (Bwv dyvqw rUp hoky)[
sUrmy dw nwm[
3
hzQ ivc qlvwr PVky kztI jWdw hY[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
276
mwir krI brKw gulkwin kI
jÎox Gn AUnv1 kY brKwey[
sUr dVwdV BUim prYx
bn mYx qur KwqI2 jÎox kwt igrwey ]8]
loh mcÎo duhUM Erin qy
jnu Erin qy ikRiS pwk3 igrI[
‘hwie’ Aucwriq Gwiel awrq4,
bIr bMgwriq DIr DrI[
awps mYx AurJy iek bwr hI
mwir ikRpwnin dIh krI[
SRoNiq BUim rMgIn BeI
gn loQin pY gn loQ prI ]9]
bIr itky n kty rn Kyq mYx,
Ej qy nWih imty lir kY[
hoiq Bey pt lwl smUhin
cwcr5 Kyliq jÎox iPir kY[
kwSt ipRStin ko6 bf nwd
BXo iqs kwl rhy air kY[
ko n imtÎo duhUM Erin qy
cip7 awps bIic igry mir kY ]10]
mwr mcI, kihÀ ‘mwir hI mwir’
su mwr kry hiQXwrin sMgw[
BIm gXo rN Kyq mhW
ipiK kwier ky Aur hoiq aqMgw8[
sUrin ky muK lwlI cFI
1
ErVky[
qrKwn[
3
pzkI KyqI[
4
duKI ZKmI ‘hwie hwie’ kihÀdy hn[
5
holI [sMs: crcrI = hOlI dw gIq, qmwSw, holw awid]
6
bMdUkW dw[
7
iKJky[
8
fr[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
277
irpu mwriq hYx ibc jMg insMgw[
sIs kty gn, bwhu1 kty gn,
bwh2 kty igr gy ibn aMgw ]11]
rokI agwrI jbY mQrw
qib bYrmKwn quPMg clwey[
‘mwrhu ry ikm TWiF rhy,
Bt Qory ahYx iks ny atkwey?’
ly kir sMg shzsR sUrmy
awie prÎo hiQawr AuTwey[
mwir quPMgin aYsI krI
idiS doien ky hX qy AuQlwey ]12]
kyiqn kyir qurMg hqy riN3,
kyiqk bIr mry hX Cory[
kyiqin kI Buj kwit deI
air kyiqin ky gulkW4 Aur Pory[
kyiqin kI kit gRIv geI su
kbMD5 AuTy ipiK dwrun dOry[
kyiqin kI kit jMG geI
lûgry su Kry muK SzqRüin Ery ]13]
ros BrÎo mQurw hX Pyriq
mwir quPMgin SzqRü htwvY[
duMdiB dIh bjYx duhuÀ Erin
qIrin qomr qwk clwvYx[
‘mwrhu mwir’ pukwriq hYx
muK SRoN Bry ais ko6 cmkwvYx[
tUt pry Bt jUt gey,
atky n imtYx, ltky JtkwvYx1 ]14]
1
bwhW[
GoVy [sMs: vwh] (a) tMgW[ [sMs: vrÄ = leI iPrnw]
3
jMg ivc[
4
golIaW ny[
5
DV[
6
qlvwrW L[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
278
XOx jib mwir mcI duhUM Er qy,
bIr igry mir kY smudweI[
bYrmKwn arÎo qib awp hI
bIr ikqyk hYx sMg shweI[
KYxic leI krvwrin mÎwn qy
mwriq byg arY2 aguvweI[
awviq gyriq sUrin kox
TihrY nihÀ ko, as mwr mcweI ]15]
hMsk CMd:
bYrmKwnw[ kIin mdwnw[
KYxic ikRpwnw[ bIrin hwnw ]16]
ko n arMqw[ mwir igrMqw[
rOr mcMqw[ jo bilvMqw ]17]
Gor ncwvY[ vwr clwvY[
Gwiein GwvY3[ hY AuQlwvY ]18]
jwniq ibzdÎw[ SRI ais iCzdÎw4[
nw atkMqw[ iszKin hMqw ]19]
sUr5 ju aOry[ awviq dOry[
qomr qIrM[ byiD6 srIrM ]20]
iszKin hyrw[ bIr bfyrw[
mwriq KzgM[ Dwviq azgM ]21]
dIh hÀkwrI7[ awie agwrI[
sYn sÀGwrI[ hY bilBwrI ]22 ]
8
hirbolmnw CMd: ipiK kY mQrw[ rN Bw suQrw [
Bt kwit igry[ gn dyih1 pry ]23]
1
tuzt ky pey sUrmy (qy awpo ivc) juzt gey, (awpo ivc) aVy hoey ipzCy nhIx huMdy, (awp)
nwS huMdy hn qy vYrI L Jtkw suztdy hn[ (a) (qlvwr) tuzæt peI qy sUrmy juzt gey (hQo
hQI qy) prspr aVy htdy nhIx, cMbVy hoey Jtky mwrdy hn[
2
(jo) aVy[
3
ZKmW qy ZKm lwAuxdw hY[
4
jwNdw hY ivzdÎw qlvwr nwl kztN dI (qko iesy rws dI aMsU 31 aMk 3)[
5
sUrmyx[
6
ivMnHdy hn[
7
bVy hMkwr vwlw hY[
8
cMgw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
279
jihÀ Kwn Kro[ qihÀ awin aro[
Bt ibRMd iley[ qihÀ TWF ikey ]24]
agnI Auglw[ gulkwin flw2[
kis Coir deI3[ bhu mwir keI ]25]
Bt BUim igry[ hX CUC iPry[
qurkwin hny[ qij pRwn Gny ]26]
idis dÍY irs kY[ qupkW kis kY[
smudwie CtYx[ muK sUr4 jutYx ]27]
nihÀ pwiC hty[ iqs Qwn ilty[
isr Pit gey[ gulkwin hey ]28]
sÍYXw: SIGR clwie kudwie qurMg ko
ros BrÎo mQurw mn mYx[
bYrmKwn ky nyr FukÎo
ipiK awviq dIh vDÎo rn mYx[
AUic pukwr khÎo llkwr
‘hny Bt qYx pRivSÎo gn mYx[
sUr imlÎo nihÀ ko aib lO,
iQrqw kir bIr! aXoDn mYx5 ]29]
swmuhy moih Kro aib hohu,
tro nihÀ, qoih idKwvhuÀ hwQw[’
XOx suin bYrmKwn hsÎo
‘qum jwniq kÎw hiQawrin gwQw?
mYx jib lO n kupÎo qum pY
qib lO qurkwin hnhu bil swQw[
dyKhu mwriq hOx siB ko
kir hOx bhu ruMf6 ktOx gn mwQw1’ ]30]
1
srIr[
agnI Auglw (= bMdUkW) ivc golIaW pweIaW[
3
iSsqW bMnHky clweIaW[
4
sUrimaW dy mUMh[
5
juzD ivc, jMg BUmI ivc [sMs: awXoDn] (a) mYx Auh (sUrmw) hW ijs nwl juzD nhIx ho
skdw[ [sMs: aXoDX]
6
DV[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
280
boliq bYrmKwn ‘Kro’,
qib joir quPMg ko Gor pRhwrI[
XOx kVkI jnu gwj prI,
liK Kwin qurMg kudwie agwrI2[
awp gXo bic bwhin ky lig3
tUt geI iqh tWg ipCwrI[
qUrn hI aivnI igr gw,
pd qIn qy nWihin cwil agwrI ]31]
bYrmKwn Kro DrnI pr
Fwl ikRpwn ko hwQ sMBwry[
hÍY huiSawr pRwhrin lwig
ktY gn aMg Drw pr fwry[
Gorin kY aru sUrin kY
ais mwriq, awp bcwvin Dwry[
kyqy igry Bt nWih sMBwriq
kyiqk awie prYx llkwry ]32]
SRI guru ky Bt mwrin ky
ihq bYrmKwn ko Gyir lXo[
Kwie pRhwr nhIx ikis qy,
kir ibRMd Aupwie n Gwie GXo4[
cMclqw Dir nwciq hY jnu
Fwl qy vwr ko rok idXo[
qyg qy mwriq awip bcwie kY
sUr ihrwn Bey n hXo5 ]33]
XOx ipiK kY mQurw iris kY
hX qy AuqrÎo qqkwl qhW[
dwv qkÎo, krvwr n Kwie,
ieqY Auq Dwie bcwie mhW[
1
isr[
bYrmKwn ny lK ilaw qy GoVw azgy L kudw ilaw[
3
Bwv GoVy L lÜgI[
4
swry hI Xqn kr rhy (pr Aus) ny ZKm nw KwDw[(a) Bwv dwAu GwAu L bcw jWdw hY[
5
mwiraw nhIx igaw[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
281
qUrnqw Dir kY qib aOck
jor krÎo hiq vwr jhW1[
dOn Bujwn ky bIc ghÎo,
Cuit jwn chÎo, Cuitbo n lhw ]34]
bwihn ky bl ko kir kY
Aultwie kY bYrm KWn igrwXo[
CIn ikRpwn hnI iqs gRIv
ktÎo Dr qy isr dUr bgwXo[
dyKiq hI mQurw bl ko2
guru ko dl dIrG hI hrKwXo[
Kwn kI sYn irsI aiqSY
ijn ko isrdwr Drw AuQlwXo ]35]
awin pry mQrw isr* AUpr
qomr qIr hnY qrvwrYx[
Gyir ilXo bf bIr bhwdur
rwiq ko cMd jQw prvwrYx[
hÍY purZy purZy igr gw qib
awip mrÎo bhu SzqRüin mwrY[
dyiK gurU ibksy purSwrQ3,
‘DMn’ sBY iszK qWih AucwrYx ]36]
awps mYx imil sYn geI
qij hwQ quPMgin ko llkwry[
qomr kI bf mwr mcI,
qlvwr ncI, cil4 lohU pnwry[
Pyir ktwrin jUit gey
jnu hyru brMgin pRwn dy vwry5[
mwir mry Dr1 bIc pry,
1
bl nwl vwr mwr irhw sI ijzQy[
mQrw dy bl L[
*
pw:-iszK[
3
bl[
4
czl pey[
5
mwno apzSrW L dyKky pRwn vwr rhy hn[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
282
Dr2 sIs kty n hty ipCvwry ]37]
dohrw: iem mwcÎo Gmswn qib mry hZwrhuÀ bIr[
ipiK Bwjy kwier qbY, sUr rhy Dir DIr ]38]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStm rwsy ‘bYrmKwn ar mQrw iszK
bzD’ pRsMg brnnû nwm qRYiqRMsqI aMsU ]33]
1
DrqI[
DV[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
283
34. [blvMf KW qy klÎwNw bzD]
33<<ipClw aMsU
1
qqkrw rwis 6
dohrw: bjy juJwAU duh idiSin,
aglw aMsU>>35
Aumif clI bf sYn[
kzlÎwNw qib kop kY,
qurkin ko ipiK nYn ]1]
2
BuXMg CMd: jhW ByV gwVHo, krwcol cwlYx[
prÎo Dwie sUrw anI ibRMd hwlYx3[
quPMgwin mYx doie fwlûiq gorI[
krÎo Foie FUky iekMbwr CorI ]2]
plIqy DuKy ibRMd jÍwlw AugwlI4[
AuTY nwd AUcy duAU Er cwlI[
bhI SUMk gorI sVwky lgMqI[
iksU quMf kY mUMf KMfY DsMqI5 ]3]
ksYx Pyr bwrUd fwlYx iSqwbI[
lgYx sUr GUmYx igrYx jÎox SrwbI[
CNMkwr hovY gjM kyr Toky6[
kVwkwV CorYx sBY SzqRü roky ]4]
jhW Kwn ky cuMg bWDy7 lrMqy[
krI mwr BwrI igrMqy mrMqy[
pry jwie joDw gurU iszK bMky[
krYx SIGRqw BUr nWhI aqMky8 ]5]
DrYx sUrqw SRI gurU ko idKwvYx[
bMgwrYx mlyCwin sOhYx clwvYx[
igry bIr bMky kry mUC bMkI9[
1
mwrU vwjy[
qlvwrW[
3
swrI POj ihlw idzqI[
4
smUh bMdUkW dy plIqy DuKy [jÍwlw Auglw = bMdUk]
5
iksy dw muzK Xw isr qoVdI hoeI Ds jWdI hY[
6
gjW dy (bMdUkW ivc) ToikaW.....[
7
tolIaW bMnHky[
8
frdy nhIx[
9
muzCW qy qwAu dyN vwly[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
284
pRhwrYx ikqy koie Bwjy sSMkI1 ]6]
prI loQ pY loQ poQwin2 hoeI[
quPMgYx igrMqI sÀBwrMiq koeI[
AuqY Kwn FUky ieqY iszK gwjy[
Bey sMmuKY sUr pICY n Bwjy ]7 ]
dohrw: mwrmcI duhUM Er qy,
Bt kzlÎwnw Dwie[
prÎo bIc qurkwin ky,
‘mwir mwir’ muK gwie ]8]
pwDVI CMd: ipiK abdul KW ‘rN Bw ibswl[
guru bIr awin pRivSMiq jwl[
kit geI bwhnI bhuq Kyiq[
gn Kwn azgR idF nihÀ sucyq ]9]
Auqswh hIn nihÀ lriq Dwie[’
qib kRoD Dwir bolÎo sunwie[
blvMf Kwn ko iFg bulwie[
‘qum huqo bIr qomr BRmwie ]10]
qn dyiq kÎOx n aib lrn hyqu[
gur iszKin rokÎo jMg Kyq[
jy hirguivMd ko ilhu n mwir[
nihÀ pkrhu awip ij, hO ij hwir3* ]11]
qum kho khW bYTin sQwn[
nihÀ bIc su bolin dyihÀ Kwn4[
gur alp sYn qy arih jMg[
pun lrhu khW inj aiDk sMg5? ]12]
ieh jQydwr awviq agwie[
surKw qurMg1 cMcl kudwie[
1
sihq fr dy[
Fyr[
3
(qy) jy awp nW pkVogy (qW) hwr ho jweygI[
*
pw:-jYho ij hwir[
4
(qy) Kwn (awpNy) ivzc bolN nhIx dyNgy[
5
qusIx awp qox bhuqI (sYnW) nwl iPr kIkUM lVogy?
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
285
ies hqhu azgR hÍY kY irswie[
pun gurU bwhnI idhu plwie ]13]
atkY n koie hzlw su Gwil[
Bt alI bKS iqs lyhu nwil[’
blvMf Kwn prcMf bIr[
suin kY su kRoD bc aiq aBIr2 ]14]
Gorw kudwie qomr sÀBwir[
iFg alIbKS lIno hkwir[
huie smuK clÎo gur ky irswie[
Bt dÍY hZwr ijn sMg Dwie ]15]
iem Bey azgR gur smuK dOir[
kir hlwhUl sMgRwm TOr[
qib ipKÎo klÎwny kRoD Dwir[
iqh smuK hoie AUcy pukwir ]16]
‘mY Kro qoih ko hqinhwr[
ikm jwiq azgR ko hmhu twir[
ibn mry ik mwry jMg mWih[
ieq Auqih jwiq ieh Auicq nWih’ ]17]
iem kih sMBwir qupkM pRhwr[
blvMf murÎo suin kRoD Dwir[
‘kÎox cihiq n jIvn? pRwn dyiq[’
kih BXo smuK, donhu sucyq ]18]
kibzq: prÎo rOr dOir kir TOr TOr kupy bIr,
do do gorI Toik qÎwr qupk sMBwir kY[
pry airrwie, Dwie imly smudwie jwie,
hXin kudwie kY plwie air mwir kY[
jÍwlw AuglwNI qy3 pTwNI sYN hwNI gN,
mWig mWig pwNI pRwN Cory qn fwr kY[
awXuD pRhwr kY suBtin bMgwr kY
1
lwl GoVw[
bVI vIrqw vwly[
3
bMdUkW qox[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
286
mry hYx air mwir kY, igry hYx Kwn hwir kY ]19]
Kwn blvMf bilvMf BujdMfin qy1
qomr pRcMf ko BRmwie bwir bwir qy[
Gorin ko morin minûd so ncwie kir
mwrY iszK Er, Aur Poir Poir fwirqy2[
bwhuin ko bl kir bwhnI ihlwie deI,
bwhin ko pRyir bwhu GwAu, bhu mwir qy3[
AUcy so pukwrqy, bMgwrqy, n hwrqy hYx,
Kry llkwrqy quPMgin pRhwr qy ]20]
jbY blvMf4 rn mMif kY GmMf5 krÎo
Bey KMf KMf clI cMf jo ikRpwn qy6[
iszKin smyq hÍY klÎwny ny iblokÎo qib
bwZI ko iqRpwie7 BXo awgy kop Twin qy[
gorI doie fwir kY quPMg inj qÎwr kir
myil kY plIqw ko AuBwrI Dir pwn qy8[
lgI jwie jÍwn qy su pRwn kr hwin qy
igrwXo hY ikkwn qy n AuTÎo iqs Qwn qy ]21]
nyZw nihÀ qÎwgÎo, anurwgÎo jMg, BMg BXo9
dyiK kY bKSalI ibsimE ibcwir kY[
bIrin sox khÎo ‘blvMfKwn igrÎo mrÎo,
hUjIey agwrI nqu DwvYx irpu mwir kY[
roko awgw jwie ibRMd qupk clwie Dwie,
bfy Bt Gwie, Kwie mwrY qn fwir kY[
awXuD sMBwir kY ibswl DIr Dwir ky
1
blvMf KW bl vwlIaW BujW nwl[
PoV PoVky suzt idzqy[
3
bwhW dw bl krky (vYrI dI) sYnW ihlw idzqI (iPr) GoVy pRyr ky (SsqR) vwh ky bhuiqaW L
ZKmI (kr idzqw qy keI) mwr vI idzqy[
4
blvMf Kwn ny[
5
Gmswn, hMkwr[
6
iqzKI ikRpwn dy clN qy[
7
tpwieky[
8
rzKky hzQ qy[
9
nwS ho igaw[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
287
arIjY1 air mwir kY, su hoS ko sMBwir kY’ ]22]
rswvl CMd: khY XOx pukwrI[ pXwny agwrI[
quPMgYx sMBwrI[ brUdY su fwrI ]23]
gjM Toik gorI[ krI SzqRü ErI[
plIqy imlwey[ su qoVy DuKwey ]24]
smUhy arwqI2[ qzkYx qWih CwqI[
CutI SUMk jwqI[ lgI byg qwqI3 ]25]
bfy SzqRü GwqI[ qurMgYx ppwqI4[
Bry SRoN5 JUly[ plwsM pRPuly6 ]26]
azlI bKS DwXo[ qurMgY ncwXo[
klÎwnY su hyrw[ khÎo qWih byrw ]27]
‘hqÎo Þwn awgy[ abY jy n Bwgy[
pTOx qWih sMgw[’ sÀBwrI quPMgw ]28]
kbY bwm pwsy[ qurMgM inkwsy[
kbY hwQ dWey[ clwkI idKwey ]29]
cukY nWih gorI[ ijsy qwik CorI[
hqÎo so insMsY[ bfy bIr DÍMsY7 ]30]
klÎwnw ju DwXo[ agwAU su awXo[
alI bÞS DwrI[ quPMgM qXwrI ]31]
qkÎo azgR awvw[ su qorw Jukwvw[
iSqwbI plIqw[ AuTÎo nwd kIqw ]32]
CtI awie gorI[ irdw dIin PorI[
igrÎo JUm aYsy[ ktÎo ruK8 jYsy ]33]
mrÎo jy klÎwnw[ Bey mod Kwnw9[
hlwhwl kIny[ cVI cOxp cIny1 ]34]
1
aVo[
vYrI[
3
qzqI[
4
ifzgdy hn[
5
lhU nwl iBzjy[
6
(mwno) iCzCry Puzly hn[
7
nwS kIqy[
8
ibRzC[
9
pTwN KuS hoey[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
288
agwAU pXwny[ Bey swvDwny[
rNM rMg rwcy[ mhW ros mwcy ]35]
ikRpwnYx inkwrI[ pry eyk bwrI[
qCwmuzC kwty[ ikqy iszK fwty ]36]
ikqy mwr nyZy[ proey kryjy[
ikqy muSt juzDM[ krYx sUr kRzüDM ]37]
krwcol Bwry[ su KMfy duDwry[
qjI Fwl awgy2[ iBzry SMk3 qÎwgy ]38]
ieqy iszK kUkYx[ Auqy KWn FUkYx[
ispwhI krwry[ nhIx koie hwry ]39]
kty azgR hÍY kY[ hqYx kop kY kY[
bfo SRoN cwlw[ su loQYx krwlw ]40]
prI Kyq mWhI[ ibhMgy su KWhI[
iPrYx sÎwl mwqy4[ BtM mws Kwqy ]41]
gnû kMk awey[ iQry jMg Qweyx[
bfI igRzJ bolYx[ BeI ibRMd folYx ]42]
dohrw: iPrYx jognI BIKnW,
krqI SRoNq pwin[
BUq pRyq nwciq hsiq,
AuiT AuiT priq mswn ]43]
kql Bey isK gn jbY,
ErV pry5 pTwn[
lSkr dIrG ijnhu ko,
krihÀ khW qk hwn ]44]
iszKin ko aru Kwn ko,
prÎo jMg ibkrwl[
donhuÀ mir kir igriq hYx,
loQ loQ pr jwl ]45]
1
Auqswh ciVHaw idzsdw sI[
Fwl agy krky clwAuxdy hn KMfy qy krwcol[
3
fr[
4
mzqy hoey[
5
tuztky pey[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
289
kyiqk isr nWgy pry,
jMbuk KYxciq mws[
idRg AuGry jnu ijXiq hYx,
inksy pRwn qhW su1 ]46]
qomr qrvwrin qbr2,
qyßy qIr quPMg[
aMg BMg ibc jMg ky,
SRoN lwl qn rMg ]47]
mry hZwrox hX blI,
CUCy ko ibcrMiq[
ko GwXl hÍY kir Kry,
Gumiq nhIx clûiq ]48]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStm rwsy ‘blvMf KWn klÎwnw
iszK bzD’ pRsMg brnnû nwm cquriqRMsqI aMsU ]34]
1
iqzQy hI (iqnHW ivcox)[
vfy sPwjMg [aæ: qbr]
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
290
35. [alI bKS, nwno qy iemwm bKS bzD]
34<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>36
dohrw: alp iszK awgY rhy Gyry awin pTwn[
SRI hirgoivMd dyiK kY kopy irdy mhwn ]1]
sÍYXw CMd:
alI bKS siB lSkr awgy
hqih qPMg BXo hMkwr[
sYn skl qurkwnI AumfI
bhu DOxsin kI AuiT DuMkwr[
hwQin ghy pqwkw1 awviq
Prry Coir idey iqs bwir[
BeI jIiq min jwniq mUrK
qurÀg Dvwie pry iekswr ]2]
SRI gur cWp kTor sMBwrw
bwn pnc ky ibc bgrwie2[
aYxic kwn lig Kprw CorÎo
gXo bIr byDiq agvwie[
iek duie qIn cwr lig pMchuÀ
jo snmuK iqs Bydiq jwie[
abdul Kwn Kro jihÀ pwCy
qihÀ lO phuÀcÎo ibRMdn Gwie ]3]
iem kir kop pRhwry sr Kr,
igry sYxkry mußl pTwn[
‘ko mwriq iehu idKIXiq nWihn
hmry bIr kIin gn hwn[’
Ttk gey Bt3 atk rhy qihÀ,
nihÀ awgy pun kIin pXwn[
qib nwno kI idSw dyiK kir
dXw idRSit qy hukm bKwin ]4]
‘alI bKS! ieh awgy awviq
1
JMfy[
iczly dy ivzc vgwky Bwv joVky[
3
iTTûbr gey (vYrI dy) sUrmy[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
291
qoih hwQ qy aib imRqu hoie[
qupk acUk clwviq, cOks
bchu awp1, ies lyhu proie[’
suin siqguru qy nwno iqh iCn
DnuK sÀBwrÎo inSTur joie[
Gorw pRyriq hyriq irpu ko
awgY gXo bIr bf soie ]5]
bIrin pr qIrin kI brKw
Gn smsr krqw iek bwir[
sMg qIn sY iszK smuK By
CutI quPMgin SlK Audwir[
kir hzlw bif myl kulwhl
Sbd qVw BV AuiT kVkwr[
vDy pTWn dVwdV gyry
Dr AUpr mir pry juJwr ]6]
alI bKS ko qik kir nwno
qIKn BIKn bwn inkwr[
ijs qy jIviq rhih n SzqRÁ
bwg AuTwie durwie agwr2[
snmuK hÍY kir aYxic kwn lig
alI bÞS ipiK qupk sMBwr[
qÎwr krin lwgÎo qib qUrn
qorw jrÎo plIqy Dwir ]7]
qÎwir kriq hI rhÎo mMd miq
ieqny mihÀ nwno blvwn[
qkÎo quMf dr Kprw CorÎo3,
gXo srp ky hoih smwn[
DrI iSsq bMdUk rhI kr
1
bMdUk acUk (= inSwnW nw cuzkn vwlI ieh alIbKS) clwAuxdw huMdw hY so qusIx cOks hoky
awp bcNw qy...[
2
GoVy dI vwg cuzkI qy duVwky azgy kIqw[
3
(nwno ny vYrI dw) mUMh rUpI drvwZw qzk ky qIr mwiraw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
292
brmI ijm pRivSÎo muK bwn1[
igrÎo qurÀg qy Kwie BvwrI
aOxDo prÎo jMg ky Qwn ]8]
alI bÞS ko mwir lIin jib
siB aivlokiq ijXiq2 pTwn[
DrÎo qRws, kuC pwCy hitgy,
iszK ErVy bif blvwn[
aYxic ikRpwnYx leI mhwnYx
SzqRüin hwnY bf rN Twin[
hlI sYn ko3 jbih iblokw
cih rokw qib abdul Kwn ]9]
huqo iemwm bKS qib nyry
khÎo kRoD qy ‘khW ipKMiq?
gur qy qurk qRws Aur Dir kir
Dwviq awviq awXuDvMiq[
ly inj lSkr snmuK hÍY kir
mwrhu iszKin ko blvMq[
Bwgy khW jwhugy mUrK!
morhu skl DIr DirXMiq4’ ]10]
suniq iemwm bKS qib DwXhu
ly kir sMig sAUr hZwr[
jhW lriq nwno Bt mwriq
qIr quPMg cliq hiQawir[
qhW awin jUtÎo, bhu CUtYx
gorI, PorihÀ irdY juJwr[
igr igr prihÀ pvMgm qy5 Bt
aMg BMg ko krihÀ pukwir ]11]
1
(Aus vlox) bMdUk dI bDI iSsq hzQ ivc hI rih geI, (qy Aus dy) vrmI rUpI mUMh ivc
qIr Ds igaw[
2
(jo) jIxvdy sn[
3
sYnW L ihzl igaW[
4
DIrj Dwr ky sB L moV idE[
5
GoiVaW qox[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
293
iBry iszK guru ky sMg qurkin
mury n pICy iek pg Qwn[
cmkihÀ KVg SRON sox ilpty,
ktihÀ aMg Bt Gwie mhwn[
hqihÀ sIs pr muK lig cIrihÀ
kyiqk ky muK bjihÀ ikRpwn[
krn, nwiskw iCdy ikiqk ky
kyicq kry iblocn hwn ]12]
moVy lgih bIc qy cIriq,
SsqR ghy hwQin kit jwiq[
kyiqk kMT ktiq, isr Auqriq,
Dr igr priq, ikiqk qrPwiq[
kt qy ktiq1, n imtiq atk Bt2,
mwriq Kry KVg sihgwq3*[
SRoNq bhiq anykin ky qn
GwAu4 Bkw Bk boliq Gwiq ]13]
smuK iemwm bKS qib hoXis
hX cirby ibzdÎw bf jwin[
aiDk PMdwviq ieq Auq Pyriq
kbih quPMg hqih iFg awin[
kib nyZw gih mwriq Dwviq
kbhuÀ suBt ky Gwie5 ikRpwn[
nwno sMg arÎo qib hÍY iFg
donhu ghY KVg Kr pwn6 ]14]
Pyir qurMgm dwv iblokihÀ
donhuÀ cmkwviq SmSyr[
1
kmr qox kty jWdy hn[
sUrmy nW htdy hn nW atkdy hn[
3
KVy hoey qlvwr mwrdy hn (qy qlvwr) srIr qy sihÀdy hn[
*
pwTWqR:-mih gwq = srIr ivc[
4
ZKmIaW dy GwAu[ (a) kzty hoey ZKm[
5
mwrdw hY[
6
iqzKIaW KVgW hzQ ivc[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
294
Gorin Pyrin kI bhu ibzdÎw
kriq awp mihÀ FUky nyr[
jib nwno ny KVg pRhwrÎo
rokÎo inj kir KVg agyr[
duiqX vwr pun kInis qUrn
bwm hwQ kwtÎo ibn dyir ]15]
kupÎo iemwm bKS kr kit gw,
bl qy mwrÎo KVg AuTwie[
lig iskMD1 CwqI lig cIrÎo
igrÎo qurMg pr qy AuQlwie[
swdr dyvbDUin2 AuTwXhu
nWno lIin ibmwn cFwie[
iszK ibloik ErVy snmuK
qomr qIr quPMg clwie ]16]
iek kr ktÎo eyk kr mWhI
KVg ghY mwriq ibclwie3[
qurk hZwrhuÀ ‘mwir mwir’ kih
awie pry iszKin pr Dwie[
prÎo rOr qib, AuTÎo Sor bf,
duhrI cob dmwmy vwie4[
qupk, qmwcy, qomr, qIrin,
qrvwrin, qbrin qr Gwie5 ]17]
Bwgy iszK ikiqk hit pwCy
kyicq phuMcy guru iFg dOir[
‘mhwrwj! nwno rN mwrÎo
qumro srdwr n iqs TOir[
prÎo jor Auq iszKin AUpir
Byjhu jQydwr ko aOir[
1
moFy qox[
apzsrW ny[
3
iKMfw irhw hY[
4
vjweI[
5
kuhwiVaW nwl bhuq mwrdy hn[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
295
dyKhu krhu iblocn Auq ko
vDy qurk mylÎo bf rOr’ ]18]
suin SRI hirgoivMd inhwrÎo
krÎo iprwgy sMg bKwn[
‘qUrn qUM rn ko qihÀ phuÀchu
jhW lrweI Zor mhwn[’
jgnw ikSnw suBt amolk
ipiK TWFy ien pTÎo sujwn[
aOr sUr siB dOr TOr iqs
jwie lry mylÎo Gmswn ]19]
clI quPMg qmwcy qUrn,
qomr qIrin kyr pRhwr[
htiq n pICy, iQry Kwn qihÀ,
pry su joDw kty su mwir1[
prÎo sMgRwm Gor iqs iCn mihÀ
chuÀidiS cmkiq gn qlvwr[
iPriq iemwm bÞS iek kr kit,
jgny mwir dIin bl Dwir ]20]
ijs Ql mihÀ guru Bt idF hÍY kir
lriq rhy so ilXo Cutwie[
gwf pqwkw2 qihÀ By gwFy
nihÀ pwCy pun pWie htwie[
so Ql cihiq Cutwvin ko
pun ly kir sMg suBt smudwie[
prÎo iprwgw AUpr iqn ky
krvwrin kI mwr mcwie ]21]
igry pTwn mugl hÍY purZy
nihÀ Coriq inj pwie jmwie[
guru Bt BnYx ‘su Qwn Curwvhu
prÎo Zor rN ko iqs QwieÀ[’
1
jo joDw (aw ky) pYxdw hY Aus L kztky mwr idMdy hn[
JMfw gfky[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
296
ibDI cMd gur swQ bKwnI
‘mo pRiq hukm dyhu Purmwie[
qihÀ sMgRwm BXwnk mwcÎo
phucOx SIGR su bnOx shwie’ ]22]
suin siqguru ny awiesu BwKI
iqhÀ sQwn pr juitgy bIr[
‘jwhu Cutwie qWih hit awvhu,
Tihrhu nihÀ icr kwl, suDIr!’
suniq qurMgm gXo Dvwviq
sMg iley joDw gn BIr[
mwir mwir kir jwie pry qib
hqy hZwrhuÀ igry srIr ]23]
KVg pRhwriq suBg1 bfyry
duihÀ idiS qy mwcÎo Gmswn[
BeI loQ poQin angn qihÀ
mwir mry igir gy iqs Qwn[
ibDIcMd phuÀcÎo iqs Ql iQr
CIn pqwkw lIin sujwin[
ikiqk kty ar ikiqk plwey
inj Ql pr isK By svDwn ]24]
gey2 dOr kir, ipKihÀ n pwCy,
jhW iblokiq abdulKwn[
3
‘kql pTwn Gny qihÀ igir gy,
BwgI cmUM qRws ko Twin[
lInI CIin pqwkw qumrI
BXo ibswl qbih Gmswn[
arÎo n koeI, KrÎo n hovw,
prÎo mhW rN, iQrÎo n Qwn ]25]
kty qhW hI hty n Qory,
1
sRySt[
(pTwn) gey[
3
abdul KW L ikho ny[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
297
jihÀ qy Bwjy isK pun awie[
jor pwie kir CIn lIin so,
awgy awviq mwir mcwie[’
abdulKwn kwn iem suin kir
BXo ihrwn mnih pCuqwie[
-aOck jMg pwie gr apny
suBt sMg ky siB mirvwie- ]26]
krmcMd aru rqn cMd jug
donhuÀ ko irs kih builvwie[
bUJin kry ‘khW qum hyriq?
pRyriq cmUM aiDk mirvwie?
khiq huqy qum, guru iFg joDw
nihÀ ko, rMk iszK smudwie[
awty mihÀ ijm lvn bqwviq,
aib kÎw BXo idey siB Gwie? ]27]
pMc hZwr cmUM ky sMgY
pMc cmUMpiq idey sMGwr[
bcy su Bwjy awviq ieiq ko
awgy BeI ßZb kI mwr[
nbIbKS nûdn bf myro
iqs ky swQ su doie hZwir[
aOr hZwr doie sMg lIjih
gmnhu awgY jihÀ bf rwr1 ]28]
mYx awXo2, qum qy kuC pwCy,
jihÀ lig gurU qhW lig jwie[
ghhu ik mwrhu byg isDwrhu’
bolÎo rqn cMd ibsmwie[
‘nhIx sYn kuC, qum BI jwnhu,
kOn lrÎo eyqo aguvwie?
aib hm jY hYx, ipKhu, lrY hYx,
1
jMg[
mYL awXw (jwNy)[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
298
ikm atkihÀ? siB jwihÀ plwie’ ]29]
dohrw: nbIbKS ipq sox khÎo, ‘kÎo icMqw icq dIin?
jib lO mYx phUÀcÎo nhIx, qib lO sMGr kIin1 ]30]
dyKhu kYsy mYx hqOx, kOn lrYgo awin[
aink jwiq ky rMk nr, iekTy kir dl Twin2 ]31 ]
hMsk CMd: mYx gih lY hOx[ nw atkY hOx[
kOn arY go[ jMg prY go ]32]
awvhu pwCy[ awXuD kwCy3[
koie n JwlY[ jy Bij cwlYx ]33]
qO qum roko[ TWiF ibloko[
Coir quPMgYx[ Gyir insMgYx ]34]
kwj suDwro[ Dwm pDwro4[
lwj rKIjY[ kIriq lIjY’ ]35]
XOx kih cwlw[ kop ibswlw[
lY krvwlw[ suMdr Fwlw ]36]
bMbilawlw[ qomr Bwlw5[
rUp krwlw[ locn lwlw ]37]
pRyir qurMgw[ ccl aMgw[
agR kudwvw[ jÎox nt jwvw ]38 ]
dohrw: apr cmUM cwlI qbih, ijm jl kyr pRvwh[
rqncMd Bw eyk idiS, Dwey kriq Aumwh ]39]
krmcMd dUsr idSw, DIr dyiq bif bIr[
gih lYx hYx aib gurU ko, pihly hzly cIir6’ ]40]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStim rwsy ‘iemwmbKS alIbKS
nwno bzD’ pRsMg brnnû nwmu pMc iqRsMqI aMsU ]35]
1
qdox qzk hI (gurU juzD krdw irhw hY[
bNwieaw hY (gurU jI ny)[
3
Pbwieky[
4
ieh kwj suDwr lE (qy Pyr) Gr L tur cl[
5
bMblW (= PMmNW) vwlw qomr qy Bwlw[ (dyKo pRXwie dsm gRMQ pMnw 113)
6
(isKW dI sYnw) cIr ky[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
299
36. [krm cMd PVky Czifaw]
35<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>37
dohrw: duMdiB bjy anyk hI, ds shzsR bf sYn[
AumfI awviq jMg ko, ibDIcMd ipiK nYn ]1]
inSwnI CMd: ipKÎo iprwgw inkt inj, iqs ko smuJwXo[
‘krhu SIGRqw jwhu aib, guru ky iFg DwXo[
1
awgY awviq bwhnI, siB Zor lgwey[
pwCY abdul Kwn hY, Prry Cutvwey ]2]
jMg aMq ko chiq hY, pRyry siB kwlw2[
DUr AufÎo pUrÎo ggn, jnu GVw ibswlw-[
suiD dIjY siqgurU ko -mwcih Gmswnw[
jÎox rjwie huie rwvrI mwrihÀ qurkwnw’ ]3]
suniq iprwgw qib gXo, lY dsk sAUrw[
ijs Ql mihÀ SRI siqgurU, hirgoibMd sUrw[
hwQ bMid bMdn krI, siB dSw sunweI[
‘abdluKW aib awp hI, awXhu aguvweI ]4]
cFI POj sm Gtw ky, awviq AumfweI[
qÎwghu qIr smIr sm, ijs qy imit jweI[’
suin kir SRI guru nIr sox, kr crn pKwry[
krÎo sucyqw skl ibiD, muC Sms3 suDwry ]5]
pihry bsqR nvIn siB, klßI bf SoBy[
ijgw bDI hIry bfy, ijn ipiK mn loBy[
cMdRhws4 cOrw ruicr, lykir gr pwXo[
qrkS jrÎo jvwhrin, Zwhr dmkwXo ]6]
qICn BICn qIr gn, eICn5 qy hyry[
Kpry srp smwn jy, Bir lIin Gnyry[
gr mYx pwie inKMg as6, pun ispr sMBwrI[
1
qy awKy ik....[
mOq ny[
3
dwVHw[
4
qlvwr[
5
nyqRW nwl[
6
aYsw BzQw[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
300
SoBiq pwie iskMD Dir, biD lIn ipCwrI1 ]7]
PztI dÍY cOrI aiDk, idF muSt ibswlw2[
cwmIkwr qy ilpiq siB, dIpiq duiq jwlw[
gwFy jug goSy3 bfy, pY bhu lptwey4[
kwrIgr rwKy inkit, kih kir kirvwey ]8]
dIrG Gor kTor bf, ijs iKcY n koeI[
ignqI tMkin kI n kuC, idF jyh sMjoeI5[
jgq ibKY dUjw n ko, aYxcih bl lwey[
ilXo srwsn hwQ as, gun jWih sunwey ]9]
sr moty, pr kMk ky, Kpry bhu qIKy[
ijs qy Cuit kir byg qy, bf srp srIKy[
byDiq hYx gn airin ko, pRwnin kir hwnw[
gih kir SRI siqguru blI, hoey svDwnw ]10]
KMjr jmDr6, kmr sox, pun DrÎo qmwcw[
‘awnhuÀ blI qurMg mm’ bolÎo guru swcw[
suniq hukm kir SIGRqw, awnÎo iSMgwrw7[
jwhr jriq jvwhrin, ijh ZIn8 suDwrw ]11]
lWgul9 Pyriq awvqo, AUco kir gwtw10[
Purkiq, pg ko Driq hY, DrnI khu kwtw[
brN kumYq11, suvrN ky, BUKn cmkMqy[
gj gwhin12 juiq SoBqo, kivkw crbMqy13 ]12]
mnhuÀ krB1 bil puSt hY, duStin drVMqw[
1
moFy qy rzKky ipzCy bMn lIqI (Fwl)[
(DnuK dIaW) do PtIaW bhuq cOVIaW qy muzT ijs dI bhuq pzkI hY[
3
DnuK dy isry[
4
(AuØzpr) bhuq qMdI lpytI hoeI hY[
5
iczlw bhuq pzkw joiVaw hY[ [Pw: iZh = iczlw]
6
ktwr[
7
iSMgwr ky[
8
kwTI[
9
pUC[
10
grdn[
11
lwKw rMg hY[
12
gjgwhW nwl[
13
lgwm czbdw hY[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
301
CwqI awXuq cpl bhu, mn khÎo krMqw[
pUrb ky bf Bwg qy, siqguru qr awXo[
vwihgurU kih kir AuTy, Gorw drswXo ]13]
pg rkwb dy kir qbY, gih gRIv su kysw2[
awsn awey3 vwg gih, bilvMf ibSySw[
dIh dmwmin cob lig, AuiT nwd ibswly[
szjI4 siB joDw cFy, gn SsqR sMBwly ]14]
smuK Bey SzqRÁin ky, kir cihis ibnwsw[
kuCk cly dyKiq Bey, bf jMg qmwSw[
nmskwrnI5 gn clYx, bhu Sbd AuTûqy[
mnhuÀ imRdMgin6 bjiq, bhu Auqswh krMqy ]15]
mwir mwir muK kriq hY, jnu gwviq gIqw[
gulkW ibRMd sVwk lig, ieh qwl purIqw7[
rMg aKwrw jMg ko, guru mihd inhwrw8[
bIc pRvySin hoin ko, qqkwl ibcwrw ]16]
prsrwm SkqU* suBt, donhuÀ qib awey[
hwQ joir awgy Kry, iem bwk sunwey[
‘mhWrwj! aivlokIey, sMgRwm qmwSw[
awp rhhu TWFy pRBU! inj dl ky pwsw ]17]
dwsn pRiq awiesu krhu, qurkin ko mwrYx[
rwvir bwk pRqwp qy, bl Dir sMGwrYx[
arihÀ agwrI air khW, ey alp ibcwry[
lvpuir idzlI awgry, luit krihÀ Aujwry’ ]18]
ipiK dunhin Auqswh ko, gur hukm bKwnw[
‘ipKhu Zor jihÀ jMg ko, pwvhu Gmswnw[
1
hwQI dw bzcw[
grdn dy vwl pkV ky[
3
GoVy dI kwTI qy awey[
4
szj ky[
5
bMdUkW[
6
Fol[
7
qwl pUiraw jw irhw hY[
8
Bwv jMg BUmI ivc jMg dw Zor gurU jI ny bhuq ifzTw[
*
pw:-kztU[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
302
snYx snYx hm awie hYx, jihÀ abdulKwnw[
awj indwn1 su krihÀgy, gn qurkin hwnw’ ]19]
suin hrKy gur hukm ko, qwZI iqrpwey2[
SsqR AuGwry hwQ mYx, DOxsy bijvwey[
ly kir ikiqk anIknI3, qurkin pr Dwey[
jQw imRgin gn hyir kir, kyhir ieh Dwey* ]20]
pry jwie qupkin clI, aYsI iek bwry[
nbI bKS ky sihq hI, awey kuiVawry[
hylw Gwil ibswl ko, donhuÀ dl jUty[
bwZ, kuhI, jurry mno, ipiK awimK tUty ]21]
pRQm quPMgYx mwir kir, gn qIr pRhwry[
pun qomr qrvwr pr, SSqRn kr fwry4[
jmDr5 lY phuMcy suBt, mwriq aru Kwqy[
muSt juzD ko iBir pry, sMGr rs rwqy ]22]
nihÀ pICy ko pg Driq, inj lwj inbwhI[
mwir mwir mir mir igry, kit awps mWhI[
qurkin pr lohw Ault, iem prÎo bfyrw[
ijXiq idKiq kY mir gey, gn dl iek byrw ]23]
hoiq budbudy6 ibRMd ijm, bhu bwXu ibnwsY[
iqm mirgy irpu SIGR hI, ko Bwgiq qRwsY7[
kopÎo ibDIaw qib iPrÎo, ibc jMg insMgY[
qwnqwn kir kwn lig, gn hqih KqMgYx ]24]
dÍY dÍY bwn sMcwirkY, dÍY dÍY qnu pwry8[
angn qurkin ko hny, nihÀ hoiq sMBwry[
cMcl blI qurMg ko, nihÀ khUM itkwey[
1
aMq[
GoVy tpwey[
3
sYnw[
*
pw:-Qwey[
4
SsqrW pur hzQ pwey[
5
brCI[
6
bulbuly[
7
keI fr ky Bzj czly[
8
do do qIr (iczly ivc) sMnH ky do do qn pwt iszty (a) pwr kIqy[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
303
jihÀ dyKY irpu vDiq hYx, qihÀ dy AuQlwey ]25]
qurk ibRMd mYx bir gXo, hin mußl pTwnw[
mwir mwir Gmswn kir, bilvwn mhwnw[
ijq idiS ko ibcriq blI, huie jwiq mdwnw1[
SzqRü hyir mwrÎo cihq kir, dwv su nwnw ]26]
iks ko jqn n cliq hY, awps mir jY hYx[
grj bMgwriq hniq ijm, kyhir inrBY hY[
aYxic cWp kO sr qjY, qik qik irpu CwqI[
lgiq pwr hI priq hYx, hX qrY ppwqI2 ]27]
ieqny mYx cMdU qnuj, cil snmuK awvw[
prI loQ pr loQ jihÀ, SRoNiq ibQrwvw[
kriq cOxp awgy arÎo, mUrK miq hInw[
ibDIey kIin icnwir ko, bf awnÀd lInw ]28]
khiq BXo ‘mm ipq hqÎo, qYx guru ky awgy[
kriq pRqIKn mYx rhÎo, so aib Pl lwgy[
ijm cwhiq so ibiD bnI, rN mihÀ quJ hyry[
ipq pltw ieh krZ isr, Auqrih aib myry ]29]
pUrb qum ko mwir kY, rN Kyq mJwry[
hirguivMd ko pun ghOx, joDw birawry3[’
suniq hsÎo ibDIaw aiDk, AuØzqr ko dInw[
‘cihq AuqwrÎo ipq krZ, qUM mhW pRbInw ]30]
aib quJ ko mwrihÀ qurq, irN kOn Auqwry?
ieh sMsw siB kriq hYx, ikm inrNM Dwryx?’
krmcMd4 iem suniq hI, qk qIr pRhwrw[
qin ibDIey kyiqk5 cuBÎo, gih KYxc inkwrw ]31]
pun qUrn hI qIr Kr, qk aOr clwXo*[
hX kudwie ibDIey qbY, inj gwiq bcwXo[
1
mYdwn ho jWdw hY, Bwv sPwieaw krI jWdw hY[
GoVy qox hyT ifzg pYxdy hn[
3
jo blvwn XoDw hY[ (a) hy blvwn XoDy[
4
cMdU dw puzqr[
5
QoVw ijhw[
*
pw:-qzkÎo hu clwXo[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
304
awp cWp gih idF qurq, qwnÎo Dir bwnw[
snmuK hÍY Corw qbih, qk SzqRü inSwnw ]32]
lgÎo bwj ky Bwl mihÀ, gw pwCl pwrw[
JV1 aivnI pr igr prÎo, jnu gwj sMGwrw[
phuÀcÎo ibDIaw inkit cil, nihÀ KVg pRhwrw[
dbI tWg hX ky qry, qr Auqr inkwrw2 ]33]
gih lInis kir SIGRqw, pwCy ko cwlw3[
apr iszK aru qurk qihÀ, rN mcÎo krwlw[
pry bhuq airrwiekY, iqh cihq CutwXo[
guru dl qy SlKYx clI, siB ko atkwXo ]34]
kry SIGRqw bl shq, gih awnÎo bYrI[
SRI gurU hirgoivMd jihÀ, pwXhu iqn pYrI[
nIc gIv ko kir rhÎo, nihÀ snmuK jovw[
ibDIaw bolÎo ‘pRBU jI! irN bf isr hovw ]35]
pltw ipq lYby aXo, irN AuqrÎo nWhI[
bMDhu mSkYx pwg sox, pg iSMKl pwhI4[’
guru ikRpwl his kir khÎo ‘kÎw ies qy lYbo?
Coir dyhu kuiVawr ko, pun krih n aYbo ]36]
jQw duSt ipq, suq qQw, qurkin ky cyry[
kuCk jUq isr mYx hqhu, ismrih gun qyry[’
hukm mwin qÎwgÎo, qbY pnhI kC mwry[
nhIx bol muK awvqo, BwgÎo Cuithwry5 ]37]
jwie imlÎo qurkin ibKY, jihÀ abdul Kwnw[
Drkiq Aur bf sÍws ly, as bwk bKwnw[
‘ghÎo moih ly kir gey, guru jhW Kro hY[
Cl bl ko Dir SIGRqw, mYx Cutin kro hY ]38]
iszKn ko mwriq aXo, siB Byd inhwrw[
rhÎo alp dl gurU ko, smudwie sMGwrw1[
1
Jzt[ (a) JV ky[
hyTW Auqr ky (ibDI cMd ny krm cMd L) kiFaw[
3
Bwv gurU jI vzl PVky lY cilaw[
4
pYrW ivc sMgl pw ky[
5
Ct krky[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
305
awp agwrI hoie kY, hylw aib Gwlo[
hirguivMd ko lyihÀ gih, inj Ej sÀBwlo’ ]39]
iem kih abdulKWn, ko kuC azgR clwXo[
apr qurMg ju sMg Qy, iqs pr ciF DwXo[
iem ibDIey kI gwQ ieiq, GwlÎo Gmswnw[
prsrwm SkqU AuqY, donhu rN Qwnw ]40]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStim rwsy ‘cMdU suq gih kY Corin’
pRsMg brnnû nwm KSt iqRMsqI aMsU ]36]
1
bhuqw mwiraw igaw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
306
37. [nbIbKS, prsrwm qy SkqU bzD]
36<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>38
dohrw: nbIbKS lSkr mhW, ly kir awXo sMg[
qomr qrvwrin qbr, ghy quPMg KqMg ]1]
pwDVI CMd: BirXMiq qupk bwrUd sMg[
CnkMiq gjin1 Dwey qurMg[
TuikXMiq gulk qoVw sMBwir[
DuiKXMiq plIqw bwir bwir ]2]
kVkMiq nwd jÍwlw Augwl2[
CutkMiq ibRMd Gwiel Auqwl[
ieq Auq qurMg sUry Dvwie[
jo vDiq azgR iqs dyx igrwie ]3]
igrXMiq suBt hX, awie Dwie[
imil gey awp mihÀ kriq Gwie[
muK mwir mwir joDw rtMiq[
bwhYx3 ikRpwn aMgin ktMiq ]4]
qib prsrwm Skq ibswl[
gih duhin cWp sr ko inkwil[
pRyry qurMg bf byg sMg[
gn sUr shq pkry quPMg ]5]
jihÀ nbI bÞS bf bMiD toil[
iqq ko phUMic kir swiQ gol4[
inksMiq bIr Gorw Dvwie[
CutkMiq qupk irpu nyr jwie ]6]
bijXMiq pth ByrI iblûd[
FmkMiq Fol nwdiq amMd5[
Prry Kulwie cmky inSwn[
kir azgR rop1 gwFy sQwn ]7]
1
CNkwAuxdy hn gjW L[
bMdUkW dw[
3
vwhuMdy hn[
4
nwl tolw bNwieky[
5
BwrI, AuØzcI[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
307
SlKYx quPMg CutI ibswl[
muK sIs Poir gyriq Auqwl[
inksMiq mIJ ibQrMiq pws[
kir syq ju myck kys pws2 ]8]
muK lgih dMq ko qoir dyiq[
ikh aWK PUit iQr jMg Kyiq[
imil gey sUr pr Gor Soir3[
krqy pukwr irpu qoir Poir ]9]
ko SRmiq Bey KVgin pRhwir[
ko kriq qRws ko hÍY sumwir4[
ikiq igry imRqk hÍY kY ikkwN5[
qrPMiq ikqy nihÀ inkis pRwN ]10]
blvMq bIr kir ruMf muMf[
prcMf juzD igir KMf KMf[
iKicXMiq pkir aWqRY6 gumwX7[
bf awie jogNI DwX DwX ]11]
BirXMiq Kpr SRoNMiq pwn8[
isr iKÀfy bwr9 kir nwc gwn[
bhu BUq pRyiq bolYx bkwr[
kir lhU pwn lyqy fkwr ]12]
gn kMk10 nwd cwvif11 icMkwr[
bf BIm kwk kW kW pukwr[
1
rokky[
isr dI imzJ inkl ky pws iKlrI hY, jo kwly kysW dI gMF L iczitaW kr rhI hY[ [pwis
= kol[ pwsu = gMF, jUVI]
3
BÎwnk rOlw pY igaw[
4
keI mwr pYxdI (dyKky) fr rhy hn[ (a) keI frdy qy keI ZKmI ho rhy hn[
5
GoiVaW qox[
6
aWdrW[
7
igzdV[
8
lhU pIxdIaW hn[
9
vwl[
10
icztI cIl[
11
ibzlW[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
308
hX qrY gey dib sUr, soie[
hWkriq apr ‘kir rzC joie1’ ]13]
mur awp morqy mriq Gor2[
Bw quml juzD3 bf mwic Sor[
jihÀ nbIbÞS qihÀ azgR sUr[
bhu lry mry igir priq DUr ]14]
qib prsrwm SkqU mhWn[
Bt duAU cWp ko qwin qwin[
sr srp su smsr mwir mwir[
cil jwiq smuK qW ky juJwr4 ]15]
iem mcI loh kI mwir BUr[
bih clÎo SRoN geI loQ pUr[
qib qurk qRws ko Dwir Bwig[
nihÀ jmy pWie, bf SsqR lwig ]16]
gur bIr eyk, ds qurk sMg[
kir kir pRhwr mir mwir jMg[
qib nbIbKS ipiK Bw ihrwn[
-ieh BXo khW nihÀ jwie jwn ]17]
mir geI sYn, isK alp pws5[
TihrYx n azgR bf pwie qRws[
pir gXo lohu pUTo krwl[
jihÀ khW sUr mir qurMg jwl- ]18]
inj hX Dvwie rokMiq bIr[
‘siB hto, iQro, ikm qjiq DIr?qum bf ßrUr sox khiq nIiq[
-rN ibKY sdw hm lyiq jIiq- ]19]
aib alp iszK nihÀ ielm jwin1[
1
Eh dUsiraW L hwkrW mwrdy hn ‘jo (swfw) bcw krnw[’
aMnÍX:-mur morqy Gor mrq awp[ (Eh) prq ky (mry) GoiVaW L pry krdy hoey mwry jWdy
hn[
3
Gor lVweI[ (a) hzQo hzQI dw juzD[ [sMs: qumul[ pM: quml]
4
iqnHW sUrimaW dy swmHNy[
5
pwsox[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
309
nihÀ SsqR bMDny mihÀ sujwin[
iqn pws qy su qum qRws Dwir[
ikn qy Bjy? ijn kihÀ gvwr2? ]20]
pun ijXiq sBw mihÀ khhu kwih3?
-hm bcy Bwij qihÀ lirX nWih-[’
iem kih irswie inj sYn moir[
ibc iQrÎo awp kir Zor Sor ]21]
ipiK nbIbKS ko prs rwm[
bf qurÀg Dvwie aYxciq lgwm[
qn ibKY ibBUKn jtiq hIr[
bhu cmkiq cwmIkr4 srIr ]22]
isr bDÎo su cIrw Cordwr5[
bf mol ky su pt SuBiq cwru[
kit sMg bMiD KVgYx inKMg[
kr mYx kmwn ibcriq insMg ]23]
bhu cpl clwkI cwru aMg[
bf moil blI suMdr qurMg[
ijh ZIn jrwAU bhu suhwie[
rN ibKY cOxp sox smuK awie ]24]
ipiK prsrwm cwhiq pRhwr[
qib qjy qIr qIKy agwr[
SkqU bulwie apnY smIp[
kih ‘iesih hqhu, hY bf mhIp6’ ]25]
ipiK anÀd pwie donhu su bIr[
ieq Auq Dvwie hX qijq qIr[
gn suBt sMg llkwr lIin[
hylw su Gwil bf Sor kIin ]26]
1
(juzD dI) ividaw nhIx jwNdy[
ikMnHW qox Bjdy ho? ijnHW L gMvwr kihÀdy hn?
3
kI khogy?
4
sony nwl[
5
pzilaW vwlw[
6
(ieho hI) vzfw rwjw hY[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
310
gulkWin kyir brKw ibswl[
duhuÀ idSain qy bhu BI krwl[
qib nbIbKS bWko su bIr[
bhu aqr sMg ijs ky su cIr ]27]
kr gih kmwn lY bhwn, roip1[
mwry sbyg icq cOxip kop[
llkwr siBin qy azgR Dwie[
dl ko htwie inj sMg lÎwie ]28]
Ssqr sMBwir qomr quPMg[
cilXMiq KVg kitXMiq aMg[
drVMiq sUr, FrVMiq Fwl2[
crVMiq cWp3 arVMiq jwl4 ]29]
KrVMiq Kol srVMiq syl5[
qVkMiq qIr6 BrVYx Bgyil7[
rVkMiq Gwv brVMiq8 bIr[
iQrkMiq Qkiq, QrkMiq BIru9 ]30]
kihrMiq kUk10 hihrMiq jwiq11[
aihrMiq koie kitXMiq gwiq12[
qib nbIbKS ky bwn sMg[
isK igry ikiqk huie aMg BMg ]31]
ipiK prsrwm Aur kop Twin[
iek hnÎo bwnu Dnu aiDk qwn[
1
jMm ky[
(jo) drVy jWdy hn sUrmyx (iqnHW dIaW) ifgdIaW hn FwlW[
3
icVkdy hn DnuK[
4
(ijnHW L lgdy hn qIr so) swry arVwAuxdy hn[
5
KVwk huMdw hY lohy dy topW qy Bwly dy vjN dw[
6
qIr qVwky mwrdy hn[
7
Bwv frdy hn kwier[
8
Qokdy hn[
9
Qk ky iQVkdy hn qy kMbdy hn kwier[
10
kUkW kihr dIaW mwrdy hn[
11
(fr nwl) kMb jWdy hn[
12
koeI aVdw hY Aus dw srIr kt jWdw hY? (a) keIaW dy srIr kzty jwky lkVI vWgU qzCy
jWdy hn[ [ihM: ahrnw = folNw, qzCNw]
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
311
lig gw qurMg ky qMg Qwn[
ibiD BXo pwir igir qib mhwn ]32]
qib nbIbKS sMBwir awp[
idX pWie rop, kr Dwir cWp[
sr prsrwm ky mwir aMg[
Kr pry pwir igr qij qurMg ]33]
iqh BeI mUrCw DnuK gyir[
bhu iszK awie rzCÎo su Gyir[
gih KVgih SkqU idF ibswl[
iqs kI shwie mihÀ gih su Fwl ]34]
rup rhÎo sUr awgy Kroie[
Auq pry qurk gn kIin Foie1[
hylw su Gwil juit gy suBzt[
qn kwit kwit kyiqk dbzt ]35]
qib prÎo jor rN ko mhwn[
nihÀ qAU iszK qj dIin Qwn[
jo nyr awie iqs kriq Gwv2*[
ieh qupk qIr qomr clwv ]36]
Bt prsrwm ky inkit TWF[
bhu BeI KVg myx kwt bwF[
Gitkw mJwr kir mwir mwir[
igr pry sUr sYxkr hZwr ]37]
gn qurk ErVy nyr pwie[
kir Sor Gor cwhis Bjwie[
qiB KVg hqih SkqU krwl[
irpu ko pRhwr kir Et Fwl ]38]
rN QMB mnhuÀ gwFo Kroie[
bhu iszK shwiek sMg joie[
gn qurk mwir aMbwr lwie[
1
bhuqy azgy hoey[
nwS[
*
ienHW qukW dw keI nusiKaW ivc pwT nhIx hY[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
312
ijm dIp pqMgin priq awie ]39]
qib prsrwm suiD pwie aMg[
huie swvDwn aivlok jMg[
AuiT TWiF hoie SsqRin sMBwil[
ipiK nbI bKS ko iris ibswl ]40]
jihÀ Kro jwie Bt Byir kIn[
KVgin pRhwir bhu dwv lIin[
sUry smUh cmkI ikRpwn[
Skq smyiq gn iszK awin1 ]41]
bhu cly KVg kir kir pRhwr[
isr nbIbKS ko kwit fwir[
ibc juzD igry kit kit mhwn[
qn Cuty prwn nihÀ Cuit ikRpwn ]42]
rN prI loQ aWKn AuGwr*[
bhu pry airin sox air juJwr2[
gn qurk iblokÎo Bw inkMd[
rN abdul KW nûdn3 iblûd ]43]
jihÀ prsrwm SkqU juJwr[
kit gey don bhu irpuin mwir[
lir iqRpiq hoie dIny su pRwn[
jy ijXiq hty bhu SRmin mwin4 ]44 ]
5
dohrw: duhUM idSin qy Qik gey, imty jMg qy sUir[
loQin pir loQYx prI, krdm SRoiNq DUir6 ]45]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStm rwsy ‘nbIbKS ar prsrwm
Skqu bzD’ pRsMg brnnû nwm spq iqRMsqI aMsU ]37]
1
awey[
pw:-quMfih AuGwr[
2
sUrmy aV pey[
3
(dw) puzqR[
4
jyhVy jIAuxdy sn Eh bhuqI Qkwn mMnky ht gey[
5
ht gey[
6
DUV qy lhU (imlky) iczkV ho igaw[
*
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
313
38. [krIm bKS hzly leI iqawr hoXw]
37<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>39
dohrw: dOir gey dÍY dws qib, jihÀ iQr abdulKwn[
‘dyKhu khW nbwb jI! ibgrÎo kwj mhwn ]1]
qotk CMd: quv nûdn cMd minûd huqo[
irpu ibRMdin kMdiq so ip hqo1[
Gmswn Gno kir jMg mhI[
ipCvwie htÎo iek pYr nhIx ]24]
arjy sr qy2 brjy qrjy3[
kit awip igrÎo purjy purjy[
bhu bIr mry iqh sMg qhW[
gn loQ prI bih SRoN4 mhW’ ]3]
suin sRon5 nbwb iSqwb qbY[
sm bWn lgy iqs bYn sbY[
rudnûiq bfo ibrlwp krY[
‘iqRpqÎo nihÀ dyiK, lKÎo n mrY6 ]4]
gmnÎox iks QwnihÀ pRwn qjy[
muJ Coir gXox rN qy n Bjy[
ikm jwie lrÎo? nihÀ pwiC rhÎox[
quJ jwiq bfo smuJwie khÎo’ ]5]
lGu nûdn awie gXo suin kY[
smuJwie ipqw khu, XOx Bin kY[
‘ibrlwpiq awp, inlwXk qYx7[
siB lok inhwriq nwXk qYx8 ]6]
aib DIr Dro, nihÀ jog qumYx[
1
mwrdw hoieaw so bI mwiraw igaw[
qIrW nwl ivMnHy[ [ihMdI, arjnw, aruJnw = Psw lYNw[ sMs: aræjÄ = pRwpqk:] (a) air
jy = jo vYrI sn qIrW nwl[
3
rokky qwVy[
4
lhU[
5
kMnIx[
6
(mYx qW hy puzqR qYL) vyKky rzijaW vI nhIx sW, (mYx) nw liKaw ik (qUM azj hI) mr jweyxgw[
7
ieh qyry lwiek nhIx[
8
swry lok qYL (swrI POj dw) sÍwmI vyKdy hn[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
314
nihÀ rodn ko ieh jwin smYx[
jib lO gur ko gih lyhuÀ nhIx[
rN bIc ikDOx hiq dyhuÀ qhIx ]7]
qib lO n htOx, bf jMg krOx[
aib awiesu moih Bly AucrO[
gih lÎwieÀ gurU qib bwq rhY[
nqu SwhujhW iDiDkwr khY’ ]8]
lGu nûdn qy suin bwk qbY[
Dir DIrj ko qij Sok sbY[
AumfÎo rN ko dl sMg ilXo[
hiQawr sMBwir agwir BXo ]9]
gn duMdiB pY duie cob prI[
bf nwd vDÎo iklkwr krI[
qurkwn lKÎo siB aMiq BXo[
ibsmwie rhy rN hyir lXo ]10]
dohrw: lGu suq abdul Kwn ko, BRwqw mrÎo ibswl[
aiDk kRoD ijs ky BXo, ipiK ipq rodiq hwl ]11]
msu BIjiq bWko bfo, awXuD ivzdÎw jwin[
kMcn jry jvwhrin, jbr Zyb ijn Twin1 ]12]
cOpeI: nwm krIm bKS blvMqw[
aiBmwnI nihÀ iksy ignûqw[
aiDk mol ko qry qurMg[
cMcl kriq clwkI aMg ]13]
shq sMmly2 isr pr cIrw[
qurrw3 DrÎo apr SuB cIrw[
qIKn brCI gih kir hwQ[
bUJiq Bw inj swQI swQ ]14]
‘BRwqw nbIbKS iks Qwn?
hnÎo gvwrin krhu bKwn?
1
DwrI hY[
ipClw lV (pzg dw), iSmlw[
3
pg dy azgy dw tuMigaw hoieaw lV[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
315
iqs kI loQ idKwvhu mohI[
hirguivMd aib iqs mg hohI’ ]15]
suin suBtin siB bwq bqweI[
‘ipKhu jhW iQiq isK smudweI[
gwFy Kry qPMg sMBwry[
iqs qy pry ipKhu Bt Bwry ]16]
iqn qy dwihn Er inhwro[
awp gurU TWFo bl Bwro[
nbI bKS ko jib hUM mwrw[
qurk plwie pry bl hwrw ]17]
rokÎo Qwn awin irpu ibRMd[
aib TWFy kir gol iblûd1[’
suniq krIm bKS siB gwQw[
lwl iblocn muK irs swQw ]18]
nbI bKS jihÀ lir igr mrÎo[
blI SuBt ly cilbo krÎo[
khÎo siBin sox AUic pukwr[
‘aho nuvwly pÎwly Xwir2! ]19]
hirguivMd lO phuÀcih joie[
jIvn kI ijs cwih n hoie[
suq binqw jo ismrih nWhI[
so mm sMg clhu rN mWhI ]20]
ijs ky irdy qRws hY Bwrw[
inj kutMb sMg rwKih pÎwrw[
so hit jwhu sMg nihÀ awvhu[
ipq smIip Tihrhu qihÀ jwvhu’ ]21]
suin kY kwier ieq Auiq hoey[
jwnÎo -awj mrN siB koey[
iein aiKlin kI krih kuTwrI3[
1
BwrI Gyrw Gzqky[
hy kzTy KwN pIN vwilE[
3
ienHW swiraW dI kuTwlI krygw Bwv swiraW L gwl dyvygw (gurU)[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
316
nihÀ guru Corih joDw BwrI ]22]
nwhk Dwir grb ciF awey[
‘hm pkrihÀ guru ko aib jwey[’
spq shMsR azgR ijn mwrw[
bcy su Bwjy qurk hZwrw ]23]
so ien ky kr mihÀ ikm awvY[
krwmwiq swihb drswvY[
SRI nwnk siB pIrin pIr[
iqn gwdI pr ieh bf bIr ]24]
ghÎo n jwie n mwrÎo jwie[
hnih qurk sYnw smudwie-[
iem ijn jwnw iqn fr mwnw[
so tir gey dwv1 kir nwnw ]25]
inqry bIr mrn fru jWih n[
suq binqw ko ismriq nWih n[
bWDÎo cuMg2 ipRQk jib hovw[
abdul Kwn dUr qy jovw ]36]
bUJÎo suBt sunwvin Twnw3[
‘jwiq krIm bKS bilvwnw[
khY ik4 -guru lig phuÀchuÀ jweI-[
lIey bIn joDw smudweI’ ]27]
bfy puzqR ko ismriq5 khÎo[
‘ien kÎox mrin awpno chÎo?
jwhu iSqwbI krhu htwvin[’
awXo iek kir qrMg drwvin ]28]
‘brjiq hY nbwb quJ Kro[
-Tihrhu, iehW jMg ko kro[
khW ksu qy jwhu mrn ko[
1
bhwny[
rOlw[
3
(abdlu KW ny iek) sUrmy qox puziCaw (Aus ny ieh) suNwieaw ik:4
(krIm bKS) kihÀdw hY ik[
5
Xwd krky[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
317
irpu TWFy bhu pwn hrn ko-’ ]29]
suin kir ipq kO khÎo n mwnÎo[
‘mYx mwrOx ijn BRwqw hwnÎo[’
ieiq SRI hirgoivMd siB jwnI[
-hylw qÎwr kIin aiBmwnI1- ]30]
ibDI cMd ko hukm bKwnw[
‘ieh snmuK jo tol mhwnw[
suq nvwb ko lG aiBmwnI[
BRwqw mry ibRQw2 bhu mwnI ]31]
hylw Gwlin ko aib cwhiq[
bIn sUrmy awie Aumwhiq[
ilhu awgw aib TWFy hoie[
qjhu qIr gn bIc proie ]32]
swvDwn hÍY awp bcwvhu[
ilhu dl sMg azgR ko Dwvhu[’
ibDI cMd hrKÎo suin swdr[
grjiq bolÎo bIr bhwdur ]33]
‘mhWrwj! kÎw gIdI eyhU[
hqihÀ sÎwl sm, awvin dyhU3[’
iem kihÀ bf DOxsw bjvwXo[
bjI bMb Auin* jnu grjwXo4 ]34]
pwie hukm guru ko qib cwlw[
ly kir sMgY suBt ibswlw[
qurkin jwie su kIin bKwn[
jhW iQrÎo hY abdulKwn ]35]
‘nhIx krIm bKS ny mwnw[
1
ieDr SRI hirgoivMd jI ny sB jwN ilaw ik aiBmwnI (krIm bKS) ny hzly dI iqawrI
kIqI hY[
2
pIVw[
3
awAuN idE su[
*
pw:-AuiT[
4
mwnox Juk ky awieaw (bzdl) grijaw hY[ pwTWqR jy aYAux hovy:-bjI bMb Gn jnu grjwXo
qW arQ spSt hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
318
khY –phuÀic hOx guru ijs Qwnw-[’
suin kY isr Duin kY pCuqwvw[
‘gÎo bMs jg qy, aib pwvw1+ ]36]
aOick KzqRI awin cFwey2[’
awp mrÎo hm ko mirvwey[’
rqn cMd aru krm cMd duie[
iqn kI idSw dyiK kY irs huie ]37]
khÎo qrj kY iqn ky sMig[
‘iehw Kry kÎox Bey insMg?
nbIbKS ko ijs Ql mwrw[
qhW krIm bKS pg Dwrw ]38]
imlhu jwie aib iqs ky sMig[
rzChu mm suq ko ibc jMg[
jhW krIm bKS cil jwie[
iqs ko swQ Coir nihÀ awie ]39]
mYx ieq GwlOx jor Gnyrw[
hoie aMq rN ko ies byrw[
ghhu ik mwro gur ko jweI[
nbIbKS ko plto pweI’ ]40]
iris ko bc nbwb ko sunÎo[
gunÎo sSok puzqR ijs hnÎo3[
donhuÀ KzqRI qUSin Dir kY[
pRyry hX qUrnqw kir kY ]41]
kuCk suBt ly sMg isDwry[
imly krIm bKS bin pÎwry[
bwdq bwjin lgy juJwAU[
gmny azgR tol smudwAU ]42]
jbY qurk DOxsy DuMkwry[
1
(ieh mYx) huN pw ilaw Bwv smJ ilaw hY (ik myrI) bMs (dw nwm inSwn) jzg qox igaw
Bwv ho mukw[
+
pw:-pCqwvw[
2
KzqRI ny cVHw ilaWdw[
3
(AusL) Sokvwn jwiNaW (ikAuxik) puzqR Aus dw jo mwiraw igaw sI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
319
hX kudwie Pyry agvwry[
ibDI cMd iqh snmuK hovw[
SsqR sÀBwriq awgy jovw ]43]
CUtin lgI quPMgYx ibRMd[
qVBV AuTXo Sbd iblûd[
quml juzD1 qib mcÎo Gnyrw[
duih idiS hylw kIin bfyrw ]44]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStim rwsy ‘hzlw krn’ pRsMg
brnnû nwm aSt iqRMsqI aMsU ]38]
1
Gmswn dw juzD [sM: qumul]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
320
39. [krIm bKS bzD]
38<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
dohrw: lGu suq qbih nbwb ko,
aglw aMsU>>40
kir iSqwb AumfMiq[
jÎox jÎox awgy hoiq hY,
qÎox qÎox jMg mcMiq ]1]
pwDVI CMd: kir hlwhUl bhu Zor Sor[
bf prÎo rOr chuM Er Gor[
BrmMiq igRzD muK mws Dwir[
gn Bey kwk kUkiq pukwir ]2]
Kzpr BrMiq bhu SRoN sMg[
kir pwn jognI nwic aMig1[
isr iKMf JMf JuMfn pRcMf2[
hV hV hsMiq bf BIm quMf3 ]3]
awimK BKMiq gih ruMf muMf4[
gn dMq sMg kir KMf KMf[
ly hXin pUC isr pr DrMiq[
nr muMf mwl5 lWbI krMiq ]4]
BthUMin hwQ kY pwie kwt6[
Dir kY iskMD ipiK awin fwt7[
hX crn awgly ikn8 AuKwr[
ibcrMiq ibRMd hwQin AuBwr ]5]
iknhUM su aWqRY gRIv fwir[
gn BUq pRyq pwviq Dmwr9[
bhu KwihÀ mws, kir SRoN pwn[
1
(aMg =) srIr L ncwAuxdIaW hn[
(ijnHW) swrIaW (jogNIaW dy) isr Auqy (pRcMf JMf =) BÎwnk vwl iKMfy hoey hn[
3
mUMh[
4
DV qy isr[
5
mnuÜKW dy isrW dI mwlw[
6
sUrimaW dy hzQ Xw pYr kzt ky[
7
hornW L qwVdIaW hn[
8
iknHW ny[
9
luÜfI, nwc[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
321
qib brn arun ilpqy mhWn1 ]6]
rNu Kyq dIiK BIKin iblûd*[
gn qurkin ky huie Ej mMd[
SlKYx pRcMf CUtYx quPMg[
pun kriq SIGRqw iPriq jMg ]7]
iknhUM brUd ibc qupk fwil[
bhu Toik Toik gj ko inkwil[
gulkwin fwil awCy itkwie[
pun Briq, plIqw dyx imlwie ]8]
qorw AuBwir qoqy2 jVMiq[
Dir iSsq qwk kr qy dbMiq[
bhu kriq SIGR ieh skl kwr[
CUtYx quPMg rN bySumwr ]9]
ieim mriq mwrqy3 nyr kIin[
qIrn pRhwir kir Gwie dIin[
crVMiq cWp, CutkMiq bwn[
Bt ko inKMg qy kwiF qwn4 ]10]
jyhin aroip5 qik SzqRü gwiq[
bl qy CutMiq kir dyiq Gwiq[
bhu quml juzD mwcÎo krwl[
imil gey prI bhu hwl cwil ]11]
qomr BRmwie mwrMiq Pyir[
qn lgYx SzqRü dyx BUim gyir[
bhuro inkwis qk aOir mwir6[
qrvwir Jwr dyx kwt fwir ]12]
brCIin qICnw Ej sMig[
1
lwl rMg nwl bhuq ilbVIaW hoeIaW[
iezQy BÎwnk rs dw kmwl hY[
2
bMdUk dy GoVy ivc[
3
mridaW mwridaW[
4
koeI sUrmW BzQy ivcox (qIr) kFky qwNdw hY[
5
iczly ivc cVHwky[
6
dUsry L qzkky mwrdy hn[
*
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
322
mwrYx Dswie irpu Por aMig[
Kr syl myl BI ryil pyil1[
iCn ibKY CYl igr priq Jyil2 ]13]
lig SsqR cot huie lot pot[
ko Driq Fwl ly smuK Et[
jmDr inkwir ikn Audr mwir[
qrvwr cliq rN bwr bwr ]14]
lohU Snwn qy lwl jwl[
QihrMiq hwQ mihÀ cwil cwil3[
kyiqk pRhwr qy KVg tUit[
rih muSt hwQ imil, muSt kUit4 ]15]
ijXby inrws huie lriq bIr[
Bwgy BgYl BY BUr BIr[
nûdn nbwb ky nyr kIin[
ijn swQ bIr ly bIn bIn ]16]
AUcy pukwr siB sox khMiq[
‘imil jwhu hyl kir SzqRü hMiq[
ieh iszK alp qumry agwir[
kir kql siBin idhu mwir fwir ]17]
guru hirgoivMd ko Gyir lyhu[
imil kY smUh nihÀ jwin dyhu[
rN kriq ijXiq ko ghhu Dwie[
nqu dyhu mwir, nihÀ Bwj jwie ]18]
rN Pqy hoie qumrI ibswl[
pun drb jgIrin lyhu jwl[
Gr krhu KuSI pIvhu Srwb[
imil siBin bIc BzKhu kbwb ]19]
bhu isPiq hoie siBkI jhwn[
1
Brmwr[ (a) Dzkw DzkI[
Dzkw Kw ky[
3
lihrwAuxdI hY hzQ ivc cMcl (qlvwr)[ (a) (qlvwr) cl cl ky hzQ ivc iQVkdI hY[
4
hzQ (qlvwr dy) kbZy nwl cMmVy rhy qy kbZy nwl (hI iek dUjy L) kuztdy hn[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
BujMg CMd:
323
jihÀ jwhu qhW dyx aiDk mwn[’
iem khiq idlwsw aiDk kIin[
ly siBin sMg awXo pRbIn ]20]
jib vDÎo azgR Gorw kudwie[
qib ibDIcMd siqgur mnwie[
kr DnuK Dwir qIrin pRhwr[
jo vDih azgR iqs dyiq mwir ]21]
apno qurMg qihÀ Pyir Pyir[
rN qurk Kpwviq byir byir1[
qib kRImbKS brCI sMBwir[
inj hX ncwie hin bwir bwir ]22]
ijs ky shwie KzqRI su duMd2[
iek rqncMd aru krmcMd[
bhu suBt sMg kir mwir mwir[
hiq kY hQÎwr dyx awivin fwir ]23]
Gny iszK awey pry dOr aYsy[
ipKy mws ko bwj DwvMiq jYsy[
Dkw Dzk DIrM hQw vzQ hoey3[
krwcol bwhYx AutYx Fwl koey4 ]24]
qutYx qIK qygy lgYx loh AUpY[
ikqy aMg kwty igrYx sUr BU pY[
mhW loQ poQwin hoeI krwlw[
bhÎo SRoN jwqo Drw rMg lwlw ]25]
krÎo Kwn hylw gurU sUr hwly[
pry SzqRü ibRMdM khW qIk Jwlyx[
CutweI iCqM ko qhW qIk awey[
nbwbM qnUjM5 prÎo jOn Qweyx ]26]
ipKÎo BRwq jyTw kty aMg fwlw1[
1
vwrI vwrI[
dovyx[
3
DIrjI jW hTIly (sUrimaW) L (aw) DzkmDzkw kIqI qy hQo hzQ dI (lVweI) iCV peI[
4
keI awsrw krky Fwl dw qlvwr vwhuMdy hn[
5
nbwb dw puzqR[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
324
prÎo DUr mYx quMf muMfY krwlw[
igrÎo nYn qy nIr rodMiq hyry[
puMn juzD ko kop kIno Gnyry ]27]
dbwey agwrI, pRhwry, Bjwey[
nhIx pwie jwmy Gny SzqRü awey[
mry sYxkry sUr KyqM mJwrw[
nbwbM qnUjM krÎO jMg Bwrw ]28]
irdy Sok qy kop jwgÎo bfyry[
Bjy iszK Qory ibDIcMd hyry[
qbY cwp qy qIr qIKy pRhwry[
lgy SzqRü ky aMg pwrY pDwry2 ]29]
ilXo rok awgw jQw dy kpwty[
kry iszK pICy bfy Kwn fwty[
AuQzly, pQzly, lQyry, pQyry[
prI DUm BwrI pukwrYx GnyrY ]30]
ley rok swry iesI rIiq jwno[
hVHM nIr ko sYl jYsy mhwno[
jQw jMg QMBw ibDIcMd hovw[
krImU bfo Zor dY kY su jovw ]31]
‘Kro hohu gIdI! khW jwiq awgy?
lro sMg myry chYx pRwN qÎwgy[’
sunI bwq kwnû krImU irswXo[
ghÎo syl qIKo qurMgYx DvwXo ]32]
ibDIcMd ky nyr FukÎo su aweI[
pRhwrÎo qbY swmuhy Ej lweI[
lgÎo ZIn bIcM KRügInû proXo[
gurU jI bcwXo, shweI su hoXo ]33]
inkwsÎo duDwrw su KMfw pRcMfM[
ktÎo syl gyrÎo Bey doie KMfM[
khÎo ‘jwhu nWhI mmM vwr dIjY[
1
ipaw hY[
pwr pY gey[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
325
nhIx jwin dY hOx iQro jMg kIjY ]34]
gjM gwh1 bMD punû Bwg jwno[
nhIx bwiq awCI krI lwj hwno[’
krImU irsÎo moir2 Gorw su awXo[
mno pUC qy nwg kwhUM dbwXo ]35]
lXo KYxc qyßw -hqOx- cIq cwhÎo[
ieqy mYx ibDIcMd ny vwr bwhÎo[
krI Fwl awgY bcÎo aMg swro[
krImU irsÎo Pyr kY vwr Jwry3 ]36]
ibDIcMd ny qyß pY qyß lInI[
kupÎo lwl nYnû punû Gwiq cInI4[
qurMgy qRpwXo qbY dMq pIsM5[
pRhwrÎo s ZorM, ktÎo SzqRü sIsM ]37]
krImU igrÎo BUim JUmÎo juJwrw[
ibDIcMd gwjw mno Syr Bwrw[
hty Kwn pICy jbY imRzqu dyKw[
nhIx DIr bWDI su qRwsy ivSyKw ]38]
qbY doie KzqRI duKI hoie hwly[
hty pWie pwCY nhIx azgR Gwly[
-AuBY puzqR sUby ienHo mwir dIny[
bcY kOn awgy- Bey dIn hIny ]39 ]
dohrw: rn ky snmuK hoiq nihÀ, mhW qRws ko pwie[
Auq nbwb qy friq hYx, iqs ky inkit n jwieÀ ]40]
-burI BeI- icq icqvqy, try apr hI Qwn[
cmUM plweI skl hI hiq, suq abdul Kwn ]41]
1
iek pRkwr dw GoVy dw iSMgwr[ asl ivc iek pRkwr dw ltkn jo cOr dy vwlW awidkW dw
bNwky hwQI dI grdn dy duvzlI ltkwAuxdy hn, pr GoVy dy kMnW qox lY kwTI qzk duvzlI
ltkdy ltknW L hI ieho kihÀdy hn[ ihMdI ivc hwQI GoVy dy Jol L bI kihÀdy hn qy ies
quk ivc keI dwny ies dw arQ ‘gwnw’ qy ‘qurlw’ bI lwAuxdy hn[
2
moV ky[
3
(awpNw) vwr JwiVaw Bwv kIqw[
4
dwAu qwiVaw[
5
(ivAuxq nwl GoVy L) tpwieaw dMd pIhky[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
326
cOpeI: nbI bKS ko pUrib mwrÎo[
punhu krIm bKS hin fwrÎo[
BwgI qurk bwhnI swrI[
ibDIcMd qib prÎo ipCwrI ]42]
ktihÀ KVg sox hw hw kirhIx[
ikiqk dOr qy igr igr pirhIx[
cmkI GnI ikRpwnYx nûgI[
Qihriq hwQin SRoNiq rMgI1 ]43]
ibDIcMd sMg iszK Gnyry[
jgnw molk hX bf pRyry[
jmy hwQ kb ijin ky sMg2[
ilptÎo lhU lwl srbMg ]44]
Bwjy Kwn qRws bhu Dwrw[
qib nbwb lig prI pukwrw[
‘kÎw dyKiq ho iQry qmwSw[
puzqR dUsro BXo ibnwSw ]45]
awgy viD eyko lir mrÎo[
skl Bjwey koie n arÎo[
iek gur ky dl qy Bt awXo[
duhin KVg ko jMg mcwXo ]46]
iqs ny sIs kwt kir gyrw[
lSkr ipiK BwjÎo qib qyrw[’
suniq nbwb Sok Dir BwrI[
bhÎo iblocn qy bhu BwrI ]47]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStm rwsy ‘krIm bKS bzD’ pRsMg
brnnû nwm eykonczqÍwirMsqI aMsU ]39]
1
lihrwAuxdIaW hn hzQW ivc lhU rMgIaW[
qlvwr dIaW muzTW nwl[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
327
40. [abdulKW dI cVHweI]
39<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>41
dohrw: puzqR mry qy Sok Bw, rudiq nbwb ibswl[
iqs iCn ko pCuqwvqo, jib ciF awie Auqwl ]1]
cOpeI: iem dyKÎo jib abdulKwn[
lok lrin qy hty mhwn[
awp awip ko iQry ipCyry1[
ko ko clih qupk iqs byry ]2]
jMg AuJwr* smwn iblokw2[
ipiK nbwb ko siB ko Sokw3[
donhuÀ KqRI iFg cil awey[
ijnhuÀ lrin ko srb cFwey ]3]
krihÀ qRws iQr dUir rhy hYx[
mry bhuq lGu ijXiq lhy hYx[
ikiqk bwir lO rudiq iQrÎo hY[
bhur nbwb ibcwr krÎo hY ]4]
-sB lSkr ko ahOx aDwrw4[
ibdqih bwq ‘gurU qy hwrw[’
Swhu jhW suin dyih inkwrw[
khW rhOx mYx Kwie ahwrw ]5]
puzqR gey mir bIr ibswly[
iDk jIvn myro ies kwly[
hirguivMd ko ghOx ik mwrOx[
qO jIvin ko nIk inhwrOx ]6]
nqu jihÀ puzqR gey mir awgy[
jwAux awp mYx iqn sMg lwgy[
lirby htOx nhIx muJ nIkI5[
1
(ipzCy ho ho) Klo gey[
pw:-Aujwr[
2
jMg AujwV qul ifzTw (a) jMg ivc AujwVy dw swmwn ifzTw[
3
nvwb vl vyKky sB L Sok (Aupjdw hY, ikAuxik dovyx puzqR Aus dy mwry gey hn)[
4
mYx awsrw hW[
5
lVn qox hzt rihNw myry leI cMgw nhIx[
*
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
328
bwq Swhu idiS qy huie PIkI ]7]
jg mihÀ inûdw ibQrY myrI[
as ijX qy1 awCI imRqu hyrI-[
iem icqviq pOxCÎo idRg bwrI[
aivlokiq Bw jMg AuJwrI2 ]8]
-Gitkw eyk rhÎo idn aweI[
ibnw lry jy ins pr jweI[
bhur khW jwnYx kÎw hoie[
lirby smW n pRwpiq koie ]9]
sYnwpiq juiq suq mir gey[
mm awgy pRwnin ko dey[
ijn ky ibnw lrin qy sYnW[
hit kir iQrI azgR3 ko hY nw ]10]
iek mYx rhÎo mrOx kY mwrox[
dÍY ibn jIvn nhIx ibcwrox-[
donhuÀ KqRI jIviq jwny[
irs ky inkit hkwrin Twny ]11]
‘sdw hYP sd4 qumry qweIx[
nhIx Bey guru snmuK jweI[
hqy pMc sUry srdwr[
doie puzqR rN lIny mwir ]12]
qum gIdI ieq Auq huie jwqy[
nhIx SsqR mwriq aru Kwqy[
bIc kcihrI bwq bnwvhu[
rwr Cyr kir bIr hnwvhu ]13]
aib muJ sMg agwrI cwlhu[
jÎox boliq qÎox SsqR sMBwlhu[’
Bey kUr nihÀ boly bYn[
1
aYho jhy jIAuN nwlox[
jMg dw AujwVw ifzTo su[
3
muKIaw[
4
so vwr aPsos Bwv lwnq[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
329
nhIx nbwb idSw kir nYn ]14]
abdul KW qib hukm bKwnw[
bjy dmwmy nwd mhwnw[
awgy Bey pqwkw vwry1[
Aumfy bIr kRoD kir Bwry ]15]
clÎo nbwb awp Dir kRoDw[
lIny skl skyl su joDw[
jihÀ rN Kyq gurU Bt TWFy[
ropy pwie SsqR gih gwFy ]16]
mry qurk lwgy aMbwrw[
hX pr hX mir igry Audwrw[
sÍwn2 iSRMgwl3 mws ko Kwqy[
BUq pRyq fwkin fkrwqy ]17]
BXo rudR iPirby ko smo4[
gN anyk sMg By5 kir nmo[
rN biczqR ko hrKÎo hyriq[
igRzJ, ipSwc, kwk gn tyriq ]18]
bhu rN kIn lQyr pQyrw[
ibDI cMd isK bIr bfyrw[
ipiK qurkin ko gur iFg gXo[
sgro Byq sunwviq BXo ]19]
‘mhWrwj! hyrhu irpu awey[
rhy ieiqk, By imRqu smudwey[
aib ky mcih jMg bf BwrI[
ijXiq bwhnI AumfI swrI ]20]
ien ky aMq* Bey rN aMq[
hovihgo aib, guru BgvMq!’
1
JMifaW vwly[
kuzqy[
3
igzdV[
4
SwmW dw smW, ruzdR SwmW L inkldw kihÀdy hn[
5
(rudR dy) nwl anykW gN ho ley[
*
pw:-idn ky aMq[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
330
SRI hirgoivMd suniq Aucwry[
‘huqy pMc srdwr su mwry ]21]
dÍY nbwb ky suiq hiq hoey[
muiK Bt rhÎo nhIx aib koey[
awpy awXhu abdul Kwn[
rN kI cwhiq ibjY mhwn ]22]
apr qurk siB iszKin mwry[
rhy SyS so awey swry+[
abih sMg ies jMg hmwrw[
dyKhu sgry bl ijm Bwrw ]23]
krOx indwn1 qurk gn kyrw[
nhIx pRqwp lKiq ieh myrw[
pRwn dyin ko cwhiq mwnI[
sny sny siB hovYx hwnI ]24]
krihÀ rwj isK syvk myry[
idey skwm pRwn ies byry[
inSkwmI kYvl ko pwvYx[
sihkwmI isK rwj kmwvYx ]25]
ihMdu Drm ko rwKihÀ jg mYx[
clihÀ clwvihÀ iszKI mg mYx[
pun imRqu hoih moih imil awey[
SuB giq ko pRwpiq huie jweyx’ ]26]
iem kih guru ko bjÎo ngwrw[
swvDwn By iszK juJwrw[
doie pihr lig mwcÎo jMg[
Bey SRmiq lrqy irpu sMg2 ]27]
SRI hirgoivMd cly agwrI[
chiq krÎo purSwrQ BwrI3[
+
pw:-suq nbwb juq suBt sMGwry[
KwqmW[
2
vYrI nwl lVdy (iszK) Qzk gey[
3
mhwn Zor, swkw[
1
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
331
hnÎo chYx qib abdulKwn[
duh idiS ky Cuit rhy inSwn ]28]
bwjn lgy juJwAu bwjy[
BXo nyr pun joDw gwjy[
CUtin lgI quPMgYx Pyir[
Pyriq Pyr Pyr hX Cyir1 ]29]
inkis gol qy qupk pRhwrYx[
dUsr awie ibloik bMgwrYx[
iszK jwie qurkn ko gyrihÀ[
qurk awie hiq awgo GyrihÀ ]30]
SRI siqguru kr cWp krwlw[
cutkI PyrihÀ bwn ibswlw[
kInis qyZ qrMgm Bwrw[
ieq Auq snmuK blI Audwrw ]31]
dyKiq hYx SzqRüin dl ibRMdM[
jhW nbwb sSok iblûdM[
pRyry kwl agwrI Kry[
siqguru qIr pRhwrin kry ]32]
qICn BICn eICin2 hyry[
cly srp sm SUk bfyry[
SzqRüin ky srIr iem brYx[
brmI mihÀ pRvyS ijm krYx3 ]33]
iezk qn Poir pwr huie jwieÀ[
pun dUsr ky pwr isDwieÀ[
joDw kY qurMg huie koie[
byDiq jwiq srb sr soie ]34]
Dr pr prihÀ dVw dV joDy[
dyKiq mhW qurk gn kRoDy[
‘byDihÀ dUr Kry hI qIr[
1
GoiVaW L CyVky Pyr Pyr ky Pyrdy hn[
nyqRW nwl[
3
krdy hn (szp)[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
332
mwir mwir kÎox mrhu n bIr’ ]35]
iem kih vDy qurk gn awgy[
Dr jÍwlwbmNI1 irs jwgy[
kVwkVI iek bwr clweI[
guru dl pr gulkW brKweI ]36]
jbih lgI iszKin qn gorI[
irs jwgI gmny irpu ErI[
Coir quPMgin GwlÎo Zor2[
pun bwrUd pwie kir aOr ]37]
gj sox Tokiq pwie dugorI[
kriq SIGRqw irpu idiS CorI[
duihidiS mwcÎo rN Gmswnw[
BXo quml3 bf rOr AuTwnw ]38]
cWp kTorin qy sr cwly[
byDiq joDin dyih krwly[
hXin kudwviq qomr mwriq[
byDiq SzqRü BUm pr fwriq ]39]
qICn brCI iCzpR CurMqI[
qn Porin kir pwr prMqI[
ibDy sUr qqiCn Dr fwry[
sIÞ ivMnH jnu vVy Auqwry4 ]40]
pun gih gih nûgI SmSyr[
sUrw iBry Ej smSyr[
bhYx5 prspr kwtiq aMg[
SRoNiq igriq lwl iCq rMg ]41]
iknhuÀ inkwrI jmDr DwrI[
inkit Fuky SzqRüin qn mwrI[
ihhnwviq bhu iPrihÀ qurMg[
1
bMdUkW[
bMdUkW clwAuN qy Zor pwieaw[
3
Gmswn[
4
sIK nwl ivMnHky mwnox vVy Auqwry hn[
5
vwhky (qlvwrW)[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
333
CUC ZIn, ko Gwiel aMg ]42]
duie dl imil gy mwr su mwcI[
krdm SRoN mws iCq rwcI[
igry iCnk mihÀ suBt hZwrox[
hiQXwrin ky Bey pRhwro1 ]43 ]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStm rwsy ‘abdulKwn rN
awgmn’ pRsMg brnnû nwm czqvwirMsqI aMsU ]40]
1
vwr, mwr[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
334
41. [abdul KW vzlox hzlw]
40<<ipClw aMsU
1
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>42
2
dohrw: bjy juJwAU bhuq hI, juty suBt su ktzk [
kit kit Jt pt ibkt jy, stpt kÍY n atzk3 ]1]
rswvl CMd: cly qIr gorI[
mno Kyil horI[
stw szt syly4[
mno mUT myly5 ]2]
smUhYx quPMgw[
kry GwAu aMgw[
lgI pIckwrI6[
iKrÎo rMg BwrI ]3]
pqMgI su rMgw7[
clÎo SRoN aMgw[
su Fwly AuCwly[
qPYx jÎox ibswly ]4]
su ‘mwrM’ alwvYx[
mno gIq gwvYx[
prYx Dwie DweI[
ikRpwnYx clweI ]5]
ktYx aMg gyrYx[
su loQYx GnyrYx[
nbwbM idKwvYx[
bfy Ej lwvYx ]6]
nhIx pwie pwCy[
iBry sur awCy[
1
mwrU (vwjy)[
sYnw dy[
3
jyhVy (ibkt =) bhwdur (sUrmy sn Auh bI stptw gey (jdox) Jzt pzt ktw vzF (hoN lÜg
peI qy) koeI bI nw atikaw[
4
CyqI (CyqI) suztdy (= clwAuxdy hn) syly[
5
mwnox (gulwl dIaW) muzTW pWvdy hn[
6
ipckwrI[
7
vkm lkVI jo bVw suhNW lwl rMg idMdI hY [sM: pqRÀg]
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
335
ieqY iszK dOry[
mcÎo BIm* rOry ]7]
prYx hUh dY kY1[
ikRpwnYx clY kY[
ikqy Fwl EfYx[
ikqy hwQ CofYx ]8]
su bMky ispwhI[
mry jMg mWhI[
ibDI cMd rosw[
bfI jMg hosw2 ]9]
su awpM bcwvY[
Gny SzqRü GwvY[
qjY qIr qIKy[
ju srpM srIKy ]10]
BtM pRwn hwny[
igry jMg Qwny[
muKM Bwr kyeI[
su aOxDy pryeI3 ]11]
jhW Gwv hohU[
BkwBzk lohU[
khUM kMp Dwry[
BXo qRws Bwry ]12]
khUM kop Twny[
ghÎo Kzg pwny[
JtwJzt bwhYx[
krYx Ej bwhYx ]13]
qCw muzC hoey[
bfI nIxd soey[
*
pw:-BIr = BIV krky[
XuzD nwd krky[
2
(ijsL) jMg (ivdÎw dI) bVI Kbr hY[ (a) ijs L jMg dI bVI hvs (= cwh) hY[
3
mUDy hoky ifzgy[
1
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
336
ktI jMG kwhUM[
Kry jMg mwhUM ]14]
kty kwhUÀ pwsy[
su awqRYx inkwsy[
irdw kwhuÀ Cydw[
pry pwie Kydw ]15]
iksU hwQ kwtw[
dXo qRws fwtw[
duDwry ju KMfy[
su qIKy pRcMfy ]16]
bfy bwFvwry[
pulwdI krwry[
lgYx gRIv jwhUM[
igrY sIs qwhUM ]17]
Bey ruMf muMfM[
pry KMf KMfM[
kty kwhuÀ quMfM[
ilty sUr JuMfM ]18]
pRcMfY GumMfy1[
kty bwhu dMfy[
srohI, hlÜQI[
su qygy junÜbI2 ]19]
kVwkwV JwVYx[
bny BIm3 qwVYx[
bfy iszK kRoDy[
mhW jMg joDy ]20]
mlyCwn hzlw[
idFM hoie Jzlw[
GnI mwir mwcI[
1
BwrI hMkwrI (sUrimaW) dy.....[
Bwv qlvwrW[
3
BÎwnk bNky[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
337
lhU DUil rwcI ]21]
dohrw: iek iek iszK guru suBt jy
ds ds qurk sMGwir[
ko ShId ko ijXiq Bw
siqguru ko bl Dwir ]22]
rswvl CMd: gurU kop hoey[
ipKy SzqRü Foey[
mlyCM smUhw[
pry dIin hUhw1 ]23]
kry lwl nYnw[
ilÜXo bwn pYnw2[
inKMgYx inkwsw[
muKI qy pRkwSw ]24]
huqo moit kwnw[
su pMKY mhwnw3[
gunû cWp jorw4[
kTorYx ju cOrw5 ]25]
krÎo qwn qwnw6[
lgÎo pwn kwnw7[
qkÎo gol8 mwrw[
clÎo byg pwrw9 ]26]
lgÎo SUMk kYsy[
brÎo nwg jYsy[
gXo Poir CwqI[
Drw pY ppwqI ]27]
1
hzlw krky Xw XuzD nwd krky aw pey[
iqzKw[
3
vzfy KMB vwlw[
4
DnuK dI qMdI ivc joiVaw[
5
jo krVw qy cOVw hY[
6
bl nwl qwiNaw[
7
ik hzQ kMn L jw lgw[
8
toly L qzk ky[
9
Jzt pwr ho igaw[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
338
duqI jwie Bydw1[
iqsY aMg Cydw2[
prÎo BUim jweI[
iqRqI Pyir GweI ]28]
BtM cOQ lwgy[
qbY pRwn qÎwgy[
punû pMc bIDw3[
gfÎo jwie sIDw ]29]
DrÎo qIr dUvw[
mhW kop hUvw[
qjÎo byg sMgw[
Gny SzqRü BMgw ]30]
iesI rIiq Pyry[
pRhwrYx Gnyry[
igry Kwn mwnI[
idey pRwn hwnI ]31]
lgYx bwn jwey[
Gny SzqRü Gwey[
Bry jo inKMgYx[
clwey KqMgYx ]32]
iekM doie qInO[
krYx pRwn hInO[
bfy byg vwry[
lgYx Poir pwry4 ]33]
DvwvYx qurMgw[
pRhwrYx KqMgw[
clwvYx quPMgw[
BtM aMg BMgw ]34]
1
(iPr) dUjy (sUrmy L) jw ivMinHaW[
ivMinHaW[
3
iPr pMjvW (sUrmW) ivMinHaW[
4
pwr ho jWdy hn[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
339
bfy Gwv sMgw[
lhU lwl rMgw[
bnYx bys cMgw[
mcÎo BIm jMgw ]35]
dohrw: kihÀ lig brno juzD ko, BXo mhW Gmswn[
pRQm quPMgin qy mry, qurkin ko avswn1 ]36]
pwDVI CMd: gulkwin mwir kir pRwn hwin[
rN Kyq ibKY supqy mhWn[
pun bwn sMg Bw BIm jMg[
qib Bey qurk gn pRwn BMig ]37]
Kr syl skiq qomr pRhwir[
ien swQ Gny rN qurk mwir[
puin cly KVg iek bwir ibRMd[
kit gey bhuq iCn mYx inkMid2 ]38]
rN Kyq dUir lg Bw mhwn[
jihÀ krihÀ jognI SRon pwn[
Kzpr BrMiq bhu bwir bwir[
hÍY iqRpiq bhuiq lyqI fkwr ]39]
bhu igRzJ kMk bwies pukwr[
mn Bwie Kwie awimK ahwr[
gn imly awin inrBY gumwX3[
liK sMJ bolqy Duin AucwX ]40]
bhu BUq pRyq nwcMiq gwie[
hV hV hsMiq mn BwX pwX4[
fwkin ipSwc5 bhu ruiDr rwic[
bhu mws Kwiq ruic mwic mwic6 ]41]
1
pihly hI qIrW nwl qurkW dy aOswn mr gey (hOxsly iFly pY gey)[ [ihM: aOswn = hoS,
hOxslw, DIrj] (a) qurkW dw nwS ho igaw[ [sMs: avswn = nwS]
2
kztky nwS ho gey[
3
igdVIaW[
4
mn BWvdw (mws awidk) pwky[
5
fwieNW qy ijMn, BUq[
6
Bwv KuS ho hoky[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
340
ibQry su pry bhu ruMf muMf[
iek igry sUr qn KMf KMf[
gn qupk, DnuK, qomr, ikRpwn[
bhu pry Kyq mihÀ mul mhwn1* ]42]
mir gey bIr jy Drinhwr2[
kuC rhy awin Qory juJwr[
hX mry pry jihÀ kihÀ iblûd[
ko qriP qriP hoviq inkMd ]43]
ijn ZIn rjq ar hym kyir[
ko ibcriq CUCy hyir hyir+[
Bt pry ikiqk Gwiel mhwn[
drVMiq siBin dy pRwn hwn ]44]
iks kI sÀBwr nihÀ koie lyiq[
bhu mry alp rihgy su Kyq[
iqs kwl mwir BI kuCk aYs[
mir gey qurk liKXiq n kYs ]45]
kuC rhy SyS qij ijXin awis[
kwXr BjMiq Dir aiDk qRws[
ipiK abdul KW ibsmÎo ivSyS[
-ikm mrI sYn rih alp SyS- ]46]
rN ibKY jIq aru ijXin aws[
huiego inrws ipiK skl nwS[
-aib mrOx jMg ky smuK hoie[
kY hqOx gurU inj idRSit joie ]47]
nihÀ iQrOx dUr aib lyAux dyiK[
ikm hqih SsqR gur Bw ivSyÞ3[
iqh sMg jutox mYx awp jwie[
1
(ies qrHW dy) bVy bVy mul vwly (SsqR) XuzD BUmkw ivc bhuq pey hn[
pw:-Kyq mihÀ muslmwn[ punw:-Kyq muglû mhwn[
2
ijnHW L Dwrn vwly sUrmy mr gey hn[
+
pw:-ko iPriq CUC Bij hyr hyr[
3
gurU jo vzfw (blI) ho igaw hY, kIkUM SsqR mwrdw hY[ (a) (mYx qzkW qW shI) gurU SsqR
clwvn ivc ikvyx vzfw ho igaw hY[
*
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
341
mo lry ibnw nihÀ ko Aupwie ]48]
gur hwQ swQ mirhOx lrMiq[
kY lyAux mwir rN hoie aMq-[
ies ibiD ibcwr mn kSt pwie[
ihq mrN clÎo sUbw agwie ]49]
jug sMg lIin KzqRI iblûd[
iek krmcMd aru rqncMd[
kir bwm dwihny cuhin bIr[
guru smuK clÎo hÍY kY aBIr1 ]50]
ibDI awid iszK jy lriq aOr[
qij suBt qurk iqn sMg Toir2[
qihÀ qy su trÎo gur jWih Qwn[
phuÀcÎo nbwb qihÀ qurq awin ]51]
bhu irdy Dwir guru ipKin cwih[
-mir rhOx ik mwrox jMg mWih[
inj bl idKwie, iqh dyiK lyAux[
kir hOx inbyr gur mwir dyAux- ]52]
dohrw: ies ibiD Tit kir awiego
jihÀ iQq gur Bgvwn[
ipiKin prspr hoiq Bw
lirby cOxp mhwn ]53]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStm rwsy ‘suBtn’ pRsMg brnnû
nwm eyk czqvwirMsqI aMsU ]41]
1
dlyr hoky[
iqnHW nwl (ÄlVn leI) Aus QW qy (hor) qurk sUrmy Czf ky[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
342
42. [sUby qy KzqRIaW dw gurU jI L vMgwrnw]
41<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>43
dohrw: snmuK BXo nbwb jib, bhu sYnw mirvwie[
idRSit prspr pRyir qib, ipKy rUp idRg lwie ]1]
1
2
cOpeI: kr Dnu, kt ieKDI SmSyr [
ispr shq SRI gur sm Syr[
bfy pRqwpvMiq ipiK kir kY[
hqin hyq gn jqn ismir kY ]2]
qurMg ncwviq juiq gjgwhin3[
iszKin ko cwhiq aivgwhin4[
cWp hwQ mihÀ qIr inkwriq[
aYxic kwn lig bl kir mwriq ]3]
kMcin kyr ibBUKn aMg[
jbr jvwhir jrqI sMg[
blI cpl bf mol qurMg[
Tihriq nihÀ Qrkiq ibc jMg5 ]4]
iqm donhuÀ KzqRI cil awey[
guru ko hyir irdy qpqwey[
iqnhuÀ iblokiq siqgur boly[
‘abih kwl, pltw ipq ko ly6 ]5]
ikm kwier bin smuK n awvhu?
ric AupwiD bif qurk hnwvhu[
bYih kcihrI bwiq bnY hYx[
-ipq pltw guru qy hm lYhYx- ]6]
qum kihbo khu mihd iDkwrU[
nihÀ iFg hoviq jMg mJwrU7[’
1
hzQ ivc DnuK, lÜk ivc BzQw [sM: ieÞuDI]
qlvwr[
3
dyKo iesy rws dw aMsU 39 aMk 35 dI pihlI sqr dw pRXwX[
4
hl cl pw dyNI[ (a) Bwv, iszKW L lûG ky siqgurU jI pws jwvNw cwhuMdw hY[
5
itkdw nhIx qy Qrkdw rihxdw hY Bwv dwAu GwAu qox bcN leI ieDr AuDr huMdw rihÀdw hY[
6
huN smW hY ipqw dw bdlw lY lY[
7
(ikAuxik) jMg ivc qW nyVy nhIx Fukdy ho[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
343
suin kir jry, jry nihÀ bYn[
irs qy kry lwl jug nYn ]7]
donhuÀ KzqrI shq nbwb[
cMcl kry qurMg Sqwb[
Fuky inkit guru cwhis mwrw[
cWpn mihÀ kir bwn sMcwrw1* ]8]
aYxic aYxic qInhuÀ bl pIn[
siqgur snmuK Corin kIin[
SRI hirgoivMd hX cplwvYx[
ieq Auq Pyriq aMg bcwvYx ]9]
apno DnuK kTor sMBwrw[
Kr Kprw Dir gun sMcwrw2[
qwn kwn lig mwris bwnw[
gXo byg juiq3 srp smwnw ]10]
rqncMd ko qwik clwvw[
so hil gXo qurMg ko Gwvw[
AuCriq kI CwqI ibiD gieAU[
pwCl idSw pwr sr BieAU4 ]11]
igrÎo AuQl asu hyriq Kry[
Kwn bwn kI isPqI kry5[
‘mo sr kI eyqI nihÀ mwir[
prÎo pwr hX ko Dir fwir’ ]12]
rqncMd igr prÎo sMBwrw[
krmcMd qib BXo agwrw[
hqÎo qIr guru ky hX lwgw[
Gwv gRIv mihÀ igrÎo n awgw6 ]13]
1
mylky[
pw:-sMBwrw[
2
iczly ivc joiVaw[
3
vyg nwl[
4
(GoVy dI) CwqI ivMnHky ipCly pwisEx jw inkilaw[
5
(abdul) KW (gurU jI dy clwey) bwN dI isPq krn lÜg ipaw ik....[
6
GoVy dI igzcI dy azgy ZKm qW ho igaw, pr GoVw FzTw nw[
*
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
344
aYxic gurU ny qIr inkwrw[
hX CyrÎo ijs mihÀ bl Bwrw[
pRQm smwn AuTÎo kir Cwl[
jwiq gRIv qy ruDr ibswl ]14]
siqgur ky iris AupjI mhW[
inj hwvn ky SRoNq lhw[
DnuK iskMD DrÎo iqs kwlw[
aYxcÎo qUrn KVg krwlw ]15]
dVbVwie Gorw qib Cyrw[
krmcMd ko qqiCn Gyrw[
dwrun guru srUp jib hyrw[
jIvn qy inrws iqs byrw ]16]
pRyir qurMg ispr gih hwQ[
KYxcÎo KVg kop ky swQ[
guru ny iPr cOigrd dbwXo[
jwnÎo qbY kwl inXrwXo* ]17]
rqncMd aru blI nbwb[
kInis iqn qy ipRQk iSqwb1[
bil kir gur ky KVg pRhwrw[
krI ispr awgY iqs bwrw ]18]
jbih vwr qy aMg bcwvw[
qib qurMg isr kwit igrwvw[
igr kir krm cMd huie KrÎo[
rqncMd iFg awvin krÎo ]19]
donhu ibn hX qy huie Kry[
ipiK nbwb awXhu iris Dry[
qInhuÀ qIr clwviq awgy[
guru qurMg kY bhuqy lwgy ]20]
aMg aMg bIDÎo ijs kyrw[
iris Dir guru nbwb ko hyrw[
*
pw:-mwir mwir aYsy kih awXo[ gur ny iPr cOigrd dbwXo[
(rqn cMd qy nbwb) qox CyqI nwl (AusL) inKyV ilaw[
1
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
345
Kr Kprw Dnu aYxc clwXo[
gXo byg qy jnu aih pwXo ]21]
ibcriq sUby ko hX Bwrw[
lgÎo jwie iqh Bwl mJwrw[
dV aivin pr igrÎo qurMg[
Kro nbwb sMBwrÎo aMg ]22]
qib qInhuÀ ky iris bhu CweI[
chiq -gurU ky hX dyx GweI-[
joir joir qInhuÀ sr mwry[
bIDy aMg qurMgm swry ]23]
qib qInhuÀ qy Cuit kir qIr[
lgy Bwl hX ky biF1 pIr[
igir DrnI pr surg isDwrw[
guru qr rhÎo Bwg ijs Bwrw ]24]
SRI hirgoivMd bif bl joDw[
pd ky Bwr Kro Aur kRoDw[
mno dwhby jgq aSyÞ2[
bnÎo ruzdR ko ruzdRih byK3 ]25]
ibDIcMd awidk Bt Bwry[
lriq qurk kuC aMqr Dwry4[
lKÎo n, guru ko hX mir gXo[
ruky iqsI idiS rN bhu ikXo ]26]
kuCk iqmr jg psrin lwgÎo[
aQÎo sUr, sUrin iris jwgÎo[
Auq nvwb juiq cwhiq swry[
-ins qy pRQm lyihÀ guru mwry- ]27]
ieq siqguru Aur ieh aiBlwSw[
-pRQm iqmr qy irpuin ibnwSw[
1
vDI[
swVny leI swry jgq L[
3
ruzdR dw BÎwnk rUp bN igaw hY[
4
qurkW nwl lVdy sn (gurU jI qox) kuC Prk qy[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
346
hiq kY SzqRü icMq ko Koie[
rYn ibKY suK sox pun soieÀ- ]28]
dunhin kI sYnW Auiq lrY[
SsqR pRhwriq mwriq mrYx[
ieq sYnw ky muiK isrdwr[
mwcÎo jMg mhW ibkrwr ]29]
qib qInhuÀ ny irdy ibcwry[
imil awps mihÀ bwk Aucwry[
‘krnI iblm n awCI hmYx[
guru iek, hm qInhuÀ ieh smYx ]30]
krhu nyr ko KVg pRhwrhu[
gur ky aMg qurq kit fwrhu[
nWihq Gyr ghhu guru jIviq[
qib murwd pUrin qum QIviq’ ]31]
rqn cMd qy suin iem kwn[
gmnÎox sUbw bin svDwn[
donhuÀ KzqRI ly inj swQ[
Bey azgR gih Fwlin hwQ ]32]
inkit awin guru ko bMgwrÎo[
‘qYx bhu lSkr qurkin mwrÎo[
pRQm iCnwie bwZ ko awnw[
nhIx Swhu qy fr Aur mwnw ]33]
aib BI inrBY kwrj kInw[
krÎo juzD kuC bl nihÀ cInw1[
Gny suBt ky pRwn ibdwry[
aib awXo hYx azgR hmwry ]34]
ly siB ko pltw quv mwir[
qib supqihÀgy lwq pswir[’
suin kir boly siqguru swcy[
‘ary mUF! kÎw kihÀ? miq kwcy! ]35]
pRQm mry iqn pltw lyiq[
1
nhIx dyiKaw (swfw) bl[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
347
aib qUM mir jYhYx rN Kyiq[
ko pltw lY hY pun qyry?
dÍY suq so mirvwie agyry ]36]
ijs mg mihÀ agly cil gey[
so nihÀ bMd BXo, pRgtey1[
qurkin jrHW AuKyrnhwr[
muJ ko jwno blI Audwr ]37]
qum qInox, mYx eykl Kro[
lro mro kuC qRws n kro[
aib ieh juzD mUl AupjwXo2[
sny sny jg mYx viD jwXo ]38]
hmry iszK sdw bl sMg[
qurkin swQ krihÀ bf jMg[
CInihÀ rwj qyj hm swry[
khW bwj kI bwq Aucwry’ ]39]
abdul Kwn idKwvin hyqu[
krmcMd huie snmuK Kyq[
Fwl KVg donhuÀ kr Dwry[
PWiD crn sox guru llkwry ]40]
‘bin sucyq aib mYx quj mwrox[
ipq hiq ko irN skl Auqwrox[
cMdU ko suq mo khu3 jwn[
ipq plty ihq qum ikX hwin4 ]41]
qYsI bnI bwq muih awie[
aYsy smox nhIx kib pwie[
kriq pRqIKin pRwpiq hovw[’
iem kih AuCriq ko gr jovw ]42]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStm rwsy ‘jMg pRsMg’ brnnû nwm
doie czqvwirMsqI aMsU ]42]
1
KulHw ipaw hY[
ieh muzF juzD hY (hor juzD azgy vzD vzDky hoNy hn)[
3
mYL[
4
(awpNy) ipqw dy bdly leI qusW (myrw ipqw) mwiraw sI[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
348
43. [abdulKW awid mwry gey[ jMg Pqh]
42<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>44
dohrw: jbih cMdU nûdn BXo, gur ky snmuK awie[
rqn cMd sUbw duAU, awey iqs ipCvwie ]1]
cOpeI: KVg AuBwir gurU pr awXo[
kir bwhun bl qbih clwXo[
isr pr awviq vwr inhwrw[
siqgur Fwlw qurq sMBwrw ]2]
ilXo vwr iqh rokÎo awgw1[
PUlin lwig icNg gn jwgw2[
pun siqguru kuC PWdn kir kY[
bwm hwQ qy bl sMBir kY ]3]
dUsr vwr pRhwriq jwnw[
hqI bdn pr ispr mhwnw[
igrÎo Drw pr murCw pweI[
ko sih skih, iQrih aguvweI3 ]4]
rqn cMd idF dUjI Er[
KVg AuBwir awie kir jor[
nt ijm PWdiq awin clwXo[
guru tir bweyx vwr bcwXo ]5]
AUpr ko AuCriq pun awvw[
duiqX vwr ko chiq clwvw[
qwvq SIGR Dwr4 gur swcw[
kwF kmr qy hiqis qmwcw ]6]
iksU ivlwieq qy isK lÎwXo[
bcih n kÎox hUM ijh nr KwXo[
rqn cMd ky lwgis CwqI[
AuCriq AUco avin ppwqI5 ]7]
1
vwr dw azgw[
Fwl idaW PuzlW L lÜgky icNgW inklIaW[
3
azgy Tihrky[
4
CyqI krky[
5
AuØzcw AuØzCldw DrqI qy ifzg ipaw[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
349
Augliq SRoNq bqn pswry[
pRwN gey, nihÀ hwie Aucwry[
abdulKwn ivlokiq kRoDw[
jwnÎo irdy -gurU bif joDw- ]8]
PWdiq llkwriq muK bolw[
‘Kry rho, nihÀ kIjih Elw1[’
khy qWih ky ispr ij hwQ[
pwie iskMD SIGRqw swQ ]9]
nWgo KVg ghy guru iPrYx[
ieq Auq dwv qwkbo krYx[
pun go mUqRwkwr iPrMqy2[
smuK prw muK kib ibcrMqy3 ]10]
ptybwZ ibzdÎw azBÎws[
abdul KW bhu kriq Aupws4[
ijm guru kriq Kwn iqm krY[
Kwn kriq ijm guru iqm iPrYx ]11]
duAU chiq hYx vwr clwXo[
jY hovin donhu mn BwXo[
sYnW donhuÀ ky muiK ahYx5[
donhuÀ dwv KVg inrbhYx ]12]
Et ispr kI donhuÀ qÎwgI[
donhuÀ bIr bIr rs pwgI[
donhuÀ SsqRin ibzdÎw krqw[
lrn htin ky donhuÀ Brqw6 ]13]
donhuÀ bMky bIr juJwry[
donhuÀ ary mrin kY mwry1[
1
koeI Et nw kr lYNI[
bld mUqnI WW vWg iPrdy hn[
3
kdy swhmNy kdy pUrw (tyFw) mUMh krky ivcrdy hn[
4
abdul KW ptybwZI dI ivzdÎw dw azBÎws qy (Aupws =) qIrMdwZI dw azBÎws bhuq krdw
irhw sI (pihlI Aumry)[ [sMs: Aupwsn = qIraMdwZI]
5
muKIey hn[
6
pRbIn [sMs: Brq: = nwtk krqw](a) mwlk hn[ [sMs: BræqRI = mwlk]
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
350
donhuÀ ky bhu Bw AuqswhU[
donhuÀ arN brN rn mWhU ]14]
donhuÀ krihÀ vwr ko nwnw[
donhuÀ DrihÀ awvno jwnw2[
gur ko rN liK sur smudwey[
Auqlwviq aivlokin awey ]15]
iQry ggn mihÀ hyriq juzDw[
donhuÀ bIr Bry Aur kRzüDw[
kbhuÀ Kwn guru AUpr awvY[
kbhuÀ Kwn pr SRI guru jwvYx ]16]
kib bwvYx inksihÀ kib dweyx[
ibcriq AuCriq KVg AuTwey[
abdul KW qib vwr pRhwrw[
KVg azgR kir gurU shwrw ]17]
bhur htÎo liK CUCo vwir[
siqguru PWdiq hwQ AuBwir[
AUcy boil krÎo irpu fwtin3[
qkÎo qry ko jMGn kwtin4 ]18]
jwnÎo Kwn su qry pRhwrihÀ5[
vwr bcwvin ihq sMBwrih[
qry jMG idiS jib ibrmwXo6[
kir bl ko guru KVg clwXo ]19]
qry bcwviq mUrK rhÎo[
cMdRhws gRIvw pr bhÎo[
qqiCn Dr qy sIs Auqwrw[
bhI swP bhu qIKn Dwrw ]20]
ck pr bwsn kir ijm qÎwrU[
1
mrn Xw mwrn leI[
vDNw qy htNw[
3
vYrI L fWitaW[
4
(mwnox Kwn dIaW) jMGW kztN leI (gurU jI ny) hyTW L qzikaw[
5
hyTox hI mwrngy[
6
hyTW lÜqW vwly pwsy (dy bcwAu ivc) jd (nbwb) prc igaw Bwv lg igaw[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
351
qUrn lyiq kulwl AuqwrU1[
gn swbn mihÀ aX kI qwry2[
ijm pRhwr kir kuCk Auqwry ]21]
swKw3 mno pwk Pl rhÎo[
igrÎo sbyg bwXu ky bhÎo?
iqm isr igirgw abdul Kwn[
locn psry rhy mhwn ]22]
mnhuÀ gwj ny mMfp fwrw4[
kY Bucwl qy igrÎo mnwrw[
SRI hirgoivMd SzqRü iblokw[
prÎo ipRQI pr pRwnin Pokw5 ]23]
Bw pRibRq qm qom krwlw6[
imRqk Kwn iFg guru iqs kwlw[
7
‘prÎo duSt hm pr ciF awXo8[
qurk mUF miq icq grbwXo ]24]
jY siqgur kI sdw anûd[’
khÎo jbih SRI hir goivMd[
krmcMd ko suiD qib aweI[
jib guru igrw SRvn suin pweI ]25]
9
icqviq -imRqu nbwb kI khIXiq[
rqn cMd kI suiD nihÀ lhIXiq*[
1
Guimawr ijvyx czk qy BWfw iqawr krky qurqy (qwgy nwl kztky) Auqwr lYxdw hY[
swbn dy czky ivc lohy dI qwr[
3
twhNI nwl[
4
guMbd fyigaw hY[
5
pRwNW qox KwlI[
6
bVw iBawnk qy fUMGw aMnHyrw ho igaw[ [sMs: = soœm = smUh, bhuq[ ihMdI, qom]
7
gurU jI boly[
8
jo cVH awieaw sI[
9
(krm cMd) icqvdw hY ik nbwb dI mOq khI jw rhI hY, (Bwv ieh ik gurU jI dI kQnI qox
krmcMd ny nvwb mr igaw smJ ilaw qy socdw hY ik) rqn cMd dw pqw koeI nhIx qy mYx
(nvwb dy) kol ipaw hW, ies gurU dy iszK awAuNgy.....[
*
pw:-icqviq imRqu invwb mir gXo-[ krm cMd icMqwqur BXo = Bwv ieh hY ik krm cMd
ny gurU jI L ieh vwk kihÀdy suiNaW ik ‘nvwb swfI mOq icqvdw awieaw sI qy awp hI
mr igaw hY’, ies qox ieh jwN ky ik nbwb mr igaw hY, AusL icMqw hoeI[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
352
mYx iFg prÎo, awieÀ isK ies ky5[
hyriq hqihÀ SzqRü liK, irs ky ]26]
aib ieh eykl hY mm qIr[
lriq rhÎo bhu SRmiq srIr1[
AuiT mYx hqo mhW js pwAUx[
Swh smIp su jwie sunwAUx ]27]
iem ibcwir kir AuiT llkwrw[
‘TWFo rhu! nbwb qYx mwrw[
inj krqUqin ko Pl lIjY[
jm sQwn ko dyKin kIjY’ ]28]
nûdn cMdU sÍwhI kyrw[
mhW kRoD qy SRI guru hyrw[
‘aib lO jIviq hYx rN mWhI?
inj sMgin sMg gmnÎo, nWhI? ]29]
qoih AufIkiq hoihÀ agwrI[
ikm iblûb iqn pICY DwrI?
inkit awAu iqn swQ imlwvYx[
bhur iekwkI jm puir jwvYx2’ ]30]
iem kihqy guru AUpr awXo[
nWgo cMdRhws cmkwXo[
ijm dIpk pr jwie pqMg[
krih ibnwSn apny aMg ]31]
mUrK jwie nyr qib Twnw[
siqguru boly ‘bn svDwnw[
kir ilhu vwr pRQm bl Dir kY[
nqu pCuqY hYx pICY mirkY’ ]32]
suniq vwr kInis qib awie[
isr ko ikDOx iskMD qkwie[
KVg clwXhu guru aivlokw[
apn KVg pr iqs ko rokw ]33]
1
bVw Qzikaw (hY gurU dw) srIr[
ipCox iekzlw jweyxgw jmpurI L[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
353
irsqy bl qy iqnih pRhwrw[
bjÎo KVg pr KVg krwrw[
donhuÀ tUt Drw pr pry[
donhuÀ muSt rhy kr Dry1 ]34]
ipiK SRI hirgoivMd ibcwry[
-aib jmDr sox jy ies mwryx[
SsqR mOq qy duSit mrY hY[
XW qy hwQn swQ hqY hYx ]35]
ieh BI KrXo inrwXuD2 rhÎo[
hqin SsqR nihÀ awCo- lhÎo[
bl kir ghI bWhu gurU qbY[
jqn Cutin ihq Twniq sbY ]36]
ijm gj suMf ibKY gihvwvY[
bhur aMg inj ssw CufwvY3[
jor mror qor kir rhÎo[
mocin hwQ n kÎoxhUM lhÎo4 ]37]
duiqX hwQ qy Ej idKwviq[
Syr aMk jÎox imRg Auqlwviq5[
qib siqguru gih kY kr dweyx[
alp Bwr liK lIin AuTwey ]38]
krÎo BRmwvin kyiqk Pyry[
iCq pCwr kir dInis gyry[
PUit gXo isr, cUrn aMg[
qn kI sMiD CutI srbMg6 ]39]
iem ibnws gn SzqRÁ kir kY[
pun chuMidiS mihÀ Bly inhir kY[
rhÎo n koeI lirby jog[
1
dovyx muTW hzQ ivc PVIaW rih geIaW[
byhiQawrw[
3
sihaw CfwAuNw (cwhy)[
4
hzQW qox CuztNw ikvyx nw imilaw, Bwv Cuzt nw sikaw[
5
Syr dI jzPI ivc ijvyx imrg kwhlw pYxdw hY[
6
srIr dy swry aMgW dy joV Cuzt gey[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
354
huqy ijXiq kuC, Bwgy log ]40]
BXo aMDyrw idRSit n prY[
jihÀ kihÀ qurk qRws ko DrYx[
sUbw mrÎo jwin siB lIno[
ijXiq SyÞ Bwgy fr cIno ]41]
snY snY kwier jib Bwgy[
ibDIaw dyKiq nihÀ irpu awgy[
guru suiD ihq pwCy khu murÎo[
snY snY awviq hY qurÎo ]42]
ieq siqguru SRm ko kuC Twin[
bYiT gey iqs hI rN Qwn[
qInhuÀ mry inkit hI pry[
iqn ky bIc siqgurU iQry ]43]
aivin ggn mihÀ qm ibsqwrw1[
nhIx inkit hI prih inhwrw[
clin quPMg skl hit rhI[
qurk qRws kir boliq nhIx ]44]
hty skl inj inj pscwq2[
rOrw mciq, BXo siB SWiq[
jwnÎo prY nhIx ikq koie[
dUir dUir lO hit iQr hoie ]45]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStim rwsy ‘abdulKwn rqn cMd
krm cMd bzD’ pRsMg brnnû nwm qIn czqvwirMsqI aMsU ]43]
1
PYl igaw[
awpo awpNy ipzCy vzl[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
355
44. [XuzD Pqh[ loQ dI sMBwl]
43<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>45
1
dohrw: ibDIcMd qy pry isK, Pqy gurU kI jwin [
iqmr ibKY kir hyl ko, myil idXo Gmswn ]1]
cOpeI: iekidiS qy jÎox bwFin lwgy[
qm mihÀ qurk qRws kir Bwgy[
ijn ky rN mihÀ qurÀg mry hYx[
ieq Auq ibQry jwie dury hYx ]2]
ariq jwiq ko* Bwgiq jwiq[
pICy iszK KVg kir Gwiq[
jwiq ipCwrI kwtiq jbY[
gurU duhweI boly qbY ]3]
suniq iszK pICy hit awey[
nihÀ mwrin ihq hwQ AuTwey+[
jihÀ siqguru fyro inj fwrw[
qjy dws qihÀ rwiK suDwrw ]4]
iqnhuÀ ibcwr kIin mn mWhI[
-iqmr BXo guru awgm nWhI-[
sMDÎw prI jwin iqs kwlw[
dÍY mSwlcI jwir mswlW ]5]
qUrN hI rN kI idS awey[
Kojin lgy nhIx guru pwey[
ibDIcMd jug dyiK mswl[
hX Dvwie awXis qqkwl ]6]
guru suiD bUJiq awps mWhI[
skl khiq ‘dyKy hm nWhI[’
icMqw aiDk siBin ky hoeI[
Kojn lgy Kyq siB koeI ]7]
ieq Auq mihÀ ibcriq asuvwr[
1
ibDIcMd qox pry (Kloqy) iszKW ny gurU jI dI Pqy (hoeI) jwNky[
pw:-awriq hÍY kir[
+
ieh sUrmgqI qy dieaw dI avDI hY ik BjidaW L mwiraw nhIx[
*
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
356
‘khW gurU jI’ kriq pukwr[
siB kY mn sMdyh vDyrw[
gurU nhIx hyry ies byrw ]8]
Kojiq prI loQ smudwey[
psrÎo SRoNiq pg iPslwey[
dwruN jMg BUmkw BwrI[
mry pry Bt hXin hZwrI ]9]
rly imly isK qurk Gnyry[
ieq Auq ibcriq By siB hyry[
krihÀ mswlin kyr pRkwS[
ies ibiD gey gurU ky pws ]10]
abudulKwn mwir iFg iQry[
inkit apr mwry bhu pry++[
sMGr Gwie Gny lig Gory1[
so BI mrÎo Kyq rN Gory2 ]11]
iQr iekwkI bIr ibswlw[
kry iblokin guru ijs kwlw[
Bey pRPuzlÎq pwien pry[
hyir hyir siB DIrj Dry ]12]
ibDIcMd kr joir bKwnw[
‘ikm iQr rhy, pRBU! rN Twnw3? *[
dws n pws4, iekwkI aho[
kho pRBU aib kÎw icq cho?’ ]13]
suin SRI hirgoivMd Aucwrw[
‘jo icq chYx krin hm kwrw[
so Bunswr Bey qy hoie[
aib fyry gmnhu siB koie ]14]
++
pw:-inkit apwr pry bhu mry[
XuzD ivzc (gurU jI dy) GoVy L bhuq ZKm lÜgy sn[
2
BÎwnk juzD BUmI ivc[
3
rN krky[
*
pw:-inrbwnw[
4
dws pws nhIx[
1
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
357
ko isK Gwiel ho rN ibsY1[
krhu sÀBwrin awnhuÀ iqsY+[’
as kih siqgur ny hX lIin[
Bey arUFin pÎwno kIin ]15]
inj fyry khu cil kir awey[
ibDIey Gwiel isK AuTvwey[
siB rN Kyq Koij kir awCy[
snY snY awviq Bw pwCy ]16]
awie isvr mihÀ anÀd vDwey[
duMdiB Pqy kyr bjvwey[
siB kI krI sÀBwrin fyry[
Kwn pwn ko dIin Gnyry ]17]
Bey nicMq2 SzqRügn mwry[
supiq jQw suK By qib swry[
pwCil insw AuTy gun KwnI[
inq kI sOc skl qib TwnI ]18]
kir mzjn, suK3 DÎwn lgwXo[
pRwcI idiS4 pRkwS huie awXo[
siBin Snwn kIin ijs kwl[
Bey arUFin gurU ikRpwl ]19]
ibDI cMd ko ly kir sMg[
dyKI jwie BUimkw jMg[
qurk szhsR cqurds5 mry[
kyiqk iszK bIc iqn pry ]20]
kih siqguru ny grq Knwvw[
abdul Kwn AuTwie puvwvw[
pun iqs ky suq Koij AuTwey[
1
ivc[
apiNaW nwl ipawr dw nmUnw hY[
2
byiPkr[
3
suK srUp ivc[
4
pUrb idSw vzl[
5
cOdW hZwr[
+
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
358
iqsI grq mihÀ awin su pwey ]21]
pun pMchuÀ srdwr anwey[
pwie grq mihÀ siB dPnwey++[
AUpr rcÎo dmdmw quMg1[
iqs pr bYTy guru air BMg ]22]
ibDI cMd sox kih muskwviq[
‘ijs ibzdÎw ko sdw kmwviq[
so aib aweI kwm hmwry[
ary irpuin gn ko rN mwry ]23]
abdul Kwn arÎo bhu lrÎo[
KVg jMg ko kir kir mrÎo[
Gny Gwie Gwly aru Kwey[
donhuÀ KzqRI mwir igrwey ]24]
ipq pltw cwhiq inq rhy[
aib siB hI pUry kir dey[
sMGr Gor Gno Gmswn2[
qurk hZwrin ko avswn3’ ]25]
suin swdr ibDIey qib khÎo[
‘ijnhuÀ pRqwp n rwvir lhÎo[
sy miqmMd hwn hI pwvYx[
qum qy kvin jIvqo jwvY ]26]
qIn lok mYx blI n koeI[
arih awp ky snmuK hoeI[
qurk bwpury khW agwrI[
smqw chiq mry rN hwrI’ ]27]
pun siqguru ny hukm bKwnw[
‘nr iekTy kIjih ies Qwnw[
jyiqk ahYx gRwm ky awnhu[
++
vYrI dy Dwrimk inScy anuswr kIqw hY jo AunHW dy srdwr dPn kIqy hn swVy nhIx[
AuØzcw
2
Gmswn hoXw[
3
aMq hoieaw[
1
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
359
skl imhnqI swQ bKwnhu ]28]
sYnw ky nr iekTy hoie[
krhu kwr imil kY siB koie[
pry imRqk jyiqk drswhIx[
fwrhu skl ibpwsw mWhI ]29]
pRQm awpny iszK AuTwvhu[
hmih nwm iqn kyr sunwvhu[
bIc ibpwsw dyhu pRvwhw[
hm bYTihÀ cil kir qt pwhw*’ ]30]
iem kih SRI hirgoivMd cMd[
AuiT kir cly sMg isK ibRMd[
dy kir hukm awie iqs kwlw[
iQry ibpwsw pws ikRpwlw ]31]
ibjnw cmr hoie iPr+ Pyry1[
bYTy pUr ibpwsw2 hyry[
bIn bIn iszKin ky dyih[
awnihÀ, nwm sunwie su dyihÀ ]32]
pun sirqw mihÀ krihÀ pRvwhU[
bhy aiDk hI jl ky mWhU[
iszKin ko pRvwh kir swry[
bYTy SRI guru ipKihÀ iknwry ]33]
sihkwmI inSkwmI jwny[
Bog moK bKSI iqs Qwny[
sihkwmI ko ipRQvI rwj[
bÞSÎo sÀg hI skl smwj ]34]
inSkwmI ky bMD invwry[
deI mukiq jwny aiq pÎwry[
*
jl dwh dyN lgy hn qy ibrdpwl jI bhwdrW L awpNI imhrW dI nZr nwl mukq Bukq
dyN lgy hn[
+
pw:-dws kr[
1
pzKw (iPr =) Jzilaw jw irhw hY, cOr Pyiraw jw irhw hY[ (a) pzKw qy cOr iPr iPr
(lgwqwr) ho irhw hY[
2
ibawsw dw jl pRvwh[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
360
skl isK jib idey bhwey[
pun qurkin kI loQin lÎwey ]35]
huqy shMsR pMc ds jyeI[
bcy hZwr plwie su qyeI[
apr mry siB ly ly awvYx[
bhu tWg ko ghYx bgwvYx ]36]
jl ky jMqu hZwrhuÀ awey[
awimK kwit kwit Sv1 Kwey[
ibRMd mnuj lwgy qihÀ lÎwvin[
qUrin krihÀ ndI mihÀ pwvin ]37]
skl Kyq rN ky jy mry[
nr gn awin awin bl kry2[
koAU sÎwl3 ky hYx aiD Kwey[
aMg BMg krvwrin Gwey ]38]
Dir Dir siB ko bIc bgwvYx[
AuCrih nIr lIin huie jwvYx[
siB Aucvwie ndI igrvwey[
skl sQwn Blo kirvwey* ]39]
AuTy gurU pun gmny fyry[
sMg iszK prmuidiq4 Gnyry[
rN kI bwq anyk krMqy[
khiq sunwvYx guru BgvMqy ]40]
‘bfI mwr qurkin ko hoeI[
ibdqih jgq lKihÀ siB koeI[
Swhu jhW BI jwnihÀ nIky[
lgy hwQ guru iszKin hI ky’ ]41]
awin awpny isvr ibrwjy[
1
muridaW dy[
krky[
3
igdVW dy[
*
murdy sVdy rihN qox bImwrI pYN dw fr huMdw hY, so sB qox sOKw rsqw pRvwh dw sI awpNy
qy vYrI dy swry ieky qrHW ndI ivc qor idzqy[
4
anûd pRsMn[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
361
ijn ky nwm jpy jm Bwjy[
dyS duawby mwJy swry[
siqgur ko js kriq Aucwry ]42]
jihÀ kihÀ PYlÎo juzD ibRqWq[
‘BXo mihd qurkin ko Gwq[
awXuD Dirby guru sPlwey[
an gn doKI duSt Kpwey ]43]
pRQm huqI guru Gr mihÀ pIrI[
lKI priq, lY hYx aib mIrI[
piqSwihq ko grd imlwvYx[
inj iszKin qy rwj krwvYx ]44]
iem jy kir inq rKihÀ lrweI[
siB qurkwno dyihÀ KpweI[’
szjn suin suin anÀd DrMqy[
durjn jrihÀ, n irdy jrMqy1 ]45]
pUrb, dzCn, pzCm, AuØzqr[
PYlÎo jihÀ kihÀ sujs pivzqr[
‘DMn DMn SRI siqgurU pUrn[
joDw, mhd blI, air cUrn’ ]46]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStm rwsy ‘loQn ndI gyrin’ pRsMg
brnnû nwm cqurWczqvwirMsqI aMsU ]44]
1
durjn sVdy hn icq ivzc shwr nhIx skdy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
362
45. [BweI suBwgw pMj GoVy Byt ilawieaw]
44<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
1
aglw aMsU>>46
dohrw: sunhu isMG isK gn skl ! siqguru kQw rswl[
BXo XuzD ies BWiq ieh, brnÎo sujs ikRpwl ]1]
cOpeI: bYTÎo SRI hir goivMd joDw[
mnhuÀ rUp ieh DrÎo pRboDw2[
hukm msMdin sMg bKwnw[
‘kro kot cOigrd mhwnw ]2]
bsih ngr suMdr ijs bIic[
prihÀ mhl gn AUc ru nIic[
rwKhu pMc pOr puir kyry[
kwrIgrin lgwie Gnyry ]3]
krhu SIGRqw lyhu bnwie[
idhu Dn imhniq ibRMd lgwie[’
suniq msMdin kInis qYsy[
SRI muK qy PrmwXhu jYsy ]4]
idXo drb siB ko mn Bwey[
ibRMd pcwvy3 kih ciFvwey[
pwkI eIxtin qÎwrI krYx[
awieÀ imhnqI ijh suin DrYx ]5]
kwrIgr smUh mMgvwey[
dy dy drb su srb lgwey[
icinby lgy SIGRqw DwrI[
pwkI eIxt krI bhu qÎwrI ]6]
hrKiq hoie kwr ko kir hIx[
Dn gn lIn BwAu pun DirhIx[
aMdr mMidr lgy Auswrin[
ßnI grIb4 bwisby kwrn ]7]
bhu rAuNk qib hoviq BeI[
1
sMmUh isMGo qy swry iszKo suNo!
mwno igawn ny ieh rUp Diraw hY[
3
awvy[
4
amIr ßrIb dy[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
363
imly lok liK ngrI neI[
qib siqgur ny irdy ibcwrw[
Gr GyrV ko jhW inhwrw ]8]
chiq AuKwrÎo irpu ko mUl[
grbiq jo hoXis pRiqkUl[
-nIv n AuKrih* jy ies kyrI[
qAU mwilkI kir hY PyrI ]9]
pur mihÀ aivnI apnI jwin[
GyrV kyir sMbMDI awin[
qurkin kI shwie ko pwie[
bhur lyihÀgy sy apnwie- ]10]
iem liK kir guru hukm bKwnw[
‘Gr GyrV ko hY ijs Qwnw[
dUr krhu iqs kI buinawd1[
nIv AuKyrhu hoie n bwd2 ]11]
kirby Auicq huqI DRmswlw[
qurkin ko bl huie js kwlw[
krihÀ bwd3 miqmMd FhwvihÀ[
Gr GyrV ko bhur bnwvihÀ ]12]
hm ny krI bwd buinXwd[
hÍY n ibbwd iq jÎox aihlwid4[
Xw qy iehW msIq bnwvhu[
suMdr dr iqm hI rKvwvhu ]13]
DrihÀ pRIiq gn qurk msIq[
kib nihÀ kir hYx pun ibprIiq+[’
suniq msMdin qQw bnweI[
aib lO ibdiq ahY iqs QweIx ]14]
*
pw:-nIv AuKyrih[
nIxh[
2
JgVw nw hovy[ (a) bwaæd = ipCox[
3
Bwv nwS[
4
ijvyx JgVw nw hovy qy suK rhy[
+
ieiqhws gurU Kwlsw (ihMdI) ny ieh msIq pYxdy KW dI iezCw anuswr bNvweI geI ilKI hY[
1
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
364
siqgur qhW ibrwjiq rhy[
ruiq brKw ky awnÀd lhy[
ibdqy jlDr1 ggn mJwrI[
jÎox qn DrihÀ sMq AupkwrI ]15]
kzlr, Kyq, skl Ql brKYx[
dyiK dyiK kir jn gn hrKYx[
ijm guru igrw sunih siB koeI[
pRym bIj khUM Auqpiq hoeI ]16]
mDur mDur Duin suin suin mor[
TOr TOr boliq kir Sor[
jQw kIrqn suin jzgÎwsI[
bsih irdy pun gwie* pRkwSI ]17]
dwdr tyriq hYx chUM Er[
ijm isK pFihÀ igrw gur jor[
bhu jl pwie mudiq By mIn[
jQw iszK guru pRym pRbIn ]18]
jrÎo jvwsw, jrÎo n jl ko2[
suin inûdk jsu gurU ibml ko[
hirawvil sgry jg hoeI[
guru iszKI ijm siB Ql joeI ]19]
sirqw ko pRvwh bhu bwFw[
jug kMTin qy3 jl khu kwFw[
ijm Bgqin kY pRym pRvwhU[
rs ko lYby vDih AumwhU ]20]
pwvs4 pwie bIj bhu AupjYx[
ijm iszKI qy gun gn inpjYx[
siqguru silqw ky qit jwie[
bYiT iblokihÀ jl smudwie ]21]
1
bzdl[
pw:-pIiq[
2
sV igaw jvwhW pwNI L nw shwr ky[
3
kMiFaW qox[
4
brswq[
*
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
365
bfy byg qy bgih pRvwhU[
kwSt bhy jwieÀ gn mWhU[
nIr nvIn mlIn su pIn1[
qru juiq qt ko Fwhin kIin ]22]
shq anyk ibkwr aSyKU[
hqih gÎwn ijm rwg ru dÍYKU[
kib kib lwgih qhW idvwn[
krihÀ rbwbI Sbd su gwin ]23]
dy dy lok imlihÀ Auphwrw[
jwnihÀ gurU pRqwp Audwrw+[
gRwm gRwm Gr Gr iqs dyS[
vDÎo inqwpRiq qyj ivSyS ]24]
bhuq Gwv ibDIey ky Gory2[
imRqk BXo so BI iqs TOry++[
apr suBt ky mry qurMg[
kyiqk joDw Gwiel aMg ]25]
siB kI Kwn pwn suiD swrI[
lyiq sdw guru krunw DwrI[
lgy KrIdin hX bif mol[
DwieÀ aiDk, bl juiq aru lol3 ]26]
dyiq Bey iszKn ky qrY[
lY lY suBt srwhiq crHYx[
bhu kImiq ko hX nihÀ pwvYx[
ijs pr gurU cFYx hrKwvYx ]27]
bfo clwk blI qn hoie[
siqguru Bwr Aucwvih soie[
iek qO bl juiq fIl ibswlw4[
1
mYlw qy gwVHw[
pw:-lY AupdyS hoq insqwrw[
2
GoVy L (lgy sn)[
++
pw:-byry[
3
qyZ dOVn vwly bVy blI qy cMcl[
4
(siqgurU jI dI) blvwn qy vfI fIl hY[
+
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
366
duiqX arUFin qyj ikRpwlw1 ]28]
nihÀ psMd mihÀ ko hX awvY[
guru asvwrI jo inbhwvY[
ismriq hYx inq pRQm qrMg[
gun gn srb huqy ijs aMg ]29]
‘lvpuir qy bhu kry AupwX[
qib ky hm lÎwey hrKwX[
icrMkwl dInis asvwrI[
lgy Gwv gn imRqu ko DwrI’ ]30]
siB mihÀ kih kih bwk sunwvYx[
‘blI qurMg khUM jy pwvYx[
muK mWgÎo Dn dyvin krYx[
apr KuSI hm iqs pr DrYx ]31]
inkit n pzXiq hY ies dyS[
khW bqwvih ko as bys2[’
apr suBit isK rhin ju aY hYx3[
iqn ko siqguru rwKiq jY hYx ]32]
iem hI ikiqk kwl jib bIqw[
hX ko cwhiq cIq su nIqw[
pScm idiS sMgiq smudweI[
guru drSn ihq BI iek TweI ]33]
iqs sMgiq mihÀ iszK sBwgw4[
DnI bfo aru nwm sBwgw[
guru kI kwr skylin kir kY[
hX lIny guru KuSI ibcir kY ]34]
lwK lwK kI kImq Bwry[
pMc qurMg ilXy bl Bwry[
lok hZwrhuÀ sMgiq jwin[
1
dUjy ikRpwl jI qyj (GoVy qy hI) cVHdy hn[ (a) dUjy ikRpwlU dw cVHnw (bVw) qyj vwlw hY[
ikDrox (koeI) pqw hI dyvy aYsy srUp vwly (GoVy) dw[
3
aWvdy hn[
4
BwgW vwlw[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
367
iml iqn mihÀ qib kIin pXwn ]35]
bhu ibiD qy kir kir cqurweI[
qurkin qy inq lyiq CpweI[
syvw kriq aink prkwr[
awie phUcy gur drbwr ]36]
insw BeI liK, drsy nWhI[
fyrw kriq Bey puir mWhI[
BeI pRBwiq lgÎo dIvwn[
deI myvVy qib suiD awin ]37]
‘aib drSn ko smo jnIjY[
SRI siqgur qy KuSI su lIjY[’
lY lY sMgiq siB Auphwr[
BUKn bsqR anyk pRkwr ]38]
SsqR qurMg drb smudweI[
Dir Dir BwAu irdY aiDkweI[
jwie gurU ko drSn kIin[
bYTy qÞq SuBiq bl pIn ]39]
bwir bwir isr cwmr FurY[
iFg ardws myvro krY[
awgY skl Aupwien Dir Dir[
bwir bwir pd bMdn kir kir ]40]
sMgiq mhW mod mn pwXo[
jg gur pwvin ko drswXo[
SRI hirgoivMd SsqR inhwry[
pun Gory awey bil Bwry ]41]
rUp rMg iqn ko siB hyry[
suMdr awikRq1 blI bfyry[
KuSI aiDk hI isK pr kIin[
jnm mrn bMDn kit dIn ]42]
apr iszK sMgq gn swry[
js iezCw Dir gurU inhwry[
1
suMdr srIr vwly[ [sMs: awikRiq]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
368
siB kI qib pUrn kir deI[
aiDk pRIiq awgy AupjeI ]43]
suMdr bdn cMd mwinûd[
mudiq dyiK SRI hir goivMd[
hrKy mn bWCiq ko pwie[
nr qn apny ko sPlwie ]44]
kyiqk idn drSn ko kir kY[
sMgiq gmnI mud Aur Dir kY[
aink pRkwr gurU js kihqy[
idn mihÀ cliq, insw mihÀ rihqy ]45]
‘qurk ibnwSk guru avqwrI[
chuÀ idiS kI sMgiq suKkwrI1[’
iezqÎwidk kIriq ko BwKiq[
sunih apr so drSn kWKiq ]16]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStim rwsy ‘qurMg sMgq lÎwvn’
pRsMg brnnû nwm pMc czqvwirMsqI aMsU ]45]
1
sMgq L suK dwqy hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
369
46. [GoiVaW dI bKiSS[ SuD jpujI pwT]
45<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>47
dohrw: SRI guru hirgoibMd jI pRBu joDw blvwn[
SOk iblûd qurMg ko cFihÀ pRIiq ko hwin ]1]
cOpeI: pMc pvMgm lgy qbyly[
syvk lwgy krin suhyly1[
pun siqguru iek ieik iPrvwXo[
PWDin cMcl byg DvwXo ]2]
iqn pMchuÀ mYx eyk Blyro[
cMcl bl mYx byg bfyro[
SRI hir goivMd awp crHin ko[
rKvwXhu kih, suSt brn ko2* ]3]
ZIn jrwAU jry jvwihr[
jbr Zyb jgmg ijs Zwhr[
suMdr kordwr br hIry[
jog Qwn ky jwniq cIry3 ]4]
apr ajwieb jukiq bnÎo hY[
su vrn SoBiq sÍrn snÎo hY4[
aYso qurÀg sugm nihÀ awvY+[
jo siqgur ky mn mihÀ BwvY+ ]5]
krÎo hukm ‘awnhu kir qÎwr[’
dwsn qqiCn mWih iSMgwr[
rySm for ghy kr awnÎo[
DMn Bwg juiq siB ny jwnÎo ]6]
qn ko brn idpiq ies BWqI[
mnhuÀ qwPqw suMdr kWqI1[
1
suKI krn lgy, Bwv syvw krn lgy GoiVaW dI[
sRySt rMg dw[
*
pw:-kih suBt bcn ko[
3
Bwv suhNy sRySÃ hIry ijs ijs QW qy jVy hoey hn Ausy Ausy QW dy muqwbk jwNky cIry gey
sn[
4
sony smyq sRySt rMg dw SoBdw hY[
+
ieh dovyx qukW keI ilKqI qy iek Cwpy dy nusKy ivc nhIx hn, qy cOpeI dy do hI crn
hn[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
370
jugm SRon lGu suMdr Kry2[
awXuq CwqI locn Kry3 ]7]
alp gwmcI4, suMm bfyry[
bMkI5 gRIv clih ijs byry[
ismir gurU SRI nwnk awid[
cFy SsqR DwrI aihlwd ]8]
suMdr cwl pwie kir Pyrw[
rokiq cwhiq byg bfyrw[
bhuro lwrw6 Cyrin kIin[
kriq Ej guru DIrj dIin ]9]
CotI Cwl AuCwlin kry[
ign ign crn mnhuÀ Dir Dry[
bhur Dvwie byg ko hyrw[
BwKiq kiv iqh sujs bfyrw ]10]
jnu bwjI mylI bf bwjI[
nt bwjI ijs dyKiq lwjI7[
pOn gOn ko kIin ipCyrY8[
bpury imRzg khW sm dOrYx ]11]
mn ky swQ sQwpn DwrY*[
jnu cplw ko cpl isKwrY9[
nXn nwgrI qy huie awgr10[
ikDOx jUp ko dwv Aujwgr ]12]
1
suhNI dmk dw qwPqw hY [Pw: qwPqw = iek pRkwr dw rySmI kpVw, Xw vDIaw pSmIny dw
kpVw jo nrmI nwl lus lus krdw hY qy cmkdw hY]
2
KVy[
3
suMdr[
4
suMm dy AuØzpr qy igzty dy hyT, dohW dy ivckwrlw QW[
5
bWkI[
6
duVkI cwl jo bhuq hI KuzlHI pvy[
7
GoVy ny mwnox bwZI pweI hY ijsL vyKky nt dI bwZI lÜijiq huMdI hY[
8
ipzCy[
*
kivqw dw kmwl hY[
9
mwno ibjlI L vI cMclqweI isKwldw hY[
10
nYn iesqRI (dy nyqRW) qox vI vDky hn [sMs: awkr-sRySt, vDky, AuØzqm]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
371
CwqI CuvYx Cwl pg dOn1[
iCq lig pwCil pwie su aOn2[
Qrkiq mnhuÀ Qwr mihÀ moqI3[
jnu jl mClI ieq Auq hoqI ]13]
siB ibiD ipiK SRI hir goivMd[
ciF kir Bey anûd iblûd[
kir psMd iek rwKÎo awp[
ijh arUiF pwpI nr Kwip ]14]
apr ipKÎo suMdr bl pIn[
ibDI cMd ko bwjI dIin[
huie arUF iqn Pyir idKwXo[
mnhuÀ pOn ko pUq suhwXo ]15]
ly kir BXo anûdiq bweI[
SRI guru pwien sIs JukweI[
pun iqRqIaw Gorw mMgvwie[
AUpr suMdr ZIn suhwie ]16]
SRI guruidzqy hyqu pucwXo[
ly kir syvk qqiCn awXo[
goieMdvwl phUcÎo jwie[
dy ikr guru suiD skl sunwie ]17]
cOQy qurÀg hZUr hkwrw[
ZIn ibBUKn jukiq iSMgwrw[
pYxdyKwn smIp pTwXo[
so lY kir Aur mihÀ hrKwXo ]18]
eyk qurMg SyK rih gXo[
Kws qbyly mihÀ riK lXo[
iek idn bYiT idvwn mJwrw[
suBt iszK qihÀ SuBiq hZwrw ]19]
siBin sunwie mukMd bKwnI[
1
Cwl smyx dovyx (agly) pYr CwqI L CuhÀdy hn[
ipCly pYr (isrP CuhN mwqR) hI DrqI L lÜgdy awAuxdy hn[
3
ijvyx Qwl ivc moqI[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
372
‘ko isK suzD pTih guru bwnI[
jQw jog mwqRw aru brN1[
pTih sMBwir sunwvih krN2’ ]20]
suin gn iszK hwQ ko joir[
khYx ‘gurU hm qumry jor[
inq hI pwT krihÀ gur bwnI[
kMT hmwry ahY mhwnI ]21]
Cym hyqu, hm nym smyqw[
htihÀ pRym qy, ktihÀ kuhyqw3[’
suin pun gurU BnÎo ‘hY nIkI[
gurubwnI sMig pRIqI hI kI ]22]
qAU iszK jo huie buiDvMqw[
kriq pRym liK SuzD pTûqw[
so aib snmuK iQrih hmwry[
jpujI pwT krih inrDwry ]23]
SuzD sunwie irJwvih mohI[
mn bWCiq Pl pRwpiq hohI[
nihÀ adyX vsqU pun kOn[
ijm jwcih hm dY hYx qOn’ ]24]
ies ibiD pun jib siqguru khÎo[
siBin ibcwir gurU ruÞ lhÎo[
iek isK gurmuK nwm -gupwlw-[
hwQ joir kih ‘sunhu ikRpwlw! ]25]
jo syvk pRiq awiesu krIXih[
apin ikRpw bl mo pr DrIXih[
krOx sunwvin mYx iQr hoie[
SuzD pwT ijm jpu ko joie’ ]26]
suniq grIb invwj bKwnw[
‘awCI bwiq, iQrhu ies Qwnw[’
1
lgW qy azKr[
mn L sMBwl ky pVH sunwvy [sMs: krN = dyh, ieMdRy, mn awid] (a) kMnW L[
3
Bwv Cym dy kuhyqw = mukqI dy (kuihqU Bwv) pRiqbMDk smwnW L[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
373
inj snmuK awsn fisvwvw[
kir awiesu iqs pr bYTwvw ]27]
‘krhu sunwvin SuD jpu mohI[
jwcihÀ khYx ju, dyvox qohI[’
bYTÎo snmuK lgÎo Aucwrin[
ismrÎo SRI nwnk suK kwrin ]28]
pUrb kih ‘ieik EaMkwrw[’
‘siqnwm’ ko bhur Aucwrw[
SRI hirgoivMd suin kr joir[
nmskwr kInI isK Eir ]29]
pTÎo mMglwcrn bhorI[
brnin kInis jo Kt pOrI[
‘jy jug cwry’ juiq anurwg[
pTI1, khÎo ijs mihÀ bYrwg ]30]
bhur cqur piT2 ‘SRvN’ mhwqm[
kirby SRvN bRhm anÀdwqm[
bhur ‘mnn’ kI pvrI cwr[
krI sunwvin SuzD Aucwir ]31]
punh pTiq Bw ‘pMc pRvwn[’
inDÎwsn jihÀ kIin bKwn[
‘qU sdw slwmiq inrMkwr[’
sKÎwqkwr pr quk ieh cwr ]32]
pTI asMKn pvrI Pyr[
Skiq SWqkI pRQm su hyir[
bhur qwmsI Skiq bKwnI[
ijn ko aMq n ikn hUM jwnI ]33]
cwr pRkwrin bRhm ju gÎwn[
skl sunwvn kIin bKwn[
pun ibaMqqw khI bRhm kI[
jIv eIS iekqw kir sm kI1 ]34]
1
pRym nwl pVHI[
cwr (pOVIaW) pVHIaW[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
374
snY snY siB kIin sMBwr[
mwqRw brN Bly inrDwir[
suin siqguru qib irdy ibcwrI[
-jpu ky sm kÎw vsqu AudwrI ]35]
jo ies ko aib dYbO krYx[
koie n smqw kÎox hUM DrY[
jo sgry jg kI guiraweI[
ieh dYhYx-, inScY TihrweI ]36]
‘nwnk ndrI ndir inhwl[’
ieh quk pTI pRIiq ky nwl[
qib siqgur mn mod AupwXo[
jwL2 AuiTby hyq AuTwXo ]37]
iqlik dyin ko cwhÎo irdY[
isK ny krÎo mnorQ qbY3[
-rhÎo pMcmox hX bf mol[
so mYx lyAux gurU qy bol ]38]
ZIn smyq pwie kir soAU[
cFox iqsI pr mn mud hoAU[
as asÍ pr hovin asuvwr4[
pwie ipRQI pr surg bhwr5 ]39]
ijs ko dyiK ishwviq nYn6[
so mo khu guru kir hYx dYin[
‘muK mWgÎo dY hYx’ kih lIin-[
eyv mnorQ ko mn kIin ]40]
jbih ipKÎo guru crn AuTwXo[
pRBu mwXw nY qib ibclwXo[
smJÎo irdy -gurU aib clYx[
1
jIv eISÍr dI smqw kr eykqw khI[
gofw[
3
Bwv iek mn pwT krdy L Purnw Pur ipaw[
4
aYsy GoVy pr asvwr hoNw[
5
DrqI AuØzqy surgW (dw) anûd pwAuNw hY[
6
nYn llcdy hn, Trdy hn, pRsMn huMdy hn[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
375
sunihÀ slok n siB Pl Ply1- ]41]
ibPl mnorQ hoviq dIKw[
-rhÎo CUC mYx pRQm srIKw-[
liK Aur kI guru aMqrjwmI[
‘boly khW kIn qYx kwmI ]42]
ibnw mnorQ2 jpujI swro[
pUrb sm jy skl Aucwro[
SRI nwnk gwdI bifaweI[
sgry jg kI br guiraweI ]43]
so hm dYin AuTiq ies smyx[
ijs ky azgR iqRlokI nmy[
khW krihÀ, bs qoih n koeI[
jhW Auicq huie phuMcY soeI ]44]
aib BI DMn jnm quv BXo[
jnm mrn duK siB imit gXo[
krÎo mnroQ jo aib jYsy[
so lIjhu nihÀ iblmhuÀ kYsy’ ]45]
kih kir so Gorw mMgvwXo[
suMdr ijs pr ZIn suhwXo[
svw lwK kI kImq jWhI[
huie pRsMn bÞSiq By qWhI ]46]
bsqR ibBUKn Dn kuC aOr[
dyiq Bey soFI isrmOr[
ley gupwly anÀd AupwXo[
SRI guru qy suin kir pCuqwXo ]47]
mwqRw brN sMBwrihÀ swry[
SRI guru bwnI iszK Aucwryx[
mhW mhwqm kir idKrwXo[
‘nihÀ iqRlok mYx sm kuC pwXo1’ ]48]
1
slok (AunHW ny) suNnw nhIx qy (myrI) swrI (Gwl dw) Pl Plnw nhIx, Bwv mYL huN GoVw
imlNw nhIx[
2
sÍwrQ rihq rihky[ (a) aPur rihky[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
376
iem siqguru bhu kyry iblwsw[
Gny suBt rwKihÀ inj pwsw[
qurÀg ibkin awvYx so lyiq[
sYnW mihÀ brqwie su dyiq ]49]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStm rwsy ‘qurMgn’ pRsMg brnnû
nwm KSt czqvwirMsqI aMsU ]46]
1
(ik) iqMnHW lokW ivc hI koeI cIZ (SuzD jpujI pwT dy) quzl pweI dI nhIx[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
377
47. [nvyx ngr dw nwm ‘SRI hir guivMd pur’ Diraw]
46<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>48
dohrw: hX akor gn dyX kir, sMgiq geI ibswl[
jwie Snwny suDwsr, dyKiq Bey inhwl ]1]
cOpeI: qIrQ qrn qrn pun gey[
qhW Snwn kriq siB Bey[
qihÀ sMgiq ny irdy ibcwrw[
‘ibRD swihb guru iszK Audwrw ]2]
ijs ko bcn pwie guru jnmy[
SRI hirgoivMd ibdiq siBin myx[
iehW inkit iqs drSn kro[
jwnhu iqsY gurU smsro1’ ]3]
iem mslq kir sMgiq geI[
bIV gurU ky jihÀ suiD leI[
awgY ibRD BweI gurudwis[
donhuÀ bYTy gÎwn pRkwS2 ]4]
siBin Aupwien Dir Dir bMdy[
drSn ly kir irdy anûdy[
deI pRdCnw snmuK bYsy[
qib BweI bUJY siB aYsy ]5]
‘kihÀ qy awey? khW pXwny?’
suin sMgiq SuB vwk bKwny[
‘qIr ibpwsw gRwm ruhylw[
SRI hir goibMd gurU suhylw ]6]
iqh TW mcÎo aiDk sMgRwmU[
qurk hZwrox gy jm DwmU[
iqn drSn kir ieiq idiS awey[
rwvr ky drSn aib pwey’ ]7]
srb pRsMg sunÎo hrKwey[
sMgiq ko br dy iqRpqwey[
1
brwbr[
igawn kQn krdy sn[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
378
pun sMgiq inj Qwn pXwnI[
ibRD ny bhuro igrw bKwnI ]8]
‘suin gurudws! iQqI bhu* byry[
SRI hir goivMd drSn hyry[
krÎo suDwsr rN irpu mwry[
qhW jwie pun1 aiDk sMGwry ]9]
aib drSn krno bin awvY[
imil kir suiD sgrI ko pwvYx[’
suin gurudws irdy bhu BweI2[
pMQ cly siB iblm ibhweI ]10]
ipRQm suDwsr awin Snwny[
SRI hirmMdr drSn Twny[
qIn iszK qihÀ apr imly hYx[
suin suiD guru ky drs cly hYx ]11]
joD, aijzqw, qIsr jIvw[
pMchuÀ cly pRym kI sIvw[
qIr ibpwsw ky cil awey[
siqguru jsu Gr Gr suin pwey ]12]
‘mußlmwr guru BXo bfyrw[
rN GwlÎo Gmswn Gnyrw[’
gRwm gRwm mYx khihÀ sunwvYx[
suin suin iszK mod AupjwvYx ]13]
awgY siqgur kQw sunIjY[
ijs qy skl kwmnw lIjY[
suMdr sgro kot icnwvw[
ngr bswvin mn llcwvw ]14]
qib ibSukrmw nr qn Dir kY[
guru kwrj ko icqvn kir kY[
hwQ joir kir drSn lInw[
*
pw:-icr[
(qy huN) iPr iqQy (ruhyly) jwky[
2
cMgI lgI[
1
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
379
pd airibMdn bMdn kInw ]15]
‘myDwvI’ inj nwm DrwXo[
guru snmuK huie bwk alwXo[
‘apin sPlqw kirby kwrin[
awXo qum ihq ngr Auswrin ]16]
ies ivzdÎw mihÀ mhW pRbInw[
awiesu dIjih rcOx nvInw[’
qib siqgur sgrI ibiD jwin[
khÎo Bly inj krunw Twin ]17]
‘siB kwrIgr mYx muiK hovhu[
rchu ngr nIkI ibiD jovhu[
siB ko inj kr dyhu mjUrI[
qUrn krhu sMpUrn rUrI’ ]18]
awiesu pwie krI siB kwr[
rcÎo ngr bIQI ru bjwr1[
awid msIq sdn qib swry[
kirvwvin lwgis qib qÎwry ]19]
bYTy siqguru lwie idvwn[
gwviq Sbd rbwbI gÎwn[
awie iszK ny qbih sunwXo[
‘ibRD swihb gurdwsih awXo’ ]20]
suniq mudiq SRI hirgoivMd[
inkit hkwrÎo ibDIaw cMd[
‘ly kir ibMd iszK cil jwvhu[
swdr bMdn kir ieq lÎwvhu’ ]21]
suin ibDIaw isK gn ly gXo[
jwie ibRzD ko drsiq BXo[
nmo krI siB ny snmwn[
awey guru iFg kir agvwn2 ]22]
dyiK dUr qy hirgoivMd[
1
glIaW qy bZwr[
azgy krky (bwby buzFy jI L)[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
380
AuTy qurq hI juiq isK ibRMd[
drSn kriq anûd iblûdy[
pd bMdiq duhidiS kr bMdy ]23]
buzFy crn gurU ky ghy[
guru ibRD pd pr kr Dir rhy[
‘SRI nwnk sm jwnihÀ qum ko[
lKhu awpny syvk hm ko’ ]24]
iqm gurdws sMg gur imly[
kuSl pRSn kir ihq sox Bly[
qInhuÀ iszKin gur pd bMdy[
KuSI krI siB bYiT anûdy ]25]
SRI guru ibRD ko gih kir hwQ[
iek awsn bYTy ly swQ[
mno dyv guru1 ibSnu imly hYx[
AugzRsYn ijm ikRSn rly hYx ]26]
bcn iblws mudiq huie kry[
‘rN mihÀ qurk ibRMd hI mry[’
bYTy jbih iqmr huie awXo[
Gr nvIn jO guru bnvwXo ]27]
iqs mihÀ fyrw ibRzD Auqwrw[
swdr juiq gurudws Audwrw[
dwsin pRiq awiesu PurmweI[
‘syvw krhu skl mn BweI’ ]28]
suMdr plûG pTy qqkwlw[
Kwn pwn ihq asn rswlw[
hwQ joir syvk By TWFy[
ijm ijm khÎo krÎo ihq gwFy2 ]29]
swdr siB syvw kirvweI[
supiq jQw suK insw ibqweI[
pRwiq Bey silqw ky qIr[
1
bRhspiq[
bVy pRym nwl[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
381
jwie Snwny sOc srIr ]30]
jpu awidk inq nym ju bwnI[
piF kir ndI kUl mn BwnI1[
awey bhur gurU gun gwviq[
adBuiq lIlw jg dKrwviq ]31]
sny sny cil awey qhW[
lgÎo idvwn ibrwjiq jhW[
gih kr ko guru2 inkit ibTwey[
Sbd iblwvl awid ij gwey ]32]
sunihÀ rbwbI qy awnûdihÀ[
awie aink nr guru pg bMdihÀ[
ikiqk smW jib bYiT ibqwvw[
myDwvI kwrIgr awvw ]33]
hwQ joir kir bwk Aucwrw[
‘mhwrwj! bhu kwr suDwrw[
iPrhu ngr aivlokin kIjY[
iszKin kI syvw sPlIjY ]34]
ibRD gurudws iley inj swQ[
gmny apr sMg siB nwQ[
puir pRvyS huie hyrin lwgy[
siqguru jwiq bqwviq awgy3 ]35]
lGu dIrG bIQI ij bnweI[
myDwvI qib srb idKweI[
mMdr ijs ibiD ky SuB kIin[
snY snY gmny siB cIn ]36]
skl bIiQkw mihÀ iPir awey[
Kry msIq BeI ijs Qweyx[
qib gurudws pUiCbo krÎo[
‘ieh qOx adBuq krm inhrÎo ]37]
1
mn L BwAuN vwly ndI dy kMFy (inqnym dI bwNI) pVHky[
gurW ny (bwbw jI dw) hzQ PVky[
3
siqgurU L azgox hoky dzsI jWdw hY (myDwvI)[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
382
rwvr ny msIq icnvweI[
ieh kÎw kwrn dyhu buJweI[’
qib GyrV ko skl pRsMg[
krÎo sunwvin so srbMg ]38]
ibRD awidk hrKy siB suin kir[
bhu cwqurqw guru kI Aur Dir[
kwrN rN ko ies qy BXo[
ijs qy ibRMd qurk irpu CXo ]39]
skl ngr ko iPr inhwrw[
bhu jsu qib gurudws Aucwrw[
ibRD awidk puir aiDk srwhw[
‘rcÎo ruicr SuB silqw pwhw ]40]
Aucy Ql bf sYl huvMqI1[
bsih pRjw bhu mod BvMqI2[’
kriq srwhin ko cil awey[
bYTy siqguru hrK Aupwey ]41]
ibDI cMd bolÎo iqs kwlw[
‘ieh guru puir inq bsih ibswlw[
aib lO nwm nhIx kuC DrÎo[
pRQm nwm ko nwSn krÎo’ ]42]
bwq smYx isr BwKin krI[
gurU KuSI bhu iqis pr prI[
muSkwviq muK bwk bKwnw[
‘ibRD swihb jI bfy sujwnw ]43]
puir ko nwm DrihÀgy eyhI[
jg mihÀ ibQrih sdw rhyhI3[’
suin ibRD ny siB ibKY sunwXo[
‘SRI aMimRqsr pRQm bswXo ]44]
rwvr kyr ipqwmw joeI[
1
sYr huMdI hY[
bVI anûd hoky[
3
PYlygw qy sdw rhygw[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
383
ijs ko jsu gwviq siB koeI[
SRI arjn qum ipqw sujwnw[
iqnhu nwm1 pr nwm bKwnw ]45]
rwmdws puir nwm DrÎo hY[
gurU gRMQ mihÀ ilKn krÎo hY[
ibdiq jgq mihÀ jwnihÀ swry[
krÎo awp ny iqsI pRkwry ]46]
iqsI rIiq hI huie aiBrwmU[
-SRI hirgoivMd puir- SuB nwmU[
SRI nwnk ric puir krqwrw[
ibb guru2 krI KfUr Audwrw ]47]
goieMdvwl bswXhu qIjy[
rwmdws puir cqurQ QIjy[
SRI krqwrpurw ivc dÍwby[
SRI guru arjn kIin ajwby3 ]48]
SRI hir goivMd puir qum kIno[
mYx inj mn mihÀ ies ibiD cIno[’
suin guru awid sBw jy swrI[
ibRD ko ‘DMnih DMn’ AucwrI ]49]
siB mihÀ pRgt nwm qib hovw[
sgry anÀd Dwir kir jovw[
iem siqguru puir nwm DrwXo[
aib lO sgry jg pRgtwXo ]50]
Kws mihl guru ky br icny[
ibRMd Kcy ng kMcn sny[
ruicr rIiq ky dr rKvwey[
ijs ko dyKiq dyv luBwey ]51]
iem kyiqk idn kry guZwrin[
iszK anykYx kriq AuDwrin[
1
Bwv SRI gurU rwm dws jI dy[
dUjy gurU jI ny[
3
aNoKw[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
384
jihÀ kihÀ jg mihÀ jsu bhu PYlw[
ijs awgY inspiq lig mYlw1 ]52]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStm rwsy ‘BweI ibRzD’ pRsMg brnnû
nwm spq czqvwirMsqI aMsU ]47]
1
cMdRmw bI mYlw lgdw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
385
48. [KÍwjw qy jwnI szXd, nûd lwl ‘sohNw’]
47<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>49
dohrw: SRI guru hirgoivMd jI, bIr DIr gMBIr[
dwsn krihÀ inhwl gn, jo syviq huie qIr ]1]
cOpeI: iek kSmIrI KÍwjw nwm[
pUrb Bwg jgy aiBrwm[
inq siqgur kI syvw ghI[
swvDwn sd awls nhIx ]2]
SRI hirgoivMd kyir qurMg[
mlih suDwrih sgry aMg[
jib arUF kir pMQ pDwrihÀ[
awgY asu ky sdw isDwrih ]3]
iek srUp sox icq ibrmwXo[
khin sunin ikh sMg n BwXo[
rhy iekWkI myil n Twin1[
guru syvw mihÀ rih svDwn ]4]
ikRpw idRSit iek idn ipiK DwrI[
dOrÎo gmniq qurÀg agwrI[
sÍyd2 aMg qy clih ibswlw[
qn ko SRm3 n ipKih iqs kwlw ]5]
iek syvw ky qqpr hovw[
suK duK awid duMd4 sm5 jovw[
Auqir gurU ny inkit hkwrw[
‘khu kÎw iezCw irdy mJwrw?’ ]6]
suin kir hwQ joir bc BwKw[
‘iek rwvir drSn aiBlwKw[
apr cwih nihÀ myry koeI[
sdw smIpI qumry hoeI ]7]
1
iekzlw rihÀdw qy (iksy nwl) myl nhIx rzKdw sI[
muVHkw[
3
Qkwn[
4
Bwv dÍMdW dy joVy-XQw, hrK Sok, duK suK[
5
iek brobr[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
386
syvw kriq rhox inSkwmw[
ipKOx bdn rwvir suK Dwmw[’
suniq pRsIdy ikRpw inDwnw[
‘BXo inhwl’ su bwk bKwnw ]8]
iqs idn qy pRsMn mn rhY[
ikh sox, kYsy kbhuÀ n khY[
iek szXd jwnI ijs nwmU[
byK PkIr BXo qij DwmU1 ]9]
Kojih mg ijm huie kzlÎwn[
ins idn chiq iPrÎo bhu Qwn[
ihMdu qurk bhu ibiD sox Kojy[
pMc invwj krih siB rojy ]10]
Zuhd kriq2, Kojiq bhu QweIx[
kCU n mOlw kI suiD pweI[
ikqy PkIr qurk kI syvw[
ihMdU swDin qy cih Byvw ]11]
khUM n hoeI pUrn awSw[
Kojiq iPriq mno imRg pÎwsw[
pUrn sMq imlÎo nihÀ koeI[
pRBu ko pMQu idKwvih joeI ]12]
aiq bÎwkul icq bhu duK pwvw[
iks krunw kir qWih bqwvw[
‘SRI nwnk kI gwdI mhW[
iszKI psrI jg jihÀ khW ]13]
iqn ky syvk siB ikCu pwXo[
pRBu imilby ko pMQ bqwXo[
iszDW ijnhuÀ agwrI KrI[
aMgIkwr n iqn jn krI3 ]14]
aib SRI hir goivMd bf joDw[
1
Gr Cf PkIrI vyS ivzc ho igaw[
qp krdw[
3
iqMnHW dy dwsW ny vI aMgIkwr nhIx kIqIaW[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
387
bDÎo Swhu Gr sMg ibroDw[
so aMqrjwmI gur pUrw[
imil syvih pRwpiq mg rUrw ]15]
mhW ikRpwl minûd Kudwie[
ijm cwhiq iqm lyiq bnwie[
dws inhwl krih qqkwlU[
SrDw pRym ibloik ibswlU’ ]16]
suin jsu ko mn mihÀ hrKwXo[
Kojiq pwrs mnhuÀ bqwXo[
cil awXhu Auqlwviq soAU[
icq mihÀ icqviq -iks ibiD joAU1- ]17]
sMkiq2 awie su KÍwjy imlÎo[
jo guru pRym ibKY Fuil rlÎo3[
sgrI apnI ibRQw sunweI[
‘mYx Kojiq ny bYs ibqweI ]18]
qUM mm mylI qurk srIr[
guru ko Byv bqwvhu, bIr4!
ikm pRsMn huie krunw DwrYx[
moih dIn ko pMQ idKwrYx ]19]
qib KÍwjy ny siB ibiD khI[
‘ien sm apr nhIx mih mhI5[
guru smrQ siB aMqrjwmI[
pRym ipKihÀ dwsin ko sÍwmI ]20]
krihÀ AuDwrin iblm n lwvYx[
ijs idn krunw rs Fil awvYx[
SRI siqguru ky dÍwry bho[
iks qy sunhuÀ n ikh sox kho ]21]
irdy arwDhu qUSin Twno[
1
ikvyx drSn krW[
sMkucdw[
3
psIj ky iek imk ho irhw sI[
4
hy BweI[
5
ipRQvI ivKy[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
388
inj pRsMg ikh sox n bKwno[
jib jwnihÀ qyro aihvwl[
ksihÀ ksOtI, rho sMBwl ]22]
dey qwAu qy AuqrihÀ pUrw[
ikRpw krihÀ huie qv Aur rUrw[
ijm kMcn ko awgW dyqw1*[
Kot inkwir suD kir lyqw* ]23]
BlI pRkwr lyihÀ jib soDy[
qib Kudwie mg qoih pRboDyx[
sPlih khin ienhu qqkwlU?
sunihÀ pIr jI! hoihÀ inhwlU’ ]24]
suin jwnI szXd as gwQw[
mn kir qhIx invwieis mwQw[
BXo siQr gurdÍwr agwrI[
BUK ippwsw sih duK bwrI ]25]
SRI guru ko hyrih ijs smo[
mhW dIn huie Dwriq nmo[
apr kCU ikm sunih n khY[
awqp CWv idvs ins shY ]26]
nIc gRIv bYTÎo iek Qwn[
mn mihÀ rwKih siqguru DÎwn[
ikiqk idvs mihÀ khÎo gusweIx[
‘ieh ko bYTÎo? bUJhu jweI’ ]27]
pTÎo iszK, iem pUC pTwXhu2[
‘-kOn arQ DUMaw qum pwXhu3?
bsqR drb qy awidk awn4[
1
ijvyx (suinawrw) sony L azgW dyxdw hY[
do ilKqI nusiKaW ivc ieh do qukW nhIx hn qy cOpeI dy do hI crn idzqy hn[ iek
ilKqI nusKy ivc iesdI Qwvyx ieh pwT hY:-aMqrjwmI liK mn mWhI[ krhu syv mn ahM
qjwhI[
2
iszK L Byijaw (qy Aus hzQIx) ieAux puC Byijaw[
3
iks mqlb leI DUMaW pw bYTw hYx, Bwv idRV hoky bYTw hYx[
4
hor[
*
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
389
so muK qy pRwrQnw Twin ]28]
kih guru Gr qy lIjih pwie[
kir kwrj ko sdn isdwie-[’
gXo iszK ny srb sunweI[
‘inj aiBlwKw dyhu jnweI ]29]
siqguru kY prvwh n koeI[
qoih Bwg mihÀ prwpiq soeI[’
sunI iszK qy szXd jwnI1[
hoie nûimR kr joir bKwnI ]30]
‘nÜsÍr2 ahYx pdwrQ swry[
iqn ky loB n irdy hmwry[
mYx qwilb mOlw3 ko eyk[
dyihÀ ikRpw kir jliD ibbyk’ ]31]
iszKin suin kY jwie sunweI[
krI mOn qib guru gosweIx[
ikiqk kwl mihÀ awgÎw dIin[
‘krhu Et ies idiS qy cIn ]32]
BIq4 AucyrI idhu icnvweI[
awviq jwiq nhIx drsweI5[’
qib suin iszKin qYsy kInis[
iqs ky azgR icnwie su dInis ]33]
jwnI bYiT rhÎo gih syvw[
drs nhIx hÍY qib gurudyvw[
ins idn nwm gurU ko jpY[
awqp, CuDw awid qy qpY ]34]
mn mihÀ pRym ibRDwie ibswlw[
Drih DÎwn iesiQr siB kwlw[
guru ko syvk KÍwjw joeI[
1
‘jwnI’ nwm hY szXd dw[
nwS hoN vwly[
3
rzb dw jzgÎwsU[
4
kMd[
5
(koeI) awAuxdw jWdw nw idzsy su[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
390
kuC suiD Kwn pwn ly soeI ]35]
jwnI1 ko iek jwnw ibnw2[
kCu n suhwviq Aur iek iCnw3[
BXo pRym qy icq msqwnw[
idn pRiq bRDqo jwiq mhwnw ]36]
guru pÎwry kI lwgI lgn[
skl kwl mihÀ pRIiq inmgn4[
drSn ibnw drs kir nIq5[
ibnW sunwie su sunqo cIq ]37]
ibn ahwr qy iqRpqÎo rhy[
mn mihÀ msq mOn suK lhy[
ies pRkwr bIqÎo icr kwl[
SRI siqgur nihÀ krI sMBwl ]38]
iqs Aur pRIiq GtI nihÀ kÎox hUM[
idn pRiq vDiq jwiq suK6 qÎox hUM[
drSn kI aiBlwK ibswlw[
-krihÀ ikRpw siqguru iks kwlw? ]39]
iek idn bYTy sBw mJwrw[
qib iszKin kr joir Aucwrw[
‘bf syvw mihÀ szXd jwnI[
gur drSn mn pRIqI TwnI’ ]40]
shj suBwiek suin gur khÎo[
‘-jy kir idF hT aYsy ghÎo[
qO aib jwie fubhu dirawAu-[
hm iFg qy iqh dyhu sunwAu’ ]41]
iek isK ny iqh jwie sunwvw[
‘hukm gurU ny iem Purmwvw[’
1
nwm hY szXd dw[
ipawr ibnw [Pw: jwnW = ipawrw]
3
iCn mwqR[
4
msq[
5
(bwhrly) drSn ibnW (aMqr awqmy) drSn krdw hY hmySW[
6
aMdr dw suK[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
391
jwnI suin hrKÎo as bc ko[
‘kihE ahY moih pRiq scu ko’ ]42]
dOrÎo jwie ndI mihÀ prÎo[
qUrn isK guru pTvin krÎo[
fUbiq jwnI vihr inkwsw[
awin ibTwie dIin Ql qwsw1 ]43]
bhur iszKÎ bhu krihÀ spwrS[
‘qumrI awgÎw mihÀ ibn awrs2[
AuTY nhIx iqs Ql mihÀ jY hY[
nwqur rwvir drSn pY hY’ ]44]
ksÎo ksOtI SRI guru dyKw[
jwnI jwnw pRym ivSyKw3[
pun kih pTÎo ‘irzD iszD lyhU[
ijm cwhhu iqm iks kir dyhU4’ ]45]
kih jwnI ‘iek jwnW5 ibnW[
apr n jwnox kuC huie Gnw[’
jib ien ko BI qÎwg bKwnw[
drSn lwgI pRIiq mhwnw ]46]
qib jwnI ko inkit bulwiev[
dy drSn pRBu pMQ bqwiev[
suniq smwXhu prmwnûd[
prÎo crn pr kr jug bMid ]47]
qib aMqr giq lgI smwiD[
imt geI bÎwD ru awiD AupwiD[
qib KÍwjw siqguru bulvwXo[
donhuÀ pRiq as hukm alwXo ]48]
‘pUrI prI qumwrI syvw[
kry pRsMn Bly gurudyvw[
1
iqsy hI QW[
ibnW awls[
3
jwnI dw jwiNaW bhuqw pRym[
4
iriD isziD lY lY (ijnHW nwl) jo ijsL cwhox so kr dyvyxgw[
5
ipawry[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
392
aib iks Ql huie rho iekMq[
ijs rihnI mihÀ sMq mhMq’ ]49]
mwnÎo bwk ‘krihÀ hm aYsy[’
rhy ikiqk idn pUrb jYsy[
tihl krihÀ inj hwQin swQ[
crn sprsihÀ SRI guru nwQ ]50]
byprvwh mgn mn rhYx[
guru SrDw ko Aur inrbhYx[
mn sMklp su jQw AuTwie[
nûd lwl iqn ky iFg awie1 ]51]
doien apnw cylw kInis[
pRBu ko pMQ qWih ko dInis[
kir AupdyS khÎo iqs qweIx[
‘syvw kIjih guru gosweIx’ ]52]
inj bdly mihÀ syvw hyqu[
CorÎo so siqgurU inkyq[
nûd lwl kY pRym ibswlw[
guru iFg krih Gwlnw Gwlw ]53]
suMdr iqh srUp guru hyrw[
ijs kY mn anurwg Gnyrw[
hoie pRsMn ‘soihNw’ nwm[
iqs ko BwKiq By suK Dwm ]54]
iqs idn qy pRiszD siB mhIaw[
nwm soihNw ijs iks khIaw[
siqguru ko syvy inSkwm[
mn Dwviq pwXhu ibsrwm ]55]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStm rwsy ‘KÍwjy aqy jwnI szXd kO’
prsMg brnnû nwm aSt czqvwirMsqI aMsU ]48]
1
jÎox hI ik mn ivc sMklp AuTwieaw, (ik koeI apNy QW gurU syvw ivc Czf ky rhIey, qdox
hI iek) nûd lwl nwmy AunHW pws aw igaw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
393
49. [bwbw buzFw jI qox awid siqgurW dI mihmW suNI]
48<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
dohrw: SRI gurU hir goibMd jI,
aglw aMsU>>50
kriq dws kzlÎwn[
iek idn bYTy sBw mihÀ,
Aufgn cMd smwn ]1]
cOpeI: drSn krihÀ iszK suK pwvihÀ[
mhW pRym qy bil bil jwvihÀ[
SRI hir goivMd awnÀd Dwrw[
swihb buzFy smuK inhwrw ]2]
suMdr bwk iblws bKwnw[
‘hy BweI! qum bYs mhwnw[
SRI nwnk kI kInI syvw[
syvy SRI aMgd gurdyvw ]3]
iqn kI jugiq apr SuB krnI[
krI inhwrin durmiq drnI1[
jQw cirzqR kIey SRI nwnk[
bwk amol mno min mwnk2 ]4]
Bukiq mukiq siB hwZr ijn ky[
kry krm hyry qum iqn ky[
SRI aMgd gur amr gusweIx[
siB lIlw ijm kIin suhweI ]5]
suKd krI js qInhu3 krnI[
hmihÀ sunwvhu iqm duK hrnI[
sunI apr ny iks qy kwn4[
qum ibdmwn iblokin Twin5 ]6]
ahO purwqn prm pRbInw[
gur iszKI SrDw mn BInw[’
1
durmq nwS krny vwlw[
mn dy rqn (a) mNI qy mwNk[
3
ijvyx iqMnW hI (siqgurW) ny[
4
hor qW (iksy ny) iksy qox kMnIx suNI hI hovygI[
5
qy qusW ny pRqzKÎ dyKI hY[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
394
SRI hir goivMd ky bc suny[
muskwviq buzFw bc Bny ]7]
‘aMqrjwmI qum siB jwno[
BUq BivzKq nWih n Cwno1[
qum sUrj mYx dIp smwno[
kÎw mYx krOx pRkwS bKwno ]8]
siqgur ky gun mhd mhwno[
mm miq lGu kYsy iqs jwno[
ikm sukqw qy isMD AulIcox2[
ikm kir CwdOx Bwnu mrIco3’ ]9]
suin siqgur boly ‘hm jwnYx[
ijm qum BwKhu qQw pCwnYx[
siB ikC hmry gÎwq jdwpI4[
sunÎo chYx quv bdn5 qdwpI ]10]
siqgur ky inq snmuK rhÎo[
krnI jugiq suBwv su lhÎo[
XW qy siB hUM brnn krIaY[
hmry Aur pRsMnqw DrIaY’ ]11]
suin BweI ibRD prm isawnw[
lgÎo ibcwrin kir kir DÎwnw[
-ko ko jugiq gurU kI khOx[
mYx ajwn giq siB ikm lhOx- ]12]
iem icqvn kir kir miq mQw6[
irdy pRkwSI adBuq kQw[
SRI hirgoivMd idSw inhwrw[
‘sunh gurU!’ iem bwk Aucwrw ]13]
‘SRI bwbw nwnk avqwr[
1
iCpI hoeI nhIx hY[
ispI nwl smuMdR kIkUM Jzitaw jwvy[ [AulIcnw = Jztnw]
3
sUrj dIaW ikrnW ikvyx FzkIaW jwN[
4
Bwvyx[
5
mUMh qox[
6
buziD ivzc ivcwr kIqI[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
395
suqih pRkwSI krnI swr[
jnmiq hI aZmq ibdqweI[
sgry jg mihÀ mihmw CweI ]14]
miqmMdin ko pMQ bqwXo[
sMqn ko AupdyS idRVwXo[
mIr, pIr qurkn ky swry[
pry Srn Aur SrDw Dwry ]15]
jogI, iszD, nwQ, bRhmcwrI[
qpI, idgMbr1, jy ptDwrI2[
sMnÎwsI awidk ko gnY[
swD byK bf lGu jy Gny ]16]
kljug mihÀ iqn ko bf mwny[
gurU skl jg ny kir jwny[
qIn lok mihÀ bDÎo pRqwpy[
sur nr asur iszK inj Qwpy ]17]
aiDk drb siqnwm btorw[
ijsih ahM sm lgY n corw3[
pRym Bgiq ky Bry BMfwry[
Bir siqnwm KZwny swry ]18]
SRI aMgd ko sOxpin kry[
inKutihÀ jy n4, rhYx sd Bry[
inqpRiq Krcy ibRDqw lhy5[
dwird jnm rmn ko dhyx ]19]
duqIey pwiqSwh ny lInis[
rwKy guhj ibdiq nihÀ kInis[
iks ko ihq kir nihÀ idKrwey*[
muK qy kih nihÀ kwhuÀ sunwey ]20]
1
nWgy jYnI[
kpVy pihnN vwly[
3
hMkwr mmqw awid cor[
4
mukdy nhIx[
5
KrcN nwl vzDdy hn[
*
pw:-kir kir idKrwey[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
396
pl pl bDih aiDk aiDkweI[
aiq apwr giq lKI n jweI[
BwAu idKwie prm avDUq[
inrivklp1 inrlûb2, su pUq3 ]21]
isziD, Skiq nihÀ ibdqin pwvY[
prmwnûd inmgn ibhwvY[
aMqr gqI aKMf smwiD[
iek rs puMn n pwp bXwiD ]22]
ajr jrn giq as idKrweI[
BUq BivzK n iks hUM pweI[
siqgur ky Gr ibnw n awn4[
sunI n hyrI ikqhuÀ jhwn ]23]
amrdws siqgurU pRbIn[
skl KZwno iqn ko dIin[
ly kir nwm Bgiq BMfwr[
ijn gun aMq n pwrwvwr ]24]
iqnhuÀ nvIn jugiq ibdqweI[
awey Srn ij nr smudweI[
bÞSÎo siB ko nwm KZwnw[
nO iniD, iriD, isiD dIin mhwnw ]25]
so hir Dn duhUM hwQ lutwXo[
jo Srnwgq siB ny pwXo[
chuÀ idiS ibidiSin mihÀ psrwXo[
jihÀ kihÀ jg mihÀ nwm jpwXo ]26]
gur sm dwqw khUM n ahy[
bfBwgI siBihin qib lhy[
ijn syvy hÍY kir inhkwm[
iqs ny lXo nkd hirnwm ]27]
1
klpnw rihq[
awsrw rihq[
3
sihq pivzqRqw[
4
hor QW[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
397
ijn skwm gur syvin kInw[
iriD isiD shq nwm pRBu dInw1[
iek kr BXo ‘Bgiq’ gur syvw[
duiqX hwQ ‘krunw’ gurdyvw1 ]28]
ien duAU hwQin2 nwm Kjwnw[
pRgt lutwXhu siB jg jwnw[
idn pRiq kriq rhy as lIlw[
bÞSiq bÞiSS aiDk suSIlw ]29]
qib mYx dyKy Dir kir DÎwnw[
iks pRkwr hY nwm KZwnw[
rMck hir Dn GtÎo n koeI[
adBuq giq aivlokI soeI ]30]
bDÎo anûq gunw BMfwrw[
ijs insqwry lok hZwrW[
ipiK cirzqR mYx bhu ibsmwXo[
inj miq kir kuC jwie n pwXo ]31]
qib mYx iqn ky hoie agwrI[
bhuq BWiq kI squiq AucwrI[
SRI gurU amrdws bzKÎwqw[
DMn DMn siB qy bf dwqw ]32]
sm pwrs kI prsiq rhy[
nr lohw kMcnqw ghy3[
bwvn cMdn sm jg iQry[
nr qruvr sRIKMf siB kry ]33]
gMgw jl pwvn sm hoey[
awie apwvn BI imil koey4[
1
Bwv-gurU jI ny jo syvw qy BgqI kIqI hY dUsry siqgurW dI, so iek hzQ qW gursyvw
‘BgqI’ rUp ho igaw hY, ijs krky ieh hzQ nwm awid szcy DnW nwl BrpUr hY, dUsrw hzQ
gurdyv jI dw awpNy imRdul sÍBwv qox bKiSS rUp ho irhw hY[
2
ienHW duhW hQW nwl.....[
3
Bwv-(gurU jI) nrW rUpI lohy L pwrs sm CuÀhdy rhy (Auh nr) sonw huMdy gey[
4
Bwv ieh hY ik ndI nwly mYly kcYly gMgw L imlky gMgw hI khwAuxdy qy Auho siqkwr pwAuxdy
hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
398
iek sm so sgry kir dey[
moK Auicq syvk siB ikey ]34]
ijm smuMdR mihÀ jl cil awXo[
iqn srUp so apin bnwXo[
ies pRkwr ky cilq qumwry[
an gn apny dws AuDwry’ ]35]
khiq ibRzD ‘mYx aYsy dyKy[
qIn gurin ky krm ivSyÞy[
apr bwq kÎw brnn krOx[
siB kihby kI Sikq n DrOx ]36]
qum sRbzg kuC nWihn Cwno1[
jo jo kIin awp hI jwno[’
suin ibRD qy SRI hir goivMd[
inj smwiD mihÀ iQry iblûd ]37]
acl srIr skl huie gXo[
ko n sBw mihÀ boliq BXo[
rhy inmgn jwm, pun jwgy[
bhur ibRzD idiS dyKin lwgy ]38]
‘vwhu vwhu’ SRI muKhuÀ Aucwrw[
‘hy BweI! qum iszK Audwrw[
siB siqgur ko inq bhu pÎwry[
qo sm iszKI apr n Dwro2 ]39]
adBuq kQw sunwvin kIin[
hmry mn awnÀd bf dIin[
aYsI gwQw qum siB jwno[
siqgur Gr ko Byv pCwnox ]40]
XW hI qy hm bUJ su lIno[
jQw jog qum BwKin kIno[’
suin kir srb iszK hrKwey[
‘DMn DMn’ ibRD ky pRiq gwey ]41]
1
kuC luikaw nhIx hY (qusW qox)[
hor iksy nhIx DwrI[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
399
mihmw mhW jwin siB lIin[
isr invwie kir bMdn kIin[
ies pRkwr gur kry iblwsw[
sMq AuDwriq duSt ibnwsw ]42]
bIr, airMdm1, DIrj DwrI[
rN mihÀ acl blI, Buj BwrI[
mhW DnuK inSTur Dir hwQ[
srp smwn bwn Kr swQ ]43]
hqihÀ SzqRü gn arih n koeI[
bcY su rN qij Bwjih joeI[
krwmwq ko rwKihÀ goeI2[
krihÀ ikRzq nr anuhr3 hoeI ]44]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStm rwsy ‘BweI ibzRD’ pRsMg brnnû
nwm eykAun pMcwsqI aMsU ]49]
1
vYrI nwSk (qy)[
gupq[
3
mnuK smwn[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
400
50. [bwbw ivdw[ kWSI sMgq[ bwj btyr]
49<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>51
dohrw: rhy ikiqk idn gurU iFg, ibRD swihb bf DIr[
ibRzD avsQw Drm BI1, inrbl BXo srIr ]1]
cOpeI: chÎo clin icq apin sQwnI[
qjin srIr dSw inXrwnI[
SRI nwnk gur qy isK hoXo[
ÞStm hirgoivMd gur joXo ]2]
KSt gurin ky cilq inhwry[
rhÎo smIpI gÎwn Audwry[
ijs ky kr qy inksih tIkw2[
so gur bnih siBin so tIkw3 ]3]
gur Gr mihÀ ijs ky sm awn n4[
Purih bwk ijm inksih awnn5[
iek idn bYTy ibnY bKwnI[
‘ibnW Bny siB kI qum jwnI ]4]
aib mYx gmn chox inj ngrI[
bIq geI awvrdw6 sgrI[
ikRpw isMDu! iek br aib dIjY[
moih mnorQ ko sPlIjY’ ]5]
suin SRI hirgoibMd bKwnw[
‘qum qy nihÀ adyX hm jwnw[
qn mn Dn jyiqk hY myry[
ikRpw awp kI qy inq hyry ]6]
mo khu syvk apin pCwnhu[
ijm cwhiq iqm hukm bKwnhu[’
suniq ibRzD ny ikX bifaweI[
1
bhuqI hoeI[
iqlk[
3
swiraW dw iSromN[
4
hor nhIx[
5
muKox ijvyx inkly[
6
awXU[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
401
‘iehI rIiq rwvir bin aweI ]7]
aib kuC nhIx, snwqn ahY1[
byd purwn sMq siB khYx[
jn kI apny qy aiDkweI2[
kriq ikRpw kir, siB liK pweI ]8]
apno pRN rN mihÀ kir kwcw[
BIKm ko inrbwhÎo swcw3*[
iezqÎwidk kyiqk Ql BnIXih[
aMq n pwie skihÀ jo gnIaih ]9]
mn myry mihÀ bshu gusweIx[
siQr sumyr smwn sdweI[
jib myro kib awie sMdysw[
sunhuÀ grIb invwj aSySw ]10]
qib jÎox kÎox kir drSn dIjY[
ieh ibnqI myrI suin lIjY[’
‘iem hI hoie’ krÎo gur jbY[
duhuÀ idiS pd bMdn kir qbY ]11]
joD, aijzqw, jIvw qIn[
iqnhuÀ gurU ko bMdn kIin[
cwrox cly KuSI ko pwie[
ismriq SRI nwnk suKdwie ]12]
liK kY ruK gur ko gurdws[
krÎo bws suKrwsih pws[
ibRD ko ibdw krin iqs byry[
cly gurU sMg iszK Gnyry ]13]
gey dUr lig ibRD iQr hoXo[
siqgur pwien awviq joXo[
1
huN koeI (nvIx) nhIx, purwqn (rIq) hY[
dws dI awpNy awp qox aiDkqw[
3
BISm ipqwmy dw (vwk) szcw inbwh idzqw[
*
ikRSn jI dw pRN ik mYx juzD ivc SsqR nhIx pkVWgw, BISm dw kihNw ik mYx pkVwvWgw
Aus vl ieSwrw hY[ juzD ivc aMq arjn dI rzKÎw ihq phIaw cuzk ky ikRSn jI ny mwiraw
sI[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
402
kriq prspr bMdn Bly[
gur ko moir agwrI cly ]14]
dohrw: gRwm nwm rmdws ky, ibRD ky sdn sdwie[
qihÀ ko phuMcy jwie kir, gur gun Bin smudwie ]15]
cOpeI: SRI hirgoibMd sB suK swjYx[
SRI hirgoibMd pury ibrwjYx[
sMgiq dyS ibdySin awvY[
aink akorn ko arpwvY ]16]
mno kwmnw pwie isDwrY[
jihÀ kihÀ siqgur sujs AucwrY[
iek awviq iek jwiq sdn ko[
ipiK gur swrd cMd bdn ko1 ]17]
iek idn cVHy aKyr krin ko[
lyikr jurry bwj nrin ko[
cIqy sÍwn sMg bhu lIin[
kwnn mihÀ bf ibcrn kIin ]18]
suBt sMg gn cVy qurMg[
hqy ibRMd hI Coir quPMg[
imRgin ibhMgin sUkr Gny[
Koij Koij kir ijq ikq hny ]19]
pun AUcy Ql awin suhwey[
nwm dmdmw jhW suhwey[
kWSI qy cil sMgiq aweI[
drSn kirby cwh vDweI ]20]
eyk iszK iqn mihÀ miqvMqw[
drSn ko qUrn llcMqw[
sMgiq Coir ibpwsw pwsI[
suin suiD gXo jhW suKrwsI ]21]
awimK md2 nihÀ aMgIkwrY[
Drih sumiq prlok suDwrih[
1
gurU jI dy srd ruzq dy cMdRmW vrgy muzK dy drSn krky[
mws qy Srwb[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
403
SIGR phUMcÎo DrI AupwXn[
bMdn kIin kml sy pwien ]22]
qib gur ky kr bwj bfyrw[
duiqX hwQ sox ghy btyrw[
awimK qhW Kuvwvin kry[
donhuÀ kr SRoNq sox Bry ]23]
hyriq isK ny qrk ibcwrI[
-gwdI SRI nwnk kI BwrI[
dXw ibhIn kriq ieh kwjw[
ijn ko nwm grIb invwjw ]24]
kwSI qij kir dUr Gnyry[
awey iehW rIiq as hyry-[
iem ignqI mn igniq mhwnI[
SRI gur hirgoivMd siB jwnI ]25]
‘kÎw icqviq icq mihÀ bhu qrkw[
Byv n jwn skih qUM Dur kw1[’
suniq iszK gur qy ibsmwXhu[
hoie dIn kir ibnY alwXhu ]26]
‘ikRpw inDwn! awp siB jwnhu[
Gt Gt ko ibRqWq nihÀ Cwnhu[
mYx kÎw khOx n smrQ koeI[
vihr ikRaw ipiK SMkw hoeI’ ]27]
qib siqgur iqn Kg kI gwQw[
pRQm jnm kI kih isK swQw[
‘huqo btyrw kyvt sirqw2[
lyiq mjUrI pwr Auqirqw ]28]
cqurQ SRI siqgur ky qIr3[
huqo bwj ieh iszK srIr[
iks kwrj ko jbih pTwXo[
1
awid dw, ipClw[
ndI qy mlwh sI[
3
SRI gurU rwmdws jI dy pws[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
404
cil mwrg ies ky iFg awXo ]29]
khÎo ik-mo ko pwr Auqwr[
gur ko kwj krn ibn bwr1-[
ciF bYTÎo qrnI2 pr jbY[
sirqw bIc clI qr qbY ]30]
siB qy leI mjUrI jwic[
isK ky pws su pYsy pWc[
so siB dyie rhÎo nihÀ lIin[
irs Dir aidk qwVnw kIin ]31]
-qurk jyjIaw aiDk lgwXhu[
ien qy cOgun dyih q jwXhu-[
suin isK, ibnqI kir bhu khÎo[
-aib mm pws nhIx kuC rhÎo ]32]
kwrj gur ky AulÀGn pwr[
lIjY ieh, n krhu qkrwr[
kih bhu rhÎo n mUrK mwnI[
lIin AuTwie ghÎo idF pwnI3 ]33]
bl qy isK ko dIin Dkylw[
huie inrdY silqw mihÀ mylw4[
shq kRoD isK cwhiq aYsy[
-awimK kwt KwAux ies jYsy ]34]
gur ko adb n krunw5 kIin-[
iem icqviq pRwnn qij dIin[
isK ny dyih bwj ky pwXo[
dYv jog qy hm kr awXo ]35]
mir kyvt ieh BXo btyrw[
ly pltw aib pUrb kyrw[
qÎwg dyihÀgy qn ko doAU[
1
ibnw dyrI dy krnw hY[
byVI[
3
idRV hzQ nwl[
4
ndI ivzc suzt idzqw[
5
nw hI myry qy qrs[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
405
jnm Drin an kwj n koAU’ ]36]
iem kihqy donhuÀ qn qÎwgw[
nB pRkwS kuC dIKin lwgw[
gur kr lgy su awie ibmwn[
gey surg ko bhu suK Twin ]37]
qib isK ny bUJy kr joir[
‘ks pRkwS Bw nB kI Er?
ien ky mriq qurq hI BXo[
plk Purn mihÀ hit siB gXo’ ]38]
siqgur khÎo ‘surg ieh gey[
ibdiq pRkwS ibmwnn ikey[’
suin kr joir bMdnw kir kY[
gXo iszK siB cilq inhir kY ]39]
sMgiq sMg imlÎo qib jwie[
siB pRsMg ko dXo sunwie[
Dir SrDw ko qib hrKwey[
sgry isK drSn ko awey ]40]
ieq siqgur apny Ql awey[
bYTy bfo idvwn lgwey[
Sbd rbwbI gwvin lwgy[
sunihÀ iszK gur pg anurwgy ]41]
jo jo sMgiq lÎwie akor[
so ly kir awey gur Er[
awgY Dir Dir kir kir nmo[
ipiK ipiK drSn mud iqh smo ]42]
siqgur dXw idRSit sox hyrYx[
kIin kwmnw pUr GnyrYx[
siB ko kuSl bUJ snmwny[
bYTy aiq anûd ko Twny ]43]
jo jo iqsI dyS kI gwQw[
bUJn krI khI gur swQw[
sMDÎw lig bYTy iqs Qwn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
406
sodr Bog prÎo suin kwn ]44]
gey gurU inj mMidr Pyry[
sMgiq siB gmnI inj fyry[
kyiqk dÎos bsy gur drSYx[
bwk sunihÀ siB hI Aur hrSYx1 ]45]
bhuro ibdw hoie kir gey[
jwie suDwsr mzjn ikey[
apr qIrQin ky ieSnwny[
mn Bwvq kir sdn pXwny ]46]
iem siqgur qihÀ kriq iblws[
rhYx hZwrox syvk pws[
Bugiq mukiq kI bKiSS hoiq[
inq pRiq iszKI aiDk Audoiq ]47]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igMRQy KStm rwsy ‘sMgiq’ pRsMg brnnû
nwm pMcsqI aMsU ]50]
1
KuS huMdy hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
407
51. [BweI gVHIaw[ mIaW dOlw]
50<<ipClw aMsU
dohrw: iszK huqo gVHIaw mhW,
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>52
rih hZUr lih gÎwn[
crn kml syviq sdw,
kir kir pRym mhwn ]1]
cOpeI: SRI hirgoivMd blI iblûd[
iszKÎ ckorin ko inq cMd[
gVHIey pRiq awgÎw PurmweI[
‘aib kSmIr purI khu jweI1 ]2]
qihÀ kI kwr skyil ibswlw[
ly awvhu ieq, rih ikq kwlw[’
suin gVHIey kir irdy anûd[
mwnI awgÎw dÍY kr bMid ]3]
bMdn kir kY pd aribMd[
gmnÎo mwrg pRym iblûd[
inq pRiq icq mUriq gur rwKy[
rsnw szqÎnwm ko BwKy ]4]
snY snY cil kY gujrwq[
phuÀciq BXo huqo bzKÎwq[
bsihÀ gurU ky isK smudwie[
iqnhuÀ sunI ‘gVHIaw puir awie’ ]5]
siB sMgiq iekTI huie kir kY[
ihq snmwn BwAu bhu Dir kY[
imly jwie kir inûmRI hoey[
mnhuÀ gurU ko drSn joey ]6]
apny igRh mihÀ awin Auqwry[
qw qy jl qy crn pKwry[
suMdr ishjw qbY fswie[
aiDk BwAu kir idey ibTwie ]7]
siB iszKin crnWimRq lInw[
1
jw ky[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
408
apr syv siB hI ibiD kInw[
sÍwdl bhu ahwr kirvwey[
ibnqI kir awCy iqRpqwey ]8]
iek mIaW dOlw iqs Qwn[
swihb ko1 pRymI su mhwn[
sMq sMg kI inq aiBlwKw[
mOlw ky drSn kI kWKw ]9]
gVHIey ko awvin suin pwXo[
pRym Dwir bhu imilby awXo[
ijs mihÀ mhW sMq ky lÜCn[
prAupkwrI sdw ibczCn ]10]
dyKÎo jwie n duKIXw kbY[
kir aiq jqn hqY duK sbY[
mn qy, qn qy, Dn qy sdw[
duK ko hrih duKI ipiK jdw ]11]
rMk ibRMd ko jibhUM lhY[
CuiDq ru bsn rhiq jy rhY[
iqn siB ko imhnqI lgwvY[
Fhy kUp kY pur bnvwvY ]12]
ibKm pMQ ko sm krvwvY2[
mwrg pr qruvr lgvwvY[
jbih mjUrI bhu ciF jwie[
jwcihÀ inkit rMk smudwie ]13]
aivnI ko Kin kY qqkwlw[
drb inkwsih qhW ibswlw[
jQwjog siB hI ko dY kY[
pRiqpwliq iem rMk idKY kY ]14]
ihMdU qurk koie duKu mWih[
siB mIaW dOly iFg jwihÀ[
arZ guZwrihÀ hoie hZUrI[
1
rzb dw[
AuØzcy nIvyx rwh L ieko ijhw krvw dyvy[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
409
krih murwd siBin kI pUrI ]15]
sihj suBwie huqo iem rIiq[
sMq pRIq inq cIq su, mIq1!
BweI gVHIey ko liK sMq[
awXo imlin hyqu ihqvMiq ]16]
inkit hoie jib idKy prspr[
kir bhu BwAu su rhy hriK Bir[
Kry hoie Bir aMk imly hYx[
bUiJ kuSl ko pRIiq Fuly hYx ]17]
pun siqgurU mhwqm khYx[
dono mihmw mhW su lhYx*[
-lwKhuÀ syvk kry inhwl[
ijh bf Bwg su imlih ikRpwl- ]18]
qib mIaW dOlw hrKwey[
shq bynqI bYn alwey[
‘gur arjn jI kIin ju bwnI[
sunin suKmnI cwih mhwnI ]19]
ikRpw Dwir aib moih sunwvo[
kih gur bwk irdw hrKwvo[
ijs ky ibKY isPq bhu mOlw[’
iem jib pRym Dwir kih dOlw ]20]
suin gVHIaw qib lgÎo sunwvin[
mIaW BXo mgn rs pwvn[
iek Slok pOrI juiq gwXo[
pun rhwAu ko pwT sunwXo ]21]
‘suKmnI suK aMimRq pRB nwmu[
Bgq jnw kY min ibsRwm[’
suin dOlw mn BXo anûd[
lgÎo ibcwrin arQ iblûd ]22]
Aur pRsMn huie bwk Aucwrw[
1
hy imqR! Ausdy iczq ivc sMqW dI sdw pRIq sI[
pw:-mihmW siqgur kI bhu lhYx[
*
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
410
‘hwsl Bw mÞsUd1 hmwrw[
ieh gur bwk irdY liK lIin[
mYx jwnI mihmw ies pIn2 ]23]
suK iblûd hY sRI pRBu nwmU[
ibnw sMq nihÀ pUrn kwmU[
ies qy Þwqr jmw3 hmwrI[
apr sunin kI cwih invwrI ]24]
gurbwnI sm apr n bwnI[
iek quk suny prm giq jwnI[
quk rhwAu kI doien mWih[
jog Bog siB pwXo jwih’ ]25]
suin kir gVHIaw BXo pRsMn[
khÎo ibhis ‘dOlw! qum DMn[’
iem crcw kir hrKy doAU[
siqgur pRym mhW mn soAU ]26]
idn do iek rih gVHIaw clÎo[
qbih awin pun dOlw imlÎo[
siB sox ibdw hoie cil prÎo[
mIaW ny Xw ko sMg krÎo4 ]27]
ngr vihr phuÀcwvin gXo[
gur jsu bUJiq sunqo BXo[
vihr ngr qy kyiqk cwlw[
dyKÎo iskqw5, awie ibswlw ]28]
tUtI pnhI6 gVHIey crn[
bwrU prih Drih jib Drin7[
jbih AuTwvih Aufih ibswly[
1
pRXojn[
BwrI[
3
qszlI[
4
Bwv gVHIey dy nwl igaw[
5
ryq[
6
juzqI[
7
ryqw (juzqI ivc) pY jWdw hY jdox (pYr DrqI qy) Drdw hY[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
411
jwnU lig1 jMGn ky nwly ]29]
dyKiq dOly mn TihrweI[
-pnhI apr n ikqhUM pweI-[
irdy ibcwriq sMg su jwie[
-ibn Dn qy ieh as duK pwie ]30]
ko iniD isiD gVHIey ko dyvox[
dy suK sMq puMn mYx lyvox-[
jo dOly icq icqvn TwnI[
siB gVHIey qqiCn pihcwnI ]31]
-muJ gur isK ko inrDn jwnw[
Skiq hIn mn mihÀ pihcwnw[
apnI klw kuCk idKrwvOx[
qib ies kI siB SMk imtwvOx- ]32]
qib TWFo huie idRSit inhwrI[
chuMidiS ibKY hym iCq swrI[
siB iskqw BI kMcn iknky[
bfy ror sm idpihÀ rqn ky ]33]
dOly pIr hyir kir isiD ko[
jwniq Bw -pUrn siB ibiD ko[
lCmI kI pRvwh ies nWhI[
SwhnSwh, Skiq siB pwhI ]34]
ajr jrn Aur DIrj DwrI[
aiq qÎwgI, nWihn ihqkwrI2-[
hwQ joir kdmin pr prÎo[
rihnI dyiK sujsu bhu krÎo ]35]
‘DMn qumih, gur DMn qumwro[
ieqI Skiq siB irdy shwro[’
gVHIey khÎo ‘n gur Gr kmI3[
bl dIrG qy hoviq CmI1’ ]36]
1
gofy qzk[
(mwieaw dw) ihq krn vwlw nhIx[
3
Gwtw[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
412
iem kih dOly qy huie ibdw[
mg kSmIr pÎwnÎo qdw[
jib phuÀcÎo sMgiq siB aweI[
kry BwAu ko sIs invweI ]37]
pd rj sox muK pr kr iPrÎo2[
lXo hukm nwmw isr DrÎo[
piF kir siB Aur awnûd BrÎo[
gurU purb sMgiq ny krÎo ]38]
kir iekTI gur kwr qgId[
dy kY srb ilKwie rsId[
gVHIey drb pwie gur kyry[
nwnw Bojn kIin Gnyry ]39]
siqsMgiq ko kir Bogwey[
idXo rMk jo mWgin awey[
krÎo Krc jyiqk gur drbw[
puir kSmIr ibKY so srbw ]40]
hit awXhu gur drsn kInw[
prÎo crn pr pRym pRbInw[
bUJÎo siqgur ‘khu kÎw lÎwXhu[
kÎw sMgiq ny quv arpwXhu3’ ]41]
khiq BXo ‘suin SRI gur sÍwmI[
siB jwniq quv aMqrjwmI[
gur pUjw jo iszKin dInI[
jo mYx qum ko arpn kInI ]42]
kir gurpurb iszK iqRpqwey[
qum siB Gt BogI suK pwey[’
suin kir siqgur ibgsn kInw[
‘BlI krI qYx, iszK pRbInw!’ ]43]
srb msMd ij gur aguvweI[
1
BwrI bl qy huMidaW shnSIl huMdy hn[
Pyiraw[
3
Bytw idzqI hY[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
413
siBihin sox kih kY smuJweI[
‘jo kSmIr kwr Dn BwrI[
hm gVHIey qy lIin sMBwrI’ ]44]
Bey pRsMn ibswl ikRpwlw[
as awiesu dInI iqs kwlw[
‘aib qum igRh bYThu suK pwvhu[
iszKI jgq ibKY ibdqwvhu ]45]
prI QwieÀ siB Gwl qumwrI[
igRh mihÀ ismrhu nwm murwrI[’
gur qy ibdw hoie igRh awiev[
crn pRym kir qYsy DÎwiev ]46]
jo jwcn jwvih iqs pwsu[
dy qqkwl inkwis avws1[
jib KrcI iqs qy Quir jwie[
jwcnhwr awieÀ smudwie ]47]
qib ieh bwq pukwr khMqw[
‘jo suq cwhY ibn suqvMqw[
pMc rjqpN awin cFwvih[
so qqkwl puzqR ko pwvih’ ]48]
iem ly kir BUKy kAu dyvih[
ismr nwm siqgur ko syvih[
sdw rhY mn qy AupkwrI[
krunw krih hir nr nwrI ]49]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStim rwsy ‘BweI gVIey’ pRsMg
brnnû nwm eyk pMcwsiq aMsU ]51]
1
Grox (Dn) kzFky dy dyvy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
414
52. [pMfq inqwnûd dI kQw]
51<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>53
dohrw: iek idn SRI siqgur khÎo, ‘kQw sunihÀ aib koie[’
pTÎo vtwly ngr ko, eyk iszK iCn soie1 ]1]
cOpeI: ‘inqwnûd inj pMfiq mhW[
awn hkwir, bsih puir qhW[’
suniq iszK qUrn cil gXo[
pMfq sMg khiq iem BXo ]2]
‘qum qy kQw sunI gur cwhYx[
pusqk lyhu clhu iqn pwhY[’
suin mud Dir idj hXohu qÎwrI[
prÎo pMQ huie iszK sMgwrI ]3]
awie imlÎo siqgur ky sMg[
snmwnÎo bhu liK idj aMg[
agly idvs kQw kirvweI[
bhu rwjin kI gwQ sunweI ]4]
lgih idvwn awin kir Bwrw[
sunihÀ gurU juiq iszK hZwrw[
icr lO bYTihÀ kQw sunqy[
aink pRsMgn ko brnûqy ]5]
kyiqk idvs kQw mn lwXo[
iek pRsMg qib aYso awXo[
-jm kI purI dUr mg jwie[
eyk brK mihÀ nr phuÀcwie- ]6]
ieh suin iszKin mn mihÀ DrÎo[
kQw khin q jib hit prÎo[
cwr iszK qib awps mhIaw[
iqs pRsMg pr aYsy khIaw ]7]
suMdr nwm iszK qib lhÎo[
‘pMQ brK ko pMifq khÎo[
mYx gur krunw qy cil jY hOx[
1
Es iCn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
415
cwr pihr ky ibKY isDY hOx’ ]8]
suin lwlw isK bolÎo qbY[
‘gurU dXw qy AulÀGOx sbY[
doie pihr ko mwrg myro[
phuÀcOx, apr iblm nihÀ hyrox’ ]9]
pun mzXw isK bwk bKwny[
‘AulÀGOx jwm1 dXw gur Twny[’
bhur inhwly bwk Aucwry[
‘gur krunw qy inmK mJwry2* ]10]
jwAux pRlok ju pMifq BinE+[’
iem awps mihÀ kihE suinE+[
ien rIqn ky khy vwk jib++[
pMifq ien kI idSw dyiK qib ]11]
ibsmÎo mn mihÀ gur sMg bUJw[
‘isiK ikm khiq? khW ien sUJw?
byd bÎws ky kry purwnw[
qum hI jwnhu ikRpw indwnw! ]12]
ilKÎo purwn ibKY kY kUr[
kY isK boliq kUr hZUr[
cwir jwm kY inmK mJwrw[
pMQ bfo ikm AulÀGihÀ swrw’ ]13]
qib siqgur gurdws inhwrw[
‘idhu pMifq ko sMsY twrw[
jqw jog AuØzqr ko dIjY[
idjbr ko SWqI Aur kIjY’ ]14]
gur ruÞ pwie khÎo gurdws[
‘sunhu ibzpR sc kihÀ qum pws[
khy bÎws ky skl purwn[
1
iek pihr ivc[
pl ivzc hI[
*
pw:-inhwry[
+
keI nusiKaW ivzc ieh do qukW nhIx hn[
++
pw:-iem awps mihÀ khÎo sunÎo jb[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
416
hYx swcy siB sunih jhwn ]15]
siqgur ky isK so BI swcy[
sdw Aupwsn gur kI rwcy1[
krm kWf mYx jo jg jIvw2[
krihÀ SuBwSuB srb sdIvw ]16]
iqn ko3 pMQ qQw hI jwnw[
puMnI ko asvwrI nwnw[
qAU brK idn mihÀ qihÀ jwie[
lyKw Drm rwie iFg pwie ]17]
jy pwpI iqn mwriq jwqy[
duK ko pwie su pwie pRXwqy4[
so BI jwihÀ brK idn mWhI[
lhYx sZwiein aMqk pwhI5 ]18]
iqn ko jwnY Bnih purwn6[
gur iszKin ko nihÀn bKwn7[
ien ky inkit nhIx jm awvY[
rhY dUr dIrG fr pwvY ]19]
Drmrwie awdr kir imlY[
swD swD siB kihÀ jib clYx[
SRI nwnk kI iszKI mhW[
mhW mhwqm hY* jihÀ khW ]20]
jyiqk bl ijs mihÀ huie awvY[
1
rcy hoey[
jgq dy jIa jo krm kWf ivc (lgy hn)[
3
Bwv krm kWfIaW dw[
4
pYrIx qurdy hn[
5
sZwvW jm pwsox[
6
purwn iqnHW bwbq hI jwNky kihÀdw hY[
7
guriszKW bwbq nhIx kihÀdw[
*
ies pRsMg ivzc guriszKI dI mihmw dzsI hY[ gurU dy iszK nwm jpdy hn, nwm jpNw
vwihgurU pRym hY, AunHW dI for hircrnW ivc lgI huMdI hY, so sWeI dr jWdy hn, AunHW L
kON rokN vwlw hY[ Eh lÜgy hn ipawry nwl qy iml rhy hn ipawry nwl, jwNw awAuNw
AunHW dw ikzQy hY jo jIAuxdy jI aMqRwqmy myl ivc rihÀdy hn[ krmkWfI krmW qy sMklpW dy
bMDn ivc hYn, krm qy sMklp L apny agÎwn dy bMDn hYn[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
417
qyiqk khY n kUr alwvY[
ien iszKn mihÀ SkqI* aYsy[
deI gurU kI BwKiq jYsy ]21]
jy SRI gur krunw* Pl pYx hYx[
inmK n lgih qihÀ phuÀcY hYx[
SRI gMRQ mihÀ bhu Ql khÎo*[
jm nihÀ ipKih gurU ijn lhÎo* ]22]
XW qy gur mihmw bhu bwrI[
nhIx mhwqm jwie AucwrI[’
suin pMifq icqviq icqmWhI[
-khW kQw AucrOx gur pwhI ]23]
BUq BivzKiq ky ieh gÎwqw[
sgry jgq pUj bzKÎwqw[
dyS ibdySn iszK kror[
jo ismrihÀ hwZr iqs Er ]24]
kwrj pUrihÀ hoihÀ shwie[
ieh siB mihÀ aib jwnI jwie[
qQw shwiek bnihÀ agwrI[
jwnI prih Bly inrDwrI ]25]
krqw hrqw siB jg kyrw[
ghO Srn kwtihÀ duK myrw-[
iem ibcwir kir pwien prÎo[
‘iCmhu jwiq ko md mYx krÎo ]26]
lgÎo sunwvin kQw agwrI[
srb klw smrQ gunkwrI[
mihmw jwnI nhIx qumwrI[
prÎo Srn idhu kumiq ibdwrI ]27]
nhIx jwiq ko aib kuC mwn[
krhu iszK, siB bMDn hwin[’
suin ibnqI siqgur muskwey[
*
XQw:-gur syvw jm qy Cutkwir] pun-Nw hAu Nw qUM Nh Cutih inkit n jweIahu dUq]
pun:- dUir rhI Auh jn qy bwt]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
418
idj ky jwgy Bwg suhwey ]28]
krÎo iszK crnWimRq lInw[
BXo mwn qy ibzpR ibhInw[
ikRpw idRSit gur aYsI krI[
srb bwq kI sojI prI ]29]
pMQ brK idn ko jo khÎo[
inmK mwqR ko idjbr lhÎo[
BXo anûd iblûdY dIKw1[
dyin ju aXo awp lI sIKw2 ]30]
pun gur awiesu kih bhu bwrI[
siB purwn kI kQw AucwrI[
iszK suBt siB sunihÀ ibcwrihÀ+[
siqgur mihmW mhW AucwrihÀ ]31]
prÎo Bog Dn dIin ibswlw[
hliq pliq idj kIin inhwlw[
pun siB sMgiq drb cFwXo[
aiq anûd ko irdy AupwXo ]32]
rhin lgÎo siqgur ky pws[
Dn ko ByjÎo apin avws[
inq SRI hirgoivMd inhwrY[
cilq aink ascrj ibcwrY ]33]
sMgiq dUr dUr qy awvY[
mn bWCiq sgly br pwvYx[
an gn Dn inq awie Aupwien[
jg pUjih kmln sy pwien ]34]
krihÀ aKyr ibzqR mn BweI[
ibcrihÀ kwnn mihÀ suKdweI[
inq hI nvyx iblws huvMqy[
angn nrn AuDwr krMqy ]35]
1
dyKky[
isziKaw lIqIEsu[
+
sUrimaW L rNXuzD dy ieiqhws suNvwey hosn jo bIrrs vDy[ dyKo azgy aMk 37[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
419
SsqRn ibzdÎw ko azBÎws[
krihÀ awp aru suBt ij pws[
aiDk quPMgn imlihÀ clwvihÀ[
hqihÀ inSwno qurMg DvwvihÀ ]36]
qIrin kI ibzdÎw bf hoie[
krihÀ pRhwrin Dwriq joie[
rN pRsMg inq suinhÀ sunwvihÀ[
bKSihÀ mOj1 anûd AupwvihÀ ]37]
qurkn mwrin kI rn gwQw[
krihÀ awpny suBtn swQw[
‘ies pRkwr mwry miq hIny[
awey ibRMd rwj md kIny’ ]38]
rN ibRqWq jYisk2 qib* BXo[
sgry jgq ibKY pRgtXo[
siBihin ky Bw ies ibD boDw3[
‘gur smwn jg apr n joDw ]39]
aiq dIrG+ pr sYn4 ignY[
eyk hoie q iek hI hnY[
bhu Qorin kI nhIx ibcwr[
jUtihÀ jMg sy lInis mwir ]40]
qIrin kI ibzdÎw bf TwnYx[
bhuqn ky ibc pwr su hwnY5[
ijn ko DnuK kTor ibswlw[
ko nihÀ aYxc skih ies kwlw ]41]
jo snmuK Bw qqiCn mwrÎo[
jIviq rhÎo Bwij so hwrÎo[’
1
dOlq[ bKSIS[ (dyKo rws 5, aMsU 15, aMk 9)[
ijho ijhw[
*
pw:-jb[
3
igawn[
+
pw:-jQw ikRSn[
4
prweI sYnW[
5
pwr krky mwr idMdy hn[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
420
iezqÎwidk jsu jg mihÀ Zwihr[
khiq imlYx nr Gr kY bwhir ]42]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStm rwsy ‘ibRzp’ pRsMg brnnû nwm
doie pMcwsqI aMsU ]52]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
421
53. [bwbw buzFw pRlok gmn]
52<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>54
dohrw: gRwm nwm rmdws ky, qhW ibRzD ky Dwm[
kry ibqwvn idn ikiqk, bRhmwnûd ibzsRwm1 ]1]
cOpeI: qjin srIr smw inXrwvw[
skl Byv buzFy liK pwvw[
irdy mnorQ aYsy kIin[
aMq smo apno iFg cIin ]2]
-SRI hir goivMdu hovihÀ qIr[
jib mYx qÎwgin lgOx srIr[
dyKiq awgY rUp mukMdw[
ijs ko cwhiq muinjn ibRMdw ]3]
apr kwj iek aOr lKwAUx[
inj suq ko aib++ kr pkrwAUx[
Auicq ahY mo khu iehu krnI[
hm sgry siqgur kI SrnI ]4]
lok pRlok awid aru aMq[
hmro nihÀ ko, ibn BgvMqu-[
iem ibcwir kir iszK hkwrw[
BwAu sumiq ijs bhu Aur Dwrw ]5]
inkit ibTwie skl smuJweI[
‘gur iFg gmnhu iblm ibhweI[
mm idiS qy ieh ibnY sunwvhu[
-dws kdImI liK kir awvhu ]6]
ijm kurKyqR ibKY rN Twny[
ikRSn hsqnwpurI pXwny[
siB pWfv ko ly kir swQ[
aiBsyxcÎo2 Drmj nrnwQ ]7]
sr3 ishjw pr BISm prÎo[
1
bRhmWnûd ivc itk ky[
pw:-iqn[
2
Bwv gdI idzqI[
3
bwNW dI[
++
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
422
Drm inbwh awpno krÎo[
aMq smYx apno iqn jwnw[
ikRSn hkwry Dir kir DÎwnw ]8]
qqiCn apno ismrn cInw1[
siB kuC qij pRsQwno kInw[
aMq smyx mihÀ drSn dXo[
qYso smox awin aib BXo* ]9]
ikRpw krhu awvhu ihq Dwry[
ijm jtwXu qn qjiq inhwry[
sIqw Kojiq ieq Auq Dwey[
inj jn jwin qurq hI awey ]10]
iqm aib ibrd sMBwriq awvhu[
aG hwnI inj drs idKwvhu-[’
ibRD ko nmo kriq isK clÎo[
qUrn awie gurU sMg imlÎo ]11]
nmskwr kir ibRzD sMdysw[
bYTÎo BwiK sunwie aSySw[
suin siqgur inj ipRX kI bwq[
qÎwrI krI SIGR siB BWiq ]12]
ibDIaw aru BweI gurdws[
‘ibRD qn aMq’ khÎo siB pws[
puir mihÀ jQydwr iek Corw[
ikiqk sYn dy kir iqs TOrw ]13]
puir jn siB ko DIrj dIin[
ciFby qurÀg hkwrin kIin[
cmUM skl hÍY kir qib qÎwr[
cFy sMg gr By asvwr ]14]
kuCk sYn dy sMg inhwly[
sOxpÎo puir ko rwiK sMBwly[
1
Xwd krdw jwiNaW (BISm L ikRSn jI ny)[
kvI jI awpNI vwkPI dy dwiery dy ho cuky pRsMgW dw idRStWq dy rhy hn, rcnW L alûikRq
krny leI[
*
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
423
ciF siqgur qib pMQ pXwny[
krI SIGRqw nihÀ Tihrwny ]15]
bfy byg qy qurÀg clwey[
qUrn pMQ sMpUrn awey[
nwmdyv ko huqo sQwn[
ruicr dyhurw kirbo Twin1 ]16]
ibnw kbIr Bgq jo aOr[
siB ky ibKY lKÎo isrmOr[
Auqir qurÀg qy bMdn kIin[
pRB ko Bgq lKÎo rs BIn ]17]
jqw mqMg mnI ky awSRm[
phuMcy rGupiq2 Dwir mhwSRm[
muin sQwn ko bMdn kInI[
qQw rIiq ieh TW siB cInI ]18]
kriq SIGRqw pMQ mJwrI[
bsy insw iek gey agwrI[
gRwm smIp jbY phuMcXo[
dyiK dUr qy iek nr gXo ]19]
‘ibRzD jI! hirgoibMd awey[’
suniq pRym AugmÎo aiDkwey[
siB qn mihÀ rumMf huie awvw[
ruicr iblocn mihÀ jl Cwvw ]20]
gdgd bwnI jwie n bolw[
mnhuÀ prym pUrn Bir qolw3[
AuiT kir gmnÎo BXo sQMBw[
cliq n pg mn mwin acMBw ]21]
Qkiq hoie kir qihÀ hI bYsw[
skl SrIr pns Pl jYsw4[
1
(Aus QW) kIqw hoieaw sI[
SRI rwmcMdR jI[
3
mwno pRym dw qol (vZn) pUrn Br igaw hY[
4
kthr dy Pl vrgw, Bwv kthr Pl dy kMifaW vWùU rumWc ho gey[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
424
mUMid iblocn ly rs DÎwnw[
BXo pRym qy ibbs mhwnw ]22]
ieqny mihÀ gur gey avws[
sMg iley ibDIaw gurdws[
acl smwiD mnhuÀ icrkwlw[
bYTÎo jogI koeI ibswlw ]23]
dyKiq rih gey TWFy sÍwmI[
lKI irdY giq aMqrjwmI[
aiDk pRym gur ky Aur awvw[
dOn iblocn jl Bir awvw ]24]
nihÀ kuC khÎo gXo rih Kry[
qib gurdws ibRzD pg Dry[
kir bMdn ko kuCk ihlwey[
pMkj sy locn ibkswey ]25]
pRym ibbs jib siqgur hyry[
qUrn ghy pwie iqs byry[
nûimR Bey SRI hir goivMd[
ghy ibRzD ky pd aribMd ]26]
bYTin ky sQwn ly gey[
sB isK ibRD ko bMdiq Bey[
qihÀ ky isK gur ko ikX nmo[
bYTiq Bey ibRMd iqh smox ]27]
ibRD swihb kr joir AucwrI[
‘ieh kuC rIiq neI n qumwrI[
dwsn bih huie krunw kir hO[
kCU n lok lwj ko Dir hO ]28]
ibrd sMBwir awpno awey[
myro aMq smW inXrwey[
ikRpw Dwir drSn ko dInw[
inq iszKin bis gurU pRbInw’ ]29]
suin sRI gur SuB AuØzqr dInw[
‘qum iszKI mg AuØzjl kInw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
425
rwvr ko awcrn ghYxgy[
so isK aG bMnHI n dhYxgy1 ]30]
qor nwm ly iszKI DrYx[
kho kÎox n Bv swgr qrYx[’
ieqÎwidk bhu awps mWhI[
khI sunI mihmw iQq pwhI ]31]
suMdr mMidr aMdr fyrw[
kirvwXhu swdr iqs byrw[
jQw jog siB ko suK dXo[
dyg pRswd qÎwr qib BXo ]32]
BWiq BWiq ky Bojn kry[
mDur qurS2 bhu sÍwdin Bry[
inkit bYiT gur ko acvwXo[
pun siB sYnw ko brqwXo ]33]
supqin smYx jwin ibRD BweI[
imRdu ishjw suMdr fisvweI[
BUmwsn apno qib kIin[
SRI hir goivMd siB ibiD cIin ]34]
qij ishjw BUmwsn kry[
ibRD swihb ky iFg gur iQry[
ins mihÀ bcn iblws krMiq[
Bniq Bey SRI gur BgvMq ]35]
‘SRI nwnk awidk gur swry[
rhy inkit siB rIiq inhwry[
hwn lwB siB ibiD hI jwnhu[
muJ pRiq kuC AupdyS bKwnhu ]36]
syvk jwin dXw rs FrIaih[
sICw BlI bqwvin krIaih[’
suin ibRD khÎo ‘awp nwrwien[
CTm rUp qum DrÎo suhwien ]37]
1
pwpW dI azg ivc nhIx sVngy[
Kzty[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
426
gn iszKin go idj aru DrnI1[
DrÎo dyih rzCw ien krnI[
DÎwn ibKY awrwDiq jogI[
Bogn ihq syviq siB BogI ]38]
bRhm awqmwnûd srUpu[
Twniq acrj cilq anUp[
siB ko sIKk2 rwvr aho[
khW sIK mYx qum sox khox ]39]
mm suq kI aib Bujw ghIjY[
mm smwn hI inq inbhIjY[
SRI nwnk gur aMgd aOr[
pun kul BzlÎin ky isrmOr ]40]
SRI gur rwmdws, gur arjn?
krI su bhu iszKI jg isrjn[
myrI bwq jQw inrbwhI[
iqm mm suq rih qumry pwhI’ ]41]
iem kih apno suq bulvwXo[
crn pwie gur inkit ibTwXo[
Bwnw3 hwQ ghÎo inj hwQ[
gihvweI qib hI ipiK nwQ ]42]
SRI hir goivMd gih kr swQy[
rwKI bwhu qWih, inj mwQy[
kih bhu ibiD sox DIrj dInw[
apr krI crcw rs BInw ]43]
qIn pihr jwgiq hI rhy[
ibRD ky bwk suny aru khy[
awiesu gur kI ly AuiT KrÎo[
jl sIql sox mzjn krÎo ]44]
pun SRI hir goivMdu iFg awXo[
1
iszKW, gAUaW, bRhmnW (Bwv Bly purKW, sMqW) qy ipRQvI leI[
isziKaw dyN vwly[
3
ibRD jI dy spuzqR jI dw nwm hY[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
427
bYTÎo snmuK Aur hrKwXo[
iek icq hÍY kir jpujI swrw[
sny sny sMBwir Aucwrw ]45]
piT kir gur idiS bMdn kIin[
inj dwsin ko awiesu dIn[
‘pwvn kuSw krhu iCqu pwvn*[
bYiT Sbd ko kIjY gwvn ]46]
siB sugMiDqw kir iCrkwvin[
sziqnwm ismrhu hirKwvn[
dIpk ibRMd bwr kir DrIaih[
sMgiq sgl iekzqr krIaih’ ]47]
suin ibRD hukm dws gn awey[
khÎo jQw siB kwj bnwey[
SRI hir goivMd kyr agwrI[
hwQ joir bhu ibnY AucwrI ]48]
‘awiesu dIjY azgR isDwAUx[
pdvI prm awp kI pwAUx[’
siqgur khÎo ‘ibrwjhu pÎwry!
ggn smwn ibawphu swry’ ]49]
suin pOFÎo kuS awsn AUpr[
syq bsqR ko lIin qnUpr1[
KulHy iblocn snmuK hyriq[
siqgur ikRpw idRSit sox pRyriq ]50]
qn ko qÎwig prwn jib gXo[
gurU ibKY lY hoviq BXo[
qjI rhI qihÀ kWXW KwlI[
jnu gj PUl mwl ko fwlI ]51]
sugm dyih qy hoXo iBMn[
*
eyh Brm siqgur dy Gr ivc nhIx hYsn[ bwby buzFy jYsy prmpd dy mwlk L iksy aYsI
rsm dI loV nhIx[ dIvw awid hor koeI Brm nhIx kIqw, inrw kuSw dw Brm ibRQw hY, hW
sãweI, KuSbo roSnI ieh suhNIaW gzlW hn[
1
qn AuØzqy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
428
jo gur sox inq rhÎo aiBMn[
DMn jnm inq prAupkrI[
jnu iszKI kI nIv AuswrI ]52]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStm rwsy ‘BweI buzFy qn qjn’
pRsMg brnnû nwm qIn pMcsiq aMsU ]53]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
429
54. [mweI dysW jztI L szq puzq bKSy]
53<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
dohrw: ibRD swihb jI mhW isK,
aglw aMsU>>55
jYsy Bgq kbIr[
dyih aMq sur jwin kY,
awie ibmwnin BIr ]1]
cOpeI: arN brN Bw ggn mJwrw[
imil sur jY jY kwr Aucwrw[
bYTy SRI hir goivMd cMd[
aiBbMdn kInis kr bMid ]2]
Auqsv riciq kulwhl rovw[
nB avnI mihÀ acrj jovw[
awswvwr rbwbI gwvihÀ[
bhu ibrwg ky Sbd sunwvihÀ ]3]
Sbd suniq pRBwiq huie aweI[
kih siqgur qÎwrI kirvweI[
ZrI bwdlw shq ibmwn[
PUln mwlw Cwie mhwn ]4]
ibRD ko qib Snwn kirvwXo[
nrn Aucwie bIc pOFwXo[
AUpr suMdr pwie duSwly[
siqgur awp ibmwn AuTwly ]5]
Bwnw, ibDI cMd, gurdws[
sMgiq GnI lgI chuM pws[
ibRD poqw qib cvr FurwvY[
awgy gmn Sbd ko gwvY ]6]
aqr gulwb mihk iCrkwvw[
lGu dIrG bwdq1 bjvwvw[
Dn brKwviq Gno agwrI[
Dn, Gr kI nr pRIiq ivswrI ]7]
sgry ismriq mrn krwlw[
1
vwjy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
430
ivSX ivrwgI Bey ibswlw1[
ibRD ko as pRqwp qihÀ Cwvw[
iszKin mn inrml huie awvw ]8]
cMdn icKw rcI iqs kwlw[
AUpr Dir jv iql iGRq fwlw[
Bwnw ly kr lWbU lwXo[
Sbd rudn ko qbih AuTwXo ]9]
liK ipRX aiq SRI hirgoivMd[
qjy iblocn qy jl buMd[
gur ko ipiK siB kIin ivrwgw[
kir kpwl ikRaw mnu rwgw2* ]10]
kir Snwn gur juiq smudwey[
sny sny fyry kAu awey[
bYiT lgwXo aiDk idvwn[
imlI skl hI sMgiq awin ]11]
iszK aijzqy cirq inhwrw3[
ibRD pRqwp jsu chiq ibQwrw[
hwQ joir siB ibKY bKwnw[
‘SRI gur sMsY idhu mm hwnw ]12]
jib sskwrin ko ly cwly[
ipKÎo siBin isr CqR ibswly[
kir kY dwhu jbY hit awey[
qum pr hI iek CqR suhwey ]13]
kho ikRpw kir kÎw ieh BXo?’
suin siqgur iqh AuØzqr idXo[
‘jbih gey ismriq siB mrnw[
jg ivrwg DwrÎo rs krunw4 ]14]
qihÀ qy jib puir idiS hit awey[
1
BÎwnk mOq sB L Xwd hY, iviSaW qox bhuq vYrwgI ho rhy hn[ (dyKo aMk 14)[
mn dw pRym krky[
*
pw:-anurwgw[
3
aijqy ny kOqk vyiKaw[
4
kruNwrs[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
431
suq iqRX Dn sMklp AuTwey[
Psy moh mn pRQm smwny[
XW qy CqR Bey siB hwny1’ ]15]
pun Bwny swihb ko DIr[
dyiq Bey bhu ibiD br bIr[
‘honhwr kI icMq n krIXih[
siB jg kI ieh rIiq inhrIaih ]16]
jnm Dwir jg krm kmwvY[
awie kwl siB qn ibnswvY[
swiD lIin ijnhU prlok[
js ibsqwrih puir puin Ek2 ]17]
sy nihÀ mry ijXiq siB kwlw[
apr mry duK lhihÀ ibswlw[
ibRD jI awp qry jg swgr[
qwry iszK smUh Aujwgr ]18]
ien kI smqw nihÀ iks mWhI[
sd atzl jsu imtih su nWhI[
gur ky iszK BwAu Aur DwrI[
ien kI kIriq krihÀ AucwrI’ ]19]
iezqÎwidk siqgurU bKwnw[
kir AupdyS idRVwie su gÎwnw[
suin gRwmin qy sMgiq awvY[
siB Bwny ko awin bulwvYx ]20]
siqgur kih kir dyg krweI[
siB sMgiq ko dIin bRqweI[
Bwny shq awp pun KwXo[
jQw jog siB kwj krwXo ]21]
imRqk ikRaw* sgrI kirvwey[
1
Bwv eyh ik gurU jI pUrn ivrwg ivc sdw rihÀdy hn[
ngr ngr qy iPr Gr Gr ivc[
*
imRqk ikRaw awid pr azgy ilK awey hW dyKo rwis 2 aMsU 24 aMk 41 qy rwis 4 aMsU 23
aMk 27 dIaW hyTlIaW tUkW[ ies leI ieh sMBv nhIx ik BweI buzFy vrgy pUrn purK L
iksy ikRaw dI loV hovy qy qwrnhwr siqgurU jI awp aYsy krm krvwAuxdy jo ik awid
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
432
idn cOQy mihÀ asiQ cunwey[
kry sMg mwnv smudwey[
sRI gMgw mihÀ dIin pucwey* ]22]
pwT igRMQ ko siB kirvwXo[
SRI gurdws pFÎo mn lwXo[
inq nvIn sMgiq bhu awvY[
ikiqk rhYx iFg ikiqk isDwvYx ]23]
idvs qRÎOdSI ko jib awXo[
bYTy gurU idvwn lgwXo[
Bog pvwie gRMQ ko jbY[
pg Bwny ko dI gur qbY ]24]
SRI ibRD* kI gwdI pr iQrÎo1[
dy nr Byt pRnwm su krÎo[
Sbd iblwvl awnÀd gwXo[
ibRMd rbwbI Dn gn pwXo ]25]
jQwjog siB ko Dn dInw[
kIin mMglwcwr nvInw[
bhu sMgiq ly puMj Aupwien[
dy Bwny ko bMdihÀ pwien ]26]
ijm gur hukm jQoicq dInw[
iqm Bwny aru sMgiq kInw[
iek idn mihÀ sRI hirgoivMd[
bYTy idpiq sMgqW ibRMd ]27]
eyk aMgnw2 iqh iCn aweI[
pwqSwhI qox ivvrjiq huMdy awey shI huMdy hn, jYsy ik kvI jI ny dzisaw hY ik dUjy
siqgurW ny hukm idzqw sI:... ... ...jg ar kul qy ijqk acwry[
hmry hyq nhIx kuC krnw[ kIriq piT suin nwm ismrnw[
krhu anûd mMglwcwrw[ dyhu srIr agin sskwrw[ [rw: 1 aM: 20-3]
dUsry, jIvn cirqR BweI buzFw swihb jI ivc imRqk ikRaw qy Puzl gMgw jwNy nhIx ilÜKy[
*
awm pwT ‘sRI gurU’ imldw hY, pr swL iek purwqn nusKy ivcox aYqkIx ieh pwT imilaw
hY, jo shI hY[
1
sRI bwbw buzFw jI dI gzdI pr bYTw[
2
iesqRI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
433
AUcI Duin sox ibnY sunweI[
‘sunhu gurU! hm bsqy pztI[
dysW nwm jwiq kI jztI ]28]
kul iszDU mihÀ mo khu bÎwhI[
suin jsu bhu aweI qum pwhI[
awswvMqn kI inq awsw[
purviq ho, rwvir Brvwsw ]29]
puzqR nhIx Aupjiq hY myry[
hwrI kir Aupcwr Gnyry[
aib smIp qumry cil aweI[
idhu suq mo khu liK SrnweI’ ]30]
SRI hir goivMd suniq Aucwrw[
‘ilKÎo nhIx suq qoih illwrw[’
suniq Audws BeI sih icMqw[
lKÎo -Bwg mm nihÀ suqvMqw1- ]31]
bhuq ibsUriq iks Ql bYsI[
idKI cliq gurdwsihÀ qYsI2[
duKI jwin bUJI ‘kÎw BXo?
kÎox sicMq mn apno ikXo’ ]32]
iqX ny sgrI kQw sunweI[
‘suq ihq mm siqgur iFg aweI[
muskwviq muK qy PurmwXo[
-ilKÎo n qv msqk idRStwXo+-’ ]33]
dIn bwq suin kY qib BweI[
puzqR lyin kI sIK isKweI[
‘aib ky jwhu Dwir suq aws[
lyhu klm ruSnweI3 pws ]34]
jib gur khYx -ilKÎo nihÀ qyrY-[
1
smJI ik myry Bwg puzqR vwly nhIx[
Evyx Bwv Audws jWdI gurdws ny dyKI[ (a) gurdws ihqYSI = pRymI BweI gurdws ny ifzTI
kolox lûGidaW[
+
ieh cOpeI Cwpy, do nusKy ivc nhIx pr ilKqIaW ivc hY[
3
isawhI[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
434
qib iem khu kir klm agyrY[
-ilKn hwr ieq Auq qum swry[
qihÀ n ilKÎo jy Bwg hmwry ]35]
ikRpw krhu qib, aib iliK dIjY[
Srnwgiq liK aws purIjY-[’
suin iqRX ihq kI iszKÎw DrI[
agly idvs qQw ibiD krI ]36]
bIqI ins pRBwiq huie aweI[
ihq aKyr qÎwrI kirvweI[
bsqR SsqR siqgur siB Dwry[
hX sZIn ky lIin hkwry ]37]
cFy suBt SuB awXuD dwrI[
bwj, kuhI, sÍwnn kir qÎwrI[
hX arUiF SRI hir goivMd[
cly, ipCwrI joDw ibRMd ]38]
sny sny qib pRyir qurMg[
inksn lgy gRwm Bt sMg[
so iqRX qib phuÀcI Auqlwviq[
awgY BeI pRBU ijq jwviq ]39]
‘gurU grIb invwj, ikRpwlw!
purvhu suq kI aws ibswlw[
js suin clI dUr qy aweI[
qum smrQ kI mYx SrnweI’ ]40]
muskwviq siqgur qib ipKÎo[
‘qOih Bwg mihÀ nihÀ suq ilKÎo[’
qib iqRX avsr pwXhu nIkw[
cil awgy huie pRBU njIkw ]41]
kr mihÀ iley klm ruSnweI1[
BnI ibnY so kir agvweI[
‘ieq Auq ilKnhwr ho rwvr!
jy n lKihÀ iem, sy nr bwvr ]42]
1
isawhI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
435
qihÀ nihÀ ilKÎo awp ny jyeI[
ikRpw Dwir aib ilK idhu syeI[’
ibksy pRBU jugiq ko jwnw[
‘huie suq qyry’ bwk bKwnw ]43]
suin dysW* kih ‘dyhu pRqIq[
ilKhu gurU qib huie iQr cIq[’
By pRsMn gur ilKin su lwgy[
ghI klm hX cwliq awgy ]44]
krin iekWg chÎo, kr hwlw1[
swqw ilKÎo gXo iqs kwlw[
BXo aMk siqgur iFg hyrw[
bhu pRsMn boly iqs byrw ]45]
‘iek suq hyqu ghI SrnweI[
aMk spq ko Bw biraweI2[
aib Gr jwhu spq suq pwvihÀ[
BeI aws purI ijq awvihÀ ]46]
suin dysW Aur anÀd iblûd[
‘DMn gurU’ kih nmihÀ su bMid[
ly kir br ko Grih isDwrI[
jihÀ kihÀ kih kih ikq3 ibsqwrI ]47]
SRI hirgoivMd cMd iblûdy[
gey aKyr ibRqI awnûdy[
*
ieh pRsMg dysW nwmy pztI dI jztI dw eyQy hoieaw hY[ iek hor pRsMg iesy qrHW dw hUbhU
dsmyx siqgurW dy smyx hoieaw hY, Auh pRsMg sulÜKNI nwmy jztI jo czby dI rihN vwlI sI dw
hY, ijs dw iZkr kvI jI ny aYn 1 aMsU 21 ivc idzqw hY[ czbw aMimRqsr qox qRY cwr mIl
dzKN L qrn qwrn dI sVk qy hY qy ryl dw stySn sMgRwNw swihb gurduawry dy pws hY[
ies czby dI sulÜKNI mwlvy ivc dsvyx swihbW L imlI sI[
qvw: Kw: vwly dzsdy hn ik iek czbw mwlvy ivc hY, iek ieh aMimRqsr lwglw
hY, dysW dw pRsMg Cyvyx siqgurW dy smyx aMimRqsr vwly czby hoieaw dzisaw ny, qy sulÜKNI dw
pRsMg dsvyx swihbW dy smyx mwlvy ivc hoieaw dzisaw ny[ dyKo qvw: Kw: ihzsw 1 nû: 3 pMnw
822 qy ihzsw 1 nû: 3 pMnw 2059[
1
hzQ ihzl igaw?
2
mzlomzlI[
3
kIrqI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
436
AUbt1 ijq idiS GnI inhwrI[
geI qhW pRBu kI asuvwrI ]48]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStm rwsy ‘dysW jztI’ pRsMg brnnû
nwm cqr pMcwsqI aMsU ]54]
1
kTn QW (jMgl dI) [sMs: AudRwt]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
437
55. [gAU dy alûkwr ivc DrqI]
54<<ipClw aMsU
dohrw: bih silqw aYrwvqI,
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>56
iqs qy Aury ikqyk[
ibcriq hyq iSkwr ky,
SRI guru jliD ibbyk ]1]
cOpeI: dyKI jib AudÎwn mhwn[
imlÎo eyk mwnv qihÀ awin[
ihMdU huqo hyir gur pUrn[
crn kml bMdy iqn qUrn ]2]
pun kr joir bqwieis bwiq[
‘inkt duSt go1 krqy Gwiq[
iqn ky bs nihÀ awviq soeI[
kriq Ej ko2 mYx qihÀ joeI’ ]3]
suin siqguru so awgy krÎo[
hX Dvwie cwly iris DrÎo[
huqy inkt hI jwie inhwry[
KVg inkwsÎo qqiCn mwry ]4]
Bwj cly kuC Gyir pRhwry[
KMf KMf kir Dr pr fwry[
gRwm smIip huqo iqn kyrw[
sunÎo rOr Dwey iqs byrw ]5]
cWp bMdUk sMBwirq awey[
mry dyiK kir smuK clwey[
siB sYnw guru kI qib DweI[
qjI quPMg SlK smudweI ]6]
gulkW lgI mry iek bwrI[
bwjy ijXiq qRws ko DwrI[
gRwm CwprI ko gn Gwly[
bsihÀ jmn1 jy aGI ibswly ]7]
1
gAU dw[
bl krdy hn (Ausdy kwbU krn L)[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
438
suBt phuMic iqn awg lgweI[
jr kir Cwr BeI smudweI[
pwpI qurk ijiqk qihÀ hyry[
kwty KVgin sox iqs byry ]8]
DrnI Dynu huqI qn aOr[
Dir sur juiq aweI iqs TOr2*[
iek siqgur ko prih idKweI[
apr n ipKihÀ Kry smudweI ]9]
sur juiq aivnI ibnY AucwrI[
‘qurkin mo khu kIin duKwrI[
aink rIiq ky pwp krMiq[
mYx nihÀ iqn ko Bwir shMiq ]10]
ijs ihq awp lIin avqwrw[
rwj mlyC ibnwshu swrw[
ibzpR, Dynu, sMqin suK dIjY[
qurk rwj ko dUr krIjY’ ]11]
suin siqguru qib dIn idlwsw[
‘ikiqk kwl mihÀ hoie ibnwsw[
pOqR hmwro huie ijs kwlw[
krih Klin sMg jMg krwlw ]12]
AupjwvOx qib pMQ ivSwlw[
aivin rwj krihÀ icrkwlw[
siB qurkin ko rwj AuTwvYx[
1
qurk[
DrqI hornW dyviqaW smyq gAU dw srIr Dwr ky iqs QW qy aweI sI[
*
kvI jI ny AuØzpr jo qurkW dy hzQox gAU L suqMqr krwAuN qy duStW L fMf dyN dw pRsMg
idzqw hY Eh ieQy dsdy hn ik alûkwr hY[
ies dw Bwv ieh hY ik DrqI (ihMd dI DrqI) qurkW dy hzQ aweI hoeI sI, rwj dy
Zwlm krmcwrI anIqI nwl ies L qbwh kr rhy sn[
gurU swihb jI ny ZwlmW L fMf dy ky DrqI rUpI Dyn L dw Cutkwrw idvwieaw[
DrqI dy aslI vsnIk jo ihMdI sn AunHW L bwhrox awey qurk dbyl kr ky awp rwj krdy
sn, qy AunHW L nIvW qy inrbl rKdy qy surq AuØzcI nhIx sn AuØzTN dyxdy[ gurU jI ies dw
AuDwr krn lzgy sy[
ieh Bwv hY ies buJwrq rUp khwNI dw[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
439
sny sny ieh siB Kip jwvYx+’ ]13]
suin guru qy sur DrnI swry[
kir kir bMdn sdn isDwry[
Kl hiq gRwm Cwr kir dInw[
iPry aKyr ibRzq kuC kInw ]14]
inj fyry ko pun hit awey[
kriq bwiq ijm duSt Kpwey[
Bwnw swihb ijs asQwn[
Auqry awie gurU Bgvwn ]15]
qij awsn iqn gurU ibTwey[
bUJy ‘ikq aKyr kir awey?’
ibDI cMd qib srb Aucwry[
‘awj iSkwr duSt bf mwry ]16]
jwrÎo gRwm Aujwr krÎo hY[
pwp iblokiq kop DrÎo hY[’
suin Bwny juiq nr smudwey[
‘DMn DMn gur’ siBin alwey ]17]
‘SsqR Drin ko kwrn eyhI[
ijq ikq hqn mlyCin kyhI1[’
sujsu gurU ko psrÎo swry[
sMq AuDwriq doKI mwry ]18]
iem siqguru qihÀ idvs ibqwey[
ibRD pRsMg gur inkit sunwey[
‘SRI krqwr pury SRI nwnk[
jgy Bwg ieh gey acwnk ]19]
Bey inhwl bfo pd pwey[
+
jo lok pRSn krdy hn ik Cyvyx Xw dsvyx gurW ny awpNy jIvn ivc ZulmI rwj swrw nhIx
dUr kIqw sI, Eh nhIx smJdy ik AunHW ny iek aYsI ivAuxq rc idzqI sI, qy bMdy pYdw kr
idzqy sn ik prjw ivc jwgRq aw jwvy qy surjIq ho ky bl Dwry qy suqMqr ho jwvy[ ies
leI kvI jI eyQy ‘sny sny’ kih rhy hn[ so ijnHW ny gurW dI szd suNI qy ikhw mMinaW,
AunHW (ihMdIaW Bwv iszKW ny) awÞr qurk rwj imtw ky iszK rwj kwiem kr ky idKw idzqw[
gurU vwk qy gurU ivAuxq vkq isr aw ky sPl qy sMpUrn hoey[
1
mlyCW dw hI nwS krnw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
440
sMg AuDwry isK smudwey[’
suin gur khÎo ‘qhW hm jwieÀ[
SRI krqwr purw drswieÀ’ ]20]
iem kih SRI gur kIin pXwnw[
apny sMg lIin qib Bwnw[
ibDI cMd awidk Bt jyeI[
nwQ swQ pRsQwny qyeI ]21]
aYrwvqI AulûiGq gey[
SRI krqwr purw drsey[
jihÀ SRI nwnk ko asQwn[
hX qy Auqir nmo iqh Twin ]22]
krI pRkrmw iPr kir cwr[
pMcWimRq kirvwieis qÎwr[
SRI nwnk ismry ardws[
krÎo bRqwvin siB ky pws ]23]
SRI aMgd ko gwdI dIin[
iqs Ql jwie drs ko kIin[
bwr bwr kir bMdn iQry[
iqh ky nr pun bUJn kry ]24]
‘nhIx dyhurw aib ies Qwn[’
skl Byv qib kIin bKwin[
‘rwvI iehW byg kir aweI[
so aivnI jl ibKY vhweI* ]25]
pwr sQwn jwie aib krÎo[
*
rwvI pr siqgur nwnk dyv jI dw asQwn qW ajy KVw hY, pr ies dy pws ngrI nhIx hY,
Aurwr fyrw bwbw nwnk qy ngrI hY qy bydIaW dw itkwNw hY[ gurduawrw jo pwr huN qk mOjUd
hY, ies pr rwvI dw Dwvw hoN lÜgw sI, SurU dsMbr sMn 1919 qox cIP Kwlsw dIvwn ny
awp qy sMgqW L pRyr ky bMnH bnwvN dw kMm arMB kr idzqw[ iPr cIP Kwlsw dIvwn ny
srkwr pwsox do ieMjInIarW dI iKdmq ies SuB kwrj leI muãq pRwpq kIqI[ qy AuDr
mhwrwjw swihb pitawlw L pRyiraw ijnHW ny awpNy vzfy ieMjnIar L lgwieaw ar
101600) dI BwrI rkm bMnH pr Krc kIqI[ iekI hZwr dy krIb aweI cMdy dI rkm cIP
Kwlsw dIvwn ny Krc kIqI[ ies qox mgrox mhwrwjw swihb vzlox jo rkm lÜgI Ausdw pqw
nhIx hY[ aMq L ieh kwrj mhwrwjw swihb jI dy hzQIx hI smwpqI L azpiVaw[ huN rwvI
ies bMnH dy kwrn gurduawry vl nhIx awAuxdI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
441
gru ko bMs qhW hI iQrÎo[’
kir drSn suin kY siB gwQw[
cFy pRBU sYnw gn swQw ]26]
rwvI lWGiq qqiCn gey[
phuÀic dyhurw drSn ikey[
hX qy Auqir gey pRBu nyry[
krÎo pRNwm drs ko hyry ]27]
bhur pRkrmW iPir kir dIin[
bYiT gey pun azgR pRbIn[
Drm cMd sRI nwnk poqw[
ijs qy bydin bMs Audoqw1 ]28]
iqh suiD BeI guru cil awey[
siB kutMb juiq awnÀd pwey[
doie puzqR ko lY kir swQ[
awieis qurq jhW guru nwQ ]29]
iqn ko mwn rwiKby hyqu[
Kry Bey soFI kul kyq[
SRI nwnk mihmw bf jwin[
pRQm bMdnw SRI guru Twin ]30]
swdr bhur bYiTbo kry[
kuSl pRSn kir awnÀd Bry[
bhu pRswid siqguru mMgvwXo[
SRI nwnk ko arip bRqwXo ]31]
eyk shzsR rjqpn lXo[
azgR dyhury ky Dir dXo[
kMcn ky kMkn mMgvwie[
koSp2 qib awny sihswie ]32]
imhrcMd mwNk cMd doAU[
pihrwey kih swdr soAU[
DrmcMd kirvwXhu fyrw[
1
bydIaW dw vMS pRgt hY[
KZwncI ny[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
442
jQw jog Ql dIin bsyrw ]33]
jQw Sikq syvw kirvweI[
qihÀ SRI siqguru insw ibqweI[
BeI pRBwiq Drm cMd awey[
gurU pRQm ky cilq sunwey ]34]
bUJn kry ‘SRI cMd jyeI[
iks sQwn qp qwpiq qyeI[
clhu sMg iqn drSn krIXih[
prm ibRzD pd prsin DrIXih’ ]35]
iem kih ley Drm sis1 sMg[
gmny siqguru cFy qurMg[
SRI nwnk ky ruicr iblws[
mg mihÀ krqy jwiq pRkwS ]36]
phuMcy iQq twlHI ky qry[
prm ibRzD SuB awsn kry[
hX qy Auqir dUr qy awey[
SRI hirgoivMd isK smudwey ]37]
Drm cMd ko lY kir swQ[
bMdn krI joir jug hwQ[
apr skl hI krihÀ pRNwm[
bYTy guru suq qp ky Dwm ]38]
bYTy snmuK mod Aupwie[
isrIcMd boly siqBwie2[
‘khu purKw! hY kuSl qumwry?
krÎo jMg gn duStn mwry?’ ]39]
suin SRI hirgoivMd AucwrI[
‘kuSl hmwry ikRpw qumwrI[
pwie awp ko bil irpu Gwey[
rN ibswl mihÀ krI shwey’ ]40]
iezqÎwidk kir bwk iblws[
1
Drm cMd[
shj suBwie[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
443
kyiqk kwl bYiT kir pws[
bhur bMid kr awiesu lIin[
AuTy gurU pg bMdn kIin* ]41]
DrmcMd ko ly kir swQ[
awey inj invys khu nwQ[
qIn jwmnI1 bis kir sÍwmI[
pun qÎwrI kir aMqrjwmI ]42]
bMdn krI dyhury jwie[
cqur pRkrmW dy guru QwieÀ[
DrmcMd sox imil kir cFy[
sMg suBt gn mn mud bFy ]43]
qqiCn awie ibRzD ky gRwmU[
fyrw kriq Bey suK DwmU[
idn pRiq kriq iblws nvIn[
SRI hirgoivMd bIr pRbIn ]44]
kib kib cFihÀ aKyr ibhwrYx[
bn ky duSt jIv gn mwrYx[
Bwnw rhY sMg jihÀ jwvYx[
siqguru syv prm suK pwvY ]45]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igMRQy KStm rwsy ‘SRI nnk dyhury ko’
pRsMg brnnû nwm pMc pMcwsqI aMsU ]55]
*
SRI cMd, lKmI cMd, Drm cMd awidkW dw siqkwr swry gurU jI mwn rzKN vwsqy krdy rhy
hn, jo lok ienHW snmwnW L jo gur nwnk aMS hoN kr ky gurU swihb krdy rhy, gurU
swihbW L nIvW kihN Xw ilKN dI dIdw dlyrI krdy hn Eh ieiqhws qy vwikawq dy
ivruzD turdy hn[ kvI jI ny ieQy spSt dzisaw hY ‘iqnky mwn rwKby hyqu[’ iPr dyKo Drm
cMd ny syvw kIqI hY ‘jQwSkq syvw kirvweI[’
1
iqMn rwqW[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
444
56. [SRI aMimRqsr awAuNw]
55<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>57
dohrw: dIpmwl ko idvs qib, awie smIp pCwin[
SRI aMimRqsr drs ko, iezCw BeI mhwn ]1]
cOpeI: ibDI cMd BweI gurudws[
iezqÎwidk isK apr ij pws[
hwQ joir siBhUMin sunwXo[
‘SRI guru! sunhu siBin mn BwXo ]2]
drSn sbY suDwsr cwhiq[
chuÀ idiS ko nr myl Aumwhiq[
dIpmwl kw idn inXrwvw[
XW qy aiDk irdw llcwvw’ ]3]
SRI hirgoivMd suin kir bwnI[
‘awCI bwq’ khI qib mwnI[
‘hoiq pRBwiq krihÀ pRsQwnw[
‘siBin BXo mn anÀd mhwnw ]4]
iem kih idn aru insw ibqweI[
BeI pRwiq qÎwrI kirvweI[
Bwny khÎo ‘sunhu pRBu nwQ!
mYx aib clOx awp ky swQ ]5]
ieh AupdyS ipqw ny dInw[
guru sMgiq inq krhu pRbInw[
so mYx krox n qÎwgox kbY[
idhu awiesu hovOx sMg abY’ ]6]
SRI guru iqs ko DIrj dXo[
‘ibRD swihb pRlok aib BXo[
iehW rhin hI aib bin awvY[
bhuro sMg rhin hI BwvY’ ]7]
iem kih hX awrUF sÍwmI[
Bey suDwsr mwrg gwmI[
idvs Fry lig phuMcy jwie[
cmUM sMg aweI smudwie ]8]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
445
iek syvk ko azgR pTwXo[
pMcWimRq rws1 kirvwXo[
pRQm bYiT kir crn pKwry[
krÎo Snwn kUp ky bwry2 ]9]
punh suDwsr gmny qIr[
kir kY nmo nhwny3 DIr[
qKq akwl BeI ardws[
sMig smUh suBt aru dws ]10]
pOr drSnI puin cil gey[
hwQ joir kir nûmRI Bey[
Pyr phuÀic drbwir agwrI[
hwQ joir kir bMdn DwrI ]11]
cqur pRkrmW dy kir bry[
nmo krI aMqr guru iQry[
pMcWimRq su qhW brqwey[
bhur akwl qKq ko awey ]12]
bYiT ibswl lgwie idvwn[
puir jn suin suin dyKihÀ awin[
arip arip kir gn Auphwr[
bwir bwir ipiK kir bilhwr ]13]
bMdn krihÀ anûd iblûdihÀ[
aivlokihÀ SRI hirgoibMdihÀ[
‘hmro guru sÍwmI suK Dwm[
jQw ajuzDÎw ky SRI rwm’ ]14]
insw BeI mMidr mihÀ awey[
Kwn pwn kir siB supqwey[
BeI pRBwiq pTÎo iek dws[
khÎo ‘jwhu pYxdy KW pws ]15]
awnhu hmry inkit bulwie[
1
bhuqw[
KUh dy jl nwl[
3
ieSnwn kIqw[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
446
dIpmwil qy pRQmy awie[’
duiqXo goieMdvwl pTwvw[
siB kutMb ko qbih bulwvw ]16]
donhuÀ idiS donhuÀ cil gey[
gurU sMdysw BwKiq Bey[
kih dmodrI sMg sunwey[
‘suMdr ko ilhu sMg bulwey ]17]
clhu suDwsr kry bulwvin[’
suin sgry Aur By hrKwvin[
siB kutMb ly suMdr sMg[
gmny mwrg cFy qurMg ]18]
awie suDwsr ibKy pRvySy[
Auqry apny sdn ivSySy[
suMdr cil gur ky iFg awXo[
pd airibMdin ko lptwXo ]19]
siqguru kuSl bUiJ kir swrI[
inkit ibTwXo imRdul AucwrI[
pun AuiT kir guru mMidr gey[
siB ky sMg imly suK dey ]20]
SRI guruidzqy bMdn kIin[
sUrjml, aiNrwie pRbIn[
atlrwie iQiq kir kir nmo[
ipRX suq cqur ipKy iqh smo ]21]
qyg bhwdr aMk AuTwie[
ipKÎo ipqw vIro qib awie1[
suqw aMk qy suq2 ko lIn[
SRI guru ipRX dulwr bhu kIin ]22]
iem siBihin ko drs idKwvw[
dyiK dyiK siB mod Aupwvw[
1
qdox bIbI vIro jI ny SRI qyg bhwdr L kuCV cuikaw hoieaw sI ipqw (SRI hirgoivMd jI
dw) aw ky drSn kIqw[
2
puzqRI dI godI ivcox puzqR (qyß bhwdr jI)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
447
ieqny mihÀ sMgiq bhu aweI[
aink akor pdwrQ lÎweI ]23]
qKq akwl ibrwjy awin[
drsihÀ isK gn guru Bgvwn[
pYxdyKWn phuÀic idn myly[
sMg Bwrjw lÎwie suhyly1 ]24]
imlÎo gurU sn kir pg nmo[
bUiJ kuSl swdr iqh smox[
swQ Bwrjw suin duK kdin2[
kOlW ko dInis iqih sdin ]25]
bsÎo qhW awnûd Aupjwey[
guru Gr qy siB hI kuC pwey[
cwrhuÀ idiS qy awXo mylw[
kir Snwn qy jnm suhylw ]26]
drSn krihÀ gurU br bIr[
hoie bhuq sMgiq kI BIr[
arip akorin lgihÀ aMbwrw3[
bsqR ibBUKn hX hiQawrw* ]27]
Dn angn awnihÀ guru awgy[
arip arip sgry suK mWgy[
siqgur KuSI siBin pr DrI[
sMgiq skl ibsrjn4 krI ]28]
pun guru suK juiq idvs ibqwey[
pYxdy KW inq inkit rhwey[
bUJÎo gurU ‘qurMgm joeI[
qo ihq pTÎo khhu ks soeI?’ ]29]
1
suKI[
duK nwSk jI ny[
3
arpI hoeI Bytw dy Fyr lg jWdy hn[
*
GoVy qy SsqR lY ky pRsMn hoN dw Bwv ieh sI ik nvyx bIr rsI jIvn vwsqy ienHW SYaW dI
loV sI, dUsry iszKW ivc SsqRW dw ipawr vDdw qy bIr rsI jIvn dI jwg lgdI qy vDdI
mOldI sI[
4
ivdw[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
448
hwQ joir kir Kwn bKwnW[
‘hX hiQawr nIk jo jwnw1[
krhu imhr so mo khu dYho[
iek hX khW skl suK pY hox ]30]
mhwrwj! rwvr ky sMg[
BXo agwrI qy2 bif jMg[
nhIx dws ko inkit bulwXo[
pUrb sm mYx kwm n awXo’ ]31]
suin guru khÎo ‘kwj kuC Qorw[
chiq hkwrin nihÀ mn morw[
qurk shzsR pMc ds awey[
aOck inkit jMg ko Dwey3 ]32]
ipiK kir isiK iqn pr iem gey[
Kg pr bwj CuiDiq ijm Bey[
suBtin iem purSwrQ kIin[
kyhir hqihÀ hyir gj pIn ]33]
iszKin Pqy leI bhu mwry[
eyk shzsR bcy Bij hwry[’
suin pYxdy inj irdy ibcwrI[
-pUrn purK gurU bil BwrI ]34]
mm grbin Aur Bw siB kUry+[
ikDox lKÎo so siB guru pUry-[
iezqÎwidk liK kir pCuqwey[
‘DMn gurU qum’ muKhuÀ alwey ]35]
‘chhu jQw iqm Tthu gusweIx!
1
GoVw qy SsqR jo vI cMgw jwNdy ho so.....[
azgy nwlox[
3
acwnk hI (sUbw jo) nyVy hI sI jMg L aw igaw[
+
pYxdy KW dw aYAux grb dUr krnw BwrI rwjnIqI sI Auh rwj kr rhI kOm dw dIn BweI sI
qy grb ivc aw igaw sI, Ausy dw hI inrw awsrw rzKNw iszKW ivc jIvn pYdw krn ivc
ksr rzKN vwlI gzl sI[ Aus L huN inScy ho igaw ik gurU jI blI qy AuØzcy hn ar myrI
muQwjI ibnw kwmXwb huMdy hn[ ieDr iszKW ivzc sÍYsiqkwr qy inj Brosw aw igaw ik asIx
ispwhI, jQydwr, sYnwpq sB kuC awp ho ky siqgurW dy qwby swry kMm kr skdy hW[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
449
krwmwq swihb aiDkweI[’
iezqÎwidk kib iCrih pRsMg[
ijm ijm Twny purb jMg ]36]
ibn hMkwr BXo qib pYxdw[
guru n grb rhin dy kYxdw[
ikiqk mws jib eyv ibqwey[
SRI aMimRqsr suK bhu pwey ]37]
pYxdKwn ky kMnÎW BeI[
guru iFg awin qbY suiD deI[
SRI hirgoivMd DIrj dInw[
‘pwrhu inj sMqiq ko cInw’ ]38]
suin kir sdn awpny gXo[
suq sm jwin mod mn lXo[
pICy hsiq gurU jib hyry[
bolÎo jyTw hoie agyry ]39]
‘pYxdyKwn ky kMnÎW hoeI[
ibksin hyqu lKÎo nihÀ koeI1[’
suin guru khÎo ‘jMg ko kwrn[
AupjI, bnih qurk gn mwrin2’ ]40]
kuCk Byd jyTw3 smuJwXo[
suin siqguru qy Aur ibrswXo[
iesI pRkwr brK kuC bIqy[
suDw srovr bhu suK lIqy ]41]
sMgiq iszK anyk AuDwrYx[
sziqnwm dy kumiq ibdwrYx[
iek idn iFg dmodrI hoie[
bolI hwQ bMid kir doie ]42]
‘pOqRw inj Gr bKSn krIaih[
1
Bwv awp dy hzsN dw kwrn kI hY?
Bwv qurkW dy Gr DI jMmI hY qy jMg dw kwrN ho ky qurkW dy mrny dw kwrN bNygI, (ies
ascrj qivzKq qox hzsy sW)[ ieh gzl azgy jw ky rws 8 dy aMsU 7 qox azgly aMsUaW ivc
KuzlH jWdI hY)[
3
jyTy L[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
450
ikRpw idRSit ieh mo pr DrIaih[
hyrin ko icq cwv Gnyrw[
krhu mnorQ pUrn myrw’ ]43]
suin krunw kir igrw bKwnI[
‘huieÀ pOqRy juig ilhu mn jwnI[
gurU ipqw ko1 bwk n ÞwlI[
-vDI vyl bhu pIVI cwlI- ]44]
SRI guruidzqy ky suq doie[
AupjihÀ kyiqk icr mihÀ soie[
pUrn hoieÀ mnorQ qyry[
krhu pRmod pOqR ko hyry’ ]45]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStim rwsy ‘suDwsr awgvin’ pRsMg
brnnû nwm KSt pMcwsiq aMsU ]56]
1
Bwv SRI gur arjn dyv jI dw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
451
57. [DIrml jnm[ bwbw atl Kyf]
56<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>58
dohrw: SRI siqguru bf puzqR ko, inkit bulwie ibTwie[
hoXhu qrun ibswl bil, as awiesu Purmwie ]1]
cOpeI: ‘SRI krqwr purw inj Qwn[
hmry ipq ko ruiciq mhwn[
Bw icrkwil n gmny qhW[
pRjw bsiq hY apnI jhW ]2]
qhW smIp sMgqW ibRMd[
idvs purb ky chiq iblûd[
drSn krin Aupwien dYby[
irdy kwmnw bWCiq lYby ]3]
qum sBwrjw1 bsIaih jwie[
kib hm imlihÀ, kbih qum awie[’
SRI guridzqy suin ipq bwiq[
mwnI isr Dir kir mud gwiq2 ]4]
mwqw ko ibiD skl sunweI[
kih dwsin qÎwrI kirvweI[
pRQm ibmwqin ko3 kir nmo[
imil dmodrI sox iqs smo ]5]
shq snUKw suq ko hyry[
awiSK dyiq dlwr Gnyry[
SuB iszKÎw donhu khu khI[
irdy ibCuirbo cwhiq nhIx ]6]
qAU ipqw kI awiesu jwin[
SRI hirmMdr bMdn Twin[
SRI hirgoibMd ko kir nmo[
mwrg cliq Bey iqh smox ]7]
iek ins ko ibqwie mg mWhI[
1
sihq iesqRI dy[
Bwv pRPuzlq ho ky[ Bwv bhuqI KuSI qox hY ikAuxik bhuqI KuSI vyly srIr pRPuzlq huMdw hY[
3
mqRyeIaW mwqwvW L[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
452
SRI krqwr purw Ql jWhI[
hyir pRvySy bwso Twin[
awXo myl ivsoaw1 jwin ]8]
idvs ivswKI ky qihÀ jwie[
bhu isK sMgiq Byt cFwie[
ijm guru khÎo mwin ipq bYn[
bsÎo sdwrw kir qihÀ aYn2 ]9]
solw sq iqrwsIaw swl[
mwG mws qROdsvIx kwl3[
vwr Sincr jib hI aXo[
nÜqI4 qy pRsUq iss BXo ]10]
suin siB mihÀ bf awnÀd hovw[
drb dwn dy mMgl jovw[
suin suin gn mWgn ko awey[
SRI guridzqy Aur hrKwey ]11]
jQw jog Dn gn brqwXo[
suiD ihq syvk qurq pTwXo[
awid suDwsr siqgur pwsI[
pOqR jnm kI bwq pRkwSI ]12]
SRI hirgoivMd mMgl kInw[
jwck gn ko Dn bhu dInw[
suin dmodrI anÀd krMqI[
hoiq vDweI drb idvMqI ]13]
jQwjog Bw mMglcwr[
hrK pwie sgro prvwr[
SRI siqguru iFg sMgiq awvY[
pwie kwmnw Byt cFwvY ]14]
idvs purb ky awvihÀ mylw[
1
vYswKI[
iesqRI smyq iqzQy Gr kr ky vzisaw[
3
mwG dI 13 sM: 1683[
4
bwbw guridzqw jI dI iesqRI[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
453
chuÀidiS ky nr hoihÀ skylw[
cwrox swihbZwdy pws[
KylihÀ ibrDihÀ mhd pRkwS ]15]
kyiqk icr ipq ky iFg awvYx[
imil bwlk sMg Kyl mcwvYx[
puir kI bIQin ibKY plwvYx[
kMcn BUKn Sbd AuTwvYx ]16]
syvk sMg sMg iqn jwie[
alp bYs qy1 riK cukswie[
bnk2 iszK jy puir ky bwsI[
iqn ky iss awvYx inq pwsI ]17]
atlrwie nv brKin kyry[
iPir bIQin mihÀ hsiq Gnyry[
aiDk pRsMn bdn so rhYx[
ijn mihÀ joiq jgq jg lhY ]18]
inkis jwie muK qy ijm bwnI[
huie pRsMn kY irs Aur TwnI[
qqiCn sPl, iszK piqawvYx3[
XW qy adb krihÀ fr pwvYx ]19]
Kylin Kwn pwn qy awid[
siB mihÀ iqnhuÀ DrihÀ aihlwd4[
nihÀ pRiqkUl krih kib koeI[
qyj suBwv jwin kir soeI ]20]
suMdr bsqR ibBUKn DrYx[
Kylin mihÀ cMclqw krYx[
jo isK chY kwmnw koAU[
atlrwie sMg ibcriq soAU ]21]
jQw khihÀ, syvw iqm Twnih[
1
CotI awXU dy kwrN[
vpwrI[
3
iszKW ny aZmw ilaw hY[
4
iqMnHW L pRsMn rKdy hn[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
454
Kwn pwn ihq sÍwdl awnih[
hwQ joir kY qib kihvwvY[
krihÀ bwk iqm hI huie jwvY ]22]
apr nhIx ko qYsy kriq[
hY ij Skiq so guru qy friq[
nihÀ ibdqwieÀ, gop kir rwKI[
guru anuswrI Aur aiBlwKI1 ]23]
atlrwie nihÀ tlihÀ khin qy[
tihl iblokihÀ dyiq bcn qy[
qAU khYx nihÀ guru iks* BWiq[
jwnihÀ aZmiq juiq mm qwq ]24]
mn Audwr hY, dwsin dyiq[
syvw krihÀ irJwviq lyiq-[
nhIx vwsqv awCI jwnihÀ[
-kriq aiDk nihÀ inbih- pCwnihÀ2 ]25]
iem bhu aZmiq dwsin mWih[
krihÀ bcn, so inPlY nWih[
sMgiq dyS ibdySin kyrI[
siB mihÀ mihmw ienhuÀ bfyrI ]26]
jwnihÀ -mhWjoiq3 ko DnI[
krihÀ kwmnw pUrn GnI-[
guru qy ipRQk drs ko krYx[
bsqR ibBUKn Bytw DrYx ]27]
Kn pwn kI vsqU awCy[
dy kir lyqy br ijm bWCy[
kib guru eykl ko smuJwvYx[
‘smuiJ smuiJ brqhu, suK pwvYx’ ]28]
qAU suBwie Audwr ibswlw[
1
gurU jI ny anuswr irdy dI iezCw krdy hn (hor swihbZwdy)[
pw:-ijs[
2
pCwNdy hn (gurU jI) ik (ieh) bhuqI (aZmq) krdy hn, ieh inBNI nhIx[
3
Bwv awqmk qyj[
*
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
455
dyiK iszK ko krihÀ inhwlw[
sukcihÀ alp1 gurU qy soie[
aZmiq ibdiq lKI siB koie ]29]
suienI KzqRI iek ivvhwrI[
huqo inkyq ibKY Dn BwrI[
gurmuK nwm iqsI ko khYx[
iqs ky iek suMdr suq ahY ]30]
nwm DrÎo mohn iqs kyro[
atlrwie sm bYs Blyro[
so Kylin inqpRiq hI awvY[
gurU suqin ko bhu prcwvY ]31]
sgry idn imil Kyliq rhY[
sovin smYx apin Gr lhY[
iesI rIiq bhu DnIain bwl[
Kyliq hYx gn imil imil jwl ]32]
iek idn iss mohn ky swiQ[
atlrwie KUMfI gih hwQ[
ikMdk2 sMgih Kyl mcweI[
bdihÀ sIf3 ieq Auq ko DweI ]33]
inj inj idiS ko pyil DkylYx[
dOir dOir gn bwilk KylYx[
sIf bMD mohn ky swiQ[
atlrwie KUMfI ly hwQ ]34]
Kyliq jIqihÀ, kbhUM hwrYx[
bihs4 bihs bhu bl kO DwrYx[
sMDÎw smYx BeI iem Kyliq[
soitin qy ikMdk ko pyliq5 ]35]
BXo aMDyrw SRmiq ibswly[
1
QoVw ijhw[
gyxd[
3
Srq bMnHky[
4
JgV JgV ky, iZd iZd ky[
5
ryVHidaW[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
456
qjÎo Kyl Gr inj inj cwly[
atlrwie mohn sox khÎo[
‘aib qo aidk aMDyro lhÎo ]36]
Kylin qy skly hit rhy[
myrI jIq BeI, siB lhy[
DrI sIf pICY mm swiQ1[
jIq lIn mYx bil kir hwQ ]37]
rhI qoih isr, aib Gr cwly[
rwKhu Xwd, lyAux mYx kwly2[’
mohn khÎo ‘pRwq ko dyAUx[
apr sIf bid jIiq DryAUx3’ ]39]
iem kih, awphu apny DwmU[
jwie krÎo bwlin ibsrwmU[
dYv jog qy aYsy BXo[
srp inkis mohn fis lXo ]39]
kriq rhy jyiqk Aupcwrw[
bwilk mrÎo hoiq Bunswrw[
mwq ipqw ky nûdn eyk[
krqy Bey ibRlwp anyk ]40]
‘hy suq! ikq hm Coir isDwrw[
quv ibn kÎw huie hwl hmwrw?
dyKiq rhiq bdn SuB qyrw[
AudÎo pwp Pl awin bfyrw’ ]41]
rodiq AUcy Sbd pukwriq[
pItiq bl qy bhu Sokwriq[
suniq prosI dOriq awvYx[
‘hwie hwie’ kih, so ibllwvYx ]42]
‘bfw kSt qum ko ieh prÎo[
iek suq, fsÎo srp qy mrÎo[’
1
ipzCy myry nwl qUM Srq lweI sI[
kl L lvWgw (bwZI)[
3
hor Srq bMnH ky ijzqWgw[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
457
iek suin duqIey inkit sunwvY[
jo jo sunih Sok ibrDwvY ]43]
DnI Swhu ko iek suq joie[
imRqU acwnk qW kI hoie[
rwmdws puir mihÀ ibrqWq[
jihÀ kihÀ BXo skl bzKÎwq ]44]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStim rwsy ‘DIrmzl jnm ar
atlrwie Kylin’ pRsMg brnnû nwm spq pMcwsiq aMsU ]57]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
458
58. [SRI atzl rwie jI ny mohn ijvwieaw]
57<<ipClw aMsU
qqkrw rwis 6
dohrw: atzlrwie jib pRwiq BI,
aglw aMsU>>59
jwgy hoie sucyq[
kir inq kI ikiraw Bly,
qÎwgÎo qbih inkyq ]1]
cOpeI: Kylin ky sQwn cil awey[
syvk swQ bwl smudwey[
ipiK siB ko mn awnÀd kY kY[
ieq Auq ibcriq sMgI lY kY ]2]
sMDÎw smYx Kyl jo qÎwgI[
so ismrI dIrG anurwgI1[
‘aib lO mohn nihÀ cil awXo[
dwAu sIf ko sIs cFwXo2 ]3]
dYby hyqu trÎo3, Gr rhÎo[’
iem liK inj syvk sox khÎo[
‘jWih qWih ko awin bulwie[
isr hY sIf, n aib lO awie’ ]4]
suniq dws iqh sdn isDwXhu[
mrÎo prÎo mohn drswXhu[
skl kutMb sSok pukwriq[
hwQ Auswriq isr pr mwriq ]5]
bfo ibRlwp hyir iqs byry[
imliq nwiq4 nr nwir Gnyry[
atlrwie ky inkit su awXo[
‘mohn mirgw srp fswXo’ ]6]
sunÎo acwnk mohn mrnw[
atlrwie nihÀ kInis jrnw[
siB lrkin ky hoie smyq[
1
Xwd kIqI bVy ipawr nwl[
Bwv, mItI Aus dy isr qy asIx cwVHI hoeI hY[
3
twlw kIqw sU[
4
SrIk, swk[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
459
gey Dwie iqs bnk1 inkyq ]7]
hyrin hyq Dwie Auqlwviq[
sunÎo dUr qy bhu ibllwviq[
awgY iml huqo smudwXw[
siBin iblokÎo gur suq awXw ]8]
mohn ky rodiq ipq mwq[
khin lgy ‘qum guru ky qwq[
swQI Kylin kyr qumwrw[
prÎo mrÎo, fisgw aih kwrw2 ]9]
nihÀ Aupcwr lgÎo kir rhy[
aib cwhiq ies ko qn dhy[
qum guru suq ho chhu su krhu[
aZmiq ko ibswl Aur Drhu’ ]10]
mohn mwq ipqw jy ahy[
skl nrin juiq ibnqI khy[
qib SRI atlrwie ipiK khÎo[
‘ies isr dwv sIf3 ko rhÎo’ ]11]
kr4 KUMfI ko cMcl krqy[
mry bwl ko bdn inhirqy[
‘AuiT pÎwry! idhu sIf hmwrI[
nhIx smo, ikm supqÎo BwrI?’ ]12]
iem kih KUMfI iss gr pweI[
kir bwhuin bl dIin AuTweI[
bYTÎo mohn aWK AuGwrI[
ibksiq AuTÎo hrK nr nwrI ]13]
‘DMn gurU, guru nûdn DMn[
dyiq pRwn lig’ Bey pRsMn[
kY qo huqo rudn ko rOrw[
1
iqs vpwrI dy[
kwlw szp[
3
dwv dI Srq Bwv mItI[
4
rzQ dI[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
460
kY Bw hrK Sor iqs TOrw ]14]
jihÀ kihÀ atlrwie kI kIriq[
puir mihÀ hoiq BeI ibsqIriq[
‘DnI puzqR ko mrÎo ijvwXo[
kr KUMfI ko CÍwie AuTwXo’ ]15]
siB mwqin ko suiD qib hoeI[
mudiq khiq ijq ikq siB koeI[
SRI hirgoivMd qKq akwlw[
bYTy huqy shq isK jwlw ]16]
mudiq irdy qy bwk iblws[
ibgsiq kriq iQry jy pws[
qihÀ iek isK ny awin sunweI[
‘atlrwie bif kIriq pweI ]17]
gurmuK KzqRI ko suq eyk[
imil Kyliq iss apr anyk[
rwiq ibKy fisgw aih kwrw[
mrÎo qurq n lgÎo Aupcwrw ]18]
atlrwie iqs sdn isDwry[
sMgI prÎo su imRqk inhwry[
KUMfI hwQ su CÍwie AuTwXo[
-hm sox Kylhu- BwiK ijawXo1’ ]19]
SRI siqguru suin kY ibsmwey[
ikiqk dyr lO nhIx alwey[
pun icq mihÀ irs BeI Gnyry[
-ieh kÎw krÎo inkit hI myry ]20]
duStin rwj qyj aib ahY[
Swhu ik Swhu puzqR2 imRqu lhY[
awin prihÀ so gry hmwry[
dIn hoihÀ kY Ej idKwrYx3 ]21]
1
ijvw idzqw[
pwqSwh jW pwqSwh dw puzqR[
3
nIvyx hoky Xw bl idKwky[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
461
hm qy chihÀ ijXwvhu soeI1[
pRBu ky sMg SrIkI hoeI2[
prmySur krmin Pl dyX[
hm ijvwie kr qWih imtyX ]22]
ieh qO bwq n nIkI ahY[
mrih ju Pyr ijXin ko lhY[
hm ny nihÀ kireI ieh kYsy3[
dyny pRwn bnihÀ ibiD aYsy4-* ]23]
iezqÎwidk bhu gtI ibcwrYx[
atlrwie suq pr irs DwrYx[
DrI mOn muK BnYx n bYn[
ikis kI idSw n krqy nYn ]24]
bYTy rhy irdy irs CweI[
mn mihÀ ignYx -n ieh BilaweI[
aib amoh huie jO n htwvYx[
trihÀ n ieh, pun apr ij awvYx ]25]
duh lokin ko vDih klyS[
BilaweI ko nWihn lyS-[
irs mihÀ bYTy Gitkw cwrI[
guru ruÞ liK nihÀ iknhuÀ AucwrI ]26]
Kyliq atl rwie qib awey[
kMcn ky BUKn qn pwey[
1
swQo Aus (moey hoey) L ijvwieaw cwhuNgy[
(murdy ijvw dyNw) rzb nwl bRwbrI hovygI[
3
asW qW ieh iksy qrHW nhIx krnI[ (a) asW (kdy) nhIx kIqI ieh (atl rwie) ikvyx
(kr irhw hY)?
4
ies qrHW qW pRwn dyNy pYxdy hn[
*
Bwv ieh hY ik mohn dw mrnw hukm ivc hoieaw sI, Aus ivc atl rwie jI ny dKl idzqw
hY, huN gurU jI socdy hn ik bdly ivc Xw Auh Xw asIx awpNI jwn dyvIey[
siqgurW ny mohn dw ijvwAuNw rZw dI ankUlqw ivc anuBv nhIx kIqw, qy mohn dy
plty jwn dyNI aimzt rZw qzkI[ qW hI aMk 30 ivc Purmwieaw hY ik Xw qUM rhu Xw asIx[
Pyr aMk 41 ivc iesL awp ny dYvgqI awp dzisaw hY[ eysy awqm asUl pr szqvyx
siqgurW vyly vwikaw hoieaw hY[ dyKo rw: 10 aM: 17[ ishj ivc hirjn krwmwq nhIx
krdy, awpUM jo hovy so ipaw hovy[ krwmwq krn vyly sUrq bVy vyg qy Zor dy Gr ivc jWdI
hY, AusL PwrsI ivc kihr Xw ßZb dw mkwn kihÀdy hn[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
462
KUMfI kr mihÀ Dwrn krI[
DUl aiDk Auif ijs qn prI ]27]
ies ibiD awgY nûdn jovw[
ibnw snyh kop Aur hovw[
nmo kriq ko bwk bKwnw[
‘inj aZmiq ibdqwie jhwnw? ]28]
jr nihÀ skhu Ej inj aMqr?
krhu idKwvin lwie inrMqr?
krwmwq ko kihr khMqy[
so qYx kriq, n smuiJ rhMqy ]29]
ies kirby ko Pl aib iehI[
jy qUM rhYx q hm jg nhIx[
hm jy rhYx q qum nihÀ rho[
iehI bwk aib swco lho’ ]30]
suin SRI atl rwie guru bc ko[
mwnÎo irdY, krÎo cihÀ scu ko[
hwq joir ijm snmuK Kry[
isr invwie qihÀ bMdn kry ]31]
htqÎox nhIx pIT idKrweI[
pwCl pwiein cil sihsweI[
nhIx inkyq gmin ko kInw[
sunÎo n ikCu nihÀ khÎo pRbInw1 ]32]
Dry mOin kOlW ky qwl[
pRwpiq Bey jwie qqkwl[
qihÀ Snwn kir jpujI pwT[
drB2 fswie su awsn TwiT3 ]33]
kr KUMfI isr nIcy Dir kY[
bsqR srIr aCwdÎo pir kY[
qqiCn qn ko qÎwig isDwry[
1
isawNy (atzl rwie jI) ny nw (iksy L) kuC ikhw nw suiNaW[
dzB[
3
Twt = bNwky[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
463
jÎox Audws nr kr iqRN fwry1 ]34]
qij suKyn qn bYkuMT gey[
jihÀ md kwm kRoD nihÀ Bey[
AuØzqm pd mihÀ jwie smwey[
ijs ko jogI jn inq DÎwey ]35]
dws rhÎo dyKiq iqs Qwn[
nWihn jwnI qÎwgiq pRwn[
jib imRqu BXo dyiK ibsmwXo[
dOriq gurU sox jwie bqwXo ]36]
‘iQry jwie qt kOlW qwl[
qn ko qÎwig gey qqkwl[’
suin suiD AuTy ßrIb invwj[
cly qhW sMg iszK smwj ]37]
geI sdn suiD suin kir mwqw[
siB rodiq Coriq jl qwqw2[
mwq nwnkI mhq pukwrI[
‘khW krÎo, hy suq avqwrI! ]38]
imRqk ijvwvin smrQ qyrI[
ipq bc ky ikq gw ies byrI?’
siB prvwr gurU ko awXo[
qihÀ imil rydin Sbd AuTwXo ]39]
mwqw ipqw nwnkI joAU[
hrIcMd hrdyeI doAU[
suin suiD bhu nr nwir smyqw[
hyrÎo aivnI prÎo acyqw ]40]
skl krihÀ ibrlwp Gnyry[
gurU dyiq DIrj iqs byry[
‘dYv gqI aYsy hI jwno[
nihÀ iks bis mihÀ blI mhwno’ ]41]
cMdn ky bhu Bwr mMgwey[
1
hzQox qIlw suzt idMdw hY[
qzqw jl, Bwv azQrU[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
464
kriq Bey sskwr iqQweyx[
Bny bcn qy ijn qnu qÎwgw[
dIinis br, kir suq anurwgw ]42]
‘rwmdws pur bsih bfyrw[
sgry mwn krihÀgy qyrw[
iek hirmMdr kI huie pUjw[
pun pUjihÀ qyro Ql dUjw ]43]
siB nr nwrI mwnihÀ qohI[
drsihÀ pUr kwmw hohI[
mMdr kMcn ky huie snY[
siB qy AUc aiDk hI bnY ]44]
jIviq ieqy nhIx ibdqwvYx[
ijqo jgq mihÀ qUM pRgtwvYx[
ies puir ko sUbw bf hoXo*[
qo sm nihÀ pRqwp ikis joXo’ ]45]
ibDIcMd qib khÎo bnwie[
‘Qwn iekWkI ieh liK pwie[
{ivSyS tUk}
nhIx inkit ikh apr sQwnw[’
suin sRI hirgoivMd bKwnw ]46]
‘durlB hoie, pwie hY koeI[
ibRMd imRqk ko Ql huie soeI[
jo ieh TW Sv dwih krwie[
atlrwie iqh bnihÀ shwie’ ]47]
iezqÎwidk br kih kir ibRMd[
siB iDRiq dy SRI hir goibMd[
imRqk ikRXw kirvwie ju sbY[
Sbd rbwbI gwXhu qbY ]48]
sorih sq pcwsIaw jwin[
bdI asOj su dsmI mwin[
atlrwie inj sdn pXwny[
*
huN qk bwby atl jI dy dyhury L lokI sUbydwr awKdy hn, purwNy kvI kibqW ivc bI ikhw
krdy sn[ keI gIqW ivc awp L rwmdws pury dw koqvwl bI dzisaw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
465
aib lY mihmw Qwn mhwny ]49]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy KStm rwsy ‘sRI atl rwie pRlok
gmn’ pRsMg brnnû nwm aSt pMcwsiq aMsU ]58]
ivSyS tUk:- kOlsr dy prly iknwry kuCku pUrb idSw vl ieh dyhurw huN qzk
hY[ Sihr dw mwnox AuØzcw munwrw hY, ijs pr pihlW dIpk jgdw
sI, huN ibjlI hY ik dUrox rwmdwspur pCwiNaW jwey ik aw
igaw hY[ ies dyhury dy igrdy Sihr dy Sv dwh huMdy rhy hn,
iPr nwmI isMGW qy krnI vwilaW dy dyhury qy inSwn igrdy bNy,
qy iksy iksy krnI vwly dw dwh iezQy huMdw, awm lok hor QW dwh
huMdy[ Pyr amIrW qy pRiszD purKW ny ieh hzk bNwieaw, huN koeI
pMdrW bIs brs qox iezQy dw dwh krnw bMd hY[ jo smwDW qy
inSwn bVy purKW dy eyQy sn, so meI sMn 1923 eI: ivc
akwlI aMdoln ny iek rwq igaw ky Aufw idzqy, pRkrmW ivc
bwbw bGyl isMG qy nvwb kpUr isMG jI dIaW sMgmrmrI smwDW
sn so bI geIaW[ gurU ky iszK bwby hry dw dyhurw, mhwrwjw
dlIp isMG dy ivzdXw dwqw BweI ajIq isMG jI dI smwD,
gÎwnI ibSn isMG qy hor nwmI, qy rihNI bihNI dy aNigNq
sUrimaW dy inSwn Auf gey[ mVHIaW smJky FwhuN dy joS ivc
kOm ivc jwn Brn vwly mhW purKW dy ieiqhwsk sbUq qy inSwn
bI guMm kIqy gey[ mVHIaW dI pUjw qW gur Gr ivc mnHy hY; pr
dyhury qy smwDW qy inSwn kwiem rzKNy XwdgIrIaW hn qy kOmI
ieiqhws dw iek pRqzK ihzsw qy sbUq hn[ ajy bI bwbw atzl
jI dI pRkrmW dy igrdy jo buMigaW dy ivc kuC smwDW hn so
bcIaW KlIaW hn, cwhIdw ieh hY ik ‘vYst imnstr aYby’
vWùU ies itkwNy L kOmI ieiqhws dw kOm ivc jwn Brn vwlw
awSRm bnwieaw jwvy, pUjw mnHy rhy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
466
59. [Sok nivrqI, rws smwpiq]
58<<ipClw aMsU
dohrw: kir Snwn siqgur aey,
qqkrw rwis 6
aglw aMsU>>
bYTy lwie idvwn[
suin suin suiD acrj kriq,
‘kÎw huie geI mhwn’ ]1]
cOpeI: puir jn AUc nIc qib awey[
siB boliq bhu Sok vDwey[
‘mhWrwj! ieh giq kÎw krI?
bwl avsQw ajuhÀ n trI ]2]
mhW Skiq juiq swihbZwdy[
siB puir jnin dyiq aihlwdy[
skl bwl ky sMg iPrMqy[
ins mihÀ nIiT nIiT ibCurMqy’ ]3]
ieqÎwidk bc khiq sunwvYx[
gurU siBin ko SuB smuJwvYx[
dYvgqI kuC lKI n jweI[
ijs ky bis qRY lok sdweI ]4]
bwlk qrun ibRzD nihÀ jwnYx[
blI inblI eyk sm mwnYx[
so ikm imtih dYvgiq nÎwrI[
rwg dÍYK nihÀ ikh sox DwrI ]5]
iqs ko jwin Sok kÎw DrIaih[
buiD aru bl kir jy n pRhrIaih[’
duKI nwnkI aiDk siBin qy[
pÎwro prm puzqR gun Bnqy ]6]
pRiqpwriq inq hyriq rhY[
kriq dulwr mod ko lhY[
bhu duK pwie rudiq ibrwlpih[
siB iqRX mihÀ guin ismir klwpih ]7]
siB dmodrI awidk jyeI[
kih kih DIr dyiq bhu qyeI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
467
qAU snyh mhW duKvMqI[
suq ko ismriq Sok vDMqI ]8]
ins mihÀ siqguru suin suiD swrI[
ihq DIrj ky igrw AucwrI[
‘hy sumqy! nihÀ sMkt pwvhu[
huqI iesI ibiD, nihÀ pCuqwvhu ]9]
jQw pRqwp ijXq ko hoiq[
iqs qy abih ibswl Audoiq[
atlrwie hY atl sdweI[
idn pRiq vDih aiDk bifaweI’ ]10]
iezqÎwidk kih bhu smuJweI[
snbMDin kY suiD phuÀcweI[
shq Bwrjw qyhN awey[
goieMdvwl ijqy smudwey ]11]
awie nrwieN dws sdwrw1[
iqRXw shq iml awXhu dÍwrw[
ly rwmo sMg sweIx dws[
rwmw awie Bwrjw pws ]12]
ijq ikq qy suin siB cil awey[
SRI guridzqw jib suiD pwey[
Sok kriq cwly sihswey*[
aMimRqsr ky pMQ isDwey* ]13]
nÜqI iley DIrml god[
awie suDwsr hIn pRmod2[
gur Gr mihÀ Bw rudn ibswlw[
1
iesqRI smyq[
ieh do qukW qRY ilKqI nusiKaW ivc nhIx hn qy cOpeI dy do hI crN hn[ iek ilKqI
nusKy ivc ies dI Qwvyx ieh pwT hY:-awviq Bey n dyr lgweI[ SRI guru pwd kMj isr
nÎweI[
*
ieh do qukW qRY ilKqI nusiKaW ivc nhIx hn qy cOpeI dy do hI crN hn[ iek ilKqI
nusKy ivc ies dI Qwvyx ieh pwT hY:-awviq Bey n dyr lgweI[ SRI guru pwd kMj isr
nÎweI[
2
Audws[
*
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
468
pItiq imlI jwl hI bwlw+ ]14]
imRqu kwrn ko suin nr nwrI[
aZmqvMq jwin kir BwrI[
‘mhW vlI hoviq jg mWhI[
krIXih khW ijXo so nWhI’ ]15]
aiDk Sok Gr mihÀ jib BXo[
qib gurdws gurU pT dXo[
jwie siBin ko DIrj dInw[
‘nihÀ rudnuhÀ kir bdn mlInw ]16]
jg KyqI ieh pRBU krI hY[
kwcI gdrI1 pwk2 KrI hY[
ijs ko chY bwF kir lyiq[
ies ko Sok krih iks hyqu3 ]17]
sgry awpo apnI vwrI[
jwiq cly ko DIr n DwrI4[
gur ky Gr mihÀ Sok ibswlw[
cihXiq nhIx, rhY icrkwlw ]18]
khW BXo qn qÎwig isDwry[
gur bc qy inq ijXbo Dwry[
nwm pRqwp sujsu sd kwlw[
rhÎo atl jg ibdiq ibswlw’ ]19]
+
‘anûdu Bieaw myrI mwey siqgurU mYx pwieaw’ ieh siqgurU dI mihmW SRI gurU gRMQ swihb
jI dzsdy hn, Aus gurU dy Gr ivc ‘rudn ibswlw’ qy ‘pItiq bwlw’ dI sMBwvnw krnI
vwikaw qy hoN dy ivruzD hY[ siqgurU jYsy mhWblI qy AunHW dy qIr sm kwrI AupdySW dy
huMidaW gurU Gr kdox ‘iptN qy roN’ dw Gr bN skdw hY? EQy sdw suK hY qy sdw rZw
AuØzqy isr isjdy ivc hY[ gurU miq swP ieh hY:-mq mY ipCY koeI rovsI so mY mUil n
Bwieaw[ aMk 18 ivc kvI jI awp gur Gr ivc Sok dy ivruzD ilKdy hn[ aMk 21 qy 22
ivc gurU Gr dI imrjwdw dzsI ny, ijs ivc imRqk ikRXw koeI nhIx hoeI[ ies qox smJ lYNw
cwhIey ik siqgur dy Gr ivc kdy bI gur rIqI dy isvw kuC nhIx sI huMdw[ ijQy ikqy kvI
jI ny kuC hoieaw iliKaw hY XW qW Auh awKyp hY Xw irawsq ivc bRhmNI Zor qy pRBwv dI
mjbUrI krky hY[
1
ffrI[
2
pzkI[ gurvwk-hrI nwhI nh ffurI pkI vFNhwr] [isrIrwg m: 5]
3
kwhdy vwsqy[
4
Bwv koeI nhIx atkdw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
469
imRdul bwk kih kih gurdws[
DIr DrweI Sok ibnwiS[
idvis qyrHvIx ko qib awXo[
pMcWimRq bhuq kirvwXo ]20]
Bog igRMQ swihb ko pwie[
bhur rbwbI cOxkI gwie[
poiSS bhu molI binvweI[
puzqR hyqu ardws krweI ]21]
siB mihÀ pMcWimRq brqwXo[
Sok sdn qy skl nswXo[
gur Gr kI mrjwdw jyqI[
siqguru krvwieis qib qyqI ]22]
agly idvs ibsrjn kry[
atlrwie ihq awie ju bry[
iqRX juiq dws nrwieN gXo[
puir fzly js Aucriq BXo ]23]
dÍwrw BwgN shq isDwrw[
gurU amr ko bMs pDwrw[
qyhN gey KfUr mJwrI[
rwmw gmnÎo ly inj nwrI ]24]
ien qy awid ju awviq Bey[
gur sox imil imil inj Gr gey[
siB hI suin suin acrj gwQw[
‘iss jIvwXis aZmq swQw ]25]
ipqw irsÎo jib hyrin kInw[
apnO qn qib qÎwgin kInw[
mhW purK pUrn as koeI[
bwl bYs as aZmq hoeI’ ]26]
khihÀ sunihÀ ibsmihÀ iem swry[
inj inj puir aru gRwm Aucwry[
kyiqk khYx ‘siBin qy BwrI[
gwdI SRI nwnk suKkwrI ]27]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
470
ijn ky sm jg BXo n koeI[
dws Gny aZmiq juiq hoeI[
lwKhuÀ Bgiq gÎwn juiq hÍY kY[
lhÎo prm pd gurumiq pY kY ]28]
dws dws ky dws ibswly[
iqs Gr ky By aZmiq vwly[
krwmwq swihb suq hovw[
ies mihÀ kÎw acrj qum jovw ]29]
Swh jhW jg piq ies kwlw[
krÎo qWih sox jMg krwlw[
awj kOn iqh sMg ibgwry[
aYsy Swhu ijnhuÀ qy hwry ]30]
pMc gurU brqy ibc pIrI[
aib dÍY Dir1 -pIrI aru mIrI-[
aZmq juiq ko pIr n arY[
ko as mIr ij qRws n DrY ]31]
iqs Gr ko bMdn hI bnYx[’
iem jg sgro guru js BnY[
SRI siqguru hirgoivMd cMd[
bYTy qKq akwl iblûd ]32]
bfo kutMb BXo ijn kyr[
suq poqRw snbMD bfyr[
siB mihÀ brqihÀ sihj suBwie[
ijm aribMd n jl ilpqwie ]33]
hrK Sok Aupjih bhu bwr2[
imtih su ikm ju vDÎo prvwr[
duK suK sdw sMg hI rhYx[
kib ipRX kib azipRX3 huie chYx ]34]
ies qy hrK Sok AupjMqy[
1
dovyx Dwr leIaW hn:-[
bhuq vyr[
3
duKdweI[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
471
rwg dÍYK ko bhur bDMqy[
iqn qy AupjihÀ ibRMd ibkwrw[
Psy skl hI jIv sMswrw ]35]
siB ko mUl lKhu qnhMqw[
pun mmqw ies qy AupjMqw[
ieq qy1 awgY Auqpiq jwnhu[
rwg dÍYK awidk jy mwnhu ]36]
so hMqw mmqw bf doeI[
gur kY qIn kwl nihÀ hoeI[
jihÀ kwrn ko lyS n jwin[
kÎox kwrj AupjihÀ iqs Qwn ]37]
ijs DrnI mihÀ bIrj2 bovhu[
dl Pl shq qhW qru jovhu3[
ijs aivnI mihÀ bIj n prXo[
kÎox dl Pl juiq huie qur hrXo ]38]
sdw eyk rs mihÀ ibRiq rhY[
AuiQiq n4 kbhuM, smwDI ahY[
ins idn jo ibcrih bhu bwrI5[
poiSS SuSk6 rwiK kir swrI ]39]
aMjn koSt7 bisbo huvY[
bsqR SÎwmqw kbhuM n CuvY[
igRhsq ibKY idn rYn guZwrin[
hrK Sok ky bhu jihÀ kwrin ]40]
so nihÀ hoin dyiq mn mWhI[
guru ibn awin ipKY ieh nWhI8[
1
ies qox[
bIj[
3
dyKogy[
4
AuQwn nhIx huMdI[
5
bhuqy jl (ivc)[
6
suzkI[
7
surmy (kwlK) dy koTy (ivc)[
8
ibnW gurU jI dy (iksy) hor dI ieh (dSw) nhIx idzsdI[
2
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 6)
472
ijs pr ikRpw krihÀ dyx sIKw[
iqs hUM as kOqk Aur dIKw ]41]
XW qy sdw gurU kI SrnI[
pry rho SrDw Aur DrnI[
jbih ikRpwl ikRpw kir dyKihÀ[
mn ibkwr hir dyih1 aSyKihÀ ]42]
Bgiq gÎwn ko dyx Aupjwie[
ijs qy prm mukiq ko pwie[
ijs gur ny keI kot AuDwry[
so guir hoihÀ shwie hmwry ]43]
*
cOpeI: jy ieh kQw sunY min lwie [
jnm mrn sMkt imt jwie[
jo gur dy AupdyS mhwn[
soAU kriq Bv mihÀ kzlÎwn ]44]
sziqnwm ismrih idn rYn[
mn SWqI qn Aupjih cYn[
iszKI pd inj Dwrn kIin[
aiqSY prm mukiq iqs lIin+ ]45]
ieiq SRI guru pRqwp sUrj igRMQy KStm rwsy kiv sMqoK isMG BwKwXW
ivrcqwXW ‘SRI gurU hirgoibMd duSt dmn krn aqy sRI hirgoibMd purw
bnwvn aO sRI atzlrwie kI cVHweI aOr isKW ko AupdyS dyvn ar suDwsr
mY sRI gur ibrwjmn ieqÎwidk’ pRsMg brnnû nwm eyk AUn sStI
aMsU++]59]
[CyvIx rwiS sMpUrn hoeI]
1
dUr kr dyvngy[
mn lwie dw mqlb hY ik gurU iDawn aMdr vswvy, gurU dw hukm qy nwm kmwvy, hAumYx dw
iqawg kry[ aMk 43 qk ieh swrw AupdyS idzqw hY, kQw suN ky gur ipawr ivc pvy qy
ieh kmweI kro, jo ZrUr Bvjl qry[ kvI jI aglIaW CIaW qukW ivc ieho hI kih rhy
hn[
+
ilKqI nusiKaW ivc 44, 45 dIaW cOpeIaW dyKN ivc nhIx aweIaW[ EQy rws aMk 43
qy smwpq ho jWdI hY[ cOpeI cl rhI sI aMk 43 dy bwd Pyr ‘cOpeI’ ilKN dI loV nhIx
sI[ kivqw bI kvI jI vrgI nhIx lgdI[
++
ieiq qox aMsU qk swrw pwT ilKqI nusiKaW ivKy hUbhU dyKN ivc nhIx awieaw, Prk
nwl imldw hY[
*
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
Scarica

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ Sri Gur Partap Suraj Granth