La Quotidiana 2-11-2015, p. 12 CONVIVENZA Sche K.I.T.T. surpiglia il cumond musica preferida? Jau taidlel tuttina musica be cun ir cun auto! Ussa stoss jau dumandar mes char da metter tut noss tuns purtabels sin ina clavetta USB. Tge lavurada! E tge fatsch jau, sche la tecnica dat si il spiert in di? Ina fora per la clav na datti betg pli. Co avr jau lura l’auto? Senza agid dal support tecnic na va nagut pli. E tge, sch’il navigatur na funcziuna in di betg pli ed jau sun en in lieu ester? Chartas stradalas na datti gea era betg pli! DA FADRINA HOFMANN* D apli dacurt avain nus in nov commember da famiglia. El è nair, spert e remartgabel. Na, i na sa tracta betg dad in chaun u dad in giat. I sa tracta dad in auto. Atgnamain n’è el betg propi noss auto, mo per ils proxims onns viva el tar nus. E quest vehichel è in fenomen. E nconuschais anc K.I.T.T., l’auto che Michael Knight alias David Hasselhoff aveva en ina seria dals onns 1980? K.I.T.T. saveva discurrer, era autonom e super intelligent. Noss Massimo è sco K.I.T.T. Cura che jau hai pudì prender encunter el dal garaschist, ha quel duvrà prest ina mes’ura per explitgar a mai tut las funcziuns digitalas che questa maschina ha. Natiralmain n’hai jau chapì gnanc la mesadad da questas decleraziuns e natiralmain sun jau cumplettamain surdumandada cun noss auto nov. Sin mia dumonda malsegira: «N’avessas Vus betg forsa anc in simpel auto d’occasiun per mai?», han ils umens da la garascha be ris. Els n’han betg encletg che jau manegiava quai serius. l’auto, el ma di cura che jau duess fermar cun ir enavos per vegnir or da mia garascha ed el ma fa attent, sche jau emblid da stizzar la glisch. I l patratg che jau hai pers cun quest auto la controlla sur dad ina maschina sa derasa en mes chau. «Vus survegnis in auto cumplettamain segir, quai è l’essenzial», aveva ditg a mai il garaschist. Ah lura: bainvegni en nossa famiglia, char Massimo! A propos glisch: Massimo fa glisch la notg, cura che jau m’avischin ad el e smatg il nuf da la clav. El stgauda il sez, sch’igl è fraid. El pussibilitescha a mai da telefonar en l’auto senza stuair tegnair mezza il telefonin. Ed el volva en ils spievels da la vart, cura che jau bandun il vehichel. Jau sun perplexa da tanta intelligenza artifiziala. Midar transmissiun na stoss jau ussa era betg pli, quai fa Massimo dentant era sez. E quest stgerp n’è gnanc in auto zunt char u spezial, ozendi è quai para standard. * Fadrina Hofmann è redactura regiunala tar la «Südostschweiz» ed automobilista. Vocabulari surpigliar – übernehmen surdumandà – überfordert encletg – vestanden tge spavent – was für ein Schrecken skerz – Scherz tudestg elevà – gehobenes Deutsch avertir – warnen, mahnen stgaudar – heizen midar trans missiun – schalten, den Gang wechseln stgerp – hier: Vehikel sfessa – Schlitz clavetta USB – USB-Stick fora per la clav – Schlüsselloch tge spavent, cura up è però ch’ils autos J esses, che Massimo ha discurrì T dad ozendi n’han betg l’emprima giada cun mai! pli ina sfessa per metter en Nagin skerz, quest auto sa discurrer e fa quai cun ina vusch masculina sonora en in tudestg elevà. Massimo m’avertescha da betg emblidar mes telefonin en FOTO A. BEELI discs cumpacts. «Quai èn tempi passati», ha declerà a mai il garaschist. Aha. Tge fatsch jau ussa cun tut las istorgias d’uffants e cun mes discs cumpacts cun Unterstützt von der Lia Rumantscha Reservaziuns èn sin nivel da l’onn passà Tar bunamain tut las destinaziuns grondas en il Grischun che RTR ha dumandà, èn las reservaziuns per il temp tranter Nadal e Bumaun sin il nivel d’avant in onn. En l’Engiadina Bassa quintan ins dentant tut en tut cun in enviern pli schlet che l’onn passà, quai era sa basond sin la prognosa dal KOF, il post da perscrutaziun da conjunctura da l’ETH. En l’Engiadin’Ota ha la clientella da tschep tenor l’organisaziun turistica cudeschà. Ins percorschia dentant, ch’ils ulteriurs giasts sa decidan pli e pli a curta vista. A Savognin èn las reservaziuns in zic pli bassas che l’onn passà. A Tavau n’han ins anc nagina survista. Tar Surselva Turissem, cun las destinaziuns d’enviern da Sursaissa, Lumnezia e Breil, han ins fin ussa in plus da 9%. Quai cumpiglia dentant mo las reservaziuns d’abitaziuns e hotels ch’èn vegnidas cudeschads sur la plattafurma da l’organisaziun. Las cudeschaziuns dal nov resort Pradas sper la staziun a val a Breil, ch’avra las portas ils 26 da december, n’èn betg resguardadas. En la regiun Flem/Laax/Falera vesi ora bain fin uss. Per exempel il Rocks Resort a la staziun a val a Laax è gia plain durant ils dis da festa. Doris Caviezel Hidber chala (rtr) L’emprima cussegliera da la citad da Cuira, Doris Caviezel Hidber, na candidescha betg pli l’onn che vegn. Doris Caviezel Hidber di cler e net ch’ella lavura gugent sco cussegliera da la citad da Cuira. Però la lavur saja inten- siva da temp. Perquai vul la cussegliera prender en mira ina nova sfida che n’è betg pli uschè intensiva da temp, per pudair investir dapli temp en la vita privata. Suenter otg onns sco cussegliera terminescha ella sia lavur per la citad da Cuira. Il sez da la ps en il cussegl da la citad na saja malgrà questa decisiun betg periclità. Quai ha Caviezel Hidber ditg en in’intervista envers RTR. Ella maina il departament da furmaziun, cultura, sport e socialesser. L’AURA La butia dal vitg a Siat resta averta Emna cun bell’aura d’atun Situaziun generala: Aria sitga ed ordvart miaivla vegn menada vers las Alps. Oz: En l’entir chantun fai bell’aura sur il cunfin da nebla che tanscha fin 900 meters. Igl è fitg miaivel. La temperatura maximala 12° è tranter 13 e 16 grads, en las 7° valladas da favugn fin 20 Mustér grads. Prognosa: Il mardi èsi sur la nebla bel e fin 20 grads chaud. La mesemna èsi malgra singuls nivels detg sulegliv e fin 16 grads. La gievgia fai aura sulegliva sur il cunfin da nebla che sa chatta tar 700 meters, fin 16 grads. Il venderdi èsi pil pli sulegliv e fin 16 grads. En la Bassa nebla. 20° 9° Landquart 16° 4° Glion 10° 3° 15° 2° 19° 7° 17° 9° 14° 7° 13° 5° Cuira Scuol Zernez Tusaun 14° 3° Mesocco 13° 2° Tavau Arosa Spligia Sta. Maria 14° 0° 11° 4° San Murezzan Il lieus turistics han registrà fin ussa pressapauc tantas reservaziuns sco FOTO N. SIMMEN avant in onn. 15° 4° Poschiavo La cooperativa «stizun da vitg Siat» maina vinavant la butia en atgna reschia. L’onn 2003 ha il Volg decidì da serrar la butia a Siat, perquai ch’ella na rendeva betg. Sin quai han convischins e possessurs da secundas abitaziuns fundà la cooperativa «stizun da vitg Siat», cun la finamira da mantegnair la butia. Els han cumprà la butia ed affittà ella ad ina persuna privata, che ha manà la butia sin agen quint. La stad vargada ha quella persuna dentant desditg il contract sin fin november 2015. Cunquai che la cooperativa n’ha betg chattà ina successura ni in successur, ha ella decidì da sezza manar la butia. Per quai ha ella mess en duas persunas a temp parzial, che mainan la butia sco emploiads da la cooperativa. En maximal trais onns sto la butia almain pudair cuvrir ils custs. Sche quai na grategia betg, vegni la cooperativa a serrar definitivamain la butia. Quai ha detg Emil Efinger, il president da la cooperativa. Per promover la butia èn planisadas acziuns spezialas ed era cooperaziuns cun purs da la regiun.